Dirkzwager leefde in
spanning mee
Drama van verloren
schip in nuchtere
feiten
40 MILES FROM UNO
BUT HOPES FADING AS
STORM GROWS
bekendheid in Nederland
Oogg
etuige
vertelt
Druk programma voor
dr. Drees in Amerika
DAILY HERALD BS
2
REDERIJ EN SCHIP
Isbrandtsen geniet grote
Flying Enterprise"sterk
en snel schip
Arrestatie in
Larense zaak
Gesneuveld in
Korea
Generaal De Lattre
de Tassignv
stervende
Een schip in het wereldnieuws
CHURCHILL GETS.
A BASE PLEDGr
Donderdag 10 Januari 1;
De rederij „Isbrandtsen en Co.
Corp." waartoe het stoomschip
„Flying Enterprise" behoort, Is ge
vestigd in New York en bezit een
groot aantal schepen, waaronder
een aantal wier naam begint met
het woord „Flying", zoals de
„Flying Arrow", „Flying Clipper",
„Flying Cloud", „Flying Indepen
dant", „Flying Spray" en „Flying
Trader".
Isbrandtsen is een bekende rede
rij, waarover in Nederland niet voor
de eerste maal zo uitvoerig gespro
ken wordt als thans. Wij herinneren
namelijk aan het feit, dat zich in
de jaren, dat de Nederlanders nog
pogingen deden in Indonesië vaste
voet te houden, dat een schip van
Isbrandtsen probeerde goederen uit
Indonesië weg te voeren buiten de
Nederlandse autoriteiten om. Over
deze geschiedenis is indertijd heel
wat deining ontstaan. De rederij
heeft toen zelfs een aanklacht inge
diend tegen de Nederlandse rege
ring wegens het wederrechtelijk
aanhouden van een schip.
Gelukkig heeft deze Amerikaan
se rederij nog uit andere hoofde be
kendheid in Nederland en wel in
het bijzonder in Rotterdam. De
schepen van Isbrandtsen varen na
melijk in de geregelde dienst van
Noord-Amerikaanse havens naar
Antwerpen, Rotterdam, Hamburg
en Bremen. De firma Vinke en Co.
is de vertegenwoordigster van de
maatschappij terwijl deze firma als
rederij tevens in nauwe relatie met
Isbrandtsen staat, omdat haar sche
pen in samenwerking met de Ame
rikaanse reders een lijndienst on
derhouden van West-Europa naar
de Golf van New Orleans.
De „Flying Enterprise", één van
de schepen varende in de dienst
Noord-AmerikaEuropa is een tur
binestoomschip van 6711 ton bruto
en 3931 ton netto, dat in 1944 in
Californië werd gebouwd. Het schip
werd geheel electrisch gelast, het
geen als een punt in het voordeel
van dit bouwsysteem mag worden
beschouwd, nu blijkt, dat het vaar
tuig het zolang tegen de wilde
zeeën heeft kunnen uithouden. De
..Flying Enterprise" was niet alleen
een sterk schip, maar ook snel.
Twee turbines van het type Gene
ral Electric gekoppeld op een enke
le schroefas gaven haar een dienst-
snelheid van 16 a 17 mijl per uur.
(Van onze Gooise correspondent)
LAREN. De zoon van de ge-
pensionneerde brigadier van poli
tie F., die in verband met de
vondst van de stoffelijke resten
van twee joodse slachtoffers in een
villatuin langs de Rijksweg enige
tijd gearresteerd is geweest en in
middels op vrije voeten kwam, de
21-jarige J. A. F., is thans gear
resteerd in verband met de ver
duistering van twintig koperen
siervoorwerpen. Na het opmaken
van een proces-verbaal had de po
litie hem voorlopig weer in vrij
heid gesteld, doch de officier van
justitie heeft last gegeven hem
voor te geleiden hetgeen vanmor
gen is geschied.
(Van een onzer verslaggevers)
MAASSLUIS. Op Vrijdag
middag 28 December om 14.46 uur
ving de radio-luisterpost van Dirk-
zwager's Scheepsagentuur in Maas
sluis het eerste bericht over de in
nood verkerende „Flying Enter
prise" op. Het noodsein was af
komstig van het troepenschip Ge
neral A. W. Greely, dat in de na
bijheid verkeerde.
In 't algemeen, zo vertelde men
ons bij Dirkzwager, zijn onze ze
nuwen bij het eerste SOS tot het
uiterste gespannen. Het luisteren
kost steeds de grootste inspanning
en u kunt begrijpen dat toen het
schip vrijwel op z'n kant ging lig
gen. de spanning ten top steeg.
Men moet bijzonder bij de pin
ken wezen om dit soort berichten
uit het zeer drukke radioverkeer
op te pikken. Vooral overdag is
het uitermate moeilijk, om de
schepen vooral op zo'n grote af
stand te beluisteren, want het zon-
(Vervolg van pag. l)
Er was echter maar korte tijd
verstreken toen hetzelfde ra
diostation kon mededelen, dat
kapitein Kurt Carlsen en
stuurman Kenneth Dancy be
houden en wel zich aan boord
bevonden van de sleepboot
„Turmoil". De boodschap werd
kort daarna bevestigd door
Dirkzwagers Scheepsagenturen
te Maassluis.
Een ooggetuige
Over het zinken van de ..Flying
Enterprise" meldt een ooggetuige
aan boord van het Ass. Press-schip
„Englishman" het volgende:
„Om ongeveer vier uur Neder
landse tijd was van de „English
man" af te zien, dat het voorschip
van de .Flying Enterprise" aan
merkelijk lager lag dan de achter
steven. Door een verrekijker uas de
kleine Amerikaanse vlag op het
achterschip nog te zien. De wind
was sterk. De „Englishman" zelf
stampte en slingerde op dat moment
verschrikkelijk. Een van de vete
ranen van de bemanning van de
„Englishman" zei. dat het hem toe
scheen dat het gedaan was. hoewel
het nog even zou kunnen duren. De
„Enterprise" begon toen water te
maken door zijn schoorsteenpijp.
Dat was om twee minuten voor half
vijf Nederlandse tijd. „Nu kan het
niet lang meer duren", zei de vete- i
raan. „want het water stroomt naar
binnen". Toen kwam er een man uit
het water. Hij klom langs een touw
ladder aan boord van de „Turmoil".
Carlsen
En zo hebben stuurman Dancy
cii kapitein Carlsen, die de laatste
uren dat de heldhaftige strijd van
hun schip duurde op het hoogste
punt daarvan ineengedoken en in
dekens gehuld beschutting zochten
tegen storm en hagel er het leven
afgebracht. Geen triomferende
sleepboot zal met een hellend
schip op sleeptouw de haven van
Falmouth binnenstomen Maar
mensenlevens vallen bij dit drama
van de zee niet te betreuren. Er
zal een zucht van verlichting op
gaan in die kleine huiskamer in
New Jersey, waar mevrouw Carl
sen en haar dochtertjes Karen en
Sonja wachten op haar man en
vader en in dat kleine Britse ho
telletje in die oude haven van
Cornwall, waar de ouders van de
wakkere kapitein nu al twee da
gen lang wachten op hun zoon, die
gelukkig toch nog komen zal.
Kapitein Carlsen bij de door hem
zelf gebouwde zender, die hem de
afgelopen dagen op de „Flying En
terprise" zulke goede diensten
heeft bewezen.
licht heeft grote invloed op de ra
diogolven. 's Avonds en 's nachts
gaat het beter.
De berichten, die met onregel
matige tussenpozen binnenkomen
worden ook doorgaans uit het on
derlinge verkeer tussen de schepen
opgevangen. De „Turmoil" was de
voornaamste bron van informatie.
Zondagtoen de Turmoilmet
de Enterpriseaan een sleep
kabel langzaam opstoomde, kwam
de Amerikaanse torpedojager
„Keith" langszij om langs een
lijntje voedsel, kranten en siga
retten naar kapitein Carlsen en
stuurman Dancy over te bren
gen. Duidelijk zijn beide mannen
op deze luchtfoto te zien.
Hij wist niet, waar
Groningse
universiteit lag
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. De Officier
van Justitie bij de Amsterdamse
rechtbank, mr. Rcigersma, eiste
vanmorgen een jaar tegen de leraar
J. T. L. uit Leiden, die ervan werd
beschuldigd twee tand technici te
hebben opgelicht voor ieder 5000.
De verdachte had tegen de tand-
tcchnici, die beiden behoorden tot
de groep, welke het vorig jaar is
vervolgd wegens onbevoegd uit
oefenen van een tandartsenpraktijk,
gezegd, dat hij via relaties op het
ministerie en op dc universiteiten
van Groningen en Leiden kon zor
gen dat zij op een spoedcursus kwa
men voor tandarts. Dit kostte
5000.- de man.
Op de zitting zei de verdachte,
dat hij inderdaad deze relaties had,
maai* dat hij hun de namen niet wil
de noemen. Toen de president, mr.
Meihuizen, hem daarop vroeg, in
welke straat de Groningse univer
siteit was gevestigd, bleef hij het
antwoord schuldig. De verdachte
had al drie vonnissen achter de rug
wegens diefstal, zwarte handel en
valsheid in geschrifte. Uitspraak
over veertien dagen.
Drijvende mijn in
Noordzee gesignaleerd
Scheveningcn Radio heeft een be
richt voor de scheepvaart uitgezon
den, waarin wordt gemeld, dat he
denmiddag om kwart over twee
een drijvende mijn is gerapporteerd
in de Noordzee tussen Hoek van
Holland en Harwich. De mijn dreef
toen Oostelijk van de helft van de
afstand tussen genoemde plaatcn.
Lunch met Truman
in Washington
DEN HAAG. De minister
president, dr Drees zal, gelijk be
kend, Vrijdagavond van Schiphol
vertrekken voor zijn on-officieel
bezoek aan de Verenigde Staten
van Amerika. Op het programma
komen o.a. voor een lunch met
president Truman en een reis naar
Pittsburgh.
Dr Drees, die Zaterdag 12 Ja
nuari in New York zal aankomen,
zal 'n bezoek brengen aan Bridge
port, Connecticut, 'n typisch voor
beeld van een kleine Amerikaanse
industriestad. Vervolgens zal hij
deelnemen aan een lunch met Da
vid Dubinsky, voorzitter van de
„International Ladies Garment
Workers Union" en andere leiders
van vakverenigingen in New York.
Kij zal eveneens een bezoek bren
gen aan de afdeling opvoeding en
het gezondheidscentrum van deze
vakbond.
De minister-president zal verder
aanzitten aan een diner van de
Nederlandse club in New York en
een bezoek brengen aan burge
meester Vincent R. Impelliteri.
Ook zal hij deelnemen aan een
lunch, aangeboden door de „Ne-
therland-America Foundation" en
hij zal de raad voor buitenlandse
betrekkingen („Council on foreign
relations") toespreken.
In Pittsburgh zal dr Drees en
kele staalfabrieken bezoeken, als
mede het nationale hoofdkwartier
van de „United Steclworkers".
In Washington zal dr Drees een
bezoek brengen aan president Tru
man en aan de minister van bui
tenlandse zaken, Dean Acheson, en
aanzitten aan een lunch met de
president en verscheidene leden
van het kabinet. Dr Drees zal te
vens een informeel bezoek bren
gen aan het Capitool en aan een
militair traningskamp in de omge
ving van Washington. Hij zal ver
der een receptie bijwonen van de
afdeling Washington van de „Nc-
therland-Amcrica Foundation" en
aanzitten aan een diner, dat wordt
aangeboden door de Nederlandse
ambassadeur, beide te zijner ere.
Tenslotte zal dr Drees het diner
bijwonen, dat ter gelegenheid van
de jaarlijkse toekenning van de
Willem de Zwijger-prijs wordt ge
geven.
De minister-president zal op 24
Januari naar Nederland terugke
ren.
's-GRAVENHAGE. De rege-
ring maakt bekend, dat tot haar
leedwezen tijdens gevechten in Ko
rea z(jn gesneuveld: op 22 Decem
ber 1951 de sergeant G. Teunissen,
legernummer 240726039, afkomstig
uit Bandoeng. Hjj was ongehuwd
en afkomstig van het regiment Gre
nadiers en Jagers.
Op 4 Januari 1952 sneuvelde de
eerste luitenant J. G. H. Gunning,
legernummer 240519011, afkomstig
uit Diepenveen. Hfj was gehuwd en
afkomstig van het regiment Oranje
Gelderland.
o J
DIT is het drama van de „Flying Enterprise", zoals het
zich voltrok in dertien dagen en nachten sinds het
ogenblik, dat de Deense kapitein Kurt Carlsen voor de
eerste maal zijn S.O.S.-seinen de aether inzond, vijf honderd
kilometer ten Zuid-Westen van Ierland in de Atlantische
Oceaan.
Lattre de Tassigny, de Franse Hoge
Commissaris cn militair comman
dant in Indo-China, ligt in een
Parösc kliniek op sterven. De Fran
se Radio berichtte dat dc generaal
.Js opgegeven".
Generaal De Lattre, die „De
Franse MacArthur" wordt genoemd,
heeft onlangs een operatie aan een
i gezwel ondergaan Volgens niet be-
vestigde berichten heeft de generaal
i in de loop van de middag de laatste
I H.H. Sacramenten ontvangen.
motnts
HOPLS of savin* ihr Enterprise «err fading
las! night - the thirteenth «in<v Captain Rnrt
('arisen ordcr-d pavMrncm and crew to j handen ship.
The list steepens to 00 degrees iu.
Carlsen's thirteenth night but Dam»
and he still stick it out
over his defer'
job In
Met zware koppen op de voor
pagina hebben vrijwel alle kran
ten op het Westelijk halfrond het
nieuws over de Flying Enter
priseaan de wereld bekend ge
maakt. Op de bovenste foto van
de Daily Herald van vandaag is
duidelijk te zien hoe dc golven
over het dek spoelen.
26 DECEMBER 1951: Een zeer
diepe depressie, die windsnelhe
den van 100 km per uur veroor
zaakt, maakt dat de tienduizend
ton metende „Enterprise" in nood
komt te verkeren. Het schip be
gint te kraken. Dertig uur lang
probeert men alles om het drei
gend onheil te voorkomen. Te
vergeefs.
28 DECEMBER 1951: Een
enorme golf werpt het schip op
zijn bakboordzijde. Stortzeeën
dreunen op het dek en drukken
de vrachtvaarder steeds scheef.
Kapitein Carlsen vraagt dringend
om hulp. De „Enterprise" maakt
30 graden slagzij. Men vreest, dat
zij moeilijk drijvende zal kunnen
worden gehouden.
29 DECEMBER 1951: De positie
ran de „Flying Enterprise" wordt
uiterst critiek. De slagzij is gro
ter geworden. Bemanning en pas
sagiers springen in de kokende
golven en worden overgenomen
rloor het Amerikaanse stoomschip
„Southland" en het Amerikaanse
troepentransportschiD „General
Greely". Kapitein Kurt Carlsen
blijft heel alleen aan boord. Hij
wacht op sleepboothulp.
30 DECEMBER 1951: Hulpeloos
drijft de ..Flying Enterprise",
voortgezweept door de storm,
door een woeste zee naar het
Zuid-Oosten. Kapitein Carlsen
blijft welgemoed.
prise"
31 DECEMBER 1951: 't Ameri
kaanse stoomschip ..Southland" zaibereiken.
zet dc overlevenden van dc
..Flying Enterprise" behouden
aan land in de haven van Rot
terdam. De „Flying Enterprise"
drijft nog steeds in Zuid-Ooste
lijke richting op de Atlantische
Oceaan.
Kurt Carlsen is niet meer alleen
aan boord van zijn scheef in de
golven hangend schip. De 27-
jarige Kenneth Dancy, eerste
stuurman van de „Turmoil" ziet
kans op het achterschip van de
„Flying Enterprise" te springen.
Vijf pogingen om een verbin
ding tot stand te brengen zijn
mislukt. De weersberichten
voorspellen niets goeds.
5 JANUARI 1952: Een in de
nacht van 4 op 5 Januari opge
stoken storm neemt in hevig
heid af. Carlsen en Dancy sla
gen erin een lijn van de „Tur
moil"' vast te maken. Een 700
meter lange sleepkabel verbindt
beide schepen. Dc sleepreisnaar
Fatmouth neemt een aanvang.
De torpedojager „Weeks" wordt
afgelost door de torpedojager
„Keith". In de buurt van de
„Flying Enterprise"' verschijnt
de Franse sleepboot „Abeille 25"
om zo nodig assistentie te ver
lenen. De slagzij van de „En
terprise" is groter geworden. Bii
het slepen giert het schip. Het
maakt een hoek van 60 graden
op de sleeprichting.
6 JANUARI 1952: Met een
snelheid van 3 knopen sleept de
..Turmoil'' de „Fl.ving Enter
prise" naar Falmouth. De ouders
van kapitein Carlsen vertrekken
per vliegtuig uit Kopenhagen om
zich naar deze havenplaats in
Coi-nwall te begeven. Men ver
wacht. dat de ..Flying Enter-
9 Januari Falmouth
1 JANUARI 1952: De Britse
sleepboot „Turmoil" vertrekt om
half drie 's middags uit Yar
mouth om kapitein Carlsen en
de Flying Enterprise" hulp te
bicden. Sleepbootkapitein Parker
hoopt de „Enterprise" binnen 24
uur te bereiken. Kapitein Carl
sen gaat zijn vierde nacht alleen
aan boord in.
2 JANUARI 1952: Carlsen brengt
in alle eenzaamheid zijn vijfde
avond door op zijn door de At
lantische tormen geteisterde
schip. De Amerikaanse torpedo-
'oootjager „Weeks" bereikt de
Enterprise". Carlsen wisselt te
legrammen met zijn vrouw en
met de rederij Isbrandtsen te
New York. Te New York heeft
men goede hoop. dat Carlsen het
zal uithouden tot de „Turmoil"
heeft vastgemaakt.
3 JANUARI 1952: De Britse
zeesleper „Turmoil" bereikt het
hulpeloos rondzwalkende schip.
De „Enterprise" maakt thans 60
graden slagzij'. De ..Turmoil"
treft voorbereidingen het schip
op sleeptouw te nemen en naar
Falmouth te koersen.
4 JANUARI 1952: Kapitein
7 JANUARI 1952: Om tien uur
's avonds bevindt de „Flying
Enterprise" gesleept door de
„Turmoil" zich op 175 km af
stand van Falmouth. Het tempo
van de sleep is niet groter dan
dat van een wandelaar. De slag
zij is nog groter geworden. Het
schip rolt onheilspellend in de
zware deining
8 JANUARI 1952: Men is ge
noodzaakt de ..Flying Enterpri
se" in aanzienlijk langzamer
tempo te slepen. Het scheef
hangende schip begint zo te
slingeren in dc touwen, dat het
bedenkelijk uit de koers gaat
lopen. Dt „Turmoil" meldt, dat
men de situatie meester is.
9 JANUARI 1952: Een nieuwe
storm vertraagt de sleepreis van
de „Flying Enterprise". Het
convooi moet worden stilgelegd.
Drie uren lang moet men met
de nehs in de wind gaan liggen.
De „Flving Enterprise" en
„Turmoil" drijven uit de koers.
Even voor half drie neem de
wind af. Kapitein Parker van
dc „Turmoil" meldt, dat alles
O.K. is cn dat de sleepreis
wordt hervat. Om half drie doet
een hevige rukwind de sleep
kabel knappen De ..Flying En
terprise" begin onmiddellijk
hulpeloos af te drijven in zuid
oostelijke richting. De zee is
ruw. Heel de dag tracht men
tevergeefs een nieuwe verbin
ding tot stand te brengen. Om
twaalf uur meldt de kustwacht
van Cornwall, dat de „Flying
Enterprise" weer heeft vastge
maakt. Het bericht is onjuist.
De „Flying Enterprise" drijft
naar de Britse kust. Dichter on
dichter nadert het schip de ge
vaarlijke Kaap Lizzard. De
Franse sleepboot „Abeille"
meldt: Carlsen verkeert in groot
gevaar. Als de nacht aanbreekt j
is men er nog steeds niet in gc-
slaagd een nieuwe verbinding
tot stand te brengen.
10 JANUARI 1952: Wind en
zeestromen veranderen -.de rich
ting van de „Flying Enterprise".
Het schip beweegt zich van de
Britse kust af in de richting van "j
Frankrijk. Het weer wordt
voortdurend slechter. Wind en
golven beuken Carlsens schip,
dat steeds dieper in de golven
wegduikt en steeds meer slagzij
maakt. In de vroege ochtend be-
geeft de reddingboot van Pen
zance zich naar de „Flying En
terprise". In de ruwe zee kan de
sleepboot „Turmoil" geen ver
binding tot stand brengen.
10 JANUARI 1952 12 uur:
Kapitein Carlsen meldt, dat
het schip steeds dieper zinkt.
10 JANUARI 1952 14.00 uur:
De slagzij van de „Flying En
terprise" neemt toe tot 85 gra
den.
10 JANUARI 1952 15.00 uur:
Kapitein Carlsen en stuurman 1
Dancy zijn genoodzaakt hun hut
te verlaten. Ze zoeken dekking j
achter de schoorsteen aan de
hoge kant van het bijna verti
caal hellende dek.
10 JANUARI 1952: 15.30 uur:
Kapitein Carlsen weet op
nieuw de radiohut tc bereiken
en zendt een optimistisch tele
gram an zijn vrouw Agnes in
New Jersey.
10 JANUARI 1952 16.00 uur:
De commandant van de Tor
pedojager „Keith" laat kapitein
Carlsen weten dat zijn laatste
kans gelegen is in het gebruik
maken van een helicopter die in
Engeland is opgestegen. Het
vliegweer wordt snei slechter.
Binnen afzienbare tijd zal een
hefschroefvliegtuig de „Enterpri
se" niet meer kunnen bereiken.
Er doet een bericht dc ronde,
dat Carlsen de „Enterprise" ver
laten wil Even later wordt het ij
weer tegengesproken.
10 JANUARI 1952 16.22 uur:
De Britse admiraliteit maakt
bekend, dat de opgestegen heli
copter bij Kaap Lizard is moe
ten terugkeren wegens de slech
te weersomstandigheden.
10 JANUARI 1952 16.25 uur:
De torpedojager ..Keith" maakt
bekend, dat de „Flying Enter
prise" zinkende is. De Ameri
kaanse oorlogsbodem stelt po
gingen in het werk de mannen
aan boord van de „Interprise" te
redden.
10 JANUARI 1952 16.30 uur:
De „Flymg Enterprise" is be
zig in de golven te verdwijnen.
Het zeewater stroomt door de
schoorsteen het ten ondergang
gedoemde schin binnen. t
10 JANUARI 1952 16.35 uur:
Land's End Radio ontvangt een
telegram van de Franse sleep
boot „Abeille 25", dat kapitein
Carlsen en stuurman Dancy vei-
lig en wel aan boord van de
„Turmoil" zijn. De torpedojager
„Keith" zendt een telegram aan
do commandant van de „Tur- i
moil". Het bestaat uit één enkel
woord: „gefeliciteerd".
10 JANUARI 1952 17.10 uur:
De „Flving Enterprise" ver-
dwijnt onder de oppervlakte van j
de zee.J
