'alDuitse wapenindustrie
ingeschakeld worden?
Nare dagen
eelnemers aan Europees leger
houden bewapeningspool vormen
Amerika kondigt nieuwe
voorstellen in YN aan
Europese levenspeil mag
niet in gevaar komen
Spek
Vijf landen worden
„film-ondernemer
Tegen beunhazerij in
assurantie-bedrijf
Ieder doktershuis
zijn Bayer-kruis
GELEZEN-
Jamiai
nderdas; 17 Januari 1952
Faure maakt
s goede kans
Arrestatie bracht
politie op een
goed spoor
Heide Mij ontslaat
97 arbeiders
Economische hulp van Amerika
blijft noodzakelijk
Reizigers bevrijd uit
ingesneeuwde trein
Vergadering met
hindernissen
Bewegingsvrijheid
diplomaten in
Rusland beperkt
steek liever een SIGAAR op!
en gewogen
P EN
Drie gedetineerden
ontvlucht en weer
gepakt
we parlement, dat in het najaar
van 1953 gekozen moet worden,
deze maatregel als sterkste verkie
zingsargument in het veld brengen.
Alles wijst er echter op. dat de
Bondskanselier tot deze stap beslo
ten is. Zo heeft Woensdag de mi
nister van Justitie Dehler in Ber
lijn verklaard, dat de door de op
positie verlangde tweederde meer
derheid niet noodzakelijk is. daar
de bewapening van Duitsland niet
op nationale basis zou geschieden.
Adenauer zelf bezweert de opposi
tie telkens weer zonder restrictie
met een buitenlandse politieke
koers mee tc gaan en in een zo
moeilijke situatie bij vraagstukken
van zulke grote betekenis samen
met de regering een soort natio
naal eenheidsfront te vormen. Het
ziet er evenwel niet naar uit dat
hem dit zal gelukken. De SPD zal
wel bij haar ..neen" blijven
(Bijzondere correspondentie)
ONN. Na de discussies over een Duitse dcfcnsicbijdragc met invoe-
1 T«»f van de algemene dienstplicht, komt thans nog het sensationele be-
cll lyjit, dat de wapenindustrie aan de Ruhr weer zal herleven. Naar in Bonn
end wordt, overweegt men momenteel in Washington, Londen en Parijs
Duitse wapcnproductic weer te hervatten en de capaciteit van de Ruhr-
te benutten voor het defensieprogramma van het Westen. Nog
ings heeft Blank. Adenauer's medewerker voor defensiezaken, die op
Japanse t ogenblik weer voor onderhandelingen betreffende het Europese leger
^crenigde->arjjs vertoeft, zich voor een bewapcnings,.pool" der tot het plan-Plcven
ennen1ID^:etrcden zes s(atcn uitgesproken. Daaruit zouden alle bewapenings-
verdrag':rachtcn door hc* cxecutlevc orgaan van de gemeenschappelijke defcnsic-
istischc f anisatie worden verstrekt.
'olgens Blank s berekeningen
»t de veri ongeveer tachtig a negentig
n tot fcjxent der financiële bijdragen van
"ing, zov, leden-statcn in de gemeenschap-
uit het ;ijke kas ter financiering van de
meertv'aPeninS weer in de vorm van
Hijksdaicnsie°Pc,raciltcn aan de sfzon-
te garj;Jijke landen terugvloeien. Daar
l opdrachten slechts door de de-
jegens 'sic-organisatie der zes staten
men worden verstrekt, zou het
itsland niet mogelijk zijn op
en houtje wapens te produceren.
Plltto ket ogenblik is het de Bonds-
lubliek nog verboden op eniger-
wijze wapens te produceren.
'Ol''tCpen militaire uitrustingsstukken
)r de bezettingslegers mogen in
'iCpt r?(frkte omvang worden vervaar-
*)oorslaggevend voor de overwc-
uge tijc'igen van deze sensationele plan-
ïerlid c.n zou de vrees van Groot-Brit-
verbacjnië en Frankrijk zijn, dat een
de zaai'itslaud zonder wapens door de
ministfTenigde Staten bij de leveranties
wén oorlogsmaterieel zozeer voor-
df'e zou kunncn krijgen boven de
voo-Crige Wc£teuropese staten die
pon «°'er een eigen wapenindustrie be-
^.bikken, dat deze laatste op de
eGdc Plaal£ zouden komen,
raen 'Men kan zich voorstellen met
v. jike gemengde gevoelens een her-
njj eying der Duitse wapenindustrie
1 de ra;n de Ruhr in bepaalde kringen
;r kenordt tegemoetgezicn. De sociaal-
ïr. mocratische oppositie is in elk
jg .val voor een dergelijke ontwik-
n*u Ming verre van enthousiast De
4edr -e voorzitter der SPD. Ollen-
tuerj die de ernstig zieke leider
"1 ^.humacher vervangt, heeft dan
zUn tik reeds een krachtig verzet tegen
mandi* propaganda voor de defensiebij-
'clijke-age aangekondigd. De SPD stelt
ier wech op het standpunt, dat de
apporttfensiebijdrage van West-Duits-
zuitnd een grondwetswijziging zou
houden. waartoe slechts met
zeederde meerderheid in het par-
ment zou kunnen worden beslo
jf?n. Het verkrijgen van zulk een
o Veederde meerderheid in een zo
ïpopulaire aangelegenheid zou
'Ifs Adenauer moeilijk vallen.
Zou hij echter toch het waag-
kank.uk ondernemen om de kwestie
'laardj-an de defensicbijdragc er met een
or herappe meerderheid in de Bonds-
ïen nag door tc krijgen en aldus de
;eplak:ihijn te wekken alsof dit de me-
ijn tc.ing van het Duitse volk weergeeft,
men. an zou de SPD zonder twijfel bij
nr. Sc® verkiezingsstrijd voor het nieu-
ierdc,
i
1
194i
rake
j. (Van onze correspondent)
dat PARIJS Edgar Faurc heeft in-
bela.cerdaad pcvraagd voor de Natlona-
Scte Vergadering tc mogen vcrschü-
iuit vJcn om dc investituur te verkrij-
ter L-'en* zal vanmiddag om vier
visttpur P'aats vinden. Faurc heeft de
van ocialisten aanzienlijke concessies
Van (edaan, met name inzake de glU*
j aa[Jende loonschaal. Het is dus niet
wee.vaarschUnlUk, dat de S.F.I.O. Faure
aten-cfe 'nvesl,tuur zal weigeren,
tvoer Daarmcc z°u zU de radicalen tc
ke_:eer van zich vervreemden en de
Sxans lopen de meerderheid van 17
Juni 1951 definitief kapot te maken.
,r,Dat zou de weg voor de Gaullisten
vrij maken en dat willen de socia-
uiteraard vermijden.
Het schijnt, dat de Gaullisten zich
°'r.fzullen onthouden en niet tegen de
D??mvesti<üur willen stemmen.
3111 De moeilijkheden moeten echter
dan nog komen, want bij de vor
ming van het kabinet zullen de
tegenstanders van bepaalde perso
on ncn of van een bepaalde combina-
8 tie zich pas gaan weren.
Advertentie (l.M.i
Verdrijf de periodieke pijnen
Pen dat lome, lusteloze gevoel<
AMSTERDAM. De arrestatie
van een 27-jarige boekbinder, die
vijf fototoestellen had gestolen na
het inwerpen van een etalageruit,
heeft geleid tot de onthulling van
enige andere misdrijven. Het on
derzoek bij de heler, een 31-jarige
magazijnbediende, bracht n.l. aan
het licht, dat deze een groot aan
tal huishoudelijke voorwerpen had
gestolen in de zaak, waar hij
werkte. Bovendien werd textiel
aangetroffen, dat in April 1951
gestolen was bij een marktkoop
man, waarschijnlijk door de boek
binder. Twee andere magazijnbe
dienden van dezelfde zaak zijn
eveneens onder verdenking van
diefstal aangehouden. Bovendien
vermoedt de politie, dat de boek
binder ook horloges heeft gestolen
door het inslaan van een winkel
ruit.
Subsidie niet tijdig
ontvangen
(Van onze correspondent)
MEPPEL De Nederlandse Hei
de Mij. heeft aan ruim 90 arbeiders,
die werkzaam zijn aan de ontgin
ningswerkzaamheden voor de ruil
verkaveling tc Nieuw Leuscn (gem.
Staphorst) en aan zeven arbeiders
te Staphorst met Ingang van Za
terdag ontslag aangezegd.
Dit ontslag houdt verband met het
niet tijdig ontvangen van de voor
dit werk uitgetrokken subsidie. De
boeren kunnen daardoor niet aan
hun betalingsplicht voldoen Zodra
de subsidie is ontvangen zullen de
werkzaamheden hervat worden. De
arbeiders zullen in afwachting daar
van in de overbruggingssteun wor
den opgenomen.
(Advertentie l. MJ
Uit Sowjet-rcsolutie blijkt macht der
publieke opiniezegt Gross
(Van onze correspondent)
PARIJS. De eerste Politieke Commissie zette gisteren de gehele dag
de debatten voort over de nieuwe Sowjet Russische ontwapeningsvoor
stellen. Tien sprekers voerden het woord, slechts één bleef voor vandaag
over, en wel dc afgevaardigde van Sowjet-Rusland. Het leeuwendeel van de
ochtendzitting nam de Poolse afgevaardigde Wicrblowskl in beslag met de
gebruikelijke hatelijkheden en verdachtmakingen aan het adres der Wes
terse landen.
's Middags nam dc Amerikaan
Ernest A. Gross het grootste deel
van de zitting voor zijn rekening.
Zonder zijn scepticisme ten aan
zien van de nieuwe Sowjet-Russi-
sehe ontwapeningsvoorstellen te
verhelen en op een onbuigzamer
toon dan de Engelsman Selwyn
Lloyd een dag te voren, meende
Gross toch, dat de nieuwe voor
stellen een belangrijk politiek feit
waren, omdat zij het gevolg waren
van de macht der publieke opinie
en het eerste resultaat van de in
stelling der ontwapeningscommis
sie. De Amerikaanse gedelegeerde
kondigde aan, dat zijn delegatie
het voornemen heeft deze Ontwa
peningscommissie belangrijke
voorstellen te doen. De Sowjet-
Russische afgevaardigde had het
hard te verduren van de Canadese
afgevaardigde Garson, die mis
schien de hardste woorden tot
Sowjet-Rusland sprak die tot nog
toe op deze zitting zijn gebruikt.
TRUMAN TOT AMERIKAANS CONGRES:
WASHINGTON. President Truman heeft tijdens zün jaarlijkse eco
nomische boodschap aan het Congres er op aangedrongen de hulp aan de
vrije wereld voort te zetten. HU zclde, dat dc bewapening van de West-
Europesc staten niet geforceerd moest worden, daar daardoor de levens
standaard in gevaar zou komen. HU vroeg aan het Congres tc regeren op
een wUze dat dc militaire en economische bUstand aan dc vrije landen,
kan blijven voortbestaan Truman verklaarde, dat dc Amerikaanse econo
mie een jaarlijkse opbrengst van 330 milliard dollar had.
Herhaaldelijk sprak de president
over de economische moeilijkheden
van West-Europa. ..In dc Ver Sla-
ten groeit het besef, dat het defen
sie programma van de Westeuro-
pose landen niet zodanig opgevoerd
moet wórden, dat de levensstan
daard daall beneden het peil waar
van de politieke stabiliteit en de
immuniteit voor subversieve bin
nenlandse acties afhankelijk is. De
nodige stappen zijn thans onderno
men, om in de toekomst rekening
te houden met dit feit."
Truman vervolgde ..Het zou een
foutieve zuinigheid zijn. om, na alle
inspanning die we ons hebben ge
troost om de economie en dc poli
tieke stabiliteit van de door dc oor
log geteisterde landen te herstellen,
het proces te vertragen door dc eco
nomische hulp te verminderen.
Truman wees erop, dat bij voort-
ml
COLFAX (Californië). De 222
van de trein, die sinds
an Zondag in de Sierra Nevada inge-
v sneeuwd is, zijn Woensdag bevrijd
lag,Uit hun isolement. Eerder op de
e /dag werden een arts. voorraden en
radiozender per hefschroef-
neergelaten. Volgens de
ag geneesheer zijn degenen, die door
van de trein ziek geworden
dUL-waren. hersteld.
unc11
Sif IN het Bijbelhuis te Amsterdam
do^ is Woensdag de gereed, gekomen
vai nieuwe Bijbelvertaling, waaraan
!uiü 26 jaar is gewerkt, aan vertegen
woordigers der Kerken uitge
reikt. Dc voorzitter van het Ne
derlands Bijbet Genootschap.
ï>rof. dr F. W. Grosheide rechts
1 overhandigt de eerste Bijbel aan
dr W. J. dc Wilde, Herv. predi
kant in Den Haag en vice-presi-
dent van de Generale Synode.
Landschap-schilderkunst van West-Europa
ivordt de wereld getoond
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. In de eerste week van September zullen vüf West-
Europcao landen: Belgic, FrankrUk, Groot Brlttannië, Luxemburg en
Nederland dc prcmiède brengen van de eerste film, waarvan vUf regerin
gen tezamen als dc „producers" moeten worden beschouwd. Een film over
de landschap-schilderkunst van het avondland, geregisseerd door de Belg
êHcnri Stork, met camerawerk van de Brit Ccril Knowlcs, artistieke leiding
van de Fransman Cassou (directeur van het ParUse museum voor Moderne
Kunst), met muziek uitgevoerd door Nederlandse musici, en geproduceerd
ln de Cinetone-studlo's in Dulvendrecht.
In September zal op het Edin
burgh-festival dc première gaan
van deze eerste grote kleurenfilm,
daarna zullen de vijf landen tal
rijke copieën van ait merkwaardi
ge product in omloop brengen. De
film zal in alle belangrijke musea
van de vijf landen worden opge
nomen, onder meer in het Mau-
ritshuis en het Rijksmuseum. De
beste werken van schilders als
Rubens, de Van Eycks. Ruysdael
en Van Gogh zullen door middel
van deze film de wereld rond
gaan. Ziedaar, een onverwacht en
waardevol uitvloeisel van dat
merkwaardige Pact van Brussel
dat in Maart 1948 Westerse Unie
in leven riep waarvan de be
langrijkste paragrafen, die de de
fensie samenwerking van deze vijf
landen beoogden, al heel spoedig
in vergetelheid geraakten, omdat
zij werden achterhaald door die
van het veel belangrijker Atlanti
sche Pact.
Voor de grote wereld was het
Pact van Brussel eigenlijk niet
eens meer een herinnering. Maar
op een paar kleine paragrafen, die
in wijdse woorden spraken van
sociale en culturele bindingen, is
dit zo vroegtijdig in de verdruk
king geraakte Pact na enkele ja
ren tóch weer een eigen leventje
gaan leiden. Er kwamen wat com
missies, en subcommissies, die al
eerder op ociaal terrein van hun
bestaan blijk gaven. Thans is er
ineens op cultureel terrein dit
merkwaardig initiatief, dat de vijf
regeringen min of meer tot film-
ondernemers maakt.
Lang heeft men In de sub-commissie
voor film-aangelegenheden gebroed op
vele plannen. Enkele ervan zijn al In
een stadium van uitvoering geraakt. Bit-
voorbeeld is mogelijk geworden, dat de
vijf landen, films van allerlei aard on
derling uitwisselen. Zo krijgt de filmo-
thcck van de R.V.D. in Den Haag bin
nenkort dc beschikking over films
betrekking hebbende op de Engelse
home guards, die ondanks hun leeftijd
van grote waarde zijn voor dc Nationale
Reserve, en ook films over vuurbestrij-
ding. piloten-training, burgerlijke de
fensie enz., waaraan hier grote behoefte
is. Het was dr Vroom, hoofd van de af
deling film van het ministerie van O. K.
en W.. die de commissie haar eerste
onderwerp voor een gemeenschappelijke
krachtsinspanning aan de hand deed,
de landschaps-schildcrkunst. waarin
Westeuropcse schilders de wereld zijn
voorgegaan.
Nederland zal de basis zijn van het
internationale film-team. dat deze pro
ductie zal lelden. In Cinotone geschiedt
de centrale productie, de afwerking, de
synchronisatie cn zo meer. Musici van
het Concertgebouw- of van het Residen
tie-orkest zullen voor de muzikale illus
tratie zorgen.
Het geluld wordt met het Philips-
systeem opgenomen. Er is zelfs een heel
kleine kans. dat de muziek zelf Neder
lands zal zijn. Men aarzelt tussen een
Fransman en Gulllaume Landré. Slaagt
dit (tcchnlcolor-)experlment. dan is te
verwachten dat Clntetonc het druk zal
krijgen. Want nieuwe plannen zijn al ln
voorbereiding.
HAARLEM. In dc begrotings-
zittin« van de Provinciale Staten
van Noord-Holland deelde Gedepu
teerde Bouwman Woensdag mede,
dat het college van Gcd Staten
binnenkort met een duidelijk om
schreven voorstel zal komen ten
aanzien van het verbod voor amb
tenaren om lid te zijn van een
communistische organisatie.
Koudbloed-paardenfokkers
zijn koelbloedig
(Van onze correspondent)
ASSEN ..Er vloeide gelukkig
geen bloed uit". verzuchtten de
Drentse paardenfokkers Woensdag
middag na afloop van een vergade
ring in het Asser marktcafé. die nu
niet bepaald wat men noemt een vlot
verloop had.
Het begon met een verwarming,
die van alles deed behalve verwar
men, zodat de voorzitter al gauw
met het voorstel kwam om ook een
vereniging van koudbloed-fokkers in
het leven te roepen. Dit voorstel
werd prompt ondersteund door een
springende waterleiding, waardoor
een nieuwe aanval op dc temperatuur
van het fokkcrsbloed werd ingezet,
een aanval die echter werd afgesla
gen door een daarna uitbrekend bin
nenbrandje tussen plafond en dak
van het café.
Dit alles vermocht de koelbloedig
heid van de heren fokkers nog steeds
niet aan tc'tasten en zelfs met dc
brandweer-auto voor de deur verga
derden zij rustig verder, wel voelde
echter de scheidende secretaris na af
loop het bloed naar zijn hoofd stij
gen toen hij tot de ontdekking kwam
zijn trouwring verloren tc hebben,
hij was pas enkele weken getrouwd.
during van de economische hulp de
handelsbarrières uit de weg geruimd
moesten worden
Als eerste stap in deze richting
drong Truman et weer op aan res
tricties gemaakt op dc invoer van
kaas cn andere producten, tc her
roepen. Truman wees erop, dat de
Europese landen juist kaas naar tie
V.S. konden uitvoeren, op voor bei
de partijen voordelige voorwaarden.
MOSKOU. Buitenlandse di
plomaten zullen zich in het ver
volg niet verder dan 40 km bui
ten Moskou mogen begeven, zon
der bijzondere locstemming der
Sowjet-autoriteiten. Tot nu toe
was deze grens op 50 km vastge
steld. Bovendien is een lijst gepu
bliceerd van steden, waarheen
leden der buitenlandse missies
niet mogen reizen.
(Advertentie 1. M.)
Wonderlijk, zoveel mannen als er op
vliegen om een kleinigheid... en hoeveel
schijnbaar gezonde mannen zo nerveus
zijn als een renpaard aan dc startscrecp.
Dat zijn in dc regel dc duidelijke symp
tomen van INHALOSE.-hctgcvolg van in
haleren en kettingroken. Die symptomen
waarschuwen u. Steek liever een sigaar op.
Een sigaar kalmeert cn smaakt heerlijk!
Alleen ccnSIGARENrokcr haalt uit tabak i
alle goeds, dat dc natuur cn dc mense
lijke zorg erin hebben gebracht!
£n Wat *C>?t
u*£vAf
'Jma SO'/.
i>,NU
Bin.
man
4t/&CyCUlfc* is
toch maar Je ware!
Eerste Kamer aanvaardt nieuwe regeling
DEN HAAG. Zonder hoofde
lijke stemming verenigde de Eerste
Kamer zich met het wetsontwerp,
dat de nodige beschermingswaar-
borgen bevat tegen het gevaar van
beunhazeril in het assurantiebe-
middehngsbedrijf.
Minister Lieftinck verkeerde aan
het eind van het debat in dank
bare stemming, was bovendien
voldaan. Het eerste vanwege de
warme steun, die hij zowel van
de heer v. Lieshout (KVP) als
van ae heer Oosterhuis (Pv
dA) gekregen had, van wie de
laatste o.m. het belang had onder
streept van bescherming tegen de
beunhazerij, hetgeen juist met het
oog op de volksverzekering van
waarde was. Voorts was de minis
ter ook dankbaar voor de, zij het
dan wat koelere, instemming door
mr Rip (AR), invaller voor diens
geestverwant, tevens in dezen des
kundige Schipper, van wie
hij nu gaarne „spiekbriefjes" ge
bruikte alsmede door mr V i x s e-
boxse (CH) betoond.
Voldaan toonde zich excellentie
Lieftinck nu hij althans bij dat
wetsontwerp kon steunen op een
brede basis. Zijn poging om ook
prof. Molenaar (VVD) met
diens fractiegenoten nog te beke
ren, slaagde echter niet. Zij lieten
hun „tegen" aantekenen, vooral
gegrond op hun bezwaar tegen een
zo kostbare, huns inziens boven
dien niet doeltreffende regeling.
Noodlanding Sea-otter
liep goed af
DEN HAAG. Woensdagmor
gen omstreeks elf uur heeft de
Sea-otter 12-J van de Marinclucht-
vaartdienst wegens motorstoring 'n
noodlanding moeten maken op een
weiland bij dc Wcstcinder Plassen.
Aan boord bevonden zich de ser
geants-vlieger J. B. Grosso en J C.
Schenk, de korporaal-vliegtuigma-
ker-monteur G. H Bontius en de
gcschutsmakcr 3e klas Th. Kete
laars. De defecte motor kon niet
ter plaatse hersteld worden. De
inzittenden bleven ongedeerd.
J N
ver,
een slagerswinkel stonden
rschcidcnc, bij dc tijd geble
ven huisvrouwen scherp op te let
ten dat niemand voor haar beurt
ging, waardoor een bazige atmos
feer ontstond, die dc twee meisjes
heel stil cn gedwee viaaVte Ze
waren kennelijk hartsvriendinnen,
dc een zwart, dc ander blond en
allebei hooguit een jaar of zepen.
De tas voor de boodschappen droe
gen ze tussen zich in cn het brief
je, waar moeder het allemaal op-
geschrevcn had, hield de blonde
om op alles voorbereid tc zijn, on
afgebroken voor haar neus. zodat
het een beetje leek of ze straks
van het blad zou paan zingen.
„Eii nou jij zussie." zei de sla
per, die hoog achter zijn toonbank
oprees met het clan van iemand
die voortdurend .ach. die wij
ven denkt. Wat zal 't weze
„Ehéén ons spek," las het
kind en kleurde.
„Wat voor spek?" zei de slaper
Hef meisje raadpleegde 't brief
je andermaal. Toen haalde :e haar
schouders op en keek angstig naar
de athlect achter dc toonbank.
.Maar d r is toch van allerlei
spek?" riep deze, „mot 't ontbijt
spek zijn?"
Wéér een korte stilte, die een
geluidloze apotheose vond in een
bekommerd schouderophalen. Het
zwarte meisje stond cr meevoelend
naast, maar kon geen uitkomst
brengen.
„Of vèt spek?"
,,'t Is voor me vader", zei het
kind nu.
„Mooi", riep de slager, „daar
komen we al dichterbij. En wat
doet je vader er mee'' Éct-ic 't op
zijn brood? Of moet het bij dc
zuurkool
Nu keek iederéén ten diepste
geboeid naar dc kleine blonde die
lange tijd bijzonder ernstig ging
staan nadenken. Eindelijk sprak
ze bedroefd:
„Ik wéct 't niet."
„Toe nou!" riep de slager, „dat
mót je toch weten! Vooruit, zeg
eens even waar houdt je vader
van?"
Weer rustten alle blikken op
het gezichtje van het kind, dat er
in een toestand van grote ontred
dering stond.
„Ik weet 't écht niet. meneer..."
zei zc, bijna huilend. Een gemom
pel van verbazing cn afkeuring
ging door dc rijen, want iedereen
vond het bepaald ontaard. Opeens
zei nu het kleine zwarte vrien
dinnetje, dat helpen wou:
„Haar vader houdt van een
borreltje."
En toen een hoongelach opsteeg
riep ze ernstig:
..Wél tcaar. Me moeder heb 't
zélf gezegd."
KRONKEL
(Van onze medische medewerker)
ONDER bovenstaand (verzwegen)
motto heeft de Duitse pharma-
ceutische firma Bayer dit jaar aan
alle Nederlandse artsen ongevraagd
haar kalender toegezonden cn ook ik
ben aan dit lot niet ontkomen.
De firma Bayer is bekend genoeg.
Zij begon als onschuldig fabrikant
van het zo universele geneesmiddel
Aspirine, om tenslotte een onderdeel
te worden van het I.G. Farben kartel
Deze onderneming het is nuttig en
blijkbaar noodzakelijk dit nog eens
te memoreren vervaardigde naast
vele tonnen aspirine ook vele tonnen
van het Cyclon-gas, dat in Auschwitz
en elders een zo humane toepassing
vond. en is ook overigens niet slechts
in juridische maar in volstrekte zin
medeplichtig zowel aan de algemene
gang van zaken in de concentratie
kampen als aan de vele medische
experimenten daar genomen. Sinds
de in ons land <cn daarbuiten!) zo
sympathiek ontvangen brochure van
ds. v. d. Vaart Smit weten wij wel.
dat deze kampen „lang niet zo erg
waren als de Nederlandse na 1945
maar toch (het is nuttig het te me
moreren» hebben daar (in dc Duitse)
omstreeks 200000 Nederlanders het
leven verloren, terwijl een aanmer
kelijk kleiner aantal met niets meer
dan het leven er uit teruggekeerd Is.
Al deze zaken zijn indertijd uit
voerig ter sprake gekomen in een
openbare briefwisseling tussen een
Nederlandse arts met goed geheugen
en de Nedigcpha, die Bayer in ons
land vertegenwoordigt. De Nedigepha
heeft daarbij verklaard dat de Baver
van nu niets meer te maken heeft
met de Bayer van toen cn dat boven
dien, dank zij het verstandige Duitse
beleid der Amerikanen, de I.G. Far
ben is opgeheven, zodat, om zo te
zeggen, do gehele lei is schoonge
veegd cn men rustig aspirientjes <dc
echte met het Bayerkruis» kan slik
ken zonder een gassmaak in de mond
te krijgen.
Wat voor smaak moet men echter
in dc mond krijgen als men zijn
Bayerkruis op het schutblad der ka
lender optilt en men leest het vol
gende citaat uit een gebed van Lu
ther:
Ich kanns ja nicht lassen, ich muss
mich sorgén für das arm, elcnd, ver
lassen, veracht, verraten und ver-
kauft Dcutschland. dem ich ja kein
arges. sondern alles Gutc gönne als
ich schuldig bin meinem Vaterland."
(„Ik kèn het immers niet laten. Ik
móet mij bekommeren om het arme,
ellendige in de steek gelaten ver
achte. verraden en verkochte Duits
land, dat ik immers geen kwaads,
maar al het goeds wil doen geschie
den, dat ik mijn vaderland verschul
digd ben.")
Een firma die kalenders rondstuurt
poogt in het algemeen op deze wijze
bij dc ontvangers een zg. positieve
gevoelstoon te haror opzichte tc ver
wekken. Hoe de firma Bayer zich dit
psychologische mechanisme bü dez4
kalender gedacht heeft ontgaat mij
ten enenmale.
PARIJS. De volgende bijeen
komst van de Noordatlantlsche
Raad zal op 16 Februari te Lissa
bon worden gehouden.
1 M vo
\A^\AA/VXV/»XIA^VV^/\X\A^\/V^A^V>X\A^U
ELBURG. Dinsdagavond ont
snapten drie gedetineerden uit dc
strafgestichten tc Norg. Zij tracht
ten in Zuidelijke richting te lif
ten. De chauffeur van een vracht
auto. die het drietal had opgepikt,
kreeg evenwel argwaan en waar
schuwde in Elburg dc Rijkspolitie.
Enkele uren nadat ze in Norg over
het prikkeldraad waren gestapt,
bevonden de vluchtelingen zich
weer in arrest. De gedetineerden,
waarvan de leeftijden zijn 24. 26 en
28 jaar. hadden hun straftijd er -
buna op zitten Een van hen had !ch"' 2°H »'°'den «clo.en. SlojCl.di
reeds eerder oen ontvtuchtings.
poging gedaan. eigenbelang.
EN meubelmaker heeft een stoel
voltooid. HU bekijkt het voorwerp,
de ogen wat toegeknepen, op enige
afstand en ziet, dat het goed is. Tevre
den grijpt hij naar zijn gereedschap om
uit liet vormloze materiaal, dat ln zijn
werkplaats ligt opgestapeld, een nieuw
nuttig en scnoon meubelstuk te ver
vaardigen. Zo was het een eeuw, een
halve eeuw geleden nog.
En thans: of men nu arbeider, artist
of intellectueel is. de moderno produc
tiemethoden vragen van het individu
nog slechts uithoudingsvermogen, plichts
betrachting cn. bij productie aan de
lopende band. vermogen om weerstand
te bieden aan dc verveling van eentonig,
automatisch en anoniem werk. Geen
enkele mogelijkheid laat de moderne
machine aan oen bevrediging van het
eergevoel en dc behoefte zich artistiek
uit te leven. Eigen Initiatief? Het zou
wat. Dc wil berust bij dc machine, of
hoogstens nog bij dc ingenieurs, die haar
ontwierpen.
Geef een technicus ccn opdracht, de
moeilijkste zelfs, cn hij zal haar vroeg
of laat uitvoeren. Maar voor dc politi
cus. de econoom, de socioloog werpt het
nieuwe productieproces problemen op.
die hij bij lange na niet snel genoeg
vermag op te lossen. En dc Westerse
ment. met zijn sterk ontwikkelde Indi
vidualiteit. dreigt aan dit soort werk.
waarbij dc persoonlijkheid een volkomen
ondergeschikte rol speelt, tc gronde te
gaan. Ziet hier, z.o betoogt de Franso
geleerde André Siegfried in een studie,
die thans In vertaling onder dc titel
„Volkskarakters" bij de uitgeverij
Tjecnk Willink (prijs 6.30) verschenen
is. dc belangrijkste oorzaak van de cri
sis. waarin onze wereld nu al sinds
tientallen Jaren verkeert.
Siegfried beperkt zich niet tot deze
vaststelling. HIJ doet meer en onder
zoekt of ln de westerse cultuur nog de
krachten aanwezig zijn voor een ver
dere vernieuwing, die de gevolgen van
het moderne productieproces geestelijk
omvat. Want de Fransman ls realist ge
noeg om ln tc zien. dat de triomftocht
van de machine niet tegen tc houden is.
Ja. zelfs niet tegengehouden mag wor
den.
Dc kern van Siegfried's onderzoek nu
wordt gevormd door een uiterst scherp
zinnige cn interessante ontleding van 't
karakter van de volken, die leder op
zijn wijze dc Westerse cultuur dragen:
Latijnen. Fransen. Britten, Duitsers,
Amerikanen en, tot op zekere hoogte,
ook de Russen. En op grond van deze
analyse komt Siegfried dan tot dc con
clusie: Ja. het Westen bezit nog het
vermogen de crisis af te wenden, het
la nog in staat zich een nieuwe moraal
te verwerven, die het Individu ontziet,
met erkenning nochtans van het feit,
dat het moet opgaan In dc gemeenschap
welke voortvloeit uit het collectieve ka
rakter. hetwelk door de machine aan de
arbeid ls gegeven.
WIJ willen deze beschouwing niet be
sluiten, zonder nog Cén opmerking te
maken: ondanks het „zware" onder
werp. dat Siegfried behandelt. Is zdn
schrijfwijze even begrijpelijk cn zelfs
spannend als zijn conclusie optimistisch
Is. Er is dan ook geen enkele reden,
waarom „Volkskarakters" niet op grote
