DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
J
In Tsjecho-S1 owakije is
weer zuivering gaande
250 Oudjes dakloos
door felle brand
W anneer F aure valt,
valt Franse franc
Hoge militairen
functie ontzet
t N
Zaken Schallenberg en
Menten nog duister
r
Sloeg Churchill bres in
Labour-gelederen
Nazi-beweging vormt een
voortdurend gevaar
Voorl. Ned. elftal
zonder Kraak
Lentezon
vis weer
Huize II es ter licht te
Alkmaar een puinhoop
Verklaring van Britse premier
zou tot breuk kunnen leiden
Ook bij oorlog
geen evacuatie
V
Eerste Kamerleden geven uiting
aan onbevredigd rechtsgevoel
12s Jaargang, no. 50
Donderdag 28 Februari 1952
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330
Bank: Rottcrdainsche Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 47 cent p. w. of 6.05 p. kw. Losse nummers 10 cent.
L'itgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort
Telefoon redactie *1291 Telefoon administratie 6235
HOOFDREDACTEUR: Tf. DE BOORDER
WENEN. De Tsjechische communistische party maakt
een nieuwe crisis door. Officiële berichten uit Praag wijzen ér
op dat kortgeleden in de gelederen van de partij op hoog niveau
een grondige zuivering heeft plaats gehad. Radio-Praag beves
tigde indirect dat generaal Jaroslav Prochaska, sinds Mei 1950
staf-chef van de strijdkrachten, uit zijn functie ontheven is. In
een uitzending werd als staf-chef generaal-majoor Vaclav
Kratschvil genoemd. En het Praagse communistische dagblad
Rude Pravo noemde de naam van iemand die blijkbaar de
nieuwe vice-miitister van Defensie is: generaal-majoor Vaclav
Thor, die dus voor de eerste keer als vervanger van de minister
van Defensie, dr. Alexej Cepicka wordt genoemd. Alles wijst cr
op dat er een grootscheepse zuivering van „twijfelachtige ele
menten" in het leger gaande is. Sinds het midden van het
vorige jaar zijn voortdurend oude officieren boven de rang van
regimentscommandant uit hun functie ontheven en vervangen
door vertrouwde communisten.
Russische deskundigen houden de Die bijeenkomst had in December
gang van zaken nauwkeurig in het
oog en men neemt in Wenen aap. dat
de laatste zuivering op hun advies is
uitgevoerd.
De crisis in de Tsjechische comma-
nistigche partij is begonnen met de
verwijdering Var) Clementis. oud
minister, van Buitenlandse Zaken. De
laatste ontwikkeling is de afzetting
van de partijsecretaris. Slansky, en
de zuivering V9P. duizenden partijle
den. De afgezette staf-chef Prochas
ka was. een vriend van Slansky.
In het Woensdag- verschenen num
mer van Rude Pravo wordt er op
gewezen, dat het hoofdbestuur der
partij niet zal vergaderen ter her
denking van de verjaardag van de
communistische staatsgreep in Fe
bruari 1948.
Rude Pravo maakte bekend, dat
van 15 tot 20 Maart in alle distric
ten tweedaagse partijconferenties
gehouden zouden worden.
De partijleden kregen dc raad de
[besluiten van de laatste bijeenkomst
Ivan het hoofdbestuur te bestuderen.
Eén jaar voor desertie
Soldaat bleef 3 jaar
ondergedoken
DEN HAAG Van Januari '43
tot eind November '51 heeft de
Amsterdammer B. H, P. onderge
doken gezeten, omdat hij weigerde
als soldaat naar Indonesië te gaan
Woensdag werd hij. wegens deser
tie, veroordeeld tot één jaar door
de krijgsraad-te-velde „West".
P. verklaarde niet naar Indonesië
zijn gegaan, omdat hij aan een
strl hinderlijke uitslag leed. waaraan in
I dienst niet voldoende aandacht was
I besteed. De raadsman, dr. mr. dr
Stekhoven, pleitte voor
lichte straf, opdat ook de an-
.enjidere jongens, die voor „Indië-
veajdesertie" zijn ondergedoken, te
udl voorschijn zouden komen,
da,
he
Van Schijndel en
v. d. Kuil in voorhoede
-Het voorlopi
DEN HAAG.
lopig ine-
33|der]ands elftal voor de wedstrijd
derllhegen Bolton Wanderers, Woensdag
plaats. Slansky werd toen afgezet,
.De conferenties moeten zo spoe
dig mogelijk voorzien in de schade,
aahgericht door de vijandige groep
van Slansky en zijn metgezellen en
alle schadelijke methoden uitwissen,
die de verraderlijke kliek in het le
ven der pari ij invoerde,' aldus Rude
Pravo.
Westerse diplomaten merkten op.
dat de Tsjechische president. Kle
ment Gnttwald. niet aanwezig was
bij de enige officiële herdenking van
de staatsgreep.
Dat was een bijeenkomst van een
half uur van „het hoofdbestuur van
het Nationale Front", in het natio
nale theater van Praag,
In Wenen houdt men rekening met
de mogelijkheid, dat Gottwald's
macht in de Tsjechoslo waakse partij
tanende is.
Landarbeider voor zijn
woning doodgereden
(Van onze correspondent)
WINSCHOTEN De 65-jarige
landarbeider P. HiUenga uit Nieuw
Beerta is Woensdagavond voor zijn
woning door een vrachtauto aange
reden en op slag gedood.
Waarschijnlijk één
OP vnje middagen is voor de
jeugd het visseizoen aangebroken.
Is er op deze mooie Februari
dagen iets heerlijkers denkbaar
dan een verblijf aan de water
kant? Met gespannen aandacht
turen de jongens naar hun dobber.
vrouw in vuur
omgekomen
ALKMAAR. Ruim 250
ouden van dagen zijn vannacht
dakloos geworden, doordat een
niet te stuiten brand „Huize
Westerlicht", het grote oude-
licden-tehuis, heeft vernield.
Waarschijnlijk is er één dode,
de oude mevr. Blom, die van
morgen nog niet was gevonden
in de gebouwen, waar de oud
jes tijdelijk zijn ondergebracht.
Ongeveer 130 brandweerlieden
Uit Alkmaar. Bergen. Broek op Lan-
gendijk. Koedijk. Heiloo. Oudorp en
Beverwijk hebben het uiterste
Oud-nazi's hebben
BONN. De gemeenteraad van
Munchen heeft besloten, dat vrij
komende functies in de gemeente
diensten bij voorkeur moeten wor
den bezet door beambten, die we
gens hun vroegere lidmaatschap der
nationaal-socialistische partii uit ge
meentedienst ontslagen zijn. Het
besluit werd genomen op voorstel
der Christelijk Sociale Unie de
Beierse vleugel van de partii van
dr Adenauer Een der leden heeft
dit opzienbarende eerherstel van de
vroegere nazi's verdedigd met h*jt
argument, dat deze lieden mogelijk
een ondergrondse bë'wegHz'y.öüdëri
gaan vormfen. als zij hun oudé tune-
lies niet zouden terug krijgen.
LONDEN. Het ziet er naar uit dat Churchill's verklaring over (le
buitenlandse politiek die de premier Dinsdag in het Lagerhuis aflegde,
verstrekkende gevolgen zal hebben. Politieke waarnemers geloven dat
zijn bewering dat de Labourpartij indertijd heeft ingestemd met het ne
men van maatregelen tegen communistisch-China als zich bepaalde ont
wikkelingen zouden voordoen, de kloof die langzamerhand in de Labour-
partij is ontstaan, aanzienlijk heeft verbreed. Naar buiten is daar niet
veel van te merken, maar op een gegeven ogenblik zou het Dinsdag ge
voerde debat de doorslag kunnen geven voor een definitieve breuk tus
sen de felle Bevan en meer gematigde Labourleidcrs als Attlec en Mor
rison.
40.-
75.-
ok£
taS
Hi
BIESBROUCK
nieuwe aanvoerder
Maart in het Feijenoord stadion
J»e Rotterdam, 4s als volgt samen
gesteld:
Doel: Landman (Sparta).
Achter: Odenthal (Haarlem) en
Alberts (Vitesse).
Midden: Wiertz (DWS), Terlouw
(Sparta) en Biesbrouck (RCH) aan-
oerder.
Voor: v. d. Kuil (VSV), Van
mBuCh^ndel (SVV), Van Melis (Eind-
r h» "ov®n), Lenstra (Heerenvecn) en
|Clavan (ADO).
Reserves: Kraak (Stormvogels),
pe Jong (ADO), v. d. Tuyn (HDVS)
n v. d. Bogert (DOS).
Terlouw heeft verzocht niet meer
pe worden aangewezen om als aan-
'oerder op te treden, daar hij van
rcening is dat zijn spelkwaliteit
Jierdoor nadelig beïnvloed wordt.
keuzecommissie kon het ver-
Wek billijken en wees Biesbrouck
'ls aanvoerder aan.
Het eerste gevolg van Churchill's
verklaring is geweest dat het La-
bourhoofdbestuur. dat twee dagen
achtereen vergadert, besloot een
manifest over de Britse buitenlandse
politiek uit te stellen.
Voigens goed ingelichte zegslieden
waren de minder belangrijke La-
bourleden niet eens volledig on de
hoogte van de buitenlandse politiek
van hun eigen partii, zodat de ont
hullingen van de Britse premier
Dinsdag grote consternatie verwek
ten.
In verschillende Britse bladen
wordt intussen voorspeld, dat Aneu-
rin Bevan van deze situatie waar
schijnlijk gebruik zal maken om
meer in het openbaar naar de
macht in de Labourpartij te grijpen*
Nog een aanwijzing dat de macht
van de linkervleugel toeneemt, is
het besluit van het hoofdbestuur om
Konni Zilliacus weer tot de partij
toe te laten. Zilliacus werd in 1949
uit de partij gestoten, omdat hij cri-
tiek had op de Brits-Amerikaanse
politiek tegenover de Sowjet-Unie
en vele andere punten.
Zilliacus heeft in 1948 een onder
houd van twee uur met Stalin ge
had en later een bezoek aan maar
schalk Tito gebracht. Hij getuigde
ook tegen Kravchenko tijdens het
bekende proces te Parijs.
(Ml
msm
Weren van Fries in
rechtszaal zou
imperialistisch zijn
DEN HAAG Sommige Eerste
Kamerleden zijn, blijkens het voor
lopig verslag over de begroting van
Justitie, niet te spreken over het
standpunt van minister Mulderije,
dat speciaal in de rechtzaal geen
enkel recht aan het Fries mag wor
den gegeven. De minister zegt, dat
wij op het justitiële terrein „te
zamen Nederlanders zijn. zonen van
één volk" en dat „hier met mag
voorop staan vat ons scheidt, maar
wat ons vereent". Dit standpunt be
tekent volgens deze leden, dat hier
aan een tweetalig land eenheid van
taal wordt opgelegd op politieke
motieven. Hier is h.i. de qualificatie,
dat hier sprake is van imperialis
me, niet onverdiend.
Uitslaande brand in
Heraa te Haarlem
HAARLEM In de afgelopen
nacht te een uur is de brandweer
gealarmeerd voor een uitslaande
brand in het grote winkelpand van
de Hema aan de Kruisstraat. De
brand was ontstaan in een etalage,
maar toen de brandweer verscheen,
sloegen de vlammen tot aan de top
van de gevel. De brandweer had
het vuur aan de buitenzijde spoe
dig onder de knie. Het had zich
intussen over het pand verspreid en
richtte veel schade aan.
Naar de oorzaak wordt een on
derzoek ingesteld. Tot half twaalf
had personeel gewerkt ter voorbe
reiding van een speciale reclame
week.
McCLOY RAPPORTEERT:
Kernen van SRP zouden in geschikt
politiek klimaat goed gedijen
BONN. De herleving van dc nazi-beweging in Duitsland vormt ccn
voort-durend „potentieel gevaar" Aldus bericht de Amerikaanse Hoge
Commissaris in Duitsland, McCloy. De neo-nazislen. zegt hij. zullen in dc
toekomst wellicht „in een geschikt politiek klimaat" uitstekend gedijen.
McCloy rapporteert dat dc neo-nazistische beweging op het ogenblik
geen bedreiging vormen voor de democratische instellingen en dat in de
toekomst ook niet zullen doen zolang bij blijven aopcllcren aan „de kleine
groep verdwaasden". Tot die bewegingen rekende hfj ook de ultra-na
tionalistische oudstrijdersorganisatics.
Het gevaar van uiterst rechts is
gedaan om vooral *de verpleegsters
en verplegers kans te geven de oud
jes uit de baaierd te redden. Doordat
de brand op de met meubilair vol
gepropte zolder uitbrak gelukte dat
ook. Alleen voor die ene vrouw
kwam, waarschijnlijk, hulp te laat.
Het vuur kon zich met razende
snelheid door „Westerlicht" verbrei
den. omdat het gebouw geen enkele
brandmuur had en de liftschachten
als luchtkokers fungeerden. Vooral
het gedeelte, waar de schouwburg
zaal'was. en de Zuidwesthoek van
het gebouw, brandden als fakkels.
Voor zover de oudjes valide waren
werden zij voorlopig in de grote tuin
van „Westerlicht" in veiligheid ge
bracht. later naar familie, vrienden,
hotels of andere oude-lieden-tehui-
zen. Alles wat Alkmaar aan zieken-
vervoer-materiaal heeft, raasde heen
en weer van „Westerlicht" en de
gasthuizen om de zieken onder te
brengen.
De meeste verpleegden en verple-
genden zijn vrijwel al hun bezittin
gen kwijt. De schade die door ver
zekering wordt gedekt schat men
op meer dan een millioen. De oor
zaak van de brand is waarschijnlijk,
dat een der oudjes die vrij toe
gang hadden tot de zolder, waar een
deel van hun meubeltjes stond opge
slagen onvoorzichtig met vuur is
geweest.
Cor de Groot gewond
bij autobotsing
DEN HAAG De pianist Cor de
Groot, die Woensdag met een vlieg
tuig zou vertrekken voor een
tournee door Duitsland, waar hij
zou spelen in Keulen, München en
Frankfurt, heeft op weg naar
Schiphol een autobotsing gehad,
waardoor hij uit zijn auto viel. Hij
kon weliswaar direct naar huis
terugkeren, maar de schaaf- en
kneuswonden aan z'n vingers
waren van dien aard, dat de heer
De Groot voorlopig niet zal kun
nen spelen.
DEN HAAG. Bij een even
tuele nieuwe oorlog zal dc eva
cuatie van de burgerbevolking niet
op grote schaal plaatsvinden. Al
dus blijkt uit een nota van de mi
nisters Becl en Tculings aan de
Tweede Kanier.
De bombardementen op Neder
landse steden in de afgelopen oor
log hebben aangetoond, dat deze
manier niet bevredigend was, zegt
de nota De evacuatie zou zich be
perken tot de bevolking van de
zgn. A-steden, die het kwetsbaarst
zijn. Voor de rest zouden de ge
varen van bombardementen moe
ten worden opgevangen door be
scherming van de burgerbevolking
en niet door verplaatsing.
Grens spoedig bereikt
Geen recreatiegebied
meer voor oefen
terreinen
DEN HAAG Hoewel minister
Staf niet van mening is, dat in het
afgelopen jaar de defensiemaatre
gelen grote schade aan het land en
zijn bevolking hebben berokkend,
vindt hij. dat in het bijzonder de
aanwijzing van recreatiegebied tot
oefenterrein met de grootste zorg
vuldigheid dient te geschieden. Hiï
is van oordcel, dat thans pas het
moment nadert, dat de schaarse
recreatieterreinen geen aanwijzing
van nieuwe oefenterreinen meer
zullen gedogen. Hij zal bevorderen,
dat oefenterreinen, die tot nu toe
voor het pubhek waren afgesloten,
worden opengesteld voor recreatie-
doeleinden.
Met 10 man in één auto
Door bomen gereden
meisje gedood
(Van onze correspondent) 1
GOES In het ziekenhuis is
overleden het meisje J. Goense uit
Hoedekenskerke, dat met negen
vrienden en vriendinnen in een
Chevrolet-personenauto op de over
weg tussen Krabbendijke en Ril-
landbath door de spoorbomen is
gevlogen, toen zij terugkeerden van
het carnaval in Bergen op Zoom.
niet kritiek, althans niet voor wat
dc S R.P betreft, en houdt geen
onmiddellijke bedreiging van de
Bondsrepubliek in", aldus het rap
port Maar voortdurende waakzaam
heid van allen die waarde hechten
aan de grondbeginselen van de de
mocratie blijft volgens McCloy ge
boden omdat de kernen van de
S.R.P. later in een eventueel gunstig
politiek klimaat zouden kunnen ge
dijen
McCloy gaf uitdrukking aan zijn
vertrouwen dat de meerderheid van
de Diiit^o bevolking niet in extreem
nationplmme zal vervallen en dat de
huid'*»? besprekingen over herstel
van DuiMend in vrijwel alle souve-
reine reebien succes zullen hebben
en gevolgd zullen worden door oo-
neming van West Duitsland in de
Europese volkerengemeenschap.
Hij wees er on dat in weerwil van
de herbewaneninesinsnanningen de
levensstandaard in West Duitsland
en trouwens in geheel Europa ge
handhaafd moet blijven omdat an
ders sociale onrust en economische
nood zullen ontstaan die het stre
ven van de communisten in de hand
kunnen werken Hij beval aan de
herbewapeningskosten te dekken
uit de extra winsten uit productie
vergroting.
Hii voorspelde dat de Russen hun
op West Duitsland gerichte unifica-
tiepronaganda zullen voortzetten.
Oude dame loopt tegen
auto: linkerarm geheel
opengescheurd
AMSTERDAM. Tn de Eerste van
Sw'indenstraat liep Woensdagmiddag
een 74-jarige dame, die onvoorzich
tig de rijweg overstak, tegen een rij
dende personenauto op. Zij bleef met
haar linkerarm achter een portier-
kruk haken en werd een eind mee
gesleept. Toen de wagen tot stilstand
kwam. bleek dat de arm geheel was
opengescheurd.
Frans kabinet stelt record-aantal
vertrou ivensktvesties
(Van onze correspondent)
PARIJS. „Dit budget is een vertaling in cijfers van een buitenlandse
politiek" heeft premier Faure gisteren in de Franse Nationale Vergadering
gezegd en als zo dikwijls vond hij daarmee precies de juiste formulering.
Op de 179 artikelen van de financiële projecten heeft Faure twintigmaal
de vertrouwenskwestie gesteld, driemaal op onderdelen van de reorgani
satie in de sector van de spoorwegen en tweemaal op artikelen betreffende
de sociale verzekeringen (dit zijn dus de befaamde kaderwetten, waarop
Pleven gevallen is) en de essentiële artikelen der belastingverhoging.
EEN model van het carillon, dat
het Nederlandse volk als geschenk
aan de V S. aan zal bieden is gis
teren in Rotterdam aan boord van
de „Amsteldijk" van de Holland-
Amerika-lijn gebracht. Vandaag is
de „Amsteldijk" vertrokken.
De Prins herstellende
SOESTDIJK. Prins Bernhard
zal naar mag worden verwacht
over enkele dagen zijn werkzaam
heden kunnen hervatten.
ff einig verandering g
Weersverwachting, medege- 1
j§ deeld door het KNMI te
De Bilt. geldig van Donderdag-
i avond tot Vrijdagavond,
g In de nacht en ochtend plaat-
s selijk mist. overigens zwaar be- k
wolkt met hier en daar op-
klaringen en droog weer
Zwakke tot matige wind hoofd-
m zakelijk tussen We^t en Noord.
Ongeveer dezelfde temperatu- k
ren als vandaag.
29 Febr Zon op 7 u 28 m onder g
18 u 18 m: Maan op 8 u 31 m g
onder
5 HET WEER IN EUROPA
De waardering van Faure's kan
sen loopt ditmaal uiteen van het
zwaarste pressimisme tot het klein
ste lichtpuntje in de duisternis De
socialisten handhaven tot nog toe
hun bezwaren, die zij hebben te
gen verschillende investeringsbe
perkingen (wederopbouw oa>, ge
matigde^ en onafhankelijken blij
ven weer andere onoverkomelijke
bezwaren koesteren.
Toch is men zich tevens bewust
geworden, dat de val van het ka
binet de val van de franc met zich
zal meebrengen en dat een nieu
we minister van Financiën, als hij
al te vinden is. onvermijdelijk een
nog hogere rekening zal moeten
presenteren dan Faure thans dcet.
Zal de chèque. die het parlement
aan dit kabinet heeft gegeven met
zijn verschillende besluiten onge
dekt blijven? Als Vrijdag over de
vertrouwensvotums is gestemd zul
len wij het weten. Het lot van
Frankrijk niet alleen binnenlands
maar ook in de wereld wordt die
dag beslist.
7 uur voormiddag
m
Station»
i
Weers.
toestand
Wind-
rlcht
Temp
«MM»
É2 Oslo
g Berlijn
Londen
Parijs
2 Wenen
M Innsbruck
|h N'iee
Rome
S Warschau
jg Amsterdam
n. ontv.
betr. na m
mist
onbew.
motregen
nevel
onbew.
1. bcw.
betrokken
betrokken
1
WNW 1 3 S
stil l—l
NNW 1 0 S
WNW 1 4
stil 1—1
NW I 5 I
O 1 5
NNO 1—7g
NNW 1 3 i
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Verleden week heeft minister-president Drees bfj do
politieke beschouwingen in dc Eerste Kamer over de Staatsbegroting ge
zegd, dat er in de zaken-S c h a 11 c n b e r g en -Menten geen be
wijzen zijn van strafbare handelingen. Misschien was toen het voorlopig
verslag over de begroting van Justitie al samengesteld, doch evenzeer
leveren de daarin gemaakte opmerkingen het bewijs, dat het rechtsgevoel
van een groot deel van het Nederlandse volk niet bevredigd is door do
wijze, waarop deze beide zaken door de justitiële autoriteiten zijn be
handeld. Wat de eerste kwestie betreft wordt cr door vele leden op ge
wezen. dat Schallenberg op 14 September 1949 is overleden cn dat de
instructie pas is geopend op 23 April 1951.
Deze „vele leden" willen ook
graag weten wat in de affaire-
Menten het resultaat is geweest
van het onderzoek in de zaak te
gen de journalist en in die tegen
de raadsheer-commissaris En zij
worden bijgevallen door „verschei
den leden", die allerminst be
vredigd zijn door de verklaringen
van de minister. Zij willen bijzon
derheden weten over de gepleegde
diefstal.
De rechter-commissaris heeft on
geveer 180 getuigen gehoord en
daarover een rapport opgesteld.
Zij zouden het op prijs stellen, in
dien de Kamer dit ter inzage kon
krijgen.
Waarom is het onderzoek tegen
de journalist en de raadsheer
commissaris nog niet „rond"? Het
was deze leden niet duidelijk,
waarom dit onderzoek zo lang
moet duren, terwijl de Haarlemse
lechter-commissaris kans ziet om
in korte tijd 180 personen te ver
horen. van wie cr enkele in het
buitenland vertoeven, en daarover
drie omvangrijke dossiers met pro
cessen-verbaal samen te stellen.
Kindje gedood,moeder
gewond bij aanrijding
DRACHTEN. Een driejarig
meisje is gedood en haar moeder,
mevr Praamstra ernstig gewond,
doordat een personen auto de fiets
aanreed, waarop moeder en kindje
reden. De personenauto was eerst
in aanrijding gekomen met een
vrachtwagen en daardoor naar
links gezwenkt.
