DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Méér macht aan regering als woelingen dreigen Kamer huiverig voor militair gezag Voor brandstof sparen bij postspaarbank Parijs en Bonn zijn het eens over Saarkwestie Truman: Eisenhower mag naar Amerika komen Middenstand heeft gebrek aan kasmiddelen BESCHERMING OPENBARE ORDE Geen dollars voor Perzië Bittere strijd wacht Zuid-Afrika Doodvonnis aan Pieters is voltrokken Postzegel voor jubileum der Staatsmijnen 12e Jaargang, 110. 69 Vrijdag 21 Maart 1952 Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330 Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements prijs 47 cent p. w. of 6.05 p. kw. Losse nummers 10 cent. Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie cn Administratie: Snouckaerdaan 7. Amersfoort Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235 HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER DEN HAAG. In geval van oproerige bewegingen, onlusten of soortgelijke stoornissen van de openbare orde, de rust en de veiligheid, dient de bestrijding daarvan allereerst tc worden beproefd door een versterking van het burgerlijke gezag. Dat bleek Donderdagmiddag de mening te zijn van de meeste Tweede Kamerleden, die, als de nood aan de man mocht komen, toch liever met civiele autoriteiten te doen zouden hebben dan met militaire. Opbrengst lening woningbouw nu f 77.300.000 V.S. HERHALEN: WASHINGTON. Dc Verenig de Staten hebben laten weten.dat zij „geen termen aanwezig ach ten" om Perzië financiële hulp te verstrekken, gezien het feit, dat deze hulp slechts zou dienen om Perzië tegemoet te komen in het verlies dat het land lijdt doordat het nog steeds geen regeling heeft getroffen inzake het olicgeschil. Het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken deelde dat de regering eventuele In behandeling kwam het wets ontwerp „Buitengewone bevoegdhe den Burgerlijk Gezag", bij welks totstandkoming uiteraard ook dc dreiging van een „vijfde colonne" een zekere rol heeft gespeeld, zij het dan op de achtergrond. Bij dreigende revolutionnaire woe lingen kan volgens dit wetsontwerp de toestand van verhoogde waak zaamheid in het leven worden ge roepen of de burgerlijke uitzonde ringstoestand. respectievelijk te be schouwen als fase 1 en fase 2. FASE 1 heeft ten opzichte van de rechten en vrijheden der burgers slechts een beperkte werking. Zij kent de avondklok, maakt corri gerend optreden mogelijk tegen gezagsdragers, die niet voor hun taak berekend blijken en stelt de overheid in staat personen, wier aanwezigheid ongewenst wordt geacht, uit bepaalde ge bieden te verwijderen. FASE 2 grijpt dieper in. Zij maakt beperking van de drukpersvrij heid, het briefgeheim, het recht van vereniging en vergadering, ja zelfs internering mogelijk. Moeilijk kan worden gezegd, dat de Tweede Kamer geestdriftig was over het ontwerp. En interessant was de vraag van mr. De Haas <KVP) of de burgerlijke uitzonde ringstoestanden onder- of nevenge schikt waren aan de militaire. Be ogen zij m.a.w. de militaire machts concentratie zo lang mogelijk uit tc stellen of willen zij deze voorberei den? Hij liet er geen twijfel over bestaan, dat hij een nevenschikking prefereerde. Inmiddels zullen de meeste Ka merleden, zij het met een bezwaard gemoed, wel voor het ontwerp stemmen. Directe tegenstand kwam slechts van de communisten waarvan men zulks had mogen verwachten en van de heer W e 11 e r. De laatste liet er geen twijfel over be staan, dat hij een Militair Gezag prefereerde boven dat van de Bin nenlandse Veiligheidsdienst, die in het geheim werkt. Overigens werk te hij op het sentiment door her inneringen op te roepen aan de Duitse concentratiekampen, hetgeen ook de communisten deden. Mr. Burger (PvdA) antwoordde aan het adres van de CPN-ers, dat hij nooit had gemerkt, dat zij tegen dictatuur waren. Tegen de heer Weiter zei hij, dat hij nimmer had bespeurd, dat deze als minister van Kolomen tegen de concentratiekam pen in het toenmalige Ncderlands- Indië bezwaar had gemaakt. Ove rigens zei hij, dat het wetsontwerp, vergeleken met de Oorlogswet van 1899 eigenlijk niets nieuws had. Be langrijk vond hij, dat bij de behan deling duidelijk bleek welk een I vanaf 1 April is Bandy geëngageerd tegenzin democraten eigenlijk tegen voor Herman Rinkets variété-voor - dit soort maatregelen hebben. stellingen. DEN HAAG Naar dc Bank voor Nederlandschc Gemeenten ainanKeilllr nan pPct„,n v mededeelt is gedurende de eerste j Z tien dagen, waarop de verkoop van aanyaa]rding van „bepaalde de rentespaarbricven openstond, geplaatst voor een bedrag van 4.200.000 gulden, zodat de totale opbrengst van de nationale woning- bouwlening gestegen is tot 77.300.000 gulden. Lou Bandy zet zijn strohoed weer op AMSTERDAM Lou Bandy heeft enige tijd geleden zijn strohoed aan de kapstok gehangen en is opgetre den als „gewoon" acteur in „Elias weet het beter". Het heimwee naar zo'n strohoed heeft echter getriom- pheerd over zijn acteurs-aspiraties: mee, financiële hulp aan Perzië niet afhankelijk had gesteld van de voor stellen" voor de regeling van het Anglo-Iraanse oliedispuut. De Amerikaanse houding komt echter hierop neer, dat de V.S. Perzië niet wil steunen zolang dit land weigert, een regeling met Engeland te treffen, aangezien een dergelijke regeling volgens de Amerikaanse autoriteiten het eni ge practische middel is om de in dustrie weer tot een winstgevend bedryf te maken. Felle Friese pamfletten Politie verhoorde 15 mensen urenlang (Van onze correspondent) LEEUWARDEN. De politie heeft vijftien personen verhoord, waarvan enkelen tot in de nacht, in verband met het vervaardigen en versprei den van pamfletten in het Fries. Hierin stond o.m. dat „vrijheid in Friesland betekent gummiknuppels en brandspuiten, kortom Schalkhaar methoden". dat „recht in Friesland betekent op de knieën voor rechters en andere heren", en dat „cultuur in Friesland betekent eigen taal rechts- loos, eigen volk vogelvrij". „Friesland moet zichzelf blijven, dan alleen kunnen Friezen goede Nederlanders zijn." zei de heer P. Wijbenga op een vergadering van de „Fryske Biweging" te Oenkerk. Hij noemde het van het grootste belang, dat in een federaal Europa de vol keren toch zichzelf blijven en strij den tegen nivellering om niet tot een grauwe, kleurloze massa te worden. Parate troepen nu in Oldebroek en Havelte Generaal Dürst Brilt laakt loslippigheid (Van onze correspondent) STEENWIJK In dc nieuwe mi litaire kampen, o.a. dat tc Olde broek en Havelte bij Steenwijk, zijn deze week reeds parate troe pen gelegerd. De hier genoemde in richtingen zijn bezocht door gene raal H. J. J. W. Dürst Britt. bevel hebber van de 4e militaire afdeling en commandant van de eerste divi sie. Te Havelte heeft de generaal, nadat de Nederlandse vlag was ge hesen een toespraak tot de troepen gehouden, waarin hij er op wees van welk een groot belang de tucht voor het leger is. In het bijzonder wilde spr. hierbij op de veiligheid wijzen. Er wordt in treinen en andere openbare gelegenheden door militairen nog veel te veel over militaire zaken gepraat, zei hij. Tij- rens zijn bezoek in het buitenland heeft onlangs een geallieerd offi cier hem gezegd: „De Fransen zijn slordig en laten hun papieren slingeren. Jullie. Hollanders, kun nen hun mond niet houden.r*n „helaas", zei de generaal, „wij moe ten zeggen: daar schuilt veel waarheid in." Hawker „Hunter", naar de Britten beweren de snelste straaljager ter wereld, tijdens een vlucht. Met deze nieuwe jager ho pen de Britten de suveriorxteit in de lucht, die sinds de dagen van de Hurricane en de Spitfire voor hen verloren ging, terug te winnen. Aan de houw van nieuwe tyveszoals de Hunter en de Swift.^cs thans „su per-prioriteit" door de regering verleend. KAAPSTAD. De regering-Malan schijnt besloten te zün, de Unie van Zuid-Afrika aan een bittere en mis schien zelfs gevaarlijke constitutio nele crisis prijs te geven. Waarnemers houden rekening met deze mogelijkheid op grond van een verklaring van de regering, waaruit blijkt, dat zij zich niet wenst neer te leggen bij de uüspraak van het Hof van Appèl, waarbij een van de be langrijkste onderde'len van haar ras- senwetgeving ongeldig werd ver klaard. De regering schijnt thans een wet voor te bereiden, in te dienen na het Paasreccs, waarbij aan de ge: rechtshoven het recht zal worden ontnomen, wetten op hun geldigheid te toetsen. Aan 'de andere kant is de opposi tie. de Verenigde Partij, begonnen met het organiseren van massa-bij eenkomsten in alle delen van het land. ten einde kracht bij te zetten aan haar eis tot ontslag van de re- gering-Malan. Nog dit jaar vrije algemene verkiezingen voor Saarlanders PARIJS. Frankrijk, West-Duitsland en het Saargebied zijn gisteravond overeengekomen een gemeenschappelijke commissie in te stellen die zal onderzoeken of in het najaar vrije en democratische verkiezingen kunnen worden gehouden in het Saardal. Bondskanselier Adenauer deelde mede, dat hij zijn klacht, dat Frankrijk aan Pro-Duitse Saarlanders democratische wijheden heeft onthouden, niet aan de orde zou stellen in het ministers- comité van de Raad van Europa. Adenauer on minister Schuman kwamen verder overeen een poging te doen een definitieve status voor dc Saar te vinden vóór het vredesverdrag tussen belde landen wordt getekend. Men neemt aan dat de onderhan delingen tussen Duitsland en Frankrijk vrijwel meteen zullen beginnen. Het bereikte accoord is mede te danken aan de informele bemoeiingen van Britten en Ameri kanen, die in het Saargeschil. dat zich vooral de laatste weken had toegespitst, een bedreiging voor de Europese eenwording zagen. Van gezaghebbende zijde ver neemt United Press dat Schuman en Adenauer overeengekomen zijn de Saarkwestie door bilaterale on derhandelingen tot een oplossing te brengen op basis van „Europeani- satie" van het Saargebied. De re geling zou de volgende punten om vatten: 1. De Saar zal worden „ge-Euro- peaniseerd", hetgeen gelijk zal staan met internationalisatie. 2. De democratische vrijheden van de Saarbevolking zullen ge waarborgd worden. 3. De aanstaande verkiezingen in het Saarland in de herfst van dit jaar zullen onder interna tionaal toezicht staan met Duitse deelneming. 4. In verband met de voorgeno men internationalisatie zullen mo gelijk grenscorrecties worden aan gebracht. Bovendien zullen bij komende onderhandelingen de aard en de reikwijdte van de economische unie tussen Frankrijk en de Saar onder werp van bespreking vormen. Eisenhower: Misschien neem ik toch deel aan verkiezingscampagne NEW YORK. Generaal Elsenhower is vrjj naar Amerika terug te keren, wanneer hü zulks verantwoord en geschikt acht, aldus is gisteren door president Truman verklaard. De president zeide verder, dat de gene raal in Europa uitstekend werk doet en zelf het beste kan beoordelen, wanneer hU veilig zyn post kan verlaten. En in Parys heeft Eisenhower, na bet vernemen van zün in Minnesota behaald succes, gezegd, dat het stygend aantal medeburgers, dat zyn stem op hem uitbrengt, hem mis schien alsnog zal doen besluiten, actief aan de verkiezingscampagne deel te nemen. De meeste waarnemers verwach ten, dat Eisenhower in de tweede helft van Mei. nadat de laatste voor verkiezingen gehouden zijn, terug zal keren. Ander nieuws van het verkie zingsfront is de verklaring van se nator Taft, dat hij besloten heeft zich terug te trekken als candidaat bij de voorverkiezingen, die op 15 April in New Jersey worden gehou den. Taft zei, zich terug te trekken omdat gouverneur Alfred Driscoll „zijn woord gebroken heeft door generaal Eisenhower te steunen bij zijn candidatuur voor het president schap". Men had verwacht, dat de verkie zingen in New Jersey een nieuwe krachtproef zouden worden tussen Eisenhower en Taft. Maar afgelopen Maandag hebben Driscoll en andere Republikeinse leiders aangekondigd Eisenhower te zullen steunen. „Op die manier kan er geon sprake zijn van een eerlijke strijd", zei Taft. Gouverneur Driscoll van New Jersey meende, dat de verklaring van Taft deed denken aan „de woor den van een slechte verliezer". Jongeman stal 1000 van zijn vader en verbrarste ze met twee vrienden (Van onze correspondent) KAMPEN. Een twintigjarige zoon van een I^pmper predikant, ds Z.. is er twee dagen geleden met bij na 1000.van zijn vader vandoor gegaan. Met twee vrienden trok hij naar Amsterdam, waar het geld in één dag en één nacht er door werd gebracht. Na terugkeer in Kampen werd het drietal onmiddellijk door de politie ingerekend. Amerikaans vliegtuig in zee gestort: 10 doden CORPUS CHRISTI (Texas) Een viermotorig vliegtuig van de Ame rikaanse Marine is vandaag in de Golf van Mexico gestort. Het toe stel was hedenochtend vroeg uit Corpus Christi vertrokken met tien man aan boord, die allen om het leven zijn gekomen. STUTTGART. vandalen heb ben hier gedurende de nacht op het Joodse kerkhof 13 grafstenen omver gehaald. Het is niet uitge sloten dat de daders neo-nazi's zijn. De politie stelt een onderzoek in. \JA de Truman- en Dewey-das- 1 sen uit de vorige verkiezings campagne is er thans voor de Ame rikaanse dames, die voor het presi dentschap van generaal Eisenhower zijn, een Eisenhower-hoed ontwor pen. De dame, die hier dit propa- ganda-hoofddeksel toont, is mevr. Francesco Lodge, echtgenote van de republikeinse gouverneur van Con necticut. John Davis Lodge. Twee rapporten noemen oorzaken en wijzen wegen tot verbetering (Van een onzer redacteuren) DEN HAAG. De middenstand heeft sterk te kampen met een gebrek aan vlottende middelen dat is bekend. De oorzaken daarvan totnogtoe onbekend zyn nu onthuld in een tweetal rapporten, samengesteld in op dracht van de drie landclykc middenstandsorganisaties. Het ene rapport behandelt het liquiditcitsvraagstuk in dc détailhandcl, het andere dat in het ambacht. In het rapport betreffende de dé- tailhandel worden de feiten opge somd. die de liquiditeit in gevaar hebben gebracht. De belangrijkste daarvan zijn de voortdurende prijs stijgingen sinds 1945, de afnemende goerenschaarste, die de winke lier verplichtte tot het aanleggen van ruimere assortimenten en de fiscale politiek van de regering. Ook onderkundig bedrijfsbeheer cn daarmee steekt men de hand in eigen boezem wordt genoemd Als middelen om tot verbetering te geraken worden onder meer aan. bevolen: een prijspolitiek, die vol ledige toepassing van de vervan gingswaarde mogelijk maakt; hu- gere winstmarges; een fiscale poli tiek, die bij de bepaling van de winst de schijnwinsten ellmineeit en de mogelijkheid opent tot af schrijving op basis van de vervan gingswaarde, het in ruimere mate verstrekken van credieten; maatre gelen tegen ongebreidelde en de loyale concurrentie. In het rapport over het handwerk wordt vastgesteld, dat men in deze sector over bitter weinig gegevens beschikt. Een oplossing varr de li- quidlteitsmoeilijkhedcn ziet men hier in maatregelen, die een snel lere inning van uitstaande vorde ringen mogelijk maken over dc overheid wordt als langzame beta ler geklaagd!; in samenwerking van daarvoor in aanmerking komende bedrijven; in het sneller en in rui mere mate beschikbaar stellen van bijzondere credieten; in een verho ging van het maximum van het werktuigencrediet; en ten slotte ook hier in een herziening der fiscale politiek. Minister In 't Veld: „Inzinking woning productie niet mijn schuld" (Van een onzer redacteuren) DEN HAAG Min. In 't Veld heeft Donderdag in dc Eerste Ka mer een merkwaardige ontboeze ming gedaan, toen hy de verant woordelijkheid voor de inzinking van de woningproductie van dc hand wees. „Men heeft my in mijn hemd laten staan!" riep hij uit. Of dit verwijt was gericht aan het parlement dan wel aan zijn col lega's in de ministerraad was niet volkomen duidelijk. De heer Wou denberg (PvdA) nam blijkbaar het eerste aan. want hij kwam uitdruk kelijk verklaren, dat de PvdA de minister niet in dat schamele kle dingstuk had laten staan. Naar de mening van de bewinds man dient de huur van oude wonin gen met 50 pet boven de vooroor logse prijs te worden verhoogd en de huur van nieuwe woningen met 60 k 70 pet. De grote moeilykheid zal zijn een compensatie vdllr de huurverhoging te vinden voor gepensionneerden en kleine middenstanders. Het enige redelijke middel leek de minister om bepaalde belastingen op ver- bruiksgoederen te verlagen. Amerikaans oordeel Economische situatie in Nederland gunstig WASHINGTON. Volgens ..Foreign Commerce Weekly", het blad van het Amerikaanse Depar tement van Handel is dc buiten landse valutasituatie in Nederland thans het krachtigst sedert het ein van de oorlog en is het bereid en in staat bij te dragen tot de we derzijdse defensie-inspanning van de vrije wereld. Nederland begon 1952 met veelbelovende vooruit zichten. De situatie van de han delsbalans is verbeterd en Neder land is thans crediteur in de Eu ropese Betalingsunie. De donkere vlekken in het eco nomisch beeld de daling vai de productie en de werkgelegenheid zullen naar redelijkerwijs ver wacht mag worden verbeteren of ten minste niet slechter worden in verbay^ met de krachtige in spanning van de regering. Dc de fensie-aankopen door de Verenig de landen van de NATO zullen waarschijnlijk het nog steeds ern stige dollarprobleem m enige mate verlichten, aldus genoemd blad. In de Wicringcrmeer bij Wierin- gcrwerf worden nu goede vordc- ringen gemaakt met het uitprn- ven van het daar gevonden schip, dat waarschijnlijk uit dc Middel eeuwen dateert. Het schip is on geveer vijf meter breed en veer tien meter lang. Twee man gefusilleerd; drie krijgen gratie DEN HAAG Dc minister van Justitie deelt mede. dal aan do Duitser W. A. Albrecht tot dc dood straf veroordeeld bij sententie van het Büzondcr Gerechtshof tc Leeuwarden cn aan de Nederlander A. J. Pieters, tot de doodstraf ver oordeeld bij arrest van dc BUzon- dere Raad van Cassatie, geen gratie is verleend. Dc twee vonnissen zün inmiddels voltrokken. Het enige geval, waarin thans nog niet is beslist over gratieverle ning met betrekking tot een opge legde doodstraf, betreft de Duitser Willy Lagcs De gratiebchandeling is opgeschort in verband met d£ spoedig tc verwachten indiening van een revisie-aanvrage. Albrecht was van September 1944 af hoofd van het z.g Aussenkom- mando Leeuwarden van dc Sipo. Een groot aantal Nederlanders is met behulp van onder zijn bevel staande executiepelotons gefusil leerd. Pieters was hoofd van het z.g. Jagdkommando dat gedurende de laatste maand van de bezetting eerst te Brummen en later te Loosdrccht een ware terreur heeft uitgeoefend. Talryke Nederlanders, waaronder ook vrouwen, zijn door dc loden van dit commando gearresteerd en op de meest afgrijselijke wijze mis handeld. Kolenhandelaar levert zegels (Eigen berichtgeving) DEN HAAG. Van 31 Maart af zal het mogelijk zijn via de brandstoffenhandelaar bij de Rijkspostspaarbank te sparen voor de aankoop van brandstoffen in het nieuwe stookseizoen. De regeling, die op genoemde datum ingaat, werkt als volgt: De brandstoffenhandelaar ver koopt aan zijn klanten spaarze- gels van een gulden of een rijks daalder. De handelaar kan een voorraad van deze zegels op de (Eigen berichtgeving) DEN HAAG. Van 16 April tot en met 15 Mei is op alle postinrichtingen v een bijzondere postzegel van tien cent verkrijgbaar, uitgegeven ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de Staats- mijnen in Limburg op 1 Mei a.s. De zegel is ontworpen door de heer Hubert Levigne uit Maastricht, die ook de oorspronkelijke gravure heeft gesto ken. Andre v. d. Vossen uit Ovcrveen tekende tekst en waardecijfers. De zegel stelt voor een mijnwerker in een mijnschacht; de kleur is grijsachtig blauw. De beeldgrootte is 21,25 x 28,5 m.m., de zegelgroottc 24,5x31,5 m.m. De zegel, die bij Joh. Enschede Zonen te Haarlem werd gedrukt (plaatdruk) is voor frankering geldig tot en met 31 Dec. 1953. Mr P. J. Oud lijst aanvoerder VVD (Van een onzer redacteuren) VANDAAG heeft de VVD haar candidatenlijst gepubliceerd, waarop wordt bevestigd dat mr P. J. Oud in alle achttien kieskringen als lijst aanvoerder optreedt. Uit het partij orgaan „Vrijheid cn Democratie" blijkt, dat de eerste elf candidaten voor alle lijsten gelijk zijn, zij het dat voor de nummers 2 tot cn met 7 de volgorde in de kieskringen niet gelijk is. De thans 63-jarige mr G Vonk heeft zich niet opnieuw ver kiesbaar gesteld. Zijn plaats onder de eerste acht is thans ingenomen door mr H F. van Leeuwen, direc teur van de Twentse Bank. die bij de vorige verkiezingen niet voor kwam op de VVD-lijsten, maar die sterk naar voren is gekomen in deze kring sedert en door zijn felle actie tegen het wetsontwerp Toezicht Cre- dietwezen. postinrichtingen krijgen. De klant plakt deze zegels op een speciale, door de kolenhandelaar te ver strekken R.P.S.-spaarkaart en kan te zijner tijd met een volge plakte kaart (een deel van) de kolenrekening voldoen. Op elke kaart is ruimte voor twintig ze gels. De kolenhandelaar kan de volge plakte kaarten op 'n postinrichting inwisselen tegen contanten; hij kan de waarde ook storten op een bijzonder spaarbankboekje, het kolenspaarbankboekje, dat thans door de Rijkspostspaarbank wordt uitgegeven. In bijzondere gevallen kan dc klant een al dan niet volgeplakte kaart gebruiken om op een spaar bankboekje in te leggen; de spaar kaart moet dan voorzien zijn van. een accoordverklaring van de ko lenhandelaar. Regen Culoradokever in Limburg In Blerik (bij Venlo) is Donder dag een coloradokever gevangen. Deze kevers worden in hot alge meen eerst in het laatst van April of begin Mei in ons land gezien. Weersverwachting geldig van Vrijdagavond tot Zaterdag- i avond: Zwaar bewolkt met nu en dan regen of motregen. Tot krachtig of hard toenemende 1 Zuid-Westelijke wind. Iets hogere temperaturen, vooral des nachts. 22 Maart Zon op 6 u 38 m onder 18 u 57 m; Maan op 5 u 27 m onder 14 u 33 m. HET WEER IN EUROPA 7 uur voormiddag wind- richt Oslo Berlijn Londen Parijs WeneD Innsbruck Nice Rome Warschau Amsterdam I m.sneeuw stil 1—2! betrokken ONO 1—2 zw. bow. stil j g betrokken stil I egen regen bewolkt zw. bew. bewolkt 1. bew 'sttl I 3 f NW 6 zzo I u I WNW 4 N'NW I 6 i I

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1952 | | pagina 1