Defensie slokt ons natuurschoon
Keuze van vacantieoord wordt
hoe langer hoe beperkter
rBittere
noodzaak
De ROOS™
SARON
Vacantieoord of oefenterrein
Nederlandse vrouw
bij autobotsing in
Italië gedood
Radioprogramma
T ele visie-programma
van
Maandag 7 April 1952
7
(Van een onzer redacteuren)
NIEMAND kan het onbetwistbare feit loochenen, dat de
wandelaar, de kampeerder, de toerist in het algemeen,
minder van het Nederlandse natuurschoon kan genieten dan
voorheen. Neem als voorbeeld de in Zuidwest Drente gelegen
gemeente Havelte. Zij bezit of liever bezat 560 ha bos en
1267 ha woeste gronden Van die in totaal 1827 ha aan recrea
tiegebieden is thans 1500 ha bij het departement van Oorlog
in gebruik als militair oefenterrein. Van die 1500 ha zijn 200 ha
volkomen voor het publiek afgesloten; 1300 ha zijn een paar
dagen in de week niet, de rest van de week wél voor het
publiek toegankelijk. De recreatie-terreinen, die niet door
militairen worden gebruikt, beslaan in de gemeente Havelte in
totaal een oppervlakte van 327 ha. Daarvan zijn 50 ha afgeslo
ten ten behoeve van de waterleiding Met andere woorden: van
de 1827 ha natuurschoon in Havelte en omstreken beantwoordt
slechts 277 ha aan het beeld, dat het woord „vrije natuur" bij
de vacantieganger pleegt op te roepen. Deze situatie is teke
nend voor de toestand, waarin ons land zo langzamerhand is
geraakt.
r. \quiHERWOLO
I—
Waarheen met g?nl\e^arc
o zich zo om-
.4 vacanlier streeks deze tijd
de vraag stellen, hoe dit jaar hun
vacantie te besteden. Het probleem,
waarvoor zij zich daarbij onmiddel
lijk zien gesteld is dit, dat de keuze
van een vacantie-oord hoe langer
hoe beperkter wordt.
Er is een tijd geweest, dat men
urenlang ongestoord kon dwalen
over de Elspeter heide, de Erme-
lose heide en door het Speulder-
veld. Eens heerste in een dorpje
als Stroe niets dan de landelijke
stilte. Dat alles is voltooid verleden
tijd.
Al Nederland bezit circa
militaire 250 000 ha woeste
forroinon Srond- Ruim 30000
lerreiTieil ha daarvan, meer dan
12r:-. vormen de militaire oefenter
reinen, \^aarvan er thans 90 in ons
land aanwezig zijn. Daarbij moet
dan nog worden opgeteld de ruim
te, die verloren gaat aan kazerne-
complexen en kampementen, die
niet in de oefenterreinen zijn ge
bouwd, alsmede de militaire vlieg
velden.
Sommige oefenterreinen bij
voorbeeld de schietbanen in de
buurt van enkele kazernes zijn
maar klein Andere daarentegen zijn
groot. Hun spreiding over het hele
land is allerminst gelijkmatig. Juist
in die gebieden, die van oudsher
bekend staan om hun rijkdom aan
natuurschoon, zijn zU geconcen
treerd.
Rrnhnnf Het om z,j" v*nnen
oraoant beroemde Brabant be
zit op het ogenblik nog 50.000 ha
bos en 35.000 ha woeste grond, sa
men 85 000 ha. Tien procent daar
van. 8500 ha, doet op het ogenblik
dienst als^ militair oefenterrein, is
met kazernes bebouwd of wordt
gebruikt als militair vliegveld.
Daarvan zijn weer 2500 ha volko
men voor het publiek afgesloten.
Vóór de tweede wereldoorlog be
sloegen de militaire oefenterreinen,
de kazernes èn de militaire vlieg
velden in Noord-Brabant tezamen
niet meer dan 4000 ha Sinds de
bevrijding is deze oppervlakte meer
dan verdubbeld.
Dn Vnhimn Veel ongunstiger
ue eiune no? liggen de ver_
houdingen op de Vcluwc. voor on
telbare Nederlanders zover hun
herinnering reikt een recreatiege
bied bij uitstek. Vóór de oorlog
kende men hier als militair oefen
terrein: een gebied bij Ede. een ge
bied bij Harskamp, het vroegere
remonte-depot van Millingen. een
gebied bij Harderwijk en de z.g.
Legerplaats Oldebroek. Sinds 1945
zijn hier bijgekomen: meer dan
1000 ha bij het schietterrein Olde
broek. het door de Duitsers aange
legde voertuigenpark Stroe. het
kamp de Wittenberg, plm 2000 ha
heide rond Ermelo, Elspeet en Vier
houten, een stuk van het Kootwij-
kerzand. Voorts vindt men dan op
de Veluwe nog het uitgestrekte, in
de bezetting aangelegde vliegveld
Deelen.
Hoewel de Velawe kleiner is dan
de provincie Noord-Brabant, is de
gezamenlijke oppervlakte der mili
taire oefenterreinen er beduidend
groter. Alleen op de Veluwe is er
sinds 1945 evenveel grond door het
departement van Oorlog in beslag
genomen als in het Brabantse. Van
de rond 35 000 ha woeste grond die
men hier aantreft is het voor de
fensiedoeleinden in gebruik zijnde
percentage dan ook beduidend ho
ger dan 12.
Defensie en Mi°!ve
haluurmonu- hc^n'cnz^mi-
mnntnti htairen in de
menien laatste 6 a 7 jaar
het ene hapje natuurschoon na het
andere opgeslokt. In dit korte tijds
bestek hebben zij kans gezien even-
Een
hoorlyke rccratiemogelijkheid een
levensbelang is voor ons volk.
Wat er de laatste
VraQg. jaren op de Ve
luwe. in Noord-Brabant en in
Zuidwest Drente is geschied, heeft
bij ontelbare natuurliefhebbers een
vraag doen opkomen. Deze name
lijk, of in een dichtbevolkt land als
het onze, waar in verhouding tot
andere landen de mooie plekjes
toch al schrikbarend dun waren
gezaaid, het opeisen van oefenter
reinen op een schaal als is ge
schied. wel verantwoord valt te
noemen. De vraag of vermindering
der recreatie-kansen niet onvermij
delijk zal ieiden tot een verminde
ring van onze volkskracht.
Dit is volgens de natuurbescher
mers, geen probleem, dat van min
der betekenis zou zijn dan het de-
fensieproblcem. Het is een probleem
v a n de defensie volgens hen. Want
een behoorlijke verdediging is een
product van velerlei factoren. Een
van die factoren is de volkskracht,
het moreel. En waarom, zo vraagt
men zich in deze kring af, heeft
de legerleiding, heeft de overheid,
er niet krachtiger naar gestreefd
in het buitenland de beschikking te
krijgen over oefenterreinen, die bin
nen onze grenzen welbeschouwd
niet beschikbaar zijn?
veel gronden in hun bezit te krij
gen als de Nederlandse Vereniging
tot Behoud van Natuurmonumen
ten zich moeizaam heeft verworven
in al de tijd van haar bestaan.
7 Het is volkomen
ernieling waari dat Cr jn de
Veluwse gemeente Apeldoorn nog
altijd 20.000 ha. bos voor vrije wan
deling toegankelijk is. Het is even
eens waar. dat een deel der door
de militairen in beslag genomen
terreinen niet volledig voor het
publiek wordt afgesloten. Maar het
zijn niet alleen de gehate bordjes
met „Verboden Toegang", waardoor
de toerist wordt afgeschrikt. Over
al waar militairen In groter of klei
ner verband aan het oefenen- gaan,
wordt schade aangericht aan de na
tuur en aan het landschap.
In de loop van het vorig jaar is
tot tweemaal toe in ons land een
militaire oefening op wat uitgebrei
der schaal gehouden. Na de z.g.
„Oefening Mars" heeft het departe
ment van Oorlog aan gedupeerde
eigenaars een schadevergoeding van
f 2500 uitgekeerd, nadat tijdens de
oefening zelf. door een speciale, de
troep volgende commissie, ter plaat
se reeds 4500 was uitbetaald. De
schade aan de houtopstand bedroeg
j 200. aan wegen 1600 en aan
weiland 2000 Bij de z.g. „Oefe
ning Herfst" was de totale uitge
keerde schade 15000, waarvan
800 aan hout en 13000 aan we-
.gen.
Zowel „Mars" als Herfst" waren
oefeningen met een betrekkelijk
korte duur. Welke schade wordt cr.
zo vraagt dc toerist zich af. wel
in bos en heide aangericht tijdens
de normale oefeningen, die daar
regelmatig worden gehouden?
Wanneer men dit alles bedenkt,
wanneer men bovendien bedenkt,
dat de bouw van enorme kampen
of kazernccomplexen, zoals op de
Noordwest Veluwe is ondernomen
het landschapsschoon op onherstel
bare wjjze aantast, kan men begrij
pen. hoe het al die toeristen te
moede is, die menen, dat een be-
HET mooiste natuurschoon ontsierd door militaire voertuigen en colon
nes, de schoonste bossen bedorven door kazernes en dc prachtigste
heidevelden omgeploegd door brede rupsbanden en loopkettingen, dat
is het noodlot, ivaardoor drie streken in ons land getroffen zijn. die
voor vele generaties van Nederlanders een geliefkoosd vacantieoord
zijn geweest. Drie gebieden van ons land hebben méér dan andere
streken de nadelige gevolgen ondervonden van de huidige politieke
tegenstellingen in de wereld en de daaruit geboren noodzaak van ver
sterking van de westerse defensie. Hierdoor is een probleem geschapen.
Kort geformuleerd luidt het aldus: wóar ligt voor ons volk nog de
mogelijkheid voor de zo noodzakelijke recreatie en ontspanning? Hoe
ernstig dit vraagstuk wel is, vindt men hier nader uiteengezet.
DE kaartjes op deze pagina zijn
niet aan de hand van officiële ge
gevens samengesteld. Zij geven
alleen maar de ligging van een
aantal militaire terreinen aan,
maar beogen niet een indruk te
bieden van hun grootte. Op kaar
tje 1 is schetsmatig het oefenter
rein tussen Steenwijk en Havelte
op de grens van Drente en Over-
ijsel in beeld gebracht. De kaar
tjes 2 en 3 duiden schetsmatig dc
situatie op de Veluwe en in
Brabant aan.
WAT het zwaarst is. moet het
zwaarst wegen. Dat is het argu
ment dat de militairen aanvoe
ren. wanneer dc natuurliefheb
bers zich bezorgd maken over
de aantasting van het land
schapsschoon door dc uitbreiding
van hun oefenterreinen. Niets is,
zo betoogt men van militaire
zijde, van zö grote betekenis op
het ogenblik, als de verdediging
van onze vrijheid. Zij is zulk
een kostbaar goed, dat wij des
noods alles moeten opofferen
om haar te houden.
Kapitein Polman van de
Legervoorlichtingsdienst formu
leert het zo: „De noodzaak tot
versterking van de Westerse
defensie dwingt ons nieuwe
oefenterreinen aan de bestaan
de toe te voegen. Die moesten
wij nu eenmaal daar zoeken,
waar woeste gronden het rijke-
lijkst voorhanden waren. Dat
natuurschoon verloren ging, be
treuren ook wij. Het is beslist
onjuist te menen, dat w«j voor
de betekenis der recreatie geen
oog zouden hebben. Er worden
thans door houtvesters van het
staatsbosbeheer voor de troep
cursussen over natuurbescher
ming gegeven. Wat het oefenen
in het buitenland betreft: in de
eerste jaren na de oorlog werd
al onze aandacht opgeëist door
onze politionele taak in Indone
sië. Daarna was het politieke
getij verlopen. Duitsland zou het
eerst in aanmerking komen en
juist nu zyn onze bondgenoten
cr huiverig voor. maatregelen te
treffen, die bij de Duitsers bij
zonder impopulair zijn. Het is
gemakkelijk de gang van zaken
te becritiseren. Laat men niet
vergeten, dat voor het op peil
brengen onzer verdediging goe
de oefenterreinen een bittere
noodzaak waren en zijn."
vJ
Man en kinderen gewond;
toestand zuster ernstig
VARESB (Italië) Een Neder
landse vrouw vond de dood en
haar echtgenoot en twee kinderen
benevens haar zuster werden ge
wond. toen Vrijdagavond bij Varese
een botsing plaats vond tussen een
personenwagen en een vrachtauto.
De politie heeft de vrouw ge
ïdentificeerd als de dertigjarige
mevrouw KouwenhovenMeienaar
uit Rotterdam. De gewonden waren
haar echtgenoot. G. Kouwenhoven
(32 jaar).' een Rotterdamse zaken
man. hun beide kinderen Hein
(vijf jaar) en Sinca (drie jaar) en
mejuffrouw Jeannette Meienaar,
haar zuster.
Het gezin heeft dc laatste maand
in de nabijheid van Varese ge
woond. Volgens de politie is de
auto van de Kouwenhovens in bot
sing gekomen met een zware
vrachtauto, die blijkbaar zonder
licht op de weg geparkeerd stond.
De chauffeur van de vrachtauto is
sinds het ongeval verdwenen. Hij
wordt door dc politie gezocht.
De toestand van mej Meienaar.
die een hersenschudding en tal
van verwondingen heeft opgelopen
zou ernstig zijn.
Otterplaag in Helenaveen
VENLO In de vaarten van de
Peelontginning Helenaveen (L.) zijn
karpers uitgezet, doch het schijnt,
dat de otters daarvan het leeuwen
aandeel zullen bemachtigen. Er zijn
zoveel van deze visrovers in de
omgeving opgedoken, dat men van
een plaag kan spreken Bijna elke
dag worden staarten en koppen van
karpers gevonden Onlangs vond
men de overblijfselen van een
snoek, die zeker een meter lang
moet zijn geweest.
UTRECHT Het congres van de
Centrale Bond van Werknemers in
het Transportbedrijf zal dit jaar op
19. 20 en 21 Juni a s in het N.V.
Huis worden gehouden.
SCHEEPSTIJDINGEN
Nederlandse schepen op weg
naar Rotterdam
ARUNDO 5 vm v New Orleans te
R'dam. ALCYONE v. Frcmantle pass 5
Zuidelijk van Addu Atoll (Maladivrn)
ALAMAK v. Calcutta 6 te Bombay
\crw., ALIOTH v. Buenos Ayres 8 to
Las Palmas cn 18 hier vcrw.; ALDERA.
MIn v. Buenos Ayres vla Antwerpen
pass. 5 Finistcrre; ANDIJK v. Galve
ston vcrw. 6 vm Bermuda's te pass.
ALGENIB v. Porto Alegrc via Las Pal
mas '1 nam. v. Bahla, AMSTELDIEP v.
Norfolk pass. 4 nam. Zuidelijk van Sa
ble Eiland.
ALHENA vertrekt 5 v. Buenos Aires:
ATLAS v Levant p^ss. 3 Gibraltar 10
vcrw.. ARENDSKLRK v Japan 5 te
Hongkong ca. 3 Juni verw.
BLIJDENDIJK 5 v. New York tc Rot
terdam.
CRESCENDO v Shoreham binnen
kort verw (Holschcr).
DOMBURGH v. Casablanca pass. 5
Flnlsterre 7 te Londen verw.
DALERDIJK v. Vancouver 4 te San
Francisco
EEMDIJK 4 nam v. Hamburg te Rot
terdam EOS v. Midd. Zee 5 te Llvorno
20 verw.
GORDIAS 4 v Hamburg te R'dam.
HEELSUM v. Charleston 5 nam. 6 u
te Antwerpen; HEBE NOBEL v. Lon
den binnenkort verw. (Rijnlloydi;
HECTOR v. Haifa via Antwerpen pass.
5 Ouessant.
IRENE v. Londen binnenkort verw.
(Invotra); INDRAPOERA v. Prlok
pass. 5 Malta.
JORINA v. Vclzen binnenkort vcrw.
(Invotra).
JABA v. Londen 5 nam. 6 uur verw
KEDOE v Prlok pass 5 Lissabon
KUNLABORI v. Skagen pass. 5 Hlrst-
hals 7 vcrw
LEOPOLDSKERK v Bahrein 5 In dc
Golf van OmanLEERDAM v. New
York 7 tc Antwerpen verw.; LOENER-
KERK v Calcutta via Genua 5 v. Port
Said.
LIBERTY v. Noordzee 5 nam 3 uur
vcrw.: LAURENSKERK v. Bahrein
pats. 5 Kreta.
MENTOR v Piraeus pass. 5 Gibral
tar. MERAK ft. v. Falkland* 11 tc Lon
den vcrw.; MARIA THERESIA 4 van
Bilbao 8 verw.
MEERKERK v. Chlttagong 6 vm. te
Aden verw.; MAYMERE 5 v. Geflc.
NOORDWIJK (zie onder grote vaart);
NELLY v Campbeltown pais. 5 Lizard
7 vcrw.
NIEUV.'LAND 4 v. Grangemouth; NOT
TINGHAM 5 te Grangemouth.
OVER1JSEL v, Japan vla Antwerpen
pass. 4 's avonds Flnlsterre
PRINS ALEXANDER v St. John 5
nam te HamburgPACIFIC v. Os-
karshamn pass. 4 Kalmar n. Dordrecht.
RIJNDAM v. New York pass. 5 Zui
delijk van Sable Eiland
TOMORI v Philadelphia 0 nam 3 u
verw.; THEMISTO v. Newport News
pass. 5 Start Point
VROUWEPOLDER 5 v. Oporto via
Antwerpen.
WiM v Wtndau 9 verw (K. Hunlk):
WESTERDAM v. New York 7 vm 3 uur
verw.; WATERMAN v Halifax pass. 4
nam. Zuidelijk van Kaap Race.
IJSSEL v. Levant 5 tc Burrlana.
ZONNEWIJK v. Ctenfucgos 6/7 bU .de
Azorcn vcrw.; ZIJPENBERG v Cien-
fuegos pass. 5 Ouessant 7 's middags
12 uur verw.
Grote Vaart
AKKRUMDIJK 5 te Brisbane; AL-
PHARD pass. 5 Maceio naar Trinidao
en Cuba. ARGOS 5 te Oran; ABBE-
DIJK 7 v m. tc Havana verwacht; AL
PHERAT 5 tc Houston; AAGTEDIJK 4
van Buenos Ayres 7 tc Paranagua ver
wacht: AMSTELLAND 4 nam. van St
Vincent C V. naar Recife. AXELDIJK
4 nam van New York naar New Or
leans: ARIADNE 4 van Amsterdam naar
Lissabon cn Genua; ALMDIJK 4 tc
New Orleans
BALI pass. 5 Algiers naar Amsterdam;
BINTANG 4 van Ccbu naar Mlri; BO
NAIRE 10 van West-Indie te Plymouth
en 12 te Amsterdam verwacht; BORNEO
5 nam. te Kopenhagen.
CONGOSTROOM pass. 5 Ouessant nr.
Antwerpen cn Amsterdam; CHESHIRE
vertrekt 8 van Soerabaja via Priok nnar
Rotterdam- COTTICA 7 tc Barbados
verwacht.
DRENTE verleende op 3 April assis
tentie aan het gestrande motorschip
TJUuwah te Makassar vertrok 4 nnar
Priok; DOURO 5 van Lclxoes te Am
sterdam. DIDO 5 van Aarhuus naar
Amsterdam; DRACO 5 tc Lissabon.
FLEVO 3 te Bilbao; FAIRSEA naar
Wellington 14 tc Curagao verwacht.
HERSILIA 5 tc Puerto Cabcllo: HES-
TIA 4 tc La Guayra; HELDER 5 te
Curagao.
HERA 5 tc Cristobal;; HYDRA 5 te
Port of Spain- IRIS 4 van Gibraltar
naar Amsterdam.
JAVA pass. 5 Malta naar Amsterdam;
KLIPFONTEIN pass. 5 Bathurst naar
Tencriffc cn Amsterdam; KOTA BAROE
7 tc Hollandia verwacht.
LIMBURG 5 tc Kidjang; LOPPER-
SUM 4 van Soerabaja 6 te Makassar
verwacht; LOMBOK 6 v.m te Manilla
verwacht; LOOSDRECHT 4 nam. van
Hamburg 6 vjn. to Antwerpen ver
wacht.
MARIEKERK 5 tc Mombassn; MOD-
JOKERTO 4 nam. to Bremen; MUIDER-
KERK 5 te Hamburg. MAASKERK 4
nam. tc Lagos- MANOERAN 4 nam tor
rede van Bitung MA PI A 3 van Am
sterdam via Southampton naar Prlok.
NOORDWIJK pass. 5 Oporto naar
Amsterdam; NOORDAM 7 te New York
verwacht.
ORESTES 5 to Gonaivcs; ODYSSEUS
5 te Hamburg; ORANJE pass. 5 v.m.
dc Dahlac Eilanden (Rode Zee) naar
Amsterdam; ORANJESTAD 9 van West
Indië te Plymouth cn 12 te Amsterdam
verwacht; ORANJEFONTEIN 4 to
Kaapstad.
PHRONTIS pass, 5 Kanp Knap Guar-
daful naar Pcnang cn Java; POLYPHE
MUS 2 te Labunn.
RAKI 4 v Panaroekan n. Prlok; ROS-
SUM pass. 5 Lissabon n. A'dam RIJN-
KERK 5 te A'dam; REMPANG 7 te Cu
racao verw.
STRAAT SOENDA -1 v. Kobe n. Hong,
kong; STAD DORDRECHT pass 5
Dungcncfs n. Porto EmpcdoclcSTAD
MAASSLUIS pass. 5 Gibraltar naar
IJmuldcn; STRAAT MAKASSAR 4 v.
Hongkong n. Yokohama SUMATRA 4
v Soerabaja 6 tc Makassar verw
TJITJALENKA 5 to Kaapstad;' TRI
PANG n. Java heeft te Colombo op
onthoud voor herstel van machine-
schade; TJILUWAH n. Prlok 2 bij Ma
kassar aan de grond; THESEUS pass.
5 Borkuh n Kopenhagen; TARAKAN
pass. 5 Brothers (Rode Zee) n Java 6
te Djeddnh verw.TJIBESAR 4 v. Bal
boa n Japan; TJIPANAS 6 vm to Lo
renzo Marques verw.; TJlBODAS 3 te
Kobe.
V EEND AM n. New York 5 vm tc
Havre.
WAAL 4 v A'dam n. Tel AvivWEL-
TEVRF.DEn 5 te Zamboanga; WATER.
LAND pass. 5 de Abrolhos Eilanden n.
St. Vincent CV 22 te A'dam vcrw
WILLEM RARENDSZ pass 5 Kaap Bar
bas n A'dam, WILLEM RUYS pass. 5
Lissabon n Prlok; WINTERSWIJK 5 te
Saffl.
Tankvaart
ARMILLA 5 te Haiphong: ANTONIA
21 April te Singapore gereed met dok
ken: ALETTA 4 nam. te Plodjoe
BARENDRECHT pass, 5 Socotra naar
Mena al Ahmad I (verb.).
CALTEX LEIDEN pass 5 Pantcllarla
naar Pern is; CALTEX DELFT pas; 5
Kaap Tcncz naar Sldon: CALTEX THE
HAGUE pass 5 Gibraltar naar Pernls:
CALTEX UTRECHT pass 5 Malta naar
Pernls; CERONIA 4 tc Ballk Papan:
CLAVELLA 4 van Malta nanr Trinidad
5 vm bil Bizerta; CALTEX PERNIS
pass. 5 Wight nanr Sldon; CALTEX NE
DERLAND pass 5 vm Kaap de Gata n.
Pernls (Is vertraagd): CLEODORA pass
5 nam. Point de Gallc naar Bahrein.
ENA pass. 5 Guadeloupe naar Bergen.
ERINNA 4 nam. van Pladjoe naar Sin
gapore; ESSO DEN HAAG 3 te Aruba.
20 te Pernls terug; ESSO ROTTER DAM
4 van Aruba. 18 te Pernls verwacht.
ETREMA n. Ras Tanura 5 In hct Suez.
kanaal.
FRISIA 5 v. Purflect n. Shellhaven.
LEENDERT B. 5 te Avonmouth; LISE.
TA 7 April te Curacao gereed met dok
ken. daarna Larnaka. Beirut. Port Said,
en Singapore.
MACUBA pass 5 het Flland Maslrah
naar Fao; M1RZA 21 April tc Singapore
gereed met dokken; MYONIA vertrekt
7 van R'dam naar Curacao; MARPESSA
5 vm te Mlri.
MARCELLA 5 v. Bcekton n. Fawlcy.
NOORD 5 te Klncslvnn
ONDINA 5 te Nordcnhnm: OVULA 6
te Aruba verwacht.
OLEUM 4 te Cherbourg.
PAPENDRECHT pass 4-5 's nachts
Aden naar Kuwclt.
PALMA 5 nam. te ZwIJndrecht verw.
ROTULA 5 van Sydney 7 tc Brisbane
verwacht.
SLIEDRECHT pass 5 Port Soedan n.
Aden: STANVAjC BENAKAT 4 v Tand
jong Ocban naar Baogkok; STANVAC
DJIRAK 5 tc Saigon.
TANKHAVEN II 5 nam te Tandjong
Ocban: TANKHAVEN III. 5 tc Singa-
WOENSDRECHT 5 tc Piraeus,
pore.
DINSDAG 8 APRIL
HILVERSUM 1 402 M.: KRO; 7.00
Nieuws; 7.15 Gramofoonmuzick7.45
Morgengebed cn Liturgische kalender;
8 00 Nieuws cn weerberichten- 8.15
Gramofoonmuzick; 9.00 Voor de huis
vrouw; 9.30 Waterstanden; 9.35 Gramo
foonmuzick: 9.40 ..Lichtbaken cause
rie: 10-00 Voor de kleuters; 10.15 Gramo
foonmuzick: 10.35 Idem; 11.00 Voor ae
vrouw; 11.30 Gramofoonmuzick; 12.00
Angelus; 12.03 Metropol# orkest cn so
list; 12.30—12.33 Land- cn tulnbouw-
mcdcdclingcn); 12.55 Vcrzockprogrnm-
ma: 13.00 Nieuws en Katholiek Nieuws;
13.20 Nieuws van de Luchtmacht; 13.25
Amusementsorkest en solist; 14.00 Klas
sieke muziek; 15.15 Gramofoonmuzick;
13-30 „Ben jc zestig?"; 16 00 Voor de zie
ken: 16.30 Zlckenlof; 17.00 Voordracht^
17.15 Voor dc jeugd; 17.45 Regcrlngs-
ultrending: dr ir. L. J. Vroon ..Het
landbouwvraagstuk ln Suriname"; 18.00
Nieuws: 18.15 Reportage bezoek Konink
lijk Paar aan dc Verenigde Staten van
Amerika; 18 30 R.V.U.: dr. C- van Rii-
singc „Verleden, heden cn toekomst
van het Nederlandse landschap" 19.00
Sportpraatje; 19.10 Gramofoonmuzick;
19 40 „Dit is leven", causerie; 19.50 Gra
mofoonmuzick; 20.00 Nieuws cn weerbe
richten: 20.08 De gewone man zegt er
't zUne van; 20.15 Maastrichts Stedelijk
Orkest; 2030 Lijdensmeditatie- 21.30
Gramofoonmuzlek: 21.40 Viool, strijk
orkest cn clavcclmbel; 22 05 Gramofoon
muzick; 22.40 Idem; 22 45 Avondgebed
cn Liturgische kalender; 23.00 Nieuws;
23 15 ..Gezond gezin", causerie; 23 25
Nationale schaakkampioenschappen;
23 30—21.00 Gramofoonmuzick.
HILVERSUM II. 293 M AVRO: 7 00
Nieuws- 7.15 Ochtendgymnastiek; 7.30
Gramofoonmuzick. VPRO; 7.50 Dagope
ning. AVRO: 8.00 Nieuws; 8.15 Gramo
foonmuzick; 9.00 Morgenwijding; 9.15
Gramofoonmuzick; 9.25 Voor dc huls
vrouw: 9 30 Gramofoonmujiek; 10.50
Voor dc kleuters. 11.00 Voor de zieken;
11.30 Pianorecital; 12.00 Gevarieerde mu
ziek. 12.30 Land- cn tuinbouwmedede-
llngcn; 12.33 Voor het platteland; 12.40
Gramofoonmuzick; 13.00 Nieuws; 13.15
Mededelingen of gramofoonmuzlek; 13.20
Promenade orkest; 14 00 Voor dc vrouw;
14.30 Gramofoonmuzick: 14.40 School
radio; 1500 Gramofoonmuzick- 15.30
Onze Amerlkaanso buren; 16.00 Gramo
foonmuzlek; 16.30 Voor dc kleuters;
16-50 Kinderkoor: 17.15 Gramo
foonmuzlek: 17.30 Alt en plano; 18.00
Nieuws; 18 15 Reportage bezoek Konink
lijk Paar aan de Verenigde Staten van
Amerika; 18.25 Lichte muziek; 18.55
Voor de kinderen; 19.00 pianospel; 19.15
..Paris vous pnrle". 19.20 Jnzz-Soclctclt;
19.50 „Voor burger on militair", cause
rie; 20.00 Nieuws; 20.05 Actualiteiten;
20 15 Amusementsmuziek: 21.15 AVRO-
Allerlct; 21.20 Vragen beantwoording;
21.35 Amusementsmuziek; 22 05 „Dit is
Uw land. Uw volk", klankbeeld; 22 35
Gramofoonmuzick; 22.45 Buitenlands
overzicht. 23.00 Nieuws; 23.15—24.00
Gramofoonmuzick.
Engeland, BBC Light Programme
1500 cn 247 M.
12.00 Mrs. Dale's Dagboek; 1215 Ko-
kcrorkest; 12 45 Voordracht; 13.00 Parle-
mcntsovcrzlcht; 13.15 Ljchtc muziek;
13.43 Orkcstconccrt: 14.45 Voor dc kin
deren; 15.00 Voor de vrouw; 16.00 Mu
zikale causerie; 1630 Voor de soldaten;
16.45 Accordeonmuzick; 17,15 Mrs. Dale's
Dagboek; 17.30 Strljkcnscmblc en solis
ten; 10.30 Gevarieerd programma; 19.00
Orgelspel; 10.15 Gramofoonmuzlek- 19.45
Hoorspel; 20.00 Nieuws cn radlolour-
naal; 20.25 Sport. 2030 Verzoekprogram
ma; 21 00 Hoorspel met muziek; 22.00
Gevarieerd programma; 22.30 Causerl»*.
23.00 Nieuws; 23 15 Actualiteiten; 23 20
Dansmuziek; 21 00 Voordracht; 0 20 Ge
varieerde muziek. 0.501.00 Nieuws.
Brussel 321 M.
11.45 Gramofoonmuzlek; 12.15 Omroep
orkest. 12.30 Weerberichten; 12.34 Om
roeporkest; 13.00 Nieuws; 13.15, 14.00,
14.15, 15.00, 1530, 16.15. 16.30 en 16.15
Gramofoonmuzlek; 17.00 Nieuws; 17.10
Gramofoonmuzlek; 17.15 Voor de kleu
ters- 1730 Gramofoonmuzlek- 17.50
Boekbcyprcklng; IR no Jeugd en muziek;
IR 30 Voor de soldaten; 19.00 Nieuws;
1930 Gramofoonmuzlek: 20.00 Hoorspel;
21.10 en 21.60 Gramofoonmuzlek; 22.00
Nieuws- 22.15 „Even voorstellen"; 22.55
—23.00 Nieuws.
DINSDAG 8 APRIL
Experimenteel Televisie-programma
van de VARA
20.15—21.45
1. „Er komt een vriend vanavond":
2. Bezoek Koninklijk Paar aan de
Verenigde Staten van Amerika; 3.
Weeroverzicht; 4. Het Koperen Ste-
lenfonds Pauze 5. Schermde-
monstratie.
Beurs van New York
4/4 5/4
4444%
14% 14).
33»,'. 33%
44% 44%
16% 14»;
78% 77»,
63% 1 62'/.
4% 4 V,|
27 26%
41% 40%
35% .35%
53 53
80%'
4/4
5/4
Aten.
81%
81%
Goodyear 1
Baltim.
19%
19%
HudtonM
Can.Pac,
38'/.
39
Int. Harv.
lllin. U
65»/,
65".
In.Nickel
N.Y.Cen.
19',
19!.
Int.T.cnT
Penn». R.
18%
18
Kcnn.C.
Sout. Pac.
70
70'/.
MontgW.
OnPac.
U8';
118
Pack. M.
All Ch.
72%
126%
73
Radio C.
Am.Can.
126
Rep.St.
Am.Car.
34%
34%
Royn. T.
A.Smelt.
44
44
Scars R.
AT.cnT.
151%
153%
Shell Un.
Am. Tob.
58%
58%
Socony
Anac.C.
46%
46',
Stand Br.
Bethl.S.
50%
50%
St.Oll.J.
BoelIngA.
47%
47%
Studeb.
Chrysler
74%
74%
Texor. C.
Cltv B.
47%
47%
U.AIrcr.
Coniol.E
34%
34%
Un. Corp.
Un.Fruit
Douglas
57%
58%
Dup. N.
85%
85%
USRubb.
E«6tm.K
44%
44%
OS Meel
Oen.El.
57%
56%
Westing
Gen.Mot.
54%
54%
Woolw.
39%;39%
24% 24%
76% 76%!
37% 37%
57% 57%'
30 30
5% 5%
59% 59%
81% 81%
38»; 39
36% 36%
43% 43 %l
Omzet i 430.000
door
A. S. M. Hutchinson
Eerste Hoofdstuk:
Wandelingen in een Tuin
1
De heer Christopher Marrapit
dommelt in een stoel op het gras
veld voor zijn huis. Zijn Ifeve-
lingskat, de Roos van Saron, slaapt
op zijn schoot. Naast hem zit stijf
jes mevrouw Major, zijn gezel
schapsdame, dc dame met haar op
de tanden.
Nu we naderbij treden om te
worden voorgesteld is het wel wen
selijk. dat we het een en ander
van de heer Marrapit weten. Zul
len we in contact komen met een
aantal onbekenden dan is prettig
althans iets te weten van de eerste,
die we zullen ontmoeten We voe
len ons dan wat meer thuis, be
ginnen niet te praten over onder
werpen, die de betrokkene onaan
genaam zijn of waarvan hij niets
afweet. Gedurende het gesprek heb
ben we gelegenheid ons wat op dc
hoogte té stellen van de atmosfeer
en gesterkt door deze kennis zijn
we beter in staat ons met alle
charme, waarover we beschikken,
tussen onze nieuwe vrienden te
begeven.
Helaas verschaft de gezellige
achterklap, die ons enig inzicht in
i het karakter van de heer Marrapit
zou kunnen geven, ons met betrek
king tot deze bewoner van Paltley
Hill slechts weinig steun. De heer
Marrapit begeeft zich maar zelden
buiten de fraaie muur, die Heron's
Holt, zijn buitengoed, omgeeft. Al
leen bij uitzondering bemoeit hij
zich me» de hogere kringen van
Paltley Hill. De dominee zou ons
met licht gefronst voorhoofd kun
nen vertellen, dat de heer Marra
pit consequent en onbeleefd wei
gert ook maar een shilling bij te
dragen voor zijn verschillende lief
dadige doeleinden. William Wy-
vern, de zoon van professor Wy-
vern. heeft men horen opmerken,
dat de heer Marrapit hem altijd doet
denken aan de een of andere pro
feet zonder baard! Afgezien hier
van cn wat hebben we er wei
nig aan! kunnen dc hogere krin
gen van Paltley Hill niets voor ons
doen.
Maar in „lagere regionen", met
name in keukens, arbeiderswonin
gen en dorpsherbergen in de buurt,
is de heer Marrapit vaak het on
derwerp van gesprek. Wij zijn ech
ter beschaafde lieden, die ons niet
kunnen ophouden met wat cr in
die „lagere regionen" gebabbeld
wordt. Toch is het noodzakelijk,
dat we lets van de heer Marrapit
afweten. Laten wc dus ongezien
luisteren naar hetgeen de keukens,
de arbeiderswoningen en de dorps
herbergen op dit punt te zeggen
hebben.
Het materiaal voor deze gesprek
ken wordt aangedragen door het
Sersoneel van dc heer Marrapit.
uffrouw Armitagc, zijn keuken
meid, beschrijft in de woningen,
die ze Zondags en Donderdagsmid
dags met haar zonnige aanwezig
heid verheugt, de barsheid van de
heer Marrapit. Toch. meent zij.
moet hij wel vroom zijn. want „hij
spreekt als de Bijbel."
Dit klopt met de opmerking van
de heer Wyvern. die hem vergeleek
met een profeet Clara en Ada.
zijn beide dienstboden, doen ont
stellende verhalen over de manier
waarop hij „te keer gaat" als het
hun niet lukt zich Uidig te ont
worstelen aan de omhelzing van de
jongeman van hun keuze en ze
dus te laat thuis komen.
Het getuigenis van de heer Flet
cher. zijn tuinman, schijnt dc roep
van gierigheid, waarop dc dominee
al zinspeelde, te bevestigen. Flet
cher heeft bijvoorbeeld in sombe-
bere kleuren geschilderd wat hij
heeft moeten doorstaan toen hij el
ke vierkante centimeter van het
landgoed heeft moeten afzoeken
naar een verloren stuiver „Het is
hard. verduiveld hard", zei Flet
cher bij die gelegenheid, „ik ben
een tuinman; geen schatgraver."
Instemmend gemompel volgde op
deze mededeling,
Tenslotte is er het getuigenis van
Frederick, de zoon van juffrouw Ar-
mitage en assistent van Fletcher,
die de haren van dc Jeugd van
Paltley Hill ten berge doet rijzen
met gruwelverhalen over het stren
ge regiem van dc heer Marrapit.
„Het Is een tiran," zegt Frede
rick.
Dit is de roep. die van Heron's
Holt uitgaat. Wij luisteren liever
niet naar deze achterklap en be
geven ons naar het grasveld, waar
de bewoner sluimert.
II
Dit grasveld, dat er op deze
mooie Julimiddag prachtig uitziet,
wordt omgeven door een ongeveer
twee meter hoge afrastering. Door
de gezamenlijke inspanning van
Fletcher en Frederick lijkt het een
groen tapijt en het is dus een
ideaal speelterrein voor de katten
van de heer Marrapit.
Toen dc heer Marrapit pas op
Heron's Holt woonde was hij een
bekend kattenfokker en bezat hij
een groot aantal van deze aanmin
nige dieren. Koninklijke katten in
allerlei kleuren: blauw, grijs, oran
je en wit. Katten voor wie niets tc
goed was, waaraan niet genoeg
geld cn liefde konden worden ge
spendeerd. Met bloedend hart had
hij de laatste tijd afstand gedaan
van de meeste van deze dieren
Veranderingen in zijn huishou
ding hadden hem voornamelijk tot
deze stap gedwongen. De komst
van George, zijn neef had dc rus
tige gang van zijn bestaan ernstig
verstoord. Een nog dwingender
aanleiding was zijn gaandeweg
veranderend standpunt tegenover
zijn liefhebberij. Hij ontdekte dat
het oog van de minnaar op de
achtergrond geraakte. Het kenners
oog werd beheerst door de herse
nen, het rekende slechts met „pun
ten" en uiterlijke volmaaktheid. Het
oog van de minnaar werd door het
hart gevoed cn leefde alleen uit de
liefde voor katten als zodanig. En
de heer Marrapit realiseerde zich
dat trots in de plaats begon te ko
men van aanhankelijkheid, dat hij
zijn lievelingsdieren te kort deed
door de uiterlijk minder schone te
verwaarlozen ten gunste van de be
ter gevormde, dat hij zelfs deze
laatste minder ging Jief hebben in
zijn jacht op het volmaakte type.
Daarom en de komst van zijn
neef George verhaastte dit besluit
deed hij zijn verzameling van de
hand en behield slechts zijn vier
bijzondere gunstelingen, in de eerste
plaats zijn oogappel, de Roos van
Saron. het oranjekleurige wonder
dier, geschat op een waarde van
duizend pond, het voorwerp van
jalouzic bij alle kattenliefhebbers
in Groot-Brittannië en Amerika.
Het besluit deze vier volmaakte
dieren tc behouden veroorzaakte de
komst van mevrouw Major in het
huishouden van de heer Marrapit,
mevrouw Major, die nu naast'hem
op de stoel op het grasveld zat. Het
fraaie kattenhuis werd afgebroken,
de verzorger werd ontslagen. Een
kamer op het zuiden werd als
slaapkamer voor de vier gunstelin
gen ingericht en de heer Marrapit
zocht een geschikt persoon aan wier
zorgen ze konden worden toever
trouwd. Het zou de taak van deze
persoon zijn te zorgen voor hun
voedsel, voor het onderhoud van
hun vacht, voor het schoonhouden
van hun slaapvertrek. Zij zou hun
wensen moeten voorkomen. Pas
veel later vond de heer Marrapit
dagelijks aanleiding zichzelf met
zijn keuze geluk tc wensen.
(Wordt vervolgdt
