DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Onvervulbare Arabische
eisen aan Amerikanen
Nog 130.000 werklozen;
verwachting beschaamd
In Korea opnieuw
kritieke situatie
Dr Maria Montessori
plotseling overleden
NA MOSSADEQ NU IBN SAOED
Oliebronnen van Aramco
naar naasting bedreigd
Amerikaans vliegtuig
landt op Noordpool
Kamerlid Nederhorst wil
forsere maatregelen
Nederlandse sterftecijfer
laagste ter wereld
ymmm
Uiterste concessies van VN door
com m u n is ten ven vorpen
BEURST
r
Geboortecijfer het hoogste van
de West-Europese landen
Paedagoge, die enorme invloed
had op onderwijs-vernieuwing
12e Jaargang, no. 107
Woensdag 7 Mei 1952
pgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330
ik: Rotterdarasche Bank - Postbus 9 Abonnements
ijs 47 cent p. w. of 6.05 p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort
Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235
HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
BEIROET. Koning Ibn-Saoed en de Saoedi-Arabische rege-
ing hebben aan de Aramco, de Arabische-Amerikaanse olie-
ïaatschappij dochteronderneming van de Standard Oil
isen gesteld, die volgens deskundigen gelijk staan met de naas-
iug van de enorme olievelden in dat land. De Aramco is de
rootste olieproducente ter wereld. Haar productie wordt op het
;enblik geschat op 850.000 vaten per dag.
Associated Press, die haar licht
heeft opgestoken, bij een vertegen
woordiger van de maatschappij te
New York en bij de Saoedi-Arabi
sche minister van Financien, sjeik
Abdoellah Soelleihman. en kroon
prins Feisal, weet het volgende om
trent de door de Amerikanen aan
de Arabieren gestelde eisen te mel
den:
1. Het Arabische aandeel in dc
winsten, dat op het ogenblik 150
millioen dollar per jaar bedraagt,
moet worden verhoogd tot 200 mil
lioen dollar.
2. De helft der directie van de
Aramco moet uit Arabieren bestaan.
(Dit noemen de Amerikaanse des
kundigen een eis. die practisch ge
lijk staat met die van naasting. De
beslissingsmacht wordt daarmede
immers aan de Amerikanen ontno
men).
3. Het hoofdkantoor moet van
New York naar Saoedi-Arabië wor
den overgebracht.
4. In de komende vijf jaren moet
de Aramco de helft van haar con
cessies van 400 000 vierkante mijl
aan de Arabieren overdoen.
5. Eveneens in de komende vijf
jaren moet de Aramco een conces
siegebied van 200.000 vierkante mijl,
waarin nog geen olie wordt gewon
nen, in exploitatie nemen.
6. Mocht de Aramco niet slagen
in het volledige exploiteren van de
concessie, dan zal als boete een
royalty moeten worden betaald over
de niet-geproduceerde olie.
7. De Arabische regering behoudt
zich het recht voor de olievelden
in geval van oorlog zelf te ex
ploiteren.
Woordvoerders van de maatschap
pij in New York weigerden hun
mening over de mogelijke gevolgen
van deze Arabische eisen te geven.
Zij verklaarden slechts, dat onder
handelingen tussen de maatschappij
en de Saoedi-Arabische regering
reeds sinds hal/ Januari aan de
gang zijn. zonder dat men echter
tot een resultaat is gekomen.
KONING IBN-SAOED
Hoe stemt Nederland?
NIPO-peiling wijst
kleine winst aan
voor KVP
AMSTERDAM. Dc Kamerver-
lezingen staan weer voor dc deur.
et Nederlandse Instituut voor dc
ublleke Opinie heeft nagegaan hoe
politieke voorkeuren van het
iiblick op het ogenblik liggen.
De eerste kolom geeft de cijfers
procenten zoals die bij de ver
ezingen in 1950 voor de Provin-
alc Staten waren. De tweede ko-
m geeft de Nipo-peiling op dit
lenblik. Als de stemming met deze
'ding parallel zou lopen, zou de
VP iets vooruitgaan, de CPN ach-
ruit.
VP
31.6
33
vdA
25.7
26
nti-Rev.
124
13
ir. Hist.
10.5
10
VD
8.5
7 5
3N
6.8
6
Ger.
2.3
2
ndere partijen 2.2
2.5
'riejarig meisje verdron
ken in parkgracht
(Van onze correspondent)
SCHOONHOVEN. Maandag-
•ond speelde het 3-jarig dochter-
ie van de familie Both op de brug
an het park. Zij moet op de ste
en leuning zijn geklommen en is
aar afgevallen in de Grote Gracht,
len heeft nog een half uur ge
acht de levensgeesten weer op te
'ekken, zonder resultaat.
WAT VOOR WEER?
Nu en dan buien
DE BIUT Het KNMI deelt
ede:
Het weer in Nederland staat de
iatste dagen geheel onder invloed
Qii een depressiegebied, ioaarvan
et centrum boven Ierland ligt Aan
e Westzijde van de depressie staan
'oordelijkc winden, die koude lucht
it de Poolstreken naar de omge-
>ng van Portugal transporteren,
endaar stroomt de koude lucht het
isteland van }Vest-Enrooa binnen.
eer zij tegen 'warmere lucht botst.
'e storingen, die daarbij met tus-
'■npozen van één tot anderhalve
ontstaan, trekken over ons land
":ar het Noorden en veroorzaken
en dan regen- of onweersbuien,
deze toestand komt nog maar
'einig verandering.
Ontploffing in Goes; drie
arbeiders gewond
GOES Door een ontploffing
in de stookketel van de coöperatie
ve warmwaterroterij „De Koe
wacht" ontstond Dinsdag een felle
brand. Het vuur greep ook de kle
ren van drie arbeiders. Met vele
brandwonden overdekt werden zij
naar een ziekenhuis in Hulst ver
voerd.
Churchill bespreekt
Egyptisch geschil
met Amr Pasja
CAIRO In het Britse Lager
huis heeft premier Churchill Dins
dag een privégesprek van een half
uur gehad met de Egyptische am
bassadeur. Amr Pasja. Officieel
wordt strikte geheimhouding over
het besprokene bewaard, doch
naar verluidt heeft Churchill per
soonlijk het Egyptische standpunt
inzake het Brits-Egyptische geschil
willen horen.
Tot dusver is de kwestie van de
Soedan het moeilijkste van de twee
hoofdpunten van dit geschil geble
ken. Regeling van het andere ge
schilpunt de verdediging van
het Suezkanaal naar verluidt in
wezen opgelost, schijnt echter van
de overeenstemming over de toe
komst van de Soedan af te hangen.
Commissie zal adviseren
over eed in 't Fries
DEN HAAG. Gevolg gevende
aan zijn toezegging in de Eerste
Kamer heeft de minister van Justi
tie een commissie van acht personen
ingesteld, die moet adviseren over
de vraag in hoeverre het wenselijk
is om voorzieningen te treffen voor
het gebruik van de Friese taal bij
het afleggen van de eed en bij an
dere handelingen in het rechtsver
keer. Mr H. Kingma Boltjes, raads
heer in het Gerechtshof te Leeuw
arden is voorzitter.
TOKIO. Generaal Ridgway heeft de voorstellen van de Verenigde
Naties, gedaan in een poging de impasse, waarin de bestandsbesprekingen
in Korea nu al zo lang verkeren, te doorbreken, gepubliceerd. In de ge
heime onderhandelingen van dc laatste week zyn deze voorstellen, hoewel
zy, volgens Ridgway, „de grens vormen tot waar de Ver. Naties kunnen
gaan", door de communisten verworpen.
De Verenigde Naties verklaarden gevangenschap houden. De Verenig-
zich bereid 70.000 krijgsgevangenen,
„die zich niet werkelijk met geweld
tegen terugkeer verzetten", aan de
Noordelijken uit te leveren in ruil
voor 12 000 man. die de Noordelij-
I ken volgens hun zeggen in krijgs-
HET KREUPELE VLIEGDEK-
SCHIP Wasp is Dinsdag de ha
ven van New York binnengekro
pen, met aan boord 61 overle
venden van de Hobson. die op
26 April midden op de Atlanti
sche Oceaan na een aanvaring
met de Wasp zonk en 176 be
manningsleden naar de bodem
van de Oceaan sleurde. De Wasp
had een enorm gat in de boeg,
juist op de waterlijn.
Brandstichter ging
naar vuur kijken
WINSCHOTEN De stichter van
de Duitse veen- en heidebrand,
welke Donderdag en Vrijdag in
Rhedermoor met zon hevigheid
woedde, dat enkele huizen in de
Nederlandse gemeente Bellingwolde
werden bedreigd, is door de Duitse
politie aangehouden. Het bleek een
zwakzinnige rentenier te zijn. die,
nadat hij de heide in brand had ge
stoken. in de verte naar de vlam
men ging liggen kijken. Ook in eën
ander gebied vermelde deze man
een grote oppervlakte veen en
heide.
VOOR HET EERST IN DE HISTORIE
„Het was er zo koud. dat de whiskey
in de flessen stolde
ANCORAGE (Alaska).Een vliegtuig van dc Amerikaanse luchtmacht
heeft de eerste landing op de (geografische) Noordpool, het noordelijke
punt van dc aardas, volbracht. Het was een transporttoestel van het type
C-47, uitgerust met ski's. De bemanning en geleerden, die zich aan boord
bevonden, hebben Zaterdag gedurende drie uur en tien minuten aan dc
pool metingen verricht, by een temperatuur van 60 graden onder nul.
Het was er zo koud, zei een van de piloten, kapitein Marion Brincgar, dat
de whiskey aan boord van het vliegtuig stolde.
Na hun opdracht met succes te als meteorologisch station. Het
hebben uitgevoerd, vertrokken de
leden van de expeditie met hun C-
47 naar Fletchers Island, een eiland
van drijfijs. 165 kilometer van de
pool verwijderd, dat is ingericht
AU6S
mw:
SEVERE?
de bedoeling, dit station, dat in
Maart werd ingericht, zomer en
winter bemand te houden. Het
verschaft gegevens over het weer,
die zeer belangrijk zijn voor de
luchtvaart in Alaska en Canada.
De bemanning noemde de tocht
naar de pool. waarop in het ver
leden zoveel expedities, ondanks
de zorgvuldigste voorbereidingen,
faalden, een gemakkelijke onder
neming. De tijd schijnt dus geko
men te zijn. dat een reis naar de
Noordpool tot een van de gewoon
ste zaken van dc wereld is gewor
den.
de Naties zouden dan bereid zyn
alle verwijzingen naar de bouw van
vliegvelden in een wapenstilstands-
overcenkomst weg te laten. De V.N.
hielden echter vast aan hun verzet
tegen een Sowjet-deelneming aan
de commissie van toezicht op het
nakomen van het bestand.
In de verklaring van Ridgway
wordt nu gezegd, dat „de verant
woordelijkheid voor de vrede in
Korea verder bij de communisti
sche leiders berust Onze positie is
thans zodanig, dat wij er niet van
kunnen en zullen afwijken", aldus
Ridgway.
Duits-Israeliscli
overleg geschorst
JERUZALEM Het Israëlische
parlement heeft besloten dc her-
stelbctalingsbesprcklngcn met Duits
land te schorsen.
De besprekingen, die te Wasse
naar gehouden zijn, zijn op 7 April
reeds voor onbepaalde tijd ver
daagd. Men kon het niet eens wor
den over de kosten van hervesti
ging van ontheemde Joden in
Israel.
Het definitieve standpunt van de
Israëlische regering zal op een spe
ciale kabinetsvergadering worden
bepaald. In Westduitse regerings
kringen noemt men het besluit van
het Israëlische parlement „zeer be
treurenswaardig en hoopt men,
dat het van zijn besluit zal terug
komen.
Jongen op een onbewaakte
overweg door trein gedood
DOETINCHEM. De 18-Jarlse
Th W. uit Dinxperlo werd Maan
dagavond te Varsseveld. op een
onbewaakte overweg. door een
trein gegrepen en gedood.
ALS DARTELE HAASJES bui
telden elf auto's over»elkaar in
de Speedway in Oakland. Slechts
één wagen wist te ontkomen en
op vier wielen te blijven. Nie
mand werd gewond.
LONDEN De Britse regering
êeft het vervoer van vee in Enge-
■nd en Wales verboden, nadat Dins-
°g op het ministerie van landbouw
erichtefi waren ontvangen, dat de
iond- en klauwzeerepidemie zich
Midden-Engeland uitbreidt
DEN HAAG. Namens de regering is in de Ttveedg Kamer
de verwachting uitgesproken bij de behandeling van de in-
terpellatie-Stapelkamp-Nederhorst over de werkloosheid
dat de werkloosheid op 1 Mei beneden de 100.000 zou zijn ge
daald. De heer Nederhorst heeft zich thans schriftelijk gericht
tot de ministers van Sociale Zaken en van Economische Zaken
en gevraagd of deze verwachting bewaarheid is. De minister
zal hem daarop ontkennend moeten antwoorden, want uit
de juist verschenen officiële cijfers ovef de stand der werk
loosheid. blijkt, dat het aantal mannelijke werklozen op lJVIei
bijna 130.000 bedroeg, om precies te zyn 129.980 tegen 145.387
een maand vroeger. Op 1 Mei 1951 bedroeg het aantal werk
lozen 77.265.
De heer Nederhorst vraagt de
ministers om mede te delen in
dien de verwachting der Regering
niet verwezenlijkt is wat de
oorzaak van dit ongunstig verloop
van de werkgelegenheid is. Op die
vraag geeft het juist verschenen
overzicht geen antwoord, doch wij
vinden er wel de volgende gege
vens in.
UF.T WEER VAN VANMORGEN 7 UUR
Iets hogere temperaturen
Van Woensdagavond
tot Donderdagavond:
Wisselend bewolkt
met morgen laat op
de dag kans op enke
le verspreide buien.
Iets warmer en zwak
ke tot matige wind
uit Zuidelijke richtin
gen.
8 Mei Zon op 4 u 58 m
onder 20 u 16 m: Maan
?P 19 u 11 m onder 3 u
50 m.
Max temp Neersl
Wind m/s Gisteren In 24 u
Oslo
Geh bew.
Windstil
8
C 18 mm
Stockholm
Motregen
NO. 2
12
0.2
Helsinki
Zw. bew.
O 8
15 geen neersl.
Edinburgh
Regen
W. 1
13
4
Londen
Licht bew.
Z. 4
15
1
Kopenhagen Onbew.
ON.O. 1
17
3
Amsterdam
Zw. bew.
Z.W. 6
21
4
Parijs
Zw. bew.
Z. 4
20
0,1
Bordeaux
Zw bew.
Z Z.W 3
17
14
Nice
Onbew.
N.W. 2
geen
opgave
Berlijn
Frankfurt
Zw. bew.
O.N.O. 6
22 geen neersl.
Regen
Z.W. 4
24
4
MUnchen
Regen
W. 4
20
1
Wenen
Licht bew. Z.W. 2
24 geen neersl.
Genève
Onbew.
Windstil
17
9
De gewone daling van de werk
loosheid in de maand April in ver
band met het seizoen moet dit jaar
mede worden toegeschreven aan
de toenemende activiteit in de
bouwnijverheid en de daarmee sa
menhangende bedrijven. De gun
stige invloeden van het seizoen
kwamen vooral tot uiting in de
baksteenindustrie, de bouwnijver
heid, de veenderijen en de land
bouw en tengevolge daarvan in de
transportbedrijven en de groep
losse arbeiders.
De werkloosheidscijfers daalden
onder de arbeiders in de aarde
werk- en steenfabrieken van 1443
tot 1080. de bouwvakarbeiders van
32.388 tot 25 970, de veenarbeiders
van 2199 tot 1197, de landarbei
ders van 22.747 tot 19.923, trans
port-personeel van 8603 tot 8259 en
losse arbeiders van 23.023 tot
21.062, onder de metaalarbeiders
daalde de werkloosheid van 11.042
tot 10.577, terwijl het aantal werk
loze textielarbeiders tengevolge
van afzetmoeilijkheden toenam van
2158 tot 2482.
De relatieve werkloosheid was
eind April het hoogst in Gronin
gen met 74, het laagst in Limburg
met 22 werklozen per 1000 manne
lijke beroepsbeoefenaren, terwijl
het rijksgemiddelde 42 bedroeg te
gen 47 op 31 Maart.
De laatste vraag, waarin de
heer Nederhorst uiting geeft aan
zijn gerechtvaardigde ongerustheid,
luidt: Achten de ministers geen
verder strekkende maatregelen
behandeling van de interpellatie-
StapelkampNederhorst op 21 Fe
bruari 1952 noodzakelijk, speciaal
voor zover het betreft de terug
gang in de vraag naar duurzame
verbruiksgoederen?
Spoedig oplossing
in visserijgescliil
VLAARDINGEN Gisteravond
hebben de leden van de werkne
mersorganisaties in de visserij we
reld met hun besturen de voorstel
len besproken, die door de Reder/-
vcremging voor de Ned. Haring
visserij zijn gedaan.
Zoals wij eerder berichtten heb
ben de vissers eisen gesteld betref
fende salariëring en sociale verzor-
dan in uitzicht gesteld zijn bij de ïn
behandeling van de interpellatie- Scheveningen en Zaterdagavond te
Katwijk. Op Maandagavond hoopt
men dan in een vergadering met de
Redersvereniging tot een vergelijk
te komen, waarop thans goede hoop
bestaat.
DEN HAAG. Nederland heeft een sterftecijfer, dat lager is dan
enig ander land ter wereld. Het bedroeg in iogi per duizend inwoners
y.6, waarmede ook voor ons land een laagte-record werd bereikt. Dit
wordt in Europa het dichtst benaderd door Noorwegen, dat een sterfte
cijfer heeft van 8.3. Ook in Amerika en Canada ligt het sterftecijfer
hoger dan in Nederland.
Nederland heeft van alle West-
Europese landen het hoogste ge
boortecijfer. Wel is het aantal ge
boorten per duizend inwoners de
laatste vijf jaar geregeld gedaald,
nl. van 30.2 tot 22.3. maar in de
andere landen is het geboortecijfer
belangrijk lager. Alleen in een
reeks niet-Europese landen is het
aantal geboorten per duizend inwo
ners hoger dan in ons land. b.v, in
Canada en in de Verenigde Staten.
Ons hoger geboorte- en lager
sterftecijfer heeft tot gevolg, dat
Nederland ook bovenaan staat on
der de West-Europese landen, wat
betreft de gemiddelde jaarlijkse
toeneming van het zielental. Van
1945 tot 1951 was het toenemings
percentage van ons land 1,7 De
bevolking van alle andere landen
in Europa neemt veel minder snel
in omvang toe. De Verenigde Sta
ten hebben, net als Nederland, een
vermeerdering van hun bevolking
met 1.7 procent. Canada komt nog
tot een iets hoger cijfer, nl 1.9
Maar daartoe draagt de immigratie
bij. terwijl de groei van het Ne
derlandse zielental door de emigra
tie wordt vertraagd.
Dr. Maria Montessori werd 31
Augustus 1870 te Chiaravalle in
ItaUë geboren. In 1896 promoveer
de zij te Rome, als eerste vrouw
in Italië, tot doctor in de medicij
nen en chirurgie. Door haar me
disch werk kwam zij in aanraking
met het lot der achterlijke kinde-
NOORDW1JK. Dinsdagmiddag werd te Noordwjjk aan Zee mevr.
Maria Montessori plotseling door dc dood verrast. Haar naam zal onver
brekelijk verbonden blijven aan de onderwijs-mcthodc. die onder haar
krachtige, intelligente leiding over de hele wereld werd verbreid en
waardering vond. In meer dan 14 talen zelfs in het Japans en het
Chinees werden haar standaardwerken vertaald. Tot aan haar dood op
81-jarige leeftijd gaf zü steeds verder grypendc gedachten, die een groeien
de invloed uitoefenden op de gehele opvoedkunde, door. De laatste vijftien
Jaar van haar leven verbleef zy in ons land, waar haar methode een zo
ruime toepassing heeft gevonden.
ren. Zij richtte haar aandacht op
het probleem hunner opvoeding.
Zij verdedigde de opvatting, dat de
zorg, die aan deze kinderen be
steed moest worden, veeleer op
paedagogisch, dan op medisch ge
bied lag. Haar stelling wekte gro
te belangstelling. De resultaten van
haar nieuwe theorieën waren zo
verrassend, dat zij al spoedig de
kans kreeg haar ervaring aan het
onderwijs met normale kinderen
te toetsen. Haar „case dei bambini"
vestigden al spoedig de aandacht
van de hele wereld op zich. Mon
tessorischolen verrezen in alle de
len van de wereld. Vorsten en
Zie verder pag. 3
Weer opstand van
gevangenen in VS
SAN BRUNO. In de gevangenis
te San Bruno (San Francisco)
hebben Maandag 240 gevangenen
een „verniclingsdemonstratie" ge
houden. Zij lieten water lopen, sta
ken matrassen in brand en sloegen
ruiten in.
De gevangenen staakten hun de
monstratie na ongeveer vier uur,
nadat hun verbetering van het
voedsel en de wasgelegenheid was
toegezegd.
Treinramp bij Sydney
eist zeven doden
SYDNEY. Bij een treinbot
sing op het station van Berala (bij
Sydney) zijn zeven personen om
het leven gekomen en tenminste
100 gewond Een clectrische trein
vol met arbeiders die naar hun
werk reisden, ramde een stilstaan
de trein. Er hing een zware mist.
Het achterste deel van de stil-
oujje meningsverschil tussen Enge- staande trein werd „als een doos"
'an<l.K"^m.er,5a %.Ï-Caa nCt ™ar,'ie" I in elkaar gedrukt. De passagiers
opperbevel In de Middellandse Zee kreg de bvolle schok te Verdu-
7a 1 naar het hoogste politieke Kre§en ae volie scnoK ie veiau
niveau worden verwezen, zo wordt ren*
van gezaghebbende zijde te Londen
vernomen.
De Amerikaanse admiraal Fech-
teler is uit Londen, waar hij met
Lord Alexander, de Britse minister C1I
kwestïe^iee'ft Ees'proken^naar^Was-
hington teruggekeerd om rapport j Belgische man werd de 32-jarige
uit te brengen over zijn mislukte yro"w C A. van B. door de 1 echt-
pogingen om het Britse verzet bank veroordeeld tot vijf jaar ge-
tegen de benoeming van een Ame-1 vangenisstraf. Er was zeven jaar
rikaanse admiraal te breken. geëist.
DR MARIA MONTESSORI i
Amerikaan of Engelsman?
Politici zullen over
vlootbevel moeten
beslissen
LONDEN Het 18 maanden
Voor medeplichtigheid aan
moord op man vijf jaar
MIDDELEURG. Wegens me-
