Honderd Franse
meesterwerken
in Amsterdam
CUL TUURSPREIDING
West-Duitse oppositie wil
verdere concessies
Prof. Gerretson wil een
„Bourgondisch Rijk"
De ROOS—
SARON
Radioprogramma
Tele
visie-programma
Kerknieuws
van
Maandag 12 Mei 1952
7,
ZIJ'ET KARAKTER en de ontwikkeling van de moderne schilderkunst
H te laten zien in 100 meesterwerken lijkt een aantrekkelijke taak
voor een museumdirectie. Dat die taak echter onuitvoerbaar is, blijkt
wel op de grote tentoonstelling in het Stedelijk Museum te Amsterdam,
waar thans honderd schilderijen uit het Parijse Musée de l'Art Mo
derne te zien zijn. Hier blijkt immers, dat zelfs als men zicli beperkt
tot de belangrijkste kunstenaars, toch vele facetten van de heden
daagse kunst onbelicht moeten worden gelaten. Wat men wél in het
Stedelijk Museum te zien krijgt is een verrassend duidelijk beeld van
het ontstaan der moderne kunst in het eerste tiental jaren van de
twintigste eeuw. En dan blijkt, dat, wat later tot een verbijsterende
chaos van tegen elkaar in druisende kunststromingen zou uitgroeien,
oorspronkelijk een éenheid heeft gevormd.
Braque, Derain, Vlaminck,
Othon Friesz, Marquet, van Don
gen, Camoin en ook, al blijkt dat
niet op deze expositie, Matisse en
Dufy, tonen in hun eerste werken
een treffende verwantschap. Pas
later zullen de meesten van deze
schilders over stag gaan en in zeer
verschillende richtingen hun eigen
weg zoeken.
Verschillende Invloeden hebben
er toe bijdragen om dit uiteen
vallen van de oorspronkelijke een
heid te bewerkstelligen. Parijs
werd meer dan ooit de verzamel
plaats van uit alle hoeken van de
wereld bijeen stromende kunste
naars. Tegelijkertijd werd de be
kendheid met vreemde, exotische
culturen groter. Vroeger had de
Franse kunst deze vreemde ele
menten gemakkelijk kunnen ab
sorberen, zonder het eigen karak
ter daarbij te verliezen. In onze
tijd echter hebben die vreemde in
vloeden op de ontwikkeling van de
kunst in Frankrijk een sterk stem
pel gedrukt.
Picasso is de verpersoonlijking
van deze krachten die van buiten
af op de Parijse kunstwereld heb
ben ingewerkt en die de Franse
bodem omgeploegd hebben, om er
de vreemdste zaden te kunnen
doen ontspruiten. Matisse zou men
de zuiver Franse tegenpool kunnen
noemen, die echter vreemd genoeg
in 't eigen land minder directe in
vloed heeft uitgeoefend, minder
school heeft gemaakt dan b.v. zijn
Spaanse tegenhanger.
Als men in het koortsachtige
Parijse kunstleven van het eerste
kwart dezer eeuw, een lijn wil
trachten te ontdekken, moet men
beginnen bij de twee „klassieken":
Bonnard en VuiUard. Het znn de
meesters, die nog de vreugde en
de rijkdom van het leven bezin
gen, en dit doen uitkomen in een
ongeëvenaarde kleurenweelde.
Hun werk heeft een nog steeds
bloeiende schilderschool het aan
zien gegeven, die echter hier te
lande door officiële instanties stel
selmatig genegeerd pleegt te wor
den.
DINSDAG 13 MEI 1952
HILVERSUM 1. 402 m.
KRO: 7 00 Nieuws. 7.15 Gram.muz.
7.45 Morgengebed en Liturgische :alen-
der. 8.00 Nieuws en weerber 8.15 Gram.
muz. 9 00 Voor de huisvrouw. 9.30 Wa
terstanden 9.35 Grammuz. 9.40 Licht
baken". causerie. 10.00 Voor de Kleu
ters. 10.15 Gram.muz. 10.40 Schoolradio.
ll.no Voor de vrouw. 1130 Schoolradio.
12.00 Angelus. 12 03 Grammuz. 12.30
Land- en tuinbouwmedcdelingcn 12 33
Pianoduo 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nws
en Kathloliek nieuws. 13.20 Actualitei
ten. 13 25 Amusementsorkest. 14.00 Gev.
programma. 14.55 Gram.muz. 15.00
Schoolradio. 15.30 ..Ben Je zestig?" 16.00
Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof 17.00
Voor de jeugd. 17 15 Felicitaties voor de
jeugd. 17 45 Req uitzending. Prof. Dr J.
J. Hanrath: „Een ontwikkelingstrek van
het verkeerswezen in Indonesië". 18.00
Nieuws. 18 15 Actualiteiten. 18.20 Sport-
praatje. 18.30 Metropole orkest 19.00
Gram.muz. 19.30 Idem. 19.40 „Dit is le
ven", causerie 19.50 Lichte muziek. 20.00
Nieuws en weerber. 20.08 De gewone
man zegt er 't zijne van. 20.15 Radio
Philharmonisch Orkest en solisten. (Om
20.40 Actualiteiten). 21.30 Grammuz.
21.45 De Radiodokter. 21.55 Cello en
piano. 2225 Gram.muz. 22.45 Avondge
bed en Liturgische kalender. 23.00 Nws.
23.15—24 00 Gramofoonmuzlck.
HILVERSUM II 298 M.: AVRO. 7.00
Nws 7.15 Ochtendgymn.; 7.30 Grammu-
zlek. VPRO: 7 50 Dagopening. AVRO"
3 00 Nieuws; 8.15 Gramofoonmuziek; 9.00
Morgenwijding; 9.15 Gramofoonmuziek;
9.25 Voor de hulsvrouw; 9 30 Gramo
foonmuziek; 10.50 Voor dc kleuters: 11.-
Voor de zieken; 11.30 Orgelconcert; 12.00
Piano-trio; 12.30 Land- en tuinbouw-
medcdelingen; 12.33 Voor het platteland;
12 40 Zang en piano; 13.00 Nieuws; 13.15
Mededelingen of gramofoonmuziek; 13.20
Promenade orkest; 14 00 Voor de vrouw;
14.30 Gramofoonmuziek; 14 40 School
radio; 15.00 Gramofoonmuziek; 15 30
Onze Amerikaanse buren; IC 00 „Dit is
mijn lievelingsmelodie", enquête: 16.10
Voor de Jeugd; 1650 Kinderkoor; 1715
Sopraan en piano. 17.45 Gramofoonmu
ziek; 18.00 Nieuws; 18 15 Lichte muziek;
18.55 Voor de kinderen- 19 00 Pianospel,
19 15 „Paris vous parle" 19.20 Koorcon
cert; 19 50 Harmonie-orkest; 20.00 Nws
20.05 Gevarieerd programma; 21.10 Me
dedelingen en gramofoonmuziek; 2120
„Ik weet wat U niet weet": 21.35 Dans
muziek: 22.05 „Discogram"; 22 45 Bui
tenlands overzicht; 23,00 Nieuws; 23.15
..New York Calling"; 23.20 Jazzmuziek;
23.45—24.00 Gramofoonmuziek.
Engeland BBC Light Programme
1500 en 247 M.
12 00 Parlemcntsoverzlcht; 12.15 Ge-
Varieerde muziek; 12 45 Schots orkest;
13.45 Voor de "kleuters. 14.00 Voor de
vrouw; 15.00 Muzikale causerie; 15.3')
Voor de soldaten; 15 45 Amusements
muziek; 16.15 „Mrs. Dale's dagboek":
16.30 Gevarieerde muziek; 17.15 Variété
orkest en solist; 18 00 Orgelspel. i8.15
Gramofoonmuziek: 18 45 Hoorspel; 19.00
Nieuws en radiojournaal; 19.25 Soort;
19.30 Verzoekprogramma; 20.15 Neger-
anthologie; 21 00 Gevarieerd programma
21,30 „Jungle in retreat"; 22.00 Niéuws;
22.15 Actualiteiten: 22.20 Dansmuziek;
23.00 Voordracht; 23.15 Lichte muziek.
23.56—24.00 Nieuws
België 324 M.
11.45 Gramofoonmuziek: 1230 Weer
berichten; 12.34 Gramofoonmuziek; 13.00
Nieuws; 13.15 Gramofoonmuziek; ?4.00
Schoolradio; 15 30 Gramofoonmuziek:
16.15 en 16.50 Idem; 17.00 Nieuws; 17.10
Gramofoonmuziek; 17.15 Voor de kleu
ters; 1730 Causerie; 17.40 Gramofoon
muziek; 17.50 Boekbespreking: 18 00
Jeugd en muziek; 18 30 Voor de solda
ten; 19.00 Nieuws: 1930 Gramofoonmu
ziek; 1950 Causerie; 2000 Hoorspel.
2045 cn 21.00 Gramofoonmuziek 2145
Actualiteiten: 22.00 Nieuws: 22 15 Dans
muziek. 22.45 Gramofoonmuziek; 22.55
—23.00 Nieuws
Experimenteel televisieprogramma
van de N.C.R.V.
20.15-21.45 1. Dertigduizend
2. Vacantievoorberei-
dingsvoorlichting
21.00 Pauze
3 „De krant is koning"
4. Dagsluiting
Naast Bonnard en Vuillard, ma
nifesteren zich omstreeks 1903 de
belangrijkste jongeren, als de
„Fauves" (Wilde dieren). De in
de aanhef van dit artikel genoem
de schilders behoren allen tot de
ze groep, waarvan alleen Marquet.
Van Dongen en Camoin op de
eenmaal ingeslagen weg blijven
doorgaan en later in het strijdge
woel van nieuwe kunstprincipes,
enigszins op de achtergrond raken.
Toch bewijzen zij in Amsterdam
hun meesterschap in het „Portret
van Rouveyre", de „Parijse kade"
en „Fécamp" (Marquet), in de
„Danseres" (Van Dongen) en in
het „Portret van Marquet" (Ca
moin) en zij zullen in de toe
komst wellicht in waardering stij
gen.
Enigszins alleen staande figuren
zijn: Utrillo, van wier hier o.a.
een schitterend schilderij te zien
is: „De Tuin in Montmagny",
Rouault en Chagall. Doch het gro
te evenement van deze jaren is
toch het Kubisme. Over het ont
staan en de (enigszins verwarde)
theorieën van het Kubisme is reeds
zoveel geschreven, zonder dat men
er nu veel wijzer van wordt. Be
langrijker is dat deze stroming een
aantal meesterwerken heeft doen
ontstaan, waarover men verder
niet hoeft te discussieren. Picasso
is helaas in Amsterdam niet met
Kubistische schilderijen vertegen
woordigd. Van Braque, daarente
gen, kan men de gehele ontwikke
ling volgen, hoewel ik enkele van
zijn kleine, meest volmaakte, stil
levens, mis. Juan Gris en mindere
goden als Marcoussis en Hayden
zijn met zeer fraaie composities
aanwezig.
De meer realistische „Franse"
Herziening ..noodclausule" één der eisen
voor aansluiting bij EDG
BONN. Na twee dagen geheime
besprekingen hebben de rebelleren
de coalitiepartijen in de West-Duit-
I se regering, naar uit goede bron
wordt vernomen, vastgehouden aan
I hun eis, dat de geallieerden verdere
concessies moeten doen, voordat dc
coalitie zal toestemmen In de aan
sluiting van Wcst-Duitsland b\j de
Europese Defensiegemeenschap.
Hun eisen hebben betrekking op
de volgende punten:
1. Herziening van de „noodclau
sule", die de geallieerden het recht
geeft, het bewind over te nemen in
geval van een noodtoestand in West-
i Duitsland, waaronder is te verstaan
oorlog, communistische opstand of
andere situatie, die de federale re
gering niet aan zou kunnen. De re
bellerende partijen betogen. dat
deze clausule te veelomvattend is
en dat zij de regering te Bonn haar
vrijheid van handelen ontneemt
juist op het ogenblik, dat ze die het
meest zou nodig hebben. De partij,
cn achten de clausule voorts „dis
criminerend" voor West-Duitsland.
daar dergelijke situaties zich ook m
andere landen, die lid zijn van de
Amsterdam niet op zijn best. Ten
slotte heeft men enige plaats in
geruimd voor de Zondagsschilders,
die wonderlijke „primitieven" wier
werk in onze tijd van volkskunst
tot officiële kunst is gepromo
veerd.
Deze belangwekkende tentoon
stelling kan men tot het eind van
deze maand bezichtigen.
R. E. PENNING
GEORGES BRAQUE,
die 13 Mei a.s., 70 jaar wordt, is
een van de pioniers van de Mo-
derne Kunst geweest en blijft nog
steeds een dominerende figuur.
Hij behoorde zot de groep van jonge schilders, die in de eerste, jaren
van deze eeuw door hun onstuimige schildertrant, de bijnaam ..Fau
ves" (wilde dieren) kregen. Onder invloed van Picasso werd hxj
een der eerste kubisten en in deze richting heeft hij zich verder
geleidelijk ontwikkeld. „Ik houd van de regel, die het gevoel cor
rigeert," heeft hij eens gezegd en deze typisch Franse zin voor
klaarheid, orde en evenivicht zijn kenmerkend voor zijn kunst,
welke op de tentoonstelling in Amsterdam o.a. met dit schilderij uit
1911, „Compositie met Klaveraas", vertegenwoordigd is.
V
CHARLES CAMOIN: „Portret
van Albert Marquet" (1904).
vorm van het Kubisme wordt vrij
volledig getoond in werken van
Roger de la Fresnaye, Lhote, De-
launay en Villon. Vooral een fi
guurstuk van laatstgenoemde „Het
Avontuur" geheten, heeft mij bij
zonder getroffen. Picasso is een
hoofdstuk apart in de moderne
kunst en kan niet behoorlijk met
enkele schilderijen worden gety
peerd, en ook Matisse ziet men in
Generaal Ridgway op
weg naar Amerika
TOKIO Generaal Ridgway is
Maandag na een officieel „helden-
afscheid" uit Japan naar de Ver.
Staten vertrokken. Slechts weinig
Japanners hadden zich opgesteld
langs de 16 km lange route van
Ridgwav's woning naar het vlieg
veld Haneda.
Millioenen mensen leven
van gras in Korea
POESAN. Volgens regerings
kringen moeten op het ogenblik in
Zuid-West-Korea bijna een millioen
mensen leven van gras en boom
schors. De provincie Kjongsan heeft
van de droogte van verleden jaar
het meest te lijden gehad. Er is een
schrikbarend tekort aan rijst.
NU het Koninklijk Nederlands Zangersverbond volgend jaar
in Den Bosch zijn honderdjarig bestaan zal gaan vieren,
is het op zijn plaats de aandacht te vestigen op het even be
langrijke als veel omvattende werk dat deze organisatie sinds
enige jaren verricht. De muziekliefhebber in het Westen van
ons land, verwend als hij is door de activiteit van orkesten en
kamermuziekensembles, leeft nog steeds in de lichtelijk hau
taine veronderstelling dat hij, de stedeling, slechts weet wat
muziek betekent. En aangezien deze opvatting voor een goed
deel overeenkomt met de „officiële" mening van rijks- en ge
meentelijke overheid, is het zonder twijfel niet overbodig te
trachten de onjuistheid van dit van geborneerdheid getuigen
de inzicht aan de kaak te stellen.
-Onjuist is het te menen dat kunst
slechts als beroep beoefend zou
kunnen worden. Een land kan nim
mer de waarde van zijn muziek
cultuur ontlenen aan een kleine
groep van uitstekende kunstenaars.
Integendeel: de betekenis ener na
tionale kunstbeoefening schuilt vóór
alles in de mate waarin en het
peil waarop het volk zelf deel
heeft aan artistieke verrichtingen.
Wie eenmaal tot dit besef is ge
komen. zal het begrip „cultuur
spreiding" in zijn overpeinzingen
moeten betrekken Een dikwijls, te
dikwijls gehanteerde term. deze
„cultuurspreiding", té dikwijls, daar
de practijk bewijst, dat zij lang
niet die inhoud heeft gekregen,
welke wenselijk zou zijn en nood
zakelijk.
En toch.... toch zouden heider-
denkende lieden niet lang hoeven
te zoeken: er is in Nederland im
mers geen landelijker cultuur dan
die van de koorzang (en van de
harmonie-orkesten). Highbrows, die
zich slechts thuis voelen in de
heilige tempels onzer orkesten, ge
ven wij de raad zich in herinne
ring te roepen, dat de Europese
muziekcultuur haar eerste, onver
gelijkelijke bloeitijd doormaakte in
de 15de en 16de eeuw, toen de
vocale muziek alleenheerseres was
en in een Dufay, een Des Prés. een
Palestrina en een Lassus sublieme
vertegenwoordigers bezat.
Het was in die tijd, dat van de
Nederlanden een alles overheersen
de invloed uitging op de Europese
toonkunst, een Invloed die de
ontwikkeling der muziekgeschiede
nis diepgaand heeft bepaald Thans,
vijf eeuwen later, schijnt men dit
alles te zijn vergeten, en is men
dank zu de in de romantiek ad
absurdum opgevoerde cultus van
virtuozen en steeds maar groter
wordende orkesten zijn volledige
aandacht aan instrumentale muziêk
gaan (en blijven) besteden.
DAT er buiten die activiteit nog
iets anders bestaat, bewijst wel
het Koninklijk Nederlands Zangers
verbond met zijn 153 aangesloten
koren en zijn 12000 zangers. Het
verstaat zijn culturele taak en
weet dat de toekomst van de koor
zang slechts gewaarborgd kan wor
den indien het repertoire wordt
Prof. Gerbrandy: Een rechtse coalitie
als prof. Duynstee veld wint
(Van een onzer redacteuren)
UTRECHT. Op de algemene vergadering van de Stichting Rijksbehoud
heeft prof. Gerretson een nieuw perspectief geopend voor de federatieve
samenwerking van Europa. Het Bourgondische R(jk uit de Middeleeuwen
moet worden hersteld en als deel daarvan zal Nederland zijn volle gewicht
in de schaal kunnen leggen, indien deze oude Bourgondische constellatie
in Europa een positie zou krijgen, gelijkberechtigd aan die der andere
grote mogendheden. De eerste krachten moeten gericht z\jn op het tot
stand komen van dat Bourgondische Rijk.
Prof. Gerbrandy zei voorts, dat
van de beloften bij de verkiezingen
in 1948 niets terecht is gekomen
en dat de economische politiek van
de regering de bedrijven uitholt
Een van de wenselijkheden, die
men ten aanzien van de komende
regering kan vernemen is: een
teruggaan naar de oude coalitie. Dit
heeft naar sprekers mening echter
alleen zin als in de K.V.P. de op
vattingen van prof. Duynstee veld
winnen.
De heer Ch. J P. M. Weiter
zei dat het er hard op begint te
lijken, dat oppositie, in een de
mocratisch staatsbestel van beteke
nis. als rebellie zal worden be-
schouwd. Hij noemde het voorts een
elementaire plicht van een behoor
lijk volk, dat het de ereschuld te
genover Ambon inlost.
vernieuwd en beantwoordt aan de
behoeften van de In het heden
levende mens. Wie de catalogus
van de verbondsbibliotheek oplet
tend doorleest, zal bemerken dat
het in die vernieuwing al goed
deels is geslaagd.
En onze koren zingen dit ver
nieuwde repertoire, dat van wer
kelijke culturele waaide is.
Natuurlijk zijn er nog steeds
weerstanden te overwinnen, natuur
lijk zijn er nog tallozen, ouderen
vooral, die liever gedachteloos
een quasi-kunst blijven beoefe
nen en koorwerken zingen over
maneschijn, lieve bloemetjes en
trippelende vogeltjes. Maar zij ver
gissen zich indien zij menen dat
de koorzang, hun eigen ouderwetse,
o zo bloeiende koorzang met het
opkomen van een nieuwe genera
tie stervende zou zijn. Zij ver
gissen zich als zij beweren dat
onze koren alleen maar dat heer
lijke, sentimentele repertoire wil
len zingen.
Bewijzen? In 1940. aan het einde
van die zogenaamde bloeiperiode,
waren bij het Zangersverbond 40
koren met 3 000 leden aangesloten.
In 1946, aan het begin van het
nieuwe, vooruitstrevende tijdperk
omvatte het 90 koren met 6.500
leden, en thans, nu die vermaledij
de revolutionnaire ideeen over
repertoire-vernieuwing ingang be
ginnen te vinden, zijn 153 koren
met 12 000 zangers aangesloten!
En voor wie niet wensen te ge
loven. dat het technische peil van
onze koorzang ver verheven is
boven dat van enige tientallen jaren
geleden, zij hier vermeld, dat men
éen „oud" koorwerk waaraan vroe-
Duizenden zangers
in het hele land
geven een weg aan
ger vier. vijf maanden van repe
tities moesten worden besteed,
tegenwoordig in vier, vijf weken
onder de knie heeft.
])AT het hier om een lande-
1 ij k belang gaat, demonstreren
de volgende cijfers Het Zangers
verbond heeft uitgezonderd in
Friesland in alle prqyincies aan
gesloten koren. Groningen 2; Drente
3: Overijssel 17: Gelderland 23;
Utrecht 8; N.-Holland 18; Z.-Hol-
land 27; Zeeland 2; N.-Brabant 15
en Limburg 35. En zelfs in Surina
me zijn twee koren aangesloten.
Cultuurspreiding? Wel. de cijfers
w'ijzen met een niets te wensen
latende duidelijkheid in deze rich
ting. En de overheid, die deze be
langwekkende activiteit nog
steeds niet heeft weten te
honoreren, er tot dusverre geen
financiële steun voor over had. zal
toch eindelijk moeten gaan inzien,
dat hier behalve erkenning ook
daden nodig zijn.
Dit alles komt in een nog vreem
der daglicht te staan, als men weet,
dat op de begroting voor 1952 een
post van f 8500 staat voor subsi
dies aan organisaties, welker leden
bespelers zijn van accordeons,
mondorgels en blokfluiten. Wij
kunnen niet Inzien dat hiermee
grotere belangen gemoeid zouden
zijn dan met de beoefening van de
koorzang.
Hoe men cultuurspreiding op een
andere wijze wil bevorderen dan
langs de hier aangegeven wegen, is
vrij duister. Het lijkt ons tenminste
nogal moeilijk bijvoorbeeld onze
orkesten in de talloze kleine plaat
sen te laten optreden, die tot nu
toe in een cultureel isolement leven
en uitsluitend zijn aangewezen op
de genietingen van de koorzang.
Door deze ook sociaal belangrijke
gemeenschapskunst te steunen zou
men het begrip „cultuurspreiding"
tenminste een waardevoller inhoud
geven.
LEX VAN DELDEN.
Europese Defensiegemeenschap,
kunnen voordoen.
2. De verplichting van elke toe
komstige regering van geheel
Duitsland, om de verantwoordelijk
heden, waartoe de regering te Bonn
zich in het voorgestelde vredesver
drag verbindt, over te nemen. Dit
zou elke nationale regering, geboren
uit een hereniging van Duitsland,
te zwaar belasten.
3. De Vrije Democraten verlan
gen nog steeds amnestie voor hon
derden oorlogsmisdadigers, die zich
thans in geallieerde gevangenissen
bevinden, als prijs voor ratificatie
van het vredesverdrag.
Vandaag komen de coalitieleiders
en het kabinet opnieuw met kanse
lier Adenauer bijeen om hun stand
punt te bepalen. Dinsdag hervat
Adenauer zijn besprekingen met
de Westelijke geallieerden.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Lelden (vac. W. M. J.
Geursen) P. L. Schoonheim te Aaltcn.
Bedankt voor Ernst G. C. Scvcrijn tc
Hoogevecn.
SCHEEPSTIJDINGEN
Nederlandse schepen op weg
naar Rotterdam
ABBEDIJK van New Orlcons 10 te
Houston 1 Juni verwacht; ALTAIR v
Porto Alcgrc 10 te Pnranagua 8 Juni
verwacht: AKKRUMDIJK van Brlsbnnc
10 Juni verwacht. ALBIREO van Bue
nos Ayres pass 10 Ouessant 11-12 's
nachts te Antwerpen of Rotterdam
verwacht; ARIADNE van Mldd Zee 12
nam 2 uur verwacht; ARNOUDSPOL-
DER van Oporto via Antwerpen pass 10
Casqucts. AALSDIJK van New Orleans
via Havre pass 10 NoordelUk van
Azorcn ALAMAK van Karachi 10 te
Marseille: ALPHARD van Cuba li bij
do Azoren verwacht cn ca 18 te Rotter
dam: ARENDSKERK van Japan pass
10 de Dahlac Eilanden (Rode Zee) naar
Genua; AMSTELDlJK van New York
via Antwerpen pass 10 Zuidelijk van
Sable Eiland.
BATAVIER III van Casablanca vla
Duinkerken pass 10 OportoBIANCA v
Berwick 10 nam te Vlaardingen verw.;
BRITSUM van Newport News pass 10
Noordelijk van Azoren ca 17 te Rot
terdam of Amsterdam verwacht.
BREE HELLE 10 v Londen.
ESCAUT v Bordeaux 10 te La Palllce.
CERAM van Calcutta 24 Juni ver
wacht.
CITADEL 10 v Gent.
DALERDIJK 10 van Vancouver te
Rotterdam: DRENTE van Prlok via
Marseille pass 10 nam Straat Bonifa
cio.
EENDRACHT naar Stratoni pass 10
Kaap Tenez; EDAM van New York vla
Antwerpen pass 10 Noordelijk van Azo
ren.
FRIESLAND van Priok ca 1 Juni
verwacht.
HAULERWIJK 8 nam van Port Ma-
nati (Cuba) naar Nederland HEEMS
KERK van Melbourne vla Aden 10 nam
bij Kaap Guardafui. HAGNO \an Du
blin pass 10 Wight
ITTERSUM van New Orleans ca 17
te Rotterdam of Amsterdam verw.
KIELDRECHT van Japan 10 vm te
Hongkong.
LIMBURG .-an Priok 10 tc Singapo
re. LANGKOEAS 10 van Londen te
Rotterdam: LEKKERKERK van Bom
bay 13 tc Aden verwacht: LISSE^KE
van Bahrein .10 's avonds te Suez:
LUTTERKERK 9 nam van Damman vla
Bahrein 30 Juni verwacht; LEERSUM
van New Orleans via Charleston pass
10 Miami; LEERDAM van New York
ca 5 Juni verwacht
MERWEDE van Savannah vla Havre
pass 10 Noordelijk van Azoren; MARA-
BU van Lissabon 9 nam te Antwerpen
11 verwacht
NIEUWLAND 9 v Grangemouth.
NIOBE van Kotka pass 10 Texel;
NOORDWIJK van Huclva pass 10 Lis
sabon; NOORDAM 10 van New York
19 verwacht
PRINS ALEXANDER van Montreal
ca 20 verwacht PRINS WILLEM V v.
Chicago 9 te. Detroit
PRINS WILLEM IV 10 v Antwerpen.
RENOVATIE 8 v Skutskar n Krimpen;
REMMFRT 10 v Oporto vla Antwerpen.
RIJNDAM 10 van New York tc Rot
terdam.
SAMBRE 9 v Parijs
STAD DORDRECHT 10 van Sagunto
te Rotterdam; SIBAJAK van Quebec
pass 9-lo 's nachts Kaap Race; SAPA-
ROEA ca 20 Juni v.erwacht,
TEXEL 10 v Hamburg.
TROMPENBERG van Savannah vla
Antwerpen pass 10 Dungeness: TERO
van New Orleans pass 10 Noordelijk v.
Azoren ca 16 verwacht- TITUS v Am
sterdam 11 verwacht: TOSARI v Priok
ca 5 Juni verwacht
WTLLFM BARENDSZ van Kotka pass
10 de Elbe 11 verwacht; WILLEM
RUYS van Prlok pass 10 Pcrlm haar
Suez.
Grote Vaart
ALTAIR zie onder Ned. schepen naar
R'dam; ARGOS pass 10 Dungeness naar
Oran. ALCYONE pass 10 Dover naar
Montreal; AMSTEI.KERK 9 van Loblto.
13 tc Takoradl verwacht: ABBEDIJK 9
van Norfolk naar Kiel. ALWAKI 9 nam
v Santos naar Montevideo: AVERDIJK
9 nam. van Galveston 11 vm tc New
Orleans verwacht
BENGKALIS 10 te Saigon: BONAIRE
10 te Paramaribo. 7 Juni te A'dam ver
wacht: BOREAS 11 vm van Kopenhagen
te A'dam verwacht; BOSCHFONTEIN
pass 10 Finisterre naar Southampton cn
A'dam, BAARN 10 te Tocopllla 25 Juni
te A'dam verwacht: BREDA 10 tc Cura
cao; BINTANG naar Singapore pass 10
nam dwars van Kaap Negrals: BOS
KOOP 10 tc Cristobal cn 13 tc Buena
ventura verwacht: CALLISTO 10 vm 10
uur uit de Waterweg naar Swansea:
COTTICA pass 10 vm Wight 11 vm te
A'dam verwacht: CLAES COMPAEN 11
ie Berwick verwacht.
FLEVO pass. 10 Dover naar Gibraltar:
FAIRSEA 12 tc Sydney verwacht: GA-
ROET naar Hallfax 10 te Marseille:
HAASTERKERK pass 9-10 's nachts Fi
nisterre naar Antwerpen cn A'dam:
GROOTEKERK 10 uit dc Golf van Suez
naar Aden en Sydney; GAASTERLAND
pass 10 Kaap Frlso naar Salvador 29 te
A'dam verwacht
HESTIA 10 van Buenaventura naar
Cristobal. 8 Juni tc A'dam verwacht:
HECUBA 10 van Curacao naar Punta
Cardon, HELDER 9 van A'dam n. San
Juan
ILOS 9 van New York naar Cao Hal-
tien
JAVA 11 van Antwerpen tc A'dam
verwacht: JOHAN VAN OLDENBAR-
NEVELT pass. 10 Dover naar Priok; JU
PITER 10 vm van Haifa naar Catania.
KOTA AGOENG 9 van Madras 11-12
te Calcutta verwacht: KLIPFONTEIN n.
Zuld-AIrlka 10 nam. te Southampton
LOOSDRECRT 10 te Karachi: LAU-
RENSKERK pass. 10 Cuxhaven n Lon-
d; LAERTES pass 10 Sabang n. Colombo
28 tc A'dam verwacht
MAAS 10 te Maracaibo 17 Juni te Am
sterdam v.erwacht- M1DAS 10 van Llparl
te A'dam. MAASLAND pass 10 Oro Ri
ver. 11 tc Las Palmas en 20 te A'dam
verwacht: MADOERA 10 te Prlok 18
Juni tc A'dam verwacht: MANOERAN
10 nam. te Aden. 27 te A'dam verw.:
MOLENKERK 10 tc Freetown.
ORANJE 9 nam. van Suez n Colombo
en Prlok; ODYSSEUS 12 nam 1 uur to
A'dam verwacht.
PRINS FREDERIK WILLEM pass 10
Dover naar Chicago; PHRONTIS 10 te
Soerabaja; POELAU LAUT 10 tc Scma-
MpOLYHEMUS 10 tc Semarang: PRINS
WILLEM V zie onder Ned schepen naar
Rotterdam; PRINS JOHAN WILLEM
FRISO pass 10 Dover naar Montreal;
POSEIDON 10 van Hucacao naar Am
sterdam.
RIJNKERK 9 nam. van Bahrein naar
Damman; RIOUW pass. 10 Santa Maria
(Azorcn) naar Algiers cn Bombay; ROT-
TI 10 v.nv tc Bnlik Papan. RUYS 10
tc Port Swcttcnham.
SPARTA 8 van Galwny naar ree;
SCHIE 10 te Bremen 12 v m tc Amster
dam verwacht; SLAMAT 9-10 's nachts
tc Semarang; SOESTDIJK 10 te Sema
rang; STAD HAARLEM 9 nam. te Sfax;
SUMATRA 9 nam van Colombo naar
Djibouti 15 Juni te Amsterdam verw.;
STRABO 10 te Valencia; SLOTERDIJK
B te Galveston.
TJIPANAS 10 v.m. tc Kaapstad; TI
TUS 9 nam. van Mldd. Zee te Amster
dam. TRITON 10 tc La Guayrn; TEl-
R ESI AS pass. 10 Dover naar Liverpool;
TIBA 9 van Trinidad naar Baltimore;
TERN ATE 9 van Pladjoe 11 te Cherlbon
verwacht; TJIBESAR 11 tc Otaru (Ja
pan* verwacht; TJIMENTENG 10 te
Semarang: TJIPONDOK 10 to Saigon;
TIBERIUS 10 nam te Aruba; TJIKAM-
PEK 10 van Osaka naar Yokohama;
TAMO 10 van Buenos Ayrcz via Trini
dad naar Baltimore.
ZUIDERKRUIS 11 te Wellington ver
wacht.
VAN RIEBEECK 9 van Ambon 12 te
Makassar verwacht. VEENDAM naar
New York 11 te Hallfax verwacht.
WATERMAN 16 te Quebec verwacht:
WESTERDAM 10 van Rotterdam naar
New York.
Tankvaart
ADINDA 9 te Pladjoe
CORYDA 12 te Cochin verwacht:
CHMA pass 10 Bahrein naar Mcna al
Amadl; CALTEX DELFT pass 10 Opor-
tot naar Pcrnls: CALTEX LEIDEN 10
van Sldon ie Perms. CALTEX PER-
N1S pass 10 Algiers naar Pernls; CAL
TEX THE HAGUE naar Sldon pass 10
Noordelllk van Benghazi; CALTEX
UTRECHT pass lo Oporto nanr Sldon;
COSTULA 10 uit de Golf van Suez
naar Port Soedan CLAVELLA 9 nam
In monding van Humber ton anker, be
stemd naar Saltend, daaarna Pernls.
Finland, dan terug Rotterdam voor
dokken; CALTEX NEDERLAND pass 10
Kaap de Gata naar Pcrnls.
ESSO ROTTERDAM 16 vm v Aruba
tc Antwcprcn verwacht ETREMA pass
10 Oporto 14 te Pernls verwacht.
GADILA 9 van Guadeloupe naar Port
Said.
LISETA 10 nam te Larnaka (Cyprus).
MARISA pass 10 Aden naar Singa
pore. MACOMA 14 to Singapore ver
wacht.
MERCURIUS 8 le Isle of Gran
(Theems) MARCELLA 10 te Cardiff;
MATTHEW lo te Casablanca; MONICA
vertrekt 11 van Belfast naar Irvine
NOORD 10 van Stanlow naar Bllllng-
ham.
OMALA pass 10 Salang Ell. n Sin
gapore; OVULA 10 te Suez
PERNA 6 te Priok daarna Soeraba-
Ja.
ROTULA 11 te Curacao verw
SAROENA 12 te Balik Papan verw.:
STANVAC BENAKAT 9 van Tandjong
Oeban naar Bangkok: STANVAC DJI-
RAK 9 \an Soengei Gerong naar Seba-
rok.
SLIEDRECHT pass 10 Land's End n
Rotterdam.
TANKHAVEN I 11 te Soengei Ge
rong verwacht.
TARIA pass 9 nam Makassar 11 vm
tc Balik Papan verwacht.
door
A. S. M. Hutchinson
29
het nog niet goed. Ik heb mezelf
de hele nacht belocfd. dat ik
woordjes tegen je zou zeggen En
dat ga ik nu doen: Mary, ik hou
van je."
Ze keek hem een ogenblik aan.
cn haar ogen beantwoordden het
signaal, dat in de zijne scheen, en
ze lachte op die heldere toon, die
zo echt bij haar hoorde.
„Zeg. dat mag je niet doen!" riep
George. Het verontrustte hem wer
kelijk.
„Ik kan er niets aan doen. Je
doet zo gek."
„Dat is niet waar. Het hoort zo.
Ik zei toch. dat ik alles uitgedok
terd heb. Ik hou van je. Ik heb
het nog nooit tegen je gezegd. Nu
Ze had besloten hem niet te ver-
tellen hoeveel er aan scheelde tot is" hêT°jouw"beurt."
ze zeker wist wat de omvang er
van zou zijn Ze schudde met haar
hoofd en glimlachte geruststellend.
„Zo. dat is dan in orde. Geen
betere ochtend dan die van van
daag. Nu moeten we bij het begin
beginnen Mary, ik heb het alle
maal gisteravond uitgedokterd dit
Maar wat moet ik in 'shemels-
naam zeggen!"
„Alleen maar, dat je van me
houdt."
„Jij maakt er een klucht van
„Dat is niet waar. Ik kan niet
verder gaan als jij het niet zegt."
„Je verwacht toch niet, dat ik
hele gesprek. We moeten bij het zal zeggen: George, ik hou van je.
begin beginnen. Weet je, dat ik je Het is belachelijk!"
nog nooit gezegd heb. dat ik van
je hou? Maar je wist het toch wel,
„Wees nu toch
Mary. Hoe kan ik
even ernstig,
er zeker van
van het eerste ogenblik af, niet- zijn, dat je van me houdt als je
waar? Zeg het me eens!"
..George, dit is erg kinderachtig,
vind je niet?"
„Doet er niet toe. Het is leuk. En
nodig ook. Ik heb er over gelezen.
Het wordt altijd zo gedaan. Zeg
me eens van welk ogenblik af ik
van je hou."
„Na vorige week Zaterdag."
„O. Mary, al veel eerder!"
„Goed! Misschien dan na de eer
ste keer. dat je hier geweest bent."
„Daarvóór niet?"
Ze lachte. ..Hoe kan dat nou! We
hadden elkaar nog maar nauwe
lijks gezien."
„Nou. en toch hield ik van je."
vertelde George haar. „Ik hield
van je vanaf het ogenblik, dat je
het niet zegt?"
Nu pas vergat ze volkomen de
gebeurtenissen met Bob Chater en
zijn moeder. Ze keek om zich heen.
Er was geen sterveling in de buurt.
Ze luisterde: er was geen gerucht.
Ze strengelde haar vingers in de u* arme e
hnn. „„„r denker was. w.st nu toch wol heel
worden. „We gaan trouwen, lief
ste. 20 gauw we maar kunnen. We
kunnen op deze manier niet door
gaan. met elkaar maar één keer
per week te zien. Zelfs niet als het
eenmaal per dag was. We moeten
altijd bij elkaar zijn."
„Altijd en altijd", zei Mary
zachtjes.
Vrouwen raken nog spoediger
bedwelmd door die nieuwe wereld
dan mannen. De ernst van het
ogenblik was haar volkomen dui
delijk. Ze vervolgde; „Stel je voor,
dat je zegt „altijd" en dat je blij
bent het te kunnen zeggen. Ik was
bang. dat ik het nooit zou kunnen.
Nooit heb ik de gedachte kunnen
verdragen ver vooruit te moeten
2ien. Ik was er bang voor. Het is
zo sinds vader gestorven is. Zelfs
in kleine dingen Als we 's zomers
naar zee gaan kan ik nooit recht
voor me uit kijken Dat geeft me
de gedachte van „altijd", van kilo
meters en kilometers zonder dat je
ook maar éénmaal een hoek om
slaat of pauzeert. Ik wil iedere dag,
elk uur kunnen denken, dat er
verandering kan komen. Anders
altijd in slaagde verlichting te
stik ik. Ik wil kunnen springen
en schrer -wen
Toen klonk weer die lach. die er
brengen, en ze zei: „Het is een
soort pleinvrecs op grote schaal,
vind je niet? Maar waarom? En
waarom is het nu zo anders?"
De arme George, die geen groot
zijne cn boog zich naar hem over.
met haar gezicht naar boven
Htj kuste haar op de mond
„De plannen", zei George na een
ogenblik, „zijn volkomen in de
war gestuurd. Ik had er niet aan
gedacht, dat het zo zou lopen."
„Het is zo veel beter", zei Mary.
„Het kan niet beter!" zei George.
Ill
Maar de tweede helft van zijn
uit het rijtuig viel. Maar ik doe plannen moest toch nog besproken
goed. hoe het kwam.
„Ik geloof, omdat je in het verle
den ongelukkig bent geweest, en
omdat dit geluk betekent
Ze zuchtte en zei: .Ja, dat is het..
Geluk!"
IV
Nu begonnen ze plannen te ma
ken als vogels, die hun nestje gaan
bouwen. Hier een eindje stro en
daar een plukje mos, een veertje en
een draadje wol. George zou dit
doen en dat Hier zou het huis
staan, en zo zouden ze het inrich
ten. Waarschijnlijkheden werden
weggelachen, hindernissen onver
vaard genomen Luchtkastelen ver
rijzen sneller dan het paleis van
Aladdm. Stenen cn kalk, balken cn
spijkers zijn vederlicht als men er
in de wolken mee werkt. Alles lijkt
op maat gemaakt en het wordt als
bij toverslag in elkaar gezet
Het ongeluk gebeurt als het werk
klaar is. „Zo", zeggen we, cn we
gaan een paar passen achteruit, een
beetje opgewonden, om het werk
van onze handen te overzien „Zo.
Hier zal het goed leven zijn! Is er
ooit zo iets moois gebouwd?" Dan
komen wc een stap dichterbij en
leunen tegen de muur, om de omge.
ving af te zien. Dat wordt ons nood
lottig Het lichaam beroert het tere
bouwsel en met een klap komt het
kasteel naar beneden We vallen
mee met de rollende stenen en ge
wond blijven we onder het puin lig
gen.
V
George had het kasteel gebouwd.
Mary had er bij gezeten, lachend
of in de handen klappend van blijd
schap bij het rijzen van de muren.
Hij wist zeker, zo vertelde hij. dat
zijn oom voor zijn opleiding minder
dan de helft had uitgegeven van het
bedrag dat er voor bestemd geweest
was. Hij was er Van overtuigd dat
hij hoe dan ook in het bezit kon
komen van de 400 pond. die nodig
waren voor dc praktijk in Runny-
gate Daar zouden ze een huisje
hebben. De slad zou groeien, de
praktijk bloeien. Over een jaar of
wat zou hij er aan gaan denken een
compagnon te nemen. En het stond
allemaal zo vlak voor de deur Over
drie weken was het examen Hij
zou beslist slagen Dan ging het om
de 400 pond Runnygate!
(Wordt vervolgd)
