In Tweede Kamer moeten meer
vrouwen komen
Eerste wandeling
over expositie
VOORAL VOOR DE VROUW
Okaaj. Sie joe leter"
Reito. Solo
Eensgezind oordeel van vrouwelijke politici
Wat fijn mevrouw, dat U
hier komt wonen!
Belangrijkheid overtuigt
onmiddellijk
Gevarieerde expositie in
„Het Baken
Universitair nieuws
.Vrijdag 20 Juni 1952
5
WE praten en schrijven veel over de vrouw in de politiek,
maar wat vinden onze vrouwelijke Tweede Kamerleden
daarvan nu zelf? „Wat let ons", dachten we, „het haar te vra
gen?" En zo hadden we achtereenvolgens gesprekken met mej.
mr Tendeloo (P.v.d.A.), mevr. Fortanier (V.V.D.), freule mr
Wttewaal van Stoetwegen (C.H.U.), mej. Nolte (K.V.P.), mej.
dr Klompé (K.V.P.)en mevr. Ploeg (P.v.d.A.). De enige, die
ons herhaald verzoek om een onderhoud onbeantwoord liet,
was mevr. Lips (C.P.N.)
We stelden ieder de volgende vra
gen: 1. Acht U het gewenst, dat er
meer vrouwen in de Kamer ko
men? 2. Wat vindt U van de leuze:
„Vrouwen, stemt op een vrouw" en
3. Vindt U dat de vrouw in de
politiek een eigen methode van wer
ken heeft, welke zich, in het alge
meen, onderscheidt van die van de
man?
De eerste vraag beantwoordden
allen met een hartgrondig: „Ja!" En
even eensgezind verklaarde men,
dat een fifty-fifty verhouding niet
noodzakelijk is. De levenstaak van
dc vrouw, vooral van haar die moe
der is, ligt nu eenmaal meer in het
gezin, maar zo'n twintig vrouwen in
de Tweede Kamer moest normaal
zijn.
Waarom? Mevr. Fortanier drukte
het zo uit: „De mensheid bestaat
nu eenmaal uit mannen en vrouwen.
Het is toch niet meer dan normaal,
dat ook de vrouw haar aandeel in
de verantwoordelijkheid voor de po
litiek op zich neemt? Mannen en
vrouwen behoren door mannen en
vrouwen gezamenlijk te worden ge
regeerd.
Mevr. Ploeg noemde een aan de
praktijk ontleend argument. „Veel
mensen", vertelde ze, „hebben een
verkeerde voorstelling van de gang
van zaken in de Kamer. Sommige
mensen ergeren zich er wel aan,
dat de vrouwelijke led-en over on
derwerpen, die speciaal de vrouw
aangaan, soms niet het woord voe
ren. Dat >s het gevolg van de werk
verdeling". „Elk lid van de fractie
heeft zijn afgebakend terrein. Een
onderwerp dat in de Kamer aan de
orde komt, wordt eerst in de frac
tie besproken. Daarbij kunnen alle
leden, dus ook de vrouwelijke, hun
invloed doen gekten. Naar buiten
in de Kamer dus, voert meestal al
léén de deskundige het woord. Zou
nu de fractie meer vrouwelijke le
den tellen, dan zouden die tezamen
een groter terrein bestrijken en ook
in het openbaar meer het woord
kunnen voeren over de onderwer
pen, die voor vrouwen van belang
zijn."
OVER de leuze: „Vrouwen, stemt
op vrouwen" bleek de eensge
zindheid minder groot. Mej. Tende
loo. mevr. Fortanier en freule Wtte
waal waren er vóór. Mevr. Fortanier
vertelde, dat in haar partij de leuze
gemeengoed is. Het partijbestuur
adviseert de vrouwelijke leden:
„Stemt op een der vrouwelijke can-
didaten van onze lijst."
De anderen dachten er anders
over. Mevrouw Ploeg vond: „Je
moet stemmen allereerst op een be
paalde partij en vervolgens op de
beste candidaat. De sexe mag daar
bij geen rol speten." Mej. Klompé
formuleerde het weer anders: „We
moeten de indruk vermijden", zei
ze. „dat de vrouwen alleen de vrou
wen en de mannen alleen de man
nen vertegenwoordigen. Bovendien
leidt die leuze af van datgene waar
om het werkelijk gaat: de vrouwen
moeten zich politiek organiseren en
in haar partij de candidaatstelling
zó beïnvloeden, dat vrouwen van
zelf op een verkiesbare plaats ko
men."
Mej. Nolte had in hoofdzaak de
zelfde bezwaren.
De noodzaak zich politiek te or
ganiseren en te scholen, lag allen
na aan het hart. „De vrouw moet
meer politiek inzicht krijgen", zei
freule Wttewaall, „het feit dat men
op een vergadering aardig de voor
zittershamer weet te hanteren en
vlotte speeches weet te houden, is
geen waarborg voor een goed Ka
merlidmaatschap. Er is grote des
kundigheid én inzicht in en fee
ling voor politieke verhoudingen
voor nodig."
Wij kregen uit de gesprekken de
indruk, dat een zeker tekort aan
politieke bewustheid bij de vrouw
in de rechtse groeperingen sterker
wordt gevoeld dan bij de linkse.
Maar daar missen de vrouwen nog
wel eens een juist inzicht in de
vereiste mate van deskundigheid
„Het is niet bepaald bemoedi
gend", werd ons van de rechter
zijde verteld, „als je na een ver
moeiende vergadering, waar je het
woord voerde, met een bestuurslid
mee naar huis gaat en daar zijn
vrouw achter het theeblad vindt,
die met een minachtend trekje om
haar mond verkondigt, dat zij de
politiek aan de mannen overlaat.
Zulke dingen kwetsen en ontmoe
digen soms meer dan men denkt.
De mannen zijn soms sportiever en
kunnen wel eens na je speech, uit
de grond van hun hart verklaren:
Juffrouw, U bent me 100 pet mee
gevalten."
T) E laatste vraag of de vrouw
■L-, een andere aanpak heeft dan de
man bleek het moeilijkst te be
antwoorden. Hier kwam een mis
schien wel typisch vrouwelijke
nuchterheid om de hoek kijken. De
eerste reactie op de vraag kwam
vrijwel steeds hierop neer: „Ik doe
mijn best, werk hard en heb geen
tijd mij af te vragen of ik het
anders doe dan de man. Laten de
psychologen het maar uitmaken."
En als tweede reactie, na enig na
denken. bij allen zonder uitzonde
ring: „Ja, nu U het zo nadrukkelijk
vraagt: er is zeer zeker een ver
schil, maar je moet niet generali
seren. Doet U, als U hierover
schrijft, vooral de man niet tekort.
Het gaat om nuanceverschillen.
„Als bloemlezing uit wat als ty
perend voor de vrouw werd ge
noemd, geven wij de volgende op
merkingen: Vrouwen hebben meer
zin voor de eisen van de praktijk
en voelen een situatie vaak zuiver
der aan. Ze redeneren minder star
van een theoretisch standpunt uit.
Ze stappen gemakkelijker over for
mele bezwaren heen cn kijken eer
der naar wat bindt, dan naar wat
scheidt. Zii benaderen mensen en
zaken meer van de menselijke kant
en zijn daarom zeer geschikt voor
het oplossen van controversen, ook
binnen de eigen partij. Vrouwen
kunnen de speciale vrouwenques-
ties (arbeid, gehuwde vrouw, ge
zinsverzorging) beter beoordelen
dan de man.
Mej. Tendeloo en mej. Klompé
voegden daaraan nog toe dat de
man ook heel best de vrouwenbe-
langen die immers evengoed al
gemene belangen zijn kunnen
behartigen, mits de vrouw hem
maar op het bestaan van die belan
gen opmerkzaam maakt. En van die
taak kwijten alle vrouwelijke Ka
merleden zich zeer eensgezind.
De vrouw vormt in de politiek
een bindend element. Naar onze
mening kwam dit in alle gesprek
ken met deze vrouwen het scherpst
tot uiting. Je voelt, meer dan het
wordt uitgesproken, dat de „Ka
mermeisjes" zoals ze zichzelf
schertsend noemen zich tot taak
hebben gesteld in de politiek de
eerbied en de liefde voor de mens,
ook de tegenstander, te blijven uit
dragen. Niemand zou willen bewe
ren, dat niet vele mannen zich
dezelfde taak hebben gesteld. Maar
het lijkt of het de vrouw van na
ture wat gemakkelijker valt deze
opvatting in praktijk te brengen.
Ziezo, de verhuizing zit er op. Boel aan de kant,
maar toch voelt U zich nog lichtelijk als een kat in
een vreemd pakhuis, in dit geval uw nieuwe woning.
Terwijl U net zit te overleggen waar U die niet
bijster mooie ets van tante Toosje kunt ophangen
zonder dat die te erg opvalt, wordt er gebeld. Voor
uw nieuwe voordeur staat een allerbeminnelijkste
dame, een mooie bos bloemen in de hand, die zij U
met een vriendelijk woord van welkom overhandigt.
„Welkom, welkom!"
roept iedereen
En niet alleen bloemen. Een keu
rig opgemaakt mandje met lekker
nijen zet ze op Uw tafeltje en ze
geeft U ook nog een dikke envelop,
waarin vrijkaartjes voor bioscoop
en schouwburg, reductiebonnen van
de winkeliers ter plaatse. Van de
garage en de ijsman, van de kap
per, de schoenmaker, de slager
zowel als de kruidenier en de
stomerij. „Welkom!"
Een sprookje? Nee. werkelijk
heid! Waar? In Amerika natuurlijk.
Deze aardige dame is een ..welcome
lady". Een van de vierduizend
„welkom gastvrouwen" in dienst
van de „Welcome Wagon Ine", een
firma, die zich bezig houdt met het
door een speciale psychologische
strategie winnen van toekomstige
klanten.
Uw „welcome lady" brengt U
niet alleen reductiebonnen, bloe
men en lekkers. Ze brengt U ook
een door de burgemeester persoon
lijk getekende brief, waarin deze
er zijn verheugenis over uitspreekt,
dat U nu juist in zijn stad of dorp
bent komen wonen. Hij verzekert
U, dat alle gemeente-ambtenaren
en alle gemeentelijke instanties cr
gewoon naar hunkeren U met alles
van dienst te zijn!
„Okaaj!!!" gilt een jongen op straat. „Sie
joe leter, kid!" Een meisjesstem joelt terug
„Reito!! SolongU"
Ik ga uit het raam hangen en kijk. Het
zijn Jan van de drogist en het meisje uit
de melkzaak „Het Kaashuis", beiden vol
bloed Nederlanders. Waarom dan," vraag
ik me af, „deze exotische kreten?"
Ja. waarom eigenlijk? Waarom komt de
electricien de boiler fixenWaarom zit
mevrouw-hiernaast haar vacantia te „plan
nen"? Waarom stuurt het Nederl. Roode
Kruis papiertjes rond over „Welfare-werk"?
Waarom noemen de kinderen van de tand
arts hun vader daddywaarom spreekt
het jonge echtpaar van de zolder
étage elkaar toe met „darling" en
„sunny-boy"; waarom dragen we
„battledresses"en „slips", en
„shirts"; waarom doen we mee aan
het dinner by candlelight
Het heeft geen zin antwoord te
geven op deze vragen. De dinner-
by-candlelighters, de battledressers,
de reitoeërs en de darlingen zijn
helemaal niet gebrand er antwoord
op te krijgen, ze okaajen er lustig
op los. Sommigen hebben er al
hoera' een accent van gekregen.
Toe maar jongens, wég met je eigen
taal! Brabbelen en babbelen maar!
„Whisky-soda, Johnny? Say when
Here's to you, here's to poor old
Europe!"
„Here's to dear old England
Dat hoorde ik eens een vrouw mot
grijs haar en een heliothroopkleurige
omslagdoek zeggen. Ik herinner me,
dat er een lamp brandde boven een
witgedekte tafel. Ik herinner ine
ook, dat ik even schrok van die
woorden, want hoewel de vrouw
een geboren Engelse was, sprak ze
altijd Nederlands, zónder accent,
zónder een enkele fout. Maar die
ene avond was het kerstavond?
Was het oudejaarsavond? Het is zó
lang geledenzei ze heel zacnt
dat ene zinnetje in haar moedertaal.
Ik vond. dat het zinnetje mooi
klonk, en van dat ogenblik af kreeg
ik een zwak voor dear old Engiana.
„Dear" old England? Nu ja, niet
zó „dear"; sla cr Dickens op na.
Maar goed, ten tijde van mijn eerste
bezoek had Olivier Twist ai lsng
zijn grotere portie pap gekregen.
Voor mij was Engeland die eerste
keer een feestland, en Londen was
een Lunapark met de roitrapo<.n
van de underground, de lichtrecla
mes van Piccadilly, de hoge bussen,
waar je langs een ijzeren laddertje
helemaal bovenop kon klimm.n, de
teashops vol cakes en jelly en room,
de reuzensoldaten voor het paleis,
en de oude wachters van de Tov\er
die allemaal leken op de koning uit
het verhaal van de „Gelaarsde Kat".
Maar toen ik. jaren en jaren later,
in Engeland woonde, was Londen
geen Lunapark meer, maar een gro
te grauwe stad. waar ik iedere koer
weer heen moest, met mijn bood
schappentas
Ik vraag een ons spek aan de
slager. Hy kijkt me aan met lege
ogen. Ik gebaar: „One ounceEr
gebeurt niets. Ik wijs naar een stuk
bacon en knik. De man neemt het
stuk bacon op, en bergt het in de
ijskast. Misschien is één ons hem te
weinig„Two ounces of bacon,
please." Stilte. Ik wil de ijskast ope
nen, maar de slager houdt me tegen;
in deze zaak heerst hygiëne en de
klanten mogen niet met hun vin
gers aan het vlees komen. Wat nu?
Ik weet werkelijk niet meer op wel
ke wijze ik er achter ben gekomen,
dat men bacon per plakje verkoopt,
niet per ons.
En dan mijn lijdensweg met de
huiskamergordijnen! Vijf meter zes
tig gebloemde cretonne! Maar hoe
veel yards is vijf meter zestig? Ik
trachtte de verkoopster van de eer-
I ste winkel voor dit vraagstuk te in
teresseren. Ze zei echter alleen
maar, steeds weer: „I beg.your par
don?", en daar bleef het bij. In de
tweede winkel haalden ze een chef,
die me vertelde, dat er in deze zaak
niet op afoeta^ng werd verkocht,
welke mededeling als een tang op
een varken sloeg. In de derde win
kel eindelijk kwam ik op het idee
de lengte van mijn rok als basiseen
heid te gebruiken. Een rok is onge
veer 80 centimeter, niet waar? Dus:
„Seven times the length of my skirt,
please
Zulk soort voorvallen is natuur
lijk wel mal, maar niet prettig, je
krijgt het gevoel, dat de stad je
vijandig is gezind. Dan kijk je
's avonds niet meer naar de licht
reclames van Piccadilly, maar naar
dc zwervers, die slapen op de ban
ken van Trafalquar Square
Maar Londen is gelukkig niet al
leen een stad van barse slagers en
kille verkoopsters, het is o.a.
ook een stad van glazenwassers en
nooit zal ik het vriendelijke man
netje vergeten, dat op de ochtend
van de eerste Januari plotseling
opdook voor mijn raam op de derde
etage. Het feit. dat ik juist mijn
tanden stond te poetsen, liet hem
volkomen koud. Hij knikte vaderlijk
en zei: „A happy New Yoar to you.
Madam." Toen schoof hij het raam
van buiten af dicht, gooide er een
plens water tegen aan, en begon te
zemen.
HENRIeTTE VAN EYK
Dit nu is een bezoekje waardoor
U direct bent opgefleurd. Uw
„welcome lady" stelt U op een
zeer discrete wijze enige vragen.
Uw antwoorden bevatten stellig
voor de plaatselijke winkeliers be
langrijke gegevens. Zij geeft U
ook practische tips. En als de
„welcome lady" weggaat, dan bent
U volkomen op de hoogte met de
gewoonten en met de winkels ter
plaatse. U voelt zich dan al weer
helemaal „thuis".
Deze „welcome ladies" vindt
men in grote steden én in kleine
dorpen. Als U veel verhuist, hebt
U zo'n welcome-ceremonie natuur
lijk al eens meer bij de hand ge
had en U weet wat U te wachten
staat, wanneer een mooie limousi
ne voor Uw huisdeur stopt. Natuur
lijk een mooie grote wagen, gratis
ter beschikking gesteld door een
garage ter plaatse.
Deze welkom-organisatie bestaat
al zon 23 jaar in de Verenigde
Staten, zij heeft wel duizend filia
len. Ook in Canada kent men deze
instelling en er zijn plannen bin
nenkort naar Engeland over te
steken om ook daar deze klanten-
winnende spychologie te gaan toe
passen.
De welkom-dames moeten eerst
moeilijke cursussen volgen om op
ieder gebied beslagen ten ijs te
komen en ze moeten over zoveel
tact, mensenkennis en psycholo
gisch inzicht beschikken, dat zij
niets en niemand enige aanleiding
tot ergernis zouden kunnen geven.
Geneesmiddelen, alcoholica en
rookartikelen worden door deze
welkom-organisatie niet aanbevolen
en men vermijdt alles wat tot
wrijving met de verschillende
godsdienstige opvattingen óf met
de in de VS. zo machtige vrou-<
wenclub zou kunnen leiden. En zo1
is deze „Welcome-Lady-organisatie" J
een van de vele methoden, waar-
mede de zakenwereld in Amerika i
klanten poogt aan te trekken en te>
dienen.
Amerikaans? Inderdaad. Toch
zou het wel leuk zijn als we hier
ook zo iets hadden. Stel je voor:
te kunnen verhuizen naar eon
eigen woning! En instanties, diej
het nog prettig vinden als ze je
kunnen helpen!
Advies aan regering
Huwende ambtenares
van 30 jaar kan in
dienst blijven
Verschenen is het rapport van de
Staatscommissie ter bestudering van
het vraagstuk van de gehuwde
ambtenares. De conclusie van de
commissie is, kort samengevat, de
volgende: bij het aangaan van een
huwelijk wordt geen ontslag ver
leend aan vrouwen:
a. die de leeftijd van dertig jaar
hebben bereikt;
b. die zonder wezenlijke onder-
breking een diensttijd van tr»n jaar
of langer in Rijksdienst hebben
vervuld;
c. die de rang van commies dan
wel een daarmee gelijk te stellen
of hogere rang bekleden.
Voor de overigen zouden in indi-
viduele gevallen uitzonderingen mo-
gelijk moeten zijn, evenals voor be- i
paalde groepen, t a waarvan het
dienstbelang zulks eist.
Gehuwde vrouwen zouden voor i
aanstelling tot ambtenaar in aan- i
merking kunnen komen in de ge-
vallen, waarin bij huwelijk géén
ontslag zou worden verleend.
CARA VA GGIO-TENTOONSTELLING
De eerste wandeling, die wij over de Caravaggio-tcntoonstelllng hebben
kunnen maken, heeft ons zonder twyfel reeds overtuigd van de importantie
van het geheel. Zoals men weet, zün de schilderijen ondergebracht In dc
bovenzalen van het Centraal Museum te Utrecht, en wie begint met het
begin, zoals men bij een expositie wel behoort te doen. komt allereerst
in de zaal van de Caravaggio's zelf.
Zes grote stukken
van de meester zelf
Caravaggio heeft zijn werk nim
mer gesigneerd, en wanneer men
dus een schilderij tegenkomt, dat
wél zijn handtekening draagt, zijn
de kunsthistorici eerder geneigd
het af te wijzen dan te accepteren.
De werken, hier. voorzover ze uit
Italië afkomstig zijn, worden door
documenten van betalingen eet
volkomen gedekt. In totaal zijn het
er zes, maar de formaten zijn groot
en wat belangrijker is. de kwaliteit
is zeer interessant Vooral de Ma
donna dei Palafrenicri (Pauselijke
helpers) is een buitengewoon boei
end werk. De Madonna zelf. een
jonge vrouw van bijzondere schoon
heid, houdt staande het naakte
Christus-knaapje onder de armen
vast, dat met zijn voet op haar voet
zich in evenwicht houdt. En haar
voet zelf rust op de kop van een
slang, die dusdoende in toom wordt
gehouden. Rechts van deze beiden
waarschijnlijk de figuur van St
Anna, de moeder van Maria, wier
hoofd ook door een nimbus wordt
Zij staat aandachtig toe
te zien. hoe de kronkelende slang
wordt vertrapt; haar gelaat is ty
pisch dat van een volksvrouw.
Oorspronkelijk zal dit werk, zo
als de meeste religieuze taferelen,
in een kerk hebben gehangen, maar
in de meeste kerken van Rome
hangen de schilderijen zo. dat ze
moeilijk te zien zijn. Het is dus
niet zo ongelukkig, dat vele van
deze stukken tenslotte bij particu
lieren of in musea terecht geko
men zijn. waar ze in het algemeen
beter hangen en meer licht krijgen
Juist het feit, dat Caravaggio, zo
als ook in dit geval, zijn figuren
uit een zeer donkere achtergrond
iaat opkomen, maakt het gewenst,
dat ze in wat lichtere ruimten
hangen. Ook nu heeft men er
varen, dat de Italiaanse kerken
zelden of nooit een schilderij voor
een tentoonstelling afstaan. Uil dien
hoofde dus is het prettig, dat men
in dit geval op andere collecties
een beroep kon doen en vooral
van de zijde van de Galleria Borg
hese heeft men de grootste welwil
lendheid mogen ondervinden,
Baburcu en Bylert
De tweede zaal bevat werken
van Theodoor Baburcn, de meest
directe volgeling van Caravaggio.
wat men gemakkelijk ervaart uit
de soortgelijke lichtinval en de
overeenkomstige abrupte gebaren.
Uit Wiesbaden is een grote voet
wassing afkomstig en voor de
kunsthistorici speciaal is het een
aantrekkelijk toeval, dat voor deze
tentoonstelling ook een variant uit
Rome is afgestaan, eveneens van
de hand van Baburen zelf.
De derde zaal voert ons naar het
werk van Bylert, waarnaast tevens
verschillende andere schilderijen
een plaats hebben gevonden, o.a.
een paar geestige doeken van
Frans Hals cn een zeer aantrekke
lijk werk van Judith Leyster. de
begaafde leerlinge van Frans Hals.
afkomstig uit Karlsruhe. Vervol
gens maken wij attent op het cu
rieuze genreschilderij van J W.
Stap. een minder bekend meester,
die hier op een bijzondere wijze
voor de dag komt.
De volgende zaal is de „residen
tie" van Gerard Honthorst, o.a. met
een prachtige Geboorte van Chris
tus uit Kopenhagen en een dito ta
fereel uit Florence. Een van de
grootste werken in deze zaal, een
Kruisafneming, is afgestaan door de
Pastorie van de Paters Dominica
nen in de Spuistraat te Amsterdam,
waar het werk van den beginne af
schijnt te hebben gehangen, zodat
men hier genieten kan van een
schepping, die alleen nog maar
door ingewijden is gezien. De be
roemde „Koppelaarster" uit het
Centraal Museum zelf verzinkt wat
het formaat betreft, tussen de an
dere enigszins in het niet, maar
wat de kwaliteit betreft, kan het
de toets der critiek volkomen door
staan!
In de daaropvolgende kabinetten
maakt men kennis met het zeer
opmerkelijke oeuvre van Matthias
Stomer, een minder bekende figuur
die oorspronkelijk uit Amersfoort
stamt. Aan het Emmaüstafereel van
Adriaan Bloemaert kan men ge
waar worden hoe deze Utrechtse
meester, toen hij reeds een lange
carrière achter de rug had als ma
niërist, nog onder invloed is geko
men van zijn collega Honthorst.
hoewel hij tegelijkertijd in ander
werk zijn ouder trant is blijven vol
gen. Van Sanrirart hangt hier een
mooie Barmhartige Samaritaan, uit
Milaan afkomstig.
Terbrugghen
De twee grote hoekzalen. die men
vervolgens betreedt, brengen in
zeker opzicht het hoogtepunt van
dc tentoonstelling, nl. dc collectie
Tcrbrugghcn. een aantal zoals men
er elders nooit heeft bijeengehad,
en zoals men zc ook wel nimmer
meer terug zal zien
Paiilus Bor
De vier Evangelisten uit Deven
ter. welke vóór hun afreis naar
Utrecht aan een extra schoonmaak
zijn onderworpen, vormen van deza
groep zek».. n.et het minste dec-
Ook in deze zalen zullen de kunst
historici vergelijkingen kunnen ma
ken, die kunnen meehelpen om be
paalde problemen tot oplossing le
brengen. Zo is het niet onwaar
schijnlijk, dat de luitspeelster, die
onze Museum rijk is, en die gere
produceerd is op het bekende affi
che tenslotte een copie zal blijken
van de figuur, die op het ook hier
aanwezige Duet voorkomt, dat uit
de Galleria Borghese stamt. Het is
niet waarschijnlijk, dat het zg. zelf
portret van Terbrugghen, afkomstig
uit Florence (het wordt op de liist
aangeduid met de naam Jan Lijs)
een werkelijk zelfportret is. Men
zal ervaren dat de Roeping van
Matthaeus uit ons Museum zeker
niet de minst typische vertegen
woordiger is van Terbrugghen. De
Bevrijding van Petrus, die boven
een deuringang hangt, is een merk
waardige ontdekking uit Honfleur.
Een van de werken van Terbrug
ghen, die zeker tot zijn schoonste
behoren, is „1609" gedateerd. Som
migen willen een ander jaartal le
zen. Het is niet waarschijnlijk, dat
het tot zijn vroege werk gerekend
Zij
zelfvi
(Advertentie I.M.)
miste opeens
'ertrouwen en dat
in haar eigen keuken.
Niets wilde, niets lukte. En
dat voor een vrouw, bekend
om haar verzorgde maaltij
den. Totdat zij merkte dat
er iets aan de maïzena ha
perde, 't was niet de maizena
die ze gewend was, de naam
DU RYE A stond niet op het
pak. Zeker, ze had MAÏZENA
D U R Y E A gevraagd, zoals
altijd, maar nu stond er iets
anders tn de kast. Zo zie je:
Wel gevraagd, maar niet ge
kregen. Iets om te onthou
den! Voor eens en altijd:
Niet alleen MAIZENA
DURYEA vragen, maar ook
opletten dat U inderdaad
DURYEA krijgt.
moet worden. Het werk van dc fijn.
zinnige Paulus Bor is in een afzon
derlijk kabinet ondergebracht.
Vermeer en Rembrandt
In de slotzaal komt men voor nieuwe
interessante verrassingen. Wij doelen
niet alleen op dc drie mooie Tcrbrug-
ghens. een straatzangeres uit Bazel mi
twee (luitspelers uit Kassei, alle drie
van klein tormaat. maar ook op dc
zeer vroege Rembrandt een merkwaar
dige musicerende familie. in Oosterse
kledij, waarop hij waarschijnlijk zich
zelf. zijn zuster cn zijn belde ouders
heeft afgebeeld Deze Rembrandt staat
zijdelings onder Invloed van dc Utrecht,
se School Hetzelfde kan men zeggen
van de prachtige Vermeer. Maria en
Martha bü Jezus, die uit Edinburgh
stamt en die wel door alle kunst
historici als een Vermeer wordt er
kend
Op de tekeningen cn gravures tn dc
bovenzaal boven dc kapel zullen wij
nog later terugkomen, evenals op de
Zuid-Nederlandse meesters in de af
zonderlijke tentoonstellingszaal, waar
wij prachtig werk van Rubens. Jor-
daens. Abraham Jansscns en Theodoor
Rombouts tegenkomen,
Niet onvermeld mogen wij laten een
zeer bijzonder schilderij van de minder
bekende meester N van Galen, dc te
rechtstelling van een onrechtvaardige
baljuw In tegenwoordigheid van Wil
lem de Goede; een werk afkomstig uit
het Stadhuis te Hasselt (O.) dat ook
voor deze gelegenheid is gerestaureerd
en dat menigeen zal treffen vanwege
de welhaast moderne pregnante uit
drukking en de uiterst levendige ac
tie. Het schilderij is voorlopig onder
gebracht In de benedenzaal van het
Museum (no 5) maar wij hopen zeer.
dat het In de loop dezer weken nog
een plaats krijgt op dc eigenlijke ex
positie. Het verdient dit absoluut.
C. A S.
DE DIRECTIE van het Ceritraal
Museum te Utrecht is zo geluk
kig geweest een aantal represen
tatieve werken van Caravaggio
zelf uit Italië te kunnen verkrij
gen voor dc expositie. Dit doek,
dat in zijn voordracht een wel
haast modern karakter draagt
wie denkt niet even aan onze
surrealisten? bevat een voor
stelling van Hicronymus. afkom
stig uit dc Galerie Borghese in
Rome.
Overzicht van de tentoonstelling
in Het Baken, waar drie expo
santen hun werk laten zien.
?5
Houtgravuren, weefwerk, sieraden'
„Het Baken" moge als begrip aan Iets
van vastigheid cn rust doen denken, de
bewoonsters van huize „Het Baken"
Utrechtsewcg 102 (even klimmenI) zijn
allerminst rustig, integendeel zeer be
weeglijk. Het is Nel van der Chys, die
ditmaal de aandacht vraagt voor een
expositie van drie verschillende elemen
ten. houtgravures iDlrk van Gelder),
geweven Japonstoffen (Margo Stein-
metz) cn sieraden (Nel v d. Chys).
Dirk van Gelder heeft zich in de
loop der jaren bij voorkeur geoccupeerd
met het medium der grafische kust. Hij
tekende cn etste; zijn blik werd meestal
geboeid door de nederige vegetaties in
bosgronden, etc met hun insecten en
andere dieren en hoewel zijn scherpe
oog zich geen détail liet ontgaan en zijn
werk wel eens opgepropt leek door een
opulente overvloed, was er toch altijd
ook een grote beheersing cn een be
schaafd overleg Het procédé der hout
gravure lent zich wel bij uitstek voor
zijn kunst, die in een klem formaat
zoveel kan vertellen en die vooral ook
een beroep doet op onze Intelligentie,
meer wellicht dan op het sentiment :k
betwijfel zelfs, juist In dit verband, of
hij de aangewezen man was om Gor-
ter's Mei te illustreren. Zijn vignetten
zijn knap en nobel van visie, fraai van
toon, maar het blonde, lichte, openc,
ijle en speelse van Gorler's Zalige
Mei komen zij toch maar zelden nabïj.
Uitnemende boekverluchting Intussen.
In opdracht van dc Regering maakte
hij 'n achttal houtgravures van Zeeuw
se landschappen (Zierikzee. Vcerse Gat,
Toren van Veerc, etc.i waarin Van Gel
der oen beetje archaïstisch tc werk gaat
wellicht, maar met een verfijning en
compositorische gebondenheid, een diep
te en een keur van tonen, die buiten
gemeen bekoren. Een enkel landschap
krijgt een fantastisch, zelfs ietwat sur
realistisch aspect. Ook hot overige hier
vertoonde werk. ex-llbris, zomerpost-
zegels. vignetten cn illustraties (Uit de
Perzische bogaard van Saadi). Nieuw
jaarskaarten. het is alles geboren uit
een grote liefde voor het kleine cn fij
ne. gebonden cn samengevat door ccn
naar het monumentale cn decoratieve
geneigde geest.
Ofschoon ik „maar 'n man" ben. heb
ik toch zeer genoten van het bij uitstek
vrouwelijke weefwerk van Margo Stcin-
metz. die zelf dc fijne wol verft en
daarin vaak delicate tinten bereikt, cn
dan dc wol In gedistingeerde kleurcom
binaties tot Japonstoffen, sjaals, kinder
kleding. etc. verwerkt.
Dit werk getuigt van grote liefde en
verfijnde (nergens decadente) smaak,
en voorzover Ik dat kan beoordelen
van een gezond vakmanschap. Het
is een geluk, dat wij in dezo tijd waarin
een cosmopolitischc. vaak excentrieke
mode hoe en vanwaar? onze da
meskleding dicteert, cr ook nog Neder
landse vrouwen zijn, die, eenvoud aan
distinctie parend. Japonnen samenstel
len. v/elke los staan van alle snobisme
of éclatant gedoe.
De sieraden van Nel van der Chys
liggen in dezelfde UJn. ademen eenzelf
de geest. Ook hier geen speculeren up
pronkzucht of luxe uitstalling, maar
een gezonde liefde voor kleur cn vorm.
voor dc innerlijke pracht van het ma
teriaal, 't zij agaat, onyx. rosckwarts,
opaal, topaas, etc. en deze halfedel
stenen gevat in ccn gelukkig smaakvol
schema, samengevoegd tot armband,
ketting, hanger, ring. etc
Wie op „Het Baken" aanstuurt vaart
m.i. een, veilige koers. C.A.S.
Utrecht, 18 Juni. Geslaagd voor
het
Doet. Ex. Rechten: C. Gutteling,
Utrecht.
Doet. Ex. Nederlandse Letteren: A. J.
M v. Roessel. Eindhoven
Cand. Ex. Wis- en Natuurkunde F: A.
Jansen, Utrecht: J. Klinkhamer,
I Utrecht; Idem G.: H J. de Liefde
1 Meyer, Utrecht; G. L. Baron van Boot-
zelaer. De Bilt; Idem K.: P. C. Heyll-
gers, Utrecht; A. E. Rooscnschoon (eum
laude). Utrecht; Idem D: J. H. van Lint
(cum laude). Utrecht; Idem A: J. F. E.
Wallin, Utrecht.
Doet. Ex. Scheikunde: p Hiemstra,
Hilversum; A. H. J. Maas. Utrecht; V.
J A. M. Gerris Delft.
Doet. Ex. Dierkunde: W L. M. GeJ-
i lc-nklrchen (cum laude). Utrecht; P. G.
I W. J. van Oordt, Utrecht.
