VAN ROME NAAR NAPELS Waarom stemden Christenen in India op communisten? zingen borst Wandelaars uit volle Draag in uw vacantie sterke, eenvoudige kleren Op 25 Juni vijftig jaar apothekers-assistent Stanley Jones klaagt Kerk aan in fel artikel blijkt Laatste parcours gemakkelijk te zijn MoetUeens hóren! K EN V AVONDVIERDAAGSE HORMACOL F. LETSCHERT: Recepten en nog eens recepten 4 Zaterdag 21 Juni 1952 (Van onze reisredacteur) De eerste dag die ik in Rome doorbracht gaf me in het ge heel niet de „klassieke mep" die een vriend me er van voor speld had. Het Forum met zijn rudimentaire rijen pilaren, als het rif van een walvis die te lang in de zon gebleekt heeft, stelde me teleur. Alleen het gehavende Colosseum, dat als een reusachtige potscherf zijn schuin afgebroken silhouet tegen de hemel liet afsteken, gaf me even de „antieke hui vering". Maar wat een kerken! Rome is de stad van de Barok de Itali aanse Barok, op overdonderen be rekend, met tranen-overspoelde (mollige) wangen en de theatrale gebaren alles in grijs gespikkelde steen. Zelfs de Romeinse triomfzui len, die op menig plein een ere plaats hebben cevonden, zijn alle bekroond met een standbeeld van de Heilige Petrus, om goed te laten uitkomen dat de Barok het klas sieke Rome heeft overwonnen. Kerken zijn er zoveel, dat slechts een deel er van in gebruik is ge nomen meestal de lelijkste. De andere worden langzaam maar zeker dichtgebreid met spinneweb- ben: de hemel mag weten wat voor kunstschatten er onder weggebor gen worden. Nu ja de Sint Pie- ter. Enorm, achter zijn zuilen-gale rijen die als twee bevallige armen naar u worden uitgestoken. De Sint Pietcr is schoon, geveegd, ge boend, gepolitoerd. Enorm zei ik al. Hoog-blinkend. Machtig-impone- rend. Een triomf, eer van de we tenschap, de kunst, de politiek, dan van het geloof. Vroom? Een ander Versailles, koeler, mathematischer, even verschillend van Versailles als De Hoogh van Van Dyck. Enfin, er blijven er genoeg over kerken en kunstschatten. In het Vaticaanmuseum vindt u er zo'n aantal bijeen. De antieke meester werken staan in de zalen opgetast als de schelpen en vlinders in de kasten van het Artis-museum; die van de Renaissance staan netjes tegen elkaar geschoven en genum merd, als in een goed georgani seerd vendu-huis. Alleen, als daar de afslager begint, heeft hij een levenspositie. EERST de tweede dag ontdekte ik een ander Rome. de char mante, half-statige. half-olijke plei nen met de weelderige fonteinen, vol zwaargebouwde stenen kerels die zichzelf in de baard grijpen en met de andere arm een gebaar maken alsof ze u hetzelfde willen laten doen; de oranje en bruinrode gevels met hun strenge raam-inde- ling en elegant getrokken daklijsten; hun smerige en hun geheimzinnige hoeken; hun gefluister van geschie denis en hun gejoel van kinderen; hun romantische poortjes en hun Pompeji: stilte van herrezen straten brutaal stinkende marktjes; Piaa» Navona, Palazzo Farnese ik 2** er zo uren kunnen doorgaan, ma#* in dezelfde tijd brengt de KLM u er. Er is, zo blijkt ons ook. toch wel meer over van dat klassieke Rome. Gonoeg om te beseffen hoe er.orm veel door de vandalen van de Re naissance vernield moet zijn om hun honger aan marmer te be vredigenen arbeidskracht uit $e sparen. En dan de Catacomben. De catacomben! Wat zou daar niet van te schrijven zijn indien ik ze bezocht had. Maar de Via Appia Nuova lag verleidelijk dicht bij de Via Appia Antigua en het weg dek was er beter, We kregen er haast van. In Napels bleven we nog even in de klassieke sfeer; het plaveisel dat 3ns ontving grote arduinen blok ken die op onregelmatige wijze na elkaar lagen dateerde zeker van Nero en Poppaea. Voor het overige werd Rome on middellijk en volkomen uit onze herinnering weggevaagd. Goede ge nade, wat een ongelooflijke, onbe schrijflijke stad is Napels daar over moet ik u apart schrijven. Van Rome naar Napels gaande heeft u het gevoel dat u een koel cultuurbad uitgestapt bent en par does in een lauwe, dikke stroom mensen gedompeld wordt. IK heb altijd willen weten wat een Amerikaan voelt die op Mar ken aan wal stapt. Ik weet net nu; ik heb Pompeji gezichtigd. Over de uitgravingen niets dan lof: in de stilte van de herrezen straten, die verlaten, blind in het witte licht staan te knipperen, werd ik me opeens lijfelijk bewust wat histo rie is: geweest dagelijks leven. Maar voor je zover bent! Eerst Oftewel: van een koel cultuurbad in een lauwe stroom mensen In een uitermate fel artikel houdt E. Stanley Jones zich in het Amerikaanse Protestantse weekblad „Christian Century" bezig met de uitslag der ver kiezingen in India: weliswaar nog een meerderheid voor Nehru's Congres-partij, maar groeiende invloed van het communisme, vooral in de ge teisterde staat Madras in het ifv'den. Sta«.Iey Jones is geen onbeken de. Hij is de zen deling in India, die naam maak te door tal van publicaties. Zijn dat Nchru op het laatste ogenblik aan de verkiezingsstrijd heeft ge nomen, te danken dat de communis tische invloed bij de verkiezingen niet nóg groter bleek. In zijn artikel stelt hij de vraag: „Waarom hebben in India zoveel Christenen communistisch gestemd?" De nadruk door Jones gelegd op „stemmen", betekent dat die stem mers daarom nog geen communis ten ware n. Maar het effect hun ner stemmen bleef hetzelfde. Economische oorzaken als werk loosheid. rijsttekorten en viervoudi ge stijging der kosten van levens onderhoud bepaalden de communis- Deze week. woord heeft gezag. Hii kent Inaia en Hij neeft China's overgang naar het i toegankelijk bleken, herleidt Jones communisme meegemaakt. Hij heeft j bovendien tot intern-kerkelijke <por- Nchru toen gewaarschuwd. „Wilt zaken. Een vooraanstaande Indiase gij niet, dat ook Irftiia communis tisch wordt", schreef hij aan de lei der van India's Congres-partij èn India's regering, „dan zult gij de communisten vóór moeten zijn. Gij zult de landhonger der arme boeren moeten stillen, gij zult de arbeid een rechtmatig aandeel m de in dustriële leiding moeten geven en gy zult aan de corruptie onder de lagere ambtenaren een eind moeten maken." Volgens Stanley Jones is het uit sluitend aan het actieve aandeel, veegd, geboend, gepolitoerd, moet je je door het leger van gid sen heenwerken. Ze vormen welis waar een coöperatie, door de staat erkend, nog wel met een gemeen schappelijke kas. waaraan u het loon moet afdragen; maar dat neemt niet weg dat ze elkaar voor de voeten lopen en ook nog tegen elkaar afslaan. Ze kunnen net blijkbaar niet laten. „Twee duizend Lire, officiële prijs!" „Zestien hon derd Lire" roept nummer twee, waarop nummer een zonder aar zelen zijn officiële waardigheid op straat gooit en brult*..Duizend Lire. Ik maak u de Italiaanse prijs!" Die mededeling is op zichzelf onthul lend genoeg. Ik vraag me alleen af 0* hij nu ook Italiaans tegen ons gaat praten. In dat geval kan ik me even goed bepalen tot de bord jes die de staat op de muren heeft aangebracht. „De Italianen krijgen waarschijnlijk niet te zien, wat ze er zelf voor het Marshallplan bijge bouwd hebben" oppert mijn gezel- •&n. Het valt mee: hij spreekt oen stokkend en daardoor statig klin kend Frans. Links en rechts trekken voortdurend andere g'oe- pen ons voorbij, voorzichtig stap pend achter hun gids. Het lijkt iets op een groep infanteristen die in tirailleursformatie door een mijnen veld optrekt. We zien alles: het Fo rum, de straten: met de gêne eerst van mensen die een te huur ge boden flat bezichtigen, tijdens de afwezigheid van de bewoners. Maar dat verdwijnt in al die buitenlucht, die door de dakloze openingen met ons communiceert. DE gids houdt halt. „Dit", zegt hij en hij fronst de wenkbrau wen, „is niet voor de dames." Hij wenkt en een man in een uniform schrijdt nader, een grote sleutel in de hand. Hij gaat naar de wand waaraan een aantal luiken hangen, stevig achter slot. Daarachter zitten ondeugende muurschilderingen daar aangebracht voor rekening van lichtzinnige Pompeïanen die zich geen ogenblik bekommerd hebben om hun reputatie na tweeduizend jaar. De suppoost draagt een ern stige uitdrukking op het gelaat er is geen twijfel aan, hij voelt zich deelhebber aan een weten schappelijke excursie. Nauwelijks echter is hij de hoek om die hem voor de dames onzichtbaar maakt (en is het luik ontsloten) of er verschijnt op zijn gelaat een ob sceen lachje. Als hij ziet dat mijn heer onbewogen blijft, krijgt dat lachje ook geluid. „Eh-eh-eh. Me neer begrijpt?" Meneer begrijpt: hij doet in gedachten vijftig Lire op de fooi. want hij begrijpt wat het lachje verduidelijkt: dat hij van de historische in de speciale literatuur en daarmee in een hogere prijs klasse is beland. Dan gaat het luik weer stevig op het departementale slot. De lires verdwijnen in de zak van de gegalonneerde suppoost: de gepaste gelaatsuitdrukking komt meteen weer te voorschijnen allen zijn tevreden gesteld de tourist, de suppoost en de christe- lijk-democratische regering. Dit zijn de weken, waar in iedereen over vacantie droomt, denkt en praat. Voor sommigen betekent vacantie een lange reis naar verre en vreemde landen, anderen verheugen zich even intens op een verblijf in een buitenhuisje in het eigen land. op een weekje logeren bij vrienden, of misschien op een paar lan ge weekeinden aan zee of bij de bossen doorgebracht. Maar of het een kostbare of een eenvoudige vacantie is, het gaat er om te wor den verfrist en uit te rus ten, om daarna weer een jaar lang met plezier het dagelijks werk te kunnen verrichten. Enhet genoe gen. dat een vacantie geeft, is gelukkig helemaal niet evenredig met de kosten, die ervoor moeten worden gemaakt. Aangezien de mcesten van ons met een beperkt budget op reis moeten gaa n en daarvan zoveel mogelijk willen profiteren, adviseren wij U vooral geen al te zware koffers mee te sle pen. Kruiers zijn duur en taxi's slaan meestal een grote bres in het budget van een toerist. Neem niet meer mee. dan U zelf kunt dragen. Stel Uw vacantie- garderobe echter met over leg samen, zodat U van de stukken, die U bij zich hebt, het grootst mogelijk plezier kunt hebben. Geklede japonnen zult U weinig of niet nodig hebben, eenvoudige jurken, die desnoods vuil mogen worden, des te meer. Kreukherstellende katoen is wel een zeer pret tig materiaal voor een reis-garderobe (over het kostbaar der nylon zullen wij maar zwijgen). Maar misschien komt U tot de ontdekking, dat Uw garderobe vooral op steedse behoeften is ingesteld en dat de echte vacantiekleren ontbreken. Reserveer dan een paar avonden of een Zondag voor de aanvulling: met een lapje katoen en een knippatroon kunt U, mits U zich bij eenvoudige modellen houdt, voor weinig geld zelf iets maken waar U veel plezier van zult hebben. Een ensemble uit drie of vier stukken geeft de meeste mogelijkheid tot variatie. Bijv. een recht rokje van gestreepte stof, met een klein bovenstuk je voor het zonnebad. Daarbij een short van hetzelfde mate riaal. Als U tegen de vervaardiging daarvan opziet, kunt U beter een exemplaar klaar kopen in een bij passende tint. Een wit jasje, of een mouwloze blouse, die op en in de rok kan worden gedragen, comple teert het geheel. Prettig is ook het bezit van een zonnepakie uit één stuk, mét een wijde rok die van voren helemaal ge knoopt kan worden en een klein bolerootje. Ook hier kan het zonnepakje natuurlijk worden vervangen door een effen short met een kleurig bovenstukje. En. als alles gereed is en de koffer gepakt, dan wen sen wij U prettige vacantie en mooi weer! (Van onze wandelende verslaggever) Het stond reeds byvoorbaat vast, dat de laatste dag van de Avondvier daagse 1953 de deelnemers weinig moeilijkheden zouden opleveren. Immers, het vooruitzicht van de intocht, die voor hen steeds weer een hoogtepunt in dit wandelfestijn betekent, doet hen op zo'n laatste tocht verder alles vergeten. Daarenboven is de afstand zoals van Vrijdagavond, voor hen een „peuleschilletje", dat zo „en passant" wordt genomen. Na de start van het Onze Lieve Vrouwe Kerkhof trokken de wandelaars door de Muurhulzen, Bloemendalsestraat, Plantsoen en Scheltusstraat naar het Hoevelakense Voetbad. Na de brug over het Gelderse Valleikanaal werd rechts af gesla gen en de Hogcweg overgestoken naar de Schamsesteeg. Over deze mooie landweg trokken de bijna veertienhonderd deelnemers naar Hamersveld. Vele stadgenoten waren er op uit- I publiek weer rijen dik. Op de bui getrokken 'omde grote colonne te tenwegen dunde de belangstelling, zien vertrekken en overal stond het I maar steeg de uitbundigheid onder de wandelaars. In de zang was geen moment pauze, want nauwelijks had een groep een nummer ten beste ge geven, of een volgende was al weer paraat om „over te nemen". Daar door was het bijzonder gemakkelnk lopen en de kilometers werden dan ook vrijwel zonder erg „verslonden". Reeds in Hamersveld kregen deel nemers bloemen in de handen ge drukt en naarmate men Amersfoort, via de Beaufortlaan, Dodeweg en Met de armen vol bloemen maakten de deelnemers aan de Avondvier daagse gisteren hun glorieuze in tocht in Amers foort. (Archifoto-DvA) Zandberglaantje naderde, werden de aangeboden producten van Flora veeltalliger. Toen wij het Zandbergerlaantje uitkwamen werden wij verwelkomd door een paar kleine kinderen, die ons viertal, dat deze dagen steeds bij elkaar was, een ruiker bloemen aanbood. Wij hadden afgesproken, evenals vorige jaren, niet mee te doen aan de bloemenhulde, doch konden dit niet weigeren, zodat wij met een bosje bloemen op het punt van verzamelen kwamen. En toen gebeurde iets, dat ons werkelijk even perplex deed staan. Daar kwam namelijk niemand min der dan de voorzitter van de biljart vereniging „Metropole", de heer Th. Ramselaar, op ons afzetten. Hij hield ons staande en bood ons. na mens zijn vereniging een mooie bouquet rode rozen aan, geplukt uit de rozentuin van het clubhuis op de Hof. „Wij hebben U". aldus de heer Ramselaar, „in Uw strijd ga degeslagen en U bewonderd, waar om wij U dan ook deze kleine hulde willen brengen" Christen omschreef die als volgt: „De Christelijke kerken hebben bij haar lidmaten een bepaald sociaal besef gewekt door hun de leer der profeten en der evangeliën te predi ken. Maar diezelfde kerken doen vee' te weinig om aan dat maatschappe lijke besef de concrete vorm ts ge\en van een planmatig streven naar maat schappelijke en economische veran deringen. Zo ontstaat er een vacuum, dat de communisten vulden nici een wel omschreven program. De Chris tenen gaven zich daaraan gewonnen, gedcsillusionneerd als zij waren". Stanley Jones verwijt de R-K. aartsbisschop van Trivandrum. dat hij kortzichtig genoeg was om te menen dat de verkiezingen zouden gaan over het al of niet toelaten van regeringswege van Christelijke scholen en dat hij het belang van een economisch cn sociaal verkie zingsprogramma niet inzag. „Waar om niet? Omdat de R.K. kerk groot- grondbezitster is en omdat vele Katholieken onderbetaalde arbeiders in hun dienst hebben." Ook de Pro testanten verwijt hij hun tekort komingen. Zij schermden weliswaar met de oecumenische eenwording hunner kerken, maar, zegt Jones, zij durfden zich niet op het Konink rijk Gods beroepen: ..De Kerk beschouwt het Konink rijk Gods niet meer als het absolute antwoord op de behoeften en noden van de moderne mens Inplaats van dat machtige, absolute Koninkrijk Gods doet zij het met een zwak ver vangingsmiddel de oecumenische beweging. Maar zij kan toch moeilijk de slraat op gaan en tot de mensen zeggen: „Bekeert ut want de oecu menische beweging is op komst". Dan lachen de mensen haar uit. Maar de mensen lachen niet. als wij durven zeggen; „Bekeert u. want het Konink rijk Gods is op komst". Felle critiek levert Stanley Joncs in dit verband op een Protestantse Amerikaanse zendeling met wie hij in Trivandrum over de houding der Kerk tegenover het communisme sprak. De zendeling zei: „De ware Christen heeft geen belangstelling in agrarische hervormingen. Hij is tevreden en gerechtvaardigd door het geloof. Hij is gered door het bloed van Christus. Dat is voldoen de". „Ik moest mij beheersen", schrijft Stanley Jones, „om hem niet te vragen of hij zijn rechtvaardigma- king eens op de proef wilde stel len door als Christen voor de va riatie te ruilen met een van zijn Christen-broeders die nu nog als paria weghongert in zijn lemen hut...." Briketten van oud papier Onlangs stond er in uw blad een stukje over het waardeloos worden van oud papier. In de oorlog van 19141918 maakten wij daarvan bri ketten. door het papier eeist te we ken en dan samen te ballen. Ge droogd vormden deze „briketten" een uitstekende brandstof. Zou dit niet in het groot kunnen geschieden ter aanvulling van de huisbrand of op nog groter schaal ten behoeve van electrische centrales e.d.? F. CARLEBUR Claxonneer voor kinderen Ik ben het ten zeerste eens met de automobilist, die onlangs in de ze rubriek er voor pleitte, dat be stuurders van auto's hevig zouden claxonneren, daar waar kinderen op straten of wegen aan het spelen zijn. Dat is het juiste middel om de kinderen wat beter te doen oppas sen. Als de automobilisten in be bouwde kommen wat meer op het toetertje drukten, zouden heel wat moeders zich minder ongerust be hoeven te maken en dat zou hun zenuwen ten goede komen. Mevr. DE HAAN Zomergroeten Dezer dagen werd ik verrast met een zomergroet van de vuilnisman. Hoewel ik dat vroeger heel ge woon vond, kan ik dat nu niet meer waarderen. Men belt maar overal aan, ook bij mensen, die moeite hebben in deze tijd de eindjes aan elkaar te knopen. Ik meende eigen lijk. dat het rondsturen van derge lijke „zomergroeten" niet was toe gestaan. Als ik daar gelijk in heb, vind ik het maar zeldzaam brutaal om zulks toch te doen. EEN HUISVROUW De redactie en de ingezonden stukken Het is maar goed, dat de redactie onlangs in deze rubriek nog eens nadrukkelijk heeft verklaard, dat de meningen, tot uiting gebracht in de rubriek „Moet u eens horen" de meningen der inzenders zijn en vol strekt niet altijd met de mening der redactie samenvallen. Anders zou de redactie nog het gevaar lo pen in een kwaad gerucht te komen. Het is zo al erg genoeg Hcbnen inzenders niet onlangs in deze ru briek de misdadigers, die een aan slag op een officieel vertegenwoor diger van Indonesië pleegden, een land dat samen met ons een Unie vormt, ijskoud „prima Nederlan ders" genoemd? Is door hen niet verklaard, dat wij aan Westerling iets „te danken" hebben? Dat Wes terling een „hoge onderscheiding" moest hebben? Het is wel fraai zo. Alsof de verhouding nog niet ge noeg vertroebeld is! W. F. BENGLEY (De redactie plaatst zich op het stand punt. dat de rubriek „Moet u eens ho len een vrije tribune is. waar naar goed democratische trant, ook lezers, die er een andere mening op na noua'en dan zij zelve, van hun inzichten kunnen blijk geven. Zij kan uiteraard de mening van de een meer waarderen dan de mening van de ander, maar is van opvatting, dal een stukje niet mag wor den geweigerd op grond van het feit, dat de redactie dc 'zienswijze van de In zender niet deelt.) Advertentie fI M GEBRUIK (Van een onzer verslaggevers) H(j slaat zUn mannetje nog, die munheer Franslscus Letschert. Nog een goed jaar en dan is deze Amersfoorter aan de zeven kruisjes toe. Niemand, die de heer Letschert ontmoet, stelt daar geloof in. Maar voor het zover is staat er nog veel te gebeuren. Want uitgerekend op de dag der verkie zingen, de 25ste Juni, ls de heer Letschert vjjftlg jaar apothekers-assistent. Ach, hoe gaat dat in 't leven. Eigenlyk voelde Franslscus in zUn jonge jaren weinig voor dat baantje. HU had zUn vader al verteld: „Laat mU maar in de handel gaan". Maar pa had een goede vriend, die een opvolger zocht in zUn apotheek. Dat is mynheer Letschert geworden. Zo'n apothekers-assistent stond vroeger in het volle leven. Dat bleef niet bij pillen draaien alleen. Als er een flinke bokspartij op straat was geweest, dan riep de politie de hulp van de heer Let schert in. Die trok er dan met verband en allerlei andere spullen op uit om de ergste schade by te lappen. Ja. zo ging dat vroeger. „Je was GG en GD en „dokter" tege lijk." vertelt de jubilaris ons. Het was goed, dat hij boksen geleerd had en wat handgrepen kende, want de te verbinden arrestanten waren soms wat ruw. Die geschie denis speelde zich af in Amster dam. Daar is de heer Letschert toch ook nog in de handel geko men. Hij bleef daarbij in zijn be roep. Met allerlei spullen, die in een apotheek thuishoren, trok hij er op uit. Het waren niet alleen rozen, die de heer Letschert op zijn pad vond. Met de hgndel ging het niet te best. Op een kaartavondje maakte zijn broer hem daarom attent op een advertentie van de Marine. In Den Helder had men behoefte aan een apothekers-assistent. De heer Let schert solliciteerde. Hij is er met vlag en wimpel gekomen. Vanaf 10 Mei 1911 was het adjudant Let schert. Negen jaar bleef hij in Den Helder. Niet alleen bij de Marine, maar ook in het burgerlijk leven verwierf de heer Letschert daar bekendheid. Op 27 Juli 1920 kwam hij. uiteraard ook in de functie van apothekers-assistent, bij de Land macht met standplaats Amersfoort. In het hospitaal aan de Hogeweg ligt menige zweetdruppel van deze noeste werker. Hij nam zijn func- I tie van chef zeer nauwgezet. Zo zelfs, dat hij soms tot diep in de voor al Üw kinderen èn kïeinkin- nacht aan het werk bleef. Èn toch deren. vond hij nog tijd om actief aan het stedelijk leven deel te nemen. Op 1 Januari 1947 werd de heer Letschert gepensionneerd. Zijn werklust bleef ongebroken. Dage lijks kan men de heer Letschert nog in Amersfoort en omgeving zien. Hij bleef min of meer in zijn vak. Als controleur van het maat schappij-ziekenfonds onderhoudt hij het contact met dokters en apo theken. Hij laat zijn cntische blik ken over menig recept gaan. Recepten? Hoeveel zijn er wel niet door zijn handen gegaan. Ze zouden met elkaar wellicht een kilometer lange weg vormen. Velen bracht hij verlichting van pijn. velen red de hij wellicht het leven. Want Letschert wist wat werken was. En als er een mensenleven op het spel stond, dan dacht hij alleen maar aan het reddende recept. Hij vroeg niet of het al tijd was om naar huis te gaan. Hij deed zijn plicht. Het feest Nu is de heer Letschert bijna aan een eigenlijk merkwaardig ju bileum toe. Vijftig jaar apothekers assistent. Dat zal niet zoveel meer voorkomen. Nu is dat een typisch vrouwelijk beroep geworden. Straks, op de 26ste Juni, een dag later omdat het op de jubileumdag verkiezing is, is er dan aan de Kapelweg 25 feest. Zijn oud chef Overste Rozenboom, die ook op non-actief is, is die dag aanwezig. Het zal bij die Overste alleen niet blijven. Alvast onze gelukwensen en een prettige dag, heer Let schert. Zet de bloemetjes maar buiten, net als in Mei van dit jaar, toen U veertig jaar getrouwd was en het huis bijna te klein bleek

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1952 | | pagina 4