DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Eisenhower wint eerste ronde in
Republikeinse conventie
Op achtergrond: strijd tussen
twee militaire groepen
Regeringsprogramma
vordert langzaam
Nog te weinig voedsel
in de wereld
MacArthur richt felle
critiek tot democraten
Deense tanker „Apsheren
op weg naar Leningrad
Nieuwe toepassing van
radar wekt sensatie
I Sleuteltoespraakvan generaal getuigt
van zijn verbittering jegens Truman
Circussfeer in
Chicago
Onweer sticht brand
in twee boerderijen
Wuiven in zee wekt
misverstand
Aandrang tol benoeming van
vrouwelijk minister
Prins Bernhard
naar Bogota?
Werkloosheid in
Juni gedaald
Bevolking steeg met 12 procent,
agrarische productie met 7 pet
Buit van inbraak
f 15.000
Twee meisjes onder
op hol geslagen
paard
12e Jaargang, no. 158
Dinsdag 8 Juli 1952
Opgericht door de Stichting ..Het Parool" - Giro 510330
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 47 cent p. w. of 6.05 p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7. Amersfoort
Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235
HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
(Van onze New Yorkse correspondent)
CHICAGO. Nauwelijks was na de offi
ciële traditionele openingsplechtigheden het
zakelijke gedeelte van het republikeinse con
gres aan de orde gesteld of de tweedracht,
die de partij bedreigt, trad fel naar buiten.
Senator Bricker, een van Tafts adviseurs,
diende een compromismotic betreffende de
kwestie van de omstreden zetels van de afge
vaardigden van enkele zuidelijkt; staten in,
een soort koehandel, welke onmiddellijk
verontwaardigde protesten van de gedele
geerden uitlokten, die voor Eisenhower zijn.
De gouverneur van Washington, Langlie,
stelde een andere motie daarvoor in de plaats,
welke de beslissing inzake de geloofsbrieven
overlaat aan een daartoe bevoegde party -
instantie, namelijk de commissie voor de ge
loofsbrieven. Een poging van de Taftgrocp
om die motie door amendering te verzwak
ken, werd met een meerderheid van 110 stem
men verworpen, zodat men mag zeggen, dat
de eerste slag tijdens dit congres door Eisen
hower gewonnen is. De motie van Langlie
werd hierna met algemene stemmen aangc-
CHICAGO Generaal MacArthur
begon Maandagavond zijn „sleutel-
toespraak" In de nationale republi
keinse conventie met een scherpe
aanval op de binnen- en buiten
landse politiek van de regering-
Truman. Hy voorspelde een zege
van de republikeinen in wat hy
noemde „de komende kruistocht
om de natie opnieuw In de rich
ting van vrede, veiligheid en wel
vaart te sturen." Hy noemde in dit
verband de democratische party
de „oorlogsparty".
In scherpe bewoordingen hekelde
de generaal de politiek van Tru
man ten aanzien van het defensie
program en de buitenlandse betrek
kingen. Hij achtte de Truman-rege-
ring verantwoordeiyk voor de
toestand in Oost-Europa en de po
sitie van Berlijn en sprak van „de
tragische besluiten van eigenzinnige
en argeloze mannen, die ons te
Teheran, Yalta, Potsdam en elders
vertegenwoordigden".
Voorts oefende de generaal scher
pe critiek op wat hij noemde de
tegenzin van vele bondgenoten om
een eerlijk en rechtvaardig deel
van de militaire last by de verde-
(Van ome New Yorkse
correspondent)
CHICAGO. Het amphitheater,
waar het Republikeinse congres
plaats vindt ligt tien kilometer van
het centrum der stad: een enorm
gebouw dienend voor autoshows,
bokswedstrijden en rodeo's enz. De
omliggende uitgestrekte ruimten voor
het vee zijn tijdelijk ontruimd,
maar de onmiskenbare beestenlucht,
die in en om het gebouw hangt,
accentueert de circussfeer, welke de
Amerikaanse partij-congressen door
de luidruchtigheid en uitbundigheid
van vele deelnemers dragen.
Ondanks de enorme vertegen
woordiging van de schryvende.
radio- en televisiepers toonde het
publiek grote belangstelling. Het
aantal aanwezigen op de publieke
tribunes wordt op meer dan 10.000
geschat. De partijcandidaten zelf
zijn niet aanwezig. Wel zag men
Dewey, vier jaar geleden partij-
lavoriet. thans op en om het po
dium druk in de weer als adviseur
van Ikc, terwijl op de perstribune
Thomas, viermaal candidaat voor de
kleine socialistische partij zat te
schrijven voor het syndicaat van
bladen uit het midden-Westen,
Protestcomité van
AVRO-luistervinken
LAREN. Een protestcomité
dat zich dezer dagen heeft ge
vormd uit leden van de A.V.R.O.,
zal morgenavond in Utrecht bij
eenkomen ter bespreking van de
verdere plannen. Waarschijnlijk
zal daar besloten worden tot het
uitschreven van een landelijke
protestvergadering van de Luis
tervinken, welke gehouden zal
worden in het midden des lands,
en waar de stand van zaken na
der onder het oog zal worden ge
zien.
In het comité hebben thans zit
ting de heren mr C. W. Zeylstra,
Rotterdam, voorzitter, G. C. Lan-
clé, Laren, secretaris, H. A. Leew-
weke, Hilversum, dr Niemeyer,
Wapenveld en W. van der Velde,
Leeuwarden.
LEEUWARDEN. Het felle on
weer, dat Maandagavond boven
Friesland woedde, heeft in twee
boerderijen brand gesticht. Te
Oudega (gem. Smallingerland)
sloeg de bliksem in de boerderij
van de heer R. de Boer. welke
binnen enkele minuten één vuur
zee was. Men kon de boerin en
haar twee kinderen op het nipper
tje redden. Van boerderij en schuur
bleven slechts geblakerde muren
over.
In Wouterswoude werd de boer
derij van de heer L. Sinia getrof
fen. Hier ging de schuur met de
gehele hooioogst in vlammen op.
Het woonhuis bleef behouden.
diging van West-Europa op zich te
nemen.
Hoewel MacArthur zich uitge
sproken heeft voor de candidatuur
van senator Taft, vermeed hij zorg
vuldig in zijn rede. de zijde van
een der twee rivalen te kiezen. Uit
zijn rede was duidelijk de verbitte
ring op te merken, welke de gene
raal koestert tegen Truman, die
hem van zijn functie in het Verre
Oosten ontsloeg.
Alleen met armen zwaaien
ingeval van nood
DEN HAAG. Velen hebben de
gewoonte, wanneer zy in zee zwem
men. uitbundig met de armen te
zwaaien naar vrienden, die zich op
het strand bevinden. Dit zwaaien
leidt echter dikwyls tot verwarring.
De leden van de reddingbrigades
denken dan namehjk, dat iemand in
nood verkeert en sturen voor niets
een boot uit. Omgekeerd bestaat de
mogelijkheid, dat men zwaaien om
hulp zou aanzien voor wuiven naar
familieleden. De reddingbrigades
verzoeken alle baders en zwemmers
dan ook dringend, alleen met de
armen te zwaaien als men hulp no
dig heeft.
Men mag de 658 stemmen, die in
deze procedurale kwestie ten gunste
van Eisenhower zyn uitgebracht,
nog niet beschouwen als het aantal,
waarop hy straks bü de stemming
over de candidaten voor het presi
dentschap kan rekenen Want daar
onder zijn de stemmen begrepen,
die. wanneer het om de stemming
over de candidaten gaat. nog aan
de persoon van Warren en Stasscn
gebonden zijn Voor dit moment is
Ike's overwinning vooral van psy
chologische betekenis, omdat is aan
getoond. dat de meerderheid niet
gediend is van de doordrijver^ der
partijbonzen. Gevoerd onder de leu
ze „Fair play" tegenover „stoom
walstechniek" is de strijd in eerste
instantie ten gunste van de liberale
republikeinse vleugel beslecht, het
geen nog niet wil zeggen dat de
Taftgroep zich zonder meer gewon
nen zal geven
De opwinding, onder de delegaties
en de scherpte van veler uitlatin
gen tijdens het debat voorafgaande
aan de stemming wijst er op. dat de
machtsstrijd binnen de partij nor
men heeft aangenomen, die het ge
vaar van een breuk zeer nabij heb
ben gebracht Het verdere verloop
zal In de eerste plaats afhangen van
het besluit van de commissie voor
de geloofsbrieven, welke onmiddel
lijk na afloop van de zitting laat in
de namiddag bueenkwam. Zoals
de berichten omstreeks midder
nacht verluidden, had Taft een
meerderheid in de commissie, die
vanmorgen 'n beslissing zal nemen
Walter Hallanan. die als tijdelyke
voorzitter MacArthur als de voor
naamste spreker van de avond in
troduceerde. noemde de generaal de
grootste militaire leider, die Ame
rika ooit kende en een staatsman,
die zijns gelyke niet vindt in de ge
schiedenis.
Men mag dergelijke woorden. In
een rethorische verwelkoming in
een milieu als dit. met een korreltje
zout nemen en in de schier einde
loze ovaties voor en na de rede van
MacArthur, voor een aanzienlek
deel heldenverering zien. toch voelt
men in die demonstratieve ont
vangst nog iets anders, een gevaar
lijk element, dat men proeft in de
gehele stemming van dit congres, in
vele hoofdartikelen van de conser
vatieve pers. in de woorden van de
generaal zelf: het verlangen naar de
sterke man. Dit moet de leider zijn.
die de republikeinse partij na twin
tig jaar terugbrengt aan de rege
ring. die de glorietijd van Lincoln
doet herleven die Amerika terug
voert naar het pad van de onge
breidelde ..free enterprise" en over
het algemeen een rem zet op het
tempo, waarin het land zich sinds
de dertiger jaren ontwikkelde.
(Zie verder pag. 3)
Voor Dussense roofmoord
vijftien jaar
(Van onze correspondent)
DEN BOSCH. Het Gerechts
hof heeft Maandag W. v. d. S. uit
Werkendam, die te Dussen de 70-
jarige J. V. Mol gedood en van
een portefeuille met 7000.heeft
beroofd, veroordeeld tot vyftien
jaar gevangenisstraf en ter be
schikking stelling van de regering.
DEN HAAG. Acht uren zijn Maandag de fractievoorzitters
van PvdA, KVP, ARP en CHU met de demissionnaire minister
president in zijn kabinet bijeen geweest om te spreken over
het door deze in grote lijnen ontworpen regeringsprogram.
Vandaag zal dr Drees als vrucht van het beraad een gewijzigd
regeringsprogram opstellen, dat, indien enigszins mogelijk,
nog dezelfde dag aan de fractieleiders zal worden gezonden.
Aangenomen mag worden, dat
zy Woensdag met hun fracties zul
len vergaderen. Zij zullen dan
uiterlijk Donderdagochtend aan de
formateur bericht kunnen geven.
Er is geen nieuwe bijeenkomst
meer afgesproken, maar het biyft
natuurlyk mogelijk, dat door de
formateur of door de fractieleiders
om 'n nieuwe bespreking gevraagd
zal worden. De Koningin wordt
door de formateur telefonisch op
de hoogte gehouden van de gang
van zaken.
Het Tweede Kamerlid mej. mr
Tendeloo (PvdA) heeft er in een
Denen: Russen leverden er het staal
en ijzer voor
KOPENHAGEN'. Hedenochtend
om acht uur is de bij de Deense
werf van Burmeister en Wail ge
bouwde 13.200 tons tanker „Apshe
ren" de haven van Kopenhagen uit
gestoomd op weg naar Leningrad.
Dit geschiedde, nadat gisteren zo
als al in een deel van onze editie
gemeld de Deense regering had
besloten, het tankschip, niettegen
staande het Amerikaanse dreigement
de hulp aan Denemarken stop te
zetten, aan de Russen te leveren.
De Denen hebben zich op het
standpunt gesteld, dat het hier uit
sluitend een zakelijke overeenkomst
met de Sowjet-Unie betreft, die in
1948 werd aangegaan, dus drie jaar,
voordat de zogenaamde „Battle-act"
afgekondigd werd. Op grond van
deze wet kan steunverlening aan
landen, die strategisch belangrijke
goederen aan landen achter het
IJzeren Gordon leveren, worden
stopgezet.
In Denemarken wijst men erop.
dat Rusland zijn verplichting met
betrekking tot de levering van staal
en andere grondstoffen voor de
bouw van het schip en de financie
ring ervan is nagekomen, en dat
Denemarken dus ook zijn deel van
de overeenkomst moet vervullen.
Daarentegen heeft de Deense re
gering wel stappen ondernomen om
het afleveren van vissersschepen aan
Polen te verhinderen, daar enige
hiervan omgebouwde marinevaartui
gen zijn, zodat deze transactie in
strud zou zijn met Denemarkens in
ternationale verplichtingen.
TWAALFDUIZEND nerveuze Re
publikeinen voeren in deze zaal de
grote strijd om de verkiezing van
een Republikeins candidaat voor
het presidentschap. Over enkele
weken zullen de Democraten de
zelfde zaal gebruiken om hun can
didaat te kiezen.
brief aan de kabinetsformateur op
aangedrongen, dat de regering in
een eventueel op te stellen rege
ringsprogram of een eventueel at
te leggen regeringsverklaring dui
delijk zal doen uitkomen, dat de
Nederlandse regering handhaaf!
het wetsontwerp tot opheffing van
de handelingsonbekwaamheid van
de gehuwde vrouw naar de strek
king, zoals die is neergelegd in het
door minister Wijers bij de Kamer
ingediende ontwerp.
Tevens verzocht zij om bij
het vormen van een kabinet
in ernstige overweging te wil
len nemen daarin althans één
vrouw als minister op te ne
men, c.q. als staatssecretaris
daaraan te verbinden.
Het hoofdbestuur van de Bewe
ging van Europese Federalisten
heeft aan dr Drees een brief ge
zonden waarin wordt gezegd, dat
het dringend gewenst is, dat het
nieuwe regeringsprogram in con
crete vorm de houding aangeeft,
welke de regering zich voorstelt
ten aanzien van de Europese een
wording in te nemen.
Het hoofdbestuur verzoekt voorts
bij de keuze van personen, die in
het kabinet zitting zullen nemen,
rekening te houden met hun stand
punt ten aanzien van de Europese
eenwording.
Onder daverende toejuichingen
passeert Jan Nolten de finish van
de twaalfde tourétappe te Monaco.
(Telefoto)
Overdekte zwembaden
vragen vrijdom van
omzetbelasting
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. De Ned Bond
van Overdekte Zweminrichtingen
heeft zich met een request tot de
minister van Financiën gericht,
waarin hy verzoekt te willen be
vorderen. dat ook de overdekte bad
en zweminrichtingen worden vrij
gesteld van omzetbelasting.
TV start vanavond 7 uur
HILVERSUM. In verband
met technische omstandigheden
begint de televisie-uitzending van
avond om zeven uur.
BOGOTA De Nederlandse
diplomatieke vertegenwoordiger te
Bogota heeft verklaard, dat prins
Bernhard een uitnodiging van de
Columbiaanse regering, om een be
zoek aan het land te brengen,
heeft aanvaard. Hu zou dit doen
na de opening van de tentoonstel
ling van Nederlandse producten in
Mexico. Het bezoek zou mogelijk
tussen 8 en 12 November worden
gebracht.
Het A.N P. kon Maandagavond
geen officiële bevestiging van bo
venstaand bericht verkrijgen.
Totaal nog 112.105
DEN HAAG. Het aantal by de
arbeidsbureaus geregistreerde man
nelijke werklozen daalde In dc af
gelopen maand van 113.684 tot
106.569, t.w. 74.426 geheel werklozen
(vorige maand 80.939), 31.183 DUW-
arbelders (31.765) en 960 geheel
werkloze wachtgelders (980).
De daling was voornameiyk het
gevolg van de verbeterende situa
tie in de bouwnyverheid en de
bedrijfstakken die met het bouw-
bedryf verband houden, en van
het voor enkele andere bedrijfs
takken gunstige seizoen.
De relatieve werkloosheid was
eind Juni het hoogst in Gro
ningen met 71, het laagst in Lim
burg met 17 werklozen per 1000
manneiyke beroepsbeoefenaren,
terwijl het ruksgemiddelde 35 be
droeg, tegen 37 op 31 Mei.
Het aantal als werkloos geregis
treerde vrouwen daalde van 5849
tot 5536.
Huishoudster verdween
met spaarduitjes
(Van onze Gooise correspondent)
BAARN. In Amsterdam is een
juffrouw gearresteerd. J. D„ die in
de laatste twee jaren tal van alleen
wonende boeren heeft bestolen, bij
wie zü als huishoudster ging wer
ken. Zy bleef meestal maar één dag
en verdween doorgaans onder melk
tijd met medeneming van de spaar
duitjes van haar nieuwe werkgever.
(Van onze landbouwredactcur)
WAGENINGEN. De wereld-
vcevocderposltie bluft zorgwek
kend. De bclangrUkste oorzaak
hiervan is, dat de wereldbevolking
sinds 1936 met ongeveer twaalf pet
is gestegen en de productie van
voedingsmiddelen cn agrarische
grondstoffen slechts met zeven pet.
In de jaren 1948'50 was slechts
95 pet van de hoeveelheid voedsel
van vóór de oorlog beschikbaar,
thans is de achterstand nóg vier
pet. Slechts in de Ver Staten en
Canada is de voedselproductie snel
ler toegenomen dan de bevolking
Deze mededelingen deed Maan
dag ir A. H. Boerma, directeur van
de Europese afdeling der F A O
in zijn referaat bU het begin der
zeventiende landbouwweek.
„Vóór de oorlog aanvaardde men
Nu ook RAPLOT in Noord wijk
Beeld en afstand worden zuiver bepaald.
,,televisie'-heruitzending m ogelijk
NOORDWIJK. Een toepassing van radar, de „raplot", Is Maandag
tydens een herdenking van het vUfjarlg bestaan van het Radarproefstation
te Noordwük openbaar gemaakt. Vele deskundigen noemen deze nieuwe
ontwikkeling sensationeel. Het Is mogeiyk gebleken om met een grote mate
van zuiverheid, door middel van een speciale radarinstallatie, plaats en
afstand van leder willekeurig object van het radar-station af, zowel als
van willekeurige punten binnen het bereik van de zender, onderling direct
te bepalen.
Tevens zal binnenkort een in
stallatie in bedrijf worden geno
men om radarbeelden op afstand
zuiver te relayeren, ongeveer zoals
thans met televisie geschiedt. Het
overbrengen kan per speciale ka
bel èn draadloos tot maximaal
50 kilometer afstand gebeuren.
Het is de eerste maal, dat op
het Europese continent dergelijke
installaties en dan nog afwü-
kend van Amerikaanse en Engelse
Het ivordt minder ivarm
Van Dinsdagavond tot
Woensdagavond:
Wisselend bewolkt
met plaatselijk enke
le regen- of onweers
buien, voornameluk
in de avond en nacht
Zwakke tot matige
veranderlüke wind.
Minder warm.
9 Juli zon op 4-31 on
der 20-58; maan op 22.22
onder 06.47.
HET WEER VAN VANMORGEN 1 UUR
Station
Weer
Wind m/s
Gisteren
in 24 u
Max tetpp
Neersi
Oslo
Onbew.
Z 2
30 C
0 mm
Stockholm
Onbew.
N. 3
27
0
Helsinki
Onbew.
NO 5
22
0
Edinburgh
Zw bcw.
O. 1
21
2
Londen
Zw. bew.
Z.Z.W.6
23
0
Kopen hagen Onbew
O. 2
22
0
Amsterdam
Vr. onbew.
Windstil
26
0
Geneve
Vr. onbew.
NO. 2
35
0
Parut
Zw. bew.
Windstil
30
0
Bordeaux
Zw. bew.
N 5
30
8
Nice
Onbew.
N.W. 2
30
0
Berlyn
Onbew.
O.Z.O. 1
25
0
Frankfurt
Vr. onbew
N O. 3
32
0
MüncheD
Vr. onbew.
Windstil
29
0
Wenen
Onbew.
N 2
26
0
Locarno
Onbew.
N. 2
33
0
Zurich
Nevel
Windstil
34
9
methoden, zijn geconstrueerd
en in gebruik genomen.
In het Radarproefstation te
Noordwijk wordt bovendien het
grootste civiele radarproject van
Europa uitgewerkt, namelijk dc
bebakening voor de Nieuwe Wa
terweg. Beide nieuwe systemen
beloven belangrijke hulpmiddelen
voor scheepvaart en luchtvaart te
worden.
het als vanzelfsprekend dat dui
zenden jaarlijks van de honger
stierven in het Verre Oosten," zei
hy verder. „Thans is in die landen
echter een proces van politieke be
wustwording aan de gang, dat in
extremistische stromingen zou uit
monden als de voedselsituatie niet
werd verbeterd."
De daling van de voor export
beschikbare hoeveelheid voeder-
graan met twee millioen ton is me
de veroorzaakt door dc enorme da
ling van het Argentynse export
vermogen.
Tegenwoordig zijn de Ver. Staten
de belangrukste graanexporteurs.
Maar dit betekent, oat het graan
een dollarproduct is geworden,
waardoor de landen met zwakke
valuta voor zeer grote moeilijkhe
den staan. De laatste oogstjaren
leverden in de VS. gemiddeld 125
millioen ton voedergrancn op. maar
de export bedroeg vorig seizoen
slechts zes millioen ton.
SCHIEDAM. In dc nacht van
Zaterdag op Zondag is naar eerst
thans bekend wordt, ingebroken in
het bureau van granenhandel van
de firma Jacobs aan de Tuinlaan
in Schiedam. De dader(s) had(den)
zich toegang verschaft tot de kan
toorruimte door een raampje in
te slaan. Van deze ruimte uit is
het bureau van de president-com
missaris bereikt. Uit een la wordt
f 15.000 in verscheidene vreemde
valuta, alsmede een hoeveelheid na
gemaakte sieraden vermist. Van de
dader (s) ontbreekt ieder spoor.
Meisje verdronken
in de Lek
CULEMBORG. Eon tragisch
verdnnklngsgeval heeft zich Maan
dagmiddag omstreeks half één te
Culemborg voorgedaan.
De 13-jarige Ada Brouwer uit
Zyderveld. die te Culemborg op" de
Huishoud- en Industrieschool is,
ging tussen de middag met een
vriendinnetje in dé Lek baden, ter
hoogte van Fort Spoel.
Ondanks waarschuwingen van het
vriendinnetje ging zy te ver het
water en verdween plots in de
diepte. Op het gegil van het meis
je, kwam een zandschipper, die aan
de overkant van dc Lek lag. snel
overgeroeid, doch hy kon al geen
hulp meer bieden. Dr Van Hattum
reed nog met een zuurstofapparaat
naar de plaats des onheils, doch het
meisje v/erd niet gevonden. Politie
cn particulieren hebben vergeefs
enige uren gedregd.
Eén slachtoffer overleden
AARLE RIXTEL. Nabij pen
sionaat „Mariéngaarde" alhier ge
beurde Maandag een ernstig onge
val, waarbij het achtjarig dochter
tje van de fam. Van Krau uit Hel
mond om het leven kwam en haar
vriendinnetje, de elfjarige Magda
Slaats uit Lieshout ernstige verwon
dingen opliep. Magda bracht Anne-
mieke van Kraij achter op haar fiets
van Lieshout n3ar Helmond. Zij
werden aangereden door 'n vierwie
lige wagen, waarvan het paard op
hol was geslagen. Beide kinderen
bleven bewusteloos liggen. De beide
slachtoffers werden in het pensio
naat binnengedragen. Annemieke
van Kraij was toen reeds aan de be
komen verwondingen overleden. De
toestand van Magda Slaats was ern
stig.
