„...DAT WIJCKT NIET VOOR
APELLES' GAVEN"
VOORAL VOOR VROUW
Joan Rice, Brits filmsterretje,
bleef eenvoudig meisje
Kreeften zijn vasthoudend
en blijven graag alleen
Mevrouw
Heel de wereld speelde
in de zandbak
Nieuwe openluchttheater
biedt vele mogelijkheden
Nederland hoge vlucht
Zilversmeedkunst nam in
Haar vriend, de hond en de poes
zijn voor haar het belangrijkst
Van haver tot
gort géén
sprookje
DRIEBERGSE MOOI WEER-ACTIE
Vrijdag 11 Juli 1952
9
(Van een onzer verslaggevers)
LONDEN, Juli. Fulham is zeer bepaald geen „dure" buurt van
Londen. Er zijn sloppen en stegen en uan die lange, eentonige straten
met identieke huizen die typerend zijn voor iedere grote Engelse stad
Men vindt er het voetbalstadion en er is een enorm kerkhof. Men moet
vlak bij die begraafplaats zijn, om de Coleherne Mews te vinden. Het
kost moeite om dit achteraf rijtje stallen te vinden. Boven die ruimten
met grote dubbele deuren, zijn een paar huurflats. In een daarvan
woont Joan Rice, een jong sterretjemet op het ogenblik een grote
naam in de Engelse filmwereld. Donker, klein en aantrekkelijk: vrolijk
en bescheiden, dat is Joan Rice, die de hoofdrol „Maid Mazion"
had in „Robin Hooduan Walt Disney. Ze heeft nu een contract met
J. Arthur Rank.
Naast de opengeslagen deuren van
een van die kleine opslagruimten,
is een nauwe, verveloze deur. die
open staat en net uitzicht biedt op
een steile trap naar de flat. waar
Joan en haar iets jongere zusje wo
nen. Een slecht gehumeurde sjouwer
heelt ons eerst afgesnauwd over het
feit, dat onze auto in de weg stond
en toen verklaard, dat hij er geen
idee van had, waar Joan Rice woon
de en dat hij zich bovendien vol
strekt niet voor films interesseerde.
Maar we zijn aan het goede huis.
Bo ven aan de trap staat de filmster,
die in deze wonderlijke, „glamour"-
lozc omgeving woont. En daar niet
van vroeger af is blijven wonen, of
er althans al verblijft sinds de da
gen dat zij nog minder verdiende
dan nu. Maar die er net een week
zit. Ze is pas verhuisd en voelt zich
hier afgezien van enkele moei
lijkheden met de huisbaas v >iko-
men gelukkig. Die moeilijkheden
betreffen voornamelijk het meubi
lair, want dit is een gemeuöneeroe
flat en de huisbaas heeft geen zin
zijn meubelen te laten verplaa sen.
Die zijn niet zo mooi om het
zachtjes te zeggen en de twee
meisjes Rice weten op het ogenblik
geen raad met de situatie.
Daarom gaan ze maar met vacan-
tie. Dat wil voor hen niet zeggen:
Deauville, of de Riviera of ivlaüeira
of Florida. Maar Brighton, het Zaad-
voort van Londen aan de Zuidkust
van Engeland. Met een gehuuloe
auto zouden ze twee dagen na ons
bezoek vertrekken naar deze plaats,
die meer georganiseerd amusement
op kermissen dan luxueus strandle
ven te bieden heeft.
Joan Rice is zeker niet de enige
filmster ter wereld, die van zeer
eenvoudige afkomst is. Maar zij is
wel een van de weinigen, die een
voudig is gebleven. De hond en de
poes, de nieuwe flat en de vriend
(die in auto's handelt) nemen de
grootste plaats in haar leven in. Een
leven trouwens, waar ze groot ple
zier in heeft.
kwam tegelijk ook 't ouderpaar van
ae beide meisjes m hun leven terug,
echter slechts voor heel even, want
Joan en haar zusjes wilden hen niet
meer kennen. Wat hun betreft, héb
ben zij geen ouders meer. Ze zullen
het samen in hun leven wel redden.
Joan heeft de film er staat weer
een contract met een Engelse maat
schappij op stapel en haar zusje
doet de huishouding in hun geza
menlijk thuis.
Als we weg gaan. worden we op
eens vanuit het bovenraam nog na
geroepen door dit nu al beroemde
meisje: „Wacht even, dan loop ik
met je mee naar de melkboer. Ik zie
net. dat we niks meer in huis heb
ben."
Dat is Joan Rice, aan wier han
den men ondanks alle goede zorg
nog duidelijk kan zien, dat ze er
hard mcc gewerkt heeft en bij wie
nog duidelijk een vleugje Londens
accent in de stem doorklinkt. Een
doodgewoon jong meisje, dat toeval
lig goed kan acteren en dat door een
spelinkje van het lot meteen in het
financiële paradijs van de acterende
wereld, de filmindustrie, terecht is
gekomen.
JOAN RICE
in een scène uit de film
„Robin Hood"
Bij mevrouw Van Zetten gaan ze toch wel
erg gezellig met elkaar om
Z? RAMS moeder heeft twee
uiterst dunne meisjes in huis.
Ze komen uit Amerika en ze heb
ben hier kamers gehuurd. Ze zit
ten 's morgens al vroeg met blote
schouders op het balcon, want te
gen tienen willen ze wandelen op
schoenen van kurk en met grote
ronde hoeden op. Brain's moeder is
joliger dan ooit. nou kan ze straks
met een bus een heel eind weg en
Bram mag mee. Hij komt er ge
regeld gewichtig over vertellen,
dat zijn voor zoontje moeilijke
momenten, want een reis met een
bus wil hij ook wel
Maar, zegt Bram, je moet niet
denken dat het zomaar gaat. We
hebben in huis bordjes gemaakt
met Amerikaans erop. anders snap
pen ze niks, hè. Het ergste bord
hangt op de W.C., dat is erg moei
lijk. dat moest drie keer in klad.
Hij kijkt met pientere ronde
oogjes naar zoontje. ..Je mag altijd
trekken, behalve als d'r iemand in
de badkamer zit, dan vliegt de
geyser in de fik."
„Maar als ze nou laat zijn en 't
is donker." oppert zoontje.
„Als ze trekken ontploft de
boel," knikt Bram. Dan is het
meteen gebeurd, dat ding is te
oud."
„En als je erop zit?"
„Dan ontplof je mee," zegt
Bram. „da's nogal glad."
„Weet je wat er met mij ge
beurd is." praat zoontje, die
voelt dat hij zich nu handhaven
moet met een sterk verhaal „ik ree
pijlsnel en toen kwam er een klein
lummeltje en die gooit een steen
tegen me strot. Ik stap af en ik
protesteer."
„Tegen wie?"
„Tegen die moeder tuurlijk. Me
vrouw, zei ik. als dat een grote
knul geweest was..."
Nu haalt Bram een bal uit z'n
zak. Een tennisbal met een scheur
„Weet je hoe oud die is," zegt hij.
..Zestig jaar., die is uit me opa z*n
timmerkist. 't Kan ook dat-ie van
me tante is. dan is t'ie dertig.
Maar stuiten doet-ie best en als
je erin knijpt voel je geen centje
lucht." Zoontje voelt en knikt, ,,'t
Is een goeie," zegt hij.
Zo zitten ze naast elkaar, twee
jochies in de groei. Dikke zusje
is nog maar een heel erg kleintje
bij hen vergeleken. Ze kan tegen
dat gewichtig gepraat niet op. Ze
zit maar stil van d'r klapbessen te
eten. Piepen doet ze pas als ze
vaar bed moet, terwijl zoontje en
Bram nog mogen spelen. Maar als
ik haar troost, met „als jij zo
groot bent als zijroept ze met
een hoog, vinnig stemmetje: „Ik
wor' niet als hunik wor' een me
vrouw." BIBEB
JOAN RICE
een eenvoudig meisje, hoewel zij
al veel naam heeft als filmactrice.
Joan heeft die kennelijke en op
rechte vreugde van iemand, die na
een hele moeilijke jeugd in vrijwel
alles iets nieuws en leuks ontdekt.
Die jeugd heeft zich van haar zeven
de jaar af voornamelijk afgespeeld
in een weeshuis Daar werd ze in on
dergebracht door haar ouders, die
geen geld meer hadden om voor de
twee meisjes te betalen. Tot haar
achttiende jaar bleef ze in dat wees
huis en daarna werd ze eerste dienst
meisje en later kellnerin in Lyon's
Corner House in Londens Oxford
Street. Vandaar uit nam een vrien
dinnetje haar eens mee naar de Pine-
wood-studio's, even buiten Londen,
om als „extra" in een film op te tre
den. Daarna volgden nog een paar
van dergelijke karweitjes, tot de
„ontdekking" kwam. De ontdekking,
die nog altijd een van de belangrijk
ste recruterings-methoden vormt van
de filmindustrie. Met de ontdekking
De familie Van Zetten geeft een
partijtje. En als "gewoonlijk zegt
iedereen: „Wat halen ze toen altijd
een wonderlijke verzameling mensen
bij elkaar'' en bedoelt daarmee- dat
alle anderen vreemd zijn en zijzelf
niet.
De Van Zettcns zelf zijn aardige,
aangename mensen, die zich uitste
kend kwijten van hun plicnten als
gastvrouw en -heer. Hij wat minder
van harte dan zij. maar het js dan
ook hóar verjaardag en grotendeels
haar familie. En daar kun je dan
slechts op tegen hebben, dat zij zo n
verschrikkelijk familiemens is, dat
er bij zo'n gelegenheid niemand mag
worden overgeslagen. En dat ze bo
vendien haar plichten tegenover
mensen, die eens wat voor hair
deden of waarvoor ze z:cn verant
woordelijk voelt, haar leven lar.g
blijft nakomen, zodat die er óók al
lemaal zijn. Het wemelt er dan ook
van mensen en kinderen van alle
leeftijden en ze schijnen zich er over
het algemeen allemaal best thuis te
voelen.
Alleen Jantje van Dalen staa;
weer in een hoekje te mokken. Hij
is pas twaalf, maar er zou toch best
wat voor hem te doen zijn. Maar
Jantje is een moeilijk kind. Hij was
het misschien niet. maar hij is net
geworden in het gezelschap van de
vitterige, kritfberige tante die nem
IMPRESSIES VAN EEN SIMPELE ZIEL
Ik droomde dat ik in een comité zat, dat tot taak had het echtschei-
dingsvraagstuk te bestuderen. Het was een vrouwencomité en wij za
ten in een gedroomd vergaderzaaltje en aten gedroomde tompoezen
onder het vergaderen.
Echtscheiding moet verboden worden', schreeuwde een der dames.
Integendeel, bij onderling overleg moet men zonder slag of stoot
kunnen scheiden! riep een ander.
Dames, zei ik en ik liet de hamer neerkomen met zo'n dreun, dat ik
er bijna wakker van werd. Dames, laten we bij het begin beginnen.
Er bestaai een aan trekkingskracht tussen de sexenzijn we het daar
over allemaal eens? Ze gaven het toe. behalve juffrouw Mutters, die
verwonderd zei, dat ze daar nog nooit iets van gemerkt had.
Welnu, zei ik, die aantrekkings
kracht brengt mannen en vrouwen
er toe. met elkaar onder een jas
mijnstruik te gaan zitten, „liefste
te zeggen en daarna bots te trou
wen. Een deel van de mensen
merkt, nadat ze enige jaren ge
trouwd zijn en twee kinderen heb
ben, dat ze de verkeerde gehuwd
hebben. Dat ze dus te hard hebben
gelopen van de jasmijn naar het
stadhuis.
Nu kunnen ze drie dingen dorn.
1. Ze kunnen bij elkaar bnjv.n Ti
elkaar krabben en slaan. Het is een
oplossing maar een pijnlijke en de
kinaeren krijgen er complexen van.
2. Bij elkaar Dlijven en zich onthou
den van krabben en slaan. Dat lijkt
een betere oplossing maar de lust 101
krabben en slaan blijft onvermijde
lijk latent. Er komt een spannings
sfeer van ingehouden krabben en
slaan; de kinderen krijgen er grotere
complexen van. 3. Van elkaar afgaan.
Dit lijkt op 't eerste gezicht een
prachtoplossing, maar de vraag rijst,
wie krijgt de kinderen, wie krijgt het
inkomen, wie krijgt het huis ên wie
krijgt de nagelborstel. Over die
vraag komt rel; krabben en slaan
blijven doorgaan en de kinderen
krijgen er complexen van. U ziet hel,
dames, vervolgde ik in mijn droom,
een goede oplossing bestaat niet, ik
stel dus voor rapport uit te brengen
met het advies om de oorzaak van
het kwaad aan te tasten, namelijk,
de aantrekkingskracht tussen de
sexen. In 't kort: iets in de thee
doen, waardoor er nooit meer
iemand lust krijgt om „liefste" te
zeggen onder een jasmijnstruik.
Er kwam een fading in mijn
droom, zoals men dat bij een film
ook heeft, maar even later ging het
verhaal door en zag ik, hoe de we-
jeld was geworden nadat iedereen
iets in de thee had gekregen. Wat
een verandering! De jasmijnstrui
ken waren omgehakt. Al onze kin
deren waren nu van middelbare
leeftijd, ongehuwd en zelf zonder
kroost. Zowel de mannen als de
vrouwen hadden speelpakjes aan,
want wat was de zin van overhem
den en boorden, of van bloempjes
jurken?
Het woningprobleem was opgelost;
ze woonden met elkaar m reusach
tige rusthuizen en speelden kalm in
de zandbak, want verder was er
niets meer te beleven. Er werd geen
oorlog meer gevoerd, er was geen
onderwijsprobleem, geen uitverkoop,
geen lippestïft, geen biechtstoel,
geen cabaret en geen Kronkel meer.
Er was niet eens meer een krant,
de mensen lazen alleen nog raadge
vingen. hoe men lang in leven kon
blijven, want na het leven kwam er
geen nieuwe generatie meer. Het
was dus saai, maar lekker rustig.
Over de hele wereld speelde men
in de zandbakken, maar ergens m
Peru was nog een jongen, en ergens
in Siam was nog een meisje. Hun
ouders hadden nooit thee gelust.
Hoe de jongen en het meisje het
voor elkaar speelden, weet ik niet,
maar ineens zaten ze samen onder
een jasmijnstruik, die men per on
geluk niet had omgehakt. „Liefste"
zei de jongen in het Peruaans.
Pas op. zei het meisje in het Sia
mees, je weet wat er allemaal van
komt. Woningtekort, misverstand,
satijnen jarretelhouders en het echt-
scheidingsprobleem. Nou ja. zei de
jongeman en hij boog zich over
haar heen. Toen werd ik wakker.
opvoedt. Ze nam hem destijds in huis i
omdat hij zo aardig en vrolijk leek,
maar met alle opvoedkundig gehar-1
rewar is hij een nerveus, lusteloos j
kind geworden. Laten .we maar het
beste hopen.
Ach, en mevrouw Hallemans heeft
het weer op haar heupen. Het is
toch anders een prettig iemand, rus
tig en gereserveerd en met een gro
te verbeeldingskracht. Maar zo nu
en dan heeft ze lastige buien, ten
minste voor meneer Hallemans
Dan is ze wantrouwend, overbe-
zorgd en veeleisend. Let maar eens
op haar; nu denkt ze weer dat Mies-
je te veel ijs eet. dat manlief te1
veel met de gastvrouw praat en dat j
zij zelf dat alleen maar kan keren
door aldoor om zakdoeken, kopjes'
thee en de precieze tijd te vragen.
Niemand heeft daar veel weet van
behalve haar familie. En nicht Wil-
lemien.
Die loopt weer de hele avond stil
letjes mediamiek te zijn. Ze heeft
een enorme intuïtie. die in het ge
wone leven altijd juist is. Maar er
zijn periodes dat ze een bedrieglij
ke overgevoeligheid in dc media
mieke richting heeft en dat het in
zicht in dc zaken van anderen haar
gewoon een obsessie wordt, waarbij
ze mm of meer het slachtoffer is
van waanideeen en de somberste
voorgevoelens.
Haar broer Alfred ziet het weer
aankomen. Hij zucht. Hij kan er
weinig aan doen, maar hij voelt het
mee, want ook hij heeft een sterke
intuïtie, maar bij hem staat die on
der controle van een scherp intellect
én doorzettingsvermogen, waardoor
hij het heeft gebracht tot de hoge
positie die hij bekleedt. „Ze móest
maar eens op reis." denkt hij, „oude
dingen zien, want die hebben een
grote aantrekkingskracht voor haar,
dat zal afleiding bezorgen."
Maar die afleiding is misschien
niet meer nodig, want daar stevent
Johan van Vroe op tante Willemien
af. Hij is een dichter van formaat
en hij woont buiten waar de natuur
hem steeds weer verzoent met het
gescharrel van de mensen. Hij no
digt tante Willemien een weekend
uit.
Mevrouw Van Zetten. Jantje, me
vrouw Hallemans, tante Willemien
en de dichter, oom Alfred ze zijn
allemaal tussen 22 Juni en 24 Ju ft
geboren. Kreeften. Ze hebben wis
selvallige stemmingen, waarderen
gezelschap, zijn graag alleen, heb
ben afkeer van bemoeienis met hun
plannen. En met de kreeften heb
ben ze gemeen, dat als ze vasthou
dend worden, niemand ze van een
plan kan afbrengen
WJ AT weet U van graan? Niet
veel meer, vermoeden wij,
dan dat U van het meel brood,
pannekoeken en poffertjes kunt
bakken. Maar als U het eerste, 't
beste kookboek opslaat kunt U
lezen, dat U van de op verschil
lende manieren bewerkte granen
véél meer kunt bakken en koken
dan U oppervlakkig meende.
Graan, dat is in sommige stre
ken, tarwe, in andere weer rogge
of rijst. Dat hangt er van af, waf
men toevallig daar het meest ver
bouwt, Zeker is één ding. de
mensheid kan vrijwel niet bestaan
zónder graan. En omdat het zo
belangrijk is voor ons leven
schreef de bekende vertelster J
Riemens-Reurslag nog vóór
haar dood in 1950 het aller
aardigste boekje „Van haver tot
gort". De titel is geïnspireerd
door een bekend gezegde, dat in
wezen onjuist is. zoals de schrijf
ster ons duidelijk maakt.
„Van haven tot gort" is ge
schreven in de vorm van een
sprookje. De Nederlandse graan
soorten vertellen er in hun avon
turen: van koren tot halm en ver
der tot havermoutkoekjes enz.
Hun belevenissen zijn. U zult net
wel begrijpen, géén echt sprookje,
géén fantasie maar de klinkklare
waarheid. Om de vorm én om de
belangwekkende belevenissen van
tarwe, gerst, haver en rogge
boekweit is géén graan, dat ver
klappen wij U maar vast is
mevr. Riemens' boekje zeer het
kopen en lezen waard. Het kost
f 2.75 en is uitgegeven door W.
P. van Stockum en Zn, in Den
Haag.
(Advertentie LM.)
Boldool maf-crém» voor overdag.
Boldoot cold-crimo vóór da nacht
Dat Is de hulp dl® Uw huid nodig
haalt om jong, gaal en mooi te zijn.
door
Dr H. E. VAN GELDER,
oud-directcur van het Gemeente
museum in Den Haag
Het nieuwe openlucht-theater in Driebergen, dat met zijn 10.000 plaatsen
naar men zegt het grootste van ons land is, zal Dinsdagavond a.s. worden
geopend door de commissaris der koningin in Utrecht, de heer M. A.
Reinalda. Op het betegelde platform, voor het enorme luifelvormlge
klankbord, zal op die avond de Marinierskapel concerteren.
Aan de afwerking van het amphi
theater, midden in een mooi bos ge
legen, wordt intussen nog hard ge
werkt. Schilders en timmerlieden
leggen de laatste hand aan de dui
zend zitplaatsen en arbeiders van de
DUW. die ook het graafwerk ver
richtten, werken nog aan de brug
getjes over de beek. die voor het
acoustisch effect van zo groot be
lang is. Het platform met het ste
nen klankbord en een grote houten
resonantiewand. ligt als een eiland
in de beek, waarvan het water het
geluid zal voortplanten tot de versie
staanplaatsen. Ir Tak, acoustisch ad
viseur van Philips, heeft dat zo uit
gedacht.
Voor het platform ligt een gazon,
dat voor grotere demonstraties kan
worden benut. Daar staan ook twee
masten met schijnwerpers. Een de
coratieve beplanting zal pas over
enkele jaren tot volle wasdom zijn
gekomen. Bij de drie ingangen tot
het theater zijn een autoparkeer-
plaats en fietsenstallingen in aanleg
Verder is er ruimte voor consump
tietentjes gelaten.
Het theater, dat rond 50.000
heeft gekost, zal worden beheerd
door de „Recreatie-Stichting Drie
bergen—Rijsenburg", waarvan het
oestuur wordt gevormd door leden
van de VVV en de winkeliersver
eniging en een vertegenwoordiger
van de gemeente. VVV en Winke
liers hadden reeds ln de beide vori
ge jaren veel succes met hun zg. Mooi-
Weer-actie, zomeravondvoorstellin-
gen, waarmee men het vreemdelin-
genbezoek aan Driebergen bevorder
de Dit jaar kan de Mooi-Weer-actie
nog grootser van opzet zijn, doordat
men nu de beschikking heeft over
het openluchttheater Vijftien avon
den tussen 15 Juli en 16 Augustus
worden gevuld met merendeels po
pulaire muziekuitvoeringen, toneel
voorstellingen en sportdemonstraties.
Buiten de Mooi-Weer-actie valt een
concert door het Utrechts Stedelijk
Orkest op de avond van 6 Septem
ber.
De Driebergenaren rekenen op ve
le bezoekers en zijn al met de NBM
overeengekomen, dat voor en na de
voorstellingen extra-bussen een
doorlopende dienst zullen onderhou
den tussen het dorp en het theater.
i
Hetzelfde geldt voor de zilver
smid, die het oppervlak van zijn
schaal, of doos of beker vlak laat,
maar daarin met het graveerstaal
versieringen of voorstellingen aan
brengt; daar moet het gevoel voor
de schoonheid van het zacht glan
zende metaal cn voor wat dit aan
ornament nodig heeft of verdragen
kan. dc mate van welslagen bepa
len.
LJET is begrijpelijk, maar toch ook
wel merkwaardig, dat bij *t zil-
veramidswerk het middeleeuwse be
grip van gildetoezicht langer dan
bij enig ander vak duidelijk is blij
ven bestaan. Begrijpelijk, omdat de
waarborg, dat met het kostbare
materiaal geen knoeierijen zouden
kunnen worden uitgehaald, ook door
de overheid belangrijk geacht werd,
en deze dus van de gildeorganisatie
gebruik maakte om een scherpe
controle uit te oefepen, waarvan
door het inslaan van officiële stads
en provinciale merken naast de gil-
demerken moest worden blijk ge
geven.
Het resultaat daarvan is. dat wij
uit de op oud zilver voorkomende
merken de plaats cn het jaartal van
ontstaan kunnen aflezen uit stads
wapen en jaarletter, cn ook kans
hebben uit het meesterteken de
naam van de vervaardiger tc leren
kennen. Dc kunstgeschiedenis, die
zich met het zilver bezighoudt
ook met het goud natuurlijk, maar
gouden werken zijn in veel gerin
ger getal over en bovendien is het
zilver voor dc kunstige bewerking
een veel dankbaarder materiaal
heeft daardooi4 bovendien de werken
kunnen schiften cn indelen. De juis
te datering cn localisering verge
makkelijken het overzicht over de
ontwikkeling; het kennen der na
men doet ons beseffen hoe sterk
plaatselijke en ook familietradities
zijn geweest.
Wist men vroeger alleen te spre
ken van de zéér terecht inter
nationaal beroemde broeders Paulus
en Adam van Vianen uit Utrecht,
die in het begin van de 17de eeuw
uitblonken door prachtig drijfwerk,
en in net volgende tijdvak van de
Amsterdammer Johan Lutma (door
Vondel bezongen, door Rembrandt
afgebeeld) die inderdaad een groot
meester was, en sprak men'met be
wondering van Fries gedreven zil
ver; nu weten wij dat er ook mees
ters van bijzondere betekenis waren
bijvoorbeeld in Zwolle en Dordrecht
in Delft, Den Haag en Haarlem,
wier fantazie en kunde voor nie
mand behoeft onder te doen Nu
weten wij. dat het een kunstvak
was, waarvoor dc Nederlandse be
oefenaar een bijzondere begaafdheid
had. en waarvan dc vaktradities
gesteund door de periode van ma
teriële voorspoed, die een geregeld
doorgaan van bestellingen met zich
bracht zo goed waren, dat ook m
de 18de eeuw, toen de arbeid zich
vooral richtte op gebruikszilvcr, dit
nog tot het beste behoort, dat er is.
De tentoonstelling in het Haagse
Gemeentemuseum zal vooral uit
kerkelijk en particulier bezit bij
zonder fraaie stukken brengen
ook uit het buitenland cn boven
dien zal men in aansluiting eraan
uit het Koninklijk Penningkabinet
een voortreffelijk overzicht vinden
van zo nauw met het smeedwerk
verwante gebied van de penning
kunst.
Een zeer belangrijke kant van de
oude Nederlandse kunst zal zo naar
voren komen.
Jacob Lutma de Oudere dreef in
1639 deze staande zilveren schaal.
U NEDERLAND deze zomer gastvrijheid gaat verlenen
aan een Internationaal Congres voor Kunstgeschiedenis,
is het vanzelfsprekend, dat onze musea dan op hun best voor
den dag willen komen. In de allereerste plaats zullen ze zo
volledig mogelijk hun eigen bezit tonen. Maar daarnaast zal elk
van de grotere musea, in zijn voor tijdelijke tentoonstellingen
bestemde ruimten, een speciaal facet van de Nederlandse
kunstontwikkeling belichten met een expositie, waar zoveel
mogelijk kunstvoortbrengselen getoond zullen worden, die an
ders niet in de Nederlandse musea te zien zijn. Volgens deze
opzet biedt het Haagse Gemeentemuseum in de zomermaanden
een beeld van de Nederlandse zilversmeedkunst met een ten
toonstelling van oud-Nederlands zilver.
DE zilversmeed-
kunst is een
belangrijk facet van
onze vaderlandse
beeldende kunst. Vr
n
zo in het oog en fff ItfÊÊÊÊÈfÊtÊm' 'jtifl
zilver-
ta-
melijk zeldzaam en
dan ook zeer ver-
strooid, zodat de
roem ervan in het I
algemeen genomen
niet verder ver
spreid is dan over kenners en lief-
nebbers.
Maar die kring breidt zich toch
ook steeds meer uit. en ongetwijfeld
zal een tentoonstelling als deze niet
alleen de bekendheid van maar ook
dc bewondering voor deze edele
Kunst in hoge mate ten goede ko
men, omdat, naar nu reeds vast
staat een uittermate belangrijk en
representatief geheel zal worden
vertoond. Wij mogen aannemen, dat
Vondel zelf ook wel wist. dat aan
de schilderkunst wel wat meer vast
zit dan hij onder woorden bracht,
maar zijn vergelijking met dc zil
versmeedkunst geeft aan de laatste
de volic maat:
„De schilder magh met zijn
penseel
„En oliverf den doek stoffeeren;
„Hij magh het leven nabootseeren;
„De verven bièn geen wederstant:
„Zij gaen gewilligh aen de kant.
„Maer in weerbarstige metaelen
„Te drijven, beelden uyt te haelcn,
De Ev. Lutherse Gemeente in Den
Haag bezit deze zilveren doop-
schaal uit 1648.
Zoo schoon als 't oogh geschapen
zagh,
„Op een pensocn en hamerslagh,
„Dat wijekt niet voor Apelles'
gaven."
JUIST in dat driiven hebben de
Nederlandse zilversmeden het
ver gebracht; niet slechts m het
door drijven in een bepaalde vorm
brengen van schotels, bekers enz.
maar ook in het zover opdrijven
van het dunne metaal, dat aan de
andere zijde ornamenten maar ook
menselijke figuren, landschappen,
planten en bloemen in harmonische
schikking in hoog relief voor de dag
kwamen. Ook wanneer daar aan,
zoals vaak het geval was tekenin
gen of prenten ten grondslag lagen,
vraagt dit soort werk een grote
persoonlijke gevoeligheid buiten de
kunde en de vaste hand.
