DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Sultaneh afgetreden na
bloedige onlusten
Stevenson straks
tegen Ike?
Ontsnapt aan hel van
Y reemdelingenlegioen
AVRO-comité stelt
eisen aan bestuur
Moccadeq 's Nationale
Front heer en meester
Reeds vijf keer goud
voor Amerika
Aardbeving in Californie
eist elf doden
Geen AR-bezwaar tegen
vakbewegingsministers
PERZISCHE HOOFDSTAD LEEK SLAGVELD
Wordt mr Oud
hoogleraar?
Nederlander simuleerde kwalen
en werd afgekeurd
Jaarvergadering in Maastricht
niet geldig genoemd
Ook bij democraten oude
contra jonge garde
Hilaly pasja
weer premier
in Egypte
12e Jaargang, no. 170
Dinsdag 22 Juli 1952
Opgericht door dc Stichting ..Het Parool" - Giro 510330
Bank; Rottcrdamsche Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 47 cent p. w. of 6.05 p. kw Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7. Amersfoort
Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235
HOOFDREDACTEUR: TI. DE BOORDER
TEHERAN. Ernstige botsingen in Teheran zijn Maandag
het bloedige voorspel geweest van een verrassende wending
in de huidige Perzische politiek. Sultaneh, de pas benoemde pre
mier, tegen wiens optreden de door Mossadeq's Nationale Front
bevorderde botsingen gericht waren, is als zodanig afgetreden.
De sjah heeft zfjn ontslag aanvaard. Het aftreden van Sultaneh
werd door Maki, de vroegere rechterhand van Mossadeq,
Maandagmiddag medegedeeld aan een grote menigte, <Jie op
het plein voor het parlementsgebouw was samengestroomd. Na
deze mededeling vormde de menigte een optocht en trok door
de straten van de hoofdstad, zonder hierbij te worden gehin
derd door de militairen en de politie, die enige uren tevoren
nog bezig waren geweest de demonstranten te verspreiden.
De Perzische Tweede Kamer heeft
zich uitgesproken voor de herbe
noeming van dr Mossadeq als pre
mier.
De voorzitter van de Kamer zal
de Sjah mededeling hiervan doen.
De Sjah zal dan beslissen, of hij
dr Mossadeq als premier zal benoe
men.
Onder leiding van afgevaardig
den van het Nationale Front trok
ken de demonstranten naar Mos
sadeq's woning. In de stoet werden
portretten van hem meegevoerd.
Leiders van het Nationale Front
hebben via radio-Teheran een op
roep tot de bevolking gericht, om
in het gehele land het werk te
hervatten. De sprekers wensten de
bevolking geluk met haar „moed
en vastberadenheid tegenover een
grote overmacht" en dankten haar
voor de krachtige steun.
De straten waren Maandagavond
vol mensen, die liederen zongen,
waarin zij uiting gaven aan hun
sympathie voor Mossadeq. Men
hoorde voorts leuzen als: „Weg met
de zoon van Reza Chan" (de vori
ge sjah). Radio-Teheran zond geen
muziek uit met het oog op de
slachtoffers, die bij de ongeregeld
heden gevallen zijn.
De politie heeft Maandagavond
het vuur geopend op een menigte,
die zich verzamelde nabij het huis
van Sultaneh. Spoedig nadat zijn
aftreden bekend was geworden trok
een menigte naar de woning van
de hoffotograaf van de sjah Foto's
van de sjah en leden van de ko
ninklijke familie werden van de
muren getrokken.
Mossadeq heeft Maandagavond
via radio-Teheran een oproep tot
kalmte gericht tot de bevolking
Volgens officiële opgave zijn
Maandagavond bij de onlusten 15
personen om het leven gekomen.
Twintig ernstig gewonden verkeren
in levensgevaar, "zeventig personen
zijn zwaar en honderden licht ge
wond Prins Sali Reza, broer van
de sjah, is in zijn auto op het plein
voor het stadhuis ernstig gewond
geraakt.
Boven V.S.: record
aantal vliegende
schotels
WASHINGTON De Amerikaan
se luchtmacht cn het leger hebben
bekend gemaakt, dat het aantal
rapporten, dat men over „vliegende
schotels" ontvangt, nog nooit zo
hoog is geweest als thans: namelyk
gemiddeld honderd per maand.
Boven het vliegveld van Was
hington zijn Zaterdag twaalf „ge
heimzinnige voorwerpen" waarge
nomen. die zich met een snelheid
van ongeveer 200 kilometer per uur
verplaatsten. Zij werden met be
hulp van radar door de controle
toren van het vliegveld gepeild.
Voorts meldde een piloot, dat hij
Zondag tussen Washington en Mar
tinsburg (West-Virginië) zeven
lichtende voorwerpen heeft gezien,
die zich nu eens in horizontale, dan
weer in verticale richtingen ver
plaatsten. Een andere vlieger deel
de mee. dat hij van Herndon (West-
Virginië) tot Washington was ..ge
volgd" door een geheimzinnig licht.
HELSINKI. Na dc athletickwedstryden van Zondag cn Maan
dag luidt het landenklassement:
1. Ver Staten. 57 pnt.; 2. Rusland. 37 pnt.: 3. Gr. Brittannlc, 14 pnt.;
4. Tsjecko-Slowakijc, 12 pnt. 5. en 6. Hongarije en Italië, elk 8 pnt.;
7. Brazilië, 7 pnt.; 8. Zweden, 6 pnt.; 9„ 10. en 11. Frankrijk, Jamaica
en Finland, elk 5 pnt.; 12. Nicuw-Zeeland, 4 pnt.; 13. Japan, 3 pnt.;
14. en 15. Oostenrijk en Roemenië, elk 2 pnt.; 16. Australië, 1 pnt.
Verdeling gouden, zilveren en bronzen medailles na 2 dagen:
goud
zilver brons
1.
Ver. Staten
5
3
1
2.
Rusland
1
2
2
3.
Tsjecho-Slowaküe
1
1
4.
Italië
1
5.
Frankrük
1
6.
Jamaica
1
7.
Hongarye
2
8.
Nieuw Zeeland
1
9.
Gr. Brittannië
1
10.
Brazilië
1
ROTTERDAM. De senaat van
de Economische Hogeschool te Rot
terdam overweegt mr P. J. Oud
te benoemen tot buitengewoon
hoogleraar in het staatsrecht. Een
beslissing hierover is, naar men
ons mededeelt, nog niet gevallen.
De functie van gewoon hoogleraar
in dit vak, die binnenkort vrij
komt in verband met het te ver
wachten emeritaat van prof. mr
C W. de Vries, zou de gewezen
burgemeester niet kunnen aanvaar
den door het vele werk dat zijn
politieke activiteit medebrengt.
WENEN. Gen. majoor R. E. Ur-
quhart, die bij Arnhem het bevel
over de eerste Britse luchtlandings
divisie voerde, is Maandag hier aan
gekomen om het opperbevel over de
Britse troepen in Oostenrijk over te
nemen.
WEINIG ETEN EN VEEL SLAAG
(Van onze correspondent)
HAARLEM. Weer Is een jongen er in geslaagd te ontkomen uit de
verschrikkingen van het Vreemdelingenlegioen In Frans Marokko. Het
is de 18-Jarlge bankwerker J. Pectërsen uit Haarlem, die op de avond van
dc 24ste April samen met zün 20-jarlge Haarlemse vriend Hans Wllders
het avontuur tegemoet trok. Hans Wilders werd enkele dagen na hun ver
trek door zün vader, die hem achterna was gereisd, teruggehaald uit een
Paryse kazerne. Zün kameraad, die achtergelaten moest worden, is er in
Marokko echter In geslaagd een aantal kwalen zo goed te simuleren dat
hü werd afgekeurd en in Frankrük In vrüheld werd gesteld.
De jongens zijn 24
Haarlem vertrokken ii
die zij wegnamen van het Wilson-
84-jarige voor de
rechter wegens
mishandeling
(Van onze correspondent)
ALKMAAR Het zal niet vaak
zijn gebeurd, dat iemand op 34-
jange leeftijd wegens mishandeling
voor de politierechter moest ver
schijnen. Dit overkwam Cornelis
Kater uit Barsingèrhorn Maandag
middag wel. Hij had vee willen
laten grazen op het bleekveld van
zijn vroegere bedrijfsleider. maar
diens vrouw had daartegen bezwa
ren gemaakt. Verdachte, die toch
v:ilde doorzetten, had een wandel
stop bij zich gehad, waarmee hij
de vrouw een slag in de nek zou
hebben gegeven. Het stond echter
lang niet vast, dat het zo was ge
beurd; dus werd de oude heer vrij
gesproken.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM. Op korte termün een buitengewone ledenvergadering
van de AVRO In het centrum van het land, waarin het beleid van alge
meen en dagelijks bestuur onder de loupe zal worden genomen, recht van
toegang tot die vergadering voor alle leden en behandeling van het geschil
in de AVRO-top voor de microfoon. Dit zün de voornaamste eisen, die het
AVRO-comité-van-actie Maandagmiddag heeft gesteld tijdens een vrij
langdurige bespreking in de studio met de voorzitter de heer De Clercq.
en de algemeen secretaris, de heer Corver. De heer De Clercq zei hierover
ruggespraak met zün bestuur te moeten houden.
Het comité heeft er aan herinnerd de heren ir. A. Ru[s uit Bilthoven
dat in 1950 reeds op statutenwijzi
ging was aangedrongen Het achtte
de in Maastricht gehouden jaarver
gadering van de AVRO niet geldig.
Tensslotte was het comité de me
ning toegedaan dat door algemeen
èn dagelijks bestuur op onverant
woorde wijze was beschikt over de
gelden der luisteraars.
De besprekingen zijn afgebroken
toen het comité de vraag stelde
waarom het AVRO-bestuur geen
opening van zaken heeft gegeven na
hei laatste verzoek daartoe door de
heer Vugt gedaan. De besprekingen
zulien 29 Juli worden hervat. Het
comiie-van-actie beslaat thans uit
(voorzitter). G. C. Lancle (secreta
ris), K. H. Niermeyer, arfs te Wa
penveld, W. van der Velde (Leeu
warden) en A. H Leeuwerke, Hil
versum.
(Elders in dit blad een korte be
schouwing over de anonieme bro
chure „Alarm in de AVRO". Red.).
(Van onze New Yorkse correspondent)
CHICAGO. Het nauwelijks begonnen congres der Democratische
Party brengt, evenals op het republikeinse het geval was. een breuk aan de
dag tussen de oude cn de jonge garde, doch van een andere orde. Bij de
republikeinen vertegenwoordigt dc oude garde de conservatieve voor geen
vernieuwing tocgankelüke kern, die de partij tol nu beheerste en voorlopig
het veld moest ruimen voor de jongeren De democratische oude garde, die
lot dusver eveneens de leiding der partü uitoefende, wordt gevormd door
Truman en zün volgelingen, vertegenwoordigers en verdedigers van de
..new fair deal".
Tegenover hen staat een groep hebben een coalitie gevormd. die
conservatieven uit liet Noorden on j aan het congres een voorstel heeft
het Zuiden, die, wat betreft dc kwes-
lie der gelijke burgerrechten voor
de negers, de afschaffing van de dis
criminatie bü werkverschaffing, bü
credietverlening aan West-Europa,
de politiek in Azië, de defensie en
de belastingen met een republikein
se minderheid in Senaat cn Huis van
Afgevaardigden de regering van
Truman by voortduring hebben
dwarsgezeten.
Gebruik makend van de situatie,
dat tegenover Eisenhower eenheid in
de partij meer dan ooit is gewenst,
tracht de conservatieve groep op dit
partij-congres een compromis-partij
program er door te drukken, dat al
leen aanvaardbaar is voor een can-
didaat, die zelf tot belangrijke com
promissen bereid is. De strijd wordt
thans nog binnenskamers gevoerd,
rnaar iedereen is er van op de hoog
te. De Zuiderlingen werken met het
dreigement van 'afscheiding en met
het stellen van eigen candidaten,
evenals vier jaar geleden.
De Harriman- en Kefauverkrach-
ten, die daarvoor niet willen wijken,
voorgelegd, dat neerkomt op een
loyaliteitsverklaring. Dit is in wezen
een poging van de oude garde om
de partij te zuiveren van de opposi
tie, die in 1943 de gouverneur van
Zuid-Carolina. Thurmond' als eigen
candidaat onder de democratische
vlag naar voren bracht.
Tussen de ochtend- en de avond
zitting van Maandag hebben de ge
schilpunten zich toegespitst. Diverse
arbeidersleidcrs, onder wie Reulher,
hebben zich achter de eis van een
sterk platform gesteld. Zij wensen
niet alleen een onverzwakte burger-
recht-causulc. maar ook een clau
sule, welke het „filibusteren" in de
Senaat bij de behandeling van een
dergelijk wetsvoorstel verbiedt. De
ze methode werd indertijd toege
past door Zuidelijke Senatoren.
Het opmerkelijkste feit van de
openingsdag was de ontvangst van
Stevenson toen deze. als gouverneur
van Illinois, het spreekgestoelde be
klom om de ontvangstrede uit te
spreken. Hij kreeg een minutenlange
demonstratieve ovatie, zowel van de
{gif r'rrdrr frag
Vrouwelijk lid van
boerendansgroep
in zee verdronken
DEN BURG De.27-jarige mej.
S. uit Putten is Zondagmiddag tij
dens het zwemmen in zee nabij het
strand op Texel verdronken. Het
slachtoffer was lid der Veluwse
boerendansers uit Putten. Voor de
ogen van de leden van deze dans
groep. onder wie haar zuster, is
mej. S om het leven gekomen De
Veluwse boerendansers waren
Zaterdagavond opgetreden voor de
badgasten in De Koog op Texel. De
73-jarige moeder van het slachtof
fer heeft tijdens de oorlog twee
van haar drie zonen verloren. Zij
zijn tijdens de deportatie van de
Puttense mannelijke bevolking
weggevoerd.
EEN HARTELIJKE begroeting viel
de familie Driesprong uit Boskoop
ten deel toen ze, na gered te zijn
van liet brandende Noorse vracht
schip Black Gull", aan land
kwam op Slaten Eiland (New-
York).
DE HANDEN ineengeklemd en
breed lachend poseren vijf Demo
cratische candidaten voor het pre
sidentschap voor de televisie
camera's. De voornaamste gega
digde, Stevenson, ontbreekt. Van
links naar rechts: Harriman, Bark-
ley, Kefauver, Kerr en Russell
Ook De Bilt registreerde
Californische aardbeving
AMSTERDAM Het K.N.M.I.
te De Bilt noemde Maandag de uit
Californie gemelde aardbeving
„Sterk, maar niet uitzonderlijk
sterk. Die in het dal van de Bra-
mapoetra, enige jaren geleden, was
veel sterker" Maandagmiddag te
dertien uur vier Nederlandse tijd
waren de schokken ook in De Bilt
geregistreerd.
Zware schokken richten voor rnillioencn
dollars schade aan
LOS ANGELES. In Californie heeft Maandag de krachtigste aardbeving
plaats gevonden sedert 1925. Er zün elf doden te betreuren. De mogelükheid
bestaat, dat vandaag een nog zwaardere schok zal optreden. Het .stadje
Teliachapi, dal 3000 inwoners telt, Is geheel verwoest. Millioenen mensen,
van San Francisco tot aan de Mexicaanse grens, werden door de aardbeving
uit hun slaap gewekt. Ruiten braken, water- cn krachtleidingen geraakten
in het ongerede en wegen werden versperd. Er traden aardverschuivingen
op, die het reddingswerk in de dunbevolkte bergstreken, waar het centrum
van de aardbeving zich bevond, belemmerden. De schade loopt in de mil
lioenen dollars.
Wellicht misverstand tussen dr Schouten
en de kabinetsformateur
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. Van A.R.-züde is gisteren een communiqué gepubliceerd,
dat onze lezing van het conflict tussen de kabinetsformateur dr W. Drees
en de A.R.-fractie goeddeels bevestigt. Nieuw is de mededeling, dat deze
fractie eenstemmig tot een afwüzend antwoord is gekomen. Het A.R.-
dagblad „Trouw" verstrekt zün lezers evenwel een andere kük op de tegen
stelling. Het beweert, dat de A.R. op zichzelf „natuurlyk geen bezwaar
hadden tegen vakverenigingsmensen als ministers", doch dat zü het een
wanverhouding vonden, dat in het nieuwe kabinet wel aan het N.V.V. cn
de K.A.B. was gedacht, doch niet aan het C.N.V.
Dit betoog zou er o.i. dus in feite
De grote weg tussen Los Ange
les en San Francisco werd ge
blokkeerd door een aardverschui
ving, die op een punt meer dan
acht meter hoog was „Het lijkt
wel of de hele top van een berg
naar beneden gekomen is", zei een
lid van een politiepatrouille.
De gangen van de hotels in Los
Angeles stonden propvol mensen
in nachtgewaad. In de huizen
flapten de lichten uit en honden
jankten angstig. In de vallei van
San Fernando liep, door de be
ving, het water uit de zwembaden
weg.
In Pasadena werden door dc
beving de kerkklokken aan het
luiden gebracht en de inwoners
vluchtten de straat op. Te Long
Beach, waar in 1933 een beving
ramspoed had aangericht, moes
ten stroomdraden het ontgelden.
De beving duurde daar slechts
twee minuten.
In Hollywood verscheen een 75
centimeter brede scheur in het
piaveisel vlak bij de beroemde
Sunset Boulevard
A. J. Otte-Arnolli
overleden
'Van onze correspondent)
AMSTERDAM Maandag is. 67
jaar oud, te Amsterdam overleden
mevrouw A. J. OttoArnolli, die
vooral grote bekendheid kreeg met
haar praatjes-voor-de-vrouw voor
dé VARA-microfoon.
Een jaar geleden moest zij we
gens haar zwakke gezondheid haar
causerieen onderbreken. Na een
zware operatie kwam zij nog korte
tijd voor de radio, maar haar toe
stand verergerde voortdurend. Haar
overlijden komt dus niet onver
wacht.
Motorsloep vermist
bij Terschelling
TERSCHELLING. De Ter-
schellinger motorsloep „Zeehond"
is Maandag van een tocht naar
het Molengat niet teruggekeerd
De sloep was om vijf uur 's mid
dags uitgevaren naar de Schelpen
zuiger „Volharding", die in het
Molengat aan het werk is. doch
heeft de „Volharding" niet bereikt
De sleepboot .Stortemelk' is Maan
dagavond om elf uur vertrokken
om de vermiste „Zeehond" op te
sporen. Aan boord van de sloep
bevinden zich twee man.
op neerkomen, dat de AP. dus nog
méér vakverenigingsmensen in het
kabinet hadden willen opnemen of
geeneen. Wij achten dit een ietwat
wonderlijke redenering Toen pro«
fessor Albregts, secretaris van de
Katholieke Werkgeversorganisatie,
als minister in het vorige kabinet
werd opgenomen, hebben de ande
re organisaties van werkgevers
zich niet veronachtzaamd gevoeld.
En terecht: een minister zit in een
kabinet niet als een vertegenwoor
diger van een bepaalde belangen
groepering. Van hem wordt ver
wacht in objectiviteit de belangen
van het Nederlandse volk in 7-tjn
geheel te zullen behartigen Dat
een ex-bestuurder van het N V V.
of de K A B. in dit opzicht achter
zou staan bij een man van het
C.N.V., wil er bij ons niet in. Wij
menen bovendien, dat hier de con
currentiezucht tussen de vakorga
nisaties or de spits is gedreven ten
nadele van de kabinetsformatie
Wat echter belangrijker moet
worden geacht is, dat in het offi
ciële A.R.-communique deze lezing
van „Trouw" niet met zoveel woor
den is opgenomen. Aangezien men
moeilijk aan een verzinsel van
„Trouw" kan geloven, rijst dc vraag
of er zich op dit punt wellicht een
misverstand tussen dr Drees en
dr Schouten heeft voorgedaan.
Zes en vier jaar voor
doodslag op baby
AMSTERDAM De rechtbank
heeft de 32-jange kleermaker J H
veroordeeld tot zes jaar gevange
nisstraf met aftrek en zijn 28-jarige
buurvrouw H. W. BD tot vier
jaar met aftrek. Zij hebben terecht
gestaan voor mededaderschap aan
doodslag op een enkele uren oude
baby. De dood van het kindje is
lange tijd geheim gebleven. De
vrouwelijke verdachte heeft het
geheim tenslotte echter niet onder
zich kunnen houden
April uit plein nabij de Haarlemse stads-
een auto, j schouwburg. Zij reden naar Putte
by de Belgische grens, stalden de
wagen daar en slopen vervolgens
clandestien over de grens. Liftend
en lopend legden zij vandaar de af
stand af, die hen scheidde van de
Franse grens. In Frankrijk trokken
zij naar Rijssel, waar zij zich aan
meldden bij een wervingspost van
het legioen. Met een hele troep ad-
spirant-legionnairs, afkomstig uit
verschillende landen werden zy per
trein overgebracht naar Parijs. Jan
Peetersen werd met zün lotgenoten
op transport gesteld naar Marseille,
waar hij drie cn een halve week
in een fort heeft gezeten.
De toestand daar was verschrik-
kelyk. De jongens hadden slecht en
weinig eten. Het was ontzettend
warm en ze kregen veel slaag met
een stok die voorzien was van een
aantal dunne leren riempjes. Bui-
ton het fort. dat op een hoge rots
aan de Middellandse Zee lag, kwa
men zij nooit. In de gloeiende hitte
moesten zy dag in dag uit hard
werken.
„Kruipoefcning"
De vreemdelingen, waaronder ook
veel Nederlanders, die de Franse
commando's niet |ocd verstonden
en ze daardoor niet of verkeerd
uitvoerden, waren er slecht aan toe.
Ze werden regelmatig bont en
blauw geslagen en wanneer zij
hiertegen protesteerden kregen zij
dagarrest. Dit hield steeds in, dat
Zte verder pag. 3)
Morgen nieuw kabinet
CAIRO. Nadat Hilaly
pasja drie weken geleden als
Egyptisch minister-president
aftrad, heeft hij Maandag
avond deze functie opnieuw
aanvaard. Het formeren van
een nieuw kabinet bereidt
hem geen zwarigheid, want hij
komt met zijn oude ploeg van
onafhankelijke ministers zo
I goed als voltallig terug. De ka
binetscrisis, welke gevolgd is
op het aftreden van Sirry pas
ja, heeft maar 36 uur geduurd.
Het nieuwe kabinet is het vijf
de sedert de ongeregeldheden
in Cairo in Januari van dit
jaar.
Hilaly zal zijn nieuwe kabi
net Woensdag bekend maken.
Iets minder warm
Van Dinsdagavond
tot Woensdagavond
Droog weer met
wisselende bewolking.
Zwakke tot matige
Noordwestelijke tot
Noordelijke wind.
Over het algemeen
iets minder warm.
23 Juli zon op 4 43 on
der 20.44; maan op 06.09
onder 2125,
HFT
IVF.ER VAN
VANMORGEN 7 UUR
Max temp
Necrsl
Station
Weet
Wind m/s
Gisteren
in 24 u
usio
Zw. bew.
Z. 3
19 C
3 mm
Stockholm
Regen
Z W 4
18
1
Helsinki
Onbewolkt
W.N.W. 4
18
7
Edintiurgb
Zw bew
W.Z.W 8
25
0
Londen
Onbewolkt
Windstil
27
0
Kopenhagen Regen
Z.W. 10
13
0.6
Amsterdam
Ltcht bew
Windstil
23
0
ZUrlch
Nevel
O 1
32
0
Locarno
Regen
N. 2
24
..-neve
Zw bew
Windstil
30
0
Parus
Llcht bew.
N. 4
29
0
Bordeaux
Half bew.
N W. 3
27
8
Nice
Zw. bew.
N.W 4
23
0
Berlijn
Onbewolkt
W.Z.W. 3
19
0
Frankfurt
Onbewolkt
N O. 6
28
0
M line-hen
Onbewolkt Windstil
29
0
W»n.n
Onbewolkt
Windstil
29
0