VAN NELLE
Alexander Cohen, journalist met
fenomenaal geheugen
Courantenreclame
Het Olympisch Logboek 1952
BRANDPUNTEN
JEUGDBLAD
Maak nu
Uw haard in orde
Mica
P. Nier op
JUNGHANS
HORLOGES
is niet
te vervangen
KLAAS PEEREBOOM
De Olympische Spelen te Helsinki
Toerde'i,
halfswaar
AMERSFOORT
UTRECHT
I Tc koop qevraaqd
ROBS VRIENDEN
■r>4c' Af
VAN ANARCHIST TOT MONARCHIST
Een zwervend leven in
bewogen jaren
DrA.A.Rap
DIRECT AANVAARDBAAR TE HUUR
in SOESTERKWARTIER
GEMEENTELIJKEgUg| PUBLICATIES
Slechts
3 dagen
1?
Aanval op 't Fort
Woensdag 20 Augustus 1932
in alle maten.
Neem Uw haard-
deur mede, wij
kunnen U dan op
z'n voordeligst hel
pen.
LANGESTRAAT 90.
15 steens ancre,
schokvrij,
radiumcijfers,
40.—.
gedipl. horloger
UTRECHTSESTRAAT 13
AMERSFOORT
Langestraat 55
Telef. 3093
liiPJinuiiniiiLiiiiiifiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiuiiiiii
ZEER BINNENKORT VERSCHIJNT
Nog nooit heeft een Nederlandse sportjourna
list op zo dringende en boeiende wijze verslag
uitgebracht van het grootste sportfestijn aller
tijden
Een boek vol inside-information, natuurlijk vooral over ons waterpoloteam.
10-lallen prachtige feto'b en tekeningen van Uschi.
U kunt thans nog bij Uw boekhandelaar intekenen voor slechts J 9.75.
EEN UITGAVE VAN DE BEZIGE BIJ.
óoor?
2014. Knots en Knars schudden elkaar de hand, daar
boven in de boom van waaruit ze de bijenkorf op
mijn persoontje neergesmeten hadden! „Voor ze
ruige," zei Knars, „Voor mij ken die wat!" „Geknipt,"
verklaarde Knots in de dieventaal. „Voor de bakker,
borstelen maar!" Ondertussen was ik al meters verder
en keek angstig over mijn schouder naar de zwerm
nijdige bijen. Die volgde me in de derde versnelling
en de voorhoede zat angstig dicht achter me. Met
bijen valt niet te praten, die kun je niet uitleggen, dat
het jouw schuld niet is, dat er met hun huis gesmeten
werd. Het enige wat er in zo'n geval te doen is, is te
zorgen, dat je uit de buurt van hun wraakzuchtige
angels blijft en dat deed ik dan ook, ik reed zo hard
als nog nooit een wielrenner over de weg gegaan is.
Maar voor een onbeschadigd gestel doet een mens
veel! Aan de hele Toerdefraans dacht ik niet meer,
al mijn aandacht was erop gericht die duizenden
nijdige bijen vóór te blijven! Ik merkte zelfs niet, dat
ik op een wielerbaan terecht kwam en ik hoorde hef
gejuich niet van de vele toeschouwers. Wel zag ik
een eind verder een vijvertje en dat was het meest
welkome, wat ik ooit gezien heb. Ik sprong van mijn
fiets en tegelijk in het water en de bijen suisden met
getrokken angels over mijn hoofd en verdwenen in de
verte. Ik dook proestend op en zag meneer Pedde
laars staan. „Gelukgewenst!" riep dat heerschap. „Je
hebt de beste tijd van deze tijdrit gemaakt! Een
pracht-prestatie!"
Een zeer speciale
Van Nelle-mélange,
bijzonder pittig!
Die moet U eens roken!
Te koop aangeb.
Te koop: wegens vertrek
naar buitenland, Fiat-500
met linnen kap, in prima
staat. Pieter Pijperstraat 43.
Gramofoonplaten. Zowel
in populair, als klassiek
vindt U grote sortering bij
Muziekhandel C. v. d. Wijn
gaard. Langestraat 72. Tel.
6225
Te huur aangeb.
Bruidskleding te huur.
Rouw-, Trouw- en Avond
kleding voor dames en he
ren. Maison Steenis. Stein-
laan 58. Zeist. Tel. 2784.
Personeel aevr
Flink meisje gevraagd,
niet ben. 20 jaar. Zelfstan
dig kunnende werken. Mvr.
an Gent, Noordewierweg
139.
Huishoudster gevraagd in
gezin met vijf kinderen,
waarvan moeder gehele
dag in de zaak werkzaam
is. Brieven ond. no. 9992
bur van dit blad.
Lessen
Verbeter Uw positie en
studeer voor handelscorres
pondent in de moderne ta
len bij Handelsinstituut
Van Rouwendal. Kapelweg
76. telef. 3489: Feithlaan 10,
telef 5248 Amersfoort
Diversen
2 Jaar gaan Fort-schoe
nen mee, bij dag in dag uit
dragen. Jaar schriftelijke
garantie, ontzettend sterk!
Willemse, vooraan de Leus-
derweg. Straks ook Noorde
wierweg 10.
Radio Dresselaerts. Nieuw
ste Philips radiotoestellen
vanaf 136.-. Gemakkelijke
betalingsvoorwaarden. Ook
inruil. Demonstratie aan
huis Krommestraat 9. Tele
foon 5772.
Emigranten. Voor verpak
ken en verzenden Uwer goe
deren Meubeltransport-on
derneming H. Bunk Zoon.
Tel. 5462, Puntenburgerlaan
16, Amersfoort. Erkend ver
pakkingsbedrijf. Inlichtin
gen vrijblijvend.
Bliksemsnelle fotoreportages
Uw adres, Arehifoto. (Spe
cialisten in Bruids- en Kin
derreportages) Rubens
straat 79 Tel 3070, A'foort.
Steeds voorradig: nieuw
en gebruikt hoek-, beton-,
staaf-, plaat- en balkijzer bij
Firma B Zwaaf en Zonen.
Amersfoort, tel. 5226.
Mevr Franken, Psychome-
triste (Helderziende) met
jarenlange ervaring, wonen
de te Utrecht. Vleutenseweg
279bis. telef. 21074. houdt
spreekuur a.s. Donderdag
21 Aug. van 28 "uur in het
Volksgebouw, Snouckaert-
laan 11.
Een gereinigd vormvast
costuum behoudt U voor
f 3 50 bij de Chem, Wasserij
„De Lelie" Kamp 96. Tel.
3223.
Een kleurecht gereinigde
mantel en vormvast opge
perst voor 3.50 bij de
Chem. Wasserij „De Lelie"
Kamp 96. Tel. 3223.
Kleurecht gereinigde top
per en vormvast opgeperst
voor 2,bij de Chemische
Wasserij ..De Lelie" Kamp
96. Tel. 3223.
Uw pantalon als nieu^
chemisch gereinigd en o;
geperst voor 1.50. Chen
Wasserij „De Lelie" Kam
96. Tel 3223.
Uw costuum model op#
perst, binnen enkele ui
terug voor 150 Chen
Wasserij „De Lelie" Kam
96. Telef. 3223.
Oud goud, zilver cn Juwclu.
Hoogste waarde. G. F Buu
man. Juwelier, Vrcdenburg
Utrecht. Expert der Nederland
se Spoorwegen
Te koop aangeb.
Hand-schoudertas, ln alle m:
detinten 5,95. ..Jeka", Lstl
Jansstraat 7. Telefoon 12416
Handnaaimacblncs v.a. t 40.-
trapnaalmachines vanaf I 73.*
machines in moderne salonfca-:
vanaf 185.—. Merken: Singw
Pfaff, Lewenstein. enz Bets
ling in overleg. Tevens reps
ratieinrlchting G. A. Wltjen
Herenweg 40 2 x bellen, bl]
Amsterdamsestr.weg Utreen
Telefoon 23968
Hoekijzer vanaf 60 tot 180 mi
diverse lengten, gebruir
doch in prima staat. Concur
verende prijzen. LiesboscK
weg Utrecht Telefoon 1950'
Hout - Hout - Hout. Alle s
ten timmerhout en hardbcoN
Koutwcrf „De Liesbosch
einde Verlengde Hoogravcnsc
weg. telefoon 19501. Ook
avonds geopend.
Te koop 2 aquariums 90>s45n
en 50x35x40 Geheel ingebouw
in prachtkast Ook genegen
ruilen voor goede radio. Schep
straat 15.
Een in prima staat
woonark, bev woonkamer,
slaapkamers, keuken, wc.
bergruimte, v. Veen's
laarskantoor. L. Nieuwstra?
90. Utrecht, tel. 15647
Studieboeken (gebruikte) voo
H.BS, Gymnasium. MUp?
Kweekscholen, Handelsonoe'
wijs. enz. In- en verkop
Boekhandel Meyer. Kor
Jansstraat 2, Tel, 13752.
Ondergetekende:
wenst zich te obonneren op
Handtekening:
DE Bewaarschool thans „kleu
terschool" op de Tuinen in
Leeuwarden is een oeroud instituut.
Een kleine drie kwart eeuw geleden
voorspelde de toen reeds overjarige
juffrouw Hutchinson met dreigend
opgeheven vinger, dat, zo doorgaan
de, er niets van mij terecht zou ko
men. Als 4-jarige knaap lieten deze
waarschuwende woorden mij Sibe
risch koud met het noodlottig gevolg,
dat een smadelijke verwijdering van
dit paedagogisch instituut spoedig
volgde.
Mijn elf jaar oudere stadgenoot
Alexander Cohen was het net zo ge
gaan. Ook overigens verliepen onze
schooljaren op de Lagere School en
op de H.B.S. vrijwel evenwijdig, 't
Was vallen en opstaan.
Hoe het met mij verder ging zal de
lezer wel niet interesseren. „Sander's
Werdegang" ik gebruik hier een
in zijn francophiele oren afschuwe
lijk klinkend Duits woord verne
men we uit zijn autobiografie. De
eerste 30 jaar in het bij Blitz in Am
sterdam in 1931 verschenen boek
werk In Opstand, het vervolg in Van
Anarchist tot Monarchist dat in 1936
bij de Steenuil, eveneens in Amster
dam het licht zag.
Zelden is er in het Nederlands een
eerlijker en tegelijk geestiger boek
verschenen dan „In Opstand". Want
Cohen beschikte over een fenome
naal geheugen, een in Nederland niet
geëvenaarde verteltrant en een supe
rieur gevoel voor humor. Dit laatste
werd niet door iedereen geappreci
eerd, want hij kon vlijmscherp zijn
tegen alles wat half of onecht was;
tegen ieder die zijn minachting op
wekte.
Paedagogisch boek
I N Opstand is in de eerste plaats
1 een paedagogisch boek, omdat het
leert hoe men een „moeilijk" kind
niet moet behandelen. Met die bedoe
ling werd het echter niet geschreven
hoewel de schrijver mij later ver
baasd toegaf, dat ik inderdaad gelijk
had. Hij had alleen een indruk van
zijn veelbewogen leven willen geven.
Van 27 September 1864 af. toen hij
het levenslicht aanschouwde, tot 1893
toen hij Frankrijk moest verlaten om
in het „trieste" Londen een veroorde
ling tot 20 jaar dwangarbeid te ont
gaan. In die periode was veel ge
beurd. Op het vreugdeloze kinderbe-
staan in een Joods kleinburgerlijk
milieu volgden de rumoerige school
jaren, de vlucht uit Leeuwarden naar
Harlingen waar hij achterhaald werd,
ziin mislukte leerlingtijd op een 1
groet, niet wil salueren als deze in
burgerkleren is gevolg: straffen daar-
voor, zijn onvermoeide reclames,
welke in hoogste instantie succes
hebben. Dan komen zijn veroorde
lingen wegens insubordinaties tot te
zamen 2Ü jaar militaire detentie, zijn
verblijf in Fort Prins van Oranje op
Pontjol in Semarang met grimmige
humor verhaald, de terugreis naar
Holland en het armoedige bestaan als
corrector bij Recht voor Allen in Den
Haag; zijn aanrakingen met de groei
ende arbeidersbeweging met Vliegen,
Fortuin, Domela Nieuwenhuis, revo-
lutionnairen. die van zijn aandeel
ook in hun geschriften gewagen.
Roorda van Eysinga had in die tijd
I Koning Gorilla, een smaadschrift te-
gen Koning Willem III het licht doen
zien en bij een orangistische mani
festatie vond Cohen het ogenblik ge
komen om in de Haagse Stations-
1 straat te brullen: „Leve het Socialis-
me. leve Domela Nieuwenhuis, weg
met Koning Gorilla", welke exclama-
i tie hem na een scherpzinnige en
J geestige verdediging een veroorde
ling tot 6 maanden gevangenisstraf
I bezorgde Hij week uit naar Belgie
j en toen de grond hem ook daar te
j warm onder de voeten was gewor-
den. naar Frankrijk, naar Parijs.
Daar zien we hem in het volle anar
chistische leven, hij ontmoet er Kaya
Batut, die nog altijd in Toulon lief
en leed met hem deelt. Maar ook al
le mogelijke kopstukken van de
anarchie van de daad. welke om
streeks 1893 in Frankrijk zo welig
tierde. Hij werkt mede aan alle mo
gelijke revolutionnaire blaadjes.
Bomaanslag
leerlooierij in Duitsland/ zijn 'mon- £)AN „komt de b°maanslag van
stering als lichtmatroos op een En
gels schip, waarvan hij droste „om
dat het gezicht van de halfdronken
kapitein hem niet aanstond." Dan
volgt de dienstneming in Harderwijk
als soldaat-schrijver in het Indische
leger, zijn verblijf in Lahat, waar hij
de militaire dokter, die niet terug-
Vaillant, een arrestatie van een
duizendtal revolutionnairen waaron
der ook Cohen, volgt. Een uitwijzing
uit zijn geliefd Frankrijk, een latere
veroordeling bij verstek tot 20 jaar
travail forée beëindigt de eerste Pa-
rijse periode. Aldus belast en bela
den, spoelt het echtpaar naar het
Alexander Cohen, de thans 87-
jarige journalist, die een zeer
bewogen leven achter de rug
heeft.
M
door hem gekwalificeerde „gore",
vreugdeloze Londen. Hiermede is
dan dit veelbewogen aan avonturen
overrijke tijdperk, zoals het beschre
ven is in In Opstand afgesloten.
Het boek, dat opgedragen was aan
mr H. P. L. Wiessing (van de „Groe
ne") sloeg in. Talloos waren in de
dertiger jaren de meer dan waarde
rende beoordelingen in de pers met
uitzondering van de Nieuwe Rotter
damse Courant, wier hoofdredacteur
Van der Hoeven 'n appeltje met Co-
hen te schillen had o m. wegens de
onverkwikkelijke zaak van de ano
nieme brief door diens Parijse cor
respondent, mr Hankes Drielsma
(uitg. fa. J. A. Fortuin, Amsterdam,
1912). Het Utrechtsch Dagblad, om
een der beoordelingen te citeren,
schreef: .Cohen is een journalist van
grote betekenis, hij weet door zijn
felle en hartstochtelijke ontboeze
mingen zijn lezers mee te slepen.Men
leest dit boek met grote aandacht.
Het doet ons verlangend uitzien naar
het vervolg, dat ook voor de mens
heid veel bewogener tijden zal be
handelen. Tenminste wanneer de
schrijver ons niet tevergeefs op een
vervolg laat wachten." Nu dit ver
volg kwam in 1935: Van Anarchist
tot Monarchist. Het knoopt aan bij de
aankomst van het echtpaar Cohen in
Londen, de droevigste, ellendigste
tijd uit zijn leven. Twee en een half
jaar leeft hij hier in de anarchisti
sche kringen. Hij ontmoet er Kropot-
kine, Rochefort en op de congressen
ook de kopstukken der verfoeide
Duitse sociaal-democratische bewe
ging. Hij werkt mee aan de Torch of
Anarchy o.a. met de zusters Rossetti,
nichtjes van de praerafaëliet Dante
Gabrièl Rossetti. Uitzonderlijk grap
pig is het verhaal van de vreemd
soortige politieke emigrant Zo d'Axa
en diens mooie geschaakte Veneti-
aanse geliefde, Zo d'Axa, die een
paar opzichtige sneeuwschoenen
koopt, deze ondanks hulp van zijn
landlord en landlady niet uit kan
trekken, er mee naar bed gaat en de
volgende morgen ze van zijn voeten
moet laten snijden.
Vrijspraak
AAN alles komt een eind. Zo ook
aan de Londense ballingschap Het
lukt de echtvrienden in Parijs terug
te komen, waar de jury hem van
zijn veroordelend vonnis vrij
spreekt. Evenwel als ongewenst
vreemdeling moet hij Parijs weer
verlaten wraakneming van de
bekende prefect van politie Lépine
zij verdwijnen opnieuw over Het
Kanaal en brengen de winter van
1395 op 1896 weer in het mistige
Londen door, maken daar het In
ternationaal Socialisten Congres
mee, waar hij in twistgesprek komt
met Liebknecht.
In Godsnaam vertrekt hij daarna
naar Holland om daar de hem
wachtende 6 maanden gevangenis
straf aan de Weteringschans en
Amstelveense Weg te ondergaan. In
de gevangenis krijgt hij de gerucht
makende ruzie met de gestichtsdok
ter Walburg Schmidt, welke na een
proces met vrijspraak eindigt, Kaya
is in die tijd in huis bij de Zaanse
familie Molenaar (van „Molenaar's
Kindermeel"), waar ze heel wat
Hollands leert. Zijn straftijd heeft
hij nuttig besteed aan een Franse
bloemlezing van Multatuli, waar
van een deel later als Pages Choi-
sies met een voorrede van niemand
minder dan van Anatole France zal
versc'jr.jnen. Geëmployeerde tegen
3.per week in een coöperatieve
bakkerij, uitgever van een eénmans-
bTaadje De Paradox, dat hij vult
met op Multatuli afgestemde maar
geheel eigen ideeën. Hierin vinden
we reeds zijn bewondering voor het
revolutionnaire socialisme duchtig
tanen: „Mij hebben de vrijdenkers
van de vrijdenkerij, de republikei
nen van de republiek, de democra
ten van de democratie, de socialis
ten van het socialisme, anarchisten
van de anarchie genezen." Cohen is
eigenlijk eenling geworden; hij be
hoort niet meer bij enige groep.
In Holland houden de Cohens het
niet uit. Ze gaan clandestien Lr,
naar Frankrijk. In hoge mate
makelijk is het te lezen hoe I>
ne eindelijk zwicht en de banvlw
opgeheven wordt.
In Patj
IN Parijs komt hij weldra in
mogelijke politieke en intelf
tuele kringen In zijn boek ontrtf
zich een stuk „Histoire content
raine". Nu komt zijn talenken/
hem te stade. Hij wordt redact^
van de Figaro en andere blade»
solliciteert en krijgt een regering
opdracht om vergelijkende stuif
over de invloed der kolonisatie
de inheemse bevolking in Indo-Ci'
na en Nederlandsch-Indie te maky
bezoekt daar o.a. het fort waar tj
vroeger gevangen gezeten hoe,'
heeft 'n onderhoud met gouverne^
generaal Van Heutsz en ander
hoogwaardigheidsbekleders, ktq
dan terug en interviewt zo*f
Franse als later Nederland;
staatslieden, o.a. Abraham Kuyp*
Ondertussen is hij medewerker" vï
Franse periodieken, bijv. van t
Mercure de France, van Indisci
bladen en in 1906 ook van De ïe
legraaf geworden. Parijse corre;
pondent van dit laatste dagblad ze
hij tot 1922 blijven.
Als genaturaliseerd Fransrci
meldt hij zich in 1914 om ?.<jn pk?,
in het leger in te nemen, dooi
wordt kort daarop afgekeurd Dz
begint hij zijn felle anti-Duit
campagne in De Telegraaf. De wc
log heeft ook nog op zijn gev.c-tw
dat ^i.in huis te Courcelles, waarfcj
zich teruggetrokken heeft, bij c
laatste vertwijfelde aanval der Dir;
sers, vernietigd wordt. Dat was i
1913.
Men kan nagaan wat Cohen c
zijn vooraanstaande plaats in d
journalistiek al niet meegemaoi
heeft en hoeveel interessan! h
daarvan weet te vertellen. Omi
hij zoveel gezien heeft van het hol
le gebral in de politiek heeft k
zich meer en meer afgewend va
de partij-bonzen en ziet hij nog e;.
kei heil in het herstel van de rr-
narchie. waardoor hij in het kaïa
der monarchisten, dus van U:
Daudet Maurras en de Act:;
Frangaise", terecht is gekomen
S. A. RE1TSM
Keel-, Neus- en Oorarts.
Kon. Wilhelminalaan 23
PRAKTIJK HERVAT
werkplaatsen ter oppervlakte van 150 M2
met zolder ter oppervlakte van 100 M2 en
open terrein ter oppervlakte van 250 M2.
Het geheel bevindt zich in uitstekende staat, is afgesloten
van de weg gelegen en met auto bereikbaar.
Zeer geschikt voor aannemersbedrijf.
Brieven onder no. 9991 aan het bureau van dit blad.
Op de gemeentelijke aanplakborden is aangebracht de
bekendmaking, betreffende de gunstige beschikking van
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort op het ver
zoek van N.V. Rijwielfabriek M. Pon, alhier, om vergun
ning ingevolge de hinderwet, tot uitbreiding van de rij
wielfabriek in perceel Bekensteinselaan 3. kadastraal
bekend gemeente Amersfoort, sectie B nr 6396.
Stepir\s
sterke elastiek
In ruime sorte
ring, enkel rek
98
a
in stevige dub-
belrek elastiek
De sigaret waar
duizenden
naar zochten!
MMlMIlllMiyiMiniM
Een geheel nieuw
soort sigaret!
(een spannend cowboy-verhaat)
Verder deze week o.a.:
MIS POES
KALEIDOSCOOP
(Puzzles en raadsels)
GELOOF HET OF NIET
(Bijzonderheden uit alle
tijden)
OOM BOBS
BRIEVENBUS
ONZE VERVOLG
VERHALEN
(Professor Lupardi, Ketelbin
kie, Belinda, Kick Wilstra)
Bent 8 eenmaal abonné, dan zult U dit blad
niet meer willen missen
Moakt eens kennis met ons
16 pagina's
voor de uitzonderlijk
lage prijs van
Verkrijgbaar bij bezorgers, agenten, boek
handel, kiosken en onze kantoren
