Oude schuilkelder in Bonn werd
intiem theater
MUSICEREN UIT HET HOOFD:
gevaar voor snobisme
„CONTRA-KREIS":
EXPERIMENT VAN
KURT HOFFMANN
Sneekweek
Blikken bussen als schijnwerpers
ALS DE SOLIST HET PODIUM BETREEDT.
Resultaat belangrijker dan
manier van uitvoering
Als twee
druppels
water
Donderdag 21 Augustus 1952
5
(Van onze correspondent te Bonn)
BONN IS „BONDSHOOFDSTAD", maar een beetje een ironische term
is dat wel. „Hoofddorp" is het woord, dat beter aangeeft hoe het met
de plaatselijke verhoudingen in Bonn gesteld is Een van de dingen waar
aan men het duidelijkst het on-hoofdstedelijke karakter van dit oude uni
versiteitsstadje ondergaat is het ontbreken van een enigszins beweeglijk
cultureel leven. De theatercentra van Duitsland zijn Berlijn, Hamburg,
München en ook nog wel een beetje Keulen en Düsseldorf, maar Bonn hoort
daar met bij. Op litterair gebied is er in Bonn bij mijn weten eigenlijk
helemaal mets te koop muzikaal is het iets beter; er is ten minste een Beet
hoven-traditie.
HET GEVOLG van deze, over het
geheel genomen niet zeer in
spirerende, situatie is, dat de poli
tici, de ambtenaren, de diplomalen
en de journalisten, kortom de hele
wereld van niet-Bonners, die over
de vroegere rust van het stadje is
heengevallen, naar Keulen, Düssel
dorf of Frankfort trekken voor
theater, cabaret, lezing en concert
(dm van de wat luchtiger genoegens
die sommige dezer steden etaleren
nog maar te zwijgen)
Onder die omstandigheden is
lemar.d, die probeert in Bonn zelf
vaste voet aan de brokkelige cultu
rele wal te krijgen, een waaghals,
een tegen-de-stroom-op-roeier. En
toch is er, op toneelgebied, zo'n po
ging gedaan, en het begint er op te
kjken dat het nog lukt ook. „Con-
tra-Kreis" heet die poging. Maar
laat mij bij het begin beginnen.
Ergens in het centrum van Bonn
ligt een oude schuilkelder. Daarbo
venop staat een gloednieuw bio
scooptheater. Een paar jaar geleden
ontdekten een stuk of wat acteurs
zonder engagement de kelder. Ach
terin was een soort vierkante ruim
te. die misschien wel voor toneel
bruikbaar zou zijn. Van het voorste
deel was, zo dacht men. met enige
goede wil wel een tentoonstellings
ruimte te maken.
Op die basis pakte men de zaken
aan. maar het werd geen uitgespro
ken succes. Voor de tentoonstellin
gen was maar weinig belangstelling,
in ieder geval niet genoeg om de
kosten te dekken En ook de „afde
ling toneel" leed onder een perma
nent gebrek aan geld; er zat nau
welijks een dróge boterham in.
Afgeknipte dassen
Maar nu. sinds ongeveer een jaar.
is er zo het een en ander veranderd.
Het voorste keldergedeelte is nu in
gericht naar het voorbeeld van de
Parijse existentiaiistenkelders; een
kleine dansvloer in het midden,
rondom, gedeeltelijk in een soort
nissen, tafeltjes, verder niet die
klap-in-het-gezicht verlichting, die
in Duitse „Lokale" vaak zo hinder
lijk is; en dan, vanwege de Parijse
sfeer klaarblijkelijk, hangt er ergens
een aantal afgeknipte dassen aan
een touwtje.
In Parijs begon indertijd „Lady
Patachou", een door Maurice Che
valier ontdekte zeer charmante en
zeer blonde damemet qualiteiten
op het gebied van het chanson.- met
het dassen-knippen. Het kon u ge
beuren, dat, wanneer u in haar ca
baret niet voldoende overtuigd de
refreins meezong of u op andere
wijze als buitenbeentje gedroeg, een
flink stuk van uw zorgvuldig ge
knoopte stropdas door de schaar
van Patachou werd afgeknipt.
Persoonlijk heb ik het nooit zon
barre grap gevonden, maar ik heb
in Parijs toch nooit van incidenten
naar aanleiding van dit wonderlijk
gebruik gehoord. Ik moet er niet
aan denken, hoe hier in Duitsland
een bezoeker van een cabaret, wie
men bij wijze van groet de das zou
ifknippen, zou reageren. Duel, denk
ik.
De dassen van de Bonner „Tabu"
zullen wel door de bedrijfsleiding
xijn aangekocht, afgeknipt en opge
hangen maar gevraagd heb ik het
niet. Hoe het ook zij, vooral dank
tij een plezierig muziekje is het in
die ..Tabu" wel uit te houden. Maar
om terug te komen op de „Contra-
Krcis": het theatertje staat nu on
der leiding van Kurt Hoffmann
Hoffmann was intendant van het
stedelijk theater van Breslau voor
hij als vluchteling naar het Westen
kwam De eerste maanden van zijn
verblijf in de Bondsrepubliek ver
diende hU zijn brood door als wijn
verkoper op te treden, tot op de
dag waarop hem de leiding van de
•Contra-Kreis" werd aangeboden
10 x 12 meter
U moet u het zaaltje waarin ge
speeld wordt voorstellen als een bij-
oa vierkante ruimte van naar schat
ting ongeveer tien bij twaalf meter,
in totaal zijn er 120 zitplaatsen,
waarvan het merendeel zich bevindt
aan twee zijden van het .toneel",
dat een in het midden uitgespaarde
humte is Ook langs de derde wand
itaan er dan nog enkele stoelen,
vooi zover de ruimte niet in beslag
genomen is door requisieten.
De vierde wand bevat de deur
daardoor de spelers opkomen en
xlgaan De stoelenrijen zijn amphi-
thtatersgewijs opgesteld; de eerste
tij toeschouwers zit practiseh op net
toneel Hetgeen tot moeilijkheden
aanleiding geven kan Laatst woon
de ik een voorstelling bij waar de
volgende complicatie optrad: een
fPeler moest, dat paste in het stuk.
'ets zoeken in een koffer Maar een
toeschouwer, die zoiets moet heb
ben gedacht van „He, een koffer'
had er zijn jas en hoed opgelegd
•"etgeen nu weer niet helemaal pas
te.
Verder is de zaak zeer eenvoudig
Twee tin de hoogte opgehangen'
wikken bussen met een op een
weerstand geschakelde lamp er in
hjn de schijnwerpers. Voetlicht is
jr niet. een souffleur is er ook niet
J-r staan, midden in de speelruimte,
twee ijzeren balken ter ondersteu
ning van de zoldering De regie
heeft het tot nu toe klaargespeeld
in ieder stuk die ongelukkige
'Jteren palen op een of andere wij-
z« tn het spel te betrekken. Als de
voorstelling begint worden van
huiten tegen het enige minuscule
taampje, waardoor licht naar bln-
D*n schijnt, een paar kartonnen
Platen» gezet. Als het helemaal don-
«r is, sluipen de spelers naar hun
Plaatsen, de „schijnwerpers" gloeien
en het spel kan beginnen.
Geen noodoplossing
Natuurlijk is toneelspelen in een
fltr3elyke omgeving, zo op de neus
•an het publiek, iets anders dan
'Palen op een groot schouwburgto-
heel Over dit en andere onderwer-
^n. die samenhangen met het ex-
Pariment van de „Contra-Kreis",
C:iT.
SlIlIilülOll!
had ik een gesprekje met Kurt
Hoffmann. Dit had hij er van te
zeggen:
„Wij hebben de zaak opgezet als
een gemeenschap van acteurs, die
fkerig is van de overheidsbevoogding
over het toneel, zoals die mhaerent
is aan het systeem van de gesubsi
dieerde stedelijke theaters. Het ge
volg van dit in Duitsland algemeen
gebruikelijke systeem is. dat de In
tendanten niet vrij meer zijn.
.Aan de ene kant zijn ze afhan
kelijk van hun geldgever, de staat,
en aan de andere kant kunnen zfj
zich geen experimenten veroorlo
ven; van leder stuk moet tevoren
vaststaan dat het trekken zal, want
er moet geld in de la komen. Nie
mand durft het dus aan eens iets
bijzonders te proberen, het publiek
op een nieuwe wijze te benaderen.
Daarom is voor ons het „kamer
theater" ook geen noodoplossing,
waarmee wij genoegen nemen tot
wij iets beters gevonden hebben,
neen. het is een van de bijzondere
middelen waarmee wij ons doel
trachten te bereiken. Dat doel is:
een verinnerlijking van het toneel:
wij willen het toneel weer maken
tot een stuk levende werkelijkheid,
waar het publiek onmiddellijk deel
aan heeft.
„Het spelen is niet gemakkelijk
onder de omstandigheden, die wij
voor onszelf geschapen hebben
Juist omdat de speler zijn publiek
niet alleen maar vóór zich heeft,
maar ook achter zich en opzij wor
den hoge eisen gesteld aan zijn
plastische uitdrukkingsvermogen;
zijn rug moet evenzeer kunnen
spreken als zün mond of gezicht."
„Wat voor stukken brengt u in
het bijzonder?"
„Eigenlijk alles wat ln staat is
een zekere verandering in de toe
schouwer teweeg te brengen, door
hem te ontroeren, aan het denken
te zetten of in een andere vorm
van geestelijke beweging te bren
gen. Dat een stuk daartoe de mo
gelijkheid biedt is eigenlijk de eni-
gi eis, die ik er aan stel. En daar
bij is het in zekere zin onverschil
lig op welk terrein de prikkelende
werking wordt uitgeoefend: die
prikkeling kan van politieke, more
le of aesthètische aard zijn. Trou
wens. uit de veelzijdigheid van ons
repertoire is dat ook, wel te zien.
323
KURT HOFFMANN als „De inge
beelde zieke" in Mollère's gelijk
namige toneelspel.
Wij speelden bijvoorbeeld Cocteau,
Shakespeare, Synge. Sartre, Moliere
om er maar enkelen te noemen."
„Hoe is er tot nu toe oj5 uw werk
gereageerd?"
„Goed. De belangstelling neemt
toe. Het is niet overdreven om te
zeggen dat de „Contra-Kreis" zich
een eigen plaats heeft verworven
in het Westduitse theaterleven.
Voor mij is dat een bewijs, dat de
mensen inderdaad behoefte hebben
aan beleving, dat zij verwachten
dat het toneel meer geeft dan goed
kope bevestigingen."
Zo is het ook. Tot nu toe heb ik
drie opvoeringen van de „Contra-
Kreis" gezien: „Le malade imagi
naire" van Molière, „The Playboy
of the Western World" van Synge
en „Les mains sales" van Sartre.
Vooral de Sartre-opvoering was.
door het boeiende spel van Gerhard
Kauffmann als Hugo, toneel op
hoog peil. En alle drie hadden ze de
intensiteit, die Hoffmann zichzelf als
eerste eis stelt.
Recordpoging Barthel
op 1500 m. mislukt
LUXEMBURG. De Luxem-
burgse middenafstandloper Joseph
Barthel, die te Helsinki Olympisch
kampioen werd op de 1500 meter
in de tijd van 3 min 45.2 sec, is er
niet in geslaagd het wereldrecord
op die afstand, dat met 3.43 0 op
naam staat van Gunder Haegg,
Lennart Strand en Werner Lueg,
te verbeteren. Het lukte hem wel,
ondanks de zware baan, het Lu
xemburgs record te verbeteren
door als eerste door de finish te
gaan in 3 min 44.6 sec. Niet min
der dan vijf deelnemers op dit
nummer bleven onder de 3.50.0.
De uitslag luidt:
1. Barthel (Lux.) 3.44.6 (nieuw
Luxemburgs record); 2. Mac Mil-
len (V.S.) 3.45 2 (Amerikaans re
cord geëvenaard); 3. Rciff (Belg.)
3 45.2 (nieuw Belgisch record); 4.
Herman (Belg.) 3.47.6; 5. Druetz-
ler (V.S.) 3.47.8.
Jan Plantaz laat
zich vervangen
Piet Kooyman start nu in
Luxemburg
LUXEMBURG. Jan Plantaz
heeft zich teruggetroken uit de
Nederlandse amateurploeg voor de
wereldkampioenschappen op de
weg. Hij vond zelf, dat hij totaal
uit vorm is. De sportcommissie van
de KNWU heeft thans de Haagse
amateur Piet Kooyman aangewezen.
Verder bestaat de amateur-équipe
uit Adrie Voorting (Haarlem),
Arend van 't Hof (Sassenheim),
Kees Aanraad (Oud-Gastel), Hein
Gelissen (Beek, Limburg) en Piet
v. d. Brekel (Echt, L.).
Alle hotels in de stad Luxemburg
zitten vol vacantie- en congresgan
gers (plan Schuman); er is geen
bed over voor renners, officials en
journalisten. Die zijn nu neergestre
ken in de dorpen in de buurt. De
KNWU heeft een speciale bus uit
Nederland laten komen om voor
het vervoer van de Ned. renners
(en hun materieel) van het hotel
in Echternach naar het circuit te
verzorgen. Dat is iedere keer onge
veer 40 km!
Het wegparcours is 17.5 km lang
en moet door de amateurs tien
keer, door de profs zeventien keer
worden afgelegd. Het parcours is
niet bepaald moeilijk doch het zit
vol lichte kHms en afdalingen
is zeer bochtig.
ROME. Italië, winnaar van de
Europese zone in de Davis cup
competitie, en India, enige inge
schrevene in de Aziatische zóne,
zullen te Melbourne tegen elkaar
uitkomen in een wedstrijd, die 24
December begint.
l~J IJ had zijn hoofd meer in de muziek dan de muziek in zijn
M hoofd" is een al verjaard muzikantengrapjedar is achterhaald
door de geestige ovmerking van één onzer orkestmusici: „h\j dirigeerde
alles uit ons hoof aMaar ook dat eerste grapje kan zo heel oud nog
niet. zijn. want het gebruik om bepaalde composities uit het hoofd te
spelen is betrekkelijk jong. Het is als verschijnsel verbonden met de
opkomst van „de solist" en het solisme als virtuozen dom. Sedert de
lijd dat muziek niet meer alleen en steeds minder werd uitgevoerd
in kamers en in huizen of paleizen van vorsten en adellijke heren, maar
ging verhuizen naar de concertzalen, toegankelijk voor iedereen tegen
een toegangsprijs, groeide allengs mede onder invloed van de op
bloeiende Romantiek de drang, én de noodzaak, voor de concert
zalen-bereizende solist om „de wereld te veroveren" en door een „dui
zendkoppig publiek" als phenomeen te worden bejubeld.
De virtuoos ging op tournee met
zijn paradepaarden, waarbij niet al
leen enkele losse stukken maar ook
meerdelige sonates en concerten uit
het hoofd werden gespeeld Het be
hoorde op den duur tot de stijl van
het optreden om kamermuziek „van
blad" te spelen, maar de grote solo
stukken en -concerten uit het hoofd,
alhoewel hei duidelijk zal zijn dat
een violist die Brahms' vioolconcert
uit het hoofd kan spelen ook wel een
sonate zonder muziekboek kan uit
voeren Die eenmaal voor de uitvoe-
ringspractijk geldende afspraak is al
weer verbroken. Zelfs strijkkwartet
ten het Nuovo Quartetto Italiano
bijvoorbeeld betreden zonder mu
ziek. zonder lessenaars, het podium
En uit Amerika verscheen de diri
gent-zonder-partituur. Toscanlni was
het voorbeeld, maar bij hem was
het een noodzaak: zijn zwakke ogen
dwongen hem alle partituren van
buiten te leren, een van-buiten-leren
dat bij hem in zo hoge mate van-
binnen-leren betekende.
Groot gevaar
Dat de leek en zelfs menig vak-
musicus voor dergelijke mnemo
technische prestaties grote bewonde
ring koestert is te begrijpen, maar
er schuilt in de verering voor deze
reproductieve bijzonderheid een
groot gevaar Immers, de menselijke
psyche is té gecompliceerd in haar
verfijnde organisatie om aan een ge
lijkschakeling welke ook te
worden onderworpen En zeker de
kunstenaarsziel mag men niet gaan
waarderen volgens de dumng ener
mode.
Hoe ontoelaatbaar ver wij hierin
reeds gaan bleek mij na een concert
van My ra Hess, die eén der klassieke
pianoconcerten met het Concertge
bouworkest had gespeeld in het Am
sterdams Concertgebouw. Zij was
met haar rood-gekafte planopartij
min of meer ostentatief onder de
arm het podium opgekomen en
speelde, tegen elke „mode" in, van
blad. De volgende dag stond in één
der recensies: Dat Myra Hess
dit bekende pianoconcert van blad
speelde was toch eigenlijk beneden
haar waardigheid." Neemt de schrij
ver van zo'n zinnetje aan dat Myra
Hess blijk gaf de te spelen muziek
onvoldoende te kennen?
Wie even nadenkt, begrijpt dat een
herscheppend kunstenaar die jaren,
vrijwel dagelijks, op een werk heeft
gestudeerd, maat voor maat daaraan
heeft gezwoegd, gevijld en gepolijst,
het stuk ként als hij er mee op het
podium komt HU heeft die muziek
in zijn studeerkamer vaker gespeeld
dan wU ooit het Wilhelmus hebben
gezongen En wie daar even bij blijft
stilstaan, beseft ook. dat het „uit-het-
hoofd-spelen" (of zingen) na lange
en intense voorbereiding, niet zó een
wonder is als wij, die alleen het
eindresultaat meemaken, soms wel
menen.
Voor ieder anders
De moeilijkheid ligt voor de uit
voerende kunstenaar elders, en ls
voor iedere kunstenaar anders ge
doseerd. Sommigen zijn auditief van
aanleg: voor hen wordt do muziek
in hun geheugen geheel klank, zij
vergeten na enige tijd het zichtbare
notenbeeld volkomen, zodat de ge
drukte noten, waarvan zü aanvanke
lijk de muziek lazen, nog slechts een
hindernis vormen; zij spelen liever
en beter zonder „noten"
Anderen weer zijn meer visueel
van aard: met het innerlUk „gehoor
de" muziekbeeld blijft het eenmaal
„geziene" notenbeeld onverbrekelijk
verbonden; zü onthouden niet slechts
de muziek, maar ook de plaats waar
deze op de bladzijde stond gedrukt,
zü onthouden zelfs de nummers der
bladzüden. de bogen, de tekens, de
vingerzettingen en de letters met
fotografische nauwkeurigheid. Som
migen uit deze categorie kunnen
juist daarom weer het notenbeeld
gemakkelük missen, omdat zij dit in
hun herinnering tóch zien; maar an
deren ondervinden van het aanwe
zige notenbeeld juist een aangename
steun Dat hangt af van velerlei bij
komstigheden die gedurende het op
treden mede de paraatheid van het
geheugen bepalen.
Nog geheel afgezien van de vele
variaties in het functionneren van
het geheugen bij ieder afzonderlijk,
afgezien ook van het feit dat muzi
kaliteit en kunstenaarschap niet in
wezenlijke waarde stijgen of dalen
door al of niet volmaakte actie van
het geheugen moeten reeds de ge
noemde psychische gegevens van vi
suele en auditieve aard en hun ver
menging ons doen inzien, dat de ene
kunstenaar van nature gemakkelijk,
de andere met moeite uit het hoofd
concerteert, en dat daarmede niets
gezegd is omtrent de waarden hun
ner prestaties.
Enige jaren geleden bleef de be
roemde Franse pianiste Janine Weill
midden in de voordracht van een
stuk van Debussy steken, begon op
nieuw. bleef wéér steken, veront
schuldigde zich en ging uit de solis
tenkamer haar muziek halen. Daarna
verliep alles zonder storing. Nie
mand nam haar dat kwalijk. Nie
mand achtte haar daarom minder als
musicienne.
Menig dirigent reeds had nóg de
eerste partituurbladzijde vóór zich
open liggen bü de slotmaten ener
compositie Dat is de andere kant
Hoevele jaren dirigeerde Mengel
berg de Beethoven-symphonieen uit
zijn partituren"' Kende hij ze niet
Pas aan het einde van zijn dirigen
tenloopbaan heeft hy. ook onder in
vloed van Amerika, enige Beethoven-
cycli uit het hoofd gedirigeerd. En
dat tegen zijn zin Omdat hij zich
mèt partituur rustiger voelde, ook al
keek hij er niet in.
Snobistisch element
Neen wanneer het ult-het-
hoofd-musiceren een e i s gaat wor
den, een eis door een mode gesteld,
dan wordt er wederom in ons con
certleven een snobistisch element ge
bracht, dat beneden de waardigheid
is van onze oude muziekcultuur.
Het enige wat belangrijk kan zijn
is: dat de muziek zo mooi mogelyk
wordt weergegeven. Langs welke
weg de vertolker tot zyn hoogste
vermogens komt is een zaak die nie
mand. alleen hèm, aangaat en waar
zeker géén voorwaarden aan mogen
worden verbonden, voorwaarden die
door oppervlakkige algemeenheid de
verscheidenheid der menselijke
structuur miskennen en die by ont
leding hunner strekking slechts sen
satiezucht blyken te zyn Omdat het
er ten slotte niets toe doet of iemand
van blad speelt of niet. Voor óns
niet. Voor de kunstenaar wèl. Laat
hem dan vry in zijn keus.
BERTUS VAN LIER
Volleykampioenschap
MOSKOU. Te Moskou werden de
wedstrijden voortgezet in het tournool
om de wereldkampioenschappen volley
bal. De uitslagen waren:
Heren. Hongarije—Finland 30; Tsje-
choslowakije—India 30; Roemenië—
Israel 30; BulgarijePolen 30; Rus
land—Libanon 3—0.
Dames: Roemenië—Frankrijk 30:
TsJech06lowakUe—Hongarije 3—0.
vierde dag)
SNEEK De uitslagen van de
vierde dag van de Sneekweek
luiden:
30 m2: 1 Emmy, strmn Tj. Geveke.
Regenbogen: groep 1: 1. Jan van
Gent, strmn dr J. W. v. d. Zypp.
Sneek.
Groep 2: 1 Beneventum, strmn
J. Hofland. Rotterdam.
22 m2 klasse- 1. Porto Alegre.
strmn H. R. Schaap, Deersum.
Pampusklasse: 1. Weerhaan, strmn
H. Bakker, Sneek.
16 m2 eenheidsklasse a, groep 1:
I. Peerless. strmn Joop Helder,
Paterswolde.
Groep 2- 1. Favenius, strmn Jaap
Helder, Paterswolde.
16 m2 kl. b. groep 1: 1 Black
Gull, strmn Th. van Eyk, Gouda.
Groep 2: 1. Dak. strmn D. Kamp-
huus. Zwolle.
Groep 3: 1. Henjoh, strmn H. A.
Minks, Leeuwarden.
Valken, groep 1: 1. Rirette, strmn
R Mulder, Langweer.
Groep 2: 1. Trewes, strmn S. M.
v. d. Meer. Heiloo.
Sharpies: 1. Rakker, strmn B. v.
WUk. Woubrugge.
BM-klasse: 1. Meteoor 2, strmn
D. Resink. Deventer.
Vrijheidsklasse: 1. Schoffie,
strmn H. C. Blok, Den Haag.
Olympiajollen: 1. strmn K. H.
Lukkien. Zwolle.
12 voetsjofien: 1. Waterbaby,
strmn A. W. Reijers. Sassenheim
Teamwedstrijd Holland-Friesland
regenbogen: Holland 15.1 p., Fries
land 20 p.
Verenigings-groepswedstrijd Val
kenklasse: „Den Haag" 41.1 p.
„Sneeker Zeilclub" 39 p. KZV
„Sneek" 39 p.
Fide-schaaktournooi
HELSINKI. In het Fide
schaaktournool zijn enkele hang-
partijen uitgespeeld van de laatste
kwalificatieronde. Hierdoor werd de
uitslag van de wedstrijd Italië
Noorwegen in de tweede groep 3Yi
en van Z.-SlaviëBrazilië In
dezelfde groep 31.
In groep drie won Israël de
laatste partij tegen Griekenland,
zodat hier ae uitslag 4—0 werd,
De eindstand in groep 2 luidt:
1. Zweden, 21 bordpnt; 2. Honga
rije 20,5 bordpnt., 3. Zuid-Slavië
18,5 bordpnt.; 4. Oost-Duitsland
13.5; 5. Oostenrijk 11,5; 6. Italië 11;
7. Brazilië 10.5; 8. Noorwegen 5,5.
Het eindklassement in groep 3 is:
1. Rusland 23.5 bordpnt.; 2. Ver.
Staten 18; 3 Finland 17; 4. Israël
16; 5. Nederland 13,5; 6. Polen
12,5; 7. Zwitserland 7,5; 8. Grieken
land 4.
Voor de plaatsing in het eind
klassement speelt Italië in groep B
en Brazilië in groep C.
Radioprogramma
VRIJDAG 22 AUGUSTUS
HILVERSUM I 402 M VARA: 7.00
Nieuws. 7 18 Gramofoonmuziek: 7.30
Idem; 8.00 Nieuws en weerberichten;
818 Gramofoonmuziek; 8.50 Voor de
huisvrouw; 9 05 Gramofoonmuziek; (9.35
—9.40 Waterstanden). VPRO 10.00 ..Km.
deren cn Mensen", causerie. 10.05 Mor
genwijding. VARA. 10 20 Gramofoonmu
ziek; 10 30 Planorecital; 11.09 Radlofeutl-
leton; 11.20 Gramofoonmuziek AVRO:
12.00 Dansmuziek; 12.30 Land- en tuin-
bouwmededellngcn; 12.33 Sport en prog
nose: 12 48 Orgelspel. 13.00 Nieuws;
13 15 Mededelingen of gramofoonmuziek
13.25 Orkestconcert; 14.00 Voor de huls
vrouw; 14 20 Gramofoonmuziek; (plm.
1515 Voordracht). VARA: 16 00 Orgel
en zang; 16.30 Voor de jeugd; 17.00 Clo-
vecimbelrccltal; 17.20 Haarlemse Orkest
vereniging. koor en soliste: 18.00 Nieuws
18 15 Felicitaties; 18.45 „Denk om de
bocht". 19.00 Pianospel; 19.10 „Wat doet
Uw man?" klankbeeld. VPRO: 19.30
„Vroomheid die moest bulten staan",
causerie; 19 45 „Op bezoek bij anderen"
causerie. 20.00 Nieuws; 20 05 Berichten;
20 15 Pianorecital; 20.30 ..Benelux", cau
serie; 20.40 „Van vreemde bodem", cau
serie. VARA: 2100 Cabaret; 21.35 .Het
Leven betrapt"; 21 55 Buitenlands over
zicht: 22 10 Gramofoonmuziek. VPRO:
22.40 „Vandaag", causerie- 22 45 Avond
wijding. VARA- 23.00 Nieuws; 23.15—
24.00 Residentie-orkest.
HILVERSUM II 298 M NCRV: 7.00
Nieuws; 7.15 Ochtendgymnastiek; 7.30
Gramofoonmuziek: 7 45 Een woord voor
de dag; 8 00 Nieuws en weerberichten:
8.18 Gewijde muziek; 8.45 Gramofoon
muziek, ;9.00 Voor de zieken; 9.30 Voor
de huisvrouw; 9.35 Gramofoonmuziek:
10 30 Morgendienst; 11 00 Gramofoonmu
ziek; 11.30 Idem; 12.10 Gevarieerde mu
ziek: 12.30 Land- cn tuinbouwmodcdc-
lingcn; 12 33 Lichte muziek; 12.59 Klok
gelui; 1300 Nieuws 13 15 Vocaal en
semble en soliste; 13 45 Gramofoonmu
ziek; 14.00 „Pioenen cn irissen moet men
nu planten' causerie; 14.15 Kameror
kest; 15.00 Gramofoonmuziek: 15.40
Voordracht; 16 00 Marinlerskapcl: 16.30
Voordracht; 16.50 Gramofoonmuziek;
17.00 Voor de Jeugd; 17.30 Militaire cau
serie; 17.40 Gramofoonmuziek. 17.45
Fries programma; 18.00 Nieuws; 18.15
Gevarieerde muziek; 18.45 Gramofoon
muziek; 18 50 Idem; 19.15 RegerlngsuiU
zending: „Verklaring en toelichting";
19.35 Gramofoonmuziek; 19.40 Radio-
krant; 20.00 Nieuws en weerberichten;
20.10 „Vijf minuten"; 20.15 „Kruisridder
van Joegoslavië", soorspel, 21.15 Geva
rieerde muziek: 21.45 Radio Philhnrmo-
nisch orkest; 22.45 Avondoverdcnkmg;
23.00 Nieuws en SOS-berichten23 15
Salonorkest; 23 4524.00 Gramofoonmu
ziek.
Brussel 324 M.
11 45 Gramofoonmuziek: 12.30 Weerbe.
richten: 12.34 Gramofoon muziek; 12.80
Koersen; 13.00 Nieuws: 1315 Orgelspel;
1400. 14.45. 15.15. 15 45 en 1630 Grnmc-
foonmuziek; 17.00 Nieuws; 17.10 Gramo
foonmuziek: 18 15 Causerie: 18 30 Voor
de soldaten: 19 00 Nieuws. 19 40 cn 20.00
Gramofoonmuziek: 21.00 Jeugdkoor;
22.00 Nieuws; 2215 Gramofoonmuziek;
22-5523 00 Nieuws.
Televisie-programma
Vrijdag 22 Augustus 1952
N.C.R.V.
20.1521 45: 1. „Sponsored pro
gram". discussie; Pauze; 2. Geva
rieerd programma; 3. Dagsluiting.
door
Samuel W. Taylor
28
„Dat is Bill Meadows zyn werk",
zei ik. „Die weet wat honden af
richten is Die chows had hij ook
afgericht Hij hoefde dan ook maar
een enkel woord tegen ze te zeg
gen en ze verscheurden Curly en
Dolly. Die honden zaten daar alleen
op te wachten Op één woord. Toen
hij gisteravond naar dat huis ging.
behoefde hij maar één enkel woord
te zeggen en het was met Curly
en Dolly gebeurd"
Mary huiverde. „Chick, laten we
daar niet over praten Wat een ge
luk, dat je het kind hebt gered."
„Maar hij kon jouw eigen hond
toch niet zo africhten dat hij jou
beet", zei Walt „Jij had die hond
toch zelf afgericht. Je had hem al
toen het nog een heel klein hondje
was."
„Er is maar één oplossing voor",
zei ik „En dat is dat het mijn hond
niet was
„Maar je kent je eigen hond toch
wel?"
„Ik was helemaal van streek. Ik
verwachtte op dat ogenblik geen
andere hond. Jiggs was een hond
met een lange stamboom We koch
ten hem toen hij nog heel klein
was van Bill Meadows. Hij was uit
een nest van vier of vijf".
Walt knikte. „Dan lijkt het me
niet onmogelijk. Een hond met een
stamboom heeft bepaalde kentekens.
Dat bepaalt de waarde van zo'n
hond. Wanneer er iets aan zijn
staart niet goed is of zijn oren, of
als er iets mankeert aan de kleuren
van zijn ogen, is het geen goeie
hond. Bill Meadows heeft natuurlijk
een andere hond uit datzelfde nest
afgericht. En dat was de hond, die
jou gebeten heeft."
„Dat is de enige oplosing, Walt."
„Wat voor rol speelt Bill Mea
dows hierin?", vroeg Mary.
„Dat weet ik niet. Natuurlük zit
hü >n het complot, maar ik heb nog
geen aanknopingspunt Gistermid
dag toen ik op Cora stond te wach
ten, stond hU met zijn Doberman
bij het station. Toen ik uit de bio
scoop kwam, stond hij aan de over
kant van de straat te wachten En
toen ik met Dolly's baby de deur
uitkwam, stond hü buiten. Ik geef je
de verzekering, dat ik schrok toen
ik hem daar zag staan. Die Dober
man van hem is een geweldig beest.
Maar ik weet niet
„Grote God!", riep Wait uit en
meteen sprong hij overeind.
„Wat is er?', vtoeg Mary.
„Een Doberman". schreeuwde
Walt. „Zit ik nou te slapen7 Dat ik
daar niet aan gedacht heb Is een
Doberman niet zo'n heel grote brui
ne gladharige hond met gecoupeer
de oren?"
„Precies", zei ik. „Wat wou je
daarmee zeggen?"
„Zoeven ben lk naar bulten ge
gaan om wat in de drogisterij te
halen en toen ik terugkwam stond
er zo'n hond aan de voordeur te
snuffelen
We keken elkaar zwijgend aan en
het afschuwelijke besef drong tot
mij door dat nu niet alleen mijn le
ven op het spel stond Ik had ook
Walt en Mary in deze geschiedenis
gehaald.
„Weet je zeker, dat het een Do
berman was?", vroeg Mary rustig.
„Ik ben geen hondenkenner". zei
Walt. Maar het was wel zo'n Duit
se hond. Geen herder, maar zo'n
gladde bruine met gecoupeerde
oren."
„Ja. dat is een Doberman", zei ik.
„De vraag is alleen: is het de hond
van Bill Meadows?"
Toen ik zoéven van de drogist
kwam. stond dat grote bruine beest
aan ae voordeur te snuffelen. Ik heb
daar verder niet by stilgestaan, tot
jÜ over Bill Meadows en zijn Do
berman begon
„Mogelijk hebben ze die hond la
ten ruiken aan een of ander kle
dingstuk van Je", zei Mary .Maar
een hond volgt je spoor toch niet
helemaal tot hier in San Francisco."
„Daar heeft mijn vriendje Buster
natuurlijk voor gezorgd. Hij kende
mün sympathieën voor jou En hij
wist natuurlijk heel goed. dat ik
niemand anders had, naar wie ik
toe kon gaan Het spijt me heel
erg en je hebt gelijk. Walt Ik had
jullie hier nooit in moeten be
trekken."
„Ach, schei uit", zei Walt. „Het
is nu eenmaal niet anders." Hij
liep naar de slaapkamer.
„Laten we ons nu niet druk ma
ken, voordat we zekerheid hebben",
zei Mary. „Het kan best een straat
hond geweest zUn, die wal aan de
deur snuffelde."
Walt kwam de slaapkamer uit
met een automatisch pistool.
„Dit heb ik uit de dienst mee
naar huis genomen", zei hy- Hij
schoof een houder met patronen in
het handvat, deed een patroon in
de kamer en haalde de veiligheid
over.
„Laat ze nou maar komen"
„Doe niet zo dwaas. Walt", zei
Mary. „We weten nog niet eens of
het Bill Meadows hond wel is En
als hii het is. heb je toch mets aan
zo'n aing. Wat wil ie eigenlijk7 Een
vuurgevecht met ae politie?"
„Nou goed", gromde Walt. „Maar
wat moeten we dan doen? We kun
nen toch zo niet blijven zitten"
Ik sloop naar d° slaapkamer, liet
het licht uit en k^ek voorzichtig
opzij van de ramen tussen de gor
dijnen door naar buiten. Er liep
niemand op straat. Aan het eind
van het blok huizen stond, aan de
andere kant van de straat, een
Ford geparkeerd. Hy zag eruit als
de Ford van Bill Meadows, maar
er zUn tenslotte zóveel Fords die
precies op elkaar lijken.
Ik ging weer naar de huiska
mer. Walt en Mary keken me vra
gend aan.
„Ik heb geen hond gezien." zei
ik
..Misschien in de portiek," ver
onderstelde Walt.
De zoemer ging.
„Wie stond er aan de deur?",
vroeg Walt.
Ik haalde mün schouders op „Ik
weet het niet. Hij moet in de por
tiek hebben gestaan toen ik naar
buiten keek
Opnieuw ging de zoemer, lang
en dringend.
„Er stond geen politie-auto voor."
zei ik
„Wie is daar?", vroeg Mary door
de spreekbuis.
„Een telegram voor juffrouw
Mary Davis." antwoordde een stem
Walt pakte Mary bij haar pols.
toen ze op de knop van de deur
opener wilde drukken „Dat is al
een oud trucje." zei hij
„Doet u het telegram maar in de
brievenbus," zei Mary door de
spreekbuis.
„Het is antwoord-telegram, juf
frouw."
„Doe het toch maar in de brie
venbus Het antwoord stuur ik nog
wel."
„Goed Juffrouw."
We renden door de slaapkamer
naar het raam aan de straatkant.
Beneden kwam een lange man met
een leren jak aan uit de portiek
Achter hem. een Dobberman.
„Is dat em," vroeg Walt.
„Ja. 't is Bill Meadows." zei ik
„En dat is die hond, die ik by
de deur zag snuffelen Wanneer we
Bill Meadows met dat beest bin
nengelaten hadden Met een re
volver doe je niets tegen een hond."
(wordt vervolgd)
EEN van de markantegebou-
wen, die is overgebleven van da
oude vestingwerken van hét stad
je Elburg is de Vispoort aan de
haven. Restauratie van dit bouw
werk is dringend noodzakelijk ge
bleken. De Vispoort ia nu om-
geven door een steigerwerk.
Rallye Monte Carlo
23-27 Januari
MONTE CARLO, De Rallye
Monte Carlo, de traditionele auto-
sterrit, zal in 1953 gehouden wor
den van 20 t.m. 27 januari. Op 20
Januari zal in de verschillende
startplaatsen het vertreksein wor
den gegeven. De aankomst te Mon
te Carlo is op 23 Januari. De klas
sementsproeven vinden 24 en 25 Ja
nuari plaats en de prüsuitreiklng op
27 Januari.
Hjalmar wil in
Rusland rijden
OSLO De Noorse schaatskam
pioen Hjalmar Andersen heeft oen
Russische uitdaging geaccepteerd en
bekend gemaakt dat hij in training
zal gaan. om in do komende winter
in de Sowjet-Unie tegen de Russi
sche kampioenen uit te kunnen ko
men.
De Russische uitdaging werd gis
teren in een artikel in de Pravda
gepubliceerd, waarin de Russische
rijders werd aangespoord hun uiter
ste best te doen Andersen's record
op de 10.000 meter te verbeteren.
Vandaag zei Andersen. „Ik zou
graag d* gelegenheid willen hebben,
op de Alma Ata-baan tegen de Rus
sen uit te komen. In ieder geval be
gin ik nu maar vast te trainen,
dan zie ik wel wat er deze winter
gebeuren gaat."
