Romantische kroniek van een
ontgoochelde held
Vijf en twintig uur Faust in Dornach
Gebrek aan mineralen oorzaak var
ziekteverschijnselen bij het vee
Dagblad-reclame is niet te vervangen
Alfred de Musset in Avignon
Lorenzaccio
meeslepende
samenzwering
tegen tyran
Voer van eigen bodem is te
weinig gevarieerd
Goethe's meesterwerk in zijn
geheel opgevoerd
ove
Middeleeuws manuscript
Gulden-Sporenslag gevonden
Kaas maakt het
voedzaam en... lekker!
DOE MÉÉR MET KAAS!
4
Dinsdag 26 Augustus I95
Nu genist in het wanne zand
Levensvreugde, vei} en blij
MaarSIR PERCY hoort er bij
KLEISTS „PRINS VAN HOMBURG" da-
teert van 1810, De Mussets „Lorenzaccio",
dat Jean Vilar ook in Avignon heeft opgevoerd,
van 1834. Na een korte spanne tijds staat de
romantiek, die zich bij de Pruis aankondigde,
bij de Fransman in volle bloei. De vrijheid, die
zich in het eerste stuk aarzelend mat met een
rechtvaardig heerser, wordt hier de meesle
pende samenzwering tegen een tyran; de brave
keurvorst van Brandenburg wordt vervangen
door de wellustige moordenaar Alexander de
Medici, hertog van Florence; de hoofdpersoon,
de romantische held1 en dromer, verandert in
een complete nihilist, die ten slotte sterft voor
de vrijheid. Het drama zelf verliest het klas
sieke en geserreerde, dat het bij Kleist had,
om zich te ontbinden in talrijke losse scènes
met een menigte van personages en een dia
loog, die meestal zwierig, poëtisch en welspre
kend, maar slechts zelden dramatisch is.
Kortom, met „Lorenzaccio" heeft Vilar een veelal
voor onspeelbaar gehouden stuk op de planken ge
bracht. een roman of liever een hyper-romantische kro
niek in dialogen en men is verbaasd over de geloof
waardigheid van deze romantische visie op het 16de
eeuwse Florence, over de geloofwaardigheid van zoveel
liederlijkheid, wreedheid en cynisme, over de scherpe
blik waarmee De Musset het verzet tegen de despoot
heeft bekeken en de vergeefsheid er van heeft uit
gedrukt.
GÉRARD PHILIPE kreeg in de kleedkamer van "het pauselijk paleis te Avignon be
zoek van de chansonnier Yves Montand rechtsen de filmregisseur Clouzot.
Geloofwaardig als weergave van
een romantisch gemoed, niet in
psychologische zin als bestaanbare
mensen. Men vindt in dit wonder
lijke stuk een bepaald soort wereld
wijsheid, zij het een zeer jeugdige,
om niet te zeggen naïeve verach
ting voor alle waarden. Lorenzac
cio, spotnaam voor de verwijfde,
laffe Lorenzo de Medici, is in werke
lijkheid een ontgoochelde held. Het
is zijn ideaal een Brutus te zijn en
Florence te verlossen van zijn neef,
de despotische hertog Alexander.
Daarom heeft hij het masker voor
gedaan van de genotzieke nietsnut,
de kameraad en helper van de vorst
in zijn feesten en wandaden. Terwijl
hij zich gerechtvaardigd voelt door
het voornemen de tyran te vermoor
den, raakt hij langzamerhand zelf
verslaafd aan de losbandigheid.
Het is vooral in de schildering van
deze „slechtheid" en in de zedelijke
aftakeling van Lorenzo door de uit
spattingen, dat De Mussets psycholo
gie bijzonder „jeugdig" lijkt. Zijn
held heeft het lage en lafhartige van
de mensen Ieren kennen, doordat zij
zich niet tegen zijn wandaden ver
zetten. Aan deze ervaringen ontleent
bij zijn „ironie ignoble" en zijn „mé
pris de tout", zijn verachting van
alles.
Hij is een cynicus geworden zoals
hertog Alexander, en het leven
heeft voor hem alleen nog een zin
door de voorgenomen moord. Het is
daarom voor hem ook niet nodig
aan deze moord de organisatie van
een revolutie te verbinden. Hij is er
zelfs zeker van, dat alle republi
keinse machten hem op het beslis
sende moment in de steek zullen la
ten. Hij bedrijft zijn daad in een
zaamheid als een verrichting van
persoonlijke hygiëne, die met poli
tiek nauwelijks iets te maken heeft.
Lorenzo wordt vogelvrij verklaard
en valt onder sluipmoordenaars-
hand. In een slotscène ziet men de
inhuldiging van de nieuwe tyran,
waarmee de doelloosheid van zijn
grote daad wordt bevestigd.
38 Scènes, 40 rollen
DIT stuk, dat uit 38 scènes be
staat en waarin meer dan 40
rollen voorkomen (afgezien van de
massale figuratie) is eigenlijk niet
voor opvoering geschreven. Voor de
voorstellingen van het Théatre Na
tional Populaire tijdens het festival
in Avignon, was het, dan ook aan-
lijk bekort. Dit was gedaan met
veel goede smaak. De slotscène, die
de filosofische conclusie van de
schrijver inhoudt, en die gewoonlijk
wordt weggelaten, was niet gecou
peerd. Overigens hadden Jean Vi
lar en Gérard Philipe, die de mise-
en-scène gezamenlijk verzorgd
hadden, ten volle gebruik gemaakt
van de mogelijkheden die het grote
plankier in de Cour d'Honneur van
het pauselijk paleis bood. Zonder
décor en met de eenvoudigste re-
quisieten volgden de scènes elkan
der op. nu eens links, dan weer
rechts, of in het midden; zodat de
verscheidenheid van plaats het
was voor De Musset een beginsel
kwestie. om hierin zo onklassiek
mogelijk te zijn en „plus shakespea-
réen que Shakespeare" behalve
door tekst, requisieten en belichting
ook door deze ontplooiing van het
toneel kon worden gesuggereerd.
Uit die bonte opeenvolging van
taferelen met hun proza declamaties,
doorspekt met meer aphorismen dan
met dramatische pointes, verdicht
zich toch langzamerhand een dra
matische handeling. Deze merk
waardige bouw van het stuk. dat
zich naar het eind toe versmalt, en
sneller wordt, kwam in deze op
voering uitstekend tot zijn recht.
Projectie voor Hamlet
flERARD PHILIPE als Lorenzo
^-*was ten voete uit de dromerige,
hautaine slappeling, die ergens een
verborgen spanning heeft, die in de
moord tot een abrupte ontlading
komt. Lorenzaccio is in vele op
zichten een projectie van Hamlet:
ook bij Musset's held vindt men
die gemartelde traagheid van een
beschouwelijke mens. die zijn raison
d'être in een bepaalde actie vindt.
Maar gelukkig speelde Philipe hem
niet als Hamlet, niet algemeen-men
selijk, niet psychologisch, maar ge-
styleerd-romantisch, zoals hij ook
zijn moet.
Uitstekend was ook de wellustige,
Nero-achtige Alexander van Daniel
Yvernel, met iets negroïde's in zijn
kop, in overeenstemming trouwens
met de historie, die bericht dat deze
Medici de zoon was van een zwarte
slavin.
Monique Mélinand als de markie
zin Cibo, maitresse van Alexander,
gaf een indrukwekkende uitbeel
ding van een menselijke vrouw, die
de hertog door morele overreding
probeert te redden, waardoor hij
zich dan ook geërgerd van haar
afwendt. Michel Vitold als de oude
Philippe Strozzi en Jean Deschamps
als zijn zoon Pierre, gaven felle,
levendige uitbeeldingen van een
Florentijns edelman, die als slacht
offer van het regime er niet tegen
op kan, en zijn opstandige, maar
al te heet gebakerde zoon.
De voorstelling, die muzikaal
weer door Maurice Jarre en
decoratief door Léon Gischia
verzorgd was, werd geopend
en gesloten door twee vaan
drigs, die op de wijze van ven-
delzwaaiers met hun machtige
Florentijnse emblemen als heV;
ware de ban openden en sloten.
Wat daartussen te zien was,
vond ik wel het boeiendste van
hetgeen het theaterfestival van
Avignon, dat in zijn geheel op
een hoog peil stond, dit jaar te
bieden had.
H. A. GOMPERTS.
(Van onze correspondent)
ALKMAAR. In onze steeds kunstmatiger wordende samenleving
doen zich bü het vee ziekteverschijnselen voor, die een gevolg zijn van ge
brek aan bepaalde mineralen, die ieder dierlijk organisme in uiterst geringe
hoeveelheden nodig heeft. Zo klein is soms de vereiste hoeveelheid, dat
éénmaal per dag laten ruiken aan de betreffende stof voldoende kan zijn
om een bepaald te kort aan mineralen te voorkomen.
Gezondheidsdienst voor Dieren en
de veeteelt- en landbouwconsulent-
schappen. Wanneer ergens het vee
„het niet doet" of wanneer steriliteit
optreedt, die niet het gevolg is van
een besmettelijke ziekte, wordt on-
worden onttrokken, die, wil daar
aan geen gebrek ontstaan, weer
aan de bodem moeten worden toe
gevoegd. Hiermede bevinden wij ons
op het terrein der bemesting.
De vrees, dat door het ontbreken
van mineralen, die in minutieus
kleine hoeveelheden nodig zijn,
ziekteverschijnselen kunnen optre
den, is niet denkbeeldig. Het gaat
hier om sporen van stoffen als ka
lium, matrium, magnesium, calcium,
derzocht of de ziekte verband kan
houden met het ontbreken van enig
mineraal. Er worden dan bloedproe
ven genomen, waarbij het onder
zoek zich voorlopig beperkt tot een
eventueel tekort aan calcium, koper,
fosfor of magnesium.
Door de samenwerking van de
drie genoemde diensten kan dan
soms het kwaad worden bestrecen.
Soms, want de deskundigen zijn het
Goede samenwerking
in Noord-Holland
De mineralen behoren in het
voedsel te zitten. Dat de mens veel
minder gevaar loopt van een tekort
aan mineralen dan het rund, is
toe te schrijven aan <^e omstandig
heid, dat het menselijk voedsel veel
gevarieerder is. Neem b.v. een sim
pel kopje koffie. Hierin zit koffie
afkomstig uit een ver land, water
uit eigen omgeving, melk van ver
schillende boerderijen en suiker af
komstig uit Nederland. Bovendien
is, behalve het water, ieder der ge
noemde producten morgen vermoe
delijk weer van een heel andere
herkomst dan vandaag of gisteren.
En zo gaat het met bijna alles wat
de mens eet of drinkt.
Bij een koe is dat anders. Zij
graast op de weilanden van de boer
derij waarvan ook voor een goed
deel haar wintervoeding komt en
drinkt uit de sloot die er omheen
loopt. Daarnaast kreeg zij voor cic
oorlog veel krachtvoer afkomstig
uit Noord, of Zuid-Amerika, dus
van heel andere bodem. Bovendien
was iedere zending van heel andeie
herkomst. Thans is onze deviezen-
schaarste echter oorzaak, dat ge-
importeerd krachtvoer slechts in
geringe mate ter beschikking staat.
Goede samenwerking
Het dier is dus voor een zeer groot
deel aangewezen op eigen bodem,
waa.raan door de plant stoffen
fosfor, koper, mangaan, jodium en
vermoedelijk nog verschillende an
dere.
Op het terrein van deze zo buiten,
gewoon belangrijke materie bestaat
in Noord-Holland een bewonderens
waardige samenwerking tussen de
(Van een bijzondere medewerker)
GOETHE moet gezegd hebben, dat eerst va honderd jaar zijn volle
dige Faust begrepen zou kunnen worden. Na er ongeveer zestig
jaar aan gewerkt te hebben, voltooide hij de Faust kort voor zijn dood
(22 Maart 1832) en liet het werk ons als verzegeld testament na. Zo
zouden we dus van het Goethe-jaar 1932 mogen aannemen, dat het een
begin inluidde van een beter begrip van de grote figuur, die Goethe
was. Men spreekt zo graag over deze universele mens, maar in wer
kelijkheid viert men steeds alleen de dichter Goethe. Wat achter de
dichterlijke woorden als het wezen der dingen glanst, ziet men niet
kan men ook moeilijk zien tengevolge van de duisternis, waarin het
materialisme van de negentiende eeuw ons heeft gedompeld. Niettemin
verlangt de mens van de twintigste eeuw meer dan ooit naar andere,
hogere waarden, waarop het leven nieuw en beter opgebouwd kan
worden. Dat de ontvankelijkheid hiervoor tot een inzicht verdiept kan
worden, is te danken aan dr Rudolf Steiner, die de genialiteit bezat
Goethe te doorzien niet alleen als dichter, maar tevens als natuur-
en geestesvorser.
Daarbij toonde Steiner zich een
typische denker der twintigste
eeuw door aan de moderne mens
de herschepping van Goethe's
machtig oeuvre te schenken op een
wijze, waarbij men het woora van
de dichter niet alleen als een
schoon of geestig product van een
taalhervormer waardeert hoog
stens hier en daar een symbool
zoekend maar vooral dit woord
als een realiteit gaat begrijpen, als
een beeld van wat Goethe's geest
zag: dus juist niét symbolisch.
Deze nieuwe geboorte van Faust,
waardoor men inzicht in deze stre
vende mensennatuur kan krijgen,
is uiteraard slechts mogelijk, in
dien deze gepaard gaat met de ge
boorte van nieuwe ideeën, in de
eerste plaats ook op kunstzinnig
gebied. En zodra men in Dornach
het Goetheanum. het „theater", in
het oog krijgt, wordt men inder
daad geboeid door de gedurfde mo
derne gedachte, die zulk een
machtig kunstwerk schiep. Het ligt
daar als eon reusachtig geslepen
mineraal, omhooggestuwd op een
podium van kalkrptsen, waarom
heen de begroeide bergen het décor
vormen.
Drama van de mensheid
In deze ruimte, Gle ongeveer elf
honderd bezoekers kan bevatten,
is gedurende zes dagen, in een
totale duur van ruim 25 uren. het
beeld gerealiseerd, dat Goethe's
schouwend genie had van de ont
wikkeling van de individuele mens
zowel als van de totale mensheid
En bij het ontrollen van dit beeld
mogelijk gemaakt door het on
vermoeide en toegewijde werk van
de Anthroposofische Beweging
bleek het in de eerste plaats aan
een nieuwe bewegingskunst, de
eurythmie, te danken dat de voor
stellingen zó levend waren: onno
dig bleek het de Faust allereerst
te begrijpen door middel van een
symboliek zoals men zo graag
doet. Bij deze Faust-opvoering
kreeg men het zuivere gevoel een
werkelijkheid te beleven.
Al spoedig, nadat het voorspel
zich voor het doek afgespeeld had,
overtuigde het beeld van de Prolog
im Himmel de toeschouwers van
de mogelijkheden, welke in de
eurythmie verscholen zijn. Want
zonder deze eurythmie waren de
drie aartsengelen met hun scharen
slechts dode toneelfiguren geble
ven. Als na hun verheerlijking van
Gods werk Mephistofeles, zwart uit
de diepte oprijzend, als een reuzen-
vleermuis 'het toneel opvlerkt, be
gint de beslissende dialoog: God
geeft Mephisto toestemming te
pogen de ziel van Faust in zijn
duivelsgreep te krijgen, overtuigd
dat dit niet zal lukken, want: „Ein
guter Mcnsch in seinem dunklen
Drange, ist sich des rechten Weges
wohl bewusst."
Toneel als werkelijkheid
Tussen deze donkere drang en
de rechte weg speelt zich het hele
Faustdrama, dat het drama is van
de mensheid, af. Hier begint de
eigenlijke tragedie: in een oud-
Gothisch vertrek geeft Faust met
de bekende lange monoloog uiting
aan zijn wanhoop over het geringe
resultaat van zijn vele studiën.
Hiermee wordt geduid op een ge
leerdheid, die voornamelijk geba
seerd is op intellectualiteit en die
verder in fiet drama verpersoonlijkt
wordt door Wagner, de famulus
van Faust In de hoop hierdoor een
hogere wereld te ontdekken wendt
Faust zich nu tot de magie, want
hij Is tot de erkenning geraakt
van de uitspraak der wijzen:
„Die Geisterwelt ist nicht
verschlossen:
„Dein Sinn ist zu, dein Herz
ist tot!"
En waarlijk lukt het hem de
geest der aarde op te roepen, die
wederom dank zij de eurythmie
als een beweeglijke rode vlam
komt verschijnen. Maar Faust wijst
hem af, omdat hij een nog niet vol
doende gerijpt mens is. Op het
hoogtepunt van zijn wanhoop
grijpt hij naar de gifbeker, maar
wanneer hij de dodelijke teug zal
nemen, hoort hij de Paasklokken
en het gezang van het engelenkoor:
..Christ ist erstanden!" Hiermee al
is de kern van de gehele tragedie
aangeduid, want telkens zien we
Faust als gevolg van zijn verbond
met de duivel falen, maar telkens
ook herstelt hij zich, wordt een
rijper mens en streeft weer hoger.
In het eerste deel van het drama
drijft Mephisto Faust vooral naar
de vervulling der zinnelijke be
geerten. Dit begint bij Auerbachs
Keiler en doorloopt de taferelen van
de Hexenküche en de ontmoeting
met Gretchen om het hoogtepunt
te bereiken in de wilde bacchana-
liën op de Blocksberg. Maar aan
het slot leidt de kerkerscène Faust
weer tot Gretchen: twee mensen
die in al hun zwakheid tenslotte
toch door hogere motieven, uit
hun diepste wezen omhoog geweld,
tot elkaar worden gebracht. Als
de deur van de kerker in het slot
valt, het lot van Gretchen dus be
zegeld werd, is het eerste deel van
de Faust geëindigd. We hebben dan
het drama beleefd in zijn diepste
tragiek. Op het enorme toneel, met
zijn grote technische mogelijk
heden, werd die op sublieme wijze
tot uitdrukking gebracht door een
groep voortreflijke toneelspelers,
waarbij vooral de prachtige spraak-
vorming opviel. Vooral- Frau 1
Grund's vertolking van de Gret- I
chen-figuur, die toch zo hachelijk
te realiseren is door haar heel tere
karakter, had een aangrijpende
zuiverheid.
Redding door Liefde
Een andere zijde van de heer
schappij van de duivel wordt in
het tweede deel van de Faust be
licht: de begeerte van de mens
naar winst, eer en andere uiterlij
ke macht. Maar ondanks deze ne
gatieve eigenschappen streeft Faust
als „ein guter Mensch" naar het
Schone, Ware en Goede, dat hij
hoopt te vinden in de figuur van
Helena een rol in streng-klas-
sieke stijl vertolkt door Frau
Nevar Hier wordt de toeschouwer
verplaatst in het Griekse land
schap, waar ook de zogenaamde
klassieke Walpurgisnacht plaats
heeft. De climax wordt dan in dit
Dienstbode van rust
huis sloeg ruiten in
(Van onze Gooise correspondent)
BAARN. Door de politie is
een 21-jarige dienstbode gearres
teerd, die onlangs in een rusthuis
met een bijl twee spiegelruiten be
gon stuk te slaan en vervolgens de
politie waarschuwde, dat er een
man in de tuin rondwaarde, die
het op de ruiten had voorzien.
De politie ontdekte alras dat het
meisje zelf deze ruiten had stuk
geslagen. Zij had dit gedaan in een
opgewonden bui naar aanleiding
van een schrijven dat zij van een
vriend uit Renkum had gekregen.
Toen zij toch eenmaal met de poli
tie aan het praten was. bekende
zij ook in totaal vijftien diefstallen
te hebben gepleegd ten nadele van
rusthuisbewoners en winkeliers.
werk bereikt in de strijd, die
Mephisto met zijn trawanten
waaronder de lugubere, slechts uit
pezen en beenderen bestaande,
Lemuren om het bezit van
Faust's ziel moet voeren tegen de
hemelse scharen. Deze engelen be
zitten echter het sterkste wapen,
dat der Liefde, waarmee tenslotte
de duivel verdreven, Faust gered
wordt. Suggestief de hemelse sfeer
verbeeldend, waarin de zielen van
Faust en Gretchen onafscheidelijk
verbonden blijken te zijn, sluit de
opvoering van dit grote werk met
de indrukwekkend gesproken regels
van het chorus mysticus: „Alles
Vergangliche ist nur ein Gleichnis."
Openbaring van Goethé's
Gedragen door de meesterlijke
vertolkingen van de acteurs Hen-
dewerk en Redlich als Faust en
Mephisto, werd deze opvoering in
Dornach van de volledige Faust een
indrukwekkend en inzichtv'ernjkend
geheel. De Nederlander Jan Stuten
had hiervoor niet alleen de begelei
dende muziek gecomponeerd maar
ook bijzonder mooie décors ontwor
pen. Mede door de steeds wisse
lende rijkdom van diffuse belichting
gaven ze op unieke wijze een ver
beelding van sferen en stemmingen.
Een prachtig voorbeeld hiervan
bleek de opening van het tweede
deel der tragedie. Hier was een
natuurtafereel te zien. dat voor
Goethe-kenners een openbaring
werd van Goethe's eigen geest: de
kleurenharmonie van berg en wei,
waar Faust onrustig de slaap zoekt;
Ariel met zijn scharen natuurwe
zens, die eurythmiserend de muzi
kaal uitgesproken ver,,n tot zicht
bare taal maakten: belichting,
die de natuur deed Lven door het
spel van wolken en nevels; de zon,
die donderend de nieuwe dag baar
de. En dit alles dan overgoten met
een schone impressionistische mu
ziek. Dit was geheel de sfeer, waar-
19e Nederlander Jan Stuten ont
wierp de decors voor de Faust-
v opvoeringen in Dornach.
V
in ool'f de monoloog van Faust ein
digt nï.et de bekende woorden: „Am
farbigeiï Abglanz haben wir das
Leben.I
STUTTtGART De regering van
Oost-Duitland heeft veertig verte
genwoordigers uit haar gebied toe
stemming jgegeven het vierde con
gres van d*e Duitse Evangelische
Kerk te bedoeken, dat van 27 tot 31
Augustus irr Stuttgart wordt gehou
den. Naar il'it kringen van het con
gres verluicht, werden 20.000 Oost-
Duitse bezoelkers verwacht.
er over eens, dat zij pas aan net
gin staan van een geheel niev
tak van wetenschap, die hen di;
lijks voor nieuwe problemen s*ê
United States Steel
sluit contract met
staalarbeiders
PITTSBURGH De groe.
Amerikaanse staalmaatschappij,
„United States Steel Corporatie
heeft Zaterdag volledige overé
stemming met de vakbond van
beiders in de staalindustrie 0,
een nieuw arbeidscontract beie
De maatschappij is de laatste gn
staalproducent, die een overt;
komst met de vakbond geslot
heeft. De 170.000 arbeiders hadd
het werk hervat op grond van t
voorlopige overeenkomst, nadat
grote staalstaking vorige maand?:
beëindigd. Het nieuwe contract
vat alle bepalingen van de re;
ling, die in Juli op het Witte Hi
werd bereikt.
Poging tot brandsticht®
bij Schoonhovens stadhu
en Edelambachthuis
(Van onzé correspondent
SCHOONHOVEN De fraaie v
nen, die voor het Edelambachtsfct
zijn gespannen, zijn in de nacht
Zondag op Maandag verscheurd
verbrand. Ook is brand gesticht
gen de deur van het stadhuis, zo<
deur en kozijn gedeeltelijk zijn va
ï.—u
koold.
Positie KLM-vliegtuige
AMSTERDAM Thuisreis: PH-T
(Maastricht) Maandagmiddag te 1515
Schiphol; PH-TES (Soerabaya) vantri
gen In Frankfurt; PH-TDE (Eindhovt
vannacht in Rangoon; PH-TDK (A
sterdam) vannacht tc 05.00 uur
Bangkok.
Uitreis: PH-TDG (Goudat gistere*
Manilla; PH-TDI (Enschedevanm
gen uit Singapore; PH-TET (Tilbu
vanmorgen uit Rangoon: PH-TDP ir
terdam) werd vanmiddag in Kar.
verwacht.
SEC-jeugdtournooi
Nadat vorige Zondag het ad-i
ranten-tournooi was afgewerkt,vc
den deze Zondag de junior en-vt
strijden plaats óp het terrein
de Bosstraat. Deze werden ca
schitterend weer begunstigd.
De uitslagen van de gespeel
wedstrijden zijn: SEC—Donar 1-
AW—Patria 11, De Zebra's—Doa
20, AWSEC 11, PatriaDe 2
bra's 1—0, Donar—AW 1—5, SEC
De Zebra's 1—1. Patria—Donar 3-
De Zebra's—AW 04. SEC—Pali
0—0. Einduitslag: 1. Patria 6 p;
Zebra's 3 pt.. 5. Donar 0 pt
LEUSDEN
Bevolkings tbc-onderzoe
In aansluiting op het door
reeds gepubliceerde betreffende 1
in October a.s in de gemeent
Leusden en Stoutenburg te houd
massa-bevolkingsonderzoek op lor
tuberculose, kan nog worden met
gedeeld, dat onder voorzittoucf
van burgemeester M. J. E. Kw
uit de ingezetenen in beide geme;
ten een comité van aanbeveling
gevormd, waarin alle lagen en sli
mingen van de bevolking zijn v
tegenwoordigd, o.m. in de per»
van de heren geestelijken en dok
ren, van raadsleden en bestuur;
den van Wit-Gele en Groene Kn
alsmede die van de onderscheid»
plaatselijke verenigingen.
Het onderzoek zal plaatsvinden
een nader aan te wijzen lokalit
te Hamersveld en te Leusbroek, 5
mede te Achterveld. Schoolkinder
zullen echter in groepsverband
het onderzoek deelnemen.
De voorbereidingen zijn thans
een stadium getreden, dat de hu
bezoekers(sters), die één dezer
gen daartoe een oproeping zul!
ontvangen, op een op 2 Septemt
a.s. te Lsusden en op 3 Septerat
te Stoutenburg te houden bijei
komst door de met de leiding v
het onderzoek belaste arts. de b
Ridderbos, zullen worden geinsta
eerd.
(Van onze .correspondent)
DEVENTER De archivaris
van de Atheneumbibliotheek, dr A.
C. F. Koch, heeflt dezer dagen een
verrassende vondst gedaan. Bij de
catalogisering vai 1 de handschrif
ten van vele eeuwen oude boeken
werd zijn aandach t getrokken door
het schutblad var\ een in het jaar
1819 verworven middeleeuws ma
nuscript. Nadat het, was losgeweekt
van de band, blee k het een aan
weerszijden beschreven stuk per
kament te zijn, wanrop een zake
lijk relaas stond ve;rmeld van wat
er zich tussen de lltde Juli 1302 en
de 6de Mei 1303 op militair gebied
in Vlaanderen en Züeeland heeft
afgespeeld.
Het fragment, deel 'Van een gro
ter handschrift, dat ve'Tder verdwe
nen schijnt te zijn, begint met de
Gulden Sporenslag. Het ver'n
van het treffen van de legers
die slag moet op een vorige bl
zij hebben gestaan. Behalve e
telling van het aantal gesneuv
den bevat het fragment voorts
het kort de gebeurtenissen, die
de Gulden Sporenslag zijn gevol]
Het eindigt met mededelingen o?
de oorlog, die de Vlamingen
1303 op Walcheren tegen de Zeel
wen hebben gevoerd.
Het relaas is in deze vorm
heel onbekend. Opmerkelijk is 1
geen van de tot nu toe beke:
verhalen zulke preciese datcr
geeft aan de opeenvolgend bescn
ven gebeurtenissen. Dr Koch hc
reeds vastgesteld, dat het verb
is geschreven in de St Pietersao
te Oudenburg, en wel zeer kort
de erin vermelde wapenfeiten.
Natuurlijk neemt U kaas op het brood, maar.
heeft U ook wel eens genoten van gebakken
kaasboterhammen of kaaslapjes,
een kaaspannekoek of een maca
ronischoteltje met kaas?
In kaas zitten de beste voedingsstoffen
eiwit, vet, vitamines en nog veel meer I
Eén pond kaas Is twee pond voeding I
Denk er aan: kies voor broodbelegging
altijd de soort die U het lekkerste vindt I
't Boemeltreintje, dat staat klaar,
Man van zaken, snel en ras
Neemt retourtje derde klas i
1
Duinen, zon en zee en strand
Heerlijk stralend' blauwe lucht.
Voor ieder die de stad ontvlucht...
