JODENVERVOLGING
in Nederland
Treffende kroniek over de
s*
Nieuwe Maasbrug tussen
cle beide Limburgen?
Golven
spatten
op als
huizen
hoog
gordijn
Oorlogsveteranen
paraderen met
Eisenhower
4
Woensdag 27 Augustus
>'v„. -
v^w *v
Amslerdamsche Effectenbeurs
Actieve obligaties
Mr ABEL J. HERZBERG
niet gelijk had. Zijn overwinning
had de wereld en het hele mense
lijke denken voor onafzienbare
tijd uit de voegen gelicht. De Jo-
(Van een onzer redacteuren)
Honderdveertigduizend joden woonden op 15 Mei
1940 in Nederland. Wat het verschrikkelijke lot van de
meesten hunner is geweest, weten wij: toen de bevrijding kwam
en Nederland de balans van vijf jaar Duitse terreur kon op
maken, bleek, dat van hen ruim honderdtienduizend waren
omgekomen, voor het merendeel in de vernietigingskampen
van Auschwitz en Sobidor, voor een kleiner deel in Mauthau
sen, B er gen-B eisen, Vught, Westerbork. Slechts een klein
percentage wist door onder te duiken aan de dood te ont
snappen.
Nuchtere, nochtans onvoorstelbare cijfers en feiten. Een
gruwelijke massamoord, té gruwelijk voor ons, die dit hebben
zien gebeuren en hebben laten begaan, om die misdaad te
kunnen begrijpen. Misschien zal de generatie, die na ons komt,
daarin slagen. Zij zal daartoe moeten putten uit de geschiedenis.
Of tijdgenoten ooit in staat zul
len zijn die geschiedenis te schrij
ven, is een vraag. Tallozen hebben
er reeds een poging toe gedaan,
maar de meesten zijn tekort ge
schoten, omdat zij (nog) niet in
staat waren die koele, objectieve
afstand te bewaren tot de feiten,
die voor een geschiedschrijver nu
eenmaal nodig is.
De eerste wellicht, die er in ge
slaagd is een kroniek der Joden
vervolging in Nederland samen te
stellen, enerzijds voldoende zake
lijk om ons weer te confronteren
met alle feiten en alle cijfers, an
derzijds bewogen genoeg om die
zelfde cijfers en feiten voldoende
reliëf te geven, is mr Abel J.
Herzberg geweest, die in het
derde deel van „Onderdrukking en
Verzet" (uitgave Van Loghum
Slaterus, Arnhem, en J. M. Meu-
lenhoff, Amsterdam; afleveringen
23 t/m 35) deze kroniek heeft ge
schreven in ruim 250 bladzijden.
Wat ter wereld, vraagt mr
Herzberg zich af, hadden de Ne
derlandse Joden tegen Duitsland
misdreven? Althans méér misdre
ven dan anderen? Toegegeven, zij
waren anti-Duits, zulks op grond
van datgene wat er in Duitsland
reeds was gebeurd, maar hun
daarvan een verwijt maken bere
kent toch verwisselen van oor
zaak en gevolg. In elk geval, aan
dat wat Hitier hun ten laste leg
de, waren zij niet schuldig. Ba
rendje Menist uit de Lepelkruis
straat en Izak Sjouwerman van
de Tugelaweg hebben de wereld
heerschappij niet nagestreefd, zij
waren geen „Wijzen van Zion",
noch leden van enige geheimzin
nige orgïfnisatie tot ontbinding
van de wereld. Waarlijk, zij had
den andere zorgen. Ook wa
ren zij geen plutocraten, noch de
mo-liberale communisten, en zulks
reeds omdat een zodanige hutspot
van politieke begrippen nonsens
is en niets anders.
Hitier heeft al die Joden, jong
en oud, groot en klein, waar zij
zich ook bevonden, en wat zij ook
deden, een demonische macht
toegeschreven en is tegen hen op
getreden, zoals in vroeger eeuwen
heksenvervolgers tegen de heks.
De heks was een fictie; zij be
stond niet. Maar dat had ge eens
aan iemand uit vroegere eeuwen
moeten vertellen! Wij. die afstand
tegenover de heksenvervolging ge
wonnen hebben, stellen nauwe
lijks meer belang in haar. Wat ons
interesseert zijn de motieven, de
voorstellingen, de angsten van de
vervolger.
Tegenover het anti-semietis-
me, zegt mr Herzberg, staan wij
nog niet op die afstand. Maar
op het ogenblik reeds zal het
duidelijk zijn, dat in de wilde, on
beheerste en onbegrensde Jo
denvervolging niet de Jood,
maar de vervolger van belang
was. Met alle daartoe beschik
bare middelen creëerde Hitier
een fictieve vijand, een demon,
die alles op onnaspeurlijke, on
dergrondse wijze vermocht te
doen wat slecht en schadelijk
was en wat in werkelijkheid
door Hitier zelf werd verricht.
De vraag of Hitier en de zijnen
niet hebben begrepen, dat men
hen zou doorzien, is niet van
belang: zij zagen zich zelf als
overwinnaar, die móest over
winnen en, na eenmaal over
wonnen te hebben, zou worden
verheerlijkt.
Het is de vraag, zegt Herzberg,
of Hitier, wat dit laatste betreft,
hij: „de Joodse bevolking van Ne
derland, uit het natuurlijke ver
band van maatschappij en vader
land gesneden en vervolgens ver
pulverd tot enkelingen, die elk
voor zichzelf maar moesten zien
aan de geschapen problematiek
het hoofd te bieden, moest in de
bedding der Joodse geschiedenis
worden opgevangen. Men vergist
zich als men denkt, dat daarvoor
geen Joodse Raad nodig was." Hij
heeft niets „ergers kunnen voor
komen" al kon men daarop bij
de oprichting in 1941 nog specu
leren en hij heeft niets ergers
bewerkt, maar hij heeft de wed
loop met de tijd verloren.
Aan ons allen knaagt de schuld,
niet méér te hebben gedaan. Er
was moed, zelfverloochening, een
bezielende naastenliefde en vooral
een rotsvast vertrouwen nodig om
de vervolgden te helpen. Te wei
nigen hebben van die moed, die
liefde en dat vertrouwen blijk ge
geven. Des te groter zij onze be
wondering voor de tóch nog dui
zenden landgenoten, die met ge
vaar voor eigen leven de vogel
vrij verklaarden hielpen.
Aan het slot van zijn relaas
wijdt mr Herzberg nog enkele
woorden aan het ogenschijnlijk
toch vreemde verschijnsel, dat het
anti-semietisme in Nederland tij
dens de oorlog is toegenomen, een
anti-semietisme, dat vooral aan het
bevrijding nog duidelijker aan het
licht trad. Hoe komt dat? Omdat
door de uitroeiing van tienduizen
den een minderheid, die reeds be
stond, nóg kleiner is geworden,
omdat de Jodenvervolging het
Joodse probleem tot een realiteit
heeft gemaakt en de Joden te on
zent een eigen, afzonderlijk le
venslot te dragen hebben gekre
gen. Nadrukkelijk zegt dr Herz
berg nog eens, dat naar zijn me
ning dit anti-semietisme niet zijn
oorzaak vindt in Duitse besmet-"
ting.
Positie klm-vliegtuigen
AMSTERDAM. Thuisreis: PH-TES
(Soerabaya) Dinsdag te 12.00 uur op
Schiphol. PH-TDE (Eindhoven) werd
om hal£ elf vanmorgen pp Schiphol ver-
t'ónvervolgmg jen onzent"was" dan ZZl
ook geen locale gebeurtenis: men
moet haar zien als een bewust on
derdeel van de Duitse wereldpo
litiek, die de „demonie van het
Jodendom" heeft geschapen om
eigen misdaden te verbloemen.
Zolang het Duitsland nog voor de
wind ging, behoefde die vervol
ging nog niet die gruwelijke vor
men aan te nemen van later, maar
toen het Derde Rijk in al zijn voe
gen ging kraken, kon er nooit Jo
denhaat, nooit wreedheid, nooit
wraakzucht genoeg zijn. Aanvan
kelijk ging de vernedering nog
geleidelijk aan: de Jood mocht
geen ambtenaar zijn, hij moest
zich laten registreren, hij mocht
geen café's meer bezoeken, geen
schouwburgen, geen bioscopen,
geen zwembaden, geen bibliothe
ken, geen concertzalen.
Maar van gewelddadige ver
volgingen, arrestaties, mishan
deling, vernieling van Joodse
eigendommen, was in de eerste
maanden van de oorlog nog
geen sprake. Na Februari 1941
werd het tempo verhoogd: op 2!)
April 1942 werd de „ster" voor
geschreven en nauwelijks vijf
maanden later schreef Rauter
aan Himmler: „Op 15 October
1942 wordt het Jodendom in
Holland vogelvrij verklaard."
Ach, feitelijk was dat al veel
eerder gebeurd.
Op beklemmende wijze be
schrijft Herzberg, hoe de razzia's
steeds omvangrijker werden, hoe
Westerbork van Interneringskamp
„Durchgangslager" werd en hoe
een verlammende angst bij dui
zenden alle weerstand brak, die
hen er zelf van weerhield de zo
vaak uitgestoken hand van de il
legaliteit te grijpen.
Joodse raad
Uitvoerig bespreekt mr Herz
berg de positie van de Joodse
Raad in dit drama, een instituut,
dat ongetwijfeld verworden is toi
een zij het dan ook niet altijd
even willig werktuig in han
den van de vijand. Tot een ver
oordeling komt Herzberg niet.
„Ondanks alle mogelijke critiek op
zijn gedragingen ben ik geneigd
de oprichting van de Joodse Raad
tot. de positieve factoren te reke
nen uit de smartelijke tijd van
onderdrukking en verzet," schrijft
om'
verwacht: PH-TDI (Enschede) van
nacht uit Bangkok.
Uitreis: PH-TDG (Gouda) Dinsdag
avond uit Mannilla; PH-TET (Tilburg)
vannacht uit Bangkok: PH-TDP (Rot
terdam) vanmorgen in Bangkok; PH-
TDB (Walcheren) gisteravond uit
Frankfurt naar Damascus.
Kerknieuws
Ncd. Herv. Kerk
Beroepen de Ermelo (3e pred.pl A
(toez W. L. Tukker te Delft* bij de
Presb Church in Nieuw Zeeland, te
Aucklnd G. F. W. Heingreen te Rottcr-
dam-Krnlingen. Aangenomen naar
Moercapellc. P H de Ruyter, cand. te
Jutphaas. Beroepbaarstclling. de heei
A. v ,d. Ban, vicaris te Scbaldaburcn-
Lutjegast.
De verhalen van
de mannen met ver
weerde gezichtendie
op een bankje aan de
Scheveningse boule
vard hun pijpje ro
ken, liegen niet. Als
dc zware dagen ko
men en dc loggers
beginnen te stampen
donderen de golven
soms huizenhoog over
het stuurhuis. En de
jeugd, die gespannen
toehoort, mijmert't
moet mooi zijn daar
op zee; maar over
drijft opa niet?"
Opa heeft niet over
dreven nu kunnen
zijn kleinkinderen het
zien aan de kust, die
dc golven splijt tot een meer dan
huizenhoog gordijn. En de jeugd
die de kleren liever droog houdt,
vlucht voor die enorme waarheid,
die de natuur hier bewijst.
NEW YORK. Meer dan 75.000
oorlogsveteranen namen Dinsdag
deel aan de vier en dertigste jaar
lijkse parade over de Fifth Avenue in
New York. Het hele verkeer was stil
gelegd en zelfs de voetgangers kre
gen geen permissie hun tocht voort
te zetten.
Aan het hoofd van de afdeling ve
teranen uit Kansas stapte generaal
Eisenhower, dc republikeinse candi-
daat voor het presidentschap. Van al
le kanten klonk de campagnekreet „I
like Ike". De republikeinse candidaat
voor het vice-presidentschap senator
Nixon liep mee in de afdeling uit Ca-
liformë. Volgens schattingen van de
politie waren gedurende de eerste
twee uur van de parade ongeveer
twee millioen mensen getuige van de
optocht.
Stijging goud- en deviezen
reserve door ontwikkeling
handel met buitenland?
DEN HAAG. Het Tweede Kamer
lid prof. mr. P. S. Gerbrandy wil
gaarne weten tot welk percentage
de stijging van de goud- en devie
zenreserve der Nederlandse Bank
een gevolg is geweest van de gunsti
ge ontwikkeling van het lopende
handels- en dienstenverkeer met
het buitenland. Prof. Gerbrandy
stelde hiertoe de minister van Fi
nanciën schriftelijke vragen. Tevens
vraagt hij de minister mede te de
len welk percentage van deze stij
ging en uitvloeisel is van kapitaal
transacties. Prof. Gerbrandy wijst
er op dat sedert het jaarverslag der
Nederlandse Bank N.V. per 31
December 1950 nimmer een specifi
catie van de samenstelling van het
deviezenbezit der bank is gegeven,
in het bijzonder wat betreft de ver
deling in „harde" en „zachte" va
luta Zoals gemeld steeg de goud
en deviezenreserve der Ned. Bank
sedert 23 Juli 1951, toen deze reserve
894 millioen bedroeg tot 2992.3 mil
lioen. bestaande uit een goudvoor-
-aad van 1324,7 millioen en een de
viezenvoorraad van 1667.5 millioen.
Staatsleningen
Grootb Obl 3%
Nederl 1951 3%
Nederl *43 (3%)
dito 1&47 (3%) 9
dito 193? 3
DoU.-len.-47 3%
Invest.certlf 3
Ned. 1962-64 z.b.
Ned. 1962-64 rab
Ned. NWS C2!(»
IndJë 1937 A 3
Grootboek '46 3
Actieve aandelen
Bank- en crediettnstelllngen
Cult H Ind Bk 51*/. 5QJfc
Nat. Handelsb. 97'/, 101'/
Ned HandjnU 142»/. 143
industriële ondernemingen
25/8
2618
90%
90%
91%
91
915/,
91%
95
94%
97'.',
92%
92",
92%
92%
92%
75%
75%
92
91%
91%
9136
A.K.U.
Bergh Jurgena
v. Berkei's Pat.
Calvé-Delft
Centr Suiker
Fokker
Gelder Zonen
Hoogovens
Ned Ford
Ned. Kabelfabr.
Philips Gem B.
dito Cum Pref.
Unilever C.vA.
ld. (dlv *52) r.v.o
WUt Fevenoord
145'/, 146
244 243
149 150
103 102
136*i 136 jj
150 Vi 151'/
184»/,
191'/, 190%
153% 153
132 132
174'/. 174*4
159% 158%
MiJnbouwondernemlngen
BUlltOD 1« 251 253
dito 2e 185
Petroieumondernemingen
Dordtsche Petr. 298'/, 295%
ld. Pref Aand.
K. Petr. M
dito Onder-A.
Moeara Enlm
304
324% 322%
323 321%
Elly Strassburger wil
Nederlandse worden
DEN HAAG. By, de Tweede
Kamer is een aantal naturalisatie-
ontwerpen ingediend, waarin o.a.
wordt voorgesteld het Nederlander
schap te verlenen aan Wilhelmine
Sophia Eleonora Elly Strassburger,
„artiste en mede-exploitante van een
circus, wonende te Hilversum".
In de memorie van toelichting wordt
o.a. gezegd, dat deze Duitse verzoekster
stamt uit een circusfamille, die in 1935
In Nederland een toevlucht vond en er
een nieuw circus oprichtte. Zij is zich
Nederlandse gaan voelen, heeft het ver
zet tegen de onderdrukker gesteund en
onderduikers verzorgd.
Rubberondernemingen
A'dam Rubber 7»
Bandar Rubber
Dell-Batavla
Kend. Leraboe
O.-Java Rubb.
83
85%
31%
Oostk. Cult.Mll
„Serbadjadi"
91 91%
3i 3i%
Scneepvaart-maatschappijen
H-A.U 143% 142%
Java-C.-J.-hJn
K-N.SJil. 120% H9%
K.P.M. 102 101%
Rott. Lloyd 117% 117
Ned. Sch. Unie 119% 117%
v. Ommeren 167 166
„Nederland" 131% 132
Suikerondernemingen
E.V.A. 92% 92%
Jav. Cult, MIJ 36 33%
N.-I. Suiker U. 68 67/.
Ver. Vorst CM. 17% 17%
Eabaksondernemingen
DeU Bat. Mb
DeU Mb
Senembah Mb
100 99%
70S£ 69%
55% -
Niel-actieve oblig.
Staatsleningen
25/8 26/8
Oenemarken 38 4 95
Engeland F L. 4 96 96%
Prov. en Gem. leningen
A'dam 47 13%) 3 93% 93%
A dam '48 (3%) 3
Apeldoorn '47 9
Arnhem 1938 9
Bandoeng 1936 4
Batavia 1937 A 4
Gelder! 1938 8
dito 20 l 1947 i
"s-Hage 1938 3%
dito le 1. 1937 3
dito 1938 (3%) 9
Gron. 1938 3%
dito 1938 S
Haarlem 1938 3
Haarlem 1947 9
s-Boscb 1938 S
Leeuw 1938 3
LeldeD 1947 S
N.-H. '47 (3%) 3
dito le 1. 1938 3
dito '20 J 1947 3
nbm. 2e l '37 3%
R'dam le en 3e
dito le l 1938 3%
dito 1938 3
Z.-HoU 3e 1 '37 3
dito 2e L 1938 3
dito 1946 3
93% 93%
98% 98%
93%
92% -
95% 95%
94%
98
99%
92
91%
Bank- en credietinstelllngen
Bk N Gem *37 3%
dito *38 3 100
Bk Onr. Z. *37 4 48
Gem, Cr. 40-J. 3—92
Ned Bankinst 4 61 64%
Bataaf sche
WagOD Lits
DelJ Spoorw
25/c
97%
95%
72
41
Pandbrieven
Alg. Hyp. XY 8
Am Hyp. XY 3%
Arn Hyp. (3%) 3
Bat HypJt. 3% 3
Dordr NP. 3%
Fr.G.8 DE-VE 3%
dito 3
's Gr Hyp (3%) 3
Gron H.b. dito 3%
HoU. Hyp. K.
Hyp. Ned. (3%) S
Mb HCr.(3%) 3
Nat. H. ser. E 3%
dito Gec. (3'/j) 3
Ned-HypJC.O'/i) 2
dito serie B 3
N.W. Hyp.B. 3%
Ov. HB. (GZ'A) 3
Rott. Hyp.b. 3%
Utr H ser. KL 3%
dito Gec. (3%) 3
West! N.O. 3%
dito (3%) 8
dito AB-AC 3
Zeeuw HypJ3.3%
Zulder-KL (3%) 3
Z.-H. H.B. 3'/i
HoU. Bank 4%
le Ned. Sch.v. 3
Rott Sch HB 3%
86 86
86
90 90
87% -
87%
86% 87%
86 85%
86% -
94% 94
86% 86%
82% 82%
Diversen
Muller Co. 169 168%
VoorL genot, aandelen
PhlL G1('/,D'51)
Industriële obligaties
AK.U. 3%
Bergb s Jurg. 31/,
Philips doUX 3'/,
Stokvla 3%
Unll Conv. '49 3%
Werkspoor 3 'A
CockeriU 4
98% 98%
96% 96%
99101
97%
96%
N.-l Spoor "37 3%
Sam Joana 4
Premleieningen
Amst Olymp 3 119
A'dam Dremlel '51 104% 105%
Utr ld '52 f 100/2%
VoorL Genot Obligaties
Bk Ned Gem 4% 101% 100';,
idem 0/5/10 103% 103»;
Kon Petr '50 3% 117% 116';,
Philips S len. 4 104% 104%
R'dam Dr.! -52 2% 99% 99%
Niet-actieve aand.
Bank, en credlednstelllngen
Amaterd Bank 153% 152%
Escomptobank 53% 53%
HoU Bank Unie 213 213%
Mb. Nat HerfstB 76% 76%
N. Bank v. Z.Afr. 165 164
Ned. Credletb. B
Rottere Bank 156 153'
Slavenb. Bank 105% 106%
Twentsche Bank 154%
Depötfractlebewbzcn etc.
Rott Bel Cons 203 203
Nw.Ned AmHyp
Nth W Pac H.b 135
industriële ondernemingen
AJb. Superfosf. 144 143%
Alg. Norit
AU an Co.
Alw. R. v. Aand B
Amst BaUast Mb
Bergb PapJabr.
Breda MachJabr.
Buhrmann'a Pap.
Dikkers
DRU
EmbaU. en Houtb
Grub ter 6% pref.
Hazemeyer A
Heemaf N.V. 157% 156%
Helneken 170% '170%
Hero Conserven
HoU. Stoommeel 80
HoUandla Kat 81
HoU. Beton 151
Draad en Kab. 250
Kunstz. ind. 92
HoU. Melksuiker 170% 170%
Int Gew. Betonb
Int. Kunstoffen 76% 78%
Intern Viscose 75%
Klinker IsoUet 31% 31';
Kondor
Gist en Splr-fabr 183% 183%
Kon. N. Grofsm. 112
Kon. Ned. Zout 261
K. Pbarm. Broc. 155 155
89
104
72
106
229»/
93
56%
106%
134%
82
150%
92%
Kon. Ver. Tapbt 122% 123%
K.Zwav.z. Ketjen 149 148%
Lett.gtet A'dam 189
Lyempf 122% 126%
Lbm en Gelat 138
F. Smulders 94 94%
Ned. Bakkerb 193 190%
Autob. Vredesttln 136 129%
Ned. Am. Fitting 38 38%
Nedap 96% 96%
„Nieaf" 112% 113
Ned. Scheepsb 140 142
N. Ind. Vezelv. 69 73
Nbraa 148
Pad. Porti. Cem. 41%
Rott. Droogd. MIJ 300% 301%
Rouppe vd Voort 98 98%
Rubb. Vredesteln 152 154
„Schelde" 93
Schokbeton 85 86
Scbolt. Aard M.t. 138
Stokvis 116% 116%
Stork Co. 115% 116
Unie van LJsfabr. 121
Unll 6% c.pr A 123% 122%
ld. 4% afl c.p. 8-8 88
Ver. BUkfabr
Zwltsal
Werkspoor Ser a
Weljers ina. a
Zwanenb Org
Blectr- en gasman**
Aniero
Overz Gas &Uj
Bandelsondernemiugf
Born Sum Eimy
Curac Handelmh
Guntze) Schum
Houth Pont
Lnternatlo
Unde Teves
MoJuksche Bver
Tela Co
MUnb., Onr G Pet™
Aln Exploratie
Oost Borneo
Gem Eigendom
Perlak
*3 baksond era eralaji
Arendsburg
Besoeki jj.
Thee-ondernemlnjea
Sedep
Telaga Patengan
Dlv Cnltnurondern,
NgombezJ
Diversen
Albert Heyn
Ned Walvlsch
Schev Expl. Mb-
rhome Hav.bedr.
Kolst Sabang
Monteom Ward
Wilson Corp
Spoor- en tramwegen:
DeU Spoorweg
Ned.-Ind Spoorw
Haagsche B so
Semarane Joanna
Semarang Cherib
Amerikaanse Spoor*»
Atchison Topeka
Baltimore
Miss K. T.
New York Centr.
Pennsylvania
Canadian Pacific
Amerikaanse fond ten
Am. Bern berg
Am er. Radiator
Am. Smelting
Anaconda
Bethlehem Steel
Chrysler
Ford Canada
Genera] Motors
Hudson Motor
Intern. Nickel
Kennecott
Rep. Steel
Standard Brands
U.S. Steel
North American
Cities Servlco
Cont OU
Mldcont
PhJUps
Shel Union
Standard OU NJ.
Tide Water
Obl. 1 Gron. 4%
Prolongatie
ANP-CBS-GEMIDDEL1
22/8 I 25,;
Petroleum 148.75
Industrie 189.87
Scheepvaart 152.65
Banken 121.17
Ind fondsen 44.19
AleemeeD 13539
Commissaris der Koningin
wil bemiddelen bij staking
in ,,Ommelanden"-fabriek
GRONINGEN. Bij de Coöpera
tieve fabriek voor melkproducten
„De Ommelanden" wordt nog steeds
gestaakt. De commissaris der Konin
gin in de provincie Groningen, de
heer E. H. Ebels, heeft aan de par
tijen te kennen gegeven te willen be
middelen. De algemene Nederlandse
agrarische bedrijfsbond heeft te ken
nen gegeven, dat zij deze bemidde
lingspoging op prijs stelt.
De „Ommelanden" heeft nog niet
laten weten of bemiddeling door haar
zal worden geaccepteerd.
SCHEEPSTIJDINGEN
Nederlandse schepen op weg
naar Rotterdam
ALUDRA van Bahrein pass 26 Kreta;
ARKELDIJK van New York via Ant
werpen pass 26 Noordelbk van Azoren;
ADARA van Teignmouth 26 verwacht
(Smith).
ABBEDIJK van Galveston verwacht
27 Scilly te passeren naar Antwerpen.
BLITAR van Japan via Antwerpen
pass 26 Lissabon.
EENDRACHT van Levant 25 nam v
Glbraltar,
EDAM v New York 26 nam. verw.
FAIRSEA van Australië pass 26 Kaap
Bon; FRIESLAND van Huelva 28 ver
wacht.
FRIESLAND (SSM) ">5 nam v Huelva.
GROOTE BEER van Quebec pass 26
Noordelijk v Azoren; GAASTERLAND
van Kingslynn 28 verwacht.
HASKERLAND van Goole 27 verw.
HEELSUM van Charleston 27 's midd.
te Antwerpen verwacht.
KOTA BAROE van Priok via Ham
burg pass 26 Finisterre.
LOENERKERK van Calcutta 26 te
Bombay; LANGKOEAS van Priok pass
26 Wight:-LAURENSKERK van Bahrein
pass 25 nam Straat Ormuz naar Suez:
LARENBERG van Casablanca naar
Per nis pass 26 Lissabon.
MIDSLAND van Grangemouth 28
verwacht.
NIEUWLAND van Grangemouth 30
verwacht.
PRINS MAURITS van Chicago 29 te
Havre verwacht cn 6 Sept. te Rot
terdam; PRINS JOHAN WILLEM FRI-
SO van Quebec pass 26 dwars van Cape
Clear (Ierland) PRINS FREDERIK
WILLEM van Quebec via Hamburg pass
25 Anticosti Eiland; PRINS WILLEM
IV van Chicago 26 te Milwaukee.
Plannen gereed - wachten is op geld
uit Brussel en Den Haag
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Op papier is het wel zo ongeveer voor elkaar: Belgisch
Liraburg en Nederlands Limburg krijgen een nieuwe brugverbinding over
de Maas, die het Belgische Mechelen (aan de Maas, welteverstaan) met het
Nederlandse Elsloo zal verbinden en een onderdeel zal vormen van de
ontworpen grote autosnelweg van Antwerpen naar het Rijnland. In de
practijk is er nog een groot obstakel en dat is het geld. Daarom is het nog
niet te zeggen, wanneer kan worden begonnen met de bouw van deze brug,
die van grote betekenis zal zijn voor een nauwer contact tussen de beide
Limburgen.
Er wordt veel verwacht van deze
brug en natuurlijk allereerst voor
het snelverkeer. Antwerpen is nu
slechts door secundaire wegen met
de Maas verbonden, waarover de
bruggen bij Maastricht en bij Maas
eik alleen een behoorlijk contact
tussen België en Nederlands Lim
burg verzekeren. In het gebied
daartussen, een strook van ongeveer
30 km., zijn slechts enkele ongeluk
kige pontjes, die op drukke dagen
het plaatselijk verkeer al nauwe
lijks aankunnen. De geprojecteerde
snelweg zal nu Antwerpen via de
steeds meer tot ontwikkeling ko
mende mijngebieden van Beringen
en Gend met Mechelen aan de Maas
verbinden en vandaar via Elsloo
aansluiten op de weg van Maastricht
naar Sittard. Met de binnenkort ge
reed komende autosnelweg Geleen-
Heerlen-Kerkrade, die op het Duit
se wegennet aansluit, komt dan een
directe wegverbinding tussen Ant
werpen en Keulen tot stand, die zo
wel het Rijnland als de Scheldestad
op een toenemend economisch ver
keer doet hopen.
Maar ook voor het plaatselijk ver
keer wordt de brug van grote be
tekenis. In de mijnen van Belgisch
Limburg werken vele Nederlanders,
zoals ook de Staatsmijn Maurits per
soneel in België betrekt. Met bo
vendien de vele vriendschappelijke
en familiecontacten is er een intens
dagelijks verkeer over en weer en
begrijpelijk is, dat men hier einde
lijk de haast middeleeuwse pont
verbinding door een vaste brug ver
vangen wil zien. In Stokkom heeft
een locaal comité geruime tijd voor
een brugverbinding tussen dit dorp
en het Nederlandse Berg geijverd.
Maar Stokkem heeft het afgelegd
en te Mechelen en Elsloo wacht men
nu in spanning, wanneer deze twee,
nu nog afgelegen en rustige dorp
jes, in het razende inter-Europese
verkeer zullpn worden ingeschakeld.
Op de vraag naar het wanneer
durven echter de experts van de
Belgische Dienst van Bruggen en
Wegen nog geen antwoord te geven.
Ze hadden onlangs nog contact met
hun Nederlandse collega's van Wa
terstaat. Over de technische plan
nen is men het wel eens. maar noch
in Brussel noch in Den Haag zijn
thans de benodigde credieten be
schikbaar. Maar er zijn ook nog de
strategische overwegingen, die de
financiële kwesties wel eens op een
ander plan van urgentie kunnen
brengen. Dc grote Engelse bevoorra
dingsbasis in de Kempen nadert do
voltooiing. Het militaire verkeer
met Duitsland zal spoedig aanzien
lijk toenemen. Voor legerverplaat-
singen is een Maasbrug op of in de
buurt van de aangeduide plaats on
ontbeerlijk zoals ook de Duit
sers in 1940 onmiddellijk bruggen
bij Stokkem sloegen en gezien
deze belangen zou de bouw van de
nieuwe Maasbrug misschien toch
wel binnen afzienbare tijd kunnen
worden aangevat.
RIJNDAM van New York via South
ampton pass 26 Noordelijk van Azo
ren.
RIJNDAM van New York 29 vm 3 u.
te Southampton en 30 vm te Rotter
dam verwacht.
SIBAJAK van Priok 26 te Suez;
STAD LEIDEN 26 van Narvik te Rot
terdam: SCHIEDIJK. van Havana via
Havre pass 25 nam Zuidelijk van Kaap
Race
WATERMAN v Kaapstad via South
ampton pass 26 Lissabon.
ZONNEWIJK 25 van Montreal naar
Nederland.
Grote Vaart
ATLAS 25 van Napels naar Algiers;
ALCHIBA 22 te BahiaAMSTELDIEP
25 te Narvik: AAGTEKERK 25 van Bre
men naar Antwerpen; ALHENA 26 vm
te Antwerpen; ARGOS 26 te Tunis;
AGAMEMNON 26 van Maracaibo naar
LorenzoALTAIR pass 25 Rio Grande
27 vm te Paranagua verw.; ALW AKI
naar New York 26 te Victoria Braz.
BERNISSE 27 te Aalborg verwacht;
BOSCHFONTEIN 26 van Port Said n
Amsterdam; BALI 25 van Makassar 27
te Semarang verwacht; BANTAM 25 v
Soengei Gerong naar MakassarBOR
NEO pass 25 nam Finisterre naar Bra
ke en Amsterdam; BOSKOOP 26 te Cu.
ragao; BREDA 26 te Callao; BILLITON
naar Vancouver 26 te Honoloeloe; BO
REAS 26 te Santander.
COTTICA 26 nam 5 uur van West
Indië te AmsterdamCONGOSTROOM
pass 26 Terschelling naar Hamburg;
CELEBES pass 26 Banka 28 te Belawan
Deli verwacht.
DELFT 25 te Bremen; DOURO 25 v
Cadiz naar Amsterdam; DRACO 25 v
Tanger naar Amsterdam.
GANYMEDES 26 te Paramaribo; GA-
ROET 26 nam te Amocrang verwacht
GOUWE 25 van Port Gentil naar Mon
rovia; GOOILAND naar Amsterdam 26
nam te Victoria Braz.
HOOGKERK pass 26 Lissabon naar
Antwerpen en Amsterdam: HELENA
26 te La Guayra; HESTIA 26 te Manta.
JAGERSFONTEIN pass 25 's avonds
Finisterre naar Southampton en Am
sterdam; JAVA pass 26 Sabang naar
Colombo en AmsterdamJUPITER 26
van Iskenderun naar Mersin.
KOTA INTEN naar Priok 26 nam. te
Liverno.
KEIZERSGRACHT 25 's avonds van
Havre naar Swansea.
LIMBURG 26 te Priok; LAWAK 26
te San Francisco: LEKKERKERK 25
nog te Bahrein; LEERDAM 26 nam te
Boston Mass.
MERWEDE 26 te Mobile: MARIE-
KERK pass 26 Madeira naar Antwerpc-n
en AmsterdamMAASKERK pass 26
Cuxhaven 27 vm 1 uur te Amsterdam
verwacht: MUIDERKERK 25 nam van
Hamburg 27 vm te Antwerpen verw.;
MAASLAND pass 26 Finisterre naar
Amsterdam; MANOERAN 26 te Dong-
gala.
NOORDWIJK 26 nam te Huelva.
ORANJEFONTEIN 26 van Antwerpen
te AmsterdamORANJESTAD 26 te
Aruba; OBERON 26 te Puerto Plata.
POELAU LAUT 26 van Suez naar
Aden en Java: PRINS ALEXANDER
26 op de St. Lawrence 27 vm te Mon
treal verwacht; PLATO 25 van Valen
cia naar Livorno; POLYPHEMUS n Ja
va 24 te Port Swettcnham.
RIDDERKERK 26 vm te Antwerpen
ROEBIAH 25 tcr rede van Pangkal
Pinang; ROSSUM pass 26 Wight 27 's
middags te Terneuzen verwacht; RON
DO 25 nam van Port Soedan naar Suez
en Galveston; ROTTI naar Java 26 te
Pangkal Pinang; RADJA 26 te Gal
veston
SALLANd 26 Rio Grande; SALATI-
GA 26 te Manilla; SLOTERDlJK 26 te
Saigon: SUMATRA 26 te Priok; STAD
SCHIEDAM 25 van Lulea naar Mldd-
lcsbro; SOMERSETSHIRE 26 nam te
Amsterdam verwacht.
TABINTA 26 teRangoonTJI-
BANTJET 26 te Balik Papan: TJI-
KAMPEK 25 van Balik Papan naar
Bintang: TJILUWAH 26 te Soerabaja:
TITUS 25 Bourgas; TJISADANE 23 tc
Yokohama: TELAMON 26 te Philadel
phia: TERO 26 nam te Port Arthur:
TRAJANUS 25 nam van Paramaribo n
Curagao: TARAKAN 25 van Amster
dam naar Priok.
UTRECHT 25 nam van Honoloeloe
naar Bombay.
WILLEMSTAD 26 nam 3 uur tc Ant
werpen 27 te Amsterdam verwacht.
Tankvaart
ALETTA 26 tc Port Swettenham.
BARENDRECHT pass 26 Bona naar
Stanlow
CHAMA 26 te Singapore; CALTEX
DELFT pass 26 Kaap de Gata naar Per
nisCALTEX PERNIS pass 26 Gibral
tar naar Pernls; CALTEX UTRECHT
pass 26 Oporto naar Sidon: CALTEX
RUPAT 2o van Port Said naar Singa
pore: CALTEX LEIDEN pass 26 Wight
27 vm tc Pernis verwacht; CLAVELLA
naar Berre pass 26 vm dwars van Beng.
hazi.
CALTEX BENGKALIS 21 van Algiers
rer<
■err
Üali;
AMSTERDAM 26/8. Het
aspect ter beurze heeft 1
slechts weinig met gisteren
de stemming was rustig, een
loos en de handel Iets bëscheli
Maandag, toen ruim 1.4 m
aandelen en 2.8 millioen in
is omgegaan. Incidenteel vleit
enige afwijkingen te bc-spe
zette AKU de stijging der laai
voort en verbeterde van 145 l
de omzetten in dit fonds bliji
een vrij hoog peil bewegen,
120.000 ln oude en nieuwe
hetgeen meer was dan in K«
Unilever.
Tegen 'slot werd 146 betaald
vergadering van de Algemene
tie Maatschappij zal morgen
houden cn men verwacht dan
tick op het beleid van bestuur
tie. In hoeverre deze critiek
stige uitwerking zal hebben
sultaten valt moeilijk te beoor
Voor de koers betekent dit
stlmulans en vandaag werd
scerd tegen gisteren 114 en
113. In aandelen Cultuurbank
vandaag een open hoek gev
met de koersstijging van gü
punt. acht men het verraste
dendvoorstel van vijf procent
verwerkt. Vandaag werd Iets
handeld nl. 50% tegen gistere
Vrij vast waren aanvank
aandelen Unilever, die van
stegen. Tegen slot ging hier
winst echter grotendeels vi
werd 174% betaald. Overigei
ter beurze weinig te beleven,
merendeels nauwelijks prijshi
overeenstemming met Kon.
voor 322% (323' werd betaa
De cultuuraandclen hier en
fractie luier, doch groot waren
kingen niet. Basilam Rubber
feite onbcinvloed door het
voorstel van 3o procent i"d
den op 61 (60%) getaxeerd,
scheepvaartsector was de
eerder iets luier, evenals op
gingsmarkt. waar investerln)
ten zelfs aan de flauwe ki
Prolongatie 3 procent.
Beurs van New
25/8
26/8
90%
Atch.
90
BaJtlra.
22
22
Can.Pac.
35%
35
Illin. C.
73%
73
N.Y.Cen.
19
19
Penns. R.
19%
19%
SoutPac.
84%
85
DnPac.
114%
114
All.Ch.
75%
74%
Am.Can.
32%
32%
Am.Car.
39%
39%
A-Smelt.
42
42%
A.T.enT.
154% 155
Am. Tob.
56%
56%
Anac.C.
43%
44
Bethl.S.
50%
50%
BoelIngA,
35%
36%
Chrysler
79%
80
City B.
48%
49
Consol. E
35%
35%
Douglas
63%
63%
Dup. N.
87%
87%
Eastm.K
44%
44%
Oen.El.
62%
63%
Gen.Mot.
60
60
Goodyear.
Hudson M
Int.Harv.
In.NIckei
int.T.enT
Kenn.C
MontgW.
Pack. M.
Radio C
Rep-St
Reym T.
Sears R.
Shell Da
Socony
Stand Br.
St.Oil.J.
Studeb.
Texas C
U-Aircr.
Un. Corp.
Un. Fruit
USRubb.
US Sted
Westing
Woolw.
naar Singapore; CALTEX p
vm van Sidon naar Pernis
ESSO AMSTERDAM pass
Miami naar PernisESSO D"
pass 26 vm Mona Passage
nis; ESSO ROTTERDAM 26
van Aruba te Pernis.
FELIPES 26 te Haiphong
GADILA 26 van Port
Stanlow.
INGEBORG pass 26 I>»!
Rouaan
LISETA 25 vm van PU.
Port Dickson: LEENDERT
Dakar naar zee.
MATTHEW 27 vm 4 uur_
ham te Rotterdam verwacht
MITRA naar Port de
Noordelijk van Benghazi. M'
te Curasao: MACUBA na*i
pass 25 nam dwars van Ca>'e
RISA 27 te Lyttleton verW.
ONDINA 25 te Suez; OVW
Aden naar Mena al Ahmadi.
PALMA 25 van Gdansk na
buttel v.o.
ROTULA pass 25 nam
Ke;
Good Hope (New Orleans).
STANVAC PENDOPO 26 t
Gerong. _r
V IELDRECHT pa.-s 79 öe -
28 vm te Palembang verw^
DRECHT pass 26 dc Kno..
Eilander naar Ras Tanura.
TANKHAVEN I 25 van SjH
Haiphong verwacht: TANK"
25 van Saigon naar Soonc
TA Hl A naar Engeland pa«
vin Benghazi: TIBIA naa-
Ahmadi pass 26 Oostelijk
b*ssa
M<
ei
Iele
uir..
On
lolgi
licht,
'ivil
Gc
SNE
150
heef
Ca»,
