ii
POLLEN5 DIAMANTE
3
Beroering in België over gratie
aan „beul van Breendonck"
„Eerste 20 jaar géén
atoom-koopvaarders'
DE CHRISTEN EN DE
PARTIJ v. d. ARBEID
Verzets-commissie vraagt
eerherstel „tante Bertha"
GELEZEN-
Ali Maher gaat rustig
met vacantie
Gevraagd: moed
en vertrouwen
Applaus voor Nederlandse
documentaire film
11
Minister van Justitie van
vacantie teruggeroepen
Kabinetsformatie
voor eindstreep
Venezuela wil olie
nationaliseren
Snelheid van schepen voorlopig
gebonden aan 40 mijl-grens
VIRGINIA
CIGARETTES
Van een conflict met generaal
Naguib zou geen sprake zijn
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
j en gewogen
.Vrijdag 29 Augustus 1952
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Opnieuw hebben clementiemaatregelen ten gunste van
zwaar gestrafte collaborateurs de Belgische patriottische kringen in beroe
ring gebracht en de tegen de regering gerichte verontwaardiging neemt
dusdanige vormen aan. dat de daarvoor verantwoordelijke minister van
Justitie, de heer Pholien, in allerijl door zijn medeministers van een vacan-
liereis in Mexico is teruggeroepen. Organisaties van voormalige politieke
gevangenen hebben reeds aangekondigd, op 14 September te Brussel een
grote protestbetoging te zullen houden en een vervroegde bijeenkomst van
het op reces zijnde parlement acht men ook in politieke kringen niet uit
gesloten.
Het eerste geval betreft de gra
tieverlening aan „de beul van
Breendonck", een zekere De Bodt,
die tijdens de oorlog in het bij dit
plaatsje gelegen concentratiekamp
in zijn kwaliteit van Belgisch SS-
lid en opzichter een bloedige ter
reur uitoefende. Deze man, die een
ware sadist was en op de meest
ploertige wijze tientallen mensen
de dood heeft ingejaagd, wist na
de bevrijding naar Duitsland te
ontsnappen. In Mei 1946 werd hij
bij verstek ter dood veroordeeld.
In Juli van het vorig jaar werd
hg in Duitsland ontdekt, daar ge
arresteerd en naar België overge
bracht. Een toen door hem gedaan
beroep tegen zijn terdoodveroorde
ling werd verworpen door de
Krijgsraad en men verwachtte de
spoedige executie van dit onmens.
Kort geleden werd echter be
kend, dat De Bodt gratie was ver
leend en dat zijn doodstraf was
omgezet in een veroordeling tot
levenslange dwangarbeid. Het ar
gument van de minister van Jus
titie was, dat het in strijd was met
de Belgische democratische tradi
ties zo lang na de bevrijding nog
doodstraffen ten uitvoer te bren
gen.
Inderdaad heeft men in België
reeds geruime tijd om humanitaire
redenen de executie van oorlogs
misdadigers stopgezet, maar in dit
geval was de publieke opinie er
toch pijnlijk door getroffen, dat
juist deze weerzinwekkende beul
alleen door het feit, dat hij was
gevlucht, het hoofd had kunnen
redden. Ook zag men hierachter de
clementiepolitiek der regering, die
vooral onder de druk der Vlaamse ka
tholieken is ondernomen en die al
Vcrir^g van pag. 1
bg de V.N. Beide figuren komen
kersvers uit Amerika. Zij werden
hedenmorgen door ir Staf op het
ministerie van Oorlog en Marine
ontvangen.
Voor het ministerie van Wederop
bouw en Volkshuisvesting zal nu een
Rooms Katholieke opvolger van mr
In 't Veld gevonden moeten wor
den. Opnieuw wordt daarvoor de
naam genoemd van het eerste ka
merlid ir Kraayvanger (KVP), die
in een eerder stadium voor een mi
nisterschap heeft bedankt, doch op
wie men blijkbaar nog een beroep
wil doen.
Een opvolger van mr Mulderije
iCHU) aan Justitie zal in PvdA-
kringen gemakkelijker worden ge
vonden. Het is bekend, dat mr Don
ker, de ex-formateur en fractielei
der van de PvdA, in de laatste fase
van zijn formatiepoging, desnoods be
reid was deze post op zich te nemen.
Zo zal nog een enkele voorziening
moeten worden getroffen voordat
het nieuwe kabinet zich aan het Ne
derlandse volk zal kunnen voorstel
len. Niemand gelooft echter, dat daar
nog veel tijd mee gemoeid zal zijn.
Toch heeft het demissionnaire kabi
net gemeend, dat niet langer ge
wacht kan worden met het leggen
van de laatste hand aan de Rijks
begroting voor 1953. dié immers op
Prinsjesdag moet worden ingediend.
Er zullen daarin echter een vrij
groot aantal pro memorieposten
voorkomen. Want de demissionnaire
ministers willen niet treden in pro
blemen. waarover hun opvolgers
straks een beslissing moeten nemen.
Slachtoffers van aanslag
op Curasao verkeren nog
in levensgevaar
DEN HAAG. De beide slachtof
fers van de aanslag op het hoofdkan
toor der Curagaose Petroleum Indu
strie Maatschappij verkeren nog
steeds in levensgevaar. Zoals bekend
betreft het hier de aanslag welke een
bewaker van die maatschappij pleeg
de op twee employé's. De getroffenen
de heren H. Ngmeyer en J. Visser,
waren resp. waarnemend hoofd en
wachtcommandant van de bewa
kingsdienst.
tot schuldvermindering ten voordele
van vele bekende collaborateurs
heeft geleid, welke heren men dan
onverwachts op vrije voeten zag.
Als om deze ongelijkheid te
illustreren is nu ook bekend ge
worden. dat een andere beruchte
collaborateur, kolonel Van Coppe-
nolle, die tijdens de oorog inspec
teur van de Rijkswacht was en
deze in pro-Duitse zin zuiverde, on
langs in vrijheid gesteld. Ook hij
was in 1948 ter dood veroordeeld,
welke straf in 1951 in levenslange
gevangenisstraf werd omgezet. In
Juli van dit jaar werd dit twintig
jaar gevangenisstraf en dank zij
toepassing van de wet-Lejeune, die
invrijheidssteiling mogelijk maakt
na uitzitting van een derde der
straf, werd deze ex-militair, die
vele goede vaderlanders aan de
Duitsers heeft verraden, een maand
later een vrij man. Hem werd al
leen de verplichting opgelegd zich
in het buitenland te vestigen.
Bij dit alles komt nog, dat men
ook bezig is clementie te verkrij
gen voor een der leiders van het
voormalige Vlaams Nationaal Ver
bond. de zeventigjarige prof. Frans
Daels, voor de oorlog de grote man
van de Ijzerbedevaarten, die even
eens als collaborateur ter dood
(Advertentie I. M.)
„Ik ga." sprak Jan
Jansen, „het wagen.
Het kind van mijn
hart te vragen."
„Geef een „Oude"
aan Pa
En een „TIP" aan
Mama.
Dan kerel." sprak ik.
„zal je vast slagen."
'n TIP VAN BOOTZ,
Inz. Hr. F. H. M. K.. Leiden, ontv.:
1 fl. Tip 1 Lfl. Bootz' Oude Gcnever.
Bromfietser overreden
door locomotief
(Van onze correspondent)
HAARLEM. De 54-jarige mon
teur D van Essen uit Heemstede
werd Woensdagmiddag, toen hij op
zijn bromfiets over het terrein van
de hoogovens te IJmuiden reed. door
een locomotief aangereden en zo
zwaar gewond, dat hij enkele uren
later in het Rode Kruis-ziekenhuis
te Beverwijk is overleden. De aanrij
ding ontstond, doordat een vracht
auto Van E. het uitzicht belemmer
de.
werd veroordeeld, maar die naar
Zwitserland vluchtte en daar nog
steeds vertoeft. Zelfs deden al ge
ruchten de ronde als zou hij reeds
clandestien naar Belgie zijn terug
gekeerd. Bovengenoemde poging
zou zijn gestuit op verzet in de
ministerraad, die, naar men zegt,
niet van de maatregel ten opzich
te van De Bodt op de hoogte zou
zijn geweest.
De waarnemende premier Van
Zeeland premier Van Houtte
brengt een bezoek aan Congo
heeft daarom minister Pholien ten
spoedigste ontboden, opdat deze
aan de. vooral tegen zijn persoon
gerichte storm van verontwaardi
ging het hoofd zal kunnen bieden.
Dit dan op een voor de regering
zeer ongelegen moment, namelijk
kort voor de gemeenteraadsverkie
zingen. hetgeen de hevig van leer
trekkende oppositiepers natuurlijk
ten zeerste uitbuit.
CARACAS. Nadat een commis
sie uit de Amerikaanse Senaat de
beschuldiging heeft uitgesproken
dat vijf Amerikaanse en twee bui
tenlandse olie-maatschappijen een
productie- en prijzen-monopolie
hebben gevestigd gaan in Venezuela
stemmen op om de olie geleidelijk
te nationaliseren. Zulke verlangens
zijn in het verleden zelden gehoord.
Venezuela, grootste olie-exporteur
van de vrije wereld, scheen tevre
den met de tussen de regering en
de maatschappijen getroffen schik
kingen welke dit land een royalty
van 50 procent op de productie ge
ven.
Plan voor atomische
luchtmacht in
Amerika
NEW YORK. Op het congres
van het Amerikaanse Legioen, de
organisatie van oudstrijders, heeft
Finletter. minister voor de Lucht
macht, verklaard, dat de Ver
enigde Staten een plan voor atomi
sche luchtstrijdkrachten 1 hebben
uitgewerkt. „Wij bouwen een ato
mische luchtmacht op om anderen
te overtuigen ons nooit te ver
plichten hiervan gebruik te moe
ten maken," aldus Finletter. Deze
verwoestende strijdmacht kon vol
gens de minister een vredesmacht
worden genoemd, die klaar stono
om te allen tijde de Verenigde
Staten te verdedigen.
Poging tot aanranding
PUTTEN. Op de weg, die door
het bos van Putten naar het ge
hucht Drie loopt, heeft Donderdag
morgen een man getracht een 14-
jarig meisje aan te randen. Het
meisje kon zich echter los rukken.
De dader wist te ontkomen.
Aardbeiplanten geven
tiveede oogst
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN. Het gunstige na-
jaau, heeft in de omgeving van Nij
megen de bloei van aardbeien op
bijzondere wijze bevorderd. Niet
alleen dat de aardbeien op vele
plaatsen voor de tweede maal in
bloei staan, maar de heer Jansen
heeft zelfs voor de tweede maal in
de omgeving van Nijmegen aard
beien kunnen plukken.
(Advertentie LM.)
PROF. TROOST, in V.S. benoemd:
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. liet bezoek, dat prof. ir L. Troost directeur van het
Scheepsbouwkundig Proefstation in Wageningcn en buitengewoon hoog
leraar in de scheepsbouwkunde aan de T.H. in Delft op uitnodiging van
twee hogescholen aan Amerika bracht, heeft er toe geleid, dat onze land
genoot Donderdagavond met de P.A.W.A. voorgoed naar de Verenigde
Staten is vertrokken. Prof. ir Troost is benoemd tot hoofd van het Mas-
sachusets Institute of Technology (M.I.T.) in Cambridge bij Boston, waar
hg aan het hoofd komt te staan van ongeveer tien hoogleraren en circa
tachtig werkende studenten.
Mr G. E. VAN WALSUM
aoorbraak-winst
„Het laatste half jaar van 1951
gaf ik colleges aan de University
of California, daarna ging ik naar
Cambridge", vertelde ons prof
Troost, die thans 57 jaar is en tot
zijn 65-ste jaar zgn nieuwe functie
hoopt te vervullen. De vererende
uitnodiging voor deze belangrijke
post had hem verrast.
Tot de nieuwe functie van prof
Troost zal om. behoren de oplei-
door
mr G.E.van Walsum
OMSTANDIGHEDEN van
particuliere aard hebben mij ver
hinderd, gelijk de bedoeling was,
vóór de verkiezingen, het geschrift
van mr dr A. A. van Rhijn „Waar
om als Protestants-Christen lid van
de Partij van de Arbeid" te be
spreken. Intussen heeft de uitslag
van de verkiezingen wel bewezen,
dat dit onderwerp nog onvermin
derd actueel is.
De vooruitgang van de Pv.d.A.
bij de jongste verkiezingen is naar
mijn mening terecht mede als door-
braak-winst gequalificeerd. Velen,
die vroeger of voorzover het nieu
we kiezers betreft, van huis uit,
op een van de Christelijke partijen
zouden hebben gestemd, hebben
uiteraard hun stem aan de P.v.d.A.
gegeven. Dit schijnt er dus op te
wijzen, dat de vraag, of een Chris
ten op de P.v.d.A. kan stemmen, in
toenemende mate bevestigend wordt
beantwoord. En juist in die omstan
digheden kan het van belang zijn
van een betoog als dat van mr.
van Rhijn kennis te nemen.
(Advertentie LM..
CAIRO. Het bureau van de minister-president heeft Donderdagavond
een gemeenschappelijke verklaring van generaal Naguib en premier Ali
Maher gepubliceerd, waarin nadrukkelijk de berichten worden tegenge
sproken, volgens welke een conflict tussen de generaal en de premier zou
bestaan. Toen de premier Donderdag voor een paar dagen met vacantie
ging naar Mersa Matroek, verzocht hij de persvertegenwoordigers ironisch
om hem op de hoogte te houden van de geruchten over zgn aftreden.
Deze geruchten zouden afkomstig zgn uit Wafdistisehe kringen.
De kabinetswijziging, welke is
aangekondigd, zou geen bijzondere
politieke betekenis hebben. De nieu
we ministers zouden in hoofdzaak
technici zijn en niet behoren tot po
litieke groeperingen. Voor een func
tie als minister worden o.m. ge
noemd Mahmoed Mohamed, die in
het parlement de financiële schanda
len van het oude regiem aan de kaak
stelde en Moestafa Marei, die inder
tijd 'de aandacht vestigde op het wa
penschandaal. Beiden staan bekend
om hun politieke onafhankelijkheid
Na de godsdienstige „Courban Bai-
ram" feestelijkheden zal het kabinet
in het midden der volgende week
bijeenkomen om het agrarische her
vormingsplan van het leger te be
spreken.
Intussen houdt de regering zich
Mevrouw Van der Hof-Kooyman trok geen
voordeel uit haar illegale werk"
ROTTERDAM „De commissie van onderzoek In de zaak mevr. B. M.
van der HofKooyman, wonende Mecklenburglaan 2, te Rotterdam,
daartoe aangezocht door de directeur van de Nationale Documentatie
Dienst der Illegaliteit, is na maandenlang grondig en uitgebreid onder
zoek ter zake overtuigd, dat mevr. Van der Hof gedurende de bezettings
tijd een betrouwbaar en verdienstelijk illegaal werkster is geweest. Er is
aan de commissie niet gebleken, dat mevr. Van der HofKooyman uit
hoofde van haar verzetswerk of uit een onvaderlandse daad voordeel heeft
getrokken, doch wel dat zg aanzienlijke bedragen aan het nationaal ver
zet heeft besteed"
„De commissie adviseert de di
recteur van de Nationale Documen
tatie Dienst der Illegaliteit te vol
doen aan het verzoek van mevr.
Van der Hof van 1 November 1951
haar als verzetsstrijder zonder enige
restrictie te rehabiliteren".
Dit deelde de voorzitter van de
nationale federatieve raad „Voorma
lig Verzet Nederland" de heer A.
van der Meulen Donderdagavond te
Rotterdam mee. als conclusies van
een door deze organisatie benoemde
commissie.
Mevr. Van der Hof. die bekend
stond als „tante Bertha" werd in
1947 te Rotterdam gearresteerd on
der meer verdacht van verduiste
ring ten nadele van een joodse Ne
derlander. De zaak. die destijds
nogal veel stof deed opwaaien, ein
digde voor haar tenslotte na een
veroordeling van het Bijzonder Ge
rechtshof met een vonnis van de
Bijzondere Strafkamer van de Ar-
rondissements-rechtbank te Amster
dam Dit vonnis luidde: vrijspraak,
daar het ten laste gelegde niet be
wezen werd geacht, aldus deelde
de heer A van der Meulen mee.
bezig met de „democratisering van
de kleding". De minister van Finan
ciën heeft Donderdag verklaard, dat
de ambtenaren van zijn departement
in het vervolg in hemdsmouwen,
met open boord en zonder fez op
kantoor mogen verschijnen. De mi
nister van Sociale Zaken is nog de
mocratischer; hij heeft meegedeeld,
dat hij niet zal aarzelen zelf het
voorbeeld te geven door een hoed te
gaan dragen
Op 10 September zullen speciale
commissies bijeenkomen om de toe
passing der kledinghervorming na te
gaan.
Het Egyptische volkslied, dat bij
na een eeuw oud is, zal worden ver
vangen. Er is een wedstrijd uitge
schreven voor het componeren van
een nieuw lied.
Meer dan 50 plaatselijke
afdelingen van „Erefonds
voor Oud-verpleegsters"
DEN HAAG. De belangstelling
voor het „Erefonds voor oud-ver
pleegsters", opgericht ter leniging
van de noden van de oude zusters, is
zo groot, dat het totaal bedrag aan
giften de 100 000 reeds lang heeft
overschreden.
Er zijn nu meer dan vgftig plaat
selijke comité's in verschillende
delen van ons land opgericht.
Zestig uit Lynmouth
weggespoelde auto's
in zee gevonden
LYNMOUTH. „Kikvorsmannen"
van de Britse marine hebben Donder
dag in de zee 60 auto's gevonden, die
alle door het water waren wegge
spoeld tijdens de overstroming in de
buurt van Lynmouth, die twee we
ken geleden plaats vond. De „kik
vorsmannen" doorzochten de auto's
naar eventuele slachtoffers en per
soonlijke bezittingen. Nog steeds
worden een twaalftal personen ver
mist.
MET WAPPERENDE VLAGGEN
passeert de Maasdam van de Hol
land-Amerikalijn het Kaap Cod
Kanaal op haar eerste reis naar
New York.
Aanleiding tot het schrijven van dit
boekje is voor nu Van Rhtjn geweest
het debat, dat hij in het voorjaar te
Delft heeft gehad met prof dr S U.
Zulöema. Du debat is als debat niet
tot zgn recht gekomen, omdat de spre
kers volkomen langs elkaar heen heb
ben gepraat. Van Rhgn is zeker van de
.schuld" daaraan niet geheel vrij te
pleiten Maar afgezien van het feit dat
hier twee mannen tegenover elkaar
stonden van geheel uiteenlopende in
stelling en belangstelling, demonstreerde
zich in dit debat wel heel duidelijk hoe
groot de verschillen in politiek denken
in Christeigkc kringen zijn en daarom is
het te begrijpen, dat mr Van Rhijn cr
de voorkeur aan heeft gegeven ccn
zelfstandige verhandeling over zijn on
derwerp het licht tc coen zien
Mr Van Rhijn begint met een uiteen
zetting van de principiële bezwaren, die
hg tegen Christelijke partüvorming
heeft. Het zijn de bekende bezwaren,
die hier dc revue passeren. De over
schatting van het Christelijk beginsel,
die er toe leidt, dat het menselijk in
zicht. dat daarin tot uitdrukking komt.
vereenzelvigd wordt met Gods woord;
het gevaar, dat men zulk een beginsel
bij wijziging van dc omstandigheden
moet prijs geven; het isolement van het
Christelijk volksdeel, de antithese: het
feit, dat het buitenland Christelijke par
tijen nie't kent; de erkenning, dat in
bepaalde omstandigheden Christeigkc
partgvorming verantwoord kan zijn
hetgeen mr Van Rhbn zelfs uit het be
ginselprogram van de P.v.d.A. leest
dit alles komt hier aan dc orde en het
gebeurt beknopt, helder en aan de hand
van sprekende voorbeelden toegelicht.
Vervolgens bespreekt mr Van Rhijn
dc practische bezwaren tegen. Chnste-
ïgke partgen. Het samengaan van be
houdenden en van vooruitstrevenden in
één partgverband. toegelicht aan de
hand van het Indonesische vraagstuk en
de lage rentepolitiek van minister Lief-
tlnck. welk samengaan er toe leidt, dat
de behoudende koerS dc overhand krygt.
Na in het kort nog dc geestelijke sfeer
van de P.v.dA. te hebben besproken,
waarbij uiteraard de samenwerking met
niet-geloofsgcnoton in het partijverband
ter sprake komt, behandelt mr Van
Rhgn dc belangrgkstc onderdelen van
het partijprogram, waarbij hu telkens
zgn standpunt daartegenover als Chris
ten bepaalt. Van Rhijn spreekt in dit
verband over kapitalisme, staatssocialis
me, het overheidsgezag, de verhouding
van staat en maatschappu. de persoon
lijke vrijheid, socialisatie, democratie,
de vruheidsrechten. de noodzaak van de
verantwoordingsplicht tegenover een
volksvertegenwoordiging, het recht od
bestaanszekerheid en het recht op ar
beid.
Naar mijn mening is dit gedeelte van
de brochure het bclangrgkst, Hier is
Van Rhun op zgn best. In zeer beknop
te vorm biedt hg interessante beschou
wingen en hu vervalt daarbu niet in
oppervlakkigheid. HU haalt niet alles
overhoop, doch beperkt zich tot de
hoofdzaken. Hu kan dat doen, omdat
hij de stof beheerst.
Wie zich interesseert voor de pro
blematiek, die hier aan de orde is,
late deze brochure niet ongelezen
Zij is bijzonder waardevol voor de
gene, die zich wil orienteren, zon
der genoodzaakt te zijn dikke boe
ken ter hand te nemen.
Zorg voor gerepatrieerde»
DEN HAAG Het kantoor van
mevrouw Spoor, dat sociale voor
lichting geeft aan gerepatrieerden
uit Indonesië, heeft zijn werkzaam
heden gecoördineerd met de stich
ting „Zorg voor Gerepatrieerden",
voor zover het materiële en finan
ciële hulp betreft.
ding van marine-ingenieurs, die al
len aan dit instituut studeren
Over de ontwikkeling in de
scheepsbouw vertelde deze deskun
dige onder wiens leiding o.a.
schepen als dc Nicuw-Amstcrdam,
Oranje en Oslofjord hun definitieve
vorm kregen dat de toepassing
van atooni-cnergle bij koopvaardij
schepen zeker nog wel twintig jaar
op zich zal laten wachten. De Ame
rikaanse marine bouwt thans wel
een onderzeeboot die met atoom
kracht zal worden voortgestuwd.
„Dc gasturbine is thans volop in
ontwikkeling en zal in dc naaste
toekomst speciaal haar toepassing
vinden op schepen met een ver
mogen van 8000 pk of meer", luid
de zijn mening.
Voor de eerste jaren acht prof.
Troost de snelheid van schepen met
ongeveer veertig mijl begrensd. Hij
verwacht verder niet. dat er nog
veel schepen van dc Queen-klasse
of de nieuwe „United Stntcs"-afme-
tingen zullen worden gebouwd
„Over het algemeen zijn dit „pres-
tige-schepen". waarvan dc exploita
tie een hachelijke zaak is", aldus
prof. Troost.
(Advertentie LM.)
U ruit 's morgeus „kiplokker"
uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal
In uw Ingewanden doen stromen, andera
verteert uw voedsel nlot, het bederft.
U rankt verstopt, wordt humeurig en
loom. Neem de plantaardige CARTER'S
LEVERPILLETJES om die liter gal
op te wekken en uw spijsvertering en
stoelgang op natuurlijke wuzo te regelen.
Een plantaardig zucht middel, onover
troffen om de gal te doon stromen.
Eist Carter's Lovcrpllletjcs.
Vervolg van pag. I
CREDITEUR, schuldeiser; ja zo
is de positie van Nederland
momenteel, dank zg zgn ver
standig dirigisme" De over
heid heeft lonen ea prijzen binnen
bepaalde grenzen weten te hou
den. Beiden liggen hier lager dan
in België En let op wat nu ge
beurt: de Belgen protesteren; zij
vragen invoerrechten of andere
maatregelen tegen de Nederlandse
concurrentie. Zij zeggen: als je te
lage lonen betaalt, kun je wel
goedkoop leveren. Daar kunnen de
landen met goede sociale toestan
den niet tegen op
Wij willen niet met onze Zuider
buren twisten over de Nederlandse
sociale toestanden; dat ze slechter
zouden zgn dan de hunne, is ech
ter een sprookje. De lonen liggen
hier wel lager als men ze omre
kent in Belgische munt; maar ze
ker niet als men nagaat wat men
er mee kan doen. Nederland is be
trekkelijk goedkoop; België uitge
sproken duur, daar zit het hom in.
Waar dit van komt? Vrijheid, me
neer! Gemis aan dirigisme. Merk
waardig. acht jaar na hun bevrij
ding gaan sommige Belgen twijfe
len. Er zgn bij hen driehonderd
duizend werklozen. De overschot
ten in de Europese Bctalingsunie
nemen af De Nederlandse indus
trie, totaal ontwricht nog en goed
deels van haar machines beroofd
in 1945. is hersteld en werkt veelal
efficiënter dan dc Belgische; mede
dank zij een verstandige investe
ringspolitiek.
MAAR tenslotte moet men staan
voor zgn overtuiging. België
heeft het gewaagd met de
vrijheid, Nederland heeft het ge
probeerd met een zekere gebon
denheid. Oneerlijke middelen past
Nederland niet toe. Als het goed
kan concurreren op dit ogenblik,
dan hebben zgn inwoners dc mo
gelijkheid daartoe door soberheid
en harde arbeid geschapen En
Belgie is nog steeds een rgk land.
Het heeft grote mogelijkheden Wij
juichen onderling overleg toe; maar
laten die in Brussel uit kortzichtig
eigenbelang niet de Benelux in
de steek laten op een tgdstip dat
de economische unie, objectief be
schouwd. steeds meer voor verwe
zenlijking vatbaar wordt. Op dit
ogenblik mogen gevraagd worden
moed om over bezwaren van het
ogenblik heen te stappen ert ver
trouwen in zichzelf en in de ont
wikkeling naar Europese integratie,
waarbg het voorbeeld van dc Be
nelux van zo grote betekenis kan
zgn.
Marten Toonders Vis „Gouden verrassing"
van festival te Edinburgh
(Van een medewerker)
EDINBURGH. Al wapperen de vlaggen nog van alle torentransen,
ook al baadt hoog boven de stad Edinburgh ..The Castle" nog in een
zee van Floodlight, het festival van de film is voorbijVeel van
wat werd vertoond, zal ons in herinnering blijven, maar met leed
wezen moet tevens worden geconstateerd, dat eigenlijk nog meer
achterwege had kunnen blijven. Nederland is wij durven dit
zonder meer te beweren ook op dit festival wederom goed voor dc
dag gekomen en bewees, dat het nog steeds op het gebied van de
documentaire een belangrijke plaats inneemt. „Dijkbouwers" van Bert
Haanstra, ..Rotterdam" van Brusse, „Maskerage" ran Max de Hans,
maar bovenal „De Gouden Vis" van Marten Toonder werden met grote
bijval ontvangen.
In deze laatste film toont Mar- Kg"s -HlfJ'ï,, tïï S ,l!!i
belden schilders, maakt in zijn vrije tijd
en vrijwel zonder middelen ccn filmpje,
dat kan worden beschouwd als ccn sa-
ten Toonder zich van een zijde,
die wel voor iedereen een verras
sing zal blijken te zijn. Het is
het poëtische verhaal van de Prins
Li Pai. die in de vier jaargetijden
van zijn levensloop zichzelf de
vraag stelt: Hoe behoor ik te zijn?
Het ontwerp is van de hand
van Jan Gerhard Toonder, de uit
werking was van Harold R Mack,
terwijl de uitstekende achtergron
den door Kees van de Weert wer
den geschilderd. J. van der Meu
len met zgn assistent R Hcrblot
zorgden voor het uitstekend ca
merawerk. „De Gouden Vis" was
één van de meest belangrijke
successen van het Edinburg Festi
val en wij kunnen slechts de hoop
uitspreken, dat wij deze film zo
spoedig mogelijk in de Nederland
se bioscopen te zien zullen krijgen.
Van een heel ander genre was het
kleine werk van Joan en Peter Foldes
genaamd „Animated Genesis" Dit Jon
ge echtpaar hij. Hongaar, zij een
tire op de mensheid Een geheel nleuwo
stijl werd gevolgd. Merendeels geknipte
figuren en achtergronden, kinderlijk in
hun conceptie, maar niettemin vloeiend
en overtuigend. Een reusachtige spin is
dc kwade geest van deze wereld de
kwade geest, die steeds op vernietiging
uit is van wat door anderen met zorg
en vasthoudendheid werd opgebouwd.
Totdat dc atoommens komt, die welis
waar in den beginne verguisd wordt
en gedwongen mede tc werken aan de
vernieling, doch tenslotte zich van de
boze gees losrukt en tot heil van de
mensheid zijn krachten aanwendt Een
knap filmpje, dat zeer waarschljnigk
binnenkort naar ons land zal komen.
MOSKOU. De premier van de
Mongoolse volksrepubliek Y Tse-
derbal is Donderdag per vliegtuig
uit Ulan Bator aangekomen om
deel te nemen aan dc Russisch-
Chinese besprekingen.
Dl D, HANNEMA. oud-directeur van
het Rotterdamse Museum Boymans,
bewoont sinds enkele jaren het kasteel
Weldam, een havczathe uit dc 17e eeuw.
In de gemeente Markelo. Van zijn
kunstverzameling, in de loop van dertig
Jaren bijeengebracht en in genoemd
kasteel opgesteld, heeft hij thans een
beknopt overzicht geschreven onder de
titel „Kunst in oude sfeer" (Uitgever
Ad Donker, Rotterdam). Deze collectie
ontstond met „beperkte geldmiddelen",
maar met een vast doel voor ogen utt-
cindelijk een aanvulling van dc collec
ties van het Museum Boymans. Bij het
verzamelen is van een aesthctischc ba
sis uitgegaan en zulks geplaatst tegen
een historische achtergrond.
Het valt niet te ontkennen dat het
zeer fraaie kasteel Weldam aan deze
historische achtergrond dc nodige luis
ter heeft bijgezet. In deze oude bfeer
kwam een harmonie tot stand waarin
de kunstvoorwerpen in hun volle
schoonheid konden opbloeien. Dr Han-
nema heeft In zijn boek de collectie van
Oosterse, Westerse en Moderne kunst
nauwgezet beschreven en daarbg nog ge
legenheid gevonden critisehe beschou
wingen tc wijden aan figuren als Caret
Fabritus. Emmanuel de Witte en Her
cules Scghers. Niet minder dan 90 af
beeldingen zUn in het boek opgenomen.
11.75).
Van het eerste Nederlandse bock over
het vissen met de werphengel „Flitsend
Nylon", geschreven door Jan P. Schrcl-
ner, verscheen dc tweede druk (A
Kluwer, Deventer-Dpakarui) De opzet
van het boek is voorlichting tc go-
ven hoe deze sport op de Juiste wüze tg
beoefenen, hoe met het materiaal om te
gaan en hoe het te kiezen.
