Opera-conflictstorm
in een glas watei
Raadsels bij doorbreken
van geluidsmunr
Utrechtse schilder werkte
in Frankrijk
5
Leuk naampje
.4
Dinsdag 9 September 19;
Nog vele verschijnselen van vliegen met
grote snelheden onverklaard
(Van onze verkeersredacteur).
In verschillende berichten over het ongeluk tijdens het vliegfeest in
Engeland kan men lezen dat de 30-jarige invlieger Derby de geluidsbar
rière doorbroken heeft. Dit is op het ogenblik niets bijzonders meer. al
■weten ook de geleerden die zich met vraagstukken van grote snelheid
bezig houden nog lang niet alles over deze enorme snelheden. Het gaat
hierbij om een snelheid die bij het verongelukte type vermoedelijk alleen
in duikvlucht bereikt kan worden.
Het overschrijden van de geluids
snelheid gaat gepaard met verande
ringen in bepaalde vliegeigenschap-
pen. Zo worden bijvoorbeeld de be
sturingseigenschappen der machine
anders. Tot voor kort stond men hier
voor vragen die in de wetenschap
pelijke wereld niet konden worden
opgelost. In de, laatste paar jaren is
men hier aanzienlijk gevorderd en
weet men hier meer van, al blijven
er bijzondere grote raadsels bestaan.
Intussen blijkt reeds uit de eerste
berichten, dat het in het geheel niet
zeker is dat het vliegtuig veronge
lukt is bij het doorbreken van die
geluidsgrens. Experts hebben er in
Engeland reeds op gewezen dat er
bij deze hoge snelheden vibratie
kan ontstaan, en dat er eveneens
plotselinge „vermoeidheid" van me
talen kan op treden.
De piloot John Derry. de eerste
Britse piloot, die indertijd de ge
luidsbarrière verbrak schreef onlangs
dat bij snelheden groter dan die
van het geluid problemen van stabi
liteit en controle hem meer zorgen
baarden dan de sterkte van het ma
teriaal, waaruil zijn machine was
gebouwd. Piloot Derry was van me
ning. dat het werkelijke risico niet
Is de mogelijkheid dat er iets aan
de machine mankeert maar het ge
vaar om de controle over de ma
chine te verliezen.
Een verslaggever die het ongeluk
bijwoonde, bericht, dat hij drie
scherpe knallen gehoord heeft. Toen
onlangs op de ILSY een machine
van de Amerikaanse luchtmacht de
geluidsgrens doorbroken zou heb
ben, zijn deze knallen ook gehoord.
De technische redacteur van het
tijdschrift Avia-Vliegwereld heeft
hiernaar een onderzoek ingesteld.
Hij kwam tot de conclusie, dat dit
een actueel verschijnsel is waar
voor geen bevredigende verklaring
bestaat. Volgens hem was één con
clusie bijzonder interessant, name
lijk. dat voorwaarde voor het op
treden van het verschijnsel de
richtingsverandering van het vlieg
tuig schijnt te zijn. Deze problemen
doen zich alleen voor bij deze
enorme snelheden. Bij de vliegtui
gen voor de burgerluchtvaart zijn
ze niet aan de orde.
DEZE FOTO werd gemaakt ter
wijl de brokstukken van de ma
chine tussen het publiek terecht
kwamen. Stukken metaal springen,
na de grond te hebben geraakt, in
de lucht, tenoijl de rest van de
machine (boven aan de fotonaar
beneden komt.
LEUSDEN
Programma Zomerfeest
Zoals bekend, organiseert de
Oranjevereniging te Leusden, on
danks het reeds kouder wordende
jaargetijde, een groot Zomerfeest.
Het terrein is gelegen nabij Hotel
„De Mof" te Leusbroek. Het. pro
gramma is inmiddels goedgekeurd.
Het feest begint op 13 September
a.s. des middags om 1.30 uur en
wel met het opstellen en vertrek
van versierde voertuigen bij Café
„Ros Bayart' te Hamersveld. In
optocht gaat het dan naar het
feestterrein.
Gelijkertijd heeft bij Hotel ,,De
Mof" het starten plaats van deel
nemers aan de puzzlerit, waar zo
wel wielrijders, motorfietsen als
auto's aan kunnen deelnemen.
Om 2 uur wordt de optocht op
het feestterrein verwacht en in
aansluiting .daarop krijgen we dan
om 2.15 uur ringrijden per sjees.
Een nieuw nummer „Straaljager-
races" vindt gelijkertijd plaats. Om
2.45 uur kunnen de hindernislopers
en eierlopers hun hart ophalen,
terwijl om 3.15 uur wordt gestart
voor ringrijden op het losse paard,
met aan de andere zijde van het
terrein ringrijden per fiets en de
kruiwagenrace. Nadat om 3.45 uur
het spel 3 x 1 1 is beoefend,
komt daarna om 4 uur het geliefde
nummer stoelendans te paard, ge
volgd door ringrijden op de mo
tor.
Om half vijf zijn er spelen voor
kinderen van 814 jaar.
Het avondprogramma dat om 7
uur begint vermeldt o.a. gecostu-
meerd voetballen, behendingheids-
wedstrijden op de motor en op de
fiets. Ook is er een nieuw nummër,
„Koude Nummer" genaamd.
Aansluitende hierop volgt nog een
bandenrace en papeten. waarna om
8.45 uur het touwtrekken plaats
vindt. Het programma wordt be
sloten met een vreugdevuur.
KOSTELOZE INENTING
OPGESCHORT
De burgemeester der gemeente
Leusden en Sloutenburg maakt be
kend, dat in verband met de hier
te lande heersende kinderverlam
ming de kosteloze inenting tegen
pokken en diphtherie tot nader or
der worden opgeschort.
COLLECTE UITGESTELD
De in de maand September
Leusden en Stoutenburg" te houden
collecte ten behoeve van het Ko
ningin Wilhelmina Kankerbestrij-
dingsfonds. zal in verband met het
te houden massa-schermbeeldonder-
zoek tot het vóórkomen van long
t.b c. worden uitgesteld tot de week
van 13 t.m. 20 October a.s.
Waarschijnlijk 10.000
subsidie voor jonge
Utrechtse Opera
UTRECHT B. en W. stelten de
gemeenteraad voor een subsidie van
f 10.000 te geven aan de jonge
Utrechtse Opera, die Donderdag
de première geeft van Rossini's
„Barbier van Sevilla" en van plan
is Mozarts „Zauberflöte" op het
programma te nemen. Het college
is van oordeel, dat het op de weg
ligt van Utrecht de bakermat
van het gezelschap de voorwaar
den te scheppen voor verdere ont
plooiing van het ensemble. Als
voorwaarde hebben B. en W. ge
steld, dat aan het gezelschap de
vorm van een stichting wordt ge
geven.
Amerikaan dood gevonden
in Amsterdams hotel
AMSTERDAM In een hotel
aan de O.Z Voorburgwal te Am
sterdam is het stoffelijk overschot
aangetroffen van de 20-jarige Ame
rikaanse militair E. L. S.. die met
verlof in Amsterdam verbleef en in
Duitsland was gelegerd. De politie
acht misdaad niet waarschijnlijk.
BANGKOK. Koning Phoempi-
phon Adoelet van Thailand heeft
zijn eerste zoon gekregen. Hij be
dacht dit leuke naampje voor het
borelingske:
Zijne Koninklijke Hoogheid Va-
jiralongkorn Boromchakrayadisorn-
santa Tiwong Thevelthamrong-Soe-
'boribarn Abhigoenooprakarn-mahit-
ladóeldej Phoemiphonnaveretva-
rangkoer Kittisirisombooranasa-
wangkawadh Boromkattiyarajkoe-
mar
Moeilijk uit te spreken? U mag
ook gewoon Vajiralongkorn zeggen,
dat is de afkorting
Thans 28 doden te
Farnborough
FARNBOROUGH. Door het over
laden van een vierjarig jongetje in
een ziekenhuis is het aantal perso
nen, dat het leven verloor tengevol
ge van liet ongeluk met de „De Ha-
villand 110" op Zaterdag j.I. tot 28
gestegen.
Nog 44 gewonden verblijven in het
ziekenhuis. Van twaalf hunner is de
toestand ernstig. Drie omgekomen
vrouwen zijn tot op heden nog niet
geïdentificeerd.
Een „Coroners Jury" van acht man
heeft vastgesteld, dat piloot John
Derry voor het gebeurde in geen en
kel opzicht aansprakelijk is te stel
len. In de verkeerstoren van het
vliegveld stond men tijdens zijn
duikvlucht voortdurend in radiote-
lefonisch contact en men is er daar
zeker van, dat de piloot geen enkele
aanwijzing had, dat er iets aan zijn
machine haperde.
Vliegende schotel
was
vlieger met
een zaklantaarn
PURMEREND Enige dagen ge
leden werd boven Monnikendam
een vreemd verschijnsel aan de
avondhemel waargenomen, dat vele
bewoners van het plaatsje op de
been bracht. Men maakte talrijke
gissingen, maar de „vliegende scho
tel" was favoriet. Het raadsel werd
spoedig opgelost. Het bleek dat
enige jongens een brandende zak
lantaarn aan een vlieger hadden
gebonden en deze op die avond,
toen er een flinke wind stond,
hadden opgelaten.
Dr G. J. Lammers perschef
van dr W. Drees
DEN HAAG. De minister-presi
dent. minister van Algemene Zaken,
heeft, tot zijn perschef benoemd dr
G. J. Lammers, directeur van de
Regeringsvoorlichtingsdienst.
Drie arbeiders gewond
door instortende toren
VELDHOVEN lN.-Br). Drie
arbeiders werden zwaar gewond,
toen Maandagavond omstreeks zes
uur. tijdens een kort maar hevig
onweer de bliksem in de toren
van een in aanbouw zijnde kapel
sloeg en het bouwwerk dienten
gevolge instortte. De slachtoffers
zijn naar .het ziekenhuis te Eind
hoven vervoerd. Zes fietsen en een
loods verbrandden.
N '"Sfc.jL? ip- NN* A
De Utrechtse
schilder en grafi
cus Arend v. d.
Pol heeft een de
zer zomermaanden
in het kader van
de Nederlands-
Franse culturele
uitwisseling in
Frankrijk doorge
bracht. waar hij,
verblijvend in een
kleine plaats niet
ver van Chamonix,
met name Cor-
bloux, gelegen in
de Haute Savoie,
met zicht op de
steile sneeuwhel-
lingen van de
Mont Blanc ruim
schoots gelegen
heid heeft gehad
kennis te ma
ken met het impo
sante Franse land
schap en het ty
pisch Franse volks
leven. Hij heeft
meer dan één
berglandschap en
dorpsgezicht op
doek gebracht en
van pittoreske
plekjes aantrekke
lijke aquarellen en
waterverfteke
ningen gemaakt.
Nog 6 man zoek van
„Foundation Star"
NORFOLK. Uit nadere berich
ten omtrent de scheepsramp van de
Hondurese tanker „Foundation Star"
blijkt, dat het aantal zeelieden in de
nog steeds vermiste reddingssloep
niet meer dan zes bedraagt. Het zoe
ken naar hen wordt nog altijd voort
gezet. Een Amerikaans transportschip
heeft Maandag twee overlevenden en
de lijken van twee opvarenden opge
pikt. Het aantal doden is daarmee
tot drie geslegen.
De commandant van de torpedo-
bootjager „Fraser" heeft verklaard,
dat de vermisten nog in leven zouden
zijn als zij aan boord van het wrak
waren gebleven en niet waren weg
gevaren.
Aan boord van het Noorse schip
„Emu" bevonden zich 19 geredden.
Zij zijn thans overgenomen door de
kotter „Cherokee" van de Ameri
kaanse kustwacht.
Staking in Lockheed-
fabriek (Californië)
Productie van straaljagers
voor luchtmacht ligt stil
BURBANK. Ongeveer 25.000
arbeiders van de Lockheed-viieg-
luigfabricken te Burbank (Caii-
forniè) zijn Maandag in staking
gegaan. Hierdoor is de productie
van nieuwe straaljagers voor de
Amerikaanse luchtmacht komen
stil tc liggen.
Leden van de internationale
bond van machinisten aangesloten
bij de A.F.L. hadden Zondag voor
de staking gestemd nadat vak
bondleiders verklaard hadden dat
de loon-onderhandelingen volko
men waren vastgelopen.
John Snider, de plaatselijke
voorzitter van de bond, zei dat
slechts een regerings interventie
op grond van het feit dat de sta
king de defensieinspanning scha
de berokkende, een eind zou kun
nen maken aan de staking.
Jongerius zegt tachtig
arbeiders ontslag aan
(Van onze correspondent)
UTRECHT. Bewindvoerders en
directie van de N.V. J. Jongerius.
het constructiebedrijf in Jutphaas,
hebben in verband met een interne
reorganisatie ongeveer tachtig
werknemers ontslag aangezegd. De
toestemming hiervoor is Zaterdag
bij het Gewestelijk Arbeidsbureau
aangevraagd.
Looneisen van aantal
Britse arbeiders
ingewilligd
LONDEN. Dc Britse minister
van Arbeid, Monckton heeft nieu
we loonschalen voor 1.500.000 werk
nemers in het kleinhandelbedrijf
goedgekeurd, die voorzien in
loonsverhouding variërend van 6
tot 10 shilling per week.
KLM-dienst op New York
boekt record
DEN HAAG Drie September
v/as een recorddag in de geschiede
nis van de KLM-dienst naar New
York. Die dag vertrokken er vier
vliegtuigen naar New York, die
tezamen 251 passagiers vervoerden.
Op deze topdag werden evenveel
passagiers vervoerd als in de top-
week 28 Augustus3 September
1948.
Kerknieuws
Ned. Hcrv. Kerk
Beroepen tc Vlnkeveen, H. Stolk te
Scheveningen.
Aangenomen naar Auckland (bij de
Prcsb Church jn Nw Zeeland' G. F.
Hcrngreen te Rotterdam-Kralingen.
Bedankt voor Muidcrberg, A. dc Haan,
cand. te Zeist.
Beroepen te Pul ten (3e prcd.pl 1 G
C. Roosendaal te Lienden.
Aangenomen naar Sleeuwijk, B. Brons
cand te Schei penzeel: naar Hansweert.
(toezj) A. de Haan cand te Zeist.
SCHEEPSTIJDINGEN
Nederlandse schepen op weg
naar Rotterdam
ARNOUDSPOLDER van Lissabon
pass 8 Beaehy Head; AALSDIJK van
New York via Antwerpen pass 8 Noor
delijk van Flores (Azoren); AARDIJK
van New Orleans via Havre pass 7 Ba
hama; ALDABI van Buenos Ayres 6
nam van Montevideo D te Santos verw.;
ALTAIR van Bahia via Los Palmas
pass 8 Recife; ALMKERK van Japan
pass 8 Socotia naar Aden; AREND"-
KERK van Japan pass 8 Formosa 9 te
Hongkong verwachtALPHARD van
Bahia via Antwerpen 7-8 's nachts bU
St Vincent C V,
CASANA, v Gothenburg, pass. 8
Brunsbuttel; CELEBES, v. Port Lyautey,
7 te Lissabon.
DAGNY van Haultipudas pass 7 nam
Brunsbuttel; DENI van Kjoge 8 vm
bij Texel mei machineschade
DAJE BOHMER, 8 v. Limerick; DAG
NY, v. Haukipudas, pass. 8 Borkum.
ELMINA van West Airika pass 8 Las
Palmas.
ERKALIN, v. Oostzee, pass. 8 Texel.
Amsterdamsche Effectenbeurs
Actieve obligaties
Staatsleningen
5/9
8/9
Grootb. Obl 3%
91
Nederl 1951 3%
95%
Neder] '48 (3%)
89%
98'V
dito 1937 (3%) 3
90%
90%
dito 1937 3
90%
91
Doll.-len. '47 3%
94»:
94%
Investcertif 3
91 'v.
92
Ned. 1962-64 z.b.
91%
91
Ned. 1962-64 mb
91%
91
Ned. NWS C2%
75 't
75%
Indië 1937 A 3
90%
90'%
Grootboek '46 3
91%
91%
Actieve aandelen
Bank- en crcdietlnstellingen
Cult H Ind. Bk 51 50'/.
Nat. HandeLsb. 96 Vj 06";
Ned. Hand.mij 145 Vi 1451;
Industriële ondernemingen
A.K.U.
153%
153%
Bergh' Jurgens
241
240
v. Berkel's Pat.
95!:,
95%
Calvé-Delft
114
113
Centr. Suiker
Fokker
106
107
Gelder Zonen
liO
140%
Hoogovens
153%
153
Ned Ford
185
167!,
Ned. Kabclfabr
190!i
190 V*
Philips Gem B
157»",
154'
dito Cum Pref.
132%
132%
Unilever C.V.A.
174%
174
Wilt. Feyenoord
159
157%
Mijnboowondernemlngcn
Billiton le 260
dito 2e 187 18
Petroleumondememlngen
295 V* 294
Dordtsche Petr.
ld. Pref Aand.
K. Petr. M
dito Onder-A.
Moeara Enlm
306
322% 322%
321% 321%
Rubbcrondernemlngen
A'dam Rubber
Bandar Rubber
Deli-Batavia
Kend Lemboe
O.-Java Rubb.
Oostk Cult Mij
„Serbadjadi"
78% 78
85%
70
32%
80%
32
Scheepvaart-maatschappijen
H.A.L,
Java-C.-P.-lijn
K.N.S.M.
K.P.M
Rott. Lioyd
Ned. Sch, Unie
v. Ommeren 169%
„Nederland" 131%
115
118
142
114%
125%
101
118%
Suikerondernemingen
H.V.A. 931/s
Jav. Cult Mil 35%
N.-I. Suiker U 66'!
Ver. Vorst C.M. 17%
Tabaksondernemlngen
Dell Bat Mij 99
Deli My (av.
Senembah Mij
Diversen
Muller Sc Co.
Stockdividenden
Kon. Petr. '50-3%
132%
92%
36%
66
55
64% 64
Niet-actieve oblig.
Staatsleningen
5/9
Denemarken "38 4 95
Engeland F L. 4 97%
Prov. en Gcm. leningen
A'dam '47 (3Val 3 92%
A'dam '48 (3%) 3 92%
Apeldoorn '47 3
Arnhem 1938 3
Bandoenz 1938 4
Batavia 1937 A 4
Gelder!. 1938 3
dito 20 1. 1947 3 99
's-Hage 1938 3% 98<i
dito le 1. 1937 3
dito 1938 (3V2) 3 100
Gron. '52 I—H 4% 100
dito '38 3%
dito 1938 3 92 V:
Haarlem 1938 3 94
Haarlem 1947 3
's-Bosch 1938 3
Leeuw 1938 3
Leiden 1947 3
N.-H '47 (3%) 3
dito le 1 1938 3
dito '20 J 1947 3
Nijm. 2e 1 '37 3%
R'dam le en 3e 1 94% 93b\
dito le 1. 1938 31: 94% 98*/,
dito 1938 3 98%
Z-Holl 3e 1'37 3 - 91%
dito 2e 1. 1938 3 91%
dito 1946 3
Bank- en credietinstellingen
Bk N Gem '37 3%
dito '38 3
Bk Onr. Z '37 4 48% 48%,
Gem Cr. 40-j 3 91
Ned Bankinst 4 64
Hypoth.banken (pandbr.)
Alff. Hyp. XY 3 86%
Am. Hyp. XY 3% 88
Arn Hyp. (3%) 3 86 86
Bat. Hyp.K 3% 3
Dordr NJ. 3%
Fr.G.s. DE-VE 3%
dito DA (3%) 3
's Gr Hyp (3%) 3
Gron. H.b. F 3%
Holl. Hyp. K.
Hyp. Nedl. Q 3
Mij H.Cr (3%) 3
Nat. H. ser E 3%
dito Gec (3Va) 3
dito serie B 3
Ned Hyp.K.(3%) 3
N.W Hyp B. 3%
Ov H.B. (G.3%) 3
Rott, Hyp.B 3%
Utr H ser. KL 3% 88 S3
dito Gec (3%) 3 86 85%
Westl N.O 3% 90 89
dito (3%) 3 87%
dito 3
Zeeuw Hyp.B. 3%
Zuider-KL (3%) 3
Z.-H H E 3%
Holl Bank 4%
le Ned. Sch.v 3 82% 82%
Rott Sch HB 3% 90
Industriële obligaties
A.K.U. 3% 97%
Bergh's Jurg. 3% 96% 96%
Philips 1. '51-4 103% 103
Philips 1. 49-3% 100
Stokvis 3%a 97% 98
Unil Conv.'49 3% 95% 96
Werkspoor 3% 95% 96%
Cockerill 4 94%
83%
87%
85%
85%
35%
86%
86%
5/9
97%
116%
95%
20% 21
- 110%
114 114
99% 100
L00?£ 101',
99% L00
98% 99
211%
155
154%
152% 153
154
Bataafsche3 Va
Kon Petr '50 3%
Wagon Llts 4
Dell Spoorw 3%
N.-l Spoor '37 3%
Sam Joana 4
Premielcnlngcn
Amst Olymp. 3
Haag '52—2'/;
Rotterd. '52 1—1%
id. 52 11—2%
A'dam premiel '51
Utr ld '52 f 100/2%
Voorl. Genot Obligaties
Bk Ned Gem. 4% 100% 100%
Idem 0/5/10 103% 103%
Niet-actieve aand.
Bank- en credietinstellingen
Amsterd Bank 153% 153%
Escomptobank
Holl Bank Unie
Mii. Nat HcrfstB
N. Bank v Z.Afr
Ned Credietb B
Rotterd Bank
Slavenb. Bank
Twentsche Bank
Depötfractiebewljzen etc.
Rott Bel Cons 203 202»/
NwNed.Am.Hyp. 85 86%
Nth. W Pac H.b 139% -
Industriële ondernemingen
Alb, Superfosf
Alg Norit
Allan Co.
Alw R. v. Aand B
Amst. Ballast Mij
Bergh PapJabr
Breda Mach.fabr
Buhrmann's Pap
Dikkers
DRU
Emball. en Houth
Gruiiter 6% pref.
Hazemeyer A
Heemaf N.V
HeLneken
Hero Conserven
Holl. Stoommeel
Hollandin Kat.
Holl Beton
H. Draad en Kab
H. KuDstz. Ind.
Holl Melksuiker
Int. Gew. Betonb
Int Kunststoffen
Intern Viscose
Klinker Isoliet
Kondor
Gist en Splr-fabr.
Kon N Grofsm.
Kon. Ned. Zout
K. Pharm Broc.
Kon. Ver. Tapl.1t
K.Zwav.z. Ketjen
Lyempf
Lilm en Gelat.
Fr Smulders
Ned. BakkerH
Naard Ch. aand
Autob. Vredestiin
Ned. Am. Fitting
Nedap
„Nleaf"
Ned. Scheepsb.
N.-Ind. Vezelv
NUrna
Pad Porti. Cem
Rott Droogd Mij
Rouppe v d Voort
Rubb. Vredcstein
..Schelde"
Schokbeton
Scholt. Aard. M.t
Stokvis
Stork Co.
Unie van IJsfabr.
Unil. 6% c.pr A
ld. 4% afl c.p.
143%
144%
230
230
92%
93
54%
55
95
111%
101%
101%
75
75%
108
107%
131%
133%
180
156%
156%
107
108
74%
73%
90
88
154
153
240
240
96
97
163
167
107
107
77
77%
78
34%
34%
182
182%
z
264
159
158%
133%
132
153%
153%
185
180
130
130%
138%
139
192%
192
150
136%
137
39
40
96
96%
141% 141%
72 73%
151 151
42% 44
300
91% 92%
155%
93% -
86 85%
136
121% 121%
117% 117%
122% 122%
122% -
5/9
Ver. Blikfabr
Zwitsal
Werkspoor Ser
WcHers Ind
Zwanenb. Ore
Electr.. en gasmaatschappijen
Anlem 62
Overz Gas Mil 77%
121.
136% no'
158%
Handelsondernemingen
Born Sum H.mti 130
Curac Handelmii 226
Guntzel Schum. 99'.;
Houth Pont
Internatio
Linde Teves
Moluksche H.ver
Tels Co
T5K
102
142 142
140% I4j
21% 7?
118% 1171
Mljnb. Onr Goed. Petrol.
Alg Exploratie 116% n6t
Oost Borneo 44 421
Gem Eigendom 120% 12"
Perlak 28% n
Suiker-en tabaksond.
Tj. C. M. Aand. 11% nv
Arendsburg 60»/, 591
Besoekl 112% 112''
Thee-ondernemingen
Sedep
Telaga Patengan
Dlv. Cuitmirondernemingen
Ngombezi 132 129
Diversen
Albert Heyn
Ned Walviseh
Schev Expl Mij.
Thoms. Hav.bedr.
Kolst. Sabang
Montgom Ward
Wilson Corn
157
89%
85!. 85»
101
100
19%
20*4
36V«
64
63%
9%
Spoor- en Tramwegen
Dell Spoorweg 37% J
Ned.-Ind Spoorw 10 11
Haagsche B so
Semarang Joanna
Semarang Cherib
Amerikaanse Spoorwegen
Atchison Topeka 93 9.
Saltimore 21V. 0
Miss K T.
New York Centr.
Pennsylvania
Canadian Pacific
Amerikaanse fondsen
Am. Bemberg
Amer Radiator
Am. Smelting
Anaconda
Bethlehem Steel
Chrysler
Ford Canada
General Motors
Hudson Motor
Intern Nickel
Kcnnecott
Rep. Steel
Standard Brands
U.S. Steel
North American
Cities Service
Cont Oil
Mldcont
Philips
She! Union
Standard Oü N.J.
Tide Water
Prolongatie 3
Mljnbouwondernemingcn
5/9
15%
15%
45%
50%
44%
50'/,
82%
65
65
61%
61
15
15!',
46%
46%
78%
21
40%
26%
26%
39%
39%
22%
22!'
102%
102}!
62%
62%
67
66%
59
59;
73%
'3J
79%
79
22%
22"
4/9
Petroleum 148.98
Industrie 192.63
Scheepvaart 154.92
Banken 120.68
Ind fondsen 43.92
Algemeen 136.58
148.29
192.69
154.61
120.53
44.09
136.61
14816
19251
154.71
121.05
43.93
136.54
GOUWE van Monriva pass 7 nam
Kaap Barbas.
GOOTE, v. Flixboro, 9 verw.
HAGNO van Dublin pass 7 Lizard;
HECTOR van Levant via Bremen pass
7 nam Finisterrc.
HAGNO, v. Dublin, pass. 8 Beachy
Head.
KOTA BAROE 7 nam vail Bremen te
Rotterdam.
LENY 8 nam 4 uur verwacht; LAAG-
KERK van Calcutta 7 te Suez; LAU-
RENSKERK van Basrah 8 van Pórt
SaidLISSiEKERK van Ras Tanura
pass 3 Straat Ormuz, LOENERKERK v
Calcutta via Aden 9 vm dwars van
Socotra verw.; LEUVEKERK v Bahrein
via Hamburg pass 7 Gibraltar.
MAASDAM van New York 7 's avonds
te Havre. 9 vm 3 uur verwacht; ME-
LISKERK van Calcutta 7 te Bombay.
MAASDAM, v. New York, 8 v. Havre.
NIEUW AMSTERDAM van New York
via Southampton 8 nam blj Scllly:
NOORDAM 8 vm van New York te
Rotterdam.
NIJENBURGH, 6 v. Norrkoping.
PRINS MAURITS 7 van Hamburg te
RotterdamPRINS ALEXANDER van
Montreal via Antwerpen pass 8 Belle
Isle; PRINS FREDERIK HENDRIK v
Chicago 7 van Cleveland naar Hamil
ton: PRINS WILLEM IV van Chicago
via Havre pass 8 Belle Isle; PRINS
WLLEM II v. Houston 8 nam bij Key
West.
RIVAL, 6 v. 'Kristlnehamn.
STAd ARNHEM van Casablanca pass
7 Ouessant 9 vm 8 uur te Pernis ver
wacht; STAD VLA AR DINGEN v Wa-
bana pass 7 Noordelijk van Azoren
TOMORI van Priok 9 te Genua ver
wacht
TITUS, v. Levant. 7 v. Algiers.
WESTLAAN v Bremen 8 ham verw.
WILLEM RUYS van Priok pass 7 vm
Perim naar Sue/; WICKENBURGH v
Casablanca via Londen pass 8 Oucs-
sant.
ZAAN 6 van Vesteras te Dordrecht
ZONNEWIJk 7 van Montreal te Rot
terdam: ZEELAND van Priok 8 te Ge
nua; ZUIDERKRUIS 7 van New York.
Grote Vaart
AMSTELdIEP 6 nam te Amster
dam; ARIADNE 7 te New York; AL-
BLASSERDIJK naar New Orleans 6 's
ond^ te Antwerpen: ARKELDIJK n
New York 7 te HamburgALBI**""
m te Antwerpen; ATLAS 8 v Tan
eer tc Amsterdam; ALCYONE pass 8
Pal's Rocks naar Velzen: AMSTEL-
LANd 8 van St Vincent C.V n Zuid
Amerika; AAGTEDTJK naar Buenos
Aires 7 te Santos AALSUM 7 van Ma
dras 10 te Calcutta verwacht: AT T"
RAMIN 7 van Bombay 9 tc Karachi
erwacht; ALK AID 7 van Aden naar
Port Okha; ALMDIJK pass 7 Kaap
Hatteras naar Havana- AMSTELKER1'
6 nam van Takoradj 9 te Monrivia ver
wacht AXELDIJK 7 nam te Baltimore;
AGAMEMNON 7 te New York- ARC'
8 te Tzmir- AVERDÏJK 7 t.c Galveston.
BOSKOOP 7 te Buenaventura:
BOSCHFONTEIN naar Amsterdam 8
(Van een onzer redacteuren)
VA, AT de laatste dagen als het
v v „opera-conflict" in een groot
deel van de Nederlandse pers is be
handeld wekt bij nadere beschou
wing sterk de indruk niet meer dan
een storm in een glas water te zijn
geweest, een storm bovendien die
door bepaalde kringen in Arnhem
op grond van weinig steekhoudende
argumenten is ontketend en aange
wakkerd. Het onplezierige is daarbij,
dat talloze lezers in den lande de
indruk hebben gekregen, dat hier
sprake was van een conflict tussen
de solide gevestigde Nederlandse
Opera te Amsterdam en de jonge,
nog pas beginnende Utrechtse Ope
ra te Utrecht. Van een onenigheid
tussen deze beide opera-instellingen
is echter geen sprake. In het ver
schil van mening lussen Arnhem en
de Nederlandse Opera is de Utrecht,
se Opera wel zijdelings betrokken
maar in geen enkel opzicht partij.
Dc heer J. M Monningh, die zo
wel hoofd van de afdeling onder
wijs en kunstzaken der gemeente
Arnhem als directeur van de Arn
hemse Stadsschouwburg is. en daar
bij tevens nog bestuurslid van het
Gelderse Orkest, heeft de storm
ontketend, die met name door de
Arnhemse pers is aangewakkerd
De Arnhemse Schouwburg had
d.w.z dat het Utrechtse gezelschap
voor haar optreden een bepaald be
drag kreeg en het risico volledig
voor de Arnhemse Schouwburg
bleef. Toen nu enige weken geleden
bekend werd, dat de Nederlandse
Opera op Zondag 7 September m
Musis Sacrum een opera-concert zou
geven met inschakeling van haar
volledige koor en oikest en al haai
grote solisten, kwamen in Arnhem
de poppen aan het dansen. Men
beschuldigde de Nederlandse Opeia
van unfaire'concurrentie. Door twee
dagen vóór de voorstelling in de
Schouwburg door een jong gezel
schap, met een volledige wapen
schouw van de grote, voor Neder
land representatieve troep te ko
men, wilde men, 7.0 ongeveer stelde
men het in Arnhem voor, de vooi-
stelling in de Schouwburg bij voor
baat torpederen.
Het onderzoek, dat wij instelden,
heeft ons de overtuiging gegeven,
voor Dinsdag 9 September een voor- dat dergelijke snode plannen bij dc
stelling van „Don Pasquale" door
de Utrechtse Opera op haar pro
gramma staan Dit was wat men
een „uitkoop" pleegt te noemen,
Nederlandse Opera zeker niet heb
ben bestaan. De leiding van dit en
semble had al geruime tijd plannen
dergelijke concerten te geven in ste
den, waar om financiële redenen
geen voorstellingen mogelijk waren
gebleken. Toen het concert te Arn
hem werd vastgesteld was het bij
de leiding van cie Nederlandse Ope
ra niet bekend, dat cr twee dagen
later een voorstelling van de
Utrechtse Opera in die stad zou
worden gegeven. De diiecteur van
cie Nederlandse Opera, de lieer Abr.
van der Vies, heeft ons dat persoon
lijk nog eens nadrukkelijk verze
kerd en de heer Van der Vies staal
bij insiders bekend als een man op
wiens woord men mag vertrouwen.
Bovendien, men mag nu veel op
hef maken van dit ongelukkig kort
na elkaar, vallen van twee gelijk
soortige kunstavonden, zo iets on
gewoons kan men het toch niet noe
men. Met hetzelfde euvel heeft men
in tal van plaatsen van ons land
steeds opnieuw te kampen. Een en
kele keer mag daarbij kwade trouw
in het spel zijn, veel meer spreekt
hier echter een gebrek aan coördi
natie. In het onderhavige geval had
te Arnhem die coördinatie moeten
bestaan tussen de leidingen van
M.usis Sacrum en de Stadsschouw- een schoolvoorbeeld heeft gegeven.
burg, die elkaar over en weer van
eikaars voornemens op de hoogte
hadden moeten houden. Men kan
eerder van Musis Sacrum verlan
gen, dat het zich op de hoogte stelt
van (of op de hoogte zijnde: reke
ning houdt met) de plannen van de
Arnhemse Schouwburg, dan dat
men van een instelling als de Ne
derlandse Opera kan eisen, dat zij
zich steeds van te voren gaat oriën
teren in alle plaatsen, waar zij wu
gaan optreden.
Dit conflict bewijst, hoe noodza
kelijk het is, dat er in iedere plaato
van enige betekenis een centraal
agenda-bureau komt. waarbij ieder
die op cultureel gebied iets wil or
ganiseren, zijn licht dient op te
steken vóór het tot het vaststellen
van een datum komt. Men zou zo n
bureau kunnen vestigen bij V.V.V..
bij de Volksuniversiteit of waar dan
ook. In Amersfoort, waar een der
gelijk bureau werkt zij het niet
steeds even voortreffelijk, maar dat
hangt van de medewerking der be
langhebbenden af heeft men het
ondergebracht bij de Amersfoortse
Gemeenschap.
Door coördinatie door middel van
een agenda-bureau kan men heel wat
teleurstellingen, die het gevolg zijn
van slecht gevulde zalen, voorko
men. Daardoor spaart men ook
energie en (dikwijls veel) geld en
voorkomt men onaangenaamheden
,an de soort, waarvan Arnhem nu
nam 6 uur te Antwerpen; *3ENNEKO"
8 te CurasaoBREDA 7 van Cristobal
9 te Curasao verw.; BALI 7 te Priok;
BLOEMFONTEIN pass 8 Perim naar
Suez en Amsterdam BAA.RN 7 van
Valparaiso naar Talcuhuano"; BREM p.
7 Dungeness naar Lissabon; BROU
WERSGRACHT 7 te Antwerpen.
CONGOSTROOM 7 te Amsterdam:
CELEBES 7 van Singapore naar Co
lombo en Amsterdam, CERAM naar
Calcutta 8 te Colombo CIRRUS (weer-
schip) 7 op 60 mijl Zuid van Reykja
vik.
DELFT 7 te Amsterdam; DALER-
DlJK 7 te Hamburg; DIDO 6 te Triest.
ELISA 7 te Casablanca; ENGGANO 8
tc Belra; EDAM pass 8 Scilly naar New
York.
FAÏRSEA pass 8 Algiers n Australië.
GAROET, 8 tc Priok; GAASTER-
KERK. 7 te Sydney; GAASTERLAND. 7
te Rio de Janeiro; GANYMEDES, 8 te
Trinidad; GRAVELAND. 7 te Bahia;
HECUBA. 7 v. Clcnfuegos te A'dam;
HERSILIA. n. A'dam, 7 nam. te Havre;
HOOGKERK. 7 nam. te Bremen; HEL
DER. 8 tc Puerto Cortez; HESTLA. 8 te
La Guayra.
IRIS. pass. 7 Pitboei n. Gothenburg.
JUPITER. 7 te Messina; JAVA, pass.
8 Perim 11. Suez en Amsterdam.
KIELDRECHT, n. Japan, 7 te Hong
kong; KERTOSONO. 7 nam. te Zam-
boanga; KOTA INTEN, n. Java, 8 's av.
te Aden.
LEERSUM, n. Savannah. 7 te Ant
werpen; LEOPOLSKERK, 8 v. Bandar
Shahpour n. Basrah: LINDEKERK. 7 te
Khorramshar. LUTTERKERK. n. Bas
rah. 8 nam. te Pprt Said; LOPPERSUM.
6 nam. te Genua; LUNA. 7 te Bremen;
LINGE, 9 vm. tc Sluiskil verwacht.
MAASKERK, pass. 8 Finisterre n.
Dakar en West-Afrika: MAAS, 7 te Iz
mir; MER WEDE, 8 nam. te New Or
leans; MANTO. 7 te Passages; MAAS
HAVEN. 8 tc Londen; MÓLENKERK,
8 te Zanzibar; MAASLAND, 7 te Ham
burg; MADOERA. 7 nam. te Hamburg;
MATARAM. 8 v. Suez n Perzische Golf;
MEERKERK, n. Bombay, 7 nam te Port
Said; MANOERAN, 7 te Balik Papan;
MIDAS. 6 v. Carthagena n. A'dam;
MUIDERKERK, pass. 8 Straat Messina
n. Bombay.
NIGERSTROOM. 7 te Duala: NES
TOR, pass. 8 Ouessant n A'dam; NIOBE,
6 v. Mantyluoto n. Amsterdam.
ORANJESTAD. 8 te Port of Spain;
ORESTES. 7 te Caripitoj OBERON. pass.
8 Lizard n. Antwerpen en A'dam;
ODYSSEUS. 8 v. Kopenhagen te A'dam;
ORANJE, pass. 8 Socotra n. Colombo
en Priok; OVERIJSSEL. 8 v. Bahrein n.
Karachi; ORION, 6 v. Gibraltar n. Am
sterdam
PRINS JOHAN WILLEM FRISO. pass
8 vm. Scilly n. Montreal; PRINS FRE
DERIK WILEM. 7 's avonds te Ham
burg- PRINS WILLEM III. 9 vm. te
Montreal verw.; POELAU LAUT, 7 v
Pondicherry n. Singapore en Hava;
POSEIDON. 7 te Maracaibo; PLATO. 8
te Cadiz.
RAKI. 8 te Socrabaja; RIJNDAM,
pass. 8 Scilly n New York; RIOUW. 8
te Port Swettenham; ROEPAT, 7 te
Aarhuus; RIJNKERK. 8 te Durban.
STRAAT MAKASSAR. 7 te Manilla:
STAD DORDRECHT. 7 te Sagunto;
STENTOR. 7 v. Trinidad. 9 te Para
maribo verw.: SARPEDON, 6 te Puerto
Cabello; SLAMAT, pass. 7 Nantucket n.
Halifax. STAD SCHIEDAM. 6 nam v.
Middlesbro n. Narvik: SUMATRA 6 te
Tegal; SAMARINDA. 7 te Cebu SOM-
MELSDIJK. 6 te Houston; STAD MAAS
SLUIS, 8 v. Vlaardingcn n. Narvik.
TEGELBERG. 8 te Tamatave; TJI-
BANTJET, 7 te Hongkong: TJITJALEN.
KA, 7 te Lorc-nzo Marques; THEMISTO,
pass. 8 Scllly n. Port Churchill; TA-
BIAN. 7 tc Khorramshar; TALISSE,
pass. 8 Ouessant n. Port Said en Java:
TARAKAN. n. Java. 8 te Djeddah; TEI-
RESIAS. 8 te Semarang; TJILUWAH, 7
v. Singapore n. Hongkong; TJIPANAS.
7 te Durban; TIBERIÜS. 8 te La Guayra.
UTRECHT. 7 te Manilla.
VAN RIEBEECK. 8 te Makassar;
VEENDAM. pass. 7 Scilly n. New York.
WAAL, 7 tc Barcelona; WESTERDAM.
8 te New York. 22 te R'dam terug; WO-
NOSARI pass 7 vm. Wight n. Golf van
Mexico; WESTLAND, pass. 8 Natal
Braz n. Las Palmas en Amsterdam.
IJSSEL. 8 tc Beirut.
Tankvaart
ARMILLA 7 te Pladjoe; ALDEGONDA
6 nam te Pladjoe.
CISTULA verwacht 9 Ras al Hadd te
passeren naar Mena al Ahmadi; CAL-
TEX LEIDEN 7 's avonds van Sidon n
Pernis: CALTEX NEDERLAND pass 8
Wight 9 vm te Perms verwacht CAL
TEX RUPAT zie onder journaal, CAL
TEX DELFT pass 8 Malta naar Sidon;
CALTEX THE HAGUE pass 8 Opor
to naar Pernis; CALTEX UTREC T
pass 8 Kaap Tencz naar Pernis; CERO-
NIA van Curaao naar Havana pass_ 8
Cape Dame Marie t Haiti i CHAV
verwacht 10 Muscat t.e passeren naar
Mena al Ahmadi CLAVELLA n Alex-
andrië pass 8 dwars van Solium. CLEO-
DOFA naar Singapore 8 bij de Laeca-
dive tri'anrp.n
BARENDRECHT 8 van Stanlow 11 te
AMSTERDAM. De beurs heeft
nieuwe week eigenlijk met dezeli
stemming ingezet als waarmee de
rige week gesloten werd, kleurle
Nergens kwam het tot behoorlijke o;
zetten, zodat het in ieder geval tot v:
doening stemde, dat het algemeen koei
meau zo goed als onveranderd bleef. 1
berichten inzake dc verhouding AK
Vereinlgte Glanzstoffabriken wer'
voor kennisgeving aangenomen, ni
hadden geen enkele invloed op
koers, die onveranderd 153% bleef,
tussentijdse mededeling van Van Gele
Zonen (alle fabrieken zijn weer in b
drijf) maakte een gunstige indruk, do
had vooralsnog weinig invloed op
koers, die op circa 141% geadvisee
werd, tegen een vorige notering
140!.i. De herkapitalisatie bij Fr
Rijsdijk had een advieskoers van
tot gevolg, bij een vorige affaire op 3
Overigens bleef de industriemar
vrijwel in een doen met Vrijdag. Alle
Philips verloren twee punten, wege
een kleine verkooporder „bestens", c
beglnbeurs werd geplaatst. Ook in Kc
Olie zat vanmiddag uiterst weinig b
weging, in de eerste tape werd 322
322'.4 betaald, daarna fluctueerde
koers niet meer.
Van de andere sectoren valt al eve
min veel interessants tc vermelden. Cu
tures uitermate vervvaarloosd met slee)
een enkele affaire op vrijwel onverai
derde prijzen, alleen Deli-Batavia T
bak. wegens incidenteel aanbod, dr
punten lager op 96. Ook de scheepvaar
markt was zeer stil, doch de ondertcx
was hier niet ongunstig. Guldensbele
gingen verbeterden zich fractionc-
Prolongatie 3 procent.
Beurs van New York
5/9
8/9
5/9
44%
S/9
Atch.
92%
92
Goodyear.
Baltim.
22%
21%
Hudson M
15%
15'
Can.Pac.
35
34!',
Int.Harv
32%
32!
lllln. C.
73%
72%
In.Nickel
46%
46
N.Y.Ccn.
19
18%
Lnt.T.enT
18%
1:
Penns. R.
19%
19%
Kenn.C.
77',
75!
Sout.Pac,
42%
41%
MontgW.
61%
61:
On Pac.
113%
113%
Pack. M,
4%
5
All.Ch.
77'/,
77
Radio C.
27%
27%
Am.Can.
33%
33%
Rep.St.
40%
40'
Am.Car.
35%
43%
35%
Reyn. T.
35!:,
36
A.Smelt.
42%
Sears R.
58%
58!
A.T.enT
156%
156',
Shell Un.
74%
74
Am. Tob
56%
56%
Socony
36!,
35'
Anac.C.
44%
41%
Stand'Br.
26%
26'
Bethl.S
50%
50%
St.Oil.J.
78%
78:
BoelingA
37
36%
Studeb.
37':
37
Chrysler
81%
80'
Texas C.
56'
56!
City B.
49
49%
O.Aircr.
35%
35
Consoi.
35%
36
On. Corp.
5
5'
Douglas
64%
63%
ön. Fruit
63":
63;
Dup. N.
87%
87%
OSRubb.
2-5'
Eastm.K
45
45
OS Steel
39%
Gen.El.
64
63%
Westing
42
41'
Gen.Mot.
60%
60%
Woolw.
43%
43-
Omzet: 1.170.0&
Rotterdam verwacht
DUIVENDRECHT 7 van Dakar nsi
Lagos
DILIGENTIA 7 van Lissabon na;
Genua.
ESSO ROTTERDAM pass -
Sombrero Eiland naar Aruba; ESS
DEN HAAG 6 van Aruba te PerW
ENA 8 te Balik Papan; ETREMA pa
7 Trinidad naar SantosESSO A3
STERDAM 6 op 450 mijl W
van Flores (Azoreru* wacht op kom
van sleepboot Humber.
ELIZABETH B pass. 8 Terschellin
9 v.m 6 uur te Pernis verwacht.
FRISIA 8 te Sate; FELIPES
Tjilatjap.
GADILA 8 op de Mersey naar Star
low.
INGEBORG pass 7 Kiel naar Gd)
nia.
LEENDERT B 7 vm te Havre. Ll1-
TA 8 te Bangkok.
MARCELLA 8 te Port Jerome; MA
COMA pass 7 de Zuidpunt van Mad;
gascar naar Lorenzo Marques; MURï
NA naar Madras pasg 7 Zuidelijk va
Santa Maria (Azoren). MALVINA S
Pladjoe MARISA naar Mlri pass 7 c
van Howeland (Tasmanzee); M1FU
pass 8 de Soeloe Archipel naar Ban
Papan
NOORD 7 van Stanlow naar Duin
kerken.
ONDINA 8 te Port de Bouc; OVbL.
pass 8 Bandar Kinkeri naar Engelan'
PERN A pass 8 Christcas Eilanden
OLEUM 8 te Gothenburg.
Geraldton
ROTULA 8 te Curagao.
SCHERPENDRECHT pass' 8 Bahia
iRo de Janeiro SLIEDRECHT 7 te RJj
de Janeiro; SUNETTA 7 te Auckland1
SAIDJA 7 tc Muntok STANVAC T'
LANG AKOR pass 7 Banka naar So'
rabaja.
TANKHAVEN I 7 te Soengel Gcroni
TANKHAVEN II 8 te Belawan Den
TANKHAVEN III pass 8 Singapore
Pladjoe; TIBIA pass 7 Ras al Hadd n
Pladjoe TARIA 7 te Liverpool
WIELDRECHT pass 8 de Houtmaj
Eilanden naar Melbourne WOE>-
DRECHT pass 8 Brothers (Rode Zet
naar Bremen.
