DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Groots plan tot opheffing
van dollartekorl
Kracht en
tegenkracht
GOED WERK IN STRAATSBURG
Economische eenheid met
overzeese gebieden
Nieuw Perzisch voorstel in
olie-conflict
Republikeinen richten nu
uitdaging tot Stevenson
Directeur pleegde diefstal
fabriek
in
eigen
C.N.V. publiceert program
van sociale wensen
Franse marine rouwt
om „Sibvlle"
Zware brand woedde
op Groninger
scheepswerf
Prawda beschuldigt
Kennan van laster
12e Jaargang, no. 22"
Vrijdag 26 September 1952
Opgericht door de Stichting ..Het Parool - Giro 510330
Bank Rottcrdamschc Bank - Postbus 9 Abonnements
prijs'47 cent p. w. of 6 05 p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie cn Administratie: Snouckacrtlaan 7. Amersfoort
Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235
HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
TOULON. Van alle Franse
oorlogsschepen en marinegebou
wen waait de vlag halfstok uit
rouw voor dc 48 opvarenden van
de duikboot „Sibylle", die in de
Middellandse Zee is gezonken.
Aangezien concrete aanwijzingen
ontbreken, veronderstellen deskundi
gen dat het duikroer of de ballast-
tanks van de Sibylle" onklaar zijn
geraakt toen de duikboot Woensdag
morgen om 7 uur dook. Daardoor is
de boot gezonken op een diepte van
700 meter. Toen de boot een diepte
van 300 meter bereikte moeten de
klinknagels van de scheepshuid zijn
gesprongen cn de bemanning door de
ontzettende druk van het binnenstro
mende water zijn gedood, aldus deze
veronderstelling. Het ontsnappen met
het „Davis"-apparaat is volgens deze
deskundigen slechts mogelijk tot op
een diepte van 60 meter. De Franse
Middellandse zeevloot, die in Toulon
is gestationneerd, is na het brengen
van een laatste hulde aan de beman
ning van de „Sibylle" in Toulon te
ruggekeerd. Marine-vliegtuigen heb
ben kransen afgeworpen op de plek
waar Donderdag de grote olievlek is
waargenomen.
Twintig jaar voor de
moord op boswachter
Van der Schagt
AMSTERDAM. Het Gerechts-
hof heeft de koopman H. P. en de
los-werkman M. Chr. P.. beiden
uit Bussum, wegens moord op de
boswachter A. van der Schagt
op 17 Juni 1947 gepleegd op de
Loosdrechtse heide veroordeeld
tot twintig jaar gevangenisstraf
met aftrek.
6
(Van een onzer redacteuren)
STRAATSBURG. Een in de Straatsburgsc politieke wereld
reeds oude gedachte is door de debatten van gisteren nieuw
leven ingeblazen. Nauwere samenwerking en zo mogelijk alge
hele integratie van de economieën der Westeuropese landen
met dc economieën van de met hen verbonden overzeese ge
biedsdelen en koloniën wordt voorgesteld, als het belangrijkste
middel om de dollarschaarste te overwinnen. De Britse liberaal
Lord Layton heeft het plan, dat thans is opgesteld, gedoopt
met dc naam „Straatsburgplan" en het ook aan de Overzeese
gebieden zelf in hun eigen belang dringend aanbevolen.
Aan het Comité van Ministers 1 band aan de rivaliteit, die tussen
de twee wereldoorlogen bestond
deze op de volgende Veainsë'^n 'ie I Dui,s,an<i en Engeland om
baseren: ©«ise-.n te markten overzee Deze rivaliteit..
die zonder integratie gevaar loopt
thans weer te herleven, is voor
een niet gering deel oorzaak ge-
Op weg naar het Legioen
Haarlemse jongelui
stalen auto; zes
maanden geëist
HAARLEM. Voor de Haarlemse
rechtbank hebben twee jongelui van
omstreeks 20 jaar terecht gestaan,
die in April van dit jaar het plan
hadden opgevat dienst te nemen in
het Franse Vreemdelingenlegioen. Zij
zouden liftend naar Parijs gaan. maar
ontvreemdden in Haarlem een auto.
die zij in het Brabantse grcnsplaatsje
Putten in een garage stalden. Een
van hen werd door zjjn vader uit
Parijs teruggehaald De ander heeft
inderdaad enige tijd in het Vreem
delingenlegioen gediend en daar min
der prettige ervaringen opgedaan.
De officier van Justitie sprak van
een misplaatste kwajongensstreek en
eiste tegen beiden zes maanden ge
vangenisstraf met aftrek van voor
arrest. De beide verdedigers drongen
op clementie aan. Dc rechtbank zal
9 October uitspraak doen.
Verzekeraar laat bom in
vliegtuig ontploffen
MEXICO. Rechercheurs hebben
Donderdag verklaard, dat de ge
heimzinnige ontploffing, waardoor
een DC3 Woensdagavond tijdens de
vlucht bijna vernield werd. veroor
zaakt is door een bom. in de bagage
afdeling geplaatst door iemand, die
een grote levensverzekering afgeslo
ten had op een der 17 passagiers.
Door de ontploffing werd een van de
zijden van de romp der machine
opengereten Verscheidene passa
giers werden door het rondvliegende
metaal licht gewond.
Recordvlucht New York
Frankfort in 11,56 uur
AMSTERDAM De super 6-clip-
per „Goodwill" van de Pan Ameri
can World Airways, gezagvoerder
Larsèn. heeft Donderdag een nieuw
snelheidsrecord gevestigd door het
traject New YorkFrankfort zonder
tussenlandingen af tc leggen in elf
uur en 56 minuten. Dit betekent dat
6e „Goodwill" heeft gevlogen met 'n
gemiddelde snelheid van 485 kilome
ter per uur. Er waren tachtig passa
giers aan boord plus een bemanning
van zeven leden.
wordt aanbevolen haar politiek
deze op - -
baseren:
1. Vergroting van de productie
van grondstoffen in de overzeese ge
bieden in het bijzonder van die, wel
ke Europa thans uit het dollargebied
moet invoeren.
2. Aanvaarding van oen politiek
van economische expansie
3. Aanwending van de mogelijk
heden. in alle leden-staten van de
Raad van Europa aanwezig, om de
overzeese gebieden verder uit te rus
ten en tot ontwikkeling te brengen.
4 Het verschaffen van faciliteiten
in de overzeese gebieden voor het
vestigen van ondernemingen ook
van die Europese landen, die geen
overzeese gebieden hebben
5. Coördinatie van investerings
projecten volgens de gebieden on
volgens de producten.
6. Vestiging van verwerkende in
dustrieën in de overzeese gebieden
zelf en van industrieën voor lokale
cosumptie.
Het Comité van Ministers wordt
verder aanbevolen, onderhandelingen
te openen met de regeringen van de
betrokken landen voor de vestiging
van een Europese ontwikkelingsbank
voor de overzeese gebieden, die
nauw samenwerkt met de Wereld
bank. Langlopende contracten die
nen te worden gesloten over de prij
zen der grondstoffen. Ten slotte
wordt aanbevolen een systeem van
preferentiële rechten in te voeren
tussen de landen van het Britse Ge
menebest enerzijds en de Europese
landen met hun overzeese gebieden
anderzijds. De economische Commis
sie krijgt de instructie om dit plan
voor te leggen aan de ministerscon
ferentie der Gemenebest-landen, die
in November in Londen zal Worden
gehouden.
Lord Layton was ongetwijfeld de
beste spreker over het Straatsburg
plan. Europa is geen bestaanbare
economische eenheid meer. Onze
huidige afhankelijkheid van de
Verenigde Staten moet verdwijnen.
Het tijdstip voor dit plan is gun
stig. gezien de aanstaande Gemene
best-conferentie. Het sterlinggebied
is reeds monetair verbonden met de
Europese landen door de Betalings
Unie.
Lord Layton vond het bijzonder
belangrijk, dat dit rapport was
aangeboden door een Duitser
(Semler) en herinnerde in dit ver-
Behandeling Velser
affaire uitgesteld
HAARLEM De Haarlemse recht
bank zou op 6 October beginnen met
de behandeling van de strafzaken,
die men pleegt aan te duiden als de
Velser affaire. Dc verdachten hebben
bij de rechtbank bezwaarschriften j
ingediend tegen kennisgeving van
w verdere vervolging De openbare be-
weest van" de Tweede wereldoorlog. handeling van de strafzaken zal nu
Aanvaarding van dit plan kan een j niet in October geschieden. De be- i
derde wereldoorlog voorkomen. zwaarschriften zullen begin Novem-
o. ber in raadkamer in behandeling i
Inderdaad behoort dit „Straats- 1 komen 1
burg-plan" tot het beste, meest con
crete en meest wenzelijkc. wat wij
tot nu toe hier in de Assemblée
hebben gehoord. Voor een groot
deel is dit te danken aan het voor
treffelijke rapport dat over alle
aspecten van het probleem werd
ingediend door een commissie van
deskundigen, waarin helaas geen
enkele Nederlander zitting had.
ofschoon in de opsomming der
overzeese gebieden Nicuw-Guinea.
dc Nederlandse Atillen cn Surina
me. en de Nederlands-Indonesische
Unie uitdrukkelijk worden ge
noemd. Weer een van de vele be
wijzen. dat Nederland in het gehele
werk van de Assemblée niet zwaar
genoeg (wij bedoelen kwalitatief)
is vertegenwoordigd. Een ander be-
Britten krijgen tien (lagen tijd om
..ja of „neen te zeggen
Rook cn zwaveldampen kolken op,
terwijl een' nieuwe vulkaan uit de
diepten van dc Stille Oceaan ver
rijst. Het kleine vulkanische eiland
ligt tien kilometer van dc Bayon-
naisa-riffen (250 kilometer van
Tokio).
LONDEN. De 3000 woorden bevattende boodschap van dr Mossadeq
aan Churchill, die hier gisteren ontvangen werd. wordt thans door het
Foreign Office bestudeerd. Van officiële zijde is er nog geen commentaar.
- ---j Natuurlijk moeten Eden. die nog op reis is en Churchill, die gisteravond HOOGEZAND. Donderdagmiddag
wijs hiervan lag in het feit. dat in - ontdekte men op een van de groot-
het fehele Hehat over He nvor7eese i an z,jn *acan*,e terugkeerde, eerst zelf kennis nemen van de Perzische sfp scheenswerven aan hel Win-
van Bodewes-
V in .\.ai is—
hoek, begin van brand. Onmiddel
lijk werd de brandweer van Hoo-
gezand en Sappemeer gewaar
schuwd, maar als gevolg van de
Het valt waarnemers hier op, dat straffe wind. stond dc grote con-
Mossadeq met geen enkel woord in- structiewerkplaats van dr werf in
gaat op het voorstel_in de boodschap minder dan geen tijd in lichter
het gehele debat over de overzeese z,jn f 1 wmi.» nrmen wn ar i erziscne stc scheepswerven
gebieden geen enkel Nederlands tegenvoorstellen, die aan het slot van de woordrijke nota worden ontvouwd, schoterdiep. die
geluid is vernomen. Ook ligt het voor dc hand dat overleg met dc Verenigde Staten zal worden Scheepswerven N
Bij de stemming over het plan gepleegd,
bleken de Italianen zich tc onthop- Men kan echter reeds vrijwel als
den De gehele Assemblee was ver- J 2eker aannemen, dat deze Perzische
der voor. De Italiaan Caron had nl. voorstellen hier onmogelijk een gun-
- I stig onthaal kunnen vinden en in
m op grootscheepse emigratie van i hun hlndlBe „0,m v00r dc Bntse re-
Europa naar de overzeese gebieden ing tcn enenmale aanvaardbaar
wï»rW aanopnrnniton rii/o rlnm- Ho
werd aangedrongen, die - door
rapporteur was afgewezen.
Democratisch candidaat zou geheim
gratificatiefonds beheren
NEW YORK. De voornaamste
adviseur van Eisenhower. Adams,
gouverneur van New-Hampshire,
heeft dc democratische candidaat
voor het presidentschap. Stevenson,
uitgedaagd verantwoording af te
leggen van de betalingen, die uit
het voor hem gevormde fonds in
Illinois zfjn verricht, indien hy
niets te verbergen heeft. Stevenson
wil trachten het feit te verdoeze
len. dat hij over een particulier
fonds beschikte om kerstgratifica
ties te verstrekken en geregeld
maandelijkse betalingen te doen aan
democraten onder de ambtenaren,
die dit verdienen, aldus Adams.
Het Amerikaanse blad „New York
Telegram" publiceert onder een
kop. die de gehele breedte van de
eerste pagina beslaat, verklaringen
van Kinney, ex-directeur van het
staatsinkoopbureau. Volgens Kinney
beschikt Stevenson nog over een
ander fonds dan waarvan hij enkele
dagen geleden het bestaan erkende.
Dit andere fonds, door particulie
ren bijeengebracht, zou honderd
duizend dollar groot zijn. Het zou
gediend hebben voor liefdadigheids-
MOSKOU Dc „Prawda" heeft
Vrijdag een hevige aanval gedaan
op de Amerikaanse ambassadeur
in Moskou. Kennan, die op het
ogenblik in Londen is.
Onder het opschrift: „Een laste
raar onder het masker van een
diplomaat" beschuldigt het blad
Kennan er van tijdens zijn verblijf
buiten de Sowjet-Unie tegenover
persvertegenwoordigers de Sowjet-
Unie te belasteren. „Zo kan slechts
iemand spreken, die zijn bittere
vijandige gevoelens jegens de Sow
jet-Unie niet beteugelen kan
uitgaven van gouverneur Stevenson,
voor het bestrijden van de onkosten
van ontvangsten en voor de verkie
zingsactie van parlementsleden van
Illinois, die achter Stevenson ston
den.
Op zijn wekelijkse persconferentie
heeft president Truman zijn eis
herhaald, dat alle regeringsambtena
ren, de Congresleden inbegrepen,
die een salaris ontvangen groter clan
10.000 dollar per jaar. een openbare
verantwoording afleggen van hun
totale inkomen uit alle bronnen. In
antwoord op een vraag zei de pre
sident. dat hij in de tijd dat hij
senator was,' nooit over een geheim
fonds had beschikt. Hij had het toen
zeer moeilijk gevonden om rond te
komen. Tegenwoordig ontvangen de
senatoren een veel groter salaris.
Leden van Politburo
vormen delegatie
naar partijcongres
LONDEN. Radio Moskou heeft
Donderdag door laten schemeren dat
de hele afschaffing van het polit-
buro bij het komende communis
tische partijcongres in wezen niets
om het lijf heeft Maarschalk Stalin
en de elf mannen die tezamen het
politburo vormen, veranderen al
leen de naam van hun dictatuur in
praesidium. Dit bleek uit een uit
zending van radio-Moskou, waarin
bekend wordt gemaakt dat maar
schalk Stalin en de rest met alge
mene stemmen zijn gekozer. tot ge-
Het vraagstuk Vliegende Scho
tels" is weer in liet middelpunt
van de belangstelling gekomen
door enige gelijkluidende verkla
ringen van Britse luchtvaartauto
riteiten, die vreemde voorwer
pen" in de lucht hebben gezien.
Bij de Amerikaanse luchtmacht
zullen nu speciale camera's in ge
bruik worden genomen, die zijn
vaarvaardigd om het raadsel de
baas te worden.
zullen blijken te zijn
De vier condities, waarop dr Mos
sadeq zich bereid verklaart de kwes
tie van schadeloosstelling aan het
Internationale Hof voor te leggen
en die binnen tien dagen tijd in hun
geheel vooraf door Engeland moeten
worden geaccepteerd zijn:
1. Schadeloosstelling blijft beperkt
tot de eigendommen van de Anglo-
Iraanse in Pcrzië op het tijdstip van
de nationalisatie (dus geen schade
loosstelling voor verlies van good
will en concessierechten).
2 Het hof zal de schadeloosstelling
volgens bepaalde specifieke metho
den vaststellen, waarbij zekere arti
kelen uit de terzijde gestelde conces
sies weer wel zullen gelden.
3. De Anglo-Iraanse moet schade
loosstelling betalen voor verliezen,
veroorzaakt door het belemmeren
van dc verkoop van ..Iraanse olie"
(De Perzische contra-eisen, die uit
hoofde van deze twee laatste voor
waarden kunnen worden gedaan zul
len een eventuele schadeloosstelling
aan de Anglo-Iraanse vermoedelijk
geheel en al compenseren!)
4. Dc Anglo-Iraanse moet beginnen
om onmiddellijk 49 millioen, in dol
lars inwisselbare ponden sterling te
betalen. (Deze som is het verschil
tussen het bedrag, dat de maatschap
pij onder de concessie van 1933 be
taalde en dat. wat zij zou hebben
moeten betalen als de nieuwe conces
sie van 1949 door het Perzische par
door dc Perzische kwestie geleden
verliezen gebruikt).
van Churchill en Truman, dat on
middellijk met dc Xnglo-Iraanse on
derhandelingen zouden worden ge
opend om de olie weer te laten vloei- i
en. Sommigen trekken uit de kras- l
hcid van zijn voorstellen de conclu
sie, dat dr Mossadeq met het gevaar
van de communistische bedreiging
voortdurend aan het bluffen is. want.
zo redeneren zij, hij zou dergelijke
voorstellen nooit hebben gedaan als
er onmiddellijk gevaar voor ccn re
volutie was.
r laa ie,
Met vele Stralen bestreed "mén
hot vuur, maar men kon niet ver
hinderen. dat de grote werkplaats
een prooi der vlammen werd. Een
op stapel staande kustvaarder kon
worden behouden. Omtrent de oor
zaak van de brand tast men nog
in het duister De schade is niet
te schatten alle tekeningen voor
het in aanoouw zijnde schip en
voor daarna te bouwen schepen
zijn in vlammen opgegaan.
Groningse recherche loste mysterie op
dank zij tip van Hilversumse politie
(Van onze correspondent)
GRONINGEN. Eind Juli werd
door de N.V. Mcnco, een kleding
fabriek te Groningen, aan de Gro
ningse recherche telefonisch ken
nis gegeven, dat uit een magazijn
twee rollen voering waren ont
vreemd. Toen een onderzoek werd
lement indertijd was goedgekeurd, j ingesteld, bleek de zaak vrij raad-
De Anglo-Iraanse heeft deze gelden 1 selachtig, daar alle buitendeuren
in de tijd. toen de kans op een ver-
gelijk nog niet helemaal uitgesloten
was. aanvankelijk toch opzij gelegd,
doch zij zijn later ter bestrijding van
Maatschappelijke structuur moet worden
vernieuwd in Christelijke zin
UTRECHT. Het CNV stelt zich achter de publiekrechtelijke organi
satie. wanneer de vrije organisaties de draagsters van deze publiekrech
telijke lichamen zijn en blijven. Aan. het zelf-doen der bedrjjfsgcnotcn
moet een ruime plaats worden gegeven. Men verlangt een wetswijziging ubeJi,CISte d<
om mogelijk te maken, dat ook van niet-georganisrerde brdrijfsgenoten 3BJ£ Gronin
bijdragen zullen kunnen worden gevergd. Betreffende de rechtsvorm van DOlitie. dat de Hiluemimc,
de onderneming verlangt men een zodanige medezeggenschap van dc ar
beid. dat deze een hem toekomende plaats en verantwoordelijkheid wordt i
verzekerd.
Aldus blijkt uit een sociaal-poli- 1 voor alle bedrijfstakken en de be-
tiek programma, dat dezer dagen vordering van een goed-functionne-
het licht heeft gezien en waarin het j rend georganiseerd overleg.
CNV uiting heeft gegeven aan dat
gene wat naar zijn overtuiging
strekken kan tot een verbetering en
vernieuwing van de gegeven maat
schappelijke structuur, opdat deze
moer dan thans hot geval is aan de
Christelijk-sociale eisen van recht
en gerechtigheid zal gaan beant
woorden.
Van de in dit program naar
voren gebrachte punten noemen wij:
de 48-urige werkweek voor winkel-
op slot waren geweest cn geen
sporen van braak of verbreking
werden gevonden Er was niets
waaraan men enig houvast had.
De zaak zou nog veel duisterder
worden. Begin Augustus werd bij
de N.V. de driemaandelijkse ba
lans opgemaakt. Toen kwam aan
het licht, dat er niet twee maar
wel 1300 rollen voeringstof zoek
waren, tezamen een bedrag verte
genwoordigend van f 14.000,-.
De directeur, de heer K., die
met vacantie was toen de vermis
sing van de eerste twee rollen
textiel werd gemeld, vervoegde zich
enkele dagen na zijn terugkomst
bij de recherche om inlichtingen
in te winnen over het onderzoek.
Begin September berichtte de
ger politie, dat de Hilversumse
koopman in textiel B.. nog diezelf
de avond per auto naar Groningen
zou komen om daar duizend meter
voeringstof op te halen. Ze vonden
dit verdacht omdat B. geen on
bekende van de justitie was.
Groninger recherche trof
Dc
delegeerden van Moskou voor het personeel, verbod van fabrieksar-
negentiende partijcongres dat op
5 October geopend wordt.
Gesneuveld in Korea
DEN HAAG. De regering
maakt bekend, dat tot haar leed-
niet alleen geen verbetering van de wezen op 20 September 1952 tijdens
betrekkingen tussen Rusland en gevechtshandelingen in Korea is wewu voor p.-rwicn oncier io
Amerika wenst, maar lke gele- gesneuveld de soldaat T. Bajema, 1 jaar. verplichte ouderdomsverzeke-
genheid om deze betrekkingen af- j geboren 22 Juli 1929 en afkomstig ring. een algemeen pensioenfonds
breuk te doen benut." I uit Blokker. Hij was ongehuwd. boven de bedrijfspensioenfondsen
heid door meisjes beneden 16 jaar.
verbod van hifisindustrie behoudens
speciale vergunning, en scherp toe
zicht hierop, bevordering van de
Zondagsrust, verbod van loonarbeid
voor gehuwde vrouwen n iet-kost -
winsters tegengaan van cumulatie
door pensioen en loon, recht op
tenminste twee weken vacantie of
drie weken voor personen onder 18
Nu en dan buien
Van Vrijdagavond
tot Zaterdagavond.
Half tot zwaar be
wolkt met nu en dan
buien. Langs dc Wad-
denkust aanvankelijk
nog stormachtige, ove
rigens krachtige en in
het Zuiden van het
land tijdelijk tot ma
tig afnemende Zuid-
Westelijke tot Weste
lijke wind. Weinig
verandering in tem
peratuur.
27 Sept Zon op 6 u
35 m onder 18 u 27 m.
Maan op 15 u 53 m on
der 23 u lo m.
HET
WEER VAN VANMORGEN 7 UUR
Max.temp
Neersl
Station
Weer
Wind m/s
Gisteren
tn 24 u.
Oslo
Mist
W 1
7C
2 mm
Stockholm
Zw bew.
Z.W. 4
14
6
Helsinki
Motregen
Z 6
10
12
Edinburgh
Gch. hew
W Z.W. 10
12
0.1
Londen
On bew.
W Z.W. 8
16
0.4
KopcnhagmZw bew
Z.W. 10
15
4
Amsterdam Regenbui
z w io
15
19
Zurich
Licht bew
W.ZAV. 7
21
6
Locarno
17
Geneve
Licht bew
Z.W. 1
21
15
Parijs
Licht bew
Z W 3
14
14
Bordeaux-
Motregen
W.Z.W. 4
18
4
Nice
21
Berlijn
Half beu-
Z.W. 4
18
3
Frankfurt
Half bew.
Z W. 8
13
11
München
Geh bcw
Z.W. 5
19
3
Wenen
Zw bcw.
W. 12
22
0
Luxemburg Zw bew.
W Z.W 13
14
12
Grenoble
24
Insbruck
Regen
Windstil
20
4
maatregelen. Toen B eenmaal de
gemeente Groningen was binnen
gekomen, kon hij ongemerkt geen
stap meer doen.
Het bleek dat B. een afspraak
had gemaakt met de directeur van
de N.V. Mcnco. Hij pikte hem op
in de buurt van zijn woning, waar
K. op het trottoir stond te wach
ten. Samen reden B. en K. vervol
gens naar de kledingfabriek. Toen
B. met zijn auto de poort van de
fabriek weer uit kwam rijden,
werd hij opgewacht door de re
cherche De auto. waarin ook K.
bleek te zitten, was afgeladen met
voeringstoffen. Zowel K. als B.
werden gearresteerd.
Zaroebin overhandigt
geloofsbrieven
WASHINGTON. De nieuwe
Sowjet-ambassadcur in de V.S, Za
roebin. heeft Donderdag zijn ge
loofsbrieven op het Witte Huis
overhandigd.
Hij gaf president Truman de ver
zekering, dat dc Sowjet-Unie te
zamen met Amerika voor wereld
vrede en goede betrekkingen tus
sen beide landen zou streven.
President Truman antwoordde,
dat de Verenigde Staten slechts ge
voelens van de meest vriendschap
pelijke aard voor de Sowjet-Unie
hebben
Na het onderhoud, dat drie mi
nuten duurde, zei Zaroebin slechts
tot verslaggevers „Het is niet waar.
dat de Sowjet-Unie een haatcam
pagne tegen de V.S. voert."
Protest tegen gratie
voor Willy Lages
AMSTERDAM „Verenigd Ver
zet 1940—1945" heeft bij de minister
van Justitie, mr L A. Donker, in een
telegram geprotesteerd tegen de gra
tieverlening aan de chef van de voor
malige Sicherheitspolizei te Amster
dam. Willy Lages.
In het telegram wordt o.a. gezegd,
dat „Verenigd Verzet" „dc gratiever
lening van de beul Lages een bele
diging acht aan hen. die vielen in de
strijd voor de vrijheid van hun land."
Het telegram wordt besloten met de
eis deze gratieverlening ongedaan te
maken.
HET verslag van het onderhoud
tussen Stalin en de leider van
de Italiaanse linkse socialisten
Nenni, door Richard Crossman opge
tekend uit de mond van de laatste en
in verkorte vorm gepubliceerd in de
j New Statesman and Nation, vindt een
I welkome aanvulling in de verklaring
van de Amerikaanse ambassadeur in
.Moskou, George F. Kennan, omtrent
1 dc ijskoude sfeer, waarin dc Weste
lijke diplomaten in de Russische
j hoofdstad leven cn het ontbreken van
alle tekenen van toenadering tot de
I democratische landen. Het komt hier-
I op neer. dat Rusland er voorshands
j niet aan denkt, de koude oorlog en
de druk op het Westen tc laten ver
slappen. Dit feil is belangrijker cn
ook geloofwaardiger dan de verzeke
ring van Stalin, dat hij in de Atlan
tische samenwerking en dc Europese
Defensiegemccnschap geen gevaar ziet
voor Rusland. Het voor dc hand lig
gende van deze verklaring beseft
ieder, die zich voorstelt welk een in
druk het zou hebben gemaakt, indien
Stalin het tegenovergestelde had ge
zegd. Zijn weinig vleiende beoor
deling omtrent de gevcchtswaarde
van de Amerikaanse troepen zie men
in hetzelfde propagandistische licht.
Het vooruitzicht op nog een aantal
jaren internationale spanning met alle
daaraan verbonden lasten, zorgen cn
onzekerheden is weinig aanlokkelijk
voor de Westelijke landen. Het ware
echter verkeerd te menen, dat zoiets
afkoopbaar zou zijn zonder ondermij
ning van de grondslagen van de Wes
telijke samenleving. Het is een punt,
waarover wij al eerder hebben ge
schreven. De moeilijkheid zit hem
hierin, dat niet valt te zien hoe een
compromis mogelijk ware tussen de
totalitaire Oostelijke opvattingen en
strevingen en het Westelijke stand
punt. Men kan tot tussenoplossingen
komen over grenzen, over handel, over
wederzijdse verplichtingen; maar een
j zichzelf respecterend Westen kan
Duitsland niet prijsgeven aan commu-
I nistischc overheersing, kan Oostenrijk
I niet in dc steek laten, kan niet ophou-
I den dc geestelijke vrijheid als hoogste
goed te beschouwen en als zodanig
I onophoudelijk en krachtig tc propa
geren.
LET op, dat de hoop van Stalin,
ondanks zijn ostentatief uitgaan
van de onweerstaanbaarheid of
I althans onvcrslaanhaarheid van de
communistische legers, niet is geves
tigd op een gewapende hotsing. On
veranderlijk wachten de Russen op de
hun door de theorie voorspelde econo
mische crisis in het Westen, die, naar
zij menen, hun althans de Europese
landen als een rijpe appel in de
schoot zal doen vallen. Men hale hier
over niet de schouders op Het is nut
tig te bedenken, dat dc noodlottige
loop, die de internationale gebeurte
nissen in de dertiger jaren zijn gaan
nemen, ten zeerste is bevorderd door
de wanhoop en verwarring als gevolg
van de ontzaglijke economische crisis.
De noodzaak, een herhaling hiervan
te voorkomen, dringt zich wel aan
ieder op. nog los van de dreiging uit
het Oosten. Zedelijke beginselen ver
liezen een deel van hun kracht, wan
neer zij geen bescherming bieden
tegen armoede, ontwrichting cn mate
riële ineenstorting.
Ziehier het zwakke punt dergenen,
die toornen tegen alle vormen van
staatsinmenging in het economisch
leven en alle heil verwachten van zo
groot mogelijke bcdrijfsvrijheid. Het
verleden geeft hun geen gelijk, cn de
toekomst kan daardoor in hen niet al
te veel vertrouwen stellen. Als dc Rus
sen iets hebben bewezen, dan is het
wel dat crises in oorzaak en gevolg
te beteugelen zijn. Het is de zedelijke
taak van de Westelijke landen en een
daad van zelfbehoud tevens, natio-
naai cn internationaal door goede
ordening, die gezonde initiatieven
niet onderdrukt, dc economische ont
wikkeling in de hand te houden.
BIJ alles wat thans in het Westen
geschiedt, houde men voor ogen,
dat de kracht, die de Russen ons
pogen te doen voelen, slechts kan
worden beantwoord met het uitoefe
nen van tegenkracht. Tegenover de
Russische propaganda met op dc ach
tergrond de sterke legers cn de ver
vaarlijke oorlogsindustrie, moeten wij
niet alleen een bepaald aantal divi
sies stellen, maar vooral onze zede
lijke overtuiging, op haar beurt weer
steunend op een solied economisch
bestel, en de wervende kracht van de
geestelijke vrijheid. Dit biedt onein
dig veel meer perspectief en veilig
heid ook dan het volgen van de weg
van de minste weerstand, bestaande
in het toegeven aan de druk. Want
dan ontstaat een ongelijkheid van
krachten, die zoals in de jaren voor
1940 is gebleken, de ernstigste gevol
gen kan hebben.
Er is goede reden om te hopen, dat
wanneer het Westen met overtuiging
en met energie voet bij stuk houdt,
het uiteindelijk de sterkste zal blijken.
Dictatoren sterven, dictaturen ver
gaan met de tijd; de weg voorwaarts
en omhoog is steeds geweest die naar
de vrijheid.
