DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Moskou eist terugroeping
Amerika's ambassadeur
Geen repressailles
van Washington
Nederland wil minder meel
in Amerika kopen
Voor Saarprobleem geen
spoedige oplossing
Grote schepen toegerust
met „atoom-mo loren
Lieten Britten „bijzonder
atoomwapen' ontploffen?
DEUITNEMENDSTEN
Antwoord op beperking van
onze kaasinvoer
Gissingen over
zig-zag- wolk"
West-Duitsland wil
archieven terug
Toenemende bewolking
en kans op regen
12e Jaargang no. 234
Zaterdag 4 October 1932
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330
Bank- Rotterdamsche Bank - Postbus 9 Abonnements
prijs 47 cent p. w. of 6 05 p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort
Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235
HOOFDREDACTEUR TJ DE BOORDER
WASHINGTON. Rusland heeft Vrijdag de onmiddellijke terugroeping
van de Amerikaanse ambassadeur te Moskou. Kennan. geëist. De Russen
namen dit besluit naar aanleiding van uitlatingen, welke Kennan bij zijn
bezoek aan Berlijn op 19 September deed. Hierin vergeleek hü de behan
deling, die de buitenlanders Sn Moskou ondergaan, met de behandeling,
die de Amerikanen in nazi-Duitsland gedurende de tweede wereldoorlog
ondergingen. De Sowjet-regering kenmerkt deze mededeling als „lasterlijke
aanvallen, vijandig tegenover de Sowjet-Unie en een grove schending van
de algemeen erkende normen van het internationaal recht". Acheson deelde
mede, dat de regering der Ver. Staten de Russische tenlasteleggingen niet
als geldig aanvaardt. Amerika zal echter, ongeacht hoe de regering over de
eis van Moskou denkt, volgens de normale procedure Kennan toch terug
moeten roepen.
..i."''.LH..
TWEE zegels uit de nieuwe serie
kinderpostzegels, die worden uit
gegeven in de waarden van 2, 5,
6, 10 en 20 cent met toeslagen
van respectievelijk 3, 3, 4, 5 en
7 cent. De zegels werden ditmaal
ontworpen door mevrouw J. Jan
zen-Dalenoord te 's-Gravenhage,
die ook de tekst cn de waarde
cijfers verzorgde.
Bisschop en 3 paters
ter dood veroordeeld
in Sofia
LONDEN Een rooms-katbolieke
bisschop en 27 priesters, die thans
te Sofia terechtstaan op beschuldi
ging van spionnage en tegen de
staat gerichte activiteit, hebben
Vrijdag schuld bekend, zo meldt
een Bulgaars persbureau.
De beklaagden waren tezamen
met 12 andere Bulgaren, beschul
digd van „spionnage ten gunste van
het Vaticaan. ter voorbereiding van
een imperialistische oorlog tegen de
Sowjet-Unie".
Bisschop Sjiskof en drie paters
zijn veroordeeld tot de dood door
de kogel. Dr. Sariski, voormalig di
recteur van een R K. seminarie, en
een priester uit de stad Stalin, kre
gen twintig jaar gevangenisstraf,
terwijl zes beklaagden tot 15 jaar.
twee tot 14 jaar en tien tot twaalf
jaar gevangenisstraf werden ver
oordeeld.
Nachtclub in Tokio
tien minuten na
opening verwoest
TOKIO. Voor de derde maal
in tien dagen tijas is een aanslag
gepleegd op de Amerikaanse am
bassade in Tokio Gealarmeerd door
een anonieme telefonische waar
schuwing ontdekte de politie Don
derdag drie brandbommen nabij
een muur van de ambassade, Voorts
wordt gemeld, dat de op Ameri
kaanse kosten in Tokio gebouwde
nachtclub „Golden Gate" Vrijdag
avond tien minuten na de opening
door brand is verwoest. De club
had 50 000 dollar gekost.
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken. Acheson, die de eis
van Moskou in Washington openbaar
maakte, zei in zijn verklaring, dat
zijn regering de beschuldigingen van
de Sowjet-Unie volledig van de hand
wijst. „Degene, die erkende gebrui
ken schendt, is de Sowjet-Unie, die
de toestand geschapen heeft, zoals
deze volkomen juist in de door Ken
nan te Berlijn afgelegde verklaring
wordt beschreven. De Russische re
gering zal dit worden medegedeeld,"
zo sprak Acheson. Op desbetreffen
de vragen antwoordde de minister,
dat het State Department op het
ogenblik niet voornemens is de te
rugroeping te vragen van de Russi
sche ambassadeur te
Zaroebin, die nauwelijks tien dagen
geleden zijn geloofsbrieven aan pre
sident Truman overhandigd heeft
Hij voegde hieraan toe. dat niet
wordt overwogen, de diplomatieke
betrekkingen te bemoeilijken.
Naar Acheson zeide zal Kennan.
die zich momenteel in Geneve be
vindt nog tijdelijk in Europa blij
ven, waarna hij voor overleg naar
Washington zal komen Over de be
noeming van een nieuwe ambassa
deur is nog niet gedacht, zo deelde
Acheson mede. Kennan zelf deelde
mede, dat hij Zondag uit Geneve
naar Frankfort en Berlijn zal ver
trekken In Berlijn verklaarde hij
op 19 September, dat hij tegen 4 Oc
tober naar Moskou terug zou keren.
Zijn gezin vertoeft nog in de Rus
sische hoofdstad.
Kennan werd in April te Moskou
benoemd Hij is één van de opstel
lers van de Amerikaanse politiek
van „vreedzame inperking" van de
Sowjet-Unie en een vooraanstaande
deskundige op het gebied van Russi
sche aangelegenheden. Hij was de
enige Amerikaanse ambassadeur te
Moskou, die vloeiend Russisch
spreekt.
Sir Roger Makins
Brits ambassadeur
in Washington
LONDEN Sir Roger Makins.
een economisch deskundige bij het
Britse Ministerie van Buitenlandse
Zaken, is benoemd tot ambassadeur
Washington. van Groot-Brittannic te Washington
als opvolger van Sir Oliver Franks,
zo heeft het „Foreign Office" Zater
dag meegedeeld De nieuwe ambas
sadeur zal zijn functie in begin Ja
nuari aanvaarden.
Sir Roger Makins i6 48 jaar.
Treinongeluk in Italië
eiste vijf doden
REGGIO EMILIA. Het doden-
cijfer van het treinongeluk van
Woensdag bij Reggio Emilia is
Vrijdag tot vijf gestegen. De politie
heeft Vrijdag een seinhuiswachter
gearresteerd, nadat de Italiaanse
spoorwegen hadden verklaard, dat
hij en nog twee anderen voor het
ongeluk verantwoordelijk zijn
Dr W Drees bezocht zijn
Ierse collega in Utrecht
DEN HAAG De minister-presi
dent. dr. W. Drees. heeft Vrijdag
middag een bezoek gebracht aan de
Ierse minister, dr Eamon de Vale
ra. die in het ooglijders-gasthuis te
Utrecht wordt verpleegd
Geen Nobelprijs 195
voor de vrede
OSLO. Dit jaar zal de Nobel
prijs voor de vrede niet worden toe
gekend, zo heeft het Nobel-comité
uit het Noorse parlement Vrijdag
meegedeeld. In het korte communi
qué werd gezegd, dat het bedrag
voor het volgend jaar zal worden
gereserveerd. Er werd geen reden
voor het besluit opgegeven. Ook bij
de toekenning van prijzen gebeurt
dit niet.
Dit is de tiende maal. dat de jaar
lijkse prijs voor de vrede niet wordt
toegekend, sinds deze werd inge
steld krachtens het testament van
Alfred Nobel in 1901.
Wat ook de reden van de jury ge
weest mag zijn, er was dit jaar geen
gebrek aan candidaten In de lijst
van 6 Maart werden 31 candidaten
genoemd o.w. prof Albert Schweit
zer. de Canadese minister voor Bui
tenlandse Zaken Pearson en de Brit
se politicus Philip Noel-Baker
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Nederland heeft maatregelen uitgewerkt, die er op ge
richt zyn het hoofd tc bieden aan de gevolgen der beperking van de invoer
van Nederlandse kaas in de Verenigde Staten. ZUn tvy goed ingelicht, dan
zal de Nederlandse vertegenwoordiger op de zojuist begonnen conferentie
over tarieven (GATT), mr van Blankenstein. toestemming vragen, om de
Nederlandse invoer van tarwebloem uit de Verenigde Staten met onge
veer 20r*r te beperken.
De waarde van deze hoeveelheid,
ongeveer vijf millioen gulden, komt
overeen met de schade, die wordt
toegebracht aan de export van Ne
derlandse kaas, door de maatrege
len welke door het Amerikaanse
Congres in flagrante strijd met de
geldende overeenkomsten zijn ge
nomen.
Hoewel de noodzaak van sterke
verhoging van dc Nederlandse ex
port naar de dollar-gebieden nog al
tijd zeer dringend is in verband met
het grote tekort aan dollars op de
betalingsbalans, zijn de Nederlandse
exporteurs na de sancties tegen
onze kaas-invoer zeer terughoudend
geworden. Zij vrezen, dat. indien zij
eenmaal de hoge kosten hebben ge
maakt. die onvermijdelijk moeten
worden gemaakt om een goede ver
kooporganisatie en een goede recla
me campagne op te bouwen, het
Congres tussen beide zal komen met
nieuwe sancties, zodra de verkoop
dan zodanig begint te lopen, dat men
tegen de Amerikaanse producten
kan concurreren Dat is het lot ge
weest van de kaas-export, en men
vreest in exporteurskringen, dat
deze mogelijkheid er ook zijn ten
aanzien van andere artikelen.
GEORGE F. KENNAN
Kremlin noemt hem
„lasteraar"
Huidig overleg slechts een aftasten en
over en weer informeren
(Van onze correspondent)
BONN. In Bonn wijst men er naar aanleiding van de recente Saar-
besprekingen op, dat men nog steeds in het stadium van „over en weer
informeren" is. Zoals men «eet. werd het Saarprobleem weer min of meer
acuut, toen minister Schuman op de in Juli te Parys gehouden minister
conferentie voorstelde, nu Saarbruckcn de hoofdstad van het Saargehied,
tot definitieve zetel van de organen van de Kolen- en Staalgemeenschap
te maken.
Nederland onderzoekt mogelijkheden
Prof. Brinkman vraagt
Op voorstel van De Gaspcri is aan i
Adenauer en Schuman gevraagd om
zo mogelijk vóói 15 September in
direct Frans-Duits overleg tot een
I oplqssing te gei aken
I Reeds in Juli heeft dus op vei- I
«chillcnd niveau contact over het
tie van het Saargehied vormen een
belangrijk potentieel. Voegt men
dit. in het kader van de KSG. bij
het Franse potentieel dan bedraagt
het Franse aandeel in dc KSG 34
procent en het Duitse 35 procent
Voegt men het Saarpotentieel bij
Saai probleem plaats g l ad Het ging het Duitse dan worden de verhou-
1 ,11n.n.,,i a o
eerste aanleg om
form voor nadere onder
I gen te vinden Men moes;
geval in giutc lijnen
plal-
anriclin-
n ieder
jn over
het
medewerking van
de industrie
GRONINGEN Nederland on
derzoekt thans, in samenwerking
met Noorwegen, de mogelijkheden
van het gebruik van atoom-energie
voor het voortstuwen van schepen
en voor het dryven van industriële
machines.
Bedrag rijksaankoop
beeldende kunst
50 pet hoger
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. „Het is mij
een genoegen U mee te kunnen de
len dal de nieuwe minister van
O.. K. en \V. aan dc volksvertc gen-
woordiging zal voorstellen hei be
drag. beschikbaar voor dc rijks
aankoop van beeldende kunst, met
vyftig proeent te verhogen."
Dit zei dr N. R A Vroon, hoofd
van de afdeling Kunsten van het
departement van Onderwijs Kun
sten en Wetenschappen Vrijdag
middag bij de opening van de ju
bileumtentoonstelling van De Gra
fische" in het stedelijk museum.
welke principiële punten m n
Dil deelde Vrijdagavond dc na- ongeveer eens was.
tuinkundige prof. di A Brinkman Zo zijn er de laatste mam oen
mee in een vergadering van de tussen Parijs en Bonn eindeloze
Vereniging van Handelaren. Hij reeksen van voorlopige voorstellen
vei klaarde vcrdei. dat de onder
zoekingen van de kernphysica en
de industriële toepassing van de j
atoomenergie het vertrouwen ge-
ven. dat Nederland vroegtijdig mee
kan doen. mits men in on« land
Voortgaat met de zo noodzakelijke
cn belangrijke research Een ruime i
visie en een vertrouwen in de I
mogelijkheden bij onze nationale l
industrieën zal daarvoor noodzake
heen cn weer gegaan, allemaal in
de sfeer van het „aftasten" van cl
kaars positie.
Men hoopt nu in Bonn. dat
„aftastend-informatieve" periode
binnenkort kan worden afgesloten
en dat men zich dan aan het on
derhandelen kan zetten. De eerste
fase zou. meent men hier. kunnen
w orden afgesloten door een gemeen
lijk zijn. ze. hij. Hij hoopte op een I schappelijke verklaring van Schu-
grotere medewerking van de zijde,™*'"1 en Adenauer. waarin de con-
dei industrie tou,on van ecn nader tc bereiken
Prof Brinkman wees tenslotte op «coord zouden kunnen zijn aange-
de voordelen van de opwekking ®e^.e n
van clectriciteit door atoomsplit- pn
dingen: Duitsland 42 procent
Frankrijk 27 procent. En zelfs
binnen de KSG blijven machtsver
houdingen van belang'
Voor al deze problemen zoekt
men naarstig naar een oplossing.
Maar de onderlinge verbondenheid
der aangeduide vraagstukken duidt
I er op. dat er alleen maar een in
gewikkeld mozaïek uit de bus kan
i komen Het was wel merkwaardig
I optimistisch, toen De Gasperi in
j Juli de datum van 15 September
de noemde als die waarop Fransen cn
Duitsers het maar eens moesten
zijn Het Saarprobleem is vooral
een vcrtrouwensproblecm cn ver
trouwen groeit langzaam als het al
groeit.
De tegenmaatregelen welke Ne
derland thans zal vragen te mogen
nemen toestemming van het
GATT is vereist, omdat zij niet
direct voortvloeien uit de noodzaak
de betalingsbalans in evenwicht te
houden treffen de Amerikaanse
agrarische industrie.
Men hoopt, dat dc Amerikaanse
agrariërs wat voorzichtiger zullen
worden met hun protectonische ac
ties, als deze op een bepaald ogen
blik als een boemerang kunnen gaan
werken.
,,Zei ik iets verkeerd," schijnt
dit oude vrouwtje aan generaal
Naguib te vragen. Maar Egypte s
sterke man, die haar op zijn
rondreis door het hele land be
zocht, lacht geruststellend.
Tegen Nnguibs zuivering:
„Politieke" manoeuvre
van „Mohammedaanse
broederschap"
CAXRO. De invloedrijke Egyp
tische „Mohammedaanse broeder
schap" heeft Vrijdag medegedeeld
niet aan de politieke stryd t^ zul
len deelnemen, daar zy zich als
een godsdienstige organisatie be
schouwt. Het besluit houdt in dat
de organisatie zich zelf beschouwt
als niet te vallen onder de „po
litieke partyen", wier zuivering
door premier-generaal Naguib is
bevolen.
Een aantal leden van de broe
derschap is door vorige Egyptische
regeringen gevangen gezet Do or
ganisatie heeft besloten de nieuwe
Egyptische regering te verzoeken
deze leden onverwijld op vrije voe
ten te stellen. Zij meent dat deze
politieke gevangenen „revolution-
nairen" zijn. die door Naguibs „re-
volutionnaire regering" moeten
worden vrijgelaten.
NEW YORK. Professor Saha.
directeur van het instituut voor
kcrnsplitslngsonderzock, te Calcutta,
verklaarde van mening te zyn dat
de Britten een atoomprojectiel,
voortgedreven door raketaandrijving
en geleid door radargolven, tot ont
ploffing hebben gebracht. „Indien dit
het go val is geweest, is een nieuw
verschrikkelijk wapen uitgevonden,"
verklaarde hy. „indien dergelijke
wapens zouden worden gebruikt, zou
de atoomkrachtoorlog kunnen wor
den gevoerd vanaf verafgelegen ba
ses. Een druk op dc knop zou dan
voldoende zijn."
Volgens een correspondent van
Reuter is het eerste tot ontploffing
gebrachte Britse atoomwapen „een
bom van bijzondere aard." die naar
men gelooft zodanig wordt afgescho
ten, dat de dodelijke uitstraling vlak
boven de grond wordt verspreid.
Opgemerkt dient te worden, aldus
Reuter, dat in alle officiële verkla
ringen het woord „bom" wordt ver
meden en dat slechts wordt gespro
ken van „het atoomwapen" Britse
geleerden meenden Vrijdag, dat niet
teveel waarde zou moeten worden
gehecht aan de „zig-zag"-wolk. die
door de ontploffing ontstond. Zo ver-
verklaarde prof. Low, dat de vorm
van de wolk mogelijk zou kunnen
worden bepaald door weers- en bo
demgesteldheid
Een Republikeins lid van de Ame
rikaanse Congrescommissie voor
atoomenergie, heeft Vrijdag aange
drongen op een nieuw onderzoek van
de Amerikaanse wet op de atoom-
energie, die de uitwisseling van
I atoomgeheimen met Engeland ver
biedt Het congreslid zeide. dat En-
gelands eerste atoomontploffing aan-
I leiding zou moeten zyn tot een
vroegtijdige bijeenkomst van de com
missie ter bestudering van de wet,
nu Engeland op eigen kracht een be
langrijke mogendheid op het gebied
van de atoomenergie geworden was
Britse bladen opperden gister
avond dc mogelijkheid, dat Engeland
misschien bij de proeven op de Mon
te Bello eiland de eerste waterstof
bom ter wereld tot ontploffing had
gebracht.
Dieren post voor
dr Drees
Vrouw op bromfiets tepen
auto gebotst en gedood
EMMEN Vrijdagmi 'dag ie me
vrouw Schepers in O'loorn mét
haar bromfiets tegen auto gé
botst, toen zij links v.i'de afslaan.
Zij was vrijwel op slag dood.
sing nl gering materiaalvcrbruik
en bijzonder grote regelbaarheid
Voor grote schepen èn voor de
centrale verwarming vah grote
steden biedt dr atoomenergie vele
mogelijkheden, zei hij
Gevangenisstraf voor
gevangenen, die speel
goed hebben gestolen
(Van onze correspondent!
ALMEI.O Een tot drie weken
gevangenisstraf legde de politie-
Men rekent er nu in ieder geval
op. dat dc verkiezingen in het Saar
gehied tot volgend voorjaar zullen
worden uitgesteld Frankrijk zou
echter alleen dan bereid zijn tot een
dergelijk uitstel te adviseren, indien
dc Duitsers in het principe van de
.Europeanisatie' toestemmen Aan
gezien voor de Duitsers het toestem
men in „Europeanisatie" neerkomt
op een. definitief of voorlopig, af
zien van een „Heim ins Reich' van
het Saargehied. zou dit een belang
rijke concessie zijn, die tegen-con-
ccssies vraagt Als tegenprestatie
verlangen dc Duitsers dan. dat d»
pro-Duitse partijen zullen worden
toegelaten, maar daarin wil men van
rechter zes gedetineerden uit het I Franse kant alleen maar weer toe-
1 cÏPmmon inrimn no n,ntcorc -,ioh to.
Huis van Bewaring op. omdat zij
enige tijd lang speelgoed dat
in het Huis van Bewaring wordt
gemaakt naar buiten wisten te I
smokkelen, waar het werd ver
kocht
Tijdens het proces kwam ook uit
dat een gevaneene eveneens schoe
nen. sokken cn lakens buiten het
gebouw had weu-n tc brengen. Een
ex-m^lc-gevang^ne had die ge
kocht voor één pakje tabak
stemmen, indien de Duitsers zich te
voren op de „Europeanisatie" vast
leggen; in het geval namelijk, dat
het Saargehied een Europese toe
komst heeft, wordt het belang van
oartijen. die voor aansluiting bij
Duitsland zijn, betrekkelijk, zo re
deneert men in Franse kring.
Verder blijft dan nog de belang
rijke vraag van dc toekomst van
dr economische verhoudingen tus
sen Frankrijk cn het Saargebied
De kolenmijnen en de staalproduc-
HAMBURG De West-Duitse
Bondsregering heeft de drie Wes
telijke grote mogendheden ver
zocht om teruggave van de Duitse
archieven, die na de oorlog door de
Westelijke geallieerden in beslag
genomen en naar het buitenland
gebracht zijn
Een woordvoerder van het Britse
ministerie van buitenlandse zaken
heeft verklaard, dat de drie rege-
i ingen het Duitse verzoek in over
weging genomen hebben.
WAT VOOR WEER DIT WEEKEINDE?
DE BILT. Het K.N.M.I.
deelt mede: het weer stond de af
gelopen week in grote delen van
West-Europa onder invloed van
ecu occaandepressie, die over de
Golf van Biscaye cn Het Kanaal
naar het zuidelijk deel van de
Koordzee trok.
Dc kern bracht in het midden van de
week zware stormen langs de Fran
se westkust en veroorzaakte daarna
ook m ons land veel regen en
Zaterdag plaatselijk sterk, waarbij
hier en daar mistvorming optrad
Dc laagste temperatuur werd ge
meld door dc vliegvelden Volkel en
Gilze Rijen met 3 graden
Inmiddels breidt de invloed van
enkele nieuwe depressies zich over
de Golf van Biscaye en de Britse
eilanden naar het Oosten uit. Een
van deze depressies is van IJsland
gekomen, deze doet in Schotland cn
op het noordelijk deel van de
Noordzee dc luchtdruk flink dalen;
een andere breidt zich uit over
Zuidwest-Engcland en West-Frank
rijk. Deze gaat vergezeld van een
regenbuien Vrijdag in de loop van i uitgebreid gebied met veel bcwol-
de dag vulden de restanten van 1
deze depressie op de Noordzee snel J
op en breidde een rug van hoge
luchtdruk zich van de Britse eilan
den over ons land uit. waardoor de
bewolking afnam Tijdens langdurige
opklaringen daalden de temperatu
ren in de nacht van Vrijdag op1
king, waaruit plaatselijk regen valt.
Het is te verwachten, dat de in
vloed van de depressier, zich mor
gen ook over ons land zal gaan
uirbreiden. hetgeen de bewolking
weer zal doen toenemen, terwijl dc
kans op regen ook weer groter gaat
worden.
Vol verwachting zat deze hond
vanmorgen vroeg te wachten voor
het huis van dr Drees in de
Bceklaan m Den Haag. Want
dank zij de krant is het ook de
dieren n iet verborgen gebleven,
dat het vandaag Dierendag is. De
hond had een nummer van de
„Dierenkrant" in de bek. dat hij.
toen dr Drees opetideed. onder
vriendelijk gegrom aanbood. In
de Dierenkrant" wordt onder
meer gepleit voor een dieren wet
in ons land. Onze premier beloof
de het krantje goed te zullen
lezen.
De Franse revolutie ging weinig
zachtzinnig om met de adel,
welker rijkdom, voorrechten en
machtsmisbruiken in de periode daar
voor zoveel verontwaardiging en ver
zet hadden gewekt „Aan de lantaren,
aan de lantaren de aristo's!", het
was niet alleen de gelijkheid, die werd
doorgezet, het was ook de vergelding,
die werd toegepast. In Nederland ging
de revolutiegolf aanmerkelijk minder
hoog; maar toch wijst zo menig ver
minkt stenen wapenschild er wel op,
dat de „aristo's" in die tijden ook hier
niet bijzonder in de gunst stonden.
Is het waar, dat na het verdwijnen
van een officieel bevoorrechte stand
het volk in zijn geheel het heft in
handen heeft genomen? Voor de in
voering van het algemeen kiesrecht
zeker niet; en daarna toch ook niet
in die zin, dat iedere burger deel kan
hebben aan elke daad van bestuur en
wetgeving. Sommige kleinere kan
tons in Zwitserland kennen nog de
volksvergadering, waar alle kiesge
rechtigde burgers door handopsteking
voor of tegen een wetsontwerp kun
nen stemmen; cn overigens vindt in
dat land de volkssouverciniteit zijn
(twijfelachtige) uitdrukking in het
referendum. Maar toch is ook daar
zo goed als elders de leiding in han
den van een betrekkelijk kleine kring
van gekozenen.
Dit is de reden, dat sommigen ook
thans nog verklaren, dat de „kleine
man" niets heeft in te brengen en de
macht nog altijd ligt in handen van
de grote heren. Het verschil met
vroeger is echter, dat de kleine man
zijn stem kan uitbrengen, hetgeen hij
een halve eeuw geleden niet kon, en
zelf in een verantwoordelijke positie
kan worden gekozen, wat voorheen
practisch ook uitgesloten was. Dat is
er toch wel veranderd.
Zijn alle klachten over achterstel
ling en veronachtzaming daar
om volkomen onjuist? Nu, op
die vraag zouden wij niet zo meteen
met „ja" durven antwoorden. Laat
ons eens nagaan, welke de voorwaar
den dienen te zijn van een goed de
mocratisch bestel. Eén is toch wel,
zoveel mogelijk mensen te betrekken
in de verantwoordelijkheid. Wij gaan
daarop ditmaal niet nader in. Een
andere is, dat figuren worden gevon
den, aan wie die verantwoordelijkheid
het best kan worden toevertrouwd.
Aristocratie: in het Nederlands
vertaald betekent het de regering van
de uitnemendsten. Is dat niet datge
ne, waarnaar gestreefd moet worden?
In de praktijk van aristocratische
systemen was het overigens altijd zo,
dat de uitnemendheid verband hield
met geboorte, met afkomst. Een aan
tal families ging uit van de gedach
te, dat zij de uitnemendheid in zich
hadden gemonopoliseerd. Uitnemend
heid van anderen werd niet erkend,
In die zin, dat die anderen op grond
van gebleken talenten en eigen
schappen ook een recht zouden heb
ben tot meeregeren of meepraten.
Erfelijke aristocratie heeft als
machtsfactor afgedaan; maar
de regering van de uitnemend-
sten moet stellig het grote doel blij
ven. Zo kan ook worden gezegd, dat
democratie een verbeterde vorm van
aristocratie is. Die democratie func-
tionneert het best. die voor de leiden
de functies inderdaad de uitnemend-
sten weet te kiezen en bereid te vin
den. En het kan b.v. gelden als een
bewijs van gezondheid van de Ameri
kaanse democratie, dat zij als de be
langrijkste candidaten voor het pre
sidentschap twee figuren van zo groot
formaat heeft gevonden als Eisenho
wer en Stevenson.
Wij komen nu terug op de klacht,
dat de kleine man bij ons ook
nu nog niets heeft in te bren
gen en de grote heren het nog altijd
hebben te vertellen. Is dc kleine man
in alle opzichten recht gedaan? De
vraag kan ook anders worden gesteld.
Heeft begaafdheid in alle kringen
van onze samenleving gelijke kansen
op ontplooiing? Of blijft door finan
ciële onmacht hier en daar nog talent
ongebruikt en renteloos?
In alle eerlijkheid: hieraan man
keert nog wel het een en ander. Vor
ming en onderwijs zijn nog altijd
sterk afhankelijk van dc toevallige
economische omstandigheden der ge
zinnen: en zolang dit zo blijft, zolang
ook is het onmogelijk, de leidende
posities werkelijk te doen bezetten
door de uitnemendsten. En zolang ook
houdt de kleine man het recht om te
vinden, dat hij is achtergesteld. Mits
hij er zich tevens maar van bewust is,
dal de verantwoordelijkheid voor het
handhaven of veranderen van deze
toestand terdege mede op hem rust.
Meer bewolking
Weersverwachting,
medegedeeld door het
KNMI te De Bilt.
geldig van Zaterdag
avond tot Zondag
avond:
Overwegend zwaar
bewolkt met morgen
op vele plaatsen enige
regen Zwakke tot
matige wind uit Zui
delijke richtingen.
Minder koud "s narhts.
overdag ongeveer de
zelfde temperatuur
als vandaag.
HET WEER VAN VANMORGEN UUR
Max temp
Neersl
Station
Weer
Wind m/s
Gisteren
in 24 u
Oslo
Zw. bcw
N.N.W 1
OC
0 mm
Stockholm
Gch. bcw
NO 4
4
4
Kopenhagen Zw. bcw
N W S
3
0.5
Zw bew.
Windstil
9
n
Amsterdam
Zw bew
Z.W, 2
7
0
Brussel
Nevel
Z. 3
4
5
Parijs
Nevel
O ZO 1
8
0
Bordeaux
Regen
ZZO 4
in
0.3
Nice
Onbcw,
N' W 4
10
0
Warschau
Gel» bew
W.Z.W 2
8
0.2
Berlijn
Zw hew.
W. 2
6
Zurich
Geh bew
Z.W 1
8
0 3
Wenen
Half bew
W.N W. 6
10
1
