DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Ons loon niet op
Belgisch peil
ÏD GETIJ
Stalin zegt communisten
in buitenland steun toe
V.N.-Assemblée bijeen in
„kapitool van de vrede
Limelightblijkt een van
Chaplin s beste films
Tegen spion Krantz twee
jaar geëist
Voor Belgische moeilijkheden:
zo nodig rem op de export
Interpellatie
over gratie
voor Lages
Mr Overbeek: „De zaak is een
waarschuwing voor loslippigen
12e Jaargang, no. 243
Woensdag 15 October 1952
Opgericht door de Stichting ..Het Parool - Giro 510330
■Bank: Rotterdamsche Bank - Postbus 9 Abonnements
prijs 47 cent p. w. of 6.05 p. k\v. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie cn Administratie Snouckaertlaan 7. Amersfoort
Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235
HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
(Van onze Brusselse correspondent)
KNOKKE. Van een speciaal door de Benelux-omstandig-
heden voorgeschreven optrekken der Nederlandse lonen zal
geen sprake zijn. Voor de moeilijkheden, waarin zich bepaalde
Belgische industrieën bevinden zullen Nederlandse en Belgi
sche fabrikanten gezamenlijk een oplossing moeten vinden.
Zo men hierin niet slaagt is de Nederlandse regering bereid de
export af te remmen. De coördinatie van de Belgisch—Neder
landsLuxemburgse economische en financiële politiek zal
krachtiger worden aangepakt, o.a. door de oprichting van enige
nieuwe permanente organen. Dat is het resultaat van de in
Knokke gehouden ministersconferentie der Benelux-landen
waar men reëel begrip toonde voor eikaars moeilijkheden, over
eenstemming soms niet gemakkelijk te bereiken viel, maar ten
slotte tot een voor alle partijen niet onbevredigende oplossing
tot stand is gekomen.
Deze besluiten, waarvan pas op
den duur kan worden geconstateerd
in hoeverre zij de Benelux-ontwik-
keling zullen bevorderen, zullen
nader worden onderzocht op een
nieuwe ministersconferentie, die
binnen zes weken moet worden ge
houden.
De drie regeringen zijn het er
volledig over eens. dat een comüle-
te economische unie alleen tot stand
kan komen na het doen verdwijnen
van te grote afwijkingen tussen de
drie economieën. Eveneens zijn zij
het eens over de wenselijkheid ener
economische politiek, die een ver
hoging van het levensniveau der
bevolking tot gevolg heeft. Die
hoogte moet echter worden voorge
schreven door de economische situ
atie zelf. Vandaar dat geen enkele
loonpolitiek de betalingsbalans in
gevaar mag brengen, noch tot ver
groting van de werkloosheid mag
leiden.
Onmiddellijk zal een speciale com
missie worden opgericht, die onder
voorzitterschap van de ministers van
Economische Zaken en van Arbeid
(of Sociale Zaken) der drie landen
de afgevaardigden der diverse werk
nemers- en werkgeversorganisaties
zal bijeenroepen teneinde de samen
stellende elementen in de voorwaar
den van de loon- en prijzenpolitiek
te onderzoeken en hun advies te
vragen.
Wat betreft de moeilijkheden in
sommige Belgische bedrijfstakken
constateren de drie regeringen, dat
in de eerste plaats naar aard en oor
zaken der moeilijkheden moet wor
den gezocht, evenals naar de toe te
passen middelen ter verbetering.
Daartoe zullen onder voorzitterschap
van ambtenaren, speciale commissies
uit de betrokken industriële sectoren
worden gevormd, waarin de werk
gevers en de Werknerpers zijn ver
tegenwoordigd. Zij moeten trachten
in onderling overleg tot regelingen
te komen, die de producenten over
en weer bevredigen. Slagen zij hier
niet in, dan ziillen de regeringen aan
de situatie aangepaste maatregelen
uitvaardigen in de trant van de over-
eenkomst, die in September 1951 in
Ulvenhout werd getroffen, waar
werd besloten „plafonds" aan te
brengen in de Belgische uitvoer naar
Nederland in verband met de ongun
stige positie der Nederlandse beta
lingsbalans.
De ministers hebben voorts beslo
ten een permanente groep van mi
nisters op te richten, die erop moet
toezien, dat de belangrijkste beslui
ten der regeringen in coördinerende
zin worden genomen. Bovendien zul
len de Nederlandse Bank en de Bel
gische Nationale Bank worden uit
genodigd een nauw contact tot stand
te brengen in tegenwoordigheid van
regeringscommissarissen, ten einde
samen te werken op het gebied van
de monetaire en deviezenpolitiek,
van de deviezencontróle en van de
credietverlening.
Behalve deze besluiten, waarover
de drie premiers hun voldoening
uitspraken en die de heer Van
Houtte deden constateren, dat men
een goede dag achter de rug had,
hebben ook nog enkele ministers
onderling een paar Beneluxznken
besproken, zoals de deviezentoewij-
zing voor toeristen en de uitwer
king van het visserijaccoord.
WAT VOOR WEER?
Kans op nachtvorst
DE BILT - Het KNMI deelt mede:
Tengevolge van de zeer krachtige
luchtdrukstijgingen boven West-Eu
ropa vormde zich een brug van
hoge luchtdruk boven Engeland, die
het verder opdringen van de Oce
aandepressies verhindert. Daaren
tegen heeft een Oostzee-depressie.
zijn invloedssfeer tot over ons land
uitgebreid. Aan de Noordkant van
deze storing stroomt koude lucht uit
Noord-Rusland via Zweden en De
nemarken naar de Noordzee en van
daar naar ons land. Deze lucht is
onstabiel en veroorzaakt af en toe
buien. Gedurende de nacht kunnen
echter vooral in het binnenland
flinke opklaringen voorkomen tij
dens welke de temperatuur op be
schutte plaatsen tot even onder het
vriespunt kan dalen.
Noch de landbouwpolitiek, noch
ae waterwegenkwesties zijn behan
deld op deze conferentie, die de
Belgische ministers niet met lege
handen in Brussel doet aankomen,
die van de Nederlandse ministers
geen al te grote concessies heeft
gevergd, maar die ook voor het
fundamentele probleem van de twee
nog zo uiteenlopende economieen
geen oplossing heeft gebracht.
Deviezenvoorraad
gestegen met
f 57 millioen
AMSTERDAM. Bedroeg vorige
week de stijging van de deviezen
voorraad slechts 14 millioen, deze
week is de deviezenreserve met
57 millioen versterkt, een cijfer
dat meer in overeenstemming is met
de deviezenaanwas, die dit jaar we
kelijks gebruikelijk is. Goud en de
viezen tezamen belopen thans 3.467
millioen, tegen vorige week 3.410
millioen.
Sowjet-Unie hoopt harerzijds op steun
van buitenlandse zusterpartijen
MOSKOU. Stalin heeft de communistische partijen in het buitenland
de steun van de Sowjet-Unie in de „Strijd om onafhankelijkheid en behoud
van de vrede" beloofd. Daartegenover vroeg hij van de buitenlandse com
munisten de steun voor de Sowjet-Unie. Hij deed dit in een toespraak
tijdens de slotzitting van het 19de congres van de Russische communistische
partij, die werd gehouden in het grote paleis van het Kremlin.
Onder daverend gejuich in het
grote gebouw aan de rivier de
DIT IS géén foto uit ons archief
uit de eerste jaren van de Bene
lux, toen de leuze op de demon
strerende vrachtauto bij ons op
geld deed. Nü zijn het de Bel
gen, die zich door de Benelux be
nadeeld voelen, die door Brussels
straten deze wagen en meer
van dergelijke lieten rondrij
den.
Zevende Algemene Vergadering kiest
Canadees Pearson tot voorzitter
NEW-YORK. In het nieuwe permanente hoofdkwartier door de
burgemeester van New-York optimistisch het „kapitool van de vrede" ge
noemd heeft de aftredende voorzitter Dinsdagmorgen de zevende Alge
mene vergadering der Verenigde Naties geopend. Op deze eerste dag der
vergadering hing er een matte stemming in de zaal, een stemming, die
door redevoeringen over het prachtige nieuwe gebouw en de „weinig hoop
gevende creditzijde van de rekening der internationale ontwikkeling" zich
niet liet verdringen. Het enige feit. dat op deze eerste dag bereikt werd,
was de keuze van de Canadese minister van Buitenlandse Zaken. Pearson,
tot voorzitter van de zevende zitting.
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken Acheson en de
Russische minister van Buitenlandse
Zaken Wisjinsky zaten in de voor
ste rij toen de aftredende president
Nervo (Mexico) met de hamer tik
te. De leiders van de tegenover el
kaar staande blokken van de vrije
en de communistische wereld groet
ten elkaar niet, toen zij de zaal bin
nen traden, waar zij de komende
weken met elkaar in botsing zullen
komen over onderwerpen als Korea,
ontwapening, Duitsland, Oostenrijk,
de onafhankelijkheid voor koloniale
landen etc.
Dr Nervo zei in zijn. openings
rede: „Na zeven jaren Ver. Naties
moeten wij erkennen, dat wij tegen
over een toestand staan, waarin de
mogelijkheden voor vrede donkerder
zijn, in plaats van dat wij onze
eerste doelen hebben bereikt. Na
onderhandelingen, geduldiger dan
ooit in de geschiedenis vermeld,
wordt de Koreaanse kwestie nu weer
met kanonnen besproken". Na zijn
rede wees dr. Nervo als leden van
de commissie voor de geloofsbrieven
Wisselend bewolkt
Van Woensdagavond
tot Donderdagavond:
Wisselend bewolkt
met plaatselijk enkele
buien. Meest matige
wind hoofdzakelijk
uit noordelijke rich
tingen. Weinig veran
dering in tempera
tuur.
16 Oct. Zon op 7 u 6 m
onder 17 u 44 m; Maan
op 4 u 18 m onder 16 u
35 m.
HET WEER VAN VANMORGEN 7 UUR
Max.temp
Neersl.
Station
Weer
Wind m/s
Gisteren
in 24 u.
Oslo
Motregen
N. 6
3 C
7 mm
Stockholm
Geh, bew.
Windstil
5
24
Kopenhagen Kcgen
N 6
7
4
Londen
Mist
Windstil
12
•0.3
Amsterdam
H3lf bew.
N.N W.
4 6
3
Brussel
Licht bew
Z.W-3
1
2
Parijs
Mist
Windstil
13
5
Bordeaux
Mist
Z—2
16
0.3
Nice
Onbew.
W.Z.W -
3 22
0
Warschau
Geh bew
Z 1
Berlijn
Zw. bew.
W. 5
8
0.1
Frankfurt
Geh. bew.
Z.W —6
10
6
Münehen
Regen
N W. 10 15
0.3
Zurich
Regen
W 6
14
9
Wenen
aan: België. Birma. Amerika, Liba
non. Nieuw-Zeeland. Panama, Para
guay, Zweden en Rusland.
Voor het voorzitterschap waren
geen candidaten gesteld. Elk der
zestig delegaties was vrij om te kie
zen, wie zij wilde. Pearson kreeg 51
stemmen en de leidster van de de
legatie van India mevr. Pandit, een
zuster van de premier van India,
verwierf er vier. Men schrijft de
vijf onthoudingen toe aan het com
munistische blok.
De eerste bijeenkomst van de al
gemene of agendacommissie van de
Alg. Vergadering is uitgesteld tot
vandaag. De commissie had Dins
dag het werk van de zevende zit
ting moeten regelen en moeten be
sluiten of een algemeen debat over
Tunesië, Marokko en de apartheid
in Zuid-Afrika aanbevolen moest
worden.
Leidende Franse
communisten
voor tribunaal?
PARIJS Het parket van het
Militaire Tribunaal van Parijs
heeft de opheffing van de parle
mentaire onschendbaarheid ver
zocht van Jacques Duclos. de
plaatsvervangende communistische
partijleider. Francois Billoux,
Etienne Fajon, Raymond Guyot en
André Marty, een en ander in ver
band met het „communistische
complot tegen het moreel van het
leger."
Genoemde communisten zijn
allen vooraanstaande partijgangers.
Marty is een van de communisti
sche „rebellen".
Opheffing der parlementaire on
schendbaarheid is nodig om deze
Kamerleden voor een gerecht te
I kunnen dagen.
Moskwa dankte Stalin de buiten
landse afgevaardigden, die naar het
congres gekomen waren voor hun
steun en zij, die niet konden ko
men, voor hun groeten. Sprekende
over de steun van de communis
ten in het buitenland, maakte Sta
lin melding van de actie van de
Britse arbeiders tijdens de inter
ventie in 1918 en 1919. Hij herin
nerde aan hun slagzin: „Handen af
van Rusland". Stalin verwees ver
der naar verklaringen van de lei
ders van de communistische par
tijen in Frankrijk en Italië, dat de
Fransen en Italianen nooit tegen de
Sowjet-Unie zouden vechten.
„Onze partij kan niet in de schuld
bij zusterpartijen staan", aldus Sta
lin. „Wij moeten deze volken steu
nen bij hun strijd om bevrijding en
behoud van de vrede".
Stalin zei verder, dat speciale
aandacht geschonken moet worden
aan de arbeiders- en boerenpar
tijen in het buitenland. Hij gaf toe,
dat het voor hen lastig was te wer
ken, maar hij herinnerde aan de
moeilijkheden van de Russische
communistische partij onder de
tsaren en stelde hun de overwin
ning in het vooruitzicht.
De redevoering van Stalin kwam
niet onverwacht, ofschoon deze niet
op de agenda vermeld stond. Stalin
kreeg natuurlijk de grootste ovatie
van het gehele congres en volgens
de beschrijvingen stonden na zijn
rede de ruim duizend partijleden
om hem geestdriftig toe te jui-
ien.
Aan het einde van het congres
werden alle bekende leden van het
politbureau gekozen in het nieuwe
presidium van het centrale partij-
comité. Tot de verder gekozen
leden behoren maarschalk Wassi-
liefsky, minister van de Gewapen
de Strijdkrachten. Wysjinsky. mi
nister van Buitenlandse Zaken en
Zwerew, minister van Financiën.
°E
cru
VLIEGENDE HOLLANDERS
omspannen met hun activiteit
vrijwel de hele aarde. Enige tijd
geleden opende de KLM haar
luchtlijn naar Tokio, Dinsdag
middag liet zij de „Prinses Bea
trix" opstijgen voor de eerste
tocht van de vaste lijn naar
Mexico-City, via Montreal (Ca
nada). Op dit ogenblik hebben
de duizenden paardenkrachten
van de vier-motorige „Constel
lation DC-6" de passagiers naar
het verre Mexico al dicht bij
hun reisdoel gebracht. Dc KLM
en Nederland kan terecht
trots zijn op deze waarlijk
grootse prestaties.
Besloten tot stichting van
internationale binnen-
vaartunie
STRAATSBURG De Rijn-
vaartconferentie, die Maandag en
Dinsdag hier is gehouden, heeft
besloten 'n internationale binnen-
vaartunie te stichten, die de Euro
pese binnenvaartbelangen zal ver
tegenwoordigen bij de bestaande
internationale organisaties, zoals de
Raad van Europa. Aan de confe
rentie werd deelgenomen door
Frankrijk, Nederland. Zwitserland.
West-Duitsland, Engeland en Ame
rika, de beide laatste landen in
hun functie van bezettingsmogend
heid van Duitsland.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG Hedenmiddag om 1
uur zal mr Burger, de fractieleider
van de PvdA, de minister van Jus
titie, mr Donker, in de Tweede Ka
mer interpelleren, over de gratie
verlening aan Lages. Aldus werd
Dinsdagmiddag in de Tweede Ka
mer besloten. Voordat de heer Bur
ger zijn interpellatieaanvraag had
ingediend en deze was toegestaan,
had de heer Gortzak (CPN) aan de
voorzitter mr Kortenhorst gevraagd,
of de minister van Justitie allicht
voornemens was een verklaring over
de zaak-Lages af te leggen. Daar
aan gaf hij de voorkeur boven een
interpellatie Toen de voorzitter zich
bereid toonde met de minister van
Justitie contact hierover te zoeken,
liet dc heer Gortzak een interpella
tie-aanvraag achterwege. Daarop
werd deze door mr Burger inge
diend.
Beroeps-critici barsten uit in daverend
applaus bij eerste vertoning
(Van onze correspondent)
LONDEN. Gisteren is de nieuwe ChaplinfUm „Limelight" waarvan
Donderdag de wereldpremière wordt gegeven, voor het eerst aan de pers
vertoond. En dit geharde gehoor van filmcritici en beroepsmatige bioscoop
bezoekers .dat twee en een half uur volkomen geboeid gekeken en geluis
terd had, barstte aan het eind uit in een spontaan applaus.
Toen deze toejuichingen eindelijk
bedaard waren en men Chaplin
vroeg iets te zeggen, zeide de altijd
charmante: „Dit is een van de
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. De Officier van Justitie b(j dc Haagse rechtbank, mr
Overbeek, heeft Dinsdagmiddag twee jaren gevangenisstraf met aftrek
gecist tegen de 34-jarige planoloog D. E. Krantz, die in zijn functie bü dc
Rijksdienst voor het Nationale Plan te Den Haag, berichten over de Neder
landse grenscorrecties, de houding van minister Stikker inzake het plan-
Pleven, en een ambtsbericht van de Nederlandse ambassadeur in Moskou,
over dc stemming in Russische regeringskringen ten aanzien van dc Duitse
herbewapening, in handen heeft gespeeld van de Tsjecho-Slowaaksc inlich
tingendienst. Tevens had Krantz in het begin van vorig jaar aan de Tsjechen
de naam meegedeeld van iemand, die werkzaam was voor dc Nederlandse
inlichtingendienst.
cliënt. De rechtbank zal op 28 Oc
tober uitspraak doen.
Toen mr Overbeek zijn requisitoir
begon, werden de deuren weer ge
opend. Wat betreft de feiten kan de
officier kort zijn ..Krantz heeft voor
het allergrootste deel een bekente
nis afgelegd." aldus mr Overbeek,
die vertelde, dat deze briefjes met
inlichtingen heeft afgegeven op dc
wijze, zoals hii met de man van do
Tsjechische inlichtingendienst (ken
nelijk de man die zich Neumann
noemde en die ruim een jaar ge
leden uit Nederland verdween, toen
de Binnenlandse Veiligheids Dienst
hem het leven begon zuur tc ma
ken) had afgesproken De briefjes
werden op verschillende plaatsen in
Den Haag. zoals tramhuisjes en te
lefooncellen. gedeponeerd en later af
gehaald door. zoals mr Overbeek
dit aanduidde. ..de andere partij".
Het verhoor van de verdachte
Krantz en de enige getuige, de in
specteur der Rijksrecherche P. A.
Zie verder paQ 3
Vooral dit laatste punt woog voor
mr Overbeek bijzonder zwaar. ,.U
hebt daardoor deze man ernstig in
gevaar gebracht", zei hij. De verde
diger. mr C. L M. Lambrechtsen.
was het met de zienswijze van de
Officier niet eens cn vroeg op juri
dische gronden vrijspraak voor zijn
frootste ogenblikken van mijn
evenHij voegde er quasi ver
ontschuldigend aan toe. dat zijn
eerstvolgende film dan toch wer
kelijk een „comedie" zou zijn, met
minder „drama" dan in het slot
van Limelight.
Over de film kan uw correspon
dent, die, zojuist thuisgekomen, dit
nog vers onder de indruk doorbelt,
thans alleen maar zeggen, dat
Limelight naar zijn mening tot de
grootste Ghaplin-films zal gaan be
horen (of althans hoort te beho
ren).
Het is eindelijk de „echte" Chap
lin, zoals die al in de lange rede
van „De Dictator" om de hoek
kwam kijken, de man die Chaplin
eigenlijk zou willen zijn en die hij
in de meest feitelijke zin tenslotte
ook is. Het is niet meer de elegante
Monsieur Verdoux, die u tegemoet
treedt, maar Chaplin, zoals hij er
nu uitziet en dan in de rol van een
music-hall-comediant op zijn retour.
In de music-hall-scènes zijn de the
ma's uitgesproken autobiografisch
met een sterke dosering van scher
pe. maar nooit helemaal schrijnen
de ironie.
Het hoofdthema is het eeuwige
misverstand in het clownsbestaan
om genegenheid en diepe dankbaar
heid voor werkelijke liefde te hou
den of althans te dromen, dat zulks
waar zou kunnen zijn.
Het in haar carrière geholpen
„meisje" is ditmaal een balletdan
seres (dezelfde Claire Bloom, die
momenteel in de Old Vic zulk een
groot succes als Juliet oogst) en de
jeugdige concurrent van de oude
clown is Chaplins eigen zoon Syd
ney. Aan ieder détail is liefderijke
zorg besteed en geen klein onder
deel verdringt iets anders van zijn
plaats.
Churchill acht oorlog
onwaarschijnlijk
LONDEN. Churchill gelooft
niet. dat een derde wereldoorlog
waarschijnlijk is. Beide partijen, zo
verklaarde hij op een diner van de
„Pelgrim Society" te Londen, weten
immers maar al te goed, dat een toe
komstige oorlog vergezeld zal gaan
van verschrikkingen, zo groot en
omvangrijk als de menselijke ge
schiedenis nog nimmer heeft gezien.
Mr KRANTZ, die zich Dinsdag
wegens 'spionnage moest verant
woorden. voelde er kennelijk wei
nig voor te worden gefotogra
feerd, toen hij uit de arrestanten
wagen stapte. Hij trok zijn re
genjas over zijn 'hoofd, zodat al
leen zijn haar zichtbaar bleef.
DE uitslagen van de raadsverkie
zingen in België tonen zeer dui
delijk aan, dat hot getij van de
C.V.P.-regering aan het verlopen is.
Deze regering beschikt over een meer
derheid in de Kamer en de Senaat;
maar een meerderheid in het land
heeft zij nooit bezeten, al lag haar
stemmenpercentage indertijd slechts
weinig onder de vijftig. Thans is het
daar zo ver beneden gebleven, dat de
roep om Kamerontbinding, welke nu
uit het socialistische cn liberale kamp
opklinkt, wel begrijpelijk is.
Voor de C.V.P. kan bet resultaat
van dc jongste verkiezingen moeilijk
zeer verrassend zijn geweest. Te zeer
heeft haar bewind zich gekenmerkt
door mislukking cn zwakheid dan dat
zij de hoop kon koesteren, opnieuw
de helft van het kiezerscorps achter
zich te krijgen. Het is mogelijk, dat
de regering stand houdt tegen de
aandrang tot Kamerontbinding; het
lot van het regiem van één partij is
er niet minder om bezegeld.
Het grote succes van de C.V.P. bij
de laatste Kamerverkiezingen was
grotendeels het gevolg van dc wer
vende kracht van dc leuze: Leopold
moet terug! Bezonnen figuren in de
partij zagen wel het gevaar van het
forceren ener oplossing van dc ko
ningskwestie, welke een belangrijk
deel van het land niet wenste; doch
hun geluid werd ver overstemd door
dat van de felle Lcopoldisten, die
van geen compromis wilden weten en
de overwinning roken. Leopold te
rug! dat lag ook precies in de lijn
van dc Vlaamse Concentratie, dc club
van hele en halve collaborateurs, die
zich onderscheidt door haar agitatie
tegen Engeland en voor revisie van
de jegens dc z.g. „incivieken" gewe
zen vonnissen. Leopold leek deze
lieden een der hunnen, en zij steun
den voor ditmaal de C.V.P.
JEDER weet wat zich sindsdien
heeft afgespeeld. Leopold is te
ruggeroepen door de regering
Duvicusart cn korte tijd later door
dezelfde regering in de steek gelaten,
toen een opstand dreigde. Er is veel
lelijks gezegd aan het adres van de
socialistische (cn liberale!) betogers,
en toegegeven kan worden dat een
actie gelijk die in 1950 tegen Leopold
is ontketend, niet op haar plaats
leek in dit democratisch land. Er mag
daarbij echter niet over het hoofd
worden gezien, dat de grondfout is
gemaakt door de regering, die een
koning in zijn macht herstelde van
wie zij wist, dat een zeer belangrijk
deel der bevolking hem niet wenste.
En dc regel, dat een minderheid zich
schikt naar een meerderheid, gaat
ook in een democratie niet onbe
grensd op.
Het lijdt geen twijfel, dat met deze
nederlaag de afbrokkeling van de
C.V.P. is begonnen. Dc Vlaamse Con
centratie hervatte haar propaganda:
nu vooral tegen dc C.V.P. Het feit,
dat als zoenoffer voor dc troonsaf
stand van Leopold enige van dc be
kwaamste cn meest ervaren minis
ters moesten heengaan, verzwakte de
kracht van de regering in hoge mate.
Ernstiger was nog, dat na het verval
len van de centrale propaganda-lcuze
de meningsverschillen over de poli
tieke vraagstukken van alle dag in
de partij hun plaats hernamen. De
C.V.P. in België is nog minder een
eenheid dan dc Nederlandse K.V.P.
Zij is een conglomeraat van stromin
gen cn strevingen in vaak tegenover
gestelde richting; en zij pleegt het
vinden van een compromis meer aan
de politieke practijk dan aan intern
overleg over te laten. Daarom was de
koningskwestie ook zo'n prachtig
bindmiddel hij gebrek aan een ander.
Toen het zijn werking verloor, kon
den de verschijnselen van zwakheid
cn hulpeloosheid niet uitblijven.
ER mag worden gewezen op het
zwakke standpunt van de rege
ring in het vraagstuk van lonen
en prijzen, op haar zwichten toen een
staking dreigde, op haar vlo'ttc toe
geven in de kwestie van de oefentijd.
Het C.V.P.-bcwind steunt formeel op
een meerderheid. Het heeft nimmer
behoeven te vrezen, in dc Kamer in
de minderheid te geraken; cn toch
heeft het meer nederlagen geleden
dan ooit ccn parlementaire regering.
Een positief punt voor do meer be
wuste katholieken is misschien het
feit, dat dc regering dc subsidies voor
het bijzonder onderwijs sterk heeft
opgevoerd; maar toch spreekt zoiets
in België in het algemeen minder tot
de verbeelding, dan het dit hier deed
in de jaren van de schoolstrijd.
Nogmaals: misschien handhaaft
het kabinet-Van Houtte zich, maar
de C.V.P. heeft haar positie als meer
derheidspartij in België verspeeld;
wellicht voorgoed. De fanfares zijn
verklonken; waar Belgic thans mee
heeft tc maken is geen koningskwes
tie meer, maar de zorg voor een iet
wat ongewisse toekomst, waarbij de
C.V.P. moeilijk kan gelden als een
vastberaden wegwijzer. Het niet ver
schijnen van de Belgische ministers
op de afgesproken begroetingsavond
tc Knokke is haast symptomatisch
voor de stemming van onzekerheid,
die na ruim twee jaar C.V.P.-bewind
in de plaats is gekomen van de aan
vankelijke vastberadenheid.
