DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
K V P kan geen conclusie
trekken uit verkiezingen
Yamin en
politici
vier andere
in arrest
Polen laat Sowjet-
„vredes' cluif op
Gerbrandy en dc
revolutie
ALGEMENE BESCHOUWINGEN 1953
„Progressieve politiek in
christelijke richting
Felle strijd in
Indo-China
Uitvoer overtrof in
September invoer
Indonesië biedt
nogmaals
excuses aan
Geen staatsgreep'zegt Roem;
Djakarta wederom rustig
In Korea gesneuveld
Belgische regering
weigert algemene
verkiezingen
België-Holland in de huiskamer
Televisie komt goed door
uit Antwerpens stadion
Kabinetscrisis
in Finland
Kustvaarder .Noach'
op mijn gelopen
12e Jaargang, no. 216
Zaterdag 18 October 1952
Opgericht door dc Stichting ..Het Parool" - Giro 510330
Bank: Rottcrdamschc Bank - Postbus 9 Abonnements
prijs 47 cent p. w. of 6.05 p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nie
Pers
Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7. Amersfoort
Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235
HOOFDREDACTEUR- Tl DE BOORDER
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. In de politieke algemene beschouwingen der
Tweede Kamer over de Staatsbegroting 1953, welke juist ver
schenen zijn, tekenen zich twee scherp onderscheiden opvat
tingen af wat betreft de uitslag der verkiezingen en het daar
uit resulterende kabinet. Voor de Kamerleden der PvdA be
staat er geen twijfel aan. dat een hernieuwd bewind-Drees de
instemming van het Nederlandse volk heeft en dat kennelijk
vele jonge kiezers aan het streven naar een concreet progres
sief doel de voorkeur hebben gegeven boven een traditionele
hang naar confessionele partij bindingen. Daarom betwijfelen
zij zelfs of een beleid, gebaseerd op het samengaan van de
PvdA met de confessionele partijen in brede kring voldoening
zal kunnen wekken. En waarom, vragen deze leden der Kamer
zich af, moest na een zo duidelijke verkiezeingsuitslag de kabi
netsformatie zo lang duren?
„De betekenis van de uitslag der
verkiezingen kan helemaal niet zo
gemakkelijk bepaald worden." zeg
gen de Kamerleden der KVP daar
op met de vertrouwde stem van de
politieke hoofdartikelen in de
Volkskrant. Niet alleen kan er uit
de verkiezingsuitslag geen conclusie
getrokken worden ten aanzien van
het gevoerde regeringsbeleid, zij
constateren bovendien, dat de trouw
aan de confessionele partijen nog
overgroot is en dat dit bewijst, hoe
diep. tot zegen van ons volk, de
gedachte van „bcginseltrouw boven
belangenverdeeldheid" geworteld is
Doch dit neemt voor deze leden
niet weg, dat zij een samenwerking
met de grootste niet-confessionele
partij van voorname betekenis ach
ten in het belang van het land. Zij
spreken de hoop uit, dat zich een
groeiende overeenstemming zal af
tekenen. met betrekking tot een
progressieve politiek in christelijke
richting.
Terwijl van A.R.-zijde betwijfeld
wordt of de achteruitgang der A.R.-
partij toegeschreven moet worden
aan de doorbraakgedachte, omdat
het aantal niet-confessionele kamer
leden. vergeleken bij 1946. niet is
gestegen, wordt van V.V.D -zijde
een verschuiving in socialistische
richting betwist door het volgende
Frans bolwerk in handen
der communisten
HANOI. De communistische
Vietminh-troepen hebben heden
Nghia Lo veroverd. Nghia Lo is een
der belangrijkste Franse bolwerken
in Noord-West-Tonkin.
Gemeend wordt, dat een aantal
Franse militairen zich terug heeft
kunnen trekken op twee tien kilo
meter verder gelegen stellingen.
Het verlies van Nghia Lo is het
ergste dat de Franse strijdkrachten
in de afgelopen negen maanden van
de Indochinese oorlog hebben gele
den. De toegang tot de waardevolle
rijstvelden in het Zuiden ligt thans
voor de communisten open. Men
acht het niet uitgesloten, dat de Viet-
minh-aanval op Nghia Lo het begin
is van een winteroffensief der com
munisten.
DEN HAAG. Volgens voorlo
pige gegevens van het Centraal Bu
reau voor dc Statistiek bedroeg de
waarde der geïmporteerde goederen
in September j.l. 613 millioen
(vorige maand 623 millioen), ter
wijl voor een waarde van 702
millioen (vorige maand f 581 mil
lioen) werd geëxporteerd. De Ne
derlandse uitvoer in September was
dus bijna 90 millioen groter dan
do invoer.
WAT VOOR WEER?
Méér wind. maar
DE BILT Het KNMI. deelt
mede: Een enorm hogedrukgebted
beheerst het weer in grote delen
van West- en Noord-Europa. Het
strekt zich uit van de Oeral, waar
barometerstanden van meer dan
1040 inb voorkomen tot over Noord-
Scandinavie, waar zich een tweede
kern. bevindt. Deze vertoont twee
uitlopers, één in de richting van
Groenland, de ander over het
Noordzeegebied, onze omgeving en
Duitsland tot bij de Alpen. In het
hogedrukgebied komen boven Wcsl-
Europa naast flinke opklaringen ook
uitgestrekte wolkenvelden voor,
waardoor het weer van plaats tot
plaats grote verschillen vertoont. Zo
kwam in het Zuiden en Westen
van ons land afgelopen nacht bij
heldere hemel op vele plaatsen weer
nachtvorst voor, terwijl in het noor
den van het land wolkenvelden af
koeling verhinderden Op dc Oceaan
bevindt zich een groot depressie-
gebied dat zich langzaam ie's ver
der in oostelijke richting uitbreidt
in hoofdzaak in de richting van
Frankrijk Dit zal tengevolge heb
ben dat er morgen in ovs land iets
meer wind zal zijn uit Zuidoost to'
Oost Regen is echter niet te ver
wachten.
rekensommetje. Het totalitaire en
democratische socialisme hadden in
1946 tezamen 39 zetels, in 1948 nog
35, en nU 36. Daartegenover wordt
gesteld de groei van de Liberalen,
die zich principieel tegenover het
socialisme stellen: 6 zetels in 1946,
8 in 1948. 9 in 1952' Overigens spre
ken de leden der V.V.D. er hun
teleurstelling over uit, dat de an
dere partijen hebben berust in de
opvatting van de PvdA om de VVD
bij de kabinetsformatie te negeren.
De leden der CPN constateren,
dat degenen, die hun stem aan de
PvdA gaven ..met groeiende veront
waardiging" kennis genomen heb
ben van de samenstelling van het
nieuwe kabinet en zijn program.
Overigens valt in het voorlopig
verslag op een zeker parallelisme in
de critiek op de samenstelling van
het kabinet en op zijn program van
dc VVD en de CPN.
Het is verheugend, dat de alge
mene beschouwingen beginnen met
een woord van waardering van
„zeer vele leden" voor het vele en
opofferende werk der afgetreden
ministers. Zij hechten er aan, hier
bij in het bijzonder te herinneren
aan de zware en in grote lijnen
doeltreffende arbeid van de heren
Van den Brink en Lieftinck ten
bate van het financieel-economisch
herstel van ons land, aan het werk
van de heer Rutten. dat cultureel
van veel betekenis is geweest, en
aan de zeer belangrijke bijdrage
van cle heer Stikker op het gebied
van dc Nederlandse deelneming aan
het internationale leven.
DJAKARTA. De Nederlandse
Hoge Commissaris in Djakarta, de
heer A. Th. Lamping, heeft van
morgen een bezoek gebracht aan de
secretaris-generaal van het Indone
sische ministerie van Buitenlandse
Zaken, dr Darmasctiawan.
Dr Darmasetiawan bood bij deze
gelegenheid nogmaals namens de
Indonesische regering excuses aan
betreffende de vlag-incidenten tij
dens de demonstraties van Vrijdag.
De heer Lamping betuigde zijn
tevredenheid over het correcte op
treden van de Indonesische autori
teiten en de leden van de Indo
nesische machtsapparaten, die na de
incidenten bescherming verleenden.
DJAKARTA. In de loop van Vrijdagavond zijn in Djakarta enige
leden van het Indonesische parlement aangehouden. Het onafhankelijke
parlementslid dr Mohammed Yahin, van wie beweerd wordt, dat hü sterk
communistische sympathieën heeft, werd in ztfn woning gearresteerd.
Voorts werden aangehouden Sjamsoeddin Soetan Makmocr (partijloos),
Bebasa Dacng Lalo (Partai Rayat Nasional), Jocsoef (Partai Bocroeh) en
oud-prcmicr Soekinian, vicc-voorzitter van de Masjocmi. De laatste kon
hedenmorgen naar huis terugkeren. Volgens een mededeling van de mi
nister van Defensie werden de aangehoudenen onder bescherming gesteld.
De Indonesi
sche minister
president mr
Wilopo. heeft
vanmorgen ten
paleize bespre
kingen gevoerd
met president
Soekarno. De
minister van
Binnenlandse
Zaken, mr
Roem, heeft
verklaard, dat
tussen het ka
binet enerzijds
en de president
en de vice-pre
sident anders Mohammed Yamin
rijds nauw con
tact wordt onderhouden. Mr Roem
voegde hieraan toe. dat de situatie
nog ernstig is. maar dat er teke
nen zijn, die er op wijzen dat de
moeilijkheden kunnen worden over
wonnen. De minister sprak catego
risch tegen, dat er sprake zou zijn
geweest van een staatsgreep.
In Djakarta heerste vanmorgen
volkomen rust. In dc omgeving van
het paleis wordt het verkeer nog
steeds omgeleid, maar de telefoon
verbindingen zijn in dc loop van
Zaterdagmorgen hersteld.
Onze correspondent in Djakarta
meldt ons. dat de demonstraties van
j gisteren niet alleen opschudding op
straat hebben veroorzaakt, maar
ook alle politieke prognoses en gis-
I singen op losse schroeven hebben
1 gezet. Na het aanvaarden van de
motie over het defensie-beleid m
het parlement, was een situatie ont
staan. die ruimte hot voor talrijke
gissingen en die een kabinetscrisis
zeer dichtbij leek te brengen De
laatste ontwikkeling maakt alle gis
singen vrij vruchteloos.
De Indonesische regering heeft in
de loop van vanmorgen verklaard,
dat de gearresteerde parlementsle
den in de loop van heden allemaal
op vrije voeten zullen worden ge
steld. Zaterdagmiddag 12 uur wer
den de kantoren van het dagblad
„Merdeka" en van het weekblad
„Madjallah Merdeka" verzegeld.
Een bootje en een hengel, een
beetje najaarszon cn de wijde ri
vierwat heeft een man meer
nodig om tol rust te komen in
een jachtigq wereld?
DEN HAAG Dc Nederlandse
regering maakt bekend, dat tot haar
leedwezen tijdens acties in Korea
op 10 October 1952 is gesneuveld
korporaal J Rijs Korporaal Rijs
werd op 25 Februari 1920 geboren:
hij was ongehuwd en afkomstig uit
Amsterdam. Hij behoorde tot het re
giment stoottroepen.
Bruid zei: ..Neen!
(Van onze correspondent)
ARNHEM Op de beroemde
stadhuisvraag: „Wilt gij dezen
man tot man," antwoordde gis
teren een Arnhems bruidje re
soluut met „Neen". De gasten
in de trouwzaal schrokken. De
bruidegom wist niet hoe hij het
had en trachtte de pijnlijke
situatie meester te worden met
veel woorden cn gebaren. Overi
gens Waren dc gevoelens tn de
zaal verdeeld. De familie van de
bruid voelde namelijk niets voor
de trouwerij. Het slot was, dat
in plaats van de bruidsmeisjes
twee politicmannen de bruid es
corte verleenden op de weg terug
naar de ouderlijke woning.
sS
Adlai Stevenson de Democratische
candidaat voor het presidentschap
lachte breeduit toen Caroline Mo
Tonic uit Umatilla in de staat
Oregon hem een Indianendcken
omsloeg. Stevenson was op weg
naar San Francisco om daar een
verkiezingsrede te houden.
BRUSSEL. De Belgische rege
ring gaat niet in op het verzoek van
de oppositie om algemene verkiezin
gen te houden. Dit werd Vrijdag of
ficieel bekend gemaakt na een kabi
netszitting.
De regering van de Christelijke
Volkspartij gaf dit antwoord op het
streven van de socialisten en libe
ralen. die koning Boudewijn hebben
verzocht om het kabinet te ontbin
den en nieuwe algemene verkiezin
gen uit te schrijven, omdat, gezien
de uitslagen van de gemeentel aads-
verkiezingen van Zondag, zij de hui
dige regering niet meer representa
tief achten voor het volk. De rege
ring is echter van mening, dat de
gemeenteraadsverkiezingen een lo
caal karakter dragen en de natio
nale belangen niet mogen beïnvloe
den.
(Van een medewerker) staf van 23 personen. In het stadion
BUSSUM Proeven, die Vrij- I in Deurne staan drie camera's opge-
dagmiddag zijn gehouden, tonen
aan. dat de speciaal aangelegde te
levisie-verbinding tussen Antwerpen
en Lopik bevredigend werkt. Men
probeerde het traject Antwerpen
Breda. Daarvoor werd gebruik ge
maakt van een speciale zeer korte
golflengte, die met de ontvangtoe
stellen der televisie niet is op te
vangen.
Lopik geeft Zondag dus een on
middellijke her-uitzending op de
normale golflengte van de match
BelgieNederland In feite hadden
dus dc Vrijdagmiddag proeven ne
mende technici de primeur der eer
ste internationale beeldradio-ver-
binding op het vasteland van Euro
pa.
Regisseur Eric de Vries, die Zon
dagmiddag in Antwerpen de repor
tage zal leiden, vertrekt vandaag
met goede verwachtingen naar Bel
gië Hij zal gaan werken met een
Van Zaterdagavond
tot Zondagavond:
In de nacht en och
tend hier en daar
nevel of mist. overi
gens droog weer met
enkele overdrijvende
wolkenvelden. Zwak
ke tot matige Ooste
lijke tot Züid-Ooste-
lijke wind Plaatselijk
lichte nachtvorst.
Morgenmiddag onge
veer dezelfde tempe
ratuur als vandaag
19 Oct Zon op 7 u 11
m onder 17 u 37 m
Maan op 8 u 1 m on
der 17 u 14 m
20 Ocl Zon op 7 u 13
m onder 17 u 35 m;
Maan op 9 u 21 m on
der 17 u 35 m
Droog weer
HET WEER VAN VANMORGEN 7 UUR
Max temp Neersi.
Weer Wind m/s Gisteren in 24 u
Oslo
Licht bew
N. 2
5 C
0
Stockholm
Regen
N. 4
6'
6
Kopenhagen Regen
N. 5
9
0.3
Londen
Mist
N O. 1
15
0
Amsterdam
Nevel
O. 2
14
0
Brussel
Onbew.
O 4
13
0
Parijs
Licht bew
O. 2
15
0
Bordeaux
Zw. bew.
O NO 4
21
0
Nice
Onbew.
N.W. 4
20
0
Warschau
Zw bew
W.N.W. 3
7
6
Berlijn
Mist
W.Z.W. 1
10
0
Frankfurt
München
Zurich
Gcli. bew.
O.NO. 2
12
0
Wenen
steld, één van de drie bevindt zieh
midden op de tribune, welke zich
langs de lengte van het veld uit
strekt.
Deze camera zal hoofdzakelijk
voor één speclhelfl worden gebruikt,
dc andere spcelhelft wordt bestre
ken door twee camera's schuin ach
ter een van de twee doelen opge
steld. Deze twee camera's kunnen
eventueel ook het gehele veld in
dc lengte overzien. Commentator
Dick van Rijn bevindt zich bij de
camera op de tribune.
DRUKKE DAGEN IN VN-ASSEMBLEE
Zuid-Afrika's apartheidspolitiek
definitief op agenda
(Van onze Scandinavische)
correspondent)
KOPENHAGEN. Dc sedert
twaalf maanden in Finland bestaan
de coalitie-regering, gevormd door
de boerenpartij, de sociaal-drmocra-
tcn en de kleine Zweedse partij, is
uiteengevallen. Dc regering is giste
ren afgetreden.
De agrarische partij heeft name
lijk geweigerd, het voorstel der so
ciaal-democraten tot oplossing van
de twee belangrijkste actuele proble
men. t w de kwestie van de huren
cn de prijzen der landbouwproduc
ten. aan te nemen, waarop de so
ciaal-democratische ministers hun
zetels ter beschikking stelden. De
minister-president Kekkonen heeft
zijn ontslagaanvrage bij dc president
ingediend.
Men gelooft niet. dat het tot nieu
we verkiezingen zal komen, maar in
elk geval betekent de regeringscrisis
een ernstig gevaar voor de econo
mische stabilisatie van Finland.
(Van onze correspondent).
NEW YORK. Men kreeg gis
teren een voorproefje van Rus-
lands houding op deze Assemblee,
toen de Poolse afgevaardigde werd
naar voren geschoven om met een
schijnvredesmanoeuvre de na
ïevelingen in de wereld een rad
voor ogen te draaien, zulks in de
vorm van een drieledig voorstel.
Polen stelde het volgende voor:
1. onmiddellijk beëindigen van de
vijandelijkheden in Korea, te
rugkeer van alle krijgsgevan
genen naar hun vaderland, te
rugtrekking van alle vreemde
troepen, inclusief de Chinese
„vrijwilligers" en unificatie van
beide delen door de Koreanen
zelf, onder toezicht van een
commissie van de direct ge
ïnteresseerden en enkele deel
nemende landen:
2. de inkrimping binnen écn jaar
van alle strijdkrachten der vijf
grote mogendheden met een
derde, verschaffing van volle
dige inlichtingen over de be
wapening. bijeenroeping dooi
de Veiligheidsraad zo spoedig
mogelijk van een vredesconfe
rentie ter vermindering van de
bewapening van alle staten, on
voorwaardelijk verbod van
atoom- en andere wapens tot
massadestructie onder interna
tionale controle cn een verzoek
aan alle staten om het proto
col van Genève te onderteke
nen resp. te bekrachtigen;
3. een uitspraak van de Assem
blee. dat deelneming aan het
Atlantisch blok onverenigbaar
is met het lidmaatschap der
Verenigde Naties en een be
roep op de grote vijf om een
vredesverdrag te sluiten.
De Poolse afgevaardigde, die
met meer euphemisme dan histo
rische juistheid opmerkte, dat hij
deze voorstellen indiende, omdat
zijn land reeds eenmaal 't slacht-
Bejaarde vrouw overleden
door kolendamp
HEERLEN. In Sweykhuizcn,
gemeente Schinnen, ontdekten Don
derdagavond de buren, dat hel echt
paar Meeuws het slachtoffer was
geworden van kolendamp. De zeven
tigjarige vrouw was reeds overle
den De 65-jarige man werd naar
het ziekenhuis in Sittard vervoerd.
Vrijdagmorgen was hij nog buiten
bewustzijn.
offer van agressie was geworden,
leidde zijn propagandavoorstel in
met de opmerking, dat alleen
Amerika verantwoordelijk is voor
het niet-nakomen van Yalta en
Potsdam, voor de verdeling van
Duitsland, de oorlog m Korea, de
moeilijkheden in Afrika, het na
bije en het Verre Oosten, kortom
voor de koude oorlog en voor elk
probleem waaronder de huidige
wereld gebukt gaat. En dat alleen
om de Russen, die nooit iets an
ders deden of beoogden dan van
de wereld een heilstaat te maken,
te vernietigen.
Het was gisteren overigens een
drukke dag. Niet alleen werden
de algemene debatten voortgezet
maar de Assemblee behandelde
ook het rapport van de agenda
commissie. Hierbij gaf het voor
stel tot behandeling van de apart-
Zie verder pao. 3
Schip maakt zuare slagzij
maar blijft drijven
SCHEVENINGEN-RADIO Do
Nederlandse, 499 ton metende kust
vaarder „Noach" is vanmorgen
vroeg ten Noord-Westen van Vlie
land op een mijn gelopen Het
schip seinde, dat het water maakte
en snel hulp nodig had. Het onge
luk gebeurde niet ver van het lieht-
rchip „Terschelling".
Onmiddellijk voer de sleepboot
„Holland" uit, die de „Noach" na
vrij korte tijd bereikte. Het bleek,
dat dc kustvaarder veel water had
in de machinekamer en zware slag
zij maakte. Het bleef echter drijven
op zijn houtlading.
Ook de reddingsboot van Terschel
ling is uitgevaren.
Het motorschip „Noach" is eigendom
van de rederij ..Holland" en in beheer
bij dc firma Vinkc cn Co, beide in Am
sterdam
Het schip werd op 25 Februari te wa
ter gelaten en is gebouwd op dc IJsscl-
werf in Kralingsc veer bij Rotterdam
Het was onderweg naar Amsterdam
Later werd gemeld, dat dc
„Noach" onder begeleiding \an
de sleepboot „Holland", die niet
heeft vastgemaakt op eigen
kracht onderweg is naar Amster
dam Het schip wordt in de middag
te IJmuiden verwacht.
PROF. Mr. P. S. GERBRANDY
is niet zo jong meer. Het is al
weer heel wat jaren geleden,
dat hij dat merkwaardige boekje
„Strijd om Nieuwe Maatschappij-
vormen" in hel licht gaf. Dit
werkje heeft destijds in anti-revo-
lutioimairc kringen heel wat op
schudding teweeggebracht. Wat
Gerbrandy propageerde, was geen
socialisme maar wel het sociale
ondernemerschap. Dc ondernemer
kan, bcloogdc hij, maar niet doen en
laten wat hem belieft. Hij heeft
zijn verantwoordelijkheid van God
ontvangen en is gehouden, deze aan
tc wenden ten behoeve van het al
gemeen welzijn. Voor Gerbrandy
was de eigendom zelf wel onaan
tastbaar. maar niet het beschik
kingsrecht over die eigendom. Vaak
is uit dit boekje geciteerd door de
baters op anti-revolutionnairc ver
kiezingsvergaderingen. Wanneer dan
de spreker of de voorzitter zei, dat
het niet interessant was wat een of
andere socialist beweerde, dan riep
dc debater triomfantelijk: „Maar
jullie eigen Gerbrandy heeft het ge
schreven!" Er is veel geklaagd in
die dagen over dc verwarring, die
Gerbrandy stichtte in de hoofden
van tal van kleine luydcn. Men be
streed dc rode revolutie cn moest
ervaren, dat die blijkbaar ook in de
eigen kring slachtoffers had ge
maakt.
Nog vlak voor de oorlog, toen
Gerbrandy zitting nam in het eerste
„doorbraak-kabinct", gold hij als een
links gericht buitenbeentje. Het leek
een verloochening van Colijn cn was
dat ook wel. In Londen volgde hij
De Geer op als eerste minister op
grond van zekere persoonlijke eigen
schappen: maar deze gang van za
ken was ook aanvaardbaar, omdat
hij op grond van zijn antecedenten
scheen voorbestemd voor het ont
werpen van allerlei veranderingen,
welke men in die dagen vrij alge
meen voor dc lijd na de oorlog
noodzakelijk achtte.
WONDERLIJK zijn 's levens
wegen. Nu zien wij al gedu
rende een reeks van jaren
dezelfde Gerbrandy op dc rechter
vleugel van zijn partij opereren met
dezelfde onconventionele middelen
als waarmee hij zich vroeger op He
linkervleugel onderscheidde. Men
herinnert zich dc oproerige taal,
waarvan die rare club, welke zich
Rijkseenheid noemde, zich soms be
diende. Dit was mede aanleiding
voor vrijwel alle ietwat vooraan
staande anfi-revolutionnaircn, zich
er van tc distancicren. Maar Ger
brandy bleef tot het laatst, bij
voortduring blijkgcvend van zijn ka
rakteristieke onaandoenlijkheid voor
critiek op zijn houding.
Het jongsle wapenfeit van Ger
brandy is zijn bespreking in „Anti-
Revolutionnaire Staatkunde" van een
geleerde verhandeling van prof.
Mekkes over het recht van opstand
tegen het gevestigd gezag. Die re
censie doet heel wat meer stof op
waaien dan prof. Mekkes' uitwer
king van een oud anti-rcvolutionnair
bcginselpunt. Gerbrandy populari
seert het vertoog van prof. Mekkes
op zijn manier. Opstand is onder be
paalde omstandigheden geoorloofd;
en al? zulke omstandigheden noemt
de oud-minister de schending van
de Grondwet en de ontbinding van
het Koninkrijk, waaraan volgens hem
dc na-oorlogsc regeringen zich heb
ben schuldig gemaakt, en ook „het
maken van dc slaat tot instrument
van volkswelvaart", hetgeen, alweer
volgens hem, leidt naar het totali
tarisme.
DE liberale staatsman Sam van
Houten, in zijn jeugd zeer
vooruitstrevend en in zijn
ouderdom zeer behoudend, heeft
eens verklaard, dat hij steeds de
zelfde was gebleven, maar dat de
tijden waren veranderd. Niet alzo
Gei brandy. Zijn rcvolutionnair tem
perament is met de tijd versterkt cn
zijn politieke opvattingen zijn in-
sommigc opzichten geheel tegenge
steld aan die van voorheen. Hoe
vredig en betogend is de taal van
„Strijd om Nieuwe Maatschappij-
vormen", vergeleken bij dc krasse
vocabulaire van Rijkseenheid; en
hoe veel vooruitstrevender is de
strekking van genoemd hoekje dan
die van zijn opzienbarende recensie.
„Misschien is liet al ie laat," zegt
Gei brandy, naar aanleiding van het
feit dat dc opstand, die hij blijk
baar gerechtvaardigd had geacht, is
uitgebleven. Zo zal het wel zijn. De
welvaartsstaat, die hij in zijn jeugd
bepleitte, kan nu niet meer met een
revolutie ongedaan worden gemaakt.
Trouwens, wie is gerechtigd tot deze
opstand? Dit is een vraag, die „on
beantwoord" is gebleven, voIgeii9
Gerbrandy. Ziehier waarschijnlijk do
reden dat hij en zijn omgeving van
gcneraals-buiten-dienst en oud-kolo
nialen het in de Indonesische kwes
tie bij woorden hebben gelaten en
dat ook zijn recensie geen oproep
is tot de strijd. Het vaderland kan
wel rustig zijn. Dc anti-revolution-
nair Gerbrandy flirt met de re
volutie, maar dc barricades blijven
hem vreemd omdat er niemand is,
die hem machtigt, er op te trekken.
