DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Amerika blijft rekenen op
Europees Leger
In Oostenrijk dreigt
regeringscrisis
Kwestie Nw.-Guinea
voor Y.N. gebracht
Engelse minister van
Koloniën naar Kenia
Schuman eist
uitspraak van
regering
Bonn wenst
spoedige
ratificatie
Fabrikant verdiende f 5000
extra aan uniformorder
Schuman wil Spanje
in Europees leger
opnemen
Bondskanselier van bezoek
aan ons land teruggeroepen
Dr Figl vertrok
spijtig
Indonesië protesteerde tegen
Nederlands rapport
Deviezenreserve
bereikt record
Expres Parijs-Bazel
ontspoordéén dode
Leven werd iets
duurder
Attlee-aanhang mijdt
vergadering van
Bevanianen
HERRIOT S REDE
12e Jaargang, no. 249
Woensdag 22 October 195i
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330
Bank: Rotterdaccsche Bank - Postbus 9 Abonnements
prijs 47 cent p. w. of 6.05 p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort
Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235
HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
WASHINGTON. Amerika is van plan steun te verlenen
aan het Europese Leger door volgend jaar Amerikaanse hulp in
geld toe te wijzen aan het centrale defensieorgaan in plaats van
aan de landen individueel, die er lid van zijn. Het centrale
orgaan moet de Amerikaanse dollars en wapens dan toewijzen
aan de Nederlandse, Belgische, Franse, Duitse, Italiaanse
en Luxemburgse eenheden, die deel uitmaken van het voor
gestelde leger. Deze plannen worden ontworpen in de ver
wachting, dat alle zes landen het verdrag voor de Europese
Defensie Gemeenschap zullen ratificeren. De Amerikaanse
autoriteiten zijn enigermate verstoord over de krachtige tegen
stand van sommige Franse leiders in het huidige debat, maar
zij rekenen er op, dat de Franse regering, mede door deze maat
regel, de strijd om de goedkeuring zal winnen.
het bewijs te kunnen leveren tegen
over de overige partners in de
Westelijke gemeenschap, dat al
thans Duitsland een bondgenoot is.
waarvan men zeker kan zijn.
Overigens blijft men hier in poli
tieke kringen met grote belang
stelling en niet zonder enige zorg
de ontwikkeling in Frankrijk vol
gen. Bondskanselier Adenauer zelf
blijft, zoals hij tot nu toe in alle
phasen van de ontwikkeling der
Frans-Duitse verhoudingen deed. op
timist.
(Van onze correspondent)
PARIJS „Ik hoop. dat de
ministerraad duidelijk zijn bedoe
lingen (omtrent de indiening van
het ontwerp-verdrag van de Euro
pese Defensie Gemeenschap in de
Nationale Vergadering) kenbaar
zal maken." Dit zei Schuman. mi
nister van Buitenlandse Zaken,
gisteren aan de lunch van de bui
tenlandse persvereniging in Parijs,
waar hij aanzat en vragen omtrent
de E.D.G. beantwoordde.
Uit deze woorden bleek, dat
men vandaag inderdaad een rege
ringsverklaring te dezen aanzien
tegemoet kan zien, waarom de
fracteileider der katholieke partij,
de MRP, had gevraagd. Deze partij
wil namelijk een duidelijke uit
spraak van de regering-Pinay, dat
zij inzake de Europese politiek so
lidair is met haar minister van
Buitenlandse Zaken. Wanneer dit
niet het geval mocht zijn, in tegen
stelling tot vroegere door de mi
nister-president gedane uitspraken,
zouden alle MRP-ministers zich
terugtrekken.
In politieke kringen schrijft men
de regering-Pinay toe, de indiening
van het ontwerpverdrag zodanig te
vertragen, dat in de eerste plaats
de verkiezingen in de Verenigde
Staten achter de rug zijn en dat
tegen de tijd van discussies in de
Nationale Vergadering? de voorbe
reidingen voor de instelling van
een politieke autoriteit in een ge
vorderd stadium zullen zijn.
Minister Schuman heeft op een
vraag aan de hem aangeboden
lunch geantwoord, dat het niet
nodig is. dat de politieke autoriteit
is ingesteld als het debat over de
ratificatie van de EDG plaats
vindt, want dat men de ratificatie
hiermee naar een zeer ver verwij
derd tijdstip zou verschuiven Wel
acht hij het nuttig, dat het debat
over de politieke Europese autori
teit dan serieus op gang is, opdat
blijkt hoe ernstig Frankrijk streeft
naar de instelling daarvan.
Minister Schuman weersprak de
woorden van de Kamervoorzitter.
Edouard Herriot in Bordeaux, dat
er geheime clausules zouden zijn
in het ontwerpverdrag van de
EDG. Hij ontkende dit ten stellig
ste.
PARIJS Voor de buitenlandse
persvereniging verklaarde minister
Schuman Dinsdag, „dat hij hoopte,
in de niet te verre toekomst de
kwestie van Spanje's opneming in
het Europese leger te regelen. Hij
achtte dit noodzakelijk in verband
met de eenwording van Europa.'"
,VS-torpedobootjager in
Koreaanse wateren
getroffen: 7 doden
WASHINGTON. De Ameri-
kaanse marine heeft Dinsdag mee
gedeeld, dat de torpedoboot jager
„Lewis" op 14 October in de Ko
reaanse wateren bij Wonsan be
schoten is. Zeven leden van de
bemanning werden gedood en één
gewond. De „Lewis" werd door
twee granaten van 75 mm getrof
fen, toen hij twee Zuid-Koreaan-
se mijnenvegers, welke beschoten
werden, te hulp kwam.
WAT VOOR WEER?
Minder koud
DE BILT Het KNMI deelt
mede: Gedurende de laatste paar
dagen begonnen zich veranderingen
in de algemene luchtdrukverdeling
te voltrekken. Het zwaartepunt van
een hogedrukgebied boven Scandi
navië, dat zijn invloed geruime tijd
tot over onze omgeving uitstrekte,
begon namelijk naar het Noorden
te bewtgen, terwijl de depressie
activiteit op de Oceaan belangrijk
toenabi. Dit had tot gevolg, dat gis
teren in de loop van de dag de aan
voer van koude continentale lucht
naar onze omgeving vrijwel tot
stilstand kwam. Verwacht mag wor
den, dat de invloed van de oceaan
depressies zich komende dagen ver
der over West-Europa zal uitbrei
den. Dit zal een einde maken aan
de periode van zeer koud iveer in
onze omgeving De temperaturen,
die de laatste tien pagen gemiddeld
ongeveer 4.5 graad beneden nor
maal waren, zullen ongeveer de nor
male waarde van de tijd van het
jaar die nu omstreeks vegen gra
den gemiddeld over het hele etmaal
bedraagt gaan aannemen. De kans
op regen wordt daarbij groter ter
wijl de winden uit zuidelijke rich
tingen gaan waaien en daarbij tij'
delijk flink kunnen aanwakkeren.
(Van onze correspondent)
BONN. Gisteren hield de
bondsregering zich bezig met de
aarzelingen, die klaarblijkelijk op
het ogenblik in Frankrijk bestaan
ten aanzien van de ratificatie van
het verdrag over de Europese De
fensie Gemeenschap en van de zo
genaamde Bonner Conventies. In de
Westduitse regering heerste een
stemmigheid over de noodzakelijk
heid, juist in deze omstandigheden
in de bondsrepubliek tot zo spoedig
mogelijk ratificatie over te gaan.
In de eerste plaats hoopt men daar
door ertoe mee te werken de Franse
aarzelingen te overwinnen en in de
tweede plaats meent men daardoor
Kamper gezin met 4
kleine kinderen op
straat gezet
Vordering was onmogelijk,
er was geen commissie
(Van onze correspondent)
KAMPEN. De gemeente heeft
verzuimd een nieuwe vorderings
commissie inzake de woonruimte-
wet te benoemen, nadat de oude per
1 October automatisch was afgetre
den. De onplezierige gevolgen van
dit verzuim bleken Dinsdag, toen
het gezin van de chauffeur J. J. de
Vries (vader, moeder en vier kleine
kinderen) op last van de Zwolse
kantonrechter uit een woning wer
den gezet, die zij zonder toestem
ming van de eigenaar hadden be
trokken.
De huisvestingscommissie had een
vergunning tot het betrekken van
de woning afgegeven, doch de eige
naar wenste niet mee te werken.
Na een proces in kort geding som
meerde de kantonrechter net gezin
De Vries de onrechtmatig betrokken
woning te verlaten. Het sloeg op
het bevel geen acht en werd Dins
dag door de deurwaarder met meu
bels en al op straat gezet.
De gemeente had, na de uitspraak
in het proces, de woning voor het
gezin kunnen (en willen) vorderen,
doch bezat geen vorderingscommis
sie...
DEN HAAG. De Oostenrijkse bondskanselier dr Figl heeft
onverwacht zijn staatsbezoek aan ons land afgebroken. Van
morgen is hij nadat hij gisteravond in Den Haag arriveerde
per vliegtuig naar Wenen teruggekeerd. Onmiddellijk na
aankomst in Den Haag werd hem vanuit Wenen medegedeeld,
dat een meningsverschil over de begroting tussen de conser
vatieven en de socialisten tot een crisis heeft geleid, welke
wellicht een aftreden van de regering in Oostenrijk tengevolge
zal hebben.
Vice-kanselier Schaerf is inmid
dels uit Milaan, waar hij de confe
rentie van de socialistische interna
tionale bijwoonde, teruggeroepen.
Ook de minister van Buitenlandse
Zaken, die te Parijs voor een bij
eenkomst van de OEES vertoefde,
keerde zo snel mogelijk naar Wenen
terug.
Vanmorgen zijn de besprekingen
tussen de twee coalitiepartijen, de
conservatieve volkspartij en de so
cialisten, hervat. Waarnemers in de
omgeving van de volkspartij zijn
van mening, dat deze groep vermoe
delijk niet tot een compromis bereid
zal zijn. De socialisten willen on
danks de vermindering van de hulp
der Ver. Staten een politiek van in
vestering in de genationaliseerde
zware industrie voortzetten teneinde
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL. Het speet de
Oostenrijkse bondskanselier dr.
Leopold Figl kennelijk, dat de
toestand in zijn land hem er toe
dwingt, zijn staatsbezoek aan Ne
derland ontijdig af te breken.
Bij zijn vertrek, vanmorgen om
kwart over negen met de K.L.M.-
Convair „Johannes Vermeer" zei
de bondskanselier tot de aanwe
zige journalisten, dat hij zich er
zo op had verheugd Nederland
weer te zien na zijn laatste be
zoek in 1936 ter gelegenheid van
een landbouwcongres.
„Hoezeer het mij ook spijt," zo
vervolgde hij. „mijn persoonlijke
aanwezigheid in mijn land, is ab
soluut noodzakelijk, mijn verant
woordelijkheid tegenover het Oos
tenrijkse volk vereist dit." En de
heer Figl vervolgde: „Zulke pro
blemen zijn bij ons veel moeilij
ker op te lossen dan in een land
dat vrij wordt bestuurd. Vergeet
niet dat wij vier bezettingsmo-
gendheden hebben."
werkloosheid te voorkomen. De con
servatieve volkspartij wil daarente
gen de uitgaven op de begroting niet
verhogen, omdat dit naar hun me
ning gevaar voor inflatie inhoudt.
Wanneer de beide partijen van
morgen niet tot overeenstemming
zijn gekomen zal dr Figl niet an
ders kunnen doen dan het ontslag
van zijn regering aan president
Koerner aanbieden.
(Van onze correspondent)
NEW YORK. Wat reeds lang dreigde is gisteren geschied:
Indonesië greep de eerste de beste gelegenheid aan om de
kwestie-Nieuw Guinea in de assemblée der V N. aan de orde
te stellen. De ambassadeur van Indonesië in Washington, dr
Ali Sastroamidjojo bracht deze zaak voor de commissie, die
belast is met beheerschapszaken en protesteerde tegen het feit,
dat Nederland een rapport heeft uitgebracht inzake dit gebied
en zich daarover souverein beschouwt.
DIT is Jomo Kenjata. genaamd
..Brandende Speer", leider van de
Keniase Afrikaanse Unie, die in
Nairobi gearresteerd is tijdens een
razzia, waarbij 86 personen wer
den aangehouden. Volgens een po
litic-autoriteit zou Kenjata reeds
enige lijd onder verdenking heb
ben gestaan
Sastroamidjojo argumenteerde zijn
protest met een uiteenzetting van
de bekende Indonesische bezwaien
tegen de Nederlandse uitlegging van
artikel twee der Rondetafel-Confe
rentie en noemde de Nederlandse
houding weinig geschikt om verbe
tering in de Indonesisch-Neder-
landse betrekkingen te brengen.
Ter staving van zijn beschuldiging,
dat Nederland overeenkomsten op
eenzijdige wijze pleegt uit te leg
gen. bracht hg het feit in het ge
ding, dat Nederland besloot niet
Nieuwe razzia's tegen Maoe Maoe-beweging
leverden ruim honderd arrestanten op
LONDEN. Met de bajonet op het geweer hebben Dinsdagavond
politiekolonnes de inheemse dorpjes in Kenia uitgekamd in een poging,
de geheimzinnige Maoe Maoe-beweging de ruggegraat te breken. Er werden
ruim 100 arrestaties verricht. De Britse minister van Koloniën, Lyttelton,
verklaarde Dinsdag in het parlement, dat hij de volgende week naar Ke
nia zal vliegen om „met de gouverneur plannen voor de toekomstige
ontwikkeling van het gebied te bezien". Verder bestaan er plannerr in
Britse kringen om een koninklijke commissie een onderzoek te laten in
stellen naar de economische, politieke en sociale structuur, welke tot deze
terreurgolf in Kenia heeft geleid.
meer aan de V N rapport uit te
brengen inzake de Antillen en Su
riname. terwijl de R.T.C., die zulks
zou regelen, mislukt is
Voorzitter Munoz achtte de kwes-
tic-Antillcn terecht buiten de orde.
De Nederlandse woordvoerder Spits
noemde het gehele door Indonesië
aangeroerde punt „legaliteit Neder
landse rapportuitbrenging betref
fende Nieuw Guinea" buiten de
orde der agenda-commissie.
De commissie behandelt thans name
lijk het agendapunt „Information non-
selfgoverning territories transmitted
sub article 73". Deze inlichtingen be-
j treffen uitsluitend onderwerpen van
j economische, sociale en opvoedkundi
ge aard. Het geven van politieke in
formaties staat de beherende landen
I vrij maar is niet verplicht, Nederland
I gaf ze doch neemt het standpunt in,
dat zulke informaties uitsluitend be
stemd zijn als background en niet in
aanmerking komen voor discussie.
In antwoord op de aanval van
Indonesië zette de heer Spits ech
ter het Nederlandse standpunt uit
een. dat de souverciniteit van
Nieuw Guinea gehandhaafd blijft
zolang inzake dit gebied geen over
eenstemming is bereikt.
In de straten van Nairobi rijden
gevechtswagens rond. Grote trans
portvliegtuigen voeren nog steeds
Britse militaire versterkingen aan.
De kruiser „Kenya" met een be
manning, die in de Koreaanse wa
teren de kruitdamp geroken heeft
nadert Mombassa. de havenstad
der kolonie.
De razzia's van Dinsdagavond
waren volgens een politiefunctio
naris bedoeld om de stad van leeg
lopers te zuiveren. De meeste gear
resteerden werden op politiebureaux
builen de stad verhoord en later
weer vrij gelaten Tevens probeert
de politie 30 verdachten in handen
te krijgen, die bij de razzia van
Maandagavond niet waren aange
houden. Onder de personen, welke
Dinsdagavond werden gearresteerd,
bevindt zich ook Kenjata. leider
van de Keniase Afrikaanse Unie.
die plaatselijk bekend staat onder
de naam „brandende speer" en de
secretaris van deze unie. De Britse
minister van Koloniën verklaarde
echter, dat Kenjata alleen opge
pakt was, omdat hij als individu
„bij het terrorisme van de Maoe
Meer wind
Van Woensdagavond
tot Donderdagavond:
Overwegend zwaar
bewolkt met nu en
dan regen of motre
gen. Matige tot krach
tige cn aan de kust
later wellicht harde
Z.-Oostelijke tot Zui
delijke wind. Zachter
23 Oct. Zon op 7 u 19
m onder 17 u 29 m.
Maan op 13 u 2 m onder
19 u 44 m.
HET WEER VAN VANMORGEN 7 UUR
Maxtemp Neersl.
Weer Wind m/s Gisteren in 24 u.
Oslo
Geh bew.
N.NO-3
oc
0.2 mm
Stockholm
Geh bew
N.N.O. 2
4
0.5
KopenhagenZw. bew.
NO —8
4
0
Londen
Regen
O—4
8
Amsterdam
Motregen
ZO.-2
5
0,1
Brussel
Nevel
Z.W 1
6
02
Parijs
Zw. bew.
O.Z O. 1
9
0
Bordeaux
Zw. bew.
W Z.W 5
11
0
Nice
Zw bew.
N W 3
14
0
Warschau
Regen
O.2
4
8
Berlijn
Motregen
Windstil
4
12
Frankfort
Nevel
Windstil
7
7
München
Zw. bew.
N. 2
9
1
Zurich
Zw. bew.
N.W. 2
Wenen
VOOR een kort bezoek aan ons
land, dat door de in Oostenrijk
uitgebroken regeringscrisis nóg
korter is geworden dan iemand
kon vermoeden, arriveerde Dins
dagavond de Oostenrijkse kanse
lier dr ir Leopold Figl in ons
land. B\j zijn aankomst, in Den
Haag werden hij en zijn echtge
note begroet door minister Beel.
Mr Stikker naar Londen
DEN HAAG Mr D U. Stikker,
oud-minister van Buitenlandse Za
ken en sinds 15 September ambassa
deur van Nederland in Londen,
wordt Donderdag met zijn echtge
note in de Britse hoofdstad verwacht
om aldaar zijn nieuwe functie te
aanvaarden.
Maoe betrokken was". Kenjata
heeft een blanke vrouw en een ne
genjarige zoon in Loncien. De Ke
niase Afrikaanse Unie is door de
Engelse regering niet verboden.
Lyttelton zei verder in het parle
ment: „toen de arrestaties werden
verricht was alles rustig in Nai
robi en tot dusver is het dat nog
steeds".
Potje van 31/2 milliard
AMSTERDAM De gestage
verbetering van onze deviezen-
positie is in October tot nu toe
ononderbroken voortgezet.
Volgens de verkorte balans van
de NedcrlandscheBank per 20 Octo
ber bedroeg de aanwas deze week
f 35 milliocn, waarmede de devie
zenreserve gestegen is tot f 2.267
millioen. Goud- cn deviezenreserve
tezamen bereikten hiermede een
nieuw record van ruim f 3,5 mil
liard.
Zaligverklaring van prof.
Titus Brandsma is in
voorbereiding
(Van onze correspondent)
DEN BOSCH. Mgr Mutsaerts,
bisschop van 's-Hertogcnbosch, heeft
verlof gegeven het proces in voor
bereiding te nemen tot zaligverkla
ring van prof. dr Titus Brandsma.
O Carm. die om zijn heldhaftig
geestelijk verzet tegen de nazi's
ruim tien jaar geleden in het con
centratiekamp Dachau is omgeko
men.
PARIJS. De sneltrein Parüs
Bazel is Dinsdagavond een paar hon
derd meter buiten het station van
Nogent-le-Pcrrcux uit de rails gere
den. De bestuurder van de trein is
na aankomst in het ziekenhuis over
leden. Zeven personen ztfn gewond.
De slachtoffers zijn allen spoorweg-
employc's. De trein PargsMulhou
se, die achter de ontspoorde sneltrein
reed werd tot stilstand gebracht.
De Franse spoorwegen schrijven
de oorzaak van het ongeluk toe aan
het feit, dat de sneltrein naar een
ander spoor werd geleid waarvoor
een maximumsnelheid van 50 km
per uur is vastgesteld. De bestuur
der van de trejn, wist dit blgkbaar
niet en reed met een snelheid van
130 km per uur het zijspoor op.
DEN HAAG Langzaam voort
gaande prijsstijgingen hebben de
neiging het leven op het ogenblik
weer iets duurder tc maken. Fruit
en groenten zijn in prijs gestegen
en voorts deden zich prijsstijgingen
voor bij roomboter, kaas en eieren
Weliswaar trad een lichte prijs
daling op bij woninginrichting en
huisraad, maar de prijzen van
eierkolen en cokes, en, in geringe
mate, van schoeisel liepen daaren
tegen op.
Volgens mededelingen van het
Centraal Bureau voor de Statistiek
steeg het prijsindexcijfer van het
gezinsverbruik (op basis 1949 is
100) van 15 Augustus tot 15 Sep
tember met één punt. n.l. van 119
tot 120. Dit werd voornamelijk
veroorzaakt door prijsstijgingen bij
de voedingsmiddelen Het index
cijfer voor deze groep steeg met
drie punten.
DOORDAT SNIJDERS ZUINIG WAREN
Officier: „Flinke straf
zij waarschuwing
aan anderen"
(Van onze correspondent)
DEN BOSCH. De officier van
justitie eiste Dinsdag vgf maanden
gevangenisstraf tegen de confectie-
fabrikant J. H. M. V. uit Budcl (N.
Br.). die hoeveelheden textiel, die hg
van de Nederlandse staat kreeg ter
verwerking tot uniformen voor het
leger, ten eigen bate heeft verkocht.
De koper, de vertegenwoordiger M.
de L. uit Weert een zwager van
V. hoorde 300.boete tegen zich
eisen.
De zaak kwam aan het licht toen
de confectiefabrikant ruzie kreeg
met mej De V., die hem daarop aan
gaf V. sloot m totaal vijftien con
tracten af met de staat. De achterge
houden goederen zouden, volgens
verdachte, alleen betrekking hebben
op het laatste contract.
Aan de voorwaarden van de an
dere contracten zou hij steeds heb
ben voldaan. De lappen stof, die hij
overhield, evenals de knipsels moest
hij terug sturen.
V bleek zeer zuinige snijders te
hebben, zodat hij van de orders op
het laatste contract stof overhield
en deze voor 5000.aan zijn zwa
ger van de hand deed. V.. die Belg
is. werkte ook nog in onder-aanne
ming voor een Belgische firma, die
hem orders deed uitvoeren voor het
Engelse leger. Ofschoon hij ook in
dit geval de overgehouden* stoffen
747 meter ter waarde van 1195
voor zichzelf hield, kwam niet vast
te staan, dat hij verplicht zou zijn
geweest deze goederen terug te
sturen.
Sinds 1948 heeft V voor een be
drag van 850.000orders voor ons
leger uitgevoerd. Daar nog zeer vele
militaire opdrachten aan burgers
worden verstrekt meende de officier
een flinke straf te moeten eisen om
daardoor de fabrikanten duidelijk op
hun plichten te wijzen.
(Van onze correspondent)
LONDEN De Bevanianen heb
ben dan gistermiddag hun eerste
„openbare" (voor andere leden der
Labourpartij wel te verstaan» bij
eenkomst gehouden, doch gelijk
men verwachtte was de aantrek
kingskracht om nu de „samenzweer
ders" van dichtbij gade te slaan,
toch niet groot genoeg om de ge
trouwe Attlee-aanhangers nieuws
gierig te doen worden Onder het
dertigtal leden, dat de vergadering
bijwoonde, waren slechts drie tot
vier niet-Bevanianen.
Meer en meer wordt verwacht,
dat Attlee Donderdag, mits hij voet
bij stuk houdt, een grote meerder
heid zal behalen.
ZAL de Europese Dcfensiegemeen-
schap, deze vrucht van Franse
vindingrijkheid, nu op dc onwil
van Frankrijk zelf afstuiten? Men zou
het haast denken, als men leest, wat
Herriot er over heeft gezegd op het
congres van de radicale partij te Bor
deaux. Zonder de radicalen is cr na
melijk geen meerderheid in dc Franse
Nationale Vergadering voor do rati»
ficatie van het verdrag, dat deze ma
terie regelt. Nu is er echter goede
reden om aan te nemen, dat de toe
stand ernstiger lijkt dan hij is. Zo dit
al niet blijkt uit dc motie, met aan
neming waarvan de discussie is ge
sloten cn die geenszins als een afwij
zing van de Defensiegemeenschap
kan worden uitgelegd, dan kan het
haast worden opgemaakt uit de rede
van Herriot zelf. Uit die rede blijken
wel vrees, ressentiment cn gekrenkte
trots; maar men zoekt er vergeefs in
naar een duidelijke opvatting omtrent
de wijze waarop de dingen anders en
beter zouden kunnen worden aange
pakt.
Herriot is geletterd man en een
spreker uit dc oude' school. Hij
heeft vele vorige-eeuwse politici en
kunstenaars nog gekend; hij weet nog
van do tijd dat Frankrijk en Engeland
vijandig tegenover elkaar stonden.
Later heeft hij de Entente Cordiale
zien groeien, onbewust waarschijnlijk
van het feit hoezeer deze een funda
mentele verandering van de politiek
der Egropesc grote mogendheden in
luidde. Historisch gezien kan de toe
nadering tussen Frankrijk cn Enge
land, die aan het begin van deze eeuw
begon, gelden als een eerste stap
naar een Europees verbond, rustend
op andere grondslagen dan uitslui
tend militaire.
DE groei naar een verenigd Euro
pa is door de oorlogen in hoge
mate bevorderd. Hoezeer is do
wereld veranderd, vergeleken bij do
tijd toen Herriot, jong cn fris, zijn
politieke loopbaan begon. Wat is er
overgebleven van de macht cn heer
lijkheid van de Europese grote mo
gendheden? Hun rijkdom is wegge
smolten, hun zelfvertrouwen geknakt.
Het middelpunt van dc wereld heeft
zich verplaatst. Het bevindt zich niet
meer tc Parijs of Londen, het bevindt
zich tc Washington. Britten en Fran
sen zijn opgehouden, dc leidende vol
ken te zijn. Herriot, die de grootheid
nog heeft gekend, heeft later do
.smaad van vernieling en ontbinding
ervaren en de smart van de neder
laag. Dc enige redding van Europa
ligt in de federale eenwording. Her
riot weet het. en zegt, dat hij daarvan
een fervent voorstander is. Maar wio
zijn rede leest, vraagt zich af of deze
tachtigjarige er zich in zijn hart mee
heeft verzoend.
Fraaie stukken Franse welsprekend
heid zijn dikwijls bedoeld niet enkel
om het publiek te overtuigen maar
ook de sprekers zelf. Zij zijn de
tegenpool van de logica en dc klaar
heid van gedachten, die dc Fransen
ook zozeer eigen zijn. Zij zijn de vei
ligheidsklep en ook het correctief
voor een al te verstandelijke opvat
ting van de dingen. Dc vrees voor
Duitsland leeft diep in Herriots hart,
en hij moet cr van kunnen getuigen,
ook al zegt zijn verstand dat in een
Defcnsicgcmecnschap Duitsland min
der gevaarlijk is dan daar buiten.
Federale aaneensluiting is onvermij
delijk; maar het kwetst Herriot dat
Engeland zich daar nog buiten weet
te houden terwijl Frankrijk, dat óók
een imperium heeft, blijkbaar ge
doemd is, in de massa op te gaan.
Frankrijk heeft veel aan Amerika te
danken, hetgeen Herriot zeer goed
bekend is; doch hot zit hem dwars,
dat Washington blijkbaar niet bereid
is, zijn land een voorkeursbehande
ling te geven.
HERRIOT voelt wel voor een ver
enigd Europa, maar het zou toch
eigenlijk een meer op Frankrijk
georiënteerd en meer van Frankrijk
afhankelijk verenigd Europa moeten
zijn. Het feit, dat de ontwikkeling
niet in die richting gaat, is de sleutel
tot begrip van zijn rede. Natuurlijk
is hem beter dan wie ook bekend, hoe
moeilijk het Frankrijk valt, zijn stand
als grote mogendheid op te houden.
Afgezien van het feit, dat de federale
idee onverenigbaar is met elke vorm
van hegemonie, kan terecht de vraag
gesteld worden hoe een land, dat zo
zeer is gedeemoedigd en zozeer zijn
zelfbewustzijn heeft verloren, nog fier
aaii het hoofd zou kunnen gaan bij de
opmars naar een nieuwe tijd.
De rede van Herriot was schoon en
meeslependmaar de waarheid kan
zij niet verbloemen. Deze waarheid is,
dar de tijd dat Frankrijk kon vertrou
wen op eigen kracht en eigen geest
drift en eigen hulpbronnen, voorbij
is. De toekomst van Frankrijk ligt in
een verenigd Europa; en een ver
enigd Europa zonder Duitsland is
evenmin denkbaar als een, waarin alle
stalen behalve Duitsland er een eigen
leger op na houden. Vandaar de op
lossing in de vorm van de Defensie-
gemeenschap, in Frankrijk gevonden
cn stellig met pijnlijke kanten voor
een land met zo grote tradities, maar
minder gevaarlijk dan elke andere.
Wij kunnen moeilijk aannemen dat,
als de Franse rhetoriek is verklonken,
de Franse logica niet een zich neer
leggen bij het onvermijdelijke zal
weten te bewerkstelligen.