KOESTLERS HEENWEG NAAR MOSKOU Dualisme van de gespleten pijl r Explosie bij Australië was huiveringwekkend Situatie in Zuid-Afrika met de dag kritieker Professor Marvel li voor de rechtbank V an meineed beschuldigden alle drie vrijgesproken Arrow in the blue'': eerste deel van autobiografie Franse straaljager vestigt nieuw snelheidsrecord Treinstoring traject Amsterdam-Haarlem builen de wet Zaterdag 8 November 1952 (Van een medewerker) AUTOBIOGRAFIEËN worden vooral geschreven 0111 te getuigen van een bekering. De schrijver heeft op een zeker punt van zijn levensweg „het Licht" gezien, „de Waarheid" ontdekt en hij heeft behoefte anderen deelge noot te maken van een ervaring, die hem zoveel geluk heeft gegeven. Het klassieke voorbeeld van dit soort literatuur is Augustinus' „Bekentenissen". Voor onze tijd lijkt het kenmerkend, dat illustere levens niet door één, maar door twee bekeringen worden bepaald. Men wordt communist en men komt er weer van terug. In de autobiografieën, die dit soort getuigenissen bevatten, zoals er bij voorbeeld enige zijn samengebracht in „De God, die faalde", wordt de be kering weer als een dwaling ontmaskerd Men ontmoet soms mensen, die zich er op laten voorstaan dat zij nooit zo „stom" waren om zich op die dwaal weg te begeven en anderen, die uit de data van beide bekeringen een soort van rangorde trachten samen te stellen Is men communist geworden vóór of na de grote zuiveringsprocessen? Is men er van teruggekomen vóór of na het Ribbentrop-Molotow-pact? Indien men echter het psycholo gisch mechanisme van de „beke ring" nader 2ou bezien, dan zou wel eens kunnen blijken, dat het niet-dwalen niet slechts, en met steeds, op een superieur inzicht, maar ook en vooral up een gebrek aan gevoel en menselijke solidari teit berust. „Maatschappelijke recht- vaardigheid voor iedereen" is niet zo maar een phrase in een samen leving, waann elen tekort komen Aan de andere kant staat een we- reldlijk gelooi als het communis me aan zoveel verificatie en con trole bloot, dat de blindheid voor bepaalde feiten, die gewoonlijk bij bekeringen optreedt, bij velen op den duur niet kan worden gehand haafd Intelligentie en fatsoen her nemen op een zeker ogenblik hun rechten en bewerkstelligen dan een bekering 111 omgekeerde richting De onmogelijkheid om te blijven geloven, ondanks een sterk ver langen er naar is veel kenmerken der voor onze lijd dan het ongeloof uit onwil en gemakzucht, zoals vaak beweerd wordt. Er zit in de dubbele bekering dus iets zeer representatiefs voor de menselijke situatie van onze eeuw. het verlangen naar geloof, samen met de wil en het enthou- siasme er van, en daarbij, het. hel dere inzicht, de afkeer van geeste- sering van het beeld, dat men van de tijd, alle gezien door het uit fana tisme en intelligentie samengestel de temperament van de schrijver; boekon over burgeroorlog, concentra tiekampen en terreur van een geniale journalist eigenlijk, die „er bij" was, I niet alleen lichamelijk, maar met hart j en ziel Voor het romanschrijven, bui-1 ten zijn belichting van de actualiteit en de problematiek er van, heeft Koestier eigenlijk minder talent. I „Nacht in de Middag" is op dit terrein zijn beste boek gebleven Maar vooral in zijn latere romans blijkt, dat een zekere literatoren-handigheid een werkelijke mensenscheppende ver- j beelding met kan vervangen. Het getuigt dan ook van een juist j inzicht in zijn eigen kracht dat hij nu, na allerlei fragmenten, een com plete autobiografie is gaan schrijven, waarin de gebeurtenissen een plaats en een proportie krijgen in haar samenhang Het eerste deel, getiteld ..Arrow in the blue" (Pijl in de ruim te» is /o juist in een Engelse uitgave bij Collins en Hamish Hamilton ver schenen 11,70». Dit deel bestrijkt de periode van zijn geboorte (1905' tot zijn toetreding tot de communistische partij (1931). Gedetacheerd Het is een bevestiging en concreti- lijk geknoei, die de vervulling van dit verlangen verijdelt, hetzij in twee etappes hetzij gelijktijdig. De waarde van een figuur .als Arthur Koestier is gelegen in dit dubbele getuigenis, dat zyn hele schrijverspersoonlijkheid beheerst. Een zeldzame combinatie van fana tisme en helder inzicht heeft hem de tweeledige bekering completer en bewuster doen beleven dan vele anderen. Koestier is geen groot schrijver in de zin van uitbeelder van men sen of het menselijke lot, maar hij is een op de werkelijkheid gevoelig reagerend instrument, zo weinig be lemmerd door banden van herkomst of opvoeding, dat men de stromin gen in de recente geschiedenis aan hem kan aflezen Tegelijkertijd heeft hij zoveel energie en karak ter, dat hij niet willoos meedob- bert, maar zeer bewust navigeert. Aanpassing T-I ET bijzondere van Koestiers levensgeschiedenis is. dat hij als eerste van de emigranten-schrijvers uit Midden-Europa niet aan de emi gratie is te gronde gegaan, zonder overigens beschermd te zijn door een schrijversformaat van iemand als Thomas Mann. Koestier was aan het Duits, dat hij als auteur begon te hanterèn door zijn Hongaarse afkomst, zijn zoeken van het heil in Palestina en Rusland, veel minder gebonden dan andere emigranten. Daardoor kon deze cosmopolict die behalve in We nen en Berlijn, ook jaren in Parijs heeft gewoond, op zijn 35ste jaar omschakelen op de Angelsaksische wereld. Niet alleen dooi Engels in grote perfectie te schrijven op zichzelf al een verbluffende presta tie maar vooral ook door het Angelsaksische klimaat, dat zo be slissend van het continentale ver schilt, zowel in denkvormen als le venswijze te begrijpen en over te nemen Dc geschiedenis van Koest- Ier is een mirakel van aanpassings kunst en juist omdat deze man dit talent heeft en het communisme op een zeker ogenblik zijn enige mo gelijkheid leek, moet zijn latere keuze als een zeer bewuste en zin volle worden beschouwd. Koestlcrs boeken zijn bijna alle autobiografisch. Sommige zijn ver momd als romans, andere als let terkundige verhandelingen, maar daargelaten zijn minder belangrijk geliefhcbber in psychologie en ver wante wetenschappen (Insight and Outlook), zijn het verbeeldingen van of beschouwingen over de so ciaal-politieke aspecten van onze schrijver al had hij is eerlijk en on opgesmukt/intelligent en tegelijker tijd met een gedetacheerde instelling, die in een zeer persoonlijk geschrift als dit oppervlakkig aandoet Dit boek is vooral interessant om de er in weer gegeven feiten- een nadere dimensie aan de persoonlijkheid Koestier voegt het niet toe Daarom maakt het meer indruk van mémoires van een politi cus die uitstekend schrijven kan dan van een schrijver, die zijn ouders en zijn jeugdherinneringen met dwin gende kracht kan oproepen. Een beeld van zijn moeder (die trouwens nog leeft) krijgt men eigen lijk niet en ook zijn vader, een onont wikkelde, maar tijdens Koestiers jeugd welgesteld geworden zoon van een Joodse emigrant uit Rusland, wordt nauwelijks geportretteerd. De schrijver doet zijn best zichzelf mee te delen, maar slaagt daarin toch maar ten dele. Opmerkelijk is een ver schijnsel, dat meer voorkomt bij be gaafde kinderen, maar bij hem in zeer geprononceerde mate: op zijn dertien de jaar is hij een ver uitgegroeide, intellectueel en emotioneel afgeronde persoonlijkheid, maar op zijn 21ste een oncomplete, onhandige, hoekige, in fantiele volwassene, die nog jaren moet wachten om het vroegere even wicht. op een ander niveau, te*her vinden. De in het boek afgedrukte foto's geven dit verschil duidelijk weer. Natuurkundig Als jongen had hij vooral natuur wetenschappelijke en technische be langstelling. Hij stelde zich voor, dat alles in de wereld op deze wijze kan worden geleerd en begrepen, totdat hij op zekere dag fantaseert over een pijl, die in het blauwe heelal wordt afge schoten. en die onbelemmerd door tijd en ruimte blijft doorvliegen. Zijn opti- mistisch-negcntiende eeuws geloof in de wetenschap wankelt voordat het in elkaar stort Koestiers ..arrow in the blue", die hij als symbool blijft hante ren. splijt in de lengte in twee helften, die elkaar afstoten en in tegengestelde richting gaan vliegen: de ene helft stelt de actie voor waartoe hij zich aangetrokken voelt, de andere de be schouwing waartoe hij evenzeer ge neigd is. Actie, kruistochten, het zoeken naar het heil dit alles neemt in het eerste deel van Koestiers leven een veel gro tere plaats in dan de beschouwing, die eerst op latere leeftijd haar eisen be gon te stellen en die hem tot schrij ver maakte. Als student aan de „Tech nische Hochschule" in Wenen, werd hij lid van een zionistische Burschen- VADERMOEDER en ARTHUR KOESTLER in 1911 in Crkvenica aan de Dalmatische kust. Onlangs ver scheen in Lon den het eer ste deel van de autobiografie van de beken de romancier en politieke es sayist Arthur Koestier onder de titel „Ar row in the blue". Dit in teressante boek wordt hierbij door een me dewerker be sproken. V. Loongeschil in Britse machine-industrie opgelost LONDEN Britse vakverenigings- leiders hebben Vrijdag tegen de zin der linkse groeperingen het aanbod van de werkgevers aan vaard, wat betreft een loonsverho ging voor de arbeiders in de ma chine-industrie. De vakbonden had den twee pond per week verhoging gevraagd, maar stemmen nu in met 7 sh. 4 pence, het laatste aanbod der werkgevers. De arbeiders op de scheepswerven krijgen 2 pence per week meer. Het overleg tussen werkgevers en vakbonden heeft zes maanden geduurd. Het gaat om drie millioen arbeiders. Mohammedaanse broeder schap géén politieke partij CAiRO De Egyptische „Mo hammedaanse broederschap" heeft thans definitief verklaard dat de organisatie een cultureel en gods dienstig karakter draagt en dat zij zich niet op politiek gebied zal be wegen. Dit besluit werd genomen na een algemene vergadering, wel ke zeven uur heeft geduurd. De broederschap zal het Egyptische ministerie van Binnenlandse Zaken officieel van haar besluit in kennis stellen President van Chili neemt ontslagaanvragen aan SANTIAGO Generaal Ibanez, de nieuwe president van Chili, heeft de ontslagaanvrage van 23 personen zestien ambassadeurs, vijf minis ters en twee afgevaardigden bij de V.N. aanvaard als onderdeel van de nieuwe-bezempolitiek" der re gering. De ontslagaanvragen waren auto matisch ingediend bij het aan de macht komen van Ibanez. De am bassadeur in de V S. en de voor naamste afgevaardigde bij de VN., dr. Santa Cruz, behoren tot bedoel de personen. Dr PENNEY OVER ATOOMBOMPROEF LONDEN „Zelfs al heb je zelf i electronische toestellen zijn gebruikt het ding ontworpen, dan weet je om metingen te verrichten. Verder is toch nog niet wat er gebeuren gaat als een atoombom tot ontploffing bij dc proefneming gebruik gemaakt van een camera die 100,000 beelden wordt gebracht". Dit is do ervaring per seconde kan opnemen. ■taHtar" Dr Penney zelde nog't volgende; van dr Penney, die de Britse atoombom vervaardigde, welke on langs voor de kust van Australië tot ontploffing werd gebracht De atoomgeleerde sprak Vrijdagavond voor de BBC over deze explosie. Penney heeft duidelijk zijn bom tweemaal horen ontploffen en toch was er maar één bom. Hij noemde de aanblik van de ontploffing „hui veringwekkend." Na de lichtflits werd een grote, zwartgrijze wolk duizenden meters omhoog gestoten. De wolk nam met verbazingwek kende snelheid in omvang toe Plot seling ontstak een hevige zand storm op de eilanden in de buurt van de ontploffing Volgens dr Penney was de eerste dreun de rechtstreekse geluidsgolf, de twee de een terugkaatsing van een war me luchtlaag op ongeveer drie km hoogte. De merkwaardige z-vorm van de wolk werd veroorzaakt door krachtige winden uit allerlei rich tingen en op verschillende hoog ten. Dr Penney zeide verder, dat er niet minder dan 300 verschillende PARIJS. De „Mystère", de nieuwe Franse straaljager, heeft een wereldsnelheidsrecord voor een ho rizontale vlucht gevestigd De ja ger bereikte bij een vlucht op 18 meter, boven de grond een snel heid van 1.100 km/u. Het oude re „De energie en het enthousiasme waarmede dit nieuwe wapen werd vervaardigd, kwamen voornamelijk voort uit dc sobere hoop. dat het het ogenblik nader zal brengen, waarop een wereldoorlog algemeen als on denkbaar wordt beschouwd." AMSTERDAM. Tengevolge van een defect in de bovenleiding nabij de Spaarnebrug te Haarlem is om twintig minuten over drie de electri- sche trein van Amsterdam naar Eindhoven stroomloos komen te staan. De stagnatie, welke hierdoor ontstond, had tot gevolg, dat een deel van het doorgaande verkeer over Utrecht moest worden geleid, terwijl de Haarlemse forensen over Uitgeest moesten reizen of gebruik moesten maken van de ingeschakel de autobussen. Hoewel het defect om half zeven was opgeheven, heeft de nawerking van de stagnatie zich nog de gehele avond doen gevoelen. De laatste trein naar Utrecht, waar op de reizigers van Haarlem aanslui ting hebben, vertrok drie kwartier te laat. illemstads koepelkerk opnieuw herbouwd WILLEMSTAD Op 7 Septern- ber 1950 zou de Ned. Herv. ge meente de in dc oorlogsdagen ver- cord stond met 1 079 km/u op naam mcidl. Koepelkerk metoen ploch- van de Amerikaanse kolonel Ri chard Johnson. Algemene staking van inheemsen tegen schaft Omdat hij niet orthodox-Joods - konden verschijnen Met dit gebrek VfO'LtG (Il'l'l/ICS VCrhOfl ill A (I (I DDrOVlll ('IC „..„.„J .-li» «Inonliilr .tin 1 -rttot hii hot nltfpmppn I ck. f»I"t -CChi pt Pil O O 1 1 was opgevoed, was dit eigenlijk zijn eerste aanraking met het Joodse vraagstuk en door een persoonlijk contact met Vladimir Jabotinsky. dc leider van de dynamische, z.g „revi sionistische" minderheid binnen het zionisme, raakt hij nauw bij deze be weging betrokken. Kort voor zijn ingenieursexamen breekt hij plotseling zijn studie af. als eon gril. een gebaar van opstand tegen het ordelijk bestaan en omdat zijn vader kort daarvoor geruïneerd is, blijft hem niets anders over dan naar Palestina te gaan. Hij is twintig jaar, als hij arriveert in een nederzetting, die hem na een proeftijd met toelaat, omdat hem de ware toewijding en pio niergeest ontbreken. Hij is dan enige tijd zwerver en hongerlijder, hij zet een revisionistische persdienst in eikaar. verkoopt limonade in de stra ten van Haifa, maar vertrouwt al die tijd op zijn gelukkig gesternte Intus sen heeft een Weénse krant een arti kel van hem geplaatst en het keerpunt komt. als hij 22 is en correspondent wordt voor het Midden-Oosten van het Duitse Ullstein-concern. Memoires Koestiers boek verandert op dit punt van een middelmatige autobio grafie geschreven door een intelligent maar nogal onpersoonlijk auteur in de boeiende interessante mémoires van een ondernemend en talentvol journa list Hij registreert een merkwaardig interview met koning Feisal van Irak en wordt, omdat hij genoeg had van Palestina, overgeplaatst naar het bu reau van Ullsteins Parijse correspon dent. Men krijgt een vermakelijk beeld van de wijze waarop de Duitse liberale pers aan zijn nieuws uit Parijs kwam. Koestier zag een klein berichtje in een Franse krant, waarin gemeld werd ziet hij het algemeen tekortschieten van het socialisme als historische be weging verbonden. Door een interview met de natuur kundige De Broglie, als deze juist de Nobelprijs heeft gekregen, vestigt Koestier de aandacht op zich als po- pulair-wetcnschappolijk journalist, en hij verhuist in die functie naar Ber lijn Hij is dan 25 en de verkiezingen voor de Rijksdag leveren juist de eerste grote overwinning van de nationaal-socialisten op. Het laatste deel van „Arrow in the blue" behan delt deze duistere cn verduisterende periode van de Duitse geschiedenis, waarin de krachten van liberalisme cn socialisme zich zonder slag of stoot gewonnen gaven aan dc Nazi's. Zeer tige dankdienst weer in gébruik nemen, nadat het historische ge bouw door grondige restauratie in zijn oude luister was hersteld. Dochh op 29 Augustus brak brand uit in het dak en dc kerk ging vrijwel geheel in vlammen op. Opnieuw is de kerk herbouwd en zal op Vrijdag 28 November wor den ingewijd. Deze koepelkerk, gebouwd in de jaren van 15961009, was het eerste gebouw, dat in Nederland werd opgetrokken voor de protes tantse eredienst PRETORIA. In het Oosten van de Kaapprovincie zijn voor een maand openbare vergaderingen verboden, met uitzondering van die. welke geen verband houden met wetteloosheid en het aanzetten tot geweldpleging, zo maakte het Zuidafrikaanse ministerie van Justitie bekend. De regionale afdeling van het Afrikaanse Nationale Congres heeft in dit gebied voor dc volgende week een algemene staking van niet-blanken afgekondigd, heeft O'Donnell, een der redactcu- als protest tegen een verzoek van de gemeenteraad van Port Elizabeth j r£n van het Amerikaanse tijdschrift aan de regering om een uitgaansverbod uit te vaardigen en bijeenkomsten 4a^ Evening Post', uitgc- ltk daagd tot een auel op het pistool, te v<eroieaen. jjjj beschouwt 'n artikel van O'Don- Dit laatste naar aanleiding van Italiaan daagt Amerikaan se journalist tot duel uit ROME Een voormalig lid van het Italiaanse parlement Fanelll, de relletjes, die onlangs in Port liaanse leger Een brief, die de tüt- Elizabeth plaats vonden en waar- I pilSCIlC >V al U ItOl!; daging tot het tweegevecht inhield. Kli \Tl Al" KI "1 lllr AA All „Al f A VA n 1 nl I T t-.-4.r, Ka* aa„\ as a i a* iaaK nell als beledigend voor het Ita liaanse leger. Een brief, die de \ut- bij vier blanken en zeven blanken werden gedood De twee grote organisaties van A- nld-blankcn in Zuid-Afrika. hel j CAmo De Egyptische regering karakteristiek is Koestler's weergave j Afrikaanse NationaleCongres en aanvaardt noch de benoeming van van het proces bij het Ullsteinconcern. het Zuidafrikaans Congres van Moeslafa cI Nahas tot Cre-voorzitter Indiërs hebben Vrijdagavond be kend gemaakt, dat op niet-blan ken in de gehele Unie een beroep zal worden gedaan om de staking in het Oosten van de Kaapprovin cie te steunen. In de bekendmaking van 't mi nisterie van Justitie werd verder aar de Joodse radicaal-liberale lei ders zelf van koers veranderen en meewerken aan een toenemende „arisering" van hun machtig bedrijf om de publieke gunst niet te verlie zen. werd Vrijdag in het communistisch gezinde blad „Pacse Sera" gepu bliceerd. Andere Italiaanse bladen protesteerden heftig tegen het ar tikel in het tijdschrift. In het arti- kei wordt gezegd dat enige scherpe oorzittercrjtici van oordeel zijn. „dat de Italiaanse schakel in de verdedi- Carney Hoe Koestier in dit deprimerende klimaat zich langzamerhand voorbe reidde op zijn bekering tot het com munisme. de enige macht die nog weerstand scheen te bieden aan het verval, verhaalt hij uitvoerig cn in dringend. Een verslag van een Zeppe lin-tocht naar de Noordpoolstreek, waarvan hij als pos bekeerd commu nist in een boek ..Von weissen Nach ten und roten Tagen", voor de Sowjet Staatsuitgeverij geschreven verhaalt, besluit dit deel. Hij citeert niet zon der schaamte uit dit boek enige doe- trinair-gelovige passages. De eerste bekering is voltrokken als het boek eindigt. Zoals bij een ouder wetse serie avonturenfilms komt het „wordt vervolgd" op het hoogtepunt op het doek, als de hoofdpersoon aan een touw hangt boven een rivier met Moestafa el Nahas tot ere- van de Wafd-partij noch de opne ming van Fattah el Tawil op de gingsketen van admiraal lijst van stichters der nieuwe partij, gemaakt is van spaghetti' De minister van Binnenlandse Za- j ken, Hafez, heeft de staatsraad een nota gezonden, waarin de bezwaren tegen het verzoek om registratie i iii.Mciif vctii ousmie wciu vwuei ur„/j u.. I nnc sezeüd. dal aan 52 Afrikaanse lan..dc J HlJ -leiders krachtens de wet op dc verkl.art, dat do benoem,ns van onderdrukking van het communis me, het verbod is opgelegd om ge durende 'n periode van zes maan den vergaderingen waar ook in Zuid-Afrika bij te wonen. Amerikaans vliegtuig - 24 personen aan boord - vermist dat de minister voor de pensioenen Tv*-,-, 7,,n ontslag had genomen Uit dc on- krokodillen Maa, de mensen wisten opvallendheid van het bericht leidde I wel dat hij niet werkelijk tussen de hij af dat de regeringspers wilde ver doezelen. dat het kabinet-Briand wan kelde. en bij de dagelijkse duizend woorden die hij des ochtends om kwart voor zes naar Berlijn telefo neerde, laste hii in dat de regering ernstig bedreigd werd. 's Middags werd hij voor zijn onbezonnen conclu sie hevig uitgescholden dooi zijn chef het ontslag van dc minister had ge heel andere redenen maar het was te laat: om 1 uur verscheen in Berlijn dc B.Z. am Mittag met een enorme kop op dc frontpagina „Val van het Fran se kabinet verwacht". Om zeven uur 's avonds viel het kabinet inderdaad, maar volkomen onverwacht, op een motie van wantrouwen in de Kamer Om negen uur werd Koestiers chef op de Quai d'Orsay geroepen om uit te leggen hoe het kwam dat Berlijn eer der wist dan Parijs dat de regering zou vallen. Soms was er een tekort aan nieuws. Een secretaresse met een gelukkige fantasie verzon dan berichten waar van Koestier een amusant voorbeeld geeft (het maakte de ronde door de hele Duitse pers): Een vrachtauto met verse eieren is in botsing gekomen met een goede rentrein met boter cn andere melk producten. Niemand werd gedood, maar de vrachtauto vloog in brand, waardoor de eieren én de boter ge bakken werden tot een omelette die meer dan een ton woog S.D. -pers Ernstiger is wat Koestier vermeldt over de diensten, die het Ullstein-cor- respondentschap verrichte voor de sociaal-democratische pers. Deze had nJ. met de liberale Ullstein een over eenkomst waardoor de socialistische kranten een eigen correspondent uit spaarden. Koestier vindt deze regeling een van de symptomen van dc zwak heid van de socialistische partijen, die in Frankrijk, Duitsland en Engeland ondanks haar grote aanhang niet in staat waren eersterangs dagbladen voort te brengen. De Daily Herald, de Populair en de Vorwarts zijn altijd provinciale blaadjes gebleven, zegt hij, niet in staat te concurreren met hun politieke tegenstanders. Gebrek aan verbeelding en aan menselijke be nadering van het volk leidden er vol gens hem toe, dat het de socialisten niet kon schelen of er tweedehands kopij in hun bladen kwam. zolang de partyleuzen maar op de voorpagina krokodillen zou vallen, zegt Koeslier, „terwijl dat met my wèl gebeurde". FAIRBANKS Een Amerikaans legervliegtuig met 24 personen aan boord wordt sinds Vrijdagmiddag op een vlucht van het vliegveld Elmcn dorf (Anchorage) (Alaska) vermist Negentien vliegtuigen zoeken naar het vermiste toestel, dat een vijfkop pige bemanning en 19 manschappen van het leger aan boord heeft. erklaart, dat de benoeming oud-premier Nahas een poging is j om de wet te ontduiken. Fattah cl Tawil zou zijn eigen familie hebben bevoordeeld, toen hij nog lid was j van het Wafdistische kabinet. In afwachting van een uitspraak van dc staatsraad zal de Wafd-partij nog geen wettige status hebben en geen politieke activiteit kunnen voeren. „Vogelpiek" overtreding van loterij wet? ROTTERDAM De Rotterdamse rechtbank heeft in hoger beroep be- Zuid-Afrikaanse volks dansers volgend jaar naar Nederland nalr Bie Delta handeld de zaak Ionen de 45-jarige kermisexploitant D B beter be- 55 ANDERHALF JAAR GEËIST U kunt beter illusies scheppen dan goochelen", zegt de President Fen jaar cn zes maanden gevangenisstraf met aftrek, alsmede ter be schikkingstelling van de Regeering, luidde de eis. welke de Officier van Justitie stelde in de zaak tegen een 56-jarige artist, die zich „Professor" .Marveil! noemde en die wegens oplichting voor de Utrechtse Rechtbank was gedagvaard. De verdachte, die optrad als goo- i aan het adres van verdachte op ,U chelaar en illusionist, had. zoals wij hebt de mensen ook nog geld afge> kend als „ome Jaap", die er van verdacht werd de loterijwet te heb ben overtreden Hij exploiteerde een g. vogelpiek. een bord met nummers waarvoor men nummer- i tjes kon kopen. Een willekeurig persoon uit het publiek gooide dan een pijltje naar het bord en werd het met het gekochte correspon derende nummertje geraakt, dan j werd een prijsje uitgereikt. De kantonrechter had de exploi- 1 tant van rechtsvervolging ontsla- I gen, en daarop was de ambtenaar het project zouden volgens een door O.M. in hoger beroep gegaan. De Officier van Justitie ging het DEN HAAG Een groep van honderd Zuidafrikaanse volksdan sers' zal in Mei en Juni 1953 een tournée van zes weken door een aantal Europese landen maken. Daar Nederland het stamland voor Zuid-Afrika is zal de troep in ons land tien voorstellingen geven. In Zuid-Afrika is dc belangstel ling groot voor deze tournée Een groot bedrijf heeft 25 schapen be schikbaar gesteld, opdat de groep ook braadvlcesavonden kan geven. Men denkt aan hot organiseren van een dergelijke avond op de markt in Culemborg. de geboorte stad van Jan van Riebceck „ONDERGRONDS MINISTERIE VAN DEFENSIE" BIJ WASHINGTON WASHINGTON Een gebouw van drie verdiepingen in een uit geholde berg zal als „ondergronds ministerie van defensie" dienen voor het geval Washington zou worden gebombardeerd, aldus een bericht van de „Washington Post". De berg ligt ongeveer honderd ki lometer ten Noorden van Washing ton. aldus het blad. De kosten voor vonnis van de Kantonrechter na en meende, dat dc loterijwet wél was overtreden, omdat een willekeurig persoon de pijltjes werpt. Hij vroeg vernietiging van het vonnis en eis te een geldboete van vijftig cent of een dag hechtenis het geniecorps van het leger gepu bliceerde mededeling, die door het blad wordt geciteerd, 35 millioen dollar bedragen. Men zou al tien maanden bezig zijn met de werk zaamheden. Acht kilometer verder op is een verbindingscentrum, dat een atoomaanval kan weerstaan, aldus het bericht. destijds uitvoerig in ons blad hebben beschreven, de illusies van de dame. bij wie hij in pension was, wel heel wreed verstoord. Hij vertelde haar, dal hy ih contact was gekomen met een Amerikaanse manager en voor bereidingen trof voor een tournee in Amerika Daar zou goed in te ver dienen zijn en verdachte spiegelde- de juffrouw in kwestie voor, dat zij zeker 300 dollar per maand zou kun nen ontvangen als zij in het pro gramma wilde optreden. In elk ge val garandeerde hij haar minstens 20 avonden per maand Natuurlijk was er geld nódig voor de rots. deviezen, pas enz Ter overtuiging van zijn relaties liet de artist briefpapier drukken met de naam van de Ame rikaanse manager, waarmede zoge naamd contracten waren afgesloten. De pensionhoudster vloog er in. doch zij niet alleen: nog twee dames in hetzelfde pension alsmede een heer voteerden geld. tezamen een bedrag van 2400. Het aldus ontvangen geld gebruikte de goochelaar om zich in strumenten aan te schaffen en attri buten bij te kopen, oa twee hoge hoeden! Toen hy in de gaten kreeg, dat de zaak mis ging, vertrok hij naar Duitsland, waar hij eenzelfde truc uithaalde waarvoor hij deswege werd gedetineerd. ,,U kon beter illusies scheppen dan goochelen", merkte de President zet voor zogenaamde genezingen, doch dat was ook bedrog" Verdach te gaf toe, dat hij door insmering met amber genezingen had aange kondigd; de door hem gekochte kwa liteit was inferieur, doch de patiën ten" konden de prijs van de beste soort amber betalen. Ter zitting betuigde dc man zijn spijt over het gebeurde: hij wil het goochelen aan de kant zetten cn zich als technicus een nieuwe toekomst opbouwen. Veel vertrouwen had de Recht bank hierin blijkbaar niet. want de President herinnerde hem aan zijn verleden, alsmede aan het feit. dat de artist in '48 ook zo'n verhaal had opgehangen, dit keer over een con tract met een Chinese manager. Uitgesproken slecht, luidde het over de verdachte uitgebrachte rap port, dat weinig reclasseringskansen aanwezig achtte. Het psychiatrisch onderzoek concludeerde, dat hij als verminderd toerekeningsvatbaar dient te worden beschouwd. De Officier van Justitie, die de man een gevaar voor de maatschappij noemde, zag er alleen heil in als een straf wordt opgelegd welke de ver dachte uit die maatschappij verwij derd zou houden. Derhalve requi- reerde hij als bovenvermeld. Uitspraak volgt 21 November a.s. LAATSTE FASE GRAFSCHENNIS IN BREDA Lambregts - onschuldig gezeten - wilde met zijn vrouw verdachten te lijf (Van onze correspondent) BREDA. Donderdag voltrok zich vóór de rechtbank de laatste fase in de zaak van de diefstallen van grafplaten, kruisen en kettin gen op begraafplaatsen in Breda en omgeving. Na een zitting, welke bijna vijf uur duurde, werden drie van meineed beschuldigde verdach ten. dc Brodanaars P. B., H. van D cn P- van D. (vader en zoon) vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. Dc Officier had resp. vier jaar, één jaar en tien maanden ge- eist. Door de verklaringen van deze verdachten was de oudmetaal-han delaar P. Lambregts destijds on schuldig veroordeeld tot anderhalf jaar. Zij hadden onder ede getuigd dat L. grafplaten had afgeleverd bij een grossier in oude metalen. De zitting had een sensationeel verloop Toen Lambregts als getui ge werd gehoord, wilde hij ver dachte B. te lijf gaan; ook dc echt genote van L. die achter in de zaal zal. kwam naar voren lopen. Zij probeerde B. een klap te geven, maar werd de rechtszaal uitgeleid. Op de stampvolle tribune kre gen wederzijdse familieleden en kenrissen ook onenigheid Het pleidooi van de verdediger, mr J. van de Biesen, moest worden onderbroken. De president dreigde de tribune te ontruimen. Toen bleef het verder rustig. Na raadkamer deelde de presi dent mede, dat de rechtbank de verdachten had vrijgesproken Hij zei echter met nadruk, dat deze vrijspraak niets afdoet aan de vaste overtuiging van het college, dat Lambregts destijds onschuldig werd veroordeeld.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1952 | | pagina 11