DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Trygve Lie legt functie bij En /oc/;varen de schepen Ver. Naties neer Vinden van opvolger schijnt heksentoer Gevaarlijke situatie in Zuid-Afrika Moskou toont haast geen met vrede in Korea V er hoging van lonen bepleit voor de middengroepen „De Ommelanden" Nieuw conflict Ike-Taft? Morrison klopt „rebel Bevan 12e Jaargang, no. 266 Dinsdaa 11 November 1952 Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330 Bank: Rotterdamsche Bank - Postbus 9 Abonnements prijs 47 cent p. w. of 6.05 p. kw. Losse nummers 10 cent Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235 HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDLR N (Van onze correspondent) NEW YORK. Trygve Lie, de secretaris-generaal der Verenigde Naties, heeft gisteren de Algemene Vergadering verbaasd met het indienen van zijn ontslag, een geste, welke even onverwacht kwam voor de delegaties als voor het secretariaat. Lie deelde mee, reeds eerder van plan te zyn ge weest, ontslag te nemen. Hfj had echter gewacht tot de ministers van Buitenlandse Zaken van de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad aanwezig waren, in de hoop. aldus de keuze van zjjn opvolger te verge makkelijken. Het onverwachte van deze ont slagneming, benevens enkele zin sneden uit de verklaring, die hij ter vergadering voorlas, gaven aan leiding tot uiteenlopende specula ties. Een wapenstilstand in Korea was mogelijk, zeide Lie, indien de Russen, de Chinezen en de Noord- Koreanen deze oprecht wensen, maar „een opvolger, die unaniem door dc grote vijf van de Veilig heidsraad en door de Assemblee is aangewezen, kan daarbij mis schien behulpzaam zijn." „Zou de wereldsituatie verslech teren". zo ging hij voort, „dan zou ik niet wensen, dat de positie van de secretaris-generaal een belem mering zou kunnen vormen voor de kleinste hoop op een verbetering van de verstandhouding, waardoor een wereldcatastrofe verholpen zou kunnen worden." Men weet. dat Lie door de Rus sen mede verantwoordelijk is ge steld voor de strijd in Korea. Lie's verklaring kan dus betekenen, dat hij het mogelijk acht, dat er een wending in de wereldsituatie zou kunnen komen, waarvoor hij geen verantwoordelijkheid wenst te dra gen. In de wandelgangen waren echter ook minder pessimistische uitleggingen waarneembaar Het is een publiek geheim, dat Lie ook bij andere delegaties dan de Rus sische aan gezag heeft ingeboet en dat men bovendien weinig is ge sticht over de beknotting van de begroting der V.N. in de begrotings commissie van deze Assemblee. Daarbij komen de moeilijkheden ïn eigen kring, gewekt door het Ontslag van personeelsleden in di verse departementen van het se cretariaat. die van communisme worden verdacht. Sommige denken, dat Lie nieuwe en ernstiger ver wikkelingen van dergelijke aard vreest als de republikeinen de re gering overnemen. Ten slotte zijn er personen, die veronderstellen, dat zijn ontslagneming een politieke ma noeuvre is om, na een eventueel op hem geoefende aandrang tot aanblij ven. vaster in het zadel te zitten. Wanneer men aanneemt, dat de politieke situatie niet onrustbaren der is dan gisteren, dan betekent zijn ontslagneming niettemin een crisis voor de Verenigde Naties. Een ver lenging van de ambtsperiode van Lie zal dezelfde bestrijding vinden van Russische zijde als in 1950 het geval was, terwijl de kans groot is, dat een meerderheid voor die ver lenging aanzienlijk moeilijker te vinden zal zijn dan toen Anderzijds lijkt het een heksentoer, in de hui dige situatie een opvolger te vinden, die voor alle vijf permanente leden van de Veiligheidsraad aanvaardbaar zal zijn. Zonder overeenstemming tussen hen is een voordracht aan de Veiligheidsraad niet mogelijk, daar te dezer zake het veto van kracht is. TRYGVE LIE Prins Bernhard in Quito aangekomen BOGOTA Prins Bernhard is Maandag met het speciale KLM- toestel Quito, de hoofdstad van Ecuador aangekomen. Na zijn aankomst te Quito, ver klaarde prins Bernhard op een persconferentie „zeer verheugd te zijn, dat een van mijn persoonlijke vrienden door zijn volk tot "presi dent van de Ver. Staten is geko zen." Voor Anneke van Weel, stewar dess van het speciale vliegtuig was het Zaterdag in Bogota een bijzon dere dag. Zij vierde toen haar ver jaardag. De prins en het gehele gevolg boden haar een Colum- biaanse armband ten geschenke aan. Verminkte schedel van Floris V gevonden LEEUWARDEN. Op een bij eenkomst van de Friese Academie en het Friese Genootschap hoeft drs W. Glasbergen een min of meer sensationele onthulling gedaan, nl. dat de door vele sabelhouwen ver minkte schedel van Floris V die in 1296 is vermoord, én de skeletten van gravin Ada van Holland en Jan I zijn gevonden tijdens opgravingen, die van 1949 tot 1951 in Rijnsbui g (Z H zijn verricht. Bij de kerk daar vond men res ten van het mausoleum van de gra ven van Holland. Voorts zijn er te gels gevonden, die de oudste zijn, welke men tot nu toe in ons land kende. Omtrent de opgravingen bij Rijnsburg, die onder leiding van prof Van Giffen zijn geschied, zal binnenkort een rapport verschijnen. Wisjinsky wijst alle voorstellen in Assemblee van Ver. Naties af (Van onze correspondent) NEW YORK. De Sowjet-Russische minister van Buitenlandse Zaken, Wisjinsky, bevestigde in de politieke commissie der V.N.-Assemblée de reeds eerder verkregen indruk, dat Rusland geen haast heeft mèt vrede in Korea. Met de bekende beschuldigingen aan het adres van het Westen en vooral aan dat van de Verenigde Staten, wees hij aiie voorstellen tot het sluiten van een wapenstilstand op basis van vrijwillige repatriëring der krijgsgevangenen af. Wisjinsky diende daar tegenover een oud voorstel in nieuw gewaad in, namelijk het instellen van een commissie, bestaande uit de V S., Engeland, Frankrijk, Rusland, com munistisch China, India. Birma, Zwitserland, Tsjecho-Slowakije en Noord- en Zuid-Korea. die belast zou moeten worden met het toe zicht op de vereniging van Noord en Zuid-Korea door de Korean.m zelf en op de wederzijdse repa triëring vafi alle krijgsgevangenen, zonder dat deze de vrijheid hebben van de keuze, waarheen. Het voorstel impliceert, behalve het handhaven van hot Russische standpunt in de kwestie der krijgs gevangenen dat de commissie de politieke kwestie te behandelen zou krijgen, alvorens de wapenstilstand een feit zou zijn geworden, een standpunt, dat het Westen reeds enige malen onaanvaardbaar heeit genoemd Wat Eisenhowers reis naar Korea na deze nieuwe impasse moet opleveren, lijkt thans duister der dan ooit. Strafoperatie tegen onwilligen in Kenia NYERI Ruim vierhonderd po liticmannen en militairen hebben de grootste strafoperatie uitge voerd, sinds drie weken geleden dc noodtoestand in Kenia werd af gekondigd. Z(j zetten Maandag een gebied van 20 vierkante kilometer van het Kikoejoe-rcservaat bij Nyeri af en dreven vierduizend stuks rundvee en duizenden scha pen en geiten weg. De maatregel is gericht tegen drie nederzettingen, waarvan de bevolking weigert de politic te hel pen bij het opsporen van de moor denaars van het opperhoofd Nderi en twee inheemse politiemannen. Kikoejoes, die inlichtingen verschaf fen leidend tot opsporing van de moordenaars, kunnen hun vee terugkrijgen, evenals degenen, die aannemelijk maken, dat zij willen meewerken Het overblijvende vee wordt verkocht. „Nieuw Amsterdam" van Amsterdamse kade losgerukt Vijf sleepboten legden het schip aan trossen vast AMSTERDAM. Zes var de twaalf trossen, waaraan Nederlands grootste koopvaardijschip „Nieuw Amsterdam" in de Coenhaven lag gemeerd, zfjn geknapt. Z(j konden de enorme kracht, die de storm op dc flank van het schip uitoefende, niet meer weerstaan. Onheilspellend ver dreef het schip af. naar de andere kade De „Nieuw Amsterdam" liet haar stoomfluit angstig over het water van de Amsterdamse haven gillen. De bemanning slaagde er in één tres extra tussen de wal en de boeg vast te leggen. Toen was het gevaar geweken, want vijf sleepboten van rederij „Goedkoop" brachten de „Nieuw Amsterdam" weer op haar plaats. Men heeft het schip voor alle ze kerheid nu met twaalf trossen voor en twaalf i rossen achter aan de wal vastgelegd. Van Dinsdagavond tot Woensdagavond: Wisselende bewol king met voorname lijk in de kustprovin cies enkele regen- of hagelbuien. Overwe gend matige Noorde lijke tot Noord-Weste lijke wind. In het bin nenland vannacht temperatuur om het vriespunt, overigens ongeveer dezelfde temperaturen 12 Nov Zon op 7 u 55 m onder 16 u 53 min Maan op 2 u 2 m on der 14 u 41 m. Opklaringen HET WEER VAN VANMORGEN 7 UUR Station Max temp Neersl Weer Wind m/s GistereD in 24 u Oslo Half bew N.N O 2 Stockholm Sneeuw N 2 KopcnhagcnSneeuw N 10 Londen Onbew. N.N.W. 3 Ameierdam Regenbui N.N.W. 6 Brussel Regenbui W.NW. 2 Parijs Regen N.W. 4 Bordeaux Onbew. W. 5 Nice Licht bew NAV. 6 Warschau Zw bew Z. 8 Berlijn Zw. bew. W.N W. 2 Frankfori Regenbui W N.W. 6 MUnchen Regen W N.W. 6 Ztirich Regen W.N.W 11 Wenen Regen Z.O 5 0 0,5 30 11 Maastrichtse rechtbank bevestigt vonnis tegen Jehova's-getuigen (Van onze correspondent) MAASTRICHT De rechtbank heeft het vonnis bevestigd van de Heerlense kantonrechter 6 boete tegen vier Jehova's-getui gen, die in strijd met de politiever ordening der gemeente Nuth daar met „De Wachttoren" hadden gecol porteerd. De rechtbank, achtte de verordening niet in strijd met de Grondwet. Bij vloed dringt het water schui mend en kolkend door het cjat, dat de Panamees Faustusin het Noorderhoofd van de Nieuwe Wa terweg boorde. Maar het ziel er allemaal veel erger uit dan het in werkelijkheid is. Zand komt er vrijwel niet mee en de loodsen hebben tot dusver verklaard geen hinder te hebben van zijwaartse stromingen. Op de bovenste plaat, een luchtfoto van de KLM, ziet men de pier nauwelijks boven water, als een donkere streep in het schuimend nat. Op de onder ste foto, die van Aèro-Holland ziet men, duidelijk hoe groot het gat in de pier xs. Deze opname werd by kalmer weer en waar schijnlijk dood t{j gemaakt, want van de rumoerige stroom, die we boven zien, is weinig te bespeu ren. Het scheepvaartverkeer gaat nu weer vrijwel zonder hinder voort. Nieuwe schietpartij in East-Londen. staking in Port Elizabeth JOHANNESBURG. „Het is duidelijk, dat dc toestand de overheid boven het hoofd groeit," verklaarde Maandag de leider van de parlemen taire oppositie Strauss naar aanleiding van de jongste relletjes in Kim- berley. East London en Port Elizabeth. „In elke hoek van Zuid Afrika," voegde hjj eraan toe, „heerst een gevoel van angst en onveiligheid." H(j drong er b(j de regering op aan om een onpartijdige gerechtelijke com missie in te stellen om onderzoek te doen naar de ongeregeldheden of een bijzondere zitting van het parlement bijeen te roepen. De minister voor inheemse aange- voorgedaan, kwam het Maandag legenheden, dr. Verwoerd, heeft ge dreigd, dat drastische maatrege len genomen zullen worden, o.a. de verbanning van agitators uit gebie den. waar onrust heerst. In de Oos telijke Kaapprovincie is de toestand zeer gespannen, nadat duizenden in heemsen in Port Elizabeth voor on bepaalde tijd in staking zijn gegaan. In East London, \vaar zich Zondag bloedige ongeregeldheden hebben KVP-commissie wil in komende vier jaren in totaal 30 pCt op salarissen leggen HILVERSUM. Uitgaande van de conclusie, dat het recle Inkomen bij dc middengroepen in vergelijking met 1938 gedaald is met 35 tot 40 procent, meent de voor deze groepen ingestelde vaste commissie van de KVP in haar juist verschenen rapport, dat maatregelen moeten worden genomen om de situatie van deze bevolkingscategorie vóór 1956 omhoog te brengen tot 85 procent van dit in 1938. Zij beveelt hiervoor aan loonsverhogingen voor deze groepen, sterke progressie in de kinderbijslag, verlaging van loon- en inkomstenbelasting en van de schoolgelden. Felle strijd om hoogste posten gaande (Van onze correspondent) I NEW YORK. Men ziet hier in I de benoeming van oud-senator j Lodge tot vertrouwensman van I president Eisenhower het begin van een aanleiding tot een conflict mot Taft. Dit zou ongetwijfeld nieuw voedsel krijgen, wanneer Taft's aartstcgenstander Dewey in aan merking zou komen voor de post van minister van Buitenlandse Za ken. Eisenhower staat voor de moei lijke keus tussen Dewey, die zijn beste adviseur was tijdens de ver kiezingscampagne en Dulles, die Dewey adviseerde in buitenlandse kwesties tijdens' de voorbereiding van Dewey's Aziatische reis. De vaak tegenstrijdige geruchten in de republikeinse pers over de mogelijkheden van de samenstel ling van het nieuwe kabinet, tonen duidelijk aan dat binnen de partij een hevige strijd om de hoogste posten gaande is. Het verwezenlijken van deze voor stellen is naar het oordeel van de i commissie gelegen binnen de gren- i zen van de nationaal economische mogelijkheden. Steunend op het i plan „De Weg naar Vrijheid" van de i Partij van de Arbeid gaat dc com missie er van uit. dat in 1955 een productiestijging van 25 procent kan worden verwezenlijkt, en verwacht op grond hiervan dat in dat jaar de nationale productie een waarde zal hebben van 22 milliard. De commissie berekent, dat 1300 mil- lioen hiervan beschikbaar komen voor verhoging van 't consumptie-ni veau, voldoende om zowel de vijt procent consumptiebeperking onge daan te maken als de middengroe pen en overige achtergebleven ca tegorieën te helpen. Zij acht het redelijk, dat 600 mil- liocn gebruikt worden om de mid dengroepen in vier jaar een loons verhoging toe te kennen van 30 procent, dat is zeven en een half procent per jaar. Onder de middengroepen wenst de commissie te verstaan hoofdar beiders in loondienst en bepaalde beoefenaars van de vrije beroepen. De zelfstandige ondernemers rekent de commissie niet er toe. Sehuman weigert inmenging VN in Noord-Afrika (Van onze correspondent) NEW YORK. In de Algemene Vergadering der V.N. zyn de de batten voortgezet met de lang ver beide rede van de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Sehuman, die de Verenigde Naties categorisch niet competent verklaarde, zich tc mengen in dc verhouding Frank rijkNoord-Afrika. weer tot schietpartijen. Te Port Elizabeth staat de politie met pantserwagens gereed voor het ge val de staking aanleiding zou geven tot ongeregeldheden. Geen enkele inheemse heeft zich voor werk in de haven gemeld. Bij de gemeentelijke geneeskundige dienst zijn 10 a 15 duizend man personeel niet geko men. Het electriciteitsverbruik daal de met 20 procent doordat de fabrie ken het werk moesten inkrimpen. Te Port Elizabeth zijn een grote bioscoop, een postkantoor en winkels vernield, in East London zijn elf ge bouwen afgebrand, waaronder een onderwijscollege voor inheemsen, een Katholieke Kerk en een verga derzaal. In Kimberleij zijn zes ge bouwen afgebrand. De slachtoffers van Zondag meege rekend zijn er sinds 18 October bij ongeregeldheden 46 mensen om het leven gekomen, 139 mensen werden gewond. LONDEN. Herbert Morrison. Labour's oud-minister van Buiten landse Zaken, heeft een greep van „rebel" Aneurin Bevan naar het vice-voorzittcrschap van de partij weten te verijdelen. Bij een geheime stemming onder de Labour-parlementsleden ver kreeg, naar uit betrouwbare bron wordt vernomen, Morrison twee maal zoveel stemmen als Bevan Daardoor krijgt Morrison, die on langs op het partijcongres door de linkervleugel uit het bestuur werd gewipt, opnieuw de op een na hoogste functie in de Labourpartij. Oud-premier Attlee was reeds eerder zonder tegenstand gekozen als leider van de oppositie. Morn- son's verkiezing betekent, dat de leiding var. de Labourpartij in het parlement het komende jaar stevig in handen van de grocp-Attlee zaï liggen. Boer ontsnapte op 't nippertje aan dood Paard trapte op landmijn en verloor twee benen (Van onze correspondent) ROERMOND. Maandagmorgen is de landbouwer Bek uit Herken bosch op wonderbaarlijke wijze aan de dood ontsnapt toen zijn paard, waarmee hii ui" -eld hu is waar ti- Breedvoerig zette hij uiteen, dat deze is gebaseerd op wederzijds aanvaarde Iractaten. Hij stelde autonomie in de toekomst in uit zicht, maar geleidelijk, namelijk wanneer Tunis er Marokko daarvoor sociaal-economisch door Frankrijk zullen zijn rijp gemaakt. i - Van Arabische zijde zal dit stand- ieed .op een tnnkm.jr. rapte Het punt ongetwijfeld felle bestrijding paard verloor bij de oniploffini? hei vinden en er zal veel wijze staa'.-- achterbenen. Met een karabijn manskunst nodig zijn om dit voor sc'10t hielp een wachtmeester oei de verhouding tussen het Oosten rijkspolitie 't dier uit zijn 1 -en. Dc en het Westen zo tere punt du.;- j boerenkar werd geheei versplinterd danig te behandelen, dat het on- De boer 70If. die on h<achtereinde gehoopte ontploffingsmateriaal niet van de kar stond, kreeg in het ge tot ontbranding komt. 1 heel geen letsel. AL maanden nu duurt de staking bij „De Ommelanden", de grote zogenaamde coöperatieve zuivelfabriek nabij Groningen. Mag men de berichten geloven, dan zal dit felle gevecht binnenkort in een ander stadium komen omdat de fabriek op het punt staat, te worden verkocht. Er zijn gegadigden, vertelt de directeur, dc heer F. de Boer, die bereid zijn de strikte voorwaarde, dat geen stakers ooit weer in dienst mogen worden genomen, te aanvaarden. Het is van het begin af aan moei lijk geweest bij het nieuws, dat van directiewege over deze staking wordt verspreid, te onderscheiden tussen waarheid en bluf. Meestal was het bluf. Het ging er om de stakers te demoraliseren, hen door het vooruit zicht op het verliezen van hun brood winning tot toegeven te dwingen. Deze tactiek heeft gefaald. Het begint er thans op te lijken dat de directeur uit prestige-ovcrwegingen bereid is, inderdaad tot het uiterste over te gaan. Naar onze mening is er voor de regering zo zoetjesaan reden om te overwegen of voor haar de tijd van ingrijpen in dit conflict nog niet is gekomen. Stakingen in ons land zijn zeldzaam geworden als gevolg van de grondige verandering in de ver houding tussen ondernemers en ar beiders. De overheid heeft aan deze wijziging door haar sociaal-econo mische politiek na de bevrijding het hare bijgedragen. Nu ziet heel Nederland tot zijn verbazing daar in Groningen zich een strijd afspelen, die herinnert aan conflicten van een halve eeuw geleden: hard tegen hard tot het uiterste. HOE wonderlijk het klinkt, het gaat niet eens zozeer om grote materiële dingen. Er zijn na tuurlijk zakelijke meningsverschillen, maar geenszins van zodanige aard dat ze in een sfeer van redelijkheid niet in een paar uur zouden kunnen zijn opgelost. De oorzaak zit dieper. Het gaat in feite om de erkenning van de arbeiders en trouwens van allen, dia onder de heer Dc Boer staan, als volwaardige medewerkers. Het gaat ook om de erkenning van dc vak bonden. De zuivelarbeiders daarginds lopen storm tegen een stuk econo mische feodaliteit, waarvan raën niet meer had gedacht, dat ze bestaanbaar was in Nederland. „De Ommelanden" heeft met de zuivclcoöperaties, zoals ze overal in Nederland bestaan, alleen de naam gemeen. Een gezonde boeren-coöpe- ratic bestaat door en voor haar leden. Bij „De Ommelanden" was de toe stand zo, dat van de hoeren, van wie deze fabriek haar melk betrok, nog geen ccn op de vijf als lid stond ingeschreven. Er is een bestuur, maar het heeft over dc heer Dc Boer, onder wiens leiding de fabriek groot is ge worden hoegenaamd geen gezag. De heer De Boer beheert en beheerst alles. Hij is een koninkje in dit be drijf. En nu zijn rijk wankelt, poogt hij het in ieder geval zover te brengen dat, als hij ondergaat, de stakers ook ondergaan. HET heeft niet ontbroken aan pogingen, de heer Dc Boer be reid te vinden voor een oplos sing door bemiddeling. Het komt echter in feite hierop neer, dat hij geen bemiddeling aanvaardt. Hij praat niet, om van toegeven helemaal te zwijgen. Hij biedt dc fabriek te koop aan aan de meestbiedende, in Nederland of het buitenland, het doet er niet toe. Hoofdzaak is, dat de ar beiders niet winnen, dat de staking geen succes heeft, dat de wraak haar loop kan nemen doordat geen van degenen die zich hebben vermeten, de heer De Boer de zakdoek toe te wer pen, ooit weer zijn gezicht in „Dc Ommelanden" kan vertonen. Die voldoening wil dc heer De Boer heb ben, wanneer hij zelf het veld ruimt, waarop in elk geval een grote kans bestaat. In'dit conflict ontwaart men op de achtergrond de sociale verhoudingen, gelijk die in Groningen zich nog altijd handhaven. De heer De Boer kan gelden (ondanks zijn Friese af komst) als de exponent van de Groninger hoer. deze klassenstrijder van de oude stempel, die zich hemel hoog boven de arbeiders verheven waant en alles liever en eerder ac cepteert dan jegens de vakhond zijn gezicht te verliezen. Deze mentaliteit verklaart de hardnekkige landarbei- dcrsstakmgeri uit een vroeger tijdperk en de macht van het communisme in gemeenten als Beerta en Finsler- wolde. Zij verklaart ook. waarom het bestuur van „Dc Ommelanden" de heer De Boer zijn gang laat gaan. De vraag is nu maar of de regering kan toestaan, dat in deze onsociale geesi een stuk nationale economie wordt verkwanseld. Zij heeft hel recht. „De Ommelanden" tc vorde ren: en het zou onzes inziens een goede daad zijn. wanneer zij van dat reehi gebruik maakte Hierdoor zou de mogelijkheid worden geschapen vooi een rechtvaardige oplossing, waaraan dc heer Dc Boer ten koste van alles zoekt te ontkomen.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1952 | | pagina 1