RAMSELAAR Voetbalpool bron van inkomsten voor Deense sportclubs Utrechtse slachtoffer van domme praatjes TECHNISCHE W.P. Bankwerker stak evangelist die z'n vrouw „bekeerde Nog ruim 7000 politieke gevangenen in Spanje Ontmoediging: het grootste gevaar voor Unesco STEVEN VOIP KIIO.XMF.CTBAAT 32-34 FIG U U R Z A A G WE R K - H O UTSN1] W E R K - FIN E E R WE R K „BRIEF ENCOUNTER" VAN NELLE'S SEÏWN THEE Overheid leidt georganiseerd wedden op uitslagen Onderduikster was, toen Duitsers kwamen, al op ander adres mm INSTITUUT VOOR mm VOLKSONTWIKKELING een werkelijke vreugde Maison de Bonneterie WAAROM is Van Nelle's „gebroken?" .Vrijdag" 14 November 1952 -9 (Van een medewerker) In Denemarken heeft de lichamelijke opvoeding haar be langrijke positie te danken aan de volkshogescholen. Sport heeft zich in de loop der jaren een blijvende plaats op die scho len verworven. In Denemarken is men algemeen van mening, dat de sport bovenal een belangrijke bijdrage tot de persoon lijke karaktervorming en de volksgezondheid levert. En het is juist de Deense overheid, die deze gedachte propageert. De Deense overheid ziet de mens niet als arbcidsmachinc om be roepsbezigheid te vervullen, doch is ervan overtuigd dat de mens moet staan als een lichamelijk-gecstclijke eenheid te midden van de natuur en de cultuur. ,,Pooloverschot" loopl in millioenen De Deense overheid laat het niet alleen bij het propageren van idea len. De sport in Denemarken dankt zijn bloei aan de niet onbelangrijke overheidssteun. Zonder deze steun zou sport ginds nimmer het niveau hebben kunnen, bereiken, "waarop zij thans staat Want behoudens de voetbalsport zijn alle takken van sport in Denemarken arm aan sup porters Hetzelfde verschijnsel dus als in ons land. waar alleen de K-N V B in staat is iets ..groots" te verrichten, ol een risico te nemen Een Koninklijke Nederlandse Zwem Bond moet een jaar lang braaf spa ren om 'n (te) kleine vertegenwoordi ging naar de Europese Kampioen schappen of de Olympische Spelen te kunnen sturen. Hetzelfde is in meer ol mindere mate het geval bij de athlcten. zeilers, schutters, etc. In het land van smörrebrod en ak- vavit ligt de situatie geheel anders. Hoewel het land aanzienlijk groter is dan Nederland (bijna de helft), zal dit' onder geen enkele omstan digheid een sportbeoefenaar in een excentrisch gelegen plaats beletten geregeld aan nationale en inter nationale sportmanifestaties in zijn of haar tak van sport mee te doen. Financiële bezwaren zijn er niet, reismoeilijkheden evenmin. Waarom nief Dat zal u duidelijk worden, wanneer wij u iets verteld hebben van de wijze, waarop men in Dene marken de „arme sporten" in stand houdt. In Denemarken bestaat sinds en kele jaren een door de staat geor ganiseerde en geleide voetbal-pool De opbrengst van deze pool wordt door de staat na aftrek van drukkosten, provisiekosten en ande re onkosten alsmede 15 pet admini stratiekosten gedistribueerd ondei de diverse sportbonden en beschik baar gesteld voor algemene cultu rele doeleinden. De Deense „tips- wet" dateert van 9 Juni 1943. De belangstelling voor de pool is zeer groot. Oud en jong. man en vrouw spelen mee. Per jaar wordt gedu rende 40 weken gespeeld. In deze periode wordt gemiddeld voor 60 millioen kronen (33 millloen gul den) deelgenomen. Vijftig procent van de tipswinst wordt als premie uitbetaald naar 't volgende systeem: een derde aan coupons met 12 (alle) juiste opgaven, een derde aan cou pons met 11 juiste opgaven en een derde aan coupons met tien juiste opgaven. Wanneer de winst voor respectievelijk 10 of 11 juiste opga ven beneden vijf kronen blijft. wordt er geen geld uitbetaald. In een dergelijk geval wordt het be drag gereserveerd respectievelijk voor groep 1 en 2. Geen winst mag groter zijn dan 50.000 kronen (onge veer 27.000) per „tip". Van de winst boven 200 kronen 110) wordt 15 pet belasting afgetrokken Wat overblijft (na alle aftrek dus) wordt bestemd voor culturele doel einden en de sport. Is er dus een overschol van een millioen kronen, dan is alles voor de sport en wan neer er eén tot twee millioen kro nen overblijft, wordt 80 pet voor de sport bestemd Is het overschot twee tot drie millioen kronen, dan is 60 pet voor de sport, van drie tot vier millioen /tronen 30 pel en boven de vier millioen kronen 10 pet. (Een kroon is ongeveer 55 Ne derlandse centen). Het aldus ver kregen eindbedrag is bestemd voor culturele doeleinden (subsidies aan jonge kunstenaars, aan speeltuinver enigingen, aan wetenschapsmensen, studiebeurzen, enz.). Voetballen vliegen Het zijn voornamelijk de z.g ..ar me sporten" die van het poolover- schot profiteren. Natuurlijk komen de voetballers niets tekort: zij krij gen fraaie stadions ontvangen subsi dies op reiskosten, enz In de reis, die een voetbalelftal voor het spe len van een wedstrijd moet maken, te groot, dan wordt bijvoorbeeld een vliegtuig gecharterd. De voet balclub A.G.F. uit Aarhus was kort geleden (de club is thans gedegra deerd) de enige eerste divisieclub op Jutland en een van de weinige „ere-clubs" buiten Kopenhagen De treinreis van Aarhus naar Kopen hagen duurt zes uur. Zes uur heen en terug, dat is reeds 12 uur en dan komt de tijdsduur van de wedstrijd er nog bij. „Geen nood", zeggen de mensen van het poolfonds. „A.G.F. gaat die Zondag per vliegtuig en is 's avonds weer bijtijds terug Het vertrek \an een chartervliegtuig van het provisorische vliegveld aan de Brandstrupsvej is daardoor een traditioneel schouwspel geworden. Verder worden van de poolgelden fraaie sintelbanen, tennisbanen, kleedgelegc-nheden, enz aangelegd en gebouwd Ook worden belang rijke' verbeteringen aangebracht aan accomodaties van reeds bestaande zwembaden, wielerbanen, autocir cuits, motorrenbanen, enz. Voorts ontvangen sportploegen die Dene marken in het buitenland gaan ver tegenwoordigen subsidies en ook in het binnenlandse sportverkeer wor den ruime subsidies gegeven op de reiskosten. Gratis opleiding Zo is er van de overgebleven poolgelden ook een fraai buiten goed nabij de idyllische badplaats Svcndborg op het eiland Füneh aangekocht. Hier verblijven gedu rende het gehele jaar de jongeman nen en -vrouwen die in de toe komst de grote Deense sportbevol- king mpeten instrueren. Deze oplei ding is tc vergelijken met die op het C.IO.S. in Overveen, echter met dit verschil, dat de tweejarige opleiding in Denemarken geheel gratis is. Slechts worden vergoedin gen in rfckening gebracht voor voe ding, was. enz Tot zover deze be scheiden beschrijving van de wer king van de Deense voetbal-pool en de bestemming der netto-opbrengst. De Deense sport floreert daar door uitstekend, hetgeen uit enkele cijfers moge blijken. In 1948 was het aantal sportbeoefenaren in De nemarken als volgt over de belang rijkste takken van sport verdeeld: Het prachtige bad te Odcnse, overdekte zw dat voor een >ew- deel gefinancierd werd gelden uit pool- VOOR AANSLAG VIJFJAAR GEËIST Slachtoffer zou zich te intens met het huwelijk van de dader hebben bemoeid (Van onze correspondent) AMSTERDAM. Doodstil heeft de stampvolle publieke tribune van de Amsterdamse rechtbank bijna de gehele Donderdagochtend naar de behan deling van de zaak tegen de 51-jarige bankwerker H. ten H. uit Weesp geluisterd. Aan hel einde daarvan stond de officier van Justitie, mr W. B J. Aberson, op: „Ik acht de primaire tenlastelegging, poging tot moord, bewezen en heb de eer tegen deze man vijf jaar gevangenisstraf te vra gen." „Vijf jaar. vijf jaar." fluisterden de mensen op de tribune. Uiterlijk viel bij de man in de verdachtenbank geen reactie te bespeuren. voetbal gymnastiek handbal badminton schieten zwemmen mannen 123 000 75.500 41.600 16.000 48 600 12.700 vrouwen 95.600 33 700 14 100 INTERN. COMMISSIE STELT VAST (Van onze Scandinavische correspondent) KOPENHAGEN. Een interna tionale enquêtecommissie, die ha..r domicilie in Brussel heeft en uit drie vrouwelijke juristen uit Bel gië. Frankrijk en Noorwegen '>e- staat, heeft in samenwerking met vertegenwoordigers van dc Ver eniging van Ex-Politieke Gevange nen in Mei van dit jaar Spanje en Griekenland bereisd en een wit boek samengesteld, dat zich met de verhoudingen in deze landen be zighoudt Het was de commissie niet mogelijk toegang tot de So«v- jet-Unie te verkrijgen. Ofschoon het witboek eerst me dio December in Parijs zal worden gepubliceerd, heeft het Noorse .id der commissie. Lise Borsom. reeds enige interessante bijzonderheden omtrent haar reis door Spanje meegedeeld, welke in verband met de te verwachten debatten over de opneming van Spanje in de Unesco actueel zijn. Er zijn in Spanje momenteel nog 7000 a 8000 politieke gevangenen, waaronder 1000 deelnemers aan de burgeroorlog Over een groot aan tal hunner is het vonnis nog steads niet uitgesproken. De commissie heeft zeventien Spaanse gevangenissen en vijf dwangarbeidskampen bezocht, waar in de toestanden, naar het oordeel der commissie in geen geval zo slecht waren als onder de nazi's De gevangenissen zijn modern en de discipline varieerde tussen tole rant en streng Mishandelingen ko men, wanneer het vonnis eenmaal geveld is. slechts zelden voor. „Na kalm beraad en rustig ovei leg heeft hij het slachtoffer aange vallen", had de officier nog gezegd. Dat slachtoffer, de heer J. van Vreeswyk, houthandelaar tc Weesp, stond echter al weer als getuige in de zaal. ,,Ik zat op S0 Juni achter mijn bureau te werken, met mijn rug naar de geopende deur Plot seling kwam Ten H. binnen, nij hield zijn hand voor mijn ogen, trok mij naar achteren, op je grond, en stak met een dolkmes. „Nu ga je d'r an, nu ga je d'r an. nu heb ik je", riep hij Maar ik hield zijn pols vast en gaf hem een kaak slag." .Toen heb ik getracht mezelf in de pols te snijden", zei de bank werker. „Ik heb niet direct ge stoken, er ontstond eerst een worsteling Het slachtoffer wilde lang uit weiden over de steekpartij. „Ik voel de dat hij het mes heen en weer bewoog in mijn borst", zei hij. „Ja ja", vond de president, „u was vroeger nogal een fuifnummer, en nu bent u religieus." De heer Van Vreeswijk is evan gelist. Lekenpredikant. Religieus fanatiek zei de dominee uit Weesp De bankwerker heeft een mislukt huwelijk; dit wijt hij aan Van Vrees wijk, die verdachtes echtgenote had bekeerd tot zijn kerkgenoot schap Daardoor is cr een breuk gekomen .Ik heb geprobeerd met de heer Van Vreeswijk tc praten Voorzitter Conservatieve partij in Engeland ernstig ziek SCARBOROUGH - Lord Wool- ton, lid van het Britse kabinet en voorzitter van- de Conservatieve partij, is ernstig ziek. Hij heeft in één maand twee operaties onder gaan en zijn toestand baart veel zorg. over het huwelijk", verklaarde de predikant, „maar het was onmoge lijk. Hij zag als enige weg tot her stel van het huwelijk, dat.verdachte ook" naar zijn kerk overging. En dat wilde Ton H. niet." Andere getuigen a décharge ver klaarden dat zij de verdachte, al tijd heel sympathiek hadden gevon den en medelijden met hem hadden. KOOPMAN VERRIED JOODSE VROUW DEN HAAG. De Officier van Justitie bO de Bijzondere Strafkamer van de rechtbank, mr Dyserlnck, eiste gisteren een jaar gevangenis straf en levenslange ontzetting uit de kiesrechten en het recht ambten te bekleden tegen de 58-Jarlge koopman H. P. van M. uit Hillegom, die in Maart 1944 het onderduikadres van een Duitse Joodse vrouw in Utrecht aan dc Feldgendarmerle heeft verraden. Het gevolg hiervan was, dat een Utrechtse winkelierster uit de Nachtegaalstraat, die de vrouw onderdak had verschaft, een lijdensweg van ruim een Jaar meemaakte, die over de Amsterdamse gevangenis en het kamp Vught naar het Duitse concentratie kamp Ravensbrück liep. Van M. beweerde, dat hij tot ztjn verraad was gekomen, omdat hem zelf de doodstraf boven het hoofd zou hebben gehangen voor hulp, die hij beloofd zou hebben aan een Duitser, die wilde onderduiken. Verdachte was met deze Duitser m contact gekomen door een juf frouw, die hij in een cafetaria had ontmoet. Zonder meer ging Van M. met deze Duitser stad en land at om een onderduikadres. Overal praatte Van M. in tegenwoordig heid van deze Duitser over onder duikadressen van Joden en andere mensen, die uit handen van de be zetters moest blijven. Eenmaal op een vast adres ge komen ontpopte de Duitser zich als provocateur van de Feldgendarme- rie De bereidwillige gastheer we-d gearresteerd. Door de praatjes van verdachte werd een Joodse man. die bij een zwager van deze man was ondergedoken, gegrepen. HO kwam nooit terug Toen Van M. ook werd gearres teerd gaf hij .het adres op van de ondergedoken Joodse vrouw, die hij in zakelijke relatie had leren ken nen. „Ik wil niet voor een Duitse Jo din naar de verdtoe", had ver dachte bij zijn verhoor gezegd De Joodse was zonder dat ver dachte het wist al van dit adres vertrokken, zodat alleen haar gast vrouw werd gegrepen „Een kind kon weten, dat het Voor bestrijding analfabetisme één dollar per 2500 analfabeten beschikbaar (Van onze correspondent» PARIJS Het is gisteren een kalme dag geweest op de jaarlijkse conferentie der UNESCO. De toela- ing van drie nieuwe leden, waaronder FtancO-Spanje, schijnt pas de vol gende week aan de orde te komen en de budget-commissie is pas aan het werk gegaan. Het belangrijkste was gisteren het rapport over de afgelopen an derhall jaar van de werkzaamheden der organisatie, dat de directeur- generaal. Jaime Torres Bodet. uit bracht Hij besprak de program afbakening van de Unesco, de voor uitgang. welke de organisatie maakte en de risico's aan haar werk erbonden. Het deed goed te horen, dat de heer Torres Bodet nimmer heeft ge loofd. dat de Unesco een a-politiek orgaan kan zijn, doch juist dit zag hij, niet ten onrechte, als een reëel gevaar voor de organisatie, die de universaliteit, het wederzijds begrip en het vrije gewetensonderzoek na streeft Als men hoort, welke moeiUgkhe- den de Unesco te overwinnen heeft, begrijpt men, welk een volhardend optimisme voor het werk dezer or ganisatie noodzakelijk is en dat de heer Torres Bodet de ontmoediging als het grootste gevaar ziet. Meer dan de helft van de aard bewoners behoort nog tot de analfa beten. Voor de bestrijding van dit euvel, dat samengaat met ziekte en armoede, is een dollar per 2500 analfabeten beschikbaar. Tijdens het verloop van deze con ferentie. die tot 10 December duurt, zal er ongetwijfeld gelegenheid zijn. meer van het veelomvattende werk dezer nuttige maar nog te weinig aandacht krijgende organisatie der Ver. Naties te vertellen voor een Joodse vrouw levensge vaarlijk was om bij de Duitsers be kend te zijn", verweet de president, mr Ikman van Burck, verdachte. De officier meende, dat, hoewel de positie van verdachte wellicht moeilijk was geweest, een beroep op overmacht niet kon opgaan. H\j had kunnen vermoeden, dat het hele verhaal van de onderduikende soldaat een doorgestoken kaart was en had zijn situatie aan eigen on voorzichtigheid te danken. De eis was gelijk aan de straf, die de Utrechtse Bijzondere Straf kamer aan Van M. had opgelegd. Via de Bijzondere Raad van Cas satie was deze zaak bij de Haagse kamer terecht gekomen. De verdediger, mr A P. C. Pe ters, meende, dat vel degelijk een beroep op overmacht kon worden gedaan, omdat verdachte zich ernstig bedreigd had gevoeld. Hij vroeg ontslag van rechtsvervolging, subsidiair clementie. De uitspraak werd bepaald op 27 November. Byvanck tweede dirigent bij de Utrechtse Opera Naar wij vernemen zal Henk Byvanck bij de Utrechtse Opera naast Chr. Burgers optreden als tweede dirigent, speciaal in ver band met de uitvoeringen van Mozart's „Die Zauberflöte". Henk Byvanck is een tijdlang repetitor geweest in Wenen. t Het koor van deze Opera zal Maandag a.s. ztjn eerste repetities voor Die Zauberflöte. waarvan de première nog vijf maanden in het verschiet ligt, in de Stadsschouw burg kunnen houden. Het is aar dig te vermelden, dat dit koor vrijwel over de hele linie solistisch is bezet! De leiding van het gezelschap onderneemt binnenkort een reis naar Düsseldorf, om hier of in de omgeving naar een geschikt regis seur te zoeken, die op dit gebied reeds ervaring bezit; tevens om de moderne West-Duitse Zauberflote- opvattingen te bestuderen. M erkloosheitl gedaald in Brabantse textiel industrie TILBURG. De werkloosheid in de Brabantse textielindustrie, welke voor ruim de helft uit wol- nijverheid bestaat, is sedert Mei j 1. met bijna de helft gedaald. In genoemde maand waren 1043 Bra bantse textielarbeiders zonder werk Eind September was dit aantal verminderd tot 540 man. Alle DELANA artikelen verkrijgbaar bij: LAN GESTRA AT AMERSFOORT TELEFOON 6241 vertoont op Zondagmorgen 10 uur a.s. in 't CITY-THEATER Noël Coward's meester werk In de hoofdrollen Cecilia Johnson en Trevor Howard Rachmaninoff's beroemde pianoconcert wordt gespeeld door de pianiste Eileen Joyce met het nationaal symphonieorkest Toegang 18 jaar Prijzen der plaatsen voor leden f 0.50 en introducé's 0.75. Voorverkoop aan de be kende adressen en aan de kassa van het City-theater. Hoeveel merken cigaretten zijn er? Waarschijnlijk weet niemand het juiste aantal. Maar veel kunt U er zo opnoemen. Waarom? Omdat er regelmatig voor wordt geadverteerd. Hebt U daar wel eens over nagedacht? Doe dat eens. Het zal U overtuigen dat met dagbladadvertenties uitstekende resultaten worden bereikt. Bedenk, wat dagbladreclame vermagl Het „DAGBLAD VOOR AMERSFOORT" brengt de naam ER INI Tekent nu nog bij Uw boekhandelaar in op de Prijs in 2 delen tot verschijnen van deel I (20 November) 52.50, nadien 57.50 Voor leden W P.-stichting resp. 45.en 50. De Amersfoortse Boekhandelaars Ver. Attentie! Dinsdagmiddag zijn alle Amersfooilse Boekhandels gesloten. OEDEMSVMPT - tillllhlIllMilil.tiliNiliiiliMililililllililllllilllliilllilllilili Zo als mijn Delana, hé moeder? ook indien U niet slank bent, geven de nieuwe Kübler mo dellen Aparte coupe, voor treffelijke afwerking en zeer solide kwali teit. Grote collectie reeds v a. 92.50 I Nachtegaalste. 16/18 Utrecht. VOOR DE HEREN horloges, horlogebanden. Ronson-aanstekers, manchetknopen, dasspelden, sigarettenkokers, tafelaanstekers, pijpjes, asbakken, sig. kisten en potloden in elke prijsklasse ■Mc. MOORf-3 Juwelier LANGESTRAAT 26 hoek L. Vrouwestraat ijiiiii>iji!iiittiiiiiiinoniiiiinnn«i:iiiiiii!i Van Nelle „breekt" de thee omdat het water dan beter in de theeblaadjes kan door dringen. Dit verhoogt het aroma en de smaak van de thee. Bovendien kunt U daardoor méér kopjes schenken van een zetsel. Wie voordelig uit wil zijn, drinkt dus altijd VAN NELLE'S GEBROKEN THEE Ja, zegt moeder lachend, maar gelukkig is jouw wollen Delana-skibroek veel moderner en sportiever En wat moeder ook erg prettig vindt, is dat zo n wollen Delana-skibroek zo lang mooi blijft, ook van kleur. Delen®, sk.broeken voor jongens en eisies. in marine en donkerbruin, die over®! b>i gedragen kunnen worden, voor leeftijden van 1 lot 1 2 jaar maal 1leeftijd 1 -1 V2 jaar, f 8.55 Kleine stijging p. maat.' Afternoon „Het rode pakje** 76 cent ptr I00 gram. Geurig Krachtig Voordelig

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1952 | | pagina 9