Als de Rode Haan kraait
is de Brandweer paraat
Amersfoortse brandweer boogt
op roemrucht verleden
\lentaal en pliysiek
'oed, getraind corps
Aantal branden
neemt af
Laatste grote brand (in 1938)
woedde veertien dagen
laterdag 15 November 1952
5
>Wie wil schrijven over de taak en het werk van de bestrijders
at de Rode Haan en zich daarbij de illusie schept, dit gauw
Bn in een soort bliksem-interviewtje met een brandweer-
Bonteit klaar te spelen, komt bedrogen uit. Want gaandeweg
ijjens de gesproken speurtochten, die er toe moeten
elfen om een inzicht te krijgen in de organisatie van hen, die
■zich op toeleggen ongewenste uitspattingen van Vulcanus,
leiGod van het Vuur, te voorkomen, bestrijden of zoveel mo-
Tijk ongedaan te maken, wakkert het vuur van enthousiasme
(1 aan en de aldus ontstane binnenbrand zal een der weini-
^zijn, die zonder water maar met behulp van veel tijd,
"orden en uitleg ten dele geblust kan worden. Ten dele, want
jloed blijft achter, de gloed van bewondering, waardering en
leuning voor het kranige corps, dat „Amersfoorts Brand-
■er" heet. Zo verging het Uw verslaggever, toen hij dezer
Ken een bezoek had gebracht aan dat pand aan de Westsin-
;e[. waar dag en nacht een ploeg getrainde kerels gereed staat
uit te rukken, wanneer U in noodgevallen 4444 draait.
zowel theoretisch' als practisch. Dit
laatste soms nat. soms droog
op het kazerneterrein of in de bui
tenwijken van de stad. Het gemid
deld aantal oefenuren per vrijwil
liger per jaar bedraagt ongeveer
vijftig hetgeen vrij hoog ligt
In rang kunnen de vrijwilligers
het brengen tot brandmeester; daar
voor moeten zij eerst resp. adspi-
rant-brandwacht. brandwacht twee
de en eerste klas, hoofd-brandwacht
en onderbrandmeester geweest zijn,
De leiding van het gehele corps
berust bij de heer A. C. Bijleveld,
die Hooidbrandmeester-commandant
is; de plaatsvervangend comman
dant. de heer A de Visser is ad
junct-hoofdbrandmeester.
Wat de te verrichten werkzaam
heden van de vaste kern betreft, de
commandant is er een voorstander
van zijn mannen steeds goed en
nuttig aan de gang'' te houden,
daar dit het moreel hoog houdt.
Materieel
De trots van de brandweer met
liefde toont dc onderbrandmeester,
de heer A. H. Berg een van zijn
„pupillen" is wel de grote auto
spuit. Een zeer verzorgd uitziende
en buitengewoon practisch ingerich
te wagen, die op snelle acties be
rekend is. In geval van nood heeft
Op het knusse kantoortje van de
^qnimandant. de heer A. C. Bijle-
ielc is ons die middag heel wat dui-
lejjk geworden. Vagelijk hadden
eliswaar in ons hart de stille
dat er nu eens „iets" zou ge
il. om dan heet van de naald
je piaktijk mee te maken. Want, zo
regeneerden wij in onze onschuld,
nis er geen brand is, is er ook
,nifc: te doen" voor de brandweer-
gjfflinen en waarover zouden wy
dan moeten schrijven? ..Toevallig
pitfr i we juist nu tot over onze
ai in het werk." vertelde ons de
r Bijleveld en gaf in 't kort een
over/icht van hetgeen tot de dage-
Ijjfise werkzaamheden in en om de
brandweerkazerne behoort. Er wordt
getimmerd, geschilderd, verbouwd,
gebouwd, brandkranen in de stad
MKten worden verzorgd, materia
len vooral de slangen thet „por-
ce|m van de brandweer) onder
houden. wagens gerevideerd en dan
zijn er nog de dagelijkse oefeningen
om de man physiek in de best mo-
geh jke conditie te houdeh Datlaat-
|S vindt plaats op de zolder van
^■kazerne, waar een oefenbaan in
Kar is gezet, ongeveer volgens
het systeem, zoals de commandant
dat ook in Zwitserland heeft zien
ssen. De training is dusdanig
uitgebalanceerd we zouden haast
zeggen uitgekookt" dat onmid-
delluk tot uiting komt of de brand
weerman physiek en mentaal vol
doende gehard is. Het is niet zo
eenvoudig als U denkt om brand
weerman te zijn. want in de eerste
plaats is kennis van het brandweer-
jgf vereist. De vele te verrichten
wfflkzaamheden vereisen bovendien
spgciaal vakmanschap; zelfs schoe
ner worden zelf gerepareerd en
voor de a,s, verbouwing van de
wacht komen de timmerman en de
andore vaklieden in actie. Dan zijn
erl diverse lichamelijke vaardig-
heileisen en het E H.B.O.-diploma
is [verplicht gesteld. Voor wie offi
ciers-aspiraties heeft, is het ge
wenst in het bezit te zijn van een
ingenieurs-diploma, of een diploma
var een Middelbare Technische
Organisatie
jTot goed begrip diene. dat het
bovenstaande speciaal betrekking
heeft op de vaste kern, de beroeps-
brfendweermensen dus. Zo komen
wè vanzelf terecht op het onder
wérp. organisatie. „In wezen." zegt
de commandant, „kennen we maar
éér brandweer en die bestaat uit
vaste kern, omvattende 16 man,
iarvan drie leidinggevend, en
ftig vrijwilligers. De laatsten krij
gen dezelfde opleiding als de be
roepsmensen, welke opleiding wordt
gegeven door de kaderleden, bijge
staan door enkele lagere kaderleden.
De kern is verdeeld in twee ploe
ger. die om de beurt 24 uur dienst
dom dan zijn er vijf afdelingen
vrn illigersgroepen van tien. Iedere
week is er zo'n groep dienstdoend
en v el in die zin. dat zij zich zo
veel mogelijk beschikbaar houden
en practisch te allen tijde te berei
ken zijn. Iedere vrijwilliger heeft
thuis een zgn. brandwekker."
-Hoewel het vroeger moeilijk was
oru vrijwilligers aan te trekken, te
genwoordig valt het volgens de heer
Bijleveld wel mee. Er blijken zelfs
liefhebbers genoeg te zijn. Waar
schijnlijk is het enthousiasme van
dc vrijwilligers der laatste jaren,
een enthousiasme, dat voortspruit
uit de prettige en gedegen oplei
ding en de uitstekende sfeer, ge
voegd bij het groeiend verantwoor
delijkheidsbesef onder de burgerij,
daar in belangrijke mate debet aan
•Van September tot het prille voor
jaar wordt er intensief geoefend,
De grote aulospuit, de trots van
Oe- Amersfoortse Braudv'eer. Deze
:agen. waarvoor de commandant,
e heer A. C. Bijleveld in 1946 de
lannen ontwikkelde, werd in
947 m gebruik genomen en is dus
ttu aan zijn „eerste lustrum" toe.
De Metz-ladder (niet Magirus
dit is slechts een firma-naam) is
een van de nieuwste aanwinsten,
waarop men niet weinig trots is.
Iedere man heeft natuurlijk nog
zijn persoonlijke uitrusting, bestaan
de uit helm. gasmasker, redgordel.
speciale kledij, enz.
Brand.
„Wat gebeurt er nu als er een
brandmelding binnenkomt," wilden
wij weten.
„In de eerste plaats trachten wij
van de berichtgever iets naders aan
de weet te komen over de aard en
omvang van de brand. Dit valt niet
altijd mee, want veelal spelen de
zenuwen een dusdanige rol. dat
soms alleen maar wordt gezegd: ..Er
is brand bij Jansen Belangrijk
is, dat wij zo snel cn naar de
omstandigheden dit toelaten zo i
nauwkeurig mogelijk op de hoogte j
worden gesteld. Ogenblikkelijk gaat
een der autospuiten er dan op uit.
Ter plaatse gaan de bevelvoerend
commandant en een assistent op
verkenning uit. Het eerst wordt na
gegaan of er mensen of dieren te
redden zijn. want dat gaat namelijk
vóór het blussen. Direct wordt ook
„nader bericht" gezonden naar de
hoofdwacht, waar dan beoordeeld
wordt of nader uitrukken van an
dere wagens noodzakelijk is. De-
geen, die ter plaatse de leiding
heeft, geeft dan na de zg. verken
ning instructies betreffende de te
volgen blussings-strategie."
De commandant wees er in dit
verband op, dat „men" het grote
publiek dus, zo gauw geneigd is de
prestaties van de brandweermannen
te beoordelen naar het „zichtbare
gedeelte". Als bijv. van buiten af
grote massa's water in een vuur
haard worden gespoten, dan vindt
men al gauw „die brand wordt eens
eventjes flink aangepakt." Veel
minder oog heeft men meestal voor
het werk. dat binnen in een brandend
gebouw door de brandweermannen,
vaak met levensgevaar wordt ver
richt. Een grote dosis persoonlijke
moed is onontbeerlijk. Het is bijv.
enige malen voorgekomen. dat
Amersfoortse brandweermannen met
gevaar voor eigen leven door hun
kordaat optreden explosies hebben
voorkomen.
Bazar in Monopole
Heus, het was de moeite waard
j gistermiddag tussen 2 cn 5 uur in
de bovenzaal van hotel Monopole,
I waar „Arbeid Adelt" en „Tessel-
I schade" een bazar hielden met het
I doei beschaafde, behoeftige dames
I aan werk te helpen. Behoudens
enkele grotere stukken zagen wij
vele kleine voorwerpen, waarvan
l wij speciaal noemen het fraaie
lak- en lederwerk. Nu dc Decern-
ber-feestdagen weer naderen, kan
men er menig welkom geschenk
voor niet al te hoge prijs aan-
j schaffen. Zo'n buitengewoon sier
lijk bewerkte lederen huls met
bloc-note en potlood voor de prijs
van één gulden en 'n paar kwart
jes, is beslist niet te duur, spe
ciaal. als men bedenkt, dat door
de opbrengst een goed doel wordt
gesteund. Op tafels lag voorts al
les op handwerkgebied, zoals
baby-kleding etc.
Bel maar even 4444
Niet alleen voor brand rinkelt de
telefoon. Het gebeurt vaak. dat men
sen met moeilijkheden te kampen
hebben, er niet uit kunnen komen en
dan maar de brandweer te hulp bel-
len". Kort geleden gingen enige man-
veilig worden weggesleept. In Sep
tember 1950 was er brand in een Rust
huis. Oorzaak: uit een vaatje werd
vloeibare was getapt, waarbij een
lucifer gehouden werd! Een andere
maal ontstond brand in een Huis
houdschool. Ooi zaak: een strijkbout
vergeten af te zetten' In October 1951
was er brand in een boerderij aan de
Lageweg. Gelukkig kon de grote hooi
berg worden behouden, dank zij de
eerder genoemde spuit met de snel uit
te rijden slangen. En van dit jaar
spant de uitslaande brand in het voor
jaar in de cartonnagefabriek in de
Lavendelstraat wel de kroon in de
serie grote branden.
Helemaal uitgepraat over het onder
werp „Brandweer" zijn we eigenlijk
nog niet „Alleen aj over de oorzaken,
die branden tengevolge kunnen heb
ben is al een boekdeel te schrijven,"
zegt de heer Bijleveld tenslotte en
hij vermeldt gevallen over roken in
bed. pijp ledigen in de prullemand.
nonchalance met sigaren- of cigaret-
tenpeuken. haar en kleding wassen
met benzine enz. enz.
Wij laten het hier maar bij. Ruim
drie uur hebben we in het brand
weerheiligdom vertoefd, onze bran
dende nieuwsgierigheid is groten
deels geblust maar het vuurtje van
oprecht enthousiasme voor onze
Brandweer zal blijven smeulen en m
de toekomst steeds weer oplaaien als
we de gehelmde mannen hun plicht
zullen zien doen als de bestrijders en
vernietigers van het vuur.
Het volledige rollend materiaal
van de Amersfoortse Brandweer
staat opgesteld voor de kazerne.
De manschappen i?an voren naar
achteren zijn: A, J v. d. Last, D.
Th. Wilmans, S. D. Idzerda, E.
LeyenhorstJ. Mennes, Th. van 't
Riet en N. Pieper.
(DvA'Foto Hofland)
Volksconcert 24 Nov.
in de Markthal
Maandag 24 November wordt door de
Amersfoortse Gemeenschap, een Volks
concert georganiseerd in dc Markthal.
Het concert wordt gegeven door de
Orkestvereniging „Amersfoort" o.l.v.
Kees Hartvelt. met solistische medewer
king van Solvatorc Tomasso, viool.
Uitgevoerd zullen worden werken van
Ludwig van Beethoven, Max Bruch en
Robert Sehuman De aanvang van het
concert is gesteld op 20.00 uur
Dit zal het eerste volksconcert zijn,
dat wordt gehouden in het seizoen
1952—1953.
J~) and! Brand!" dat was dc noodkreet, die in 1340 door Amers-
foort klonk. Toen woedde de grootste brand, die Amersfoort
gekend heeft, want „de geheele Stadt uyt genomen eene straet is te
samen verbrant op den goeden Vrijdach, oock St. Joriskerckc, daer
alleen dat Hcylige Sacrement bleeff, dat op den witten Donderdach
geconsccreert was, 't welck bleef leggen op de knoop van den Kelk.
't Welck een vuyrich devoot Leeek-man, die met liefde voor het Huys
Godts ontsteecken was, in groot perieul syns levens, haelde midden
uyt den vuyre, die het hayr hem van den hoofde brandc".
iedere man zijn nummer, volgens
welke hij te werk gaat en de in
deling is zodanig ,dat het niet kan
voorkomen dat men elkaar in de
w eg loopt, daar ieder zijn vaste taak
heeft volgens landelijk systeem.
In 1946 ontwikkelde de heer Bij
leveld de plannen voor deze wagen,
die in 1947 geleverd werd. Dan is er
een grote motorspuit met trekker,
speciaal bedoeld voor water-arme
gebieden. Voor het waterarme ge
bied wordt deze wagen veel ge
bruikt. Aan iedere zijde ligt 200
meter slang gevouwen en binnen
drie minuten is het slangenmateriaal
met een totale lengte dus van
400 meter ontrold. De motorspuit
wordt getrokken door een gereed
schapswagen-trekker. Ook is er een
kleine autospuit in jeep-vorm en
een kleine motorspuit met trekker,
die heden ter beschikking is geko
men van de nieuwe hulppost in het
Soesterkwartier. Een manschappen-
wagen en de ladderauto complete
ren het rollend brandweermaterieel.
schappen er op uit, om een duif
te redden. Het beest was terecht ge
komen in een schoorsteen en het zou
slecht met hem zijn afgelopen, als
de brandweermannen hem niet uit
zijn benarde postie hadden bevrijd.
Vorig jaar is bij dokter v d Werff
op Laan 1914 door brandweerlieden
een sperwer van een wisse dood ge
red. Niemand dorst de vogel, die was
ontsnapt doch door een koord aan
een van zijn poten hoog in een boom
tak was blijven steken, aan te pakken.
Ook hier werd uitkomst gebracht.
Gelukkig is het opbellen voor die
hele kleine, vaak onbenullige „akke
fietjes" de laatste jaren minder ge
worden. Van de brandweer wordt
veel gevraagd en hulp zal men niet
gauw weigeren, maar er is een grens
Vooral betreffende hulpverlening te
water, omdat het corps niet over een
kraanwagen beschikt.
Getallen
Een statistiekje w ijst uit. dat het
aantal malen, dat de Amersfoortse
Brandweer sinds 1947 is uitgerukt,
steeds minder is geworden. Van 1947
tot en met 1951 is de volgende daling
tot stand gekomen: 178. 130. 117. 82 en
56. Voor een deel is dit le verklaren
door de steeds doeltreffender wor
dende preventieve maatregelen, die
voornamelijk van kracht zijn bij
nieuw- en verbouw. Ook wordt steeds
toegezien op de naleving van de voor
schriften in fabrieken, werkplaatsen,
instellingen, gebouwen, enz. o.a. in
verband met de voorschriften in de
politie-verordening. Hetzelfde geldt
voor de bepalingen van de hinderwet,
voor zover het de brand-preventie
betreft. Dan wordt advies gegeven en
controle gehouden op alle installaties,
die met vloeibare brandstof worden
gestookt, populair gezegd oliestookin.
stallaties.
Enkele „mooie branden" in de loop
der jaren waren o.a. de uitslaande
brand in Maart 1948 in de Hendrik
Kazerne, in Mei van dat jaar in de
poppenfabriek in de Muurhuizen.
Door moedig ingrijpen op het empla
cement der Spoorwegen kon bij een
rangeerongeval een tankwagon, be
vattende 27.000 liter benzine tijdig
De laatste foto van onze geheel
Vrijwillige Brandweer, welke in
1938 gemaakt werd. Op de eerste
rij v.l.n.r.: A. M. M. van Loon en
C. fan Kalveen (Brandmeesters),
W. Droog (Onder-Commandant),
W. van Haselen (Commandant). H.
Holsteyn, E. Vonkeman en Th. F.
van Keulen (Brandmeesters). Op
de ticeede rij v.l.n.r.: v. d. Riet,
u. d. Hazel, Ko v. d. Last, Priem,
Mol, Pette, Moorselaar. Blieken-
daal Sr, Vial (110. 13!). Volp, Spoel,
Vonkeman. Op de derde rij v.l.n.r.
Bosman, Verheuvel, Apeldoorn, de
Kruyf t. Pijpers, Vahstal, Hooft,
Veenschoten 7. Jaquet t. Op de
vierde rij v.l.n.rA. d. Last,
Veldhuizen, Bliekendaal Jr., v.
Eyk, Gouw
(Foto: Archief Van Haselen)
Eén van de oudste brandspuiten
van Amersfoort in een historische
optocht.
(Foto: Collectie Veenendaal)
I11 1945 verbrandden
driehonderd huizen
WELKE „die eene straet" ge-
geweest is. die toen bleef
staan, weten wij niet. maar het
moet wel erg geweest zijn. want
er wordt later aan toegevoegd:
,,'t welk een akelige vertoning
was".
Nadat in 1441 en 1455 kleinere
gedeelten van de stad door oor-
I logbranden te lijden hadden, ont-
stond op 13 Maart 1495 andermaal
l een grote brand, die meer dan 300
huizen, 30 brouwerijen en het
Minrebroederkloostcr „ten eenen
j male verteerde". Hierover weten
I wij o.a., dat „dese brand, begon
nen in de Teutstraat, en zoude
misschien te lessen zyn geweest,
indien Hertog Carel van Gelre of
zyn volk by de opkomst dezer
j brand niet gekomen waren om de
Stad te beklimmen". Het ergste
wat een stad kon overkomen;
j brand en oorlog tegelijk!
1 In de Kroniek van St. Aagten
staat o.a. ,,soo dat wy in tweeder-
ley benautheyd waeren, als ver-
j derffenisse der vyanden ende noot
des brants".
Het getal ,.13" bracht blijkbaar
inderdaad ongeluk, want op 13
J Juni 1520 brak een grote brand
j uit achter de St. Joristoren op de
Markt. Via de Papenhofstede.
I Langcstraat en Kamp (tussen De
Poth en St. Jan) woekerde hot
j vuur tot de Kamppoort toe- Niet
minder dan 430 huizen, benevens
een vrouw en een kind verbrand-
den. Met grote moeite weid hier
j en daar een stenen huis met pan-
I nendak behouden. Op de Kamp,
die van alle stadsdelen altijd het
meest van brand te lijden heeft
gehad, bleef één houten huis
staan, de ..Brabantse El", welk
pand als laatste houten huis in
1758 afgebroken is.
Op 19 October 1657 verbrand
den „slechts" '23 huizen. 27 hooi
bergen, 10 schuren en 5 woonka
mers Ook deze brand woedde in
de Kamp tussen de Achterkamp
en de Coninckstraat. Hij werd ge
volgd door de -.brand der hooi
bergen" op 24 Augustus 1693.
Deze brand wordt zo genoemd,
omdat er elf hooibergen tegelijk
in vlammen opgingen.
Brandemmers
In 1653 kwam de eerste brand-
ordonnantie. die van kracht bleef
tot October 1734. toen zii vervan
gen werd door een modernere,
aangezien onze stad haar eerste
brandspuiten gekregen had. Toen
bleven de brandemmers nog in
zwang, want niet minder dan 1245
emmers waren over de stad ver
spreid, waarvan er 481 in het be
zit waren van de 22 gilden. Van
tijd tot tijd werden deze brand
emmers „gevisiteerd". Dan moest
men met de emmers voor zijn huis
op de stoep staan met bovendien
een kaars plus lantaarn, Het ver
melden van alle bepalingen zou
te ver voeren, maar een willen
wij er vermelden. Jongens bene
den de vijftien jaar en vrouwen
van alle leeftijden mochten niet
naar een brand gaan kijken, of
zich er op enige afstand vanaf op
straat bevinden. Deden zij dat
toch, dan verbeurden, zowel de
jongens, als de vrouwen, ter
plaatse hun opperkleed! Slechts
als zij hulp boden mochten zij
I aanwezig zijn.
De eeuwen door is de brand
weer vrijwillig geweest, d.w.z. het
werd als burgerplicht beschouwd,
dat men zijn medemensen bij
brand te hulp kwam. Het slot van
die eeuwenoude traditie hebben
de thans levenden nog gekend,
want pas in 1946 werd het vrij
willige corps opgeheven.
Wij zijn gaan praten met de
laatste commandant uit die vrij
willige periode, de heer W. Droog
Daarbij hoorden wij, dat het laat
ste corps bestaan heeft uit 29
brandweerlieden, die vele jaren
de nummers eén tot dertig had
den, want.nummer dertien
was overgeslagen! Pas op het
allerlaatst is deze traditie prijs
gegeven. Een kader van acht man
voerde het bevel over de brand
weermannen, die hoofdzakelijk
gerecruteerd werden uit bouw-
vaklieden, omdat die' t beste met
de huizenbouw op de hoogte zijn.
Des nachts was steeds 24 man
aanwezig, overdag 12 14, zodat
met de brandmeesters mee steeds
twee wagens bemand konden
worden.
Vele grote branden heeft dit
corps meegemaakt, zoals de branci
bij Polak Frutal Works op 6 Mei
I 1930. In de magazijnen lag 300 li
ter aether opgeslagen en toen de
flessen sprongen liep de branden
de aether over het terrein naar de I
j riolen. Met schuimblussers tracht- j
te men de flessenbatterij te blus-
I sen, doch het schuim perste de i
aether van onderen uit de kapotte
flessen, zodat er één grote „vuur-
fabriek" ontstond. De heer Polak j
vertelde, dat wanneer het vuur het
laboratorium zou bereiken, de hele
fabriek en alles in de omgeving
,de lucht in zouden gaan". Ge-
lukkig is de ontploffing, dank zij
j het doortastende optreden van de
brandweer, uitgebleven, maar de
laarzen van de brandweerlieden
roken maanden later nog naar.
peerdrups!
1 Tijdens de brand bij Vollenho-
ven's Stoomplieslagerij op Zater- j
dag 14 Mei 1938 zag de heer C
van Kalveen de huidige toren-
1 wachter met ware doodsver-
achting kans dc veiligheidsklep-
pen van de op springen staande,
stoomketels te openen. Veertien
dagen hebben toen de lijnkoeken
I gebrand!
Sabotage
Enige dingen, die nog niet ge
publiceerd zijn. diepten wij op uit I
het privé-archief van de brand
weer, dat de voorlaatste comman
dant, de heer \V. van Haselen aan
gelegd heeft en dat wij ter inzage
kregen. In de nacht van 24 op 25
Juli 1940 vielen er bommen in
de Goudsbloemstraat, toen het
j spoorwegemplacement werd ge
bombardeerd, waar 80.000 liter
olie lag opgeslagen en waar een
munitietrein stond. Op last van de
I Ortskommandant moest ook de
Soesterbr and weer komen, hoewel
I het geen zin had meer slangen uit
1 te leggen, omdat de druk toch
niet voldoende was. Toch lieten de
Duitsers zo veel slangen uitleggen,
j dat de druk tenslotte zo klein
was. dat men met de stralen nau
welijks over de tuinhekjes heen-
kwam! „Sabotage!!!" Slechts met
grote moeite en tact gelukte het
de Amersfoortse brandweer com
mandant de Duitsers te overtui
gen, dat zijzelf de schuldigen wa
ren!
Hoe vreemd destijds de brand
weerzaken georganiseerd waren,
In Fhéhite treffen we nog enkele
uitrustingsstukken van de Brand
weer uit die „goeie ouwe ti.jd"
aan, o.a. enige brandweer-em
mers, kleppers, banden en de stok
ken van de brandmeesters. Deze
stokken waren hun onderschei
dingstekenen.
(DvA-foto Hofland)
bleek in de nacht van 4 op 5
December 1940, toen de comman
dant gealarmeerd werd voor een
grote brand aan de Laan 1914.
Vanaf die plek werd evenwel geen
brand gemeld, maar dat er een
Duits vliegtuig was neergekomen
op de villa van Jhr Von Wrangel
auf Lindenberg. Uitrukken op
eigen gezag mocht niet. want de
brandweer was bij luchtalarm on
dergeschikt aan het Hoofd Lucht
beschermingsdienst De heer Van
Haselen trachtte hem te bereiken,
maar hij was er niet en evenmin
één van dc plaatsvervangers. Op
het gevaar af in conflict te komen
met allerlei instanties, liet de
brandweercommandant zijn man
nen toch maar vertrekken. De
villa brandde evenwel af. terwijl
de noodzakelijke nablussing door
de Duitsers verhinderd werd. zo
dat de kelderinventaris nodeloos
verloren ging.
Op Vrijdag 18 April 1941 was
er brand uitgebroken op de hei
achter het Kamp van Zeist, waar
veel bommen lagen. Om 12 40 uur
werd hulp van de brandweer ge
vraagd. die op last van de Duit
sers naar Waterloo moest gaan.
waar evenwel geen enkel vonkje
te bespeuren viel! Na een lange
en zinloze omzwerving over de
hei, waarbij de brandweerlieden
voor het eerst het enorme wogen-
stelsel te aanschouwen ki'egcn,
dat de Duitsers er aaneelcgd had
den, kwam men eindelijk in Soes-
terberg aan. Gespoten werd er
die dag niet. maar wel hebben de
mannen enige benauwde uren
doorgebracht, omdat er steeds
dekking gezocht moest worden le
gen de overal rondvliegende scher
ven. Nog hebben de heren Van
Haselen en Droog een paar scher
ven als aandenken op hun schoor
steen staan.
Het opsommen van alle bran
den. die in die tijden gewoed heb
ben, is ondoenlijk, zodat wij hier
mede volstaan. Tot slot willm
evenwel een enkel voorval uit de
Meidagen van 1940 aan de ver
getelheid ontrukken en hier pu
bliceren en wel, dat Nederland c
soldaten brandmeester Van Kal
veen toen voor een Duitser aan
zagen, zodat hij genoodzaakt was
zich een hele nacht in een ver
laten huis aan de Van Asch van
Wijckstraat te verbergen!
ELBURG
Kind slikt
scheermes in
Vrijdagmiddag heelt het 1',--jarig
kindje van de heer H. v. d W. tc El-
burg een stukje van een scheermesje
ingeslikt, dat een ander kind achteloos
had weggegooid. Dr De Boer, Ijlings
ontboden, achtte directe overbrenging
naar een ziekenhuis in Zwolle noodza
kelijk.
