DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Nieuwe lijnen in beleid van de regering Geen politieke actie door buitenlanders Monument voor kamp Amersfoort Regering Wilopo neemt positieve maatregel PRUISEN Wisjinsky weigert voorrang aan India's voorstel Lagerhuis debatteert over toestand in Kenia Commies gaf tip wanneer de grens veilig was ARRESTATIE VAN INDONESIËRS Zes „Thunderjets" overgedragen aan Nederland Sporen bij Zutfen bijna weer vrij Japanse kroonprins komt naar ons land Om t vriespunt 12e Jaargang, no. 279 Woensdag 26 November 195.' Opgericht door de Stichting „Het Paroo!" - Giro 510330 Bank Rotterdamschc Bank - Postbus 9 Abonnements prijs 47 cenc p. w. of 6.05 p. kw. Losse nummers 10 <-eni Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235 HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDr'R (Van een onzer redacteuren) DEN HAAG. In goed ingelichte kringen wijst men er op, dat het optreden van de regering tegen de twee Indonesische communisten die onlangs uit Djakarta op Schiphol arriveerden en die per kerend vliegtuig werden uitgewezen, en tegen de twee Indonesiërs die Maandag in Amsterdam zijn opgepakt met doel hen uit te wijzen, uitvloeisel is van een nieuwe lijn in het regeringsbeleid. Verwacht moet worden dat van nu af aan de regering geen enkele inbreuk meer zal dulden op de bepaling, dat buitenlanders zich in ons land niet met ongewenste poli tieke activiteit mogen inlaten. deringen van de CPN, terwijl hij te vens het woord voerde op vergade ringen van de door de communisten gebruikte vredes-comité's. De heer Go Gien Tjwan, eveneens Ook de instelling van een visum voor Indonesiërs, "die naar Neder land willen reizen moet in dat ver band worden gezien. Deze nieuwe gedragslijn van de regering is uiter aard niet alleen gericht tegen Indo nesische staatsburgers, die zich ac tieve communisten hebben getoond. Door het feit dat er zovele Indone siërs in Nederland verblijven, in vergelijking tot onderdanen van an dere landen, en dat juist onder de in Nederland verblijvende Indonesiërs het aantal communisten en meelo pers bijzonder groot is, zal de nieu we regenngspoiitiek echter dikwijls Indonesiërs raken. Wat betreft de aanleiding tot de arrestatie van Raden Mas Sunito vernemen wij. dat de regering de overtuiging heeft gekregen dat Su nito reeds op het ogenblik van de Japanse capitulatie in Indonesië was aangesloten bij de communisten. Hij heeft daarvan echter pas duidelijk blijk gegeven na de communistische opstand in Madioen in 1943. Intussen was hij in Nederland vertegenwoor diger van de Perhimpoenan Indone sia geworden en het staat vrijwel vast dat hij is ingeschreven als lid van de CPN. Niettegenstaande het feit. dat hij buitenlander is. trad hij vele malen op als spreker op verga- Als centrale figuur van een blij vend gedenkteken, gewijd aan de slachtoffers van het nazi-regiem in het voormalige concentratie kamp te Amersfoort, zal dit beeld door de beeldhouwer F. Steger te Amsterdam vervaardigd in op dracht van het Comité „Oorlogs monument Amersfoort" in Mei 1953 worden onthuld in de Schiet baan aldaar, de plaats waar zo- velen onschuldig werden gefusil leerd. De gelden voor dit monu ment zijn bijeengebracht door bijzondere filmvoorstellingen on der auspiciën van een te Utrecht gevestigde commissie. Eèn licht gewonde Sneltrein botst op locomotief ALMELO. Vanmorgen is de electrische sneltrein, die om 6.24 uur uit Almelo naar het Westen vertrok, bij het verlaten van het station Al melo in botsing gekomen met een op het emplacement rangerende loco motief. Hoewel geen der treinen ont spoorde, werd de cabine van de snel trein beschadigd, waarbij de bestuur der lichte verwondingen opliep De trein kon niet vertrekken en is van het treinschema tot Deventer afge voerd Van Deventer is een ander terinstel naar bet Westen ingelast. De niet r.oemenswn.irjïige vertraging is inmiddels opgeheven. bestuurslid van de Perhimpoenan. welke sedert enige jaren geheel in het communistische vaarwater is ge raakt, was tevens voorzitter van het Indonesische vredescomité in Neder land en hij ontwikkelde als zodanig een zeer grote en even ongewenste activiteit. Go moet worden be schouwd. aldus gaf men ons te ver staan, als een directe vertegenwoor diger van de Indonesische Chinezen, die hun hart aan Mao Tse Toeng hebben verpand. Te zijnen huize or ganiseerde hij vele bijeenkomsten voor hier studerende Chinezen, die in Indonesië zijn geboren, met het doel, zo is naar men ons verzekerde duidelijk gebleken, de communisti sche denkbeelden te verspreiden en het aantal Mao-Chinezen in Neder land uit te breiden. Go. zowel als Sunito ontwikkelde ook een grote activiteit in het kader van de Amsterdamse communisti sche studenten-organisatie Pei'icles. Aan het Indonesische Hoge Com missariaat in Den Haag is door het ministerie van Buitenlandse Zaken meegedeeld, dat beide Indonesiërs een ongewenste politieke activiteit aan de dag hadden gelegd, hetgeen vreemdelingen niet kan worden toe gestaan. Het Hoge Commissariaat beraadt zich thans over de vraag, welke stappen eventueel nog kun nen worden ondernomen in het be lang der beide gearresteerde mannen. Poging om toestand bij de strijdkrachten wederom meester te worden DJAKARTA. Met de benoeming van kolonel Oetojo tot commandant van de Zuid-Sumatraanse tweede divisie heeft de Indonesische regering Maandag de eerste positieve maatregel genomen om de toestand bij de strijdkrachten weer meester te worden. De minister van Voorlichting, Mononoetoe, heeft na een kabinetsraad bekend gemaakt, dat Oetojo, die tot zijn nieuwe benoeming buiten dienst was, Dinsdagmorgen te Palem- bang tot divisiecommandant geïnstalleerd werd tijdens een plechtigheid, welke door de Zuld-Sumatraanse gouverneur, dr Isa. bijgewoond werd. Mononoetoe voegde hieraan toe, ministerie van Defensie om een dat het kabinet nog geen de finitief besluit genomen had ter regeling van de crisis in het leger. Vandaag zal het kabi net opnieuw bijeen komen ter be spreking van de oplossing, welke voorgesteld is door de minister van Defensie, sultan Hamengkoe Boewono. Minister-president Wilopo zelf noemde de toestand nog „onbe slist" en zei. dat Oetojo's benoe ming slechts de eerste van een reeks maatregelen ter beheersing van de huidige situatie vormde. De waarde van Oetojo's benoe ming ter onderdrukking van de rebellie van drie van de zeven re publikeinse divisies tegen het ge zag van het ministerie van De fensie. is grotendeels theoretisch, zegt Ass. Press. Oetojo is deze zomer gedwon gen ontslag te nemen als com mandant van de tweede divisie, vermoedelijk omdat hij het niet eens was met het plan van het Na geslaagde Oceaan- vlucht EINDHOVEN. Zes „Thunder- jet"-straaljagers zijn Dinsdagmid dag van het vliegveld Wethers- field in Engeland opgestegen en landden na een vlucht via Amster dam, Den Haag en Rotterdam om kwart voor drie op het vliegveld Welschap bij Eindhoven. Zij had den de tocht van Amerika over de Oceaan gemaakt via Labrador en Groenland. De zes overige „Thun derjets". die eveneens de sprong over de Oceaan gemaakt hebben, zullen dezer dagen van „Prest- wick" in Schotland naar Welschap vliegen. De Amerikaanse ambassadeur, de heer Chapin, droeg de „Thunder jets" over aan minister Staf. die vergezeld was van de chef van de luchtmachtstaf, generaal Aler. Na dat de overdracht geschied was. waarin minister Staf het bewijs zag van de noodzakelijke samen werking tussen Amerika en West- Europa. keerden de autoriteiten door de lucht terug naar Den Haag. (Van onze correspondent) ZUTFEN. De gehele nacht heeft men in Zutfen in de ijzige koude doorgewerkt om de spoor baan vrij te maken van de ravage, die gisteren ontstond toen twee goederentreinen op elkaar botsten. Met hulpmateriaal uit Utrecht, Zwolle en Zutfen waaronder een grote kraan, werd de wel 25 meter hoge berg verwrongen staal en ver pulverd hout uit elkaar getrokken. De vernielde wagons werden naast de spoordijk gezet. De rails zijn hersteld, de geknapte bovenleiding is opgeruimd. Tegen de middag hoopt men vandaag de beide lijnen op Arnhem en Apeldoorn vrij te hebben voor hervatting van de dienst. Voorlopig zullen door de schade aan de bovenleiding alleen stoomtreinen kunnen rijden De twee gewonden maken het goed. compact leger te vormen door een groot aantal van de guerillasolda- ten af te danken. Hij heeft de guerilla op Zuid- Sumatra geleid en is zeer popu lair bij de soldaten. Soetan Sjahrir heeft aan een verslaggever van het communis tische dagblad „Soembit" medege deeld. dat zijn partij haar beide ministers niet zou gelasten af te treden als Boewono gedwongen zou worden om zijn portefeuille terug te geven. •stx'-m**-<6 A TOKIO. Kroonprins Akihito van Japan zal het volgend jaar als hij naar Londen gaat om de kroning bij te wonen van Konin gin Elizabeth ook een bezoek bren gen aan verscheidene landen van Europa, waaronder Nederland, zo meldt United Press. De 18-jarige kroonprins zal Frankrijk, België. Nederland, De nemarken. Zweden. Itèlië en het Vaticaan bezoeken en op de te rugreis naar Amerika gaan. I~)E dokken zijn de hospitalen cv JS de herstellingsoorden van dc schepen. Tussen twee reizen over de wereldzeeën in worden ze door hon derden arbeiders haastig, maar zorgvuldig onder handen genomen. Bij Wilton in Schiedam komen niet alleen de grootste schepen, waar onder de „Nieuw Amsterdam" regel matig in dc enorme dokken, maar van de hellingen glijden ook nieuwe schepen. Kijk nu naar de plaat en stel u daarbij het geluid voor: het metalige geklop van hamers op de scheepswanden, het ratelen van de kranen en het sissen van dc elec trische lasapparaten Wat een on derneming zon scheepvaartbedrijf en wat een stad die dat alles her bergt! (Luchtfoto K.L.M.) Tito van 23 tot 28 Maart in Engeland BELGRADO Maarschalk Tito, de Minister-president van Joego-Sla- vië. zal van 23 Maart tot 28 Maart een officieel bezoek aan Engeland bren gen. Er werden geen bijzonderheden verstrekt over de reis Evenmin werd bekend gemaakt, of hij door zijn vrouw vergezeld zou worden. Westen tracht eenheidsfront tegen het Sowjetblok te vormen (Van onze correspondent) NEW YORK. Ondanks de onzekerheid en de in veler ogen zelfs ge rechte twijfel, of het mogelijk zal zijn, na Wisjinsky's rede van Maandag, op basis van de in de Assemblée gevoerde besprekingen over dc kwestie der krygsgevangenen in Korea het dode punt. waarop de onderhandelingen te Panmoendjon zijn gekomen, te ovenvinnen, zijn ook heden van ver schillende kanten pogingen ondernomen, een eenheidsstandpunt ten aan zien van de motie van India te verkrijgen. Labour vreest voor uitbreken van een openlijke rassenstrijd in Afrika (Van onze correspondent) LONDEN. Een mededeling van de minister van Koloniën. Lyttelton, over een „verslechtering" van de toestand in Kenia en een door de nood afgedwongen toepassing van de methode der collectieve bestraffing, heeft gisteren de oppositie in het Lagerhuis danig verontrust. Bij monde van oud-minister Griffiths vroeg zij om een onmiddellijk debat over dc onge regeldheden van Zondag in Kirawara, waarbij zestien Afrikanen het leven lieten. In dit debat, gisteravond gehou den. was Griffiths natuurlijk de officiële woordvoerder voor de La- bouroppositic Met grote nadruk en diepe ernst gaf hij uiting aan de bij de oppositie levende vrees, dat door incidenten als bij Kirawara de ge hele Kikoejoe-stam in de armen van de Maoe-Maoe zou kunnen worden gedreven en dat zich in Afrika een openlijke rassenstrijd zou gaan ontwikkelen. Hij betwij felde of het totale verbod van open bare vergaderingen verstandig was en betreurde, dat de regering niet meer de medewerking van de goedgezinde Afrikaanse leiders had gezocht, die dezen immers hadden aangeboden Ook drong hij aan op het instellen van een officieel on derzoek naar het incident en het uitzenden van een uit alle partijen samengestelde Engelse parlemen taire delegatie. De minister van Koloniën wees echter dit alles van de hand. Voor een nieuw officieel onderzoek voel de hij niets, de feiten waren bekend en zulk een onderzoek zou het be stuur en de politie in Kenia slechts de indruk kunnen geven, dat men niet achter hen stond. Een parle mentaire delegatie oordeelde hij eveneens op dit ogenblik niet juist, met de benoeming van de leden der officiële enquête-commissie zou Al is de strijd in Korea daar mee nog niet geëindigd, het moet toch als een belangrijk resultaat worden beschouwd, wanneer alle landen der VN-, behalve het Sov- jetbok. zich op een enkele resolutie verenigen en als zowel de Aziati sche en Arabische als de Westelijke landen voor de eerste maal tot een gezamenlijke uitspraak komen ten aanzien van een Aziatisch pro bleem Zoals te voorzien was. verzette Rusland zich in de politieke com missie der V.N. Assemblée tegen het Perzische voorstel, dat de mo tie van India voorrang wilde ge ven Een besluit hierover werd ech ter uitgesteld tot Woensdag. Daarna werden binnenskamers diverse groepsbesprekingen ge voerd. onder meei van de Azia tische en Arabische landen, waar bij. naar verluidt. Indonesië in over weging gaf. sommige elementen uit zijn eigen, niet ingediende voorstel als amendementen aan de Indische motie aan te haken. Een bijeenkomst der 21 landen besloot, met algemene stemmen, de gewijzigde Indiase motie voor rang te geven boven het eigen voorstel en dat van Mexico en Pe ru. en nog nader te pogen, een slot paragraaf uit te werken, overeen komstig de daai-toe door Eden en Acheson geopperde suggesties, zo dat in het laatste stadium de rege ling van de kwestie der krijgs gevangenen niet wordt beslist in een politieke conferentie, maar door een nader in te schakelen or ganisatie der V.N. BRIEFJES IN LUCIFERSDOOSJES ..Schrik der smokkelaarskwam onder druk van smokkelbende te staan DEN BOSCH Anderhalf jaar inet aftrek is gisteren voor de Bos sche rechtbank gecist tegen de 36- jarige grenscommies D. R. te Ecr- scl, die aan Belgische smokkelaars bjjna anderhalf jaar lang gegevens verschafte over de tijden, waarop het grensgebied niet door ambtena ren van de invoerrechten en accijn zen was bezet. Verdachte, die sedert Mei 1946 te Eersel belast Was met de controle langs de grens, was een zeer actieve ambtenaar, die de bijnaam „schrik der smokkelaars" had gekregen. In Mei 1951 nam hij echter contact op met een groep Belgische smokke laars. die hij door briefjes in luci fersdoosjes bericht gaf wanneer de grens veilig was voor het smokke len van boter Tot 15 September 1952 heeft hij zo de clandestiene uit voer van boter naar België verge makkelijkt. Voor elk briefje kreeg hij 25. Zo heeft hij ruim duizend gulden opgestreken. Verdachte zei, dat hij onder druk was komen te staan, omdat hij van deze smokkclgroep 250 had aan genomen om een andere smokkel- groep op te ruimen. Hij zou verder in financiële moeilijkheden heboen gezeten. Zijn schoonmoeder, bij wie hij inwoonde, ging hertrouwen, zo dat hij een ander huis moest gaan bewonen en inrichten. Getuigen waren er niet, daar de Belgische smokkelaars het niet had den gewaagd naar Nederland te- komen. De officier zag niet in. waarom verdachte onder druk zou zijn gekomen Hij had bovendien die 250 niet mogen aannemen. Dat was al een ernstige fout. Bo vendien. zo meende hij, had ver dachte blijkbaar niet zo heel erg in de zorg gezeten, want hij had in enkele jaren 600 naar de spaar bank kunnen brengen. echter spoed worden betracht, Griffiths trok na dit antwoord zijn motie in en verzekerde nog eens. dot Labour alle steun zou ver lenen bij het uitroeien van het ter rorisme. Maar hij hoopte tevens, dat er alles aan zou worden ge daan om ook de oorzaken weg te nemen en samenwerking tussen de rassen te bevorderen. Sven Hedin overleden STOCKHOLM Dc bekende Zweedse ontdekkingsreiziger Sven Hedin is Woensdag in zijn woning te Stockholm in de leeftijd van 87 jaar overleden. Hij is meer dan een jaar ziek geweest. WAT VOOR WEER? DE BILT Het KNMI deel mede: De koude lucht uit het Poolgebied, die in de afgelopen dagen een groot deel van Europa heeft overspoeld wordt nu weer teruggedrongen door een warmere luchtstroom afkomstig uit de Golf van Biseayc. Het ziet er evenwel naar uit, dat de op dringende warmere lucht ten Zui den van Nederland tot staan wordt gebracht. Het weer in ons land zal dan ook dc eerste paar dagen tame lijk koud blijven met temperaturen schommelend tussen een paar gra den boven en onder hei vriespunt. Storingsfronten zullen de bewolking tijdelijk doen afnemen en mogelijk kan later enige sneeuw of regen vallen in hoofdzaak in het Zuiden van het land. In Duitsland en Polen komt op het ogenblik in de nacht 2 tot 5 graden vorst voor, evenals in Scan dinavië. Uit Schotland werd van morgen echter plaatselijk meer dan 10 graden vorst gemeld. In Zuid- Frankrijk daarentegen is het zeer zacht met temperaturen tussen 12 en 15 graden. DE nederlaag van Hitier beteken de niet het einde van Duitsland en de Duitsers, maar wel de ondergang van Pruisen. West-Duits- land en Oost-Duitsland zij'n samen gesteld uit deelstaten. Pruisen is er niet meer bij. Grote brokken er van zijn in afwachting van het vredesver drag trouwens door Rusland en Polen ingelijfd: Oost Pruisen, een stuk van Pommcren, Silezië. Maar andere voorheen Pruisische gebieden beho ren thans tot nieuw gevormde deel staten: Neder Saksen, Rijnland-West- falen. En het land, waar Berlijn in ligt, heet Brandenburg; een naam heel wat minder belast met onvrien delijke herinneringen dan Pruisen. De verdwijning van Pruisen van dc staatkundige kaart van ons wereld deel is geen toeval geweest. De geal lieerden hebben zich op het standpunt gesteld, dat het Pruisen is geweest, dat Duitsland zijn geest en zijn stijl heeft opgedwongen en in hoofdzaak verantwoordelijk moet worden geacht voor dc Teutoonse furie, welke voor Europa en voor de wereld zulke ramp zalige gevolgen heeft gehad. DIT Pruisen was geen naar bevol king en grondgebied harmo nisch opgebouwde staat. Naar het Oosten verkreeg het zijn uitbrei ding door kolonisatie en door de buit uit de Poolse delingen. Het Junker type, dat men tot in de Russische ge bieden aantrof cn dat in sterke mate zijn stempel heeft gezet op liet staats bestel. vertegenwoordigde de boven laag, die een vaak nict-Duitse land bevolking, naar middeleeuwse trant aan zich had dienstbaar gemaakt. Dc Westelijke uitbreiding, tot stand gekomen deels al vóór, maar vooral na de Franse tijd, bracht het Rijnland met zijn grote natuurlijke rijkdommen cn een gans anders geaarde bevol king onder Pruisische heerschappij. Dc Rijnlanders hebben zich eigenlijk nooit tot dc Pruisen willen rekenen maar toch heeft bij hen als gevolg mede van het autoritaire karakter van de staat een andere vorm van feoda lisme wortel kunnen schieten: de in- dustiiële. In het Oosten zowel als in het Westen heeft het volk geleerd, zich te onderschikken aan de wil van dc grote heren. DE totstandkoming van het nieu we Duitsland is geen vrijwil lige daad geweest van een uan- tal Duitse landen; de eenheid is door Bismarck opgelegd in de geest van kiezen of delen. Dc gevolgen hiervan is dc staat nimmer te boven gekomen. Dc Pruisische stijl van heersen cn ge hoor/amen heeft alom dc overhand gekregen en gehouden. Hij heeft dc ontplooiing van nieuwe gedachten verhinderd, hij heeft de maatschappij in zijn ontwikkeling geremd, hij heeft kunst en wetenschap in hun uitingen doen verschralen en vergroven. Hij heeft tenslotte in overschatting van het gcwcld'cn onderschatting van de geest verminkt en vernield, wat vele generaties moeizaam hadden opge bouwd. Ziedaar uiteindelijk dc bij drage van Pruisen aan dc historie. En nu heeft zowaar dr Dehler, de Westduitsc minister van Justitie, op het congres van de Vrije Democrati sche (liberale) Partij te Bud Ems uit geroepen, dat Pruisen en „das Reich" moeten herleven. Deze verklaring kan wel gelden als een bewijs, hoezeer sommige leidende Duitse politici nog buiten staat zijn, dc les uit de ge schiedenis te trekken. Dr Dehler ver telde. flat hij tegen dc „gedecentrali seerde eenheidsstaat" is en hij voegde er aan toe, dat Pruisen in een her steld Duits Rijk zijn taak van hand having van de Westerse cultuur in centraal-Europa weer zal vervullen HET zijn verbluffende woorden, wanneer men thans het droevig resultaat ziet van de wijze, waarop Pruisen en het Duitse rijk in het vorige tijdvak de Westerse cul tuur hebben gehandhaafd. „De steppe is over Europa gekomen", schrijft Theodor Plivier in zijn roman „Mos kou". Wanneer op dit ogenblik het Russische gevaar ons werelddeel zo zeer met angst vervult, dan is dat jdist het gevolg van het feit, dat het Pruisische Duitsland in zijn machts drift de Westerse cultuur jammerlijk heeft verzaakt. Dc hemel beware ons voor een herhaling van dit treurspel. „Met ,das Reich1 heb ik het oude heilige Roomse Duitse Keizer rijk bedoeld," zegt minister Dehler nu in een te Bonn uitgegeven verkla ring. Eerlijkheidshalve maken wij hiervan melding, maar het klopt niet. Want ten tijde van dat rijk was er nog geen Pruisen. Meer bewolking Weersverwachting, van Woensdagavond tot Donderdagavond. Half tot zwaar be wolkt met in de Zui delijke helft van het land kans op enige neerslag. Overwegend matige wind uit Oos telijke richtingen. Lichte vorst tot temperatuur om het vriespunt. 27 Nov. Zon op 8 n 20 m onder iS u 35 min.; Maan op 14 u 12 m on der 3 u 20 n. HET WEER VAN VANMORGEN 7 UUR Max temp Ncersl. Weer Wind m/s Gisteren (n 24 u Oslo Geh. bew. N. 4 Stockholm Regenbui O.N O. 3 Kopenhagen Snecuwbu W N.W. 5 Londen Geh. bew. O N.O. 7 Amsterdam Onbew. O.N.O. 2 -IC 0 2 Brussel Parijs Bordeaux Nice Warschau Berlijn Frankfort München Zürich Wenen Geh. bew. Windstil Regen O.N.O. 6 Geh. bew. W G Geh bew N.N.0.1 Regen Windstil Geh. bew O- 5 17 2

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1952 | | pagina 1