Heelal-reizigers komen niet terug „met rijke buit belaan" DEZE WERELD DEZE WEEK Russen willen als eersten vlag op maan planten Van de garderobe naar de regiekamer Grootste probleem nu nog:-„Hoe komen we van Aarde vandaan? Technicolor is bezig tussen echte bloemen en korenvelden Zaterdag 20 December 1952 f~7 (Van een onzer redacteuren) ^ULLEN aardse heelal-reizigers, die over tien, twintig jaar per raket de wereldruimte insuizen, van hun tochten naar de maan en onze zuster-plane- ten „met rijke buit belaan" terug komen? Zullen zij op de „zilveren" maan dit edele metaal maar voor het opscheppen hebben of op Mercurius met de minister van Economische Zaken een handelsverdrag sluiten? Zullen zij met de dochters van Venus amoureuze avonturen beleven of zich tegen de Mars mannen met geweld moeten verdedigen? Niets van dit alles, voor zover de kennis van astronomen op het ogenblik reikt. Trouwens, al die vragen geven nü de toekomstige heelalontdekkers niet de grootste zorgen. Voorlopig piekeren zij nog over het probleem: „Hoe komen wij van de aarde vandaan?" In principe weten zij het wel. maar met principes bereikt men de maan niot. De eerstkomende jaren zitten de onderzoekers nog gebogen over stapels tekeningen en bereke ningen, waaruit zeker eens hèt plan voor de eerste ruimtevaart wordt geboren. Soms nemen zij proeven met verbeterde V2's de Duitse raket- bommen, die in de laatste maanden van de oorlog zo veel schade toe brachten aan Londen maar het is hun nog niet gelukt er één buiten de aantrekkingskracht van de aarde te schieten. U moet de vraagstukken, waarmee de heren worstelen, niet gering ach ten. Om van de aarde geheel los te komen moet een raket een ontsnap pingssnelheid hebben van ongeveer elf kilometer per seconde, dat is 39.600 kilometer per uur. ruim vier keer zo snel als de modernste V 2, die tot nu toe is weggeschoten. Toch twijfelt geen geleerde er aan, dat een dergelijke razende vaart eens zal worden bereikt. Laten we nu maar eens fantaseren, dat we op een goede dag in een raket vrijwel zeker voortgestuwd door een atoom-straalmotor de aarde achter ons hebben gelaten voor de tocht van 385.000 km naar de maan. Eerst doen wij de kunstmatige „maan" aan. die onze helpers al van tevoren hebben „weggeschoten" en die rustig om de aarde draait om atoom-brandstof in te nemen voor het tweede deel van onze sprong in de oneindigheid envoor de terugreis. We hebben ons gehuld in stevige asbestpakken met daaronder vele lagen wollen kleren de wereld ruimte heeft een temperatuur van 273 graden Celsius onder null zitten ergens in de neus van de ra ket en beleven spoedig de eerste grote sensatie van onze tocht, de zwaartekracht veroorzaakt dooi de aantrekkingskracht van de aar de is nagenoeg opgeheven! Alle niet stevig vastgesjorde gereed schappen en instrumenten zweven door de stuurhut, ja. wii zelf voe len ons van alle gewient bevrijd Als wij niet aan onze onbeweeg bare stoelen zijn vastgeriemd zullen wij om en tegen elkaar dwarrelen. Eten zal een uitermate inspannend werk zijn, omdat onze boterham niet op ons bord wil blijven liggen. Als wij water uit een kan schudden zal het dadelijk in duizenden drup peltjes uiteen vallen en door de hut zweven. Alleen met hulp van een rietje zal het mogelijk zijn wat vocht op te zuigen. Vervelen zullen wij heelal-pio- niers ons ongetwijfeld niet: ach ter ons zien wij de zo vertrouwde aarde met haar kibbelende bevol king als een grote bol, waarop spoe dig alleen nog de omtrekken der werelddelen zichtbaar zijn. als niet grote wolkenvelden hen geheel of gedeeltelijk bedekken. En vóór ons laat ons aannemen, dat onze ra ket letterlijk regelrecht naar de maan gaat zien wij het gezicht van het „mannetje" steeds meer vervagen. Kijk, daar doemen al de eerste hooggebergten op. En na on geveer vier dagen kunnen onze pi loten die zorgvuldig de achter zijde van de raket, de straalbuis dus, naar de maan hebben gekeerd op ingenieus geconstrueerde draagvlakken balancerend ons toestel laten dalen. FRANKRIJK heeft de prijs genoemd, waarvoor het de her bewapening van West-Duitsland wil goedkeuren en zelf een volledige bijdrage aan de defensie van West-Europa wil leveren. Deze prijs bestaat uit meer steun van de bondgenoten (dat wil in feite zeggen: Amerika) in Indo-China en een vrije hand voor de Fransen in de Noordafrikaanse protectoraten Tu nis en Marokko, waar de zaken een voor Frankrijk steeds on gunstiger aanzien krijgen als gevolg van communistische intrigues en de welwillende houding, die Amerika totnogtoe tegenover het Arabische nationalisme heeft aangenomen, be weert Parijs. Het eerste beding stelde de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Schuman, Woensdag ifi de te Parijs ver gaderende Raad van de NATO, het tweede, slechts enkele uren later, in de Franse Nationale Vergadering. In de N A.T.O.-conferentle ont moette Schuman veel sympathie. Volkomen begrijpelijk, want C."r door hem opgesomde lijst van of- fers. welke Frankrijk in Indo-China heeft gebracht, was indrukwekkend BOVENOnz raket staat o de maanonz tochtgenoten doen gehul in asbestpakke en met zuurstoj maskers voor - waarnemingen die van grot betekenis kim nen zijn voor d aardse astronc men. De zo verlicht de hoog ste bergtoppen Het is „wassende aarde", zij komt ons voor als een heel grote maan. ONDER: De „dagzijde." van Mercurius is 'een felgcblakerde vlakte, waar geen aa-ds wens kan leven. Het is er zó heet, dat lood er zon smelten. De zon schijnt drie keer zo groot als op aarde, omdat Mercurius„slechts" 58 millioen kilometer van de zon afstaat. (Tekeningen van Ciiesley Bonestell uit „De Sprong in het heelal uitgave Meulenhoff, Amsterdam), kennen Dat zal, wanneer men in het voorjaar van 1953 weer bijeen komt, het reële zaken-doen verge makkelijken. zelfs indien men bedenkt, dat Ame- wachten op do beslissingen rika sinds 1951 een derde bijdraagt 1 A v; in de kosten van de oorlog tegen de Vietminh. Maar of deze sym pathie de Fransen concrete voorde len zal opleveren-7 Het schijnt, dat zij geen prijs stellen op bijstand van troepen, maar vooral materiaal (vliegtuigen, tanks en geschut! en een verlichting in de financiële las ten wensen. Schuman had daarover, achter gesloten deuren, een gesprek met zijn Amerikaanse en Britse col lega's. Acheson en Eden. Werkelijke besluiten kunnen echter eerst wor den genomen nadat Eisenhower op 20 Januari in Amerika de macht van Truman heeft overgenomen. Het zelfde geldt voor talrijke an dere op deze N A T.O.-conferentie besproken onderwerpen: de benoe ming van Mountbatten tot comman dant in het Middellandse Zee-ge bied was een van de weinige tast bare resultaten. Toch was deze con ferentie niet zonder nut. De minis ters konden in volkomen openhar tigheid. internationale problemen met elkaar bespreken en zo eikaars buitenlandse politiek beter leren Sowjetkunstmanen - compleet met Rode Ster- zweven in 24 uur zestien keer rond de aarde STOCKHOLM. De Russendie beweren met zo ongeveer alles op aarde de eersten te zijn geweest, stellen zich voor ook de eersten te zullen zijn, die een bezoek aan de maan brengen. Als men mag geloven wat een soort Russische Jules Verne in het jongste nummer van het tijdschrift „Ogonek" heeft geschreven, zullen de Sowjets binnen 50 jaar hun vlag op de maan hebben geplant. Tegen die tijd zullen Russische kunstmanen, gemerkt met de Rode Ster, elke 24 uur 16 maal om de aarde draaien. Niet hoera roepen! lyf EEN niet, dat we nu met een -LVJ- luid „Hoera, wij zijn er!" uit onze raket kunnen springen om. hard hollend, onze stijve spieren wat los te maken Neen, eerst zul len wij onze zuurstof-maskers moe ten aangespen, want de maan he^ft geen dampkring dus ook geen zuur stof. Let op: het is „volle maan", de zon verlicht en verhit dus de naar de aarde gekeerde zijde. De tem peratuur is er „vandaag" ongeveer honderd graden Celsius. Bij deze hitte kookt op aarde water, wij kunnen dus niet zonder de goed beschermende asbestpakken ..voet aan wal" zetten En bij „nieuwe maan" vriest het op de donkere kant van de maan rond 75 graden, een .„winter" zo streng als wij hem niet kennen. Er zijn nog meer moeilijkheden- water. hout. planten, dieren en al die andere zaken, waar zonder wij, aardelingen, niet kunnen leven, zijn er niet op de maan Zo ver ons oog reikt niets dan kale rotsen, ki lometers hoge bergkammen en enor me „kraters". Pas op, wandel niet te ver van de- raket af. anders zoudt gij misschien verdwalen en van honger en dorst omkomen. Of uw zuurstof raakt op en U zult stikken. Nu wij op ae maan zijn hoevelen van ons droomden zich daar een schone, vredige wereld? kijken we menigmaal met verlan gende blikkch naar de vaak ver wenste aarde en denken: „Het is daar nog zo gek niet. Maai goed. we komen behouden op aarde terug, worden overal har telijk gefêteerd en schrijven dikke boeken over onze ervaringen. Dan komt er een dag als de maan misschien een wel wat bar toeris tenoord is geworden dat we heimwee krijgen naar Mars, onze HOE MOOI ook de bekende „ring' van Saturnus is. de pla neet zelf is minstens zo onher bergzaam als Jupiter, die een dampkring heeft van ammoniak en methaangas. ..buitenbuurman", van de zon af. Hij staat vrij dicht bij ons. hoewel U dat „dicht" met veel zout moet nemen, 't Is gemiddeld nog zo'n 76 millioen kilometer Een electri- sche trein, die constant 130 km per uur rijdt, zou over die afstand bij na.. 67 jaar doen en onze raket, als deze rond 40 000 km per uur zou afleggen, brengt er ons in een kleine drie maanden heen. W ij staan voor niets AAR wij, mensen, staan ten 1 1 slotte wellicht voor niets, wij wagen de sprong en landen op Mars. Zal het daar een veel ple zieriger oord zijn dan op de maan? Eén ding is zeker: er is- water, hoe wel we het misschien nooit vloei baar zullen vinden, maar alleen be vroren. Mars heeft ook een damp kring, maar de lucht is er veel te ijl voor ons, aarde-mensen. Met zuurstofmaskers voor kruinen wij er misschien een tijdje leven, maar welk een hard bestaan zal dat zijn! Het is op Mars als in onze dorste woestijnen: waarschijnlijk is de bo dem er 's zomers met korstmossen bedekt. Bomen, struiken en bloemen zullen we er vrijwel zeker niet vin den, wel geweldige zandvlakten, waar de stomi over raast. De lucht is zo droog, dat onze huid open barst Het temperatuursverschil tus sen dag en nacht is soms wel hon derd graden. En Marsmensen? Wij dwalen nu al enkele dagen rond, maar wii hebben er nog niet een gezien. Dus geen oorlog en maar weer teryg naar de aarde En van daar naar de lieflijke dochters van Venus, de eerste „binnenplaneet' van ons af" Stelt U er niets van voor! Na een reis van 42 millioen kilometer rond 37 jaar met de trein, ander halve maand per raket komen wij er. Van haar oppervlak zien we niets, want onze zuster is reeds ïrullioenen jaren gehuld in een kleed, dat waarschijnlijk van een soort.plastic is. De astronoom Wildt heeft dit beweerd. Hij zegt, dat dit plastic, onder invloed van sterke ultra-violette straling van de zon, zich heeft gevormd uit kool zuur dat volop op Venus aanwe zig is en water. venus gaat, onder haar plastic omhulsel, schuil achter een ondoor dringbaar wolkendek. Zij geeft de mens geen mogelijkheid normaal te ademen: er is minder dan 1/1000 van de hoeveelheid vrije zuurstof die er op aarde is. maar honderden keren zoveel koolzuurgas. Overdag is het er veel warmer dan de mens bij benadering kan verdragen Venus staat véél dichter bij de zon dan de aarde. Haar dochters zullen wel tot dichterlijke fantasie blijven behoren. Even naar Mercurius IVj OG even naar Mercurius de 1 planeet die het dichtst bij de zon staat, „maar" 58 millioen kilo meter een reisje van ongeveer 100 millioen km Van zijn opper vlak weten de astronomen niet veel. Een ding wel. hij heeft géén damp kring, evenals de maan. Mercurius keert de zon. net als de maan ons, altijd maar één zijde toe, zodat het er aan één kant altijd dag is temperatuur rond 330 graden boven nul! aan de andere zijde altijd nacht. Het vriest daar permanent 200 graden. Als U het goed vindt zullen wij ook daar niet landen, het klimaat is er ons te bar. Dus: géén handelsverdrag! Jupiter, de planeet die op Mars volgt in de rij van de zon af, staat gemiddeld 620 millioen kilometers van ons vandaan Hij heefteen dampkring, maar die bestaat hoofd zakelijk uit voor ons uiterst giftige gassen: ammoniak en methaan (moerasgas). Zijn kern is vermoede lijk bedekt met een ijskorst van 25.000 km. dik. wel een bewijs hoe koud het er is. Saturhus. de vol gende, staat zo'n 1300 millioen km van ons af. Het is er minstens net zo onherbergzaam als op Jupiter, hoe mooi ook de bekende „ring" is. Uranus, Neptunus en Pluto. de laat- stcn in de reeks, staan nog veel verder weg, het zal er dus nog veel kouder zijn. Een reis daarheen zal vermoedelijk tot de absolute onmo gelijkheden behoren. Een ding slaat vast: wij zullen het niet meer beleven dat mensen zich Pluto-waarts begeven, de reis is ongeveer 5800 millioen km lang. Trouwens, vermoedelijk hebt U, net als wij, zélfs geen zin in een reis naar de maan. Alleen in onze fan tasie is zo'n tochtje aantrekkelijk. Herziening Woningwet in zittingjaar 1953'54? DEN HAAG. De minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting heeft aan de Eerste Kamer medege deeld, dat hij er met kracht naar streeft een nieuw ontwei p-Woning- wet in het zittingjaar 19531954 in te dienen. Dit hangt echter niet al leen van hem af, omdat omtrent de wettelijke regeling van de ruimte lijke ordening nog nader overleg moet worden gevoerd met andere 1 ministers. Op deze met instrumenten bela den Sowjet-satellieten zullen Rus sische geleerden zich bezig houden met het bestuderefn van de mach tige cosmische straling en het ma ken van foto's van de aarde met behulp van infra-rode stralen. In de stad Kaloega, ten Z.W. van Moskou komt een groot „cosmo drome" en nieuwe Sowjet-satellie- ten zullen kunnen worden gebouwd m twee maanden In zijn met tekeningen van door raketten aangedreven Sowjet-ruim- teschepen verlucht artikel, voorziet de schrijver, A. Sternfield. dat deze ruimteschepen de sprong naar de maan zullen maken in vijf dagen Gestart zal worden van een van de Sowjetsatellieten, die zich in een ellipsvormige baan rond de aarde bewegen en zelf van het „cosmodrome" te Kaloega af *n vier uur te bereiken zullen zijn. De Sowjetschrijver zet uiteen, dat de landing op de maan zal plaats vin den aan die zijde van deze pla neet welke altijd van de aarde is afgekeerd Daar zal het ruimteschip zich losmaken van zijn enorme tanks met brandstofreserve om zich verder op rupsbanden te gaan voort bewegen. Dit zal zijn op de plaats, waar In de veronderstelling van de schrij ver een Sowjet-waarnemingsruim- teschip een jaar eerder de Russi sche vlag zal hebben laten vallen „tQzamen met een document, dat door alle kranten in de wereld zal zijn gepubliceerd." In het artikel dat door een tweede zal worden gevolgd wordt verder een beschrijving ge- geven van het leven op een Sow- I jet-satelliet ..Malaya Luna" ge- naamd waarvan de „bevolking" om de twee maanden zal worden afgelost. Deze kunstmatige Russische sa tellieten zouden zich op een hoog te van 280 km. boven de aarde in een cirkel met een middellijn van precies 13.288 km., voortbewegen met een snelheid, die op papier precies 7.752 meter per seconde zal bedragen. Over de raketmotoren, die zul len worden gebruikt om deze snel heid te bereiken, wordt weinig meer gezegd dan dat ze „zeer krachtig" zullen zijn. an Eisenhower geeft ook enig respijt aan de Westduitse bonds kanselier Adenauer, die zo zijn eigen moeilijkheden met de remili- tarisering van zijn land heeft. Achteraf schijnt hij toch weinig ge lukkig te zijn met het dooi hem gespeelde spel. dat het Constitu tionele Hof verhinderde, zich uil *.t spreken over de grondwettigheid van de verdragen, welke de grond slag van de Westeuropese eenheid moeten vormen. En het uitstel, dat hem alsnog is vergund, blijkt hij te willen gebruiken voor een aller laatste poging, de socialistische op positie voor zijn politiek te winnen en daarmee met een slag alle moei lijkheden. waarop de goedkeuring der Europese verdragen in Bonn stuit, uit de weg te ruimen Twee belangrijke bezwaren hebben de Westduitse socialisten tegen ge noemde verdragen: ten eerste, dat zij de republiek van Bonn niet ge heel situeren in de positie van ge lijkgerechtigde deelgenoot en ten tweede, dat Groot-Brittannie geen deel uitmaakt van de ontworpen Europese Defensie Gemeenschap. Adenauer wil nu in de komende dagen onderzoeken, in hoeverre nog aan de wensen der oppositie tege moet kan worden gekomen en daar toe. na het onderhoud, dat hij met Ollenhauer had. gesprekken hehben met dc Westeuropese leiders Voor wat het tweede deel van zijn ver langens betreft, staan de tot dus ver met de Britten opgedane er varingen hem nauwelijks toe, op succes te hopen. En of hij nog wat extra concessies ten bate van de Westduise souvereiniteit kan los krijgen (hetgeen overigens zekrn- niet zou kunnen geschieden door alsnog wijzigingen in de tekst der verdragen aan te brengen), hangt af van de stemming in Frankrijk, die op haar beurt weer zal worden beïnvloed door de graad der Ame rikaanse welwillendheid in de Indo- Chinese en Noordafrikaanse kwes ties Ook hier dus is het laatste woord in feite aan Eisenhower. \7OND Schuman in de Raad var. v de N.A.TO. na zijn uiteenzet tingen over Indo-China sympathie, in de Franse Kamer kreeg hij, na een serie scherpe uitvallen naar de Verenigde Naties, in verband met DAVID LEAN: EEN CARRIèRE REGISSEUR DAVID LEAN rechtsen John Derry, een van de beide invliegers, die aan Ge luidsbarrièremeegewerkt heb ben en inmiddels zijn verongelukt. 'piEN jaar gel?' HOLLYWOOD AAN HET WERK Dat is nu zo merk waardig jn een film oord als Hollywood. Men deinst er in het geheel niet voor terug, brokken stad met wol kenkrabbers en win kels op geweldige doe ken te schilderen om die de bioscoopbezoe ker als levensecht te slijten. Maar neemt nu eens een palm. Wat is eenvoudiger dan een kunstpalm te ver vaardigen, die jaren meekanr> Of rozen? Waarom geen theero zen en trosroosjes van papier of plastic, die na gebruik kunnen worden opgeborgen na ze even met de plu- meau te hebben afge stoft? Maar nee. waar vijf tien jaar geleden een enorme hoop rommel lag, hebben dc heren van Twentieth Century Fox een even enorme bloemkwekerij uit de grond doen rijzen, zo dat daar nu een tinte lend tapijt van ontelba re bloemen zich uit- Tegen opdrachten ziet men echter niet op. Er den kwam de film „In which we serve'* tot stand De maker was David Lean en het was zijn eerste film. Hij schaarde er zich meteen mee in de rij van zeer kundige gisseürs. Sindsdien heeft hij nog een tiental films ge maakt, en als wij daarvan noemen: „Brief encounter' ..Blithe spirit" e twee films naar boeken van Dic kens, „Great ex pectations" en „Oliver Twist", dan hebt u misschien ook voor uzelf deze Engelsman al thuisgebracht en herkend als de schepper van films, die ook u hebben getroffen. David Lean, die nu 44 is. is werke lijk helemaal van onderop beèonnen in de filmwereld. Als kleine jongen ging hij graag naar de laatste werkstukken van Griffith en De Mille, Pickford en Fairbanks kijken, maar dat had hij gemeen met mil- lioenen kleine jongens. Hij bezocht de Quakerschool en kwam later in de zaak van zijn vader. Beslissend was de dag. dat hij daar wegliep en zich bij de Gainsborough Studios meldde om een baantje Men had een baantje voor dc jeugdige David, in de afdeling die zich bezighoudt met de verzorging van de dostuums St S dcr a(leurs H'J was de jongen, die ze voor motten vrijwaarde en hij kreeg de schertsende titel „Ward- Frankrijk noemt zijn prijs .Enig respijt voor Adenauer strekt onder de zon van Califomlë Men eist voor zichzelf de eer op de eerste te zijn, die een dergelijke groot scheepse kwekerij in het leven heeft geroe- - o^ukuik cuuci uddKue uiumu- pen. En die daarmee de korenvelden er al- derd? assistent-regisseur L|..|. x;i" SLIICI wciiuc llliri W rt [U- "ndrti. T robe .mtetress". .xoiet» al* juffrouw korenveld nodig te zijn. maar op het vast- van de garderobe Al spoedig echter daagde promo- het gebruik van nage- «wn men waiawdm- weinig mm maakte bloemen en Jerrmnst zo bij als klop- te doen dan voor dc thee te zorgen jff fanige far- en de art,sten uit hun kleedkamers HlffraHor. n„ w«iw roepen. maar men is ten minste bij optraden De Holly- de opnamen aanwezig. Lean kreeg woodse kwekers losten gelegenheid het filmvak te leren. Hij kwam tot de conclusie, dat de montagekamer het brandpunt van een filmstudio is. Iedere meter film in potten die naar de komt hier terecht; al het talent en plaats van bestemming iedere vergissing van regisseur, ac- werden vervoerd waar teur cameraman wordt hier cri men toen in staat was {isch bekeken. Lean wilde monteren een wuivend korenveld gestart met het verplaatsen van te filmen. filmtrommels, ontwikkelde hij zich De 32 man personeel tot de beste monteerder van het van de Twentieth Cen- Engelse filmbedrijf. Dat was hij. tury Fox-kwekerij wer. toen Noel Coward hem koos als ken in hun tuinen en medewerker voor „In which we kassen en verzorgen serve". ook de kleurige, kleine Leans jongste film „De geluids parken die verspreid barrière" (Sound barrier) wordt over het gehele studio- binnenkort in ons land vertoond, complex liggen Ze „Een goede film maken is een dienen als landschappe- prestatieheeft hij eens gezegd, lijk schoon èn als aan- „maar de daarop volgende stap. die hoekjes naar volmaaktheid, is oneindig veel moeilijker." heeft men weliswaar weinig meer planten, in filmscènes heeft afgeschaft. Het is een factor van belang geworden sinds Techni color veld wint. Ziet u dus Gregory Peck met een geliefde vrouw ernstig zwijgen tegen een achtergrond van Oostindische kers, dan kunt u ervan op aan, dat de Oostindische kers even echt is als Peck zelf, al wil het weer niet zeggen, dat men de bloemen alleen maar even uit de tuin heeft behoeven te ha len. Door goede zorgen van de kwekers en door overleg heeft men steeds voorraden verse bloemen in voorraad op de ogenblikken, dat ze in de opnamen nodig zijn. het probleem op Ze kweekten een broeikas vol rijpe korenaren trekkelijke voor buitenopnamen. Inmengingin Noord-Afrika Wie zich zelf niet helpt Tito's breuk met Vaticaan V wat hij noemde de „ongeoorloofde inmenging" van deze organisatie in de kwesties Tunis en Marokko, een ware ovatie. Voor hem. die als voorvechter van de samenwerking met Duitsland nooit bijzonder popu lair in Frankrijk is geweest, een welhaast ongekend verschijnsel, dat wel bewijst dat Frankrijk, hoe ver deeld overigens ook, in grote mate eensgezind is ten aanzien van de behandeling der problemen in -de overzeese gebiedsdelen. Het is ove rigens niet zo, dat Frankrijk direct veel te duchten heeft van de be moeiingen van de VN. die het boycot met dc Tunesische en Marokkaanse zaken. Daarvoor zijn de resoluties, die voor een deel door Frankrijks Atlantische bond genoten worden gesteund, te wei nig concreet. Maar de Fransen me nen, ten rechte of ten onrechte, dat het de inmenging van het buiten land is. die Tunesiers en Marok kanen aanzet tot hot. ook deze week weer duidelijk gedemonstreerde, fanatieke verweer tegen de Franse Noordafrikaanse politiek. En de Fransen houden stokstijf vol. dat deze politiek, die er van uitgaat, dat Tunis en Marokko geen Ara bische nationale staten zijn, maar eerder gebieden met een gemengde Frans-Arabische bevolking cn cul tuur en die dus niet gericht kan zijn op de vervulling van zuiver Arabische verlangens, de enig juiste is. Daarom nemen zij hun bond genoten, Amerika in het bijzonder, die er enigszins anders over den ken, hun houding zo kwalijk. AAN de andere kant hebben de bondgenoten alle aanleiding om aan de wijsheid van de Franse inzichten en dat niet alleen ten aanzien van Noord-Afrika te twijfelen De problemen in Indo- China, Tunis en Marokko, mogen een hog zo zware last voor de Fran sen vormen. Frankrijk behoeft niet te zijn, wat het inderdaad is. na melijk de. naar verhouding, zwak ste schakel in de keten der Weste lijke defensie. Naar buiten komt deze zwakte tot uiting in het on vermogen in Europa cen strijd macht op de been te brengen, d-s in overeenstemming is met Frank- rijk's positie van de belangrijkst» staat op het Westeuropese conti nent Dat Indo-China Frankrijk oe- rooft van zijn kader aan officieren en onder-officieren, zoals Schuman betoogde is waar, fhaar evenzeer waar is. dat het euvel snel kan worden verholpen, indien de Fran sen de diensttijd, die op het ogen blik slechts achttien maanden is, tot twee jaar zouden verlengen. Maar Frankrijk had en heeft geen regering, capabel om de zo drin gend nodige, maar onpopulair» maatregel der diensttUdverlenging door te drijven Met deze vaststelling raakt men aan de diepste oorzaak van Frank- rljk's zwakte Het moreel van d» natie heeft zich nog niet hersteld van de slagen, welke het in de laat ste oorlog moest incasseren: er be staat in het huidige Frankrijk een wijd verbreid defaitisme, cen on geloof aan het vermogen van het land. zich te verdedigen. Deze on zekerheid heeft geleid tot een po litieke verdeeldheid, die Frankrijk in vele opzichten onregeerbaar maakt Pinay, de huidige premier, die bij zijn ambtsaanvaarding een vrijwel onbekende grootheid was, heeft zich totnogtoe eigenlijk slechts kunnen handhaven, omdat niemand onder de meer vooraanstaande po litici het baantje aandorst. Een wetsontwerp tot verlenging van de diensttijd zou hem echter zeker de politieke nek hebben gebroken. Maandag staat het leven van ziin kabinet weer eens op het spel voor een zaak van heel wat minder be lang en het is zelfs zeer de vraag, of hij ook ditmaal de meerderheid achter zich zal krijgen. Natuurlijk moet men hopen, dat Eisenhower de Fransen in Indn- China tegemoet zal komen en ten aanzien van Tunis en Marokko de weifelende politiek van Truman zal vervangen door wat meer recht lijnigheid. Maar het bliift waar. dat Amerika Frankrijk niet zal kunnen redden indien het niet bereid is zichzelf te helpen. EEN andere zwakke plek in de vordedigingsring van het Wes ten vroeg deze week om aandacht. Het heeft weinig zin. op deze plaats een onderzoek in te stellen naar de diepere oorzaken van de breuk tus sen Tito's Joego-Slavie en het Va ticaan Belangrijker is voor het ogenblik, de gevolgen te bezien, die deze breuk moet hebben Daar van is het ongetwijfeld de verder? verslechtering in de betrekkingen tussen Joego-Slavië en het katho lieke Italië bet meest onrustbarend. Een oplossing immers van de kwes tie Triest, die nog altijd eon van de grootste hindernissen is voor de nolitieke en militaire samenwerking van het Westen met Tito, zal er nog moeilijker door worden. Ook moeten de toch al niet stevige ban den tussen dc katholieke leden va:i de NATO en Joego-Slavië door de breuk met Rome losser worden gemaakt En het Amerikaanse Con gres. dat in zijn meerderheid de Joego-Slavische regering toch al tijd al met scepticisme heeft be schouwd, zal zich zonder twijfel nog iets recalcitranter tonen, wan neer het weer dollars voor Tito moet fourneren. Al met al een si tuatie. die het Westen, dat het zich niet kan veroorloven het strategisch zo belangrijke Joego-Slavië van zich te vervreemden, bijzonder slecht gelegen komt.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1952 | | pagina 5