DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Ontvluchte SS-ers bij Kleef
gepakt en weer vrijgelaten
Winnaar opstelwedstrijd
vertrok naar New York
Onder wij zer s waar schu wen
voor krachten der reactie
Ierse premier De Valera in
zijn land terug
Verkiezing van Miss France in
sfeer van bevroren pepsodent
Droeve nasleep van proef
met vrijheid in Portugal
LEGER EN
DOORBRAAK
Verzoek om uitlevering schept
moeilijke politieke problemen
12e Jaargang, no. 306
Dinsdag 30 December 1952
Opgericht door de Stichting ..Het Parool" - Giro 510330
Bank: Rotterdamsche Bank - Postbus 9 Abonnements
prijs 47 cent p. w. of 6.05 p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie eu Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
Telefoon redactie 4291 —r, Telefoon administratie 6235
HOOFDREDACTEUR: TJ DE BOORDER
DEN HAAG. Het bericht, dat ons Maandagnamiddag be
reikte, van het overschrijden der Duitse grens bij Berg en Dal
door de zeven uit de Bredase gevangenis ontvluchte politieke
delinquenten, werd in de afgelopen nacht bevestigd door de
mededeling van hun arrestatie in Kleef. Doch op deze arresta
tie volgde vrijwel onmiddellijk hun vrijlating door de rechter
in Kleef, als.politieke vluchtelingen.
verhoudin-
Deze rechter heeft de zeven de
linquenten vrij gelaten op grond
van art. 16 van de West-Duitse
Oost-Duitse sowjet-regering en zijn
mogelijke arrestatie en berechting.
Het is bekend, dat Eisler reeds
enige tijd geleden in ongenade geval
len is bij hooggeplaatste Duitse com
munisten Welingelichte kringen zei
den, dat hij al weken lang gevolgd
werd door twee leden van de M V
Dde geheim? Sowjet-politie
In de officiële bekendmaking werd
gezegd, dat het bureau van de voor
lichting zijn taak had vervuld en dat
deze thans zal worden overgenomen
door de persdienst van de premier.
Eisler in ongenade
Oost-Duits ministerie
van voorlichting
opgeheven
BERLIJN Het Oost-Duitse ka
binet heeft Maandag officieel bekend
gemaakt, dat het ministerie van
voorlichting, dat onder leiding stond
van Gerhard Eisler, ontbonden is. In
de bekendmaking werd de naam Eis
ler niet genoemd, maar het scheen
een aankondiging van Eisler's ver- j
wijdering uit de regering van de 1 grondwet, die politieke vluchtelin
gen asylrecht garandeert De juist
heid van dit vonnis wordt betwij
feld. temeer waar hier de vraag
rijst of de Duitse justitie in dezen
kan handelen zonder ruggespraak
met de Engelse bezettingsautoritei
ten.
In de afgelopen nacht vernam het
ANP van de politie te Kleef, dat
de zeven ontsnapte gevangenen
Zaterdagnacht in Kranenburg (even
over de Duitse grens, tussen Nij
megen en Kleef) door de Duitse
douane waren gearresteerd en ver
volgens voor een functionaris van
de Duitse politie naar Kleef ge
leid.
De reportage-afdeling van de
NCRV. die Maandagavond in haar
radiokrant melding maakte van de
arrestatie, deelde het ANP mee. na
der uit officiële Nederlandse bron
in Bonn te hebben vernomen, dat
de vluchtelingen door de justitiële
autoriteiten te Kleef zijn vrijgela
ten, na betaling van een boete
wegens illegale grensoverschrijding.
Het feit. dat de zeven ontsnapten
hun toevlucht in Duitsland hebben
gezocht, zal waarschijnlijk zowel de
Nederlandse als de Duitse regering
voor een aantal moeilijke proble
men stellen De Nederlandse rege
ring zal moeten uitmaken of zij de
Duitse wil vragen de voortvluch-
tigen op te sporen en uit te leve
ren. de Duitse zou door een der
gelijk verzoek in een hele reeks
politieke en juridische perikelen
verzeild raken, seint onze corres
pondent m Bonn
De eigenlijke vragen blijven van
j politieke aard: willen de Duitse
autoriteiten bescherming verlenen
aan Nederlandse oorlogsmisdadi
gers? Acht de Nederlandse regering
het gewenst de Duitse regering m
een positie te brengen, waarin zij
op die vraag eventueel met ..ja"' zou
moeten antwoorden? In een tijd
waarin het om zulke grote belangen
als de vormgeving van Europa's j
toekomst gaat, kan dit probleem I
dat door de sentimenten waarmee
j het geladen is in betekenis uit-
arresteerd. Washington kondigde groeit over de hoofden heen van
toen het verzoek om uitlevering de zeven betrokkenen een j
aan> I hoogst onaangename hypotheek op
Bidault krijgt geen
steun bij socialisten
PARIJS. De Franse socialisten
hebben Bidault. die door president
Auriol werd aangezocht een regering
te vormen. Maandag medegedeeld,
dat zij zijn program onaanvaardbaar
vinden.
Maandagavond deelde Bidault me
de. dat hij, indien hij er in zou sla
gen een kabinet te vormen, de afge
vaardigden zal verzoeken vergaande
nieuwe bevoegdheden voor de rege
ring goed te keuren Deze nieuwe be
voegdheden zouden voornamelijk het
gebied van de economie betreffen.
Over het Europese legerverdrag
zeide Bidault dat het „uit de ijskast"
gehaald moet worden. Hij achtte het
toevoegen van nieuwe bepalingen
aan het verdrag denkbaar.
Formeel uitlevering
van Adonis gevraagd
DEN HAAG. Eerst thans is
door de Amerikaanse -ambassade
formeel de uitlevering gevraagd
van de Amerikaan Adonis, onder
overlegging van de authentieke
documenten, waarin omkoping ten
laste wordt gelegd Op verzoek
van de Amerikaanse regering is
Adonis geruime tijd geleden^ ge-
de NederlandsDuitse
gen blijken
De Bondsrepubliek zou een voor
treffelijke indruk op de Nederland
se publieke opinie maken door een
prompte uitlevering. Maar het is de
vraag, of de Bondsregering de moed
en de middelen heeft dit te doen.
Opvallend is. dat tot dusver de
grote Duitse bladen met geen woord
van de kwestie reppen. Alleen de
Bonner Rundschau" brengt het be
richt van de ontvluchting, maar
over de gebeurtenissen aan Duitse
zijde van de grens ook weer geen
woord.
De Bredase strafgevangenis heeft
sinds Maandagavond zes uur een
speciale bewaking Mannen van de
rijkspolitie met karabijn patrouil
leren buiten het gebouw en op de
binnenplaats. Om de gevangenis
branden nu dag en nacht de lam
pen. Deze voorzorgsmaatregelen
heeft men op last van Den Haag
moeten nemen.
Fietser, die onverwacht
overstak, doodgereden
MAASTRICHT. Een arbeider
van de Enci. de 57-jarige F H. V
fietste Maandagmiddag tussen een
groep collega's Daardoor merkte hij.
toen hij onverwacht linksaf sloeg,
de vrachtauto van de Enci niet op.
welke in dezelfde richting reed.
Hij werd tegen de grond gesmakt
en in zorgwekkende toestand naar
het ziekenhuis St Annadal overge
bracht waar hij kort na aankomst
overleed
N.O.V. wenst een rechtvaardige en een
dem ocratiscli e sant en leving
DEN HAAG. In zijn openingsrede op de algemene vergadering van
de Ned. Onderwijzers Vereniging in het Kurhaus heeft de heer Jac.
Lootsma gewaarschuwd tegen de reactie, welke de kop weer opsteekt. De
N.O.V. dient dit gevaar te onderkennen en te bestrijden Wij wensen, zo
zei hü, een rechtvaardige democratische samenleving met een onderwijs
stelsel, dat daaraan beantwoordt.
MINISTER DE VALERA is weer
thuis. Maandenlang is hij door
prof. dr H. J. M. Weve behan
deld in het Utrechtse Ooghjders-
gasthuis. Maandag vertrok hij ein
delijk per vliegtuig naar zijn land,
uitgeleide gedaan door mrs Jose
phine McNeill, de Ierse gezante
in ons land.
Woorden van lof richtte spreker
aan het adres van de afgetreden
minister van Onderwijs prof. dr
F. J. Th. Rutten. die hij een op
vele punten deskundig minister
noemde en een man van een brede
visie. Hij hoopte dat minister Cals
de voetsporen van zijn voorganger
zou drukken en dat men vrucht
baar met hem zou mogen samen
werken.
Met blijdschap memoreerde hij
hoe de openbare school in Neder
land groeit en bloeit, ondanks ver
zet in sommige kringen. Als be
langrijke aangelegenheden waar
mee het hoofdbestuur zich in het
komende jaar bezig zal houden
noemde hij o.a. de gemeenteclas
sificatie. de herziening van de
Pensioenwet en de stichting van
een huis voor gepensionneerden te
Oosterbeek. De N.O.V. telt thans
meer dan 15000 leden en heeft een
groei van 1000 leden per jaar.
TRIJNTJE ROMKES, die Maan
dagmorgen is geboren, is Urks
5000-ste inwoonster. Oma en opa
Romkes bekijken trots hun klein
dochter, die zich uiteraard volko
men onbewust is van de vreugde,
welke zij op het voormalige Zui-
derzee-eiland heeft verwekt.
Grote waardering voor het werk van de
Ltrechtse chirurgen
AMSTERDAM. Na een verbluf van meer dan vier maanden In het
Oogludersgasthuis te Utrecht is Maandagmiddag de Ierse minister-presi
dent De Valera van Schiphol naar zijn land teruggekeerd. Hij verklaarde
huiswaarts te keren met een gevoel van grote dankbaarheid voor de me
dische behandeling, welke hij in Utrecht ontvangen heeft. Hü werd be
handeld door prof. dr H. J. M. Weve. Vóór zün vertrek heeft hü door een
verklaring het waas van geheimzinnigheid opgeheven, dat over zün oog
aandoening gehangen heeft.
„Reeds een aantal jaren," aldus handeling in het Oogljjdersgasthuis
de verklaring van de Ierse minis
ter-president. ,,\vas mijn gezichts
vermogen verre van voldoende en
in Augustus j.l. werd een nieuwe
toestand geconstateerd. Het net
vlies was gedeeltelijk los geraakt
en algehele blindheid dreigde. Dit
was de reden, dat ik naar Utrecht
kwam. Het resultaat van de be-
Zeventienjarige drie
maanden uit logeren
(Van onze Gooise correspondent»
BUSSUM. Zondagavond laat is
Theodoor Paul Hakeem van Lohui-
zen uit Bussum, in de omgang Ha
keem genoemd, van Schiphol naar
Amerika vertrokken. Hakeem is ze
ventien. leerling van het Hilversums
gymnasium, klas 5 A. Hij zal op 21
Maart in het Waldorf Astoriahotel
te New York ten overstaan van 2000
Amerikaanse studenten de Neder
landse schooljeugd in een groot fo
rum vertegenwoordigen.
Dat forum zal het sluitstuk ziin
van een internationale prijsvraag,
uitgeschreven door de ..New York
Herald Tribune", in samenwerking
met de Unesco, een prijsvraag voor
de beste opstellen in het Engels over
de Verenigde Naties
Dertig opstelschrijvers uit dertig
landen gaan dat forum houden in
New York. maar hieraan vooraf gaat
een verblijf van drie maanden in
Amerika, gedurende welke zij in
Amerikaanse gezinnen worden op
genomen. Hakeem logeert in New
York twee weken bij een familie in
een der voorsteden en zal daar een
High School bezoeken met een zoon
uit die familie. Verder staan op zijn
lijstje nog vier andere families,
waar
ik er mee bezig was. viel het toch
niet mee." vond Hakeem zelf be
scheiden „Ik troostte mij maar mei
de gedachte, dat de anderen het ook
niet gemakkelijk zouden vinden."
Kort voor zijn vertrek is de gym
nasiast voorgesteld aan de Ameri
kaanse ambassadeur Selden Chapin.
Hakeem is een grote liefhebber
van muziek. Hij componeerde een
Kerst-cantate, die hij vóór zijn ver
trek naai Amerika ten doop heeft
gehouden. Op het Hilversumse gym
nasium heeft hii de cantate gediri
geerd: zij werd uitgevoerd door het
schoolorkest.
„Misschien ga ik wel in de mu
ziek." zegt hij. Maar zeker weten
doet hij het nog niet. Trouwen
daar hoeft hij zich nog niet druk
over te maken. Voorlopig wacht
Amerika met open armen.
is, dat het netvlies nu geheel op
nieuw is vastgemaakt en mijn ge
zichtsvermogen thans weer is. zo
als het was vóór de aandoening
zich voordeed. Tengevolge van het
lange verbluf in het ziekenhuis zal
het nog enige tüd duren eer ik al
mjjn officiële plichten weer zal
kunnen vervullen."
Toen de heer De Valera Maan
dagavond op het vliegveld in Du
blin aankwam, was de president
van Ierland O'Kelly. de eerste, die
hem welkom heette. Ter begroe
ting waren de meeste leden van
zijn regering aanwezig, alsmede de
Nederlandse gezant jhr Snouck
Hurgfonje.
Te Manchester, waar het vlieg
tuig van de Ierse premier een
tussenlanding maakte, gaf De Va
lera tegenover de pers uitdruk
king aan zijn grote waardering
voor het werk van de Nederlandse
chirurgen, die de operaties aan
zijn ogen verricht hebben De Va
lera zeide, Nederland weer te wil
len bezoeken, indien hij beter zou
zijn. om meer van het land te zien.
Tenslotte sprak de heer Lootsma
de hoop uit, dat bekwame onder
wijskrachten. die in hun jonge ja
ren niet allerlei bij-akten hadden
gehaald in de toekomst toch het
zelfde salaris zouden krijgen als
zü die dit wel hadden gedaan, te
meer daar deze bij-akten vaak
volkomen overbodig voor het prac-
tisehe onderwijs zijn
De vergadering hechtte haar goed
keuring aan een fusie tussen de
N.O.V. en de Bond van Onderwqze-
ressen bü het Voorbereidend Onder
was.
Ollenhauer houdt
voet bij stuk
BONN. In zün Maandag uit
gesproken Oudejaarsrcde houdt
Ollenhauer, de nieuwe leider van
de sociaal-democratische oppositie
in West-Duitsland voet bij stuk
tegen Adenauer. Uit de verschil
lende verlangens, die Ollenhauer
tot uiting bracht, blijkt duidelük,
dat het onderhoud tussen beide
staatslieden geen aanwüsbaar re
sultaat heeft opgeleverd. De so
ciaal-democraten houden aan hun
eisen vast.
De voornaamste daarvan is die
van het uitschreven van vervroeg
de verkiezingen. De sociaal-demo
craten blijven hameren op de ge
dachte, dat alleen een nieuwe
Bondsdag zich over de Conventie
van Bonn en het EDG-verdrag kan
uitspreken.
Overigens wil Ollenhauer de
nieuwe Bondsdag niet laten oor
delen over de verdragen in hun
huidige vorm, doch over belangrijk
gewijzigde verdragen. Vandaar dat
hij, los van het tüdstip der verkie
zingen, opnieuw krachtig aandringt
op nieuwe onderhandelingen met
de vrije wereld. Zoals de verdra
gen er thans uitzien, zijn ze z.i.
onaanvaardbaar.
Arbeiders bedwelmd
door benzinedamp
(Van onze correspondent)
HELMOND Maandagmorgen
raakte te Gemert. in de werkplaats
van het aannemersbedrijf G. Hen
driks en Zoon een bak met ben
zine in brand. De 44-jarige chauf
feur Van den Berg en dc 43-jarige
electricicn Munsters konden, door
de enorme rookontwikkeling, niet
tijdig de werkplaats verlaten. Toe
snellende buren slaagden er in de
mannen naar buiten te brengen,
M. moest in levensgevaarlijke toe
stand naar het ziekenhuis worden
vervoerd, v d B kon. na genees
kundige behandeling, ter verdere
verpleging naar huis worden ver
voerd.
Slot van bet ..feest": vermoeide-meisjes
in goedkope wintermantels
(yan onze reisredacteur)
CHAMON1X Ik heb „Miss
nee" zien kiezen Voor dc in-
van
r hü bezoeken cn blijft lo- eang van het Hclel-Casino
jn. Reizen naar Toronto en Wash- Fmr--
ington vormen een onderdeel van dit
verblijf in Amerika Hakeem zal
o.m. voor het ministerie van O. K
en W een verslag van zijn avo:itu-
ren schrijven
Hakeems ouders vertelden ons
dat hu .eraac schrijft en uidei-
goede opstellen maakt. „Maar toen
Nu „colleges" aan de
beurt zegt McCarty
WASHINGTON. Senator Mc
Carty (Rep.) heeft Maandag ver
klaard, dat een van de eerste din
gen, die hij zal doen in het nieuwe
Congres, zal zijn een onderzoek in
stellen op de Amerikaanse ..col
leges' naar staats-ondermijnende in
vloeden „Het zal hoogst onplezie
rig werk zijn en ik verwacht, dat
de hel zal losbreken en dat er ge
schreeuw zal zijn van interventie
in de academische vrijheden", aldus
McCarty. Maar hij zei voorts te
geloven, dat het van groot belang
is „de communistische denkers" uit
de „colleges" te verwijderen.
gine deed indrukwekkend en mon
dain te lijken, ontving mjj een ma
gere en nerveuze meneer, die me,
lussen t-vee tics van zijn bovenlip
in vertelde, dat hij secretaris was
van bet „Comité Miss Fiance".
„Wie hebben dat comité geko
zen?" vroeg ik.
..Maar wij zelf natuurlijk." ant
woordde hij met grote verwonder
de ogen. „Wij zijn ook de jury. Wij
komen uit verschillende, eh. intel
lectuele milieux. Ik b.v.." ging hij
voort met een schuchter schouder
ophalen, „kom uit de artistieke
wereld."
Even dieper graven was vol
doende om mij ervan te verzeke
ren dat dit niets te maken had
met Picasso of Shakespeare het
was meer iets in de buurt van de
Place Pigalle.
Het comité was tijdens de be
zetting geboren, bij wijze van
spreken, als je hem ten minste
hoorde, in hei verzet. Dat ver
klaart waarschijnlijk zijn beweeg
lijkheid. De comité-leden reizen
alle grote toeristencentra van
Frankrijk af. om er de misses,
„Miss Trouville", „Miss Cascogne"
weg te plukken. Een hele levens
vulling!
I In hoeverre het een broodwin-
j nine is, kan ik niet beoordelen. In
1 elk geval zagen de overige vier
leden van het comité er allen even
j welvarend uit in schone, in
smetteloze truien, pullovers en
skibroeken, die nog nooit een
sneeuwvlok laat staan een ski ge
zien hadden.
Wie financiert nu zo'n avond?
De hotels, de plaatselijke afdelin
gen van de V.V.V.. een paar fabri
kanten van huishoudelijke artike
len als likeuren, luxe-parfums,
„bikini's" en andere op het vij
genblad geïnspireerde badpakken
plus een deel van de Parijse pers.
En met reden. Want als iets mé
deze avond duidelijk geworden is.
dan is het wel, dat zo'n soirée een
gratis voorstelling is voor de pers
fotografen: sex-appeal zonder en
treegelden en zonder auteursrech
ten De bolletjes van de gebruikte
fotolampen rolden op een gegeven
ogenblik als knikkers over de
grond.
- „De winnares", zo zei mij het
comité-lid. „krijgt 300.000 francSi
Dal. is altijd meer. dan ze zelf ver
dienen kan, is het niet en een
filmcontract misschien", voeg
de hij er aan toe. „In elk geval."
herbegon hii. geheel en al artist
nu weer, „wij willen haar de we
reld in sturen als ambassadrice
van de Franse cultuur. Miss France
is nog nooit in uw land geweest,"
zei hn mij en ik stamelde haastig
een verontschuldiging.
Het bal was inmiddels al be
gonnen en onder het gedempte
avondlicht danste het kiezerscorps
in smoking en in avondjurk en
„apres-ski", wang aan wang in
het dromerig besef van hun ver-
antwoordelijkheid
Toen zweeg de muziek. Het to-
I neeldoek spleet open en een dei
welgevulde comité-leden stelde de
tien „finalisten" aan het publiek
voor met een paar passende woor-
den en een intiem vraaggesprekje.
„Uw leeftijd?"
Achttien jaar."
„Wat wil u het liefst?"
Ze wilden allemaal trouwen en
toneelspelen en dan liefst niet al te
kleine rollen. De eerste opteerde
voor Scarlett in „Gejaagd door de
wind" en de tweede, een schalkje
met een Moors tintje, bood zich
aan voor treurige amoureuze rollen.
„Anna Karenina" verduidelijkte ze.
Anna Karenina in dit tenue we
hebben meer gezien gisteravond* dan
zelfs Tolstoi gedroomd heeft. Een
zag nog kans. een goede wens voor
haar arme moedertje in te vlechten.
dat weinig geluk in het leven had
gehad", hetgeen een golfkuifje van
ontroering over het blootgeschou-
derde deel van de zaal deed gaan.
Zo defileerden ze ons voorbij
allen met dezelfde glimlach, die me
onmiddellijk deed denken aan be
vroren pepsodent en de avond-
(Zie ver dei pag. 3)
Salazar brengt politieke tegenstanders
voor bijzonder gerechtshof
Salazar, minister-president van Portugal, Is een proces begonnen tegen
zijn felste politieke tegenstanders. Een en ander wordt beschouwd als een
nasleep van dc verkiezingsactic voor dc huidige president Calvelro Lopes.
De aangeklaagden hoge offi
cieren en ambtenaren, die tijdens
het. regiem van Salazar belang
rijke posten hebben bezet be
hoorden tot het comité, dat tegen
over de candidaat van Salazar een
ander op de lijst zette: admiraal
Quintao Meireles. Martin Reis
(voormalig hoofd van de politie)
en de kapitein Gavao, ex-inspec
teur van de koloniën, zijn de
meest bekende figuren in dit pro
ces ook zij vervreemdden van
Salazar. verontrust door de cor
ruptie, die in zijn omgeving heer
ste.
De verkiezingsactie was destijds
door Salazar bruusk onderbroken,
toen bleek dat de vergaderingen
van de oppositie veel succes had
den, tè veel. Na zijn verbod werd
ook de oppositiegroepering ver
oordeeld. Maanden later volgden
de arrestaties van de voormannen
De proef met „de vrijheid" had
slechts enkele weken geduurd
als vanouds voerde hel oppositie-
spel de deelnemers naar de ge
vangenis.
De beklaagden worden ervan
beschuldigd tegen de staat te heb
ben gecomplotteerd. Ook zouden
zij een poging tot opstand hebben
voorbereid. Zij ontkennen hard
nekkig. Zij waren zeggen ze
bezig met het oprichten van een
nieuwe partij. Dat (tussen twee
haakjes) maakt hun positie nu
niet sterker. In de propaganda-
folders. die door het bureau voor
tourisme onder de vreemdelingen
worden verspreid, staat te lezen:
„Ieder, die tegen de partij van
Salazar is, is tegen de staat: wie
tegen de staat is. is tegen de na
tie: wie tegen de natie is. is een
volksvijand".
In heel Portugal wordt gecon
spireerd het js vrijwel de enige
vorm van politieke activiteit, die
nog is overgebleven. Maar ai die
conspiraties zijn onschuldig van
karakter Men moet wel niets van
de Portugese volksaard begrijpen
om te geloven dat de aangeklaag
den een lijst van personen die
moesten worden gedood hadden
opgesteld, zoals hun voor de voe
ten wordt geworpen. De voor
naamste getuige a charge, heeft
tijdens de eerste zitting al zijn
verklaringen die belastend waren
voor de beklaagden, weer inge
trokken. Hij werd meteen gear
resteerd.
De voornaamste verdachte is
ongetwijfeld Galvao. Hij is de
meest energieke figuur Hij is ook
de gevaarlijkste man hij weet
het meest van de corrupties af.
Galvao maakte een rapport over
wat hij in de koloniën zag. Hij gaf
dat aan Salazar. Deze weigerde te
ageren Toen diende hij dat rapport
in bii het parlement. Daarna werd
hij gearresteerd. Het rapport was
ter zitting „aanwezig", maar het
materiaal waarop het berust de
gedocumenteerde bewijzen ervoor
is weg, veilig opgeborgen waar
schijnlijk. Galvao zal de zwaarste
straf v/el krijgen. Maar men kan
toch mot ongedaan maken, dat
alle figuren die een goede morele
reputatio hadden, het regime de
rug hebben toegekeerd Zelfs met
veel propaganda is zoiets onmo
gelijk.
HET K.V.P.-Kamerlid, magister
Stokman, heeft minister Staf
vragen gesteld over het uit-
zonderiugsverlof van vier dagen, dat
kan worden verleend aan die militai
ren, die bezinningsbijeenkomsten van
het Humanistisch Thuisfront wensen
bij te wonen. De heer Stokman gaat
er van uit, dat het onjuist en ook niet
volgens afspraak is, dat een tehuis
van het Humanistisch Thuisfront op
één lijn wordt gesteld met enige reli
gieuze vormingscentra; cn hij heeft
er vooral bezwaar tegen dat het blijk
baar voor dc militairen minder moei
lijkheden oplevert, de humanistisch
dan de religieuze cursussen te bezoe
ken.
Voor het ogenblik hebhen wij geen
behoefte, op de strekking van dit deel
van de vragen in te gaan. Er lijkt ons
reden, het ministeriële antwoord met
belangstelling af tc wachten. Wel is
er naar onze mening aanleiding, de
aandacht tc vestigen op een pikante
noot in de concluderende vraag van
de heer Stokman, welke luidt of de
minister niet van mening is, dat het
lichtvaardig gelegenheid bieden aan
militairen tot het hijwonen van hu
manistische cursussen bij sommige
ouders terecht bezwaren kan doen
rijzen tegen de vervulling van de
dienstplicht door hun kinderen.
Wie even nadenkt, beseft, op welk
glad ijs de geachte afgevaardigde zich
hier begeeft. Schuilt het gevaar alleen
in de humanistische cursussen? Le
vert het dan ook geen bezwaren op,
dat een rooms-katholieke militair ver
toeft op dezelfde chambiee met sol
daten, die hun geestelijke vorming
bil dc humanisten opdoen? Wij mogen
verder gaan: is het vertrouwd, dat in
het leger rooms-katholieken omgaan
met protestanten en beide categorieën
met humanisten en a-religicuzen?
Kunnen er geen ouders komen, die
verklaren: wij gaan er niet mee ac-
coord, dat onze kinderen in zo'n leger
hun dienstplicht vervullen?
DE heer Stokman koestert hier
voor klaarblijkelijk geen vrees;
maar er is volgens ons alle
aanleiding om te wijzen op het feit,
hoezeer het leger een doorbraak-in-
stituut is van de eerstp orde en hoe
zeer zijn inrichting strijdt met alle
opvattingen omtrent opvoeding en
vorming in de eigen sfeer. In het leger
bestaan contacten, die overal elders
zoveel mogelijk worden vermeden en
bestreden. Jongens uit allerlei delen
des lands cn van allerlei gezindte
worden dragers van dezelfde wapen
rok en gaan als gelijken met elkaar
om. Zij worden onderricht door offi
cieren van eveneens allerlei schake
ring. Velen van hen, die zich voor
eerste oefening onder de wapenen be
vinden, zijn nog zeer onrijp en vat
baar voor allerlei invloeden.
Toch protesteren magister Stokman
en anderen hier r\iet tegen. Wat op
andere plaatsen niet mogelijk is, kan
in het leger wel. Er is daar zelfs over
leg tussen aalmoezeniers en leger-
predikanten; inter-kerkelijke samen-
sprekingen dus, gelijk die in de zoge
naamde burger-maatschappij slechts
in de hoogste geestelijke nood tijdens
de jongste oorlog geoorloofd werden
geacht.
WAAROM dit zo is, vermogen
wij niet te verklaren. Hoofd
zaak is intussen, dat het zo is.
Het leger is één dier instellingen
waarin mensen van zeer verschillende
geestelijke komaf met elkaar mogen
verkeren. Er zijn overigens meer van
die instellingen. Er zijn wetenschap
pelijke instituten, er zijn allerlei ver
enigingen, cr zijn besturen en com
missies waarin rooms ei. on-rooms,
protestants en on-protestants, op de
meest vriendschappelijke en de meest
vruchtbare wijze met elkaar samen
werken.
Hoe zit dit; waar ligt dc begren
zing? Wie het weet, zegge het ons.
Nogmaals, ons is het niet duidelijk,
waarom dezelfde mensen, die op het
ene terrein in allerlei afgesloten de
len moeten opereren, op ander en
vaak veel belangrijker gebied het wel
met elkaar kunnen doen en het opper
best met elkaar vinden ook Men
denke alleen maar aan de velerlei
openbare lichamen: raden, staten,
parlement Nederland i« en blijft een
wonderlijk land.
Enige regen of sneeuw
Weersverwachting,
geldig van Dinsdag
avond tot Woensdag
avond:
Half tot zwaar be
wolkt met rijdelijk
enige regen of sneeuw.
Geleidelük stijging
van temperatuur.
Zwakke tot matige
wind tussen Zuid-
Oost en Zuid-West
31 Dec Zon op 8 ij 48
m. onder 16 u. 38 min
Maan op 16 u. 41 m. on
der 9 u. 22 m.
HET WEER VAN VANMORGEN 7 UUR
Max temp Neorsl
Weer Wind m/s Gisteren in 24 u
Uslo
Stockholm
Kopcnhdgr
Londen
Amsterdam
Brussel
Parijs
Bordeau
Nice
Warseha"
Berlijn
Frnnkfoi
Münehen
Zurich
Wenen
Sneeuw
Sneeuw
Cch beu
Mist
Mist
Gch bev
Geh bcw.
Regen
Regen
N'evel
N'evcl
~ch. bcw.
Mist
Geh. bew.
Sneeuw
N.N.O. 2
O 2
W. 4
O N O. 3
Windstil
O. 4
O N.O 6
ON O 6
W.N.W. 2
Windstil
Windstil
N O. 3
O.N.O 2
O N O. 4
Windstil
