L Dinsdag a.s. interpellatie over ontvluchte misdadigers GELEZEN Za I r Critiek op nota-Rutten op onderwij zer scongres Dutje Verstandsverbijstering na Weens „vredescongres' MET DE „BASTIAAN" OP HARÏNGTEELT V.S. beperken invoer van zuivel in poedervorm EERSTE KAMER SLUIT 1952 AF Omzetbelasting op tijdschriften houdt 1 Januari op en gewogen Adonis beticht van omkoping Sensatie in klein Praag .Woensdag 31 December 1952 3 C3 DEN HAAG. Op 6 Januari a.s. interpelleert mr In 't Veld (P.v.d.A.) de minister van Justitie en diens ambtgenoot van Buitenlandse Zaken over de ontvluchting van het zevental uit de Bredase gevangenis ontsnapte mis dadigers en de hun in West-Duitsland ten deel gevallen ontvangst. Terecht willigde de Eerste Kamer het in het begin der vergadering van Dinsdag gedane interpellatieverzoek in; vooral nu de Tweede Kamer nog op Kerst reces is, bestond hiertoe alle aanleiding. Het belangwekkendste van de mid dag was overigens een staatsrechte lijke gedachtenwisseling naar aan leiding van het wetsontwerp ter na dere regeling van de op peil te bren gen pensioenen van oud-Kamerle den. hun weduwen en wezen. De vraag was namelijk of in de Tweede Kamer de door de Grondwet voor zulk een ontwerp vereiste meerder heid van tweederde van het totaal aantal afgevaardigden wel bereikt was. te weten 67. Immers, aan de overzijde van het Binnenhof had men volstaan het voorstel zonder hoofdelijke stemming goed te keu ren. De door de Eerste Kamerleden o m. in acht te nemen waakzaamheid tegen Grondwetsschending geeft hun zowel het recht als de plicht om na te gaan. of overeenkomstig de Grond wet is gehandeld. Aldus de stelling door mr Sassen (K.V.P.) alsook door prof. Molenaar (V.V.D.) ontwikkeld, die intussen tot de slot som kwamen, dat. aangezien destijds 76 afgevaardigden de presentielijst hadden getekend, aan te nemen viel, dat er tenminste 67 voorstanders wa ren geweest. Het tegenovergestelde is althans niet gebleken noch bewe zen. zo wilde prof. Molenaar wel concluderen. Minister Beel wierp het over een ietwat andei-e boeg. Volgens hem moest uitgangspunt, tevens beslis send element zijn, dat de Tweede Kamer zelf door middel van haar voorzitter aan de Eerste Kamer had meegedeeld, dat zij het ontwerp had aangenomen. Hoe zij tot die opvat ting was gekomen, was haar eigen zaak en ging de Senaat niet verder aan. welke zienswijze niet gedeeld werd door de zoëven vermelde wa kers voor onze Grondwet. Intussen scheen de bewindsman toch wel iets te voelen voor de opvatting, dat al mocht dan het gebeurde juridisch door de beugel kunnen, in de prak tijk ingeval twee-derde van het to taal aantal leden vóór moet zijn (dus niet alleen van de aanwezigen! hoofdelijke stemming de voorkeur verdient. Zo dacht blijkbaar voorzit- V ter Jonkman er ook over. want ongevraagd liet hij hoofdelijke stem ming houden met het resultaat, dat het ontwerp er met 42 tegen nul stemmen doorging, dus met nog acht meer dan de Grondwet eist. Inder daad is deze methode bij wetsont werpen als het onderhavige de bes te. aangezien er zodoende geen plaats voor twijfel meer overblijft. Met 27 tegen 10 (Anti-Revolutio nairen en V.V.D. tegen) verenigde de Kamer zich met het wetsontwerp tot wijziging van de Noodwet Kinder bijslag kleine zelfstandigen. De heer Schipper <A.R.) en prof. Mole naar vertolkten de bezwaardheid hunner politieke vrienden, veroor zaakt doordat in de Tweede Kamer een amendement-Schilthuis de in komensgrens van 2400 tot 2600 had verhoogd, wat huns inziens het tot stand komen van een definitieve regeling zal bemoeilijken. Minister Suurhoff verklaarde in die amendering geen belemmering te kunnen bespeuren. Hij moest ver der mr Vixseboxse (C.H.) een illusie ontnemen, want het is wel degelijk zijn plan de regeling, die nu ting op tijdschriften achterwege blij ven. verklaarde minister v. d K e f t. De laatste openbare vergadering van onze Senaat in 1952 nam natuur lijk geen einde zonder dat de voor zitter eerst zijn wensen ter gelegen heid van de jaarswisseling had uit gesproken. Wijziging in nieuwe emigratiewet VS? Belasting op holen- en staalprocluctie LONDEN Geruchten, volgens welke wellicht enkele wijzigingen zullen worden aangebracht in de nieuwe Amerikaanse immigratie-wet McCaran-Walter. wanneer Eisenho wer op 20 Januari a.s. het Witte Huis betrekt, zijn volgens Associated Press, doorgedrongen tot de Britse autoriteiten. Dit zou onder meer de reden zijn. dat het Blitse ministerie van Buitenlandse Zaken onverwacht heeft afgezien van publicatie van het Britse protest tegen deze wet. Daar zou dan nog bijkomen, dat de wet minder belemmerend voor de dienstregelingen der schepen zou zijn gebleken dan aanvankelijk werd gevreesd en de Britse autoriteiten zelfs geringe onaangenaamheden in de Brits-Amerikaanse betrekkingen willen vermijden. Een officiële verklaring zegt. dat de bewoordingen van de nota veel te technisch zijn om het publiek te interesseren. Spoedig behandeling voor rechtbank (Van een onzer verslaggevers» DEN HAAG. De authentieke stukken van de zaak-Adonis zijn uit Amerika in Den Haag aangekomen Hieruit blijkt, dat de gearresteerde Amerikaan Harold J Adonis omko- i ping („bribery") ten laste wordt ge legd „Bribery" is; zelf omkopen, en niet: omgekocht worden. Dit laatste, „corruption", staat niet in de dag vaarding. Noch ..bribery", noch „cor ruption" komen voor in het uitleve- ringstractaat dat tussen Nederland en dc Verenigde Staten bestaat. Zij wor den wel genoemd in het aanvullen de tractaat. dat slechts geldt voor de Nederlandse koloniën en de Ameri kaanse eilanden. Mr J. Roggeveen uit Haarlem Adonis raadsman, heeft hierdoor goe de hoop dat de rechtbank, die over eën a twee weken onder presidium van mr B. de Gaay Fortman de zaak zal behandelen, afwijzend aan de mi nister over de uitlevering van de heer Adonis zal adviseren. De uitein delijke beslissing ligt bij de minister. Generaal Winkelman gecremeerd VELSEN. In het crematorium te Westerveld is Dinsdag het stoffelijk overschot van generaal H G. Win kelman verast. Een klein aantal vrienden en belangstellenden woon de de crematie bi|. Een dochter van de overledene sprak woorden van afscheid. Dc kist was niet vele kransen waarbn een van de Ko ningin en prins Bomhard en met de Nederlandse vlag bedekt. Bii het dalen van de kist werd op het orgel het Wilhelmus gespeeld. slechts geldt voor hen. die in nood A 7 f verkeren, door een algemenere, dan V IJI JolST VOOT ITllSlUKtB op het premiestelsel gebaseerde, re geling te doen vervangen. Z.h.st. nam de Kamer nog het voorstel aan, dat algehele vrijstel ling van omzetbelasting voor tijd schriften zal brengen. Ofschoon het ondoenlijk is de wet reeds op 1 Januari e.k. te doen ingaan, zal van die datum af heffing der omzetbelas- ACHTJESAAN weet wel iedereen, wie Gayelord Hauser is. We hebben over hem gelezen in alle kranten Look Vi'in f,°'5s Ta," "|T belasting van deze aard. welke ooit en zijn meiung o\er voeding. Toen be- h iJttaan Eerste Europese wet afgekondigd Belasting op Kolen- en Staalproductie LUXEMBURG. Het hose ge- zagsorgaan van de Europese Kolen- en Staalgemeenschap heeft gisteren de eerste Europese wet bekend ge maakt, een progressieve heffing op de kolen- en staalproductie van zes West-Europese landen welke zal die nen tot dekking van de kosten van administratie van de K.S.G. Deze wet, die van toepassing is op de kolen- en staalproductie van Frankrijk, Duitsland. Italië. België. Nederland en Luxemburg, zal kort na Nieuwjaar in werking treden na te zijn gepubliceerd in het eerste nummer van het „officiële orgaan van de kolen- en staalgemeenschap. Zij regelt de eerste internationale overval op boer (Van onze correspondent) AMSTERDAM. De 62-jarige transportarbeider T. C. uit Haar lem is Dinsdag door de rechtbank een vonnis opgelegd van vijf jaar met aftrek wegens de mislukte roofoverval op de 62-jarige land bouwer Van den Heuvel in de Haarlemm er meer Met een voormalige SS-er zou C. in de nacht van 4 op 5 April j.l. een overval plegen op Van den Heuvel, van wie het gerucht de ronde deed, dat hij steeds veel geld in een zakje op zijn borst droeg. Vóór het echter zover was, lichtte de SS-er achter de rug van C. om de politie over het plan in. Het resultaat was, dat drie agen- I ten in de bewuste nacht het twee tal in de boerderij opwachtten en C. bij zijn binnenkomst gearres teerd werd. Hij verzette zich daar bij hevig en diende een der agen ten met een ijzeren staaf een klap op het hoofd toe. De SS-er weid niet vervolgd. C. zelf is een oude bekende van de politie. Hij is al 25 maal veroordeeld. Rijpe kinderen zouden jaar vroeger naar en van de lagere school kunnen DEN HAAG. Dat de rijpingslecftüd der kinderen nu eenmaal niet altijd overeenstemt met de kalcnderleeftijd en dat het mogelijk is, dat voor sommige leerlingen overgang van het lager onderwijs naar het voortgezet onderwijs een jaar vroeger kan geschieden dan op dc gemiddelde kalcn derleeftijd. is iets, dat geconstateerd wordt In een prac-advies. dat Dins dagmorgen behandeld werd op de algemene vergadering van dc Neder landse Onderwijzers Vereniging. In datzelfde prae-advies wordt ook op gemerkt. dat een vroegere toelating tot het lager onderwijs onder omstan digheden mogelijk zou kunnen zijn. Voila I v zocht Gayelord Hauser Europa en hij vertoefde ook enige dagen in ons land. Zijn naam doet het en zijn leefregels worden door velen gevolgd, zelfs door mensen boven de 70! De moeilijkheid deed zich nogal eens voor. dat er voe dingsmiddelen geadviseerd worden, die in Amerika zeer gangbaar zijn. maar die bij ons niet te krijgen zijn. Het was daarom te verwachten, dat het elders al heel bekende Gayelord Hauser's Kookboek m het Nederlands bewerkt zou worden. Een buitengewoon geschik te kracht heeft dit gedaan, n.l. mevrouw R LotgeringHillebrand. Aan de enor me hoeveelheid recepten gaat een in teressante inleiding vooraf waarin tal van goede adviezen staan: hoewel deze waarheden op onze goede huishoudscho len dag in dag uit verkondigd worden, kan het geen kwaad dat een up to date man als Hauser het ook nog eens zegt. Bijvoorbeeld: „Kook het voedsel niet te lang. gooi nooit waardevol kooknat weg." Hauser plaatst citroensap verre boven azijn en dat is onmiskenbaar juist. enz. Hauser waarschuwt er voor. de groen ten niet gesneden in de lucht tc laten liggen, hij adviseert ze snel met een machine te snijden.. Voor allen, die tot G. Hauser bekeerd zijn zal dit kookboek goede diensten bewijzen, maar revolutionaire dingen moet men niet verwachten. UI tg. Van Holkcma cn Warcndorf, Amsterdam, prus 7.50. loNTES drólatique's. geschreven in de geest der 16e ceu-wse vertellers, wordt weieens het meest volmaakte kunstwerk van de onuitputtelijke ro mancier Honoré de Balzac genoemd, misschien wel. omdat diens grootste kracht was gelegen in het beschrijven van lieden uit de burgerklasse of uit het volk. In dc hier genoemde „Baldadige vertelsels", bijeengegaard in de abdijen van Tourraine. is hij op zijn best door de onverbloemde schildering van harts tochten en ondeugden, van idiote situaties en van kluchtige uitspraken. Hebben de vertellingen \an de onover troffen Rabelais hem hierbij voor de geest gestaan? Men zou het wel denken, want er is vaak overeenkomst in de wijze van typering en beschrijving. Ra belais is alleen nog openhartiger en on- verhuldcr in alles wat maar met de ero tiek heeft tut te staan. Met elkaar ge meen hebben zij de onverzadigbare spot lust. waarmede zij hltn personen letter lijk en figuurlijk in het hemd zetten. Van ..De Baldadige Vertelsels" ver zorgde Wijlen A. M. dc Jong een oud- Nederlandse vertaling, waarbij hij voor al lette op de verstaanbaarheid De uit gever A. Strengholt, Amsterdam, stak het boek in een smaakvol „oud" gewaad, gebruikmakend van de originele pren ten van Gustave Doré Het is niet eenvoudig om zich uit fragmenten een oordeel te vormen over de literaire waarde van ro mans. omdat het altijd brokstukken blijven, waarin noch het verhaal zelf. noch de beschrijving van figuren of toestanden, en evenmin de composities tot hun recht komen. Voor deze moei lijkheid komt men al direct te staan bij de door Rolf Italiaander bijeengezochte fragmenten uit de Duitse na-oorlogse literatuur, die hij de toepasselijke naam „Ruines en Visioenen" gaf. (Uitgeverij „De Driehoek" 's-Graveland). Het is hoofdzakelijk proza van 194550 pro za van een bijzonder bitter en ontnuch terend soort, zoals men kan verwachten van mensen, die tot in hun diepste we zen werden geschokt, tot in die mate. dat velen van hen nog steeds niet de kracht hebben gevonden om uit te druk ken wat hen beroert Er zijn bekende namen onder 3ls Gerard Hauptmann. Ernst Jünger. Erich Kastner. Ernst GJa- ser enz. Enkele onder hen kan men moeilijk brandschoon noemen Maar de bedoeling is goed: de samensteller doet hier een poging het andere Duitsland" in ons land te Introduceren Gezien de talrijke jongeren, aan wie een plaatsje werd afgestaan, kan dat zijn nut heb ben. heeft bestaan. Het aanvangstarief nel ddiivdiisMdiiei ÏS gesteld op iwnri 0.3 procent van de belastbare kolen- I „Agassiz" van de kustwacht heeft 1 leer kling van vijf jaren en een en staalproductie voor de maand Ja- j Dinsdag assistentie verleend aan het I ..Hijdra" van K.NMS heeft assistentie se\ raa^d NORFOLK (Virginia). De kotter In een inleiding over „Het basis onderwijs en de overgang naar de daarop volgende schooltypen", ge houden naar aanleiding van de nota-Rutten. constateerde 's mid dags de heer F. Evers, dat de hui dige overgang van het gewoon lager onderwijs naar de daarop volgende schooltypen in het alge meen niet bevredigend kan wor den genoemd. Vele bezwaren, die aan het huidige onderwijsstelsel zijn verbonden zouden, naar zijn mening, uit de weg kunnen wor den geruimd, door een algemeen vormend volksonderwijs van acht jaar. bestaande uit een eerste gaard er critiek op uit, dat de nota-Rutten niet de geprojecteer de Algemene Middelbare School de; nadrukkelijke scheiding tussen middelbaar cn voorbereidend ho ger onderwijs tot stand brengt, welke scheiding echter tegelijker tijd als niet houdbaar wordt er kend. Voor inbrekers in Boerenleenbank zes jaar (Van onze correspondent) HAARLEM. De rechtbank heeft Dinsdag de 73-jarige ketelmaker G. J. en de 58-jarige antennebouwer A. J. C. van B. uit Amsterdam, die vo rig jaar Kerstmis een inbraak heb ben gepleegd in de Centrale Boeren leenbank te T Voord nabij Halfweg, veroordeeld tot zes jaar gevangenis straf met aftrek. Terwijl de kassier van de bank met zijn gezin naar de Nachtmis was. hebben J en Van B. de brandkast in diens huis openge broken en daaruit ongeveer 50 000 weggenomen Beiden hebben ont kend iels niet deze inbraak te ma ken te hebben. Zij beweerden de nacht van 24 op 25 December vorig jaar normaal op hun bed te hebben doorgebracht. De officier van justi tie had tegen hen vijf jaar met af trek geëist. nuari 1953. Daarna zal het tarief op- Nederlandse m.s. ..Hydra" (3918 lopen met 0,2 procent per twee maan den tot Augustus, in welke maand het het overeengekomen maximum van 0,9 procent zal bereiken. De eerste betaling zal op 25 Februari 1953 plaats vinden. b.r.t.) van de KNSM, dat met een lading fosfaat van Venezuela onder weg is naar Norfolk. Het had gemeld, dat het een lek had in de schroefas tunnel. Een sleepboot is naar de „Hydra" onderweg. KLM genoodzaakt om jonge Cubaan van IJsland terug te halen (Van onze correspondent) AMSTERDAM. In paviljoen drie van het Wilhelminagasthuis wordt op het ogenblik een 22-jarlge Cubaan verpleegd, die op de terugweg naar huis van Wenen, waar bü met twee landgenoten het communistische „vre descongres" had bezocht, in IJsland in een vlaag van verstandsverbijste ring wild om zich heen begon te slaan, zodat hjj daar door twee politie mannen op zjjn hotelkamer moest worden bewaakt. Aangezien de K L.M. voor haar passagiers verantwoordelijk is en de IJslandse regering geen verblijfsver gunning aan de jongeman wilde ver lenen. vloog dr H. C. Ide van de K.L.M. op Maandag 22 December naar IJsland, om zich met de zieke Cubaan te gaan bemoeien. Een normaal lijntoestel uit Ame rika wijzigde speciaal zijn traject om de dokter en zijn patiënt op te halen, zodat de jongen nu in het Wilhel minagasthuis kan worden verpleegd Op de laatste dag van het congres in Wenen openbaarde zich de ver standsverbijstering al. Op Schiphol kwam de Cubaan aan met een toe stel van de Swiss-Air uit Zurich. Na een medisch onderzoek stond men toe. dat hij zou doorreizen naar Amerika. Zijn beide reisgenoten, on der wie een dokter, werd op het hart gedrukt, goed op hem te letten. Het slechte weer noodzaakte het toestel, waarmee hij reisde, IJsland aan te doen. Vlak vóór de landing op Keflavik-Airport kreeg de Cu baan een hevige aanval. De kosten van de verpleging in Goudvoorraad weer toegenomen Record 1952 voor goud en deviezen 3.707 mill. AMSTERDAM. Uit de week- staat van de Ned. Bank blijkt, dat zij in de laatste week van het jaar haar goudvoorraad opnieuw versterkt heeft. De aanwas bleef ditmaal beperkt tot een bedrag van ruim f23 millioen. De devie zenreserve verminderde slechts met ca. f2 millioen tot f 1.646 millioen. zodat goud en deviezen tezamen met f 21 millioen geste gen zijn tot f 3.707 millioen, even eens een hoogte-record voor 1952. het Wilhelminagasthuis waar men tracht de oorzaak van de plotselinge verstandsverbijstering uit te zoeken, zullen door het Cubaanse consulaat worden gedragen. tweede van 3 jaar. In de eerste 1 eerkring van vijf jaren (het. basisonderwijs) moet het leerplan uitsluitend funda mentele en parate kennis omvat ten. benevens elementaire vaar digheden en grondbegrippen. De tweede leerkring heeft dan in het bijzonder het karakter van een instituut ter determinering van de verschillende typen van kin deren. De heer A. Boogaard sprak over „Het voortgezet onderwijs, meer in het bijzonder het vraagstuk Ulo-A.M.S." Hij merkte op, dat de nota-Rutten over het voortge zet. onderwijs een scherp onder scheid maakt tussen overwegend theoretische en overwegend practi- sche intelligentie en hij betwijfel de of deze onderscheiding weten schappelijk verantwoord was. Spr. achtte de indeling van het voort gezet onderwijs in twee hoofd richtingen, op dit onderscheid ge baseerd, onjuist. Het onderwijs systeem, geprojecteerd in de nota- Rutten zo zeide hij, dwingt de leerling, evenals het huidige sys teem tot het kiezen van een be paalde studie of opleidingsrichting na het doorlopen van de zesjarige basisschool, ofschoon de princi piële inleiding van de nota dit ten stelligste ontraadt. Voorts oefende de heer Boo- Minder belemmeringen voor kaasimport WASHINGTON. Het Amerikaanse ministerie van Landbouw heeft gisteren een nieuwe slag toegebracht aan een aantal van Amerika's ge allieerden, door de import van zuivelproducten in poedervorm sterk te beperken. Deze beperkingen hebben betrekking op vollemelkpoeder, room- poeder en karnemelkpoeder, welke producten hoofdzakelük uit Nederland, Zweden, Nieuw Zeeland cn Denemarken komen. Dc zwaarte van deze klap wordt echter voor sommige landen verminderd door verlichting van de beperkingen op de invoer van kaas. De beperkingen op dc invoer van ge conserveerde kaassoorten, gefabriceerd van Edammer en Goudse kaas zijn opgeheven. De jaarlijkse basishocveelheid voor de import van blauwe kaas is verhoogd van 1.350.000 tot 1.575.000 kg in verband met toeneming van de vraag. rikaanse boter, kaas en melkpoeder van de laatste tijd. doordat zij legen lagere prijzen werden aangeboden. Een tweede oorzcak voor de daling van de bóterprijs was een stijging der productie van Amerikaanse mar garine. De beperkingen stellen de import quota voor het eerste kwartaal 1953 op 2 925.000 kg voor volle melkpoe der, op 967.500 kg voor karnemelk poeder en op 15.750 kg voor room- poeder. Tot dusverre bestonden voor deze producten geen beperkingen. Nederland importeerde in de eer ste negen maanden van 1952 alleen reeds 4.074.430.5 kg van een totale invoer van 11.751.727,5 kg. De beperkingen gaan onmiddellijk in, behalve voor goederen, die zich reeds in transito bevinden. Het Amerikaanse departement van Landbouw zegt in een toelichting, dat de invoer van zuivelproducten in poedervorm heeft bijgedragen tot de scherpe daling der prijzen van Ame- Vervolg van pug. I evenals op de boulevard zwart stond van de mensen. Een veld van sche pen kwam op zee, waar op het zon licht zilver dreef. Het was een dag geweest van vlaggen en een nieuw begin en de spanning van de ha ringrace had die feestelijke stem ming aan boord bewaard, omdat de hele w-al bleef toekijken. Maar nu was het een grauw Maandagmorgen met een kille wind enkele mensen op de kade en een ongastvrije zee. zodra we de haven uit waren. Hoogstens tien handen zwaaiden ons na. de havenarmen lagen kaal. de boulevard was leeg. Ik ver moedde toen al dat liet gedicht voorbij was cn de werkelijkheid be gon (zie verder elders in dit blad). Toch waren de eerste dagen nog vrij rustig, althans voor mij. die niet meer hoefde te zjjn dan oen oplettende (soms wat vage) blik. Ik kreeg weer volledig genoeg van de geuren, die de noodzakelijker wijs met vet smijtende kok Willem Kuiper van zjjn kombuis uit om de logger hing cn de zware Van Nelle, die stuurman Taal bij voorkeur in het kleine achteronder rookte, waar de kachel gloeiend heet stond. De teer- en verflucht die mij de eerste reis zo dwars gezeten had. ger ook. maar die eerste dagen toch niet zo erg als ik verwacht had. De gesprekken op het dek bleven kor ter. maar toen ik mijn offer aan de zee bracht klonken toch de zelf de kreten, die op een prettige ma nier het midden hielden tussen spot en medeleven. Respect had ik al weer volop voor de uit vijftien koppen bestaande bemanning, die ook door de kortere reis we vis- Gouverneu' Baring: Kenia nog niet aan eind \an problemen NAIROBI. De gouverneur van de Britse kolonie Kenia, Sir Evelyn Baring, heeft Dinsdagavond in een radiotoespraak gezegd, dat het een „ernstige vergissing zou zijn te me nen, dal Keim tn.ris aan net einde van zijn moeilijkheden is gekomen." Hij voegde daar echter aan toe: „Het zou een niet minder grote vergissing zijn de toekomst wanhopig of zelfs maar ontmoedigend te beschouwen." „Gewelddaden." zo vervolgde de gouverneur, „zullen nu en in de toe komst krachtig worden bestreden. Geen daden van terreur en geen tar- Limburgse appels zullen worden ..aangekleed" HORST De grote overdekte markthal, die sinds de bevrijding ting van het gezag zal het volk van j tot de ingebruikneming van de Kenia er van afhouden te blijven streven naar de vooruitgang van zijn land." Op dezelfde dag. dat deze rede werd uitgesproken pleegde een grote groep Afrikanen met zwaarden en gummistokken en minstens é£n ge weer een overval op de boerderij ruim drie honderd mijl naar 't Noorden waren opgestoomd. wat met de acht a negen mijl per uur twee dagen in beslag nam in het najaar veel harder moet aanpakken. Wat die vangsten betreft heb ik net ook ditmaal niet getroffen. Tot No vember was de teelt buitengewoon goed geweest en de Bastiaan had de beste vangsten gehad van de hele rederij. Ik verwachtte dan ook de netten de eerste nacht al met ha ringen verzilverd te zien. Het viel hard tegen en ook Dinsdagnacht was de vangst niet noemenswaard Zo was het tot Woensdag een weinig opwindende reis voor de visserslui. die zich afvroegen, waar de haring plotseling gebleven kon zijn. die tot op dat ogenblik zo braaf gezwommen waren in de net ten. die i-echt op de reep staan en e,drijven aan de witte blazen. Mis was nu van de logger geraakt, maar I schien hadden die haringen gehoord de kou was vooral 's-nachts vol wat voor weer er op komst was. onvermoed venijn. De zee was don- I Woensdagavond merkten wij dat kerder dan in het voorjaar, roeri- I ook. ten nu een vijftig a zestig mijl Wes- *a" kapitein W Blaim in La.kipia. telijk van Scheveningen. terwijl ,n dl? °P. dat moment niet thuis was De Mei ruim drie honderd mijl aanvallers plunderden het huis. In Moiben werd een nachtwaker op een boerderij van een blanke vermoord. PRO zendt groeten uit tan Nederlanders in liet buitenland AMSTERDAM. De V.P.RO zal vanavond, na de uitzending van de Oudejaarsavonddienst. te ongeveer half negen, een aantal groeten uitzen den van Nederlanders in het buiten land. Spreken zullen o.a. uit New York de permanente vertegenwoor diger van Nederland bij de Verenig de Naties, de heer D J. von Ballu- seck en de heer A. Pelt, uit Londen de Nederlandse ambassadeur mr D. U, Stikker en uit Parijs de Neder landse ambassadeur mr C. Q. W. H. baron van Boetzelaer van Ooster hout. Ook zal gesproken worden door een van de bestuursleden van de Bond van Nederlanders in Duitsland. nieuwe kerk als noodkerk dienst heeft gedaan, is door de gemeente verhuurd aan de Coöp. Venlose Veiling. De veiling zal het gebouw inrichten als sortcerplaats voor fruit, dat hier zal worden omwik keld. zodat hei Noord-Limburgse product binnenkort van wikkels voorzien, zoals de sinaasappels, in de handel zal worden gebracht. Bij dit werk zullen ongeveer 80 meisjes emplooi kunnen vinden. (Vervolg van kolom 7). viel ik stil ademloos van span ning opeens. Hij greep onder zijn jasje. Een wapen? Neen. hel was een ouderwets spiegeltje. Ik keek er in en nu zag ik voor het eerst mezelfeen magere waanzinnige met vuurrood haar. Pats! Het spiegeltje viel met een klap-per- depapperdepapperde en in bed roken doe ik helemdal niet, dat is erg gevaar lijk", zei de man in de coupé. Rillerig raapte ik mijn op de grond gegleden boek op. „Lekker dutje gedaan?", vroeg de andere man glimlachend. Hij had rood haar, zag ik nu. „Nou" zei ik. KRONKEL Pi E man met dc geteisterde ak- U tentas sprak: „Ik heb van daag pas twee sigaretten gerookt. Ik miniceer het, begrijp je?" Hij had de gewichtige omrocpcrsstcm van iemand in wiens mond dc eenvoudigste mededelingen rege ringsverklaringen worden. Zijn makkereen gevoelige bangerd, consumeerde dc woorden als manna en stelde: „Ik zélf rook ook heel weinig. Ik Maar dc onder had daar geen belangstel ling voor. Hij wou lekker over zichzelf praten, kapte de repliek cn vervolgde fijntjes: „Als ik nu straks thuis kom hè, en het eten is zowat klaar, dan wacht ik met de derde tot na tafel. Dus niet gauw nog eentje half-óp-paffcn, zoals vaak gedaan wordt. Dat is toch zó dom van de mensen. Ik peis er voor. Is daarentegen Terwijl hij verder doceerde, gleed achter het raam Noord- Holland in de nqmiddagschcmc- ring voorbij. Het was broei-warm in de treincoupé. Nutteloos lag het bock op mijn schoot want mijn loom-gestoofde hersenen hadden er geen zin in. Een beetje slapen zou beter lukken. Ik leunde ach terover en deed mijn ogen toe. daarentegen het eten nog bij lange na niet klaar, dan neem ik een schaartje en dan knip ik een sigaretteketteketetteke ik was op een feestje geweest, en kwam thuis in een oud. donker gebouw dat ik nog nooit eerder gezien had. maar wharvan ik toch wist: Hier woon ik". Op dc twee de verdieping stak ik dc sleutel in het slot en deed dc deur open. Dc kamer stond vol politieagenten. Het waren er minstens twintig. Ze hadden hun jasjes uitgegooid want het was broeiwarm. Dc voorsten grepen mij dadelijk bij de arm. .O ja", dacht ik geamuseerd. ..ze komen voor dat lijk natuurlijk". Het schoot me nu pas weer te binnen, dat in dc hoek van de kamer een dode man lag, al een paar dagen. Ik kende hem niet, maar ik wist hoe hij aan zijn eind gekomen was. Omdat ik dc affaire gemakkelijk ophelderen kon. maar er alleen uit een soort stoffigheid nog niet eerder toe gekomen was, lachte ik tegen dc agenten en zei: ..Uw bezoek houdt natuurlijk ver band met die meneer daar". Zc lachten niet terug maar keken mij aan, wantrouwig, maar toch met een zekere eerbied, zoals men een hoofdpersoon behandelt. In een auto gingen wij nu naar een ander gebouw, waar een grijze herr ach ter een lessenaartje zat. Hij had de milde, nutteloze wijding van een wijsgeer die alles heeft onder zocht en niets gevonden. Hartelijk schudde ik hem de hand. want ik had er behoefte aan reeds vooruit te lopen op de sfeer van vriend schap en jovialiteit die straks zou ontstaan, als ik de hele boel ver teld had. „Ik zal het u precies even uit leggen", zei ik. „ik was er bi) toen de oude vermoord werd. Hij is gewurgd. Ja schandelijk in koelen bloede, min of meer, door een vent die Hoeveel rookt u per dag?", vroeg de heer. .Twintig dertig doet dat veel ter zake?", zei ik. een beetje geïrriteerd. Hij maakte een gebaar met zijn tuitte hand. „Gaar u door." ..Gewurgd dus", vervolgde ik. ..het signalement van de dader kan ik u exact opgeven. Hij was lang en mager en hij had vuur rood haar. Als u het mij vraagt leek hij mij niet helemaal..." Terwijl ik verder praatte cn een reeks van scherpzinnig geobser veerde details verschafte, die demonstreerden dat het politie werk voor mij gesneden koek was, kwam een agent binnen met een stapeltje aangebroken doosjes si garetten. „Praat u maar door, alstublieft", zei de heer vriende lijk. Hij begon de doosjes een voor een te bekijken, rook er eens aan fluisterde bezorgd tegen de agent. Plotseling onderbrak hij mij: „U zoudt mij een groot genoe gen doen, als u even met deze meneer mee ging." „Natuurlijk. Als het in het be lang is van het onderzoek", zei ik op redelijke toon. Even later liep ik achter de agent door het gebouw. Er kwam een vrouwtje voorbij en sprak: „Alles gaat rechtuit". We lachten er allebei om. Het was erg geestig. Nog na-grinnikend kwamen wij op een houten gaanderij boven een binnenplaats. Telkens strui kelde ik over mensen die daar languit op de grond lagen. Ik was zeer opgeruimd en dacht: „Mooie rommel hier. Leuk om ovnr te schrijven." Ik begon formulerin gen te bedenken. De agent opende een deur. „Wilt u hier even binnengaan?", vroeg hij. In een klein vertrek zaten enige oude mannen op houten stoeltjes. „Zeg. die mensen die daar alle maal lagen begon ik. De agent keek mij even aan. Toen sloot hij de deur. „Hè. wat is dat voor onzin?", riep ik. Ik draaide mij om dc oude mannen zaten mij somber aan te kijken. „Al dat roken mompelde er een en schudde mis prijzend het hoofd. „Dit is een cel", dacht ik. „Wat moet ik in een cel?" Ik ging vlak naast de deur op de vloer zitten en begon tegen de oude mannen te praten: Mooie boel hoor. Laatst zit ik thuis en zie toevallig dat een lan ge vent met vuurrood haar een moord begaat. Goed, ik wacht tot de politie komt „Al dat roken herhaalde het ventje moedeloos. „Wat heeft dat er nu mee te maken", riep ik driftig. „Ik vertel u nota bene een moord. De politie kwam. begrijpt u, twintig man sterk en Terwijl ik verder sprak stond een van de mannen op. Hij was minstens zeventig een schonki ge, uitgeteerde vent met de diep- depressieve ogen van een krank zinnige, die aldoor moet lijden onder iets dat hij onmogelijk kan omvamen met zijn gedachten. Langzaam kwam hij op mij af met zijn handen tegen de borst gedrukt. Hij hield iets onder zijn jasje verborgen en keek mij intens droevig aan. Ik trok mijn knieën op. maar bleef doorpraten. Pas toen hij zich over mij heen boog, (Zie verder kolom 6 onderaan).

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1952 | | pagina 3