DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
GEEN dollar-hulp meer
voor Nederland
Volkskrant,
waarheen?
Amerika vraagt: Zie
er „spontaan af
Nog geen regerings
crisis in Djakarta
Felle aanval van Lie op
het State Department
Winter zal blijven
voortduren
Onderwijswet volgens de
letter toegepast
Mayer vordert bij oplossing
van Franse kabinetscrisis
IN LOPENDE BEGROTINGSJAAR:
Vierdaagse van
NWB gaat door
Minister Luns
wijst protest
mondeling af
Hardrijderij
voor vrouwen
13e Jaargang, no. 2 Zaterdag 3 Januari 1953
Opgericht door de Stichting ..Het Parool" - Giro 510330 TT. AT XT AT. D Redactie cti Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort
Bank: Rotterdamsche Bank - Postbus 9 Abonncraents- Ult£3V6I iN.V Jl/6 lNlCllW© xcFS Telefoon redactie 4291 Telefoon administratie 6235
prijs 47 cent p. w. of 6.05 p. kw. Losse nummers i0 cent HOOFDREDACTEUR: TJ. DE BOORDER
Meer, niet minder
geld voor
Britse defensie
LONDEN. Groot-Brittannië
heeft gisterenavond in een officieel
„Witboek" meegedeeld, dat Groot-
Britannie en de overige NATO-lan-
den in het komende jaar meer
niet minder aan de defensie zul
len besteden omdat Rusland nog
steeds ln staat Is tot „plotselinge
agressie".
In het witboek brengt de minister
van Buitenlandse Zaken Anthony
Eden het parlement verslag uit over
de bijeenkomst van de Atlantische
Raad. die van 15 tot 18 December in
Parik is gehouden.
De mededeling, dat Groot-Brittan-
nië in 1953 meer voor defensie zal
uitgeven dan in 1952 werd in som
mige Britse kringen met verwonde
ring ontvangen Churchill zelf heeft
4 December in het Lagerhuis ver
klaard. dat er op de Britse militaire
krachtsinspanning bezuinigd moet
v/orden om inflatie te voorkomen.
In sommige Britse bladen werd de
verwachting uitgesproken dat de be
kendmaking van gisteren Churchill's
positie, wanneer hii met de nieuwe
president van Amerika. Eisenhower,
in New York besprekingen voert
over de problemen samenhangende
met de verdediging van het Westen,
zal versterken.
In Apeldoorn gelijk
met Nijmegen
UTRECHT Het bestuur van de
Nederlandse Wandelsport Bond
heeft een vergadering belegd naar
aanleiding van een mededeling van
het Nederlandsch Olympisch Comité
inzake het conflict in de wandel
sport. De mededeling van het
N.O.C. werd gedaan namens de
burgemeester van Nijmegen, die als
bemiddelaar optrad in het conflict
N.B.v.L.O.N.W B In deze mede-
"deling werd verklaard, dat de heer
Breunesse van de N.B.v.L.O geen
aanleiding vindt tct onderhandelen,
omdat hij de materie niet oppor
tuun acht.
Unaniem heeft het bestuur V3n de
N.W.B. thans het besluit genomen
als plaats van de vierdaagse wandel
tochten van de N.W.B. de gemeen
te Apeldoorn te kiezen. De burge
meester van deze gemeente is. al
dus het bestuur van N.W.B„ reeds
van de beslissing op de hoogte ge
steld en heeft toegezegd zijn volle
medewerking te verlenen. De
N.W.B.-vierdaagse wandeltochten
zullen worden gehouden in dezelf
de week als die van de N B.v.L.O.
te Nijmegen (21 tot en met 24 Juli).
Het uitvoerend comité onder
voorzitterschap van mr G. J. Milo
te Tilburg dat reeds vele voorbe
reidende maatregelen bleek te heb
ben getroffen, zal nu zijn werk
met kracht voortzetten. Als secre
taris van dit comité treedt op de
heer G Boshuizen. Woestijgerweg
332 te Amersfoort terwijl drs G J
Bijleveld uit Den Haag als alge
meen adviseur aan de commissie is
toegevoegd.
WASHINGTON. Ambtenaren van het Bureau voor de
Wederzijdse Hulpverlening (MSA) hebben Vrijdag een be-
richt in de New York Times bevestigd, dat Nederland in het
lopende begrotingsjaar (tot eind Juni) geen dollarhulp meer
zal ontvangen uit Amerika. Volgens de New York Times heeft
de Wederzijdse Hulpverlening (MSA) op Nederland aandrang
uitgeoefend om „spontaan" te besluiten geen dollarhulp meer
te vragen. Er is echter geen twijfel aan gelaten, dat indien
Nederland met „spontaan" afstand doet van zijn recht op nog
15 millioen dollar, de aanvrage toch door de VS zal worden af
gewezen. Het ziet er naar uit, dat Nederland deze „spontane"
stap niet zal doen.
van de ruim 600 millioen uit
het oude tegenwaarde-fonds,
of tot verhoging van het Ne
derlands defensie-budget.
De voorstellen van de MSA ziin
het gevolg van het feit dat Neder
land in Amerikaanse ogen .verras
sende" dollar-inkomsten heeft gehad
in 1952, die de Nederlandse betalings
balans voor wat dollar-inkomsten en
-uitgaven betreft niet slechts slui
tend hebben gemaakt, doch die er
zelfs toe hebben geleid, dat Neder
land in dit jaar meer dollars heeft
ontvangen dan uitgegeven.
Dit moet veroorzaakt ziin door
het feit dat als gevolg van Neder
lands ro] als bankier voor Indone
sië in Europa, ons land een belang
rijk deficit in het Indonesische be
talingsverkeer met Europa (van
naar schatting 120 millioen) in dol
lars kree2 afgedekt.
De MSA m Den Haag. aldus ver
nemen wij uit Nederlandse bron.
schijnt enigszins verrast te ziin ge
weest door de Indonesische bijdrage
tot oplossing van het Nederlandse
dollartekort .hoewel de gevolgen er
van nauwkeurig in de weekstaten
van De Nederlandsche Bank tot uit
drukking znn gekomen.
Voor de MSA was in deze extra-
inkomsten de aanleiding gelegen om
bezwaar te maken tegen oen Neder
lands verzoek tot toekenning van
15 millioen dollar, waarom Neder
land voor het thans lopende 'Ame
rikaanse» begrotingsjaar had ge-
vraaed. Er ziin voor Nederland ver
schillende overwegingen om het
Amerikaanse voorstel, om ..spon
taan" van verdere hulp af te zien.
van de hand te wnzen
Een van de belangrnkste is. dat
indien Nederland afziet van deze
Amerikaanse hulp. het nieuwe te
genwaardefonds. dat ontstaat door
de dollarschenkingen in het kader
van het militair hulpprogram, niet
toereikend zal zijn voor de financie-
ving van de voorgenomen bouw van
militaire vliegtuigen bii Fokker.
Die bouw zou dan gefinancierd
moeten worden uit het oude. ge
blokkeerde tegenwaardefonds, ont
staan door (civiele) Marshall-hulp,
of door verhoging van het defensie
budget. Maar reeds geruime tiid ge
leden heeft Nederland aan de VS.
duidelijk gemaakt dat het gelden uit
het oude fonds niet in omloop kan
brengen, omdat daardoor een te ge
vaarlijk geachte inflationistische be
weging zou kunnen ontstaan.
Den Haag is van oordeel, dat
indien thans de nieuwe Ameri
kaanse voorstellen worden ge
accepteerd, Nederland tenslot
te toch op de knieën zou wor
den gedwongen in het oude
conflict óver het deblokkeren
Hardegarijp krijgt school met de Bijbel,
die volgens velen overbodig is
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. In rlc stryd om bijzonder of openhaar onderwijs die in
ons land ondanks de pacificatie nog altijd gevoerd wordt, is de Friese plaats
naam Hardegarijp een begrip geworden voor de redelijke opvatting, dat een
gelovig Christen niet noodzakelijkerwijs zijn kinderen naar een bijzondere
school behoort te zenden. Niettemin heeft op het staatsrechtelijk terrein
het verzet tegen de oprichting van een overbodige school met de bijbel te
Hardagarijp niet gebaat. Dc Kroon heeft het beroep tegen de beslissing van
de gemeenteraad van Tietjerksteradeel om mede te werken tol stichting
dier school verworpen.
Tevergeefs hebben appellanten in
hun beroepschrift aangevoerd 'ie
mening van de hoofdinspecteur van
het lager onderwijs, dat hier sprake
is van „het aanwenden van een
middel, dat hoewel formeel in orde-
schijnend, in strijd is met de be
doeling van de wet en niet in over
eenstemming te brengen met de
redelijke toepassing van de wette
lijke bepalingen". Voorts beriepen
de bezwaarden zich op het feit. dat
deze bijzondere school in Harde
garijp niet in een dringende be
hoefte voorziet, zoals volgens hen
is gebleken uit een verklaring, af
gelegd door het hoofdbestuur van
de Vereniging voor Christelijk
Volksonderwijs, alsmede uit een
verklaring van de generale synode
der Nederlands Hervormde Kerk
Het is naar de mening van appel
lanten in strijd met de wet, te
kleine of niet nodige scholen te
stichten.
De Kroon heeft zich. evenals
Ged. Staten van Friesland, uitslui
tend bezig gehouden met de vraag
of de verklaring van de ouders
dat hun kinderen de op te richten
school zullen bezoeken, in overeen
stemming is met het hierop be
trekking hebbende artikel van ie
Lager Onderwijswet Het ging hier
in het bijzonder om vijf kinderen,
die eerst een school bezochten, ge
legen binnen de wettelijke vier
kilometergrens, doch daarna wer
den overgeplaatst naar een school
buiten die grens en daardoor
wettelijk gegadigde werden voor
de school te Hardagarijp. Op het
ogenblik dat de onderverklaringe i
werden ingediend, bezochten /U
deze verder afgelegen school reeds
zes maanden en daarmee was aan
de letter der wet voldaan
Op deze plaats zal generaal Eisen
hower de eed afleggen als presi
dent van de Verenigde Staten Die
krasse oude heer ts de 90-jarige
Addison T Smith. Sinds 1897
heeft hij geen enkele inwijding
van een Amerikaanse president
overgeslagen.
'Van onze reisredacteur)
PARIJS. De heer Rene Mayer
Is nog steeds bezig met ztin pogin
gen de crisis op te lossen. Hij heeft
een program ontworpen, waarvan de
grote lijnen nu wel bekend zijn ge
worden.
De voornaamste punten daarvan
~'in een ontwerp voor de begroting
l.A>3, wat inhoudt het schrappen van
enkeV? credieten. teneinde ruimte te
maken voor meer investeringen, de
ratificatie van het verdrag voor het
Europese leger en tenslotte maar
dat is dan ook het voornaamste punt
een ontwerp voor zogenaamde
machtigingswetten", die de regering
in staat stellen binnen de grote lij
nen. door het parlement aan te ge
ven. de hervorir.ine van de belas
ting en enkele andere uraente her
vormingsmaatregelen door te voe
ren.
De moeilnkheid is nu een meer
derheid te vinden, die vooral het
laatste punt steynt. Iedereen is er
voor, maar niet iedereen v aagt het.
zich daar openlijk voor uit te spre
ken. Totnogtoe heeft vrijwel elke
partij verklaard, dat zn Fené Mayer
goed gezind is, maar helaas enkele
van drie groepen, die Mayer de
hand reiken, sluiten elkaar uit
Nog altiid is het niet bekend of de
socialisten bereid zijn mee te mar
cheren en of de Gaullistische RPF
bereid is. dat de doen, want men
mag wel aannemen, dat zii een re
gering van een radicaal slechts kan
binnentreden, wanneer zii onder het
vernederende juk van de radicalen
doorgaat Waarschijnlijk zullen we
Maandag weten, hoe het uiteindelijk
gezicht van de meerderheid en dan
ook van het kabinet zal worden.
Socialistische ministers bleken bereid om
in het kabinet te blijven
DJAKARTA. Tot op dit ogenblik heeft het aftreden van de Indone
sische minister van Defensie, sultan Hamengkoe Boewono, nog niet tot
een kabinetscrisis in de Republiek geleld. De regering Wilopo heeft Vrij
dagavond haar leven opnieuw weten te rekken door een reeks mutaties
in de militaire commando's, die voornamelijk ten doel schijnen tc hebben
gehad de twee socialistische ministers, dr Soemitro (financiën) en Loek-
man (Justitie) voor het kabinet te behouden. Deze pogingen schijnen In
zover succes te hebben gehad, dat de twee betreffende ministers, na een
kabinetsraad van drie uur. bekend hebben gemaakt, dat zij in de rege
ring zouden blijven.
In de kabinetszitting heeft de zoek aan Z. Celebes is teruggekeerd.
Indonesische min,ster van Voor- d.a?.r enl8szins
lichting Mononoetoe een korte ver
klaring voorgelezen, waarin het
ontslag van de sultan „wegens een
meningsverschil met het kabinet
met leedwezen werd aanvaard."
Sultan Hamengkoe Boewono zelf
heeft meegedeeld, dat hij weer ac
tief zal optreden als hoofd van de
Daerah Istimcwa (bijzonder gebied
Djokjakarta), in zoverre, dat hij
zich zal bepalen tot principiële aan
gelegenheden van bestuur over dat
gebied Gedurende zijn minister
schap fungeerde als zodanig de
Paku Alam. De sultan zal mogelijk
nog dit weekeinde naar DJokja rei
zen
Van twee zegslieden uit kabincts-
kringen vernam de correspondent
van Associated Press, dat de huidi
ge crisis nog geenszins is opgelost
Nog altijd is cr geen antwoord ge
vonden op de fundamentele vraag,
welke in October de directe aanlei
ding tot de vele moeilijkheden was,
n 1. wat voor soort van leger Indo
nesië moet hebben en of. indien
daarover een besluit genomen is.
het ministerie van Defensie krach
tig genoeg zal zijn om het uit te
voeren.
Op het ogenblik heeft de rege
ring kolonel Sadikin benoemd tot
commandant van de 7e divisie.
Overste Warouw zal plaatsvervan
gend commandant blijven, totdat
Sadikin op zijn nieuwe post is ge
arriveerd. Of Warrouw hiermee ge
noegen zal nemen is ook een van
de dingen die nog moet worden
afgewacht.
Manai Sofiaan. een woordvoerder
van de PNI, die juist van een be-
VS-jaaroverzicht Korea:
Noordelijke verliezen
tien maal zo groot
als van Amerikanen
WASHINGTON. In ccn jaar-
overzicht van het Amerikaanse
departement van Defensie wordt
gezegd, dat de communisten op
Korea 10-maal zo grote verliezen
als dc Verenigde Staten geleden
hebben.
De vijandelijke verliezen als ge
volg van acties der troepen van
de Verenigde Naties bedroegen
1 299.961 manschappen. De Ame
rikaanse verliezen bedroegen aan
doden, gewonden, vermisten en
gevangenen 126 845 man. In deze
cijfers zijn de communistische
verliezen tot 1 December verwerkt
en de Amerikaanse tot 26 De
cember. Er werden geen cijfers
verstrekt over de totale verliezen
van de Uno-troepen. De totale
Amerikaanse vliegtuigverliezen
verhouden zich tot de communis
tische als 2 1.
De marine-eenheden verloren
1.016 vliegtuigen vanaf het begin
van de Koreaanse oorlog tot 1
December 1952. De luchtmacht
verloor tot 31 December 683 vlieg
tuigen 95 in luchtgevechten.
485 door afweergeschut en 103
door andere oorzaken. De lucht
macht schat, dat zij 700 vijande
lijke vliegtuigen waaronder
534 Migs heeft vernietigd.
In een New Yorks hotel hangen
23 leden van een Weense voet
balclub rond, terwijl een Ameri
kaanse immigratie-ambtenaar
(links) verveeld toeziet dat ze
het hotel niet verlaten. De Oos
tenrijkse voetballers, die op weg
waren naar Bogota (Columbia)
hadden geen Amerikaanse visa
in hun paspoorten. De spelers
zijn „technisch niet in de Vfr.
Staten," zeggen de immigratie
autoriteiten. De voetballers wach
ten nu op een vliegtuig.
NEW YORK. De secretaris-generaal der Ver. Naties. Trygvc Llc. heeft
Vrijdag een communiqué gepubliceerd, waarin htf fel van leer trekt tegen
het Amerikaanse „State Department". Dit ministerie van Buitenlandse
Zaken zou gefaald hebben In het verstrekken van bewijsmateriaal voor de
verwijdering van Amerikaanse communisten uit de organisatie der ver
enigde volkeren. Lie verklaarde, dat de VN het ministerie In 1948 een lijst
hebben gezonden met dc namen van sinds 1946 bij haar In dienst zijnde
Amerikaanse burgers, met verzoek om gegevens betreffende hun politieke
antecedenten. „De antwoorden van het State Department kwamen tc lang
zaam binnen cn waren dan veelal nog onvolledig," aldus de secretaris
generaal der VN.
critick" en meende dat daar een
opleving van provincialistische ge
voelens viel waar te nemen, die
door mutaties zich verder zou kun
nen uitbreiden.
A rrestat ie-Pissareu)
DEN HAAG Woensdagmiddag
heeft de Russische ambassadeur een
protestnota overhandigd op het
ministerie van Buitenlandse Zaken
waarin hij onmiddellijke vrijlating
verzoekt van de Tass-correspondent
Pissarev die op 23 December on
der verdenking van spionnage is
gearresteerd
De Russische ambassadeur ver
zocht tevens, dat de personen, ..die
schuld droegen voor deze „onwet
tige" arrestatie ter verantwoording
geroepen zullen worden."
Minister Luns. die de ambassa
deur ontving, heeft de protestnota
mondeling afgewezen en beschouwt
de démarche hiermee als afgedaan,
aldus het ministerie van Buiten
landse Zaken.
Twee blanken door leden
Maoe Maoe vermoord
NAIROBI Het blijkt dat de
Maoe Maoe niet van plan is haar
oorlog tegen de blanken met de
jaarwisseling op te geven Donder
dag werden in een Europees huis
aan de rand van het Ol Bolossat
meer twee blanken gedood met
messteken. De ene was een zekere
Ferguson, de omstreeks 60-jarige
eigenaar van de boerderij die door
een bende van de Kikoejoe-stam
werd overvallen De andere was
een 25-jarige buurman, Binglcy
genaamd, die op bezoek was. Twee
Afrikaanse bedienden van Fergu
son worden vermist
Na twee jaar waren eerst ge
gevens verstrekt betreffende de
on de eerste lijst van 3777 bij de
V.N. werkende Amerikanen ver
melde namen. Deze gegevens be
stonden soms uit één woord, aldus
Lie. Zijns inziens was het niet
mogelijk iemand op zulk summier
bewijsmateriaal vaak werd dat
ene woord ook nog mondeling
overgebracht te kennen te ge
ven. dat zijn politiek verleden af
keurenswaardig was. Verder heeft
in vier gevallen het State Depart
ment eerst afgelegde ongunstige
verklaringen „volledig ingetrok
ken". Lie heeft vervolgens om een
afschrift van het recente verhoor
van een New-Yorkse „grand jury"
gevraagd. Dit afschrift is hem ge
weigerd. Op 2 December gaf deze
„grand jury" een verklaring af.
welke, aldus het communiqué, „de
neiging had de gehele staf van de
Ver. Naties waarbh ruim 2 000
Amerikanen tewerkgesteld zijn, in
discreóiet te brengen".
De Amerikaanse procureur-ge
neraal. McGranery, heeft, zo wordt
nog uit Washington vernomen, op
dracht gegeven dat een nieuwe en
op bredere basis samengestelde
federale grote jury een onderzoek
zal instellen naar het werken van
politiek onbetrouwbaar geachte
Amerikaanse burgers bij dc Ver
enigde Naties.
Hockey, korfbal en
handbal afgelast
In verband met de gesteldheid der
terreinen ztfn alle hockey-, korfbal
en handbalwcdstrüdcn afgelast.
In San kt Anton is
het vrij guur
SANKT ANTON. Hoewel het
weer minder gunstig is geworden
sedert Oudejaarsavond sneeuwt
het en is het vrij guur maakten
de Koningin, de prinsessen en het
overige gezelschap ook Donderdag
en Vrijdag skitochten in de om
geving. of volgden zij de lessen
van de skiklassen. De Dorpskapel
bracht Donderdagochtend de Ko
ningin een muzikale nieuwjaars
groet. Als gasten van de Koningin
zullen vanavond de Oostenrijkse
bondskanselier Figl en zijn vrouw
in hotel Post de maaltijd gebrui
ken.
Maastrichter agent in de
Oudejaarsnacht zeer
zwaar mishandeld
(Van onze correspondent)
MAASTRICHT. Drie mannen
zijn ingesloten, omdat zii in de
Oudejaarsnacht een surveillerende
agent, die hun sommeerde het wat
rustiger aan te doen. zwaar hebben
mishandeld. De agent werd zodanig
geslagen en geschopt, dat hii naar
het ziekenhuis moest worden over
gebracht. waar hii zeker dne we
ken zal moeten blijven.
Noordoosten wind
Weersverwachting,
van Zaterdagavond tot
Zondagavond:
Veranderlijke be
wolking met enkele
sneeuwbuien.- matige
en later voornamelijk
langs de Waddenküst
krachtige Noord-Oos-
teluke wind. aanvan
kelijk echter in het
Zuid-Oosten van het
land nog zwakke win
den met hier en daar
mist Overwegend
lichte vorst.
4 Jan zon op 3.48
min onder 16 42 min
maan op 21 31 min., on
der 10 43 min.
HEI WEEK VAN VANMOKOEN 1 UUK
Max temp
Neersl
Station
Weer
Wind m/s
Gisteren
tn 24 u
Usio
Onbew
N.N.O. 4
- 12 C
1 mm
Stockholm
Ceh. bcw
N O 5
- 4
0
Kopenhagen Sneeuw
N 12
- 1
1
Londen
Regen
N.N.O 4
2
0.1
Amslci dam
Hagelbui
N.W 2
- 3
0.1
Brussel
Sneeuw
Z 1
- 0
o.l
Pargs
Sneeuw
Windstil
0
1
Bordeaux
Regen
Z ZO 3
3
1
Nice
Onbew.
W N.W. 7
3
0
Warschau
Sneeuw
N. 2
0
8
Eer 11.1 n
W.N.W. 3
0
8
Frankfort
Onbew
N W 2
- 6
2
Munchcn
W. 2
-3
1
ZUrlch
Sneeuw
Windstil
-3
3
Wenen
Sneeuw
W.N.W. 9
0
4
WAT VOOR WEER OP KOMST?
DE BILT. Het KNMI deelt
mede: de luchtdrukverdeling heeft
zich de laatste dagen boven West
en Noord-Europa in zodanige
richting ontwikkeld, dat gerekend
moet worden op het voortduren
van het koude weer. Boven Scan
dinavië en het aangrenzende zee
gebied bij Noorwegen ontwikkelde
zich namelijk geleidelijk een nieuw
hoge druk gebied, dat nog voort
durend in omvang en betekenis
toeneemt.
Daar dc luchtdruk boven het
Middellandse Zeegebied en de Bal
kan laag bleqf en zich enkele sto
ringen in noordoostelijke richting
naar Polen uitbreidden, namen in
het Oostzeegebied de noordoostelijke
winden in kracht toe, waardoor
steeds grotere hoeveelheden koude
lucht uit Rusland naar het Zuid
westen worden getransporteerd.
Deze lucht verlaat de noordelijke
brongebieden met een temperatuur
van meer dan 10 graden onder het
vriespunt. De lucht moet daarna
echter alvorens onze omgeving te
kunnen bereiken over de Oostzee
en de Noordzee stromen, waarbij
flinke verwarming optreedt Dc
lucht wordt daarbij onstabiel, zo
dat er ziefi sneeuwbuien in ont
wikkelen.
In ons land kwamen afgelopen
i nacht enkele van dergelijke buien
in de kustprovincies voor. In Dene
marken en langs de Zweedse en
Duitse Oostzeekust sneeuwde het
bijna voortdurend.
Steeds grotere gebieden van
Midden-, West- en Noord-Europa
komen thans onder de sneeuw te
liggen, hetgeen de greep van de
winter op al deze pebicden verste
vigt en een geleidelijke verdere
daling van de temperatuur moge
lijk maakt In ons land wordt het
temperatvurverloop nog in hoofd
zaak bepaald door het al of met
aanwezig zijn van bewolking. Tij
dens opklaringen daalde vannacht
boven de met sneeuw bedekte vel
den de temperatuur tijdens wind
stilte plaatselijk sterk. De Bilt
meldde met 8 graden de laagste
temperatuur, terwijl langs de kust
bij luchtaanvoer overzee nauwe
lijks vorst voorkwam.
Het Scandinavisch hogedrukge-
bied krijgt thans door nieuwe
luchtdrukstijgingen boven de Brit
se eilanden aan zijn westkant ver
sterking. Een restant van dc giste
ren naar de Britse eilanden doorge
drongen oceaandepressie, ontwijkt
via Zuid-Frankrijk, waar zij regen
brengt, naar ie Middellandse Zee
Al deze ontwikkelingen betekenen
dat de thans heersende toestand
van koud weer over vrijwel geheel
West- en Noord-Europa waarschijn
lijk verscheidene dagen zal kunnen
aanhouden.
HET aftreden van prof. Rornme als
hoofdredacteur van de Volks
krant hebben wij onlangs ge
meend te kunnen toeschrijven aan ver
zet uit de rechtervleugel van de K.Y.P.
tegen de binding tussen fractieleider
cn een blad, dat nog altijd in sterke
mate met de K.A.B. wordt vereenzel
vigd. Onze opvatting berustte op ze
kere gegevens, waarover wij beschik
ten, en vond steun in het feit dat bla
den als de nu braaf-conservatieve
Tijd cn de meer luidruchlig-conserva-
tieve Maasbode de heer Romme ta
melijk scherp hadden gekapitteld ter
zake van diens voorzichtige houding
jegens de rapporten inzake de mid
dengroepen. Het klopte alles wel. Wij
vonden in de gang van zaken geen
reden tot voldoening. Eerst mr Jan
Derks weg bij De Tijd, nu prof. Romme
bij De Volkskrant vandaan, moest niet
de indruk ontstaan dat het strijdperk
werd overgelaten aan prof. Duynstee,
deze paladijn van het behoud?
Intussen heeft dc heer Romme in
zijn afscheidsartikcl in De Volkskrant
op Oudejaarsdag tamelijk duidelijk
verklaard, dat zijn herngaan als hoofd
redacteur een gevolg is van overwe
gingen van interne aard en niet van
druk van krachten van buiten. Wij
nemen hiervan acte. Hij schrijft erbij,
dat het hem spijt. Voor dc rest wordt
men niet veel wijzer. Ook niet uit het
artikel in de Volkskrant van gisteren,
dat in onduidelijkheid dat van de heer
Romme evenaart. Waarom deze ora
keltaal? De heer Romme zegt, dat de
steun aan een katholieke politiek, wel
ke de zaak van het volk in al zijn ge
ledingen wil dienen, soms beter kan
worden gegeven ..van buiten af dan van
binnen uit". Misschien betekent dit,
dat een combinatie van fractieleider en
hoofdredacteur minder gewenst zou
kunnen z.ijn. Het is inderdaad minder
gewenst, vindt Het Vrije Volk. Wij
delen de twijfel van de heer Romme.
Troelstra en Kuyper hebben heide
functies ook tegelijkertijd vervuld; de
politiek heeft er geen schade van ge
leden en de journalistiek is er door
verrijkt.
PROF. ROMME citeerde ons, waar
wij schreven, dat lui wel steeds
sociale belangstelling had be
toond maar toch z.orgvuldig vermeden,
zich als eenzijdig verdediger van het
arbeidersbelang op te werpen. Hij
voegde er aan toe, dat hij in dit op
zicht eerder te zorgvuldig dan te wei
nig zorgvuldig te werk was gegaan. Be
tekent dit, dat het nu anders wordt?
Wij weten het niet. In het artikel van
gisteren, het cersle op de voorpagina,
niet meer van de hand van de heer
Romme. wordt bezwaar gemaakt tegen
dc gewoonte van de „conservatieve
katholieke bladen", de Volkskrant
stelselmatig liet K.A.B.-orgaan te noe
men, en er de nadruk op gelegd, dat
dc loods het schip wel verlaat, maar
dat „op zijn politiek bestek wordt
doorgevaren". Doch waarom moest de
loods dan tegen zijn zin van het schip?
Misschien (liet is allemaal mis
schien) kan uit het feit. dat zo uitdruk
kelijk van „conservatieve katholieke
bladen" wordt gesproken, de conclusie
worden getrokken, dat de Volkskrant
vooruitstrevend wil zijn; maar er zit
in die kwalificatie stellig ook dc wens,
nc andere bladen onaangenaam tf zijn
met een woord, dat in Nederland
i geen goede klank heeft. En de ver-
j zekering, dat de Volkskrant alle ran-
gen en standen wil blijven bedienen,
i stemt niet tot vertrouwen. Het bete
kent immers, dat men elk lerwille
denkt te zijn, hetgeen heel iets anders
is dan dat men het volksbelang wil
nastreven van één grote conceptie uit,
die de rangen en «tanden onderge
schikt maakt aan het geheel.
WIJ hebben al eens eerder vast
gesteld, dat de katholieke bla
den meer cn meer. om in de
eigen stijl te blijven, de belangen van
één stand, t w. de welgestelde, op het
oog hebben. Waar moeien de katho
lieken icrrcht, die zo gaarne wat meer
vooruitstrevendheid, wat meer fris
heid, wat meer dapperheid jegens de
reactie in eigen kring zagen? Het
zou ontzaglijk waardevol zijn, wan
neer de Volkskrant na het afscheid
van de heer Romme het blad werd
van de vrijmoedige critiek, van het
geluid dat lijnrecht tegen dat van de
heer Duynstee inging. Maar wij moe
ten voorshands helaas vrezen, dal het
de voorkeur zal geven aan de half
heid hoven de flinkheid; halfheid, die
soms eens zal wrijven maar nooit eer
lijk en manmoedig zal botsen met de
mening van de „conservatieve katho
lieke bladen". Blijkt het anders te
gijn, niemand zal zich daarover meer
verheugen dan wij.
IN BROEK
JOURF. Dc IJsclub ..It Sid
Wide" te Broek bjj Joure heeft
voor Maandag als eerste club een
hardrijderij voor vrouwen uitge
schreven.
