Ameland, niet naast de deur
maar bijzonder mooi
W ereldreiziger-planter
werd bijenhouder
Katholieke middenstanders
becritiseren de regering
Taak van Humanitas breidt
zich voortdurend uit
Ir Staf tegen medewerking
aan opnamen verzetsfilm
Wadden en duinen en een
prachtig strand
Bij slecht weer
weinig
heel
te beleven
Adenauer weer
bondskanselier
Nieuwe Westelijke
nota aan Moskou
verwacht
Nieuw bestaan gewaden in
Driebergen
Uitkomst voor blinden?
Electrisch apparaat zou
geleidehond vervangen
Zaterdag 10 October 1953
5
Deze foto kan een indruk geven
van de enorme verlatenheid aan
de stranden van de Oosthoek van
Ameland, waar de wind het zand
in lange stuifbanen opjaagt en de
vogels als het ware een alleen
heerschappij roeren. Het gewel
dig brede strand gaat hier over in
een onafzienbare zandplaat.
Wü zijn van de zomer op Ameland geweest. Wtf weten het, de winter
staat al weer voor de deur en weinigen in deze streek van het land zullen
er over peinzen nog gauw even naar de Waddeneilanden te vertrekken.
Maar wellicht wilt u er toch wel eens wat over lezen. Het geeft u misschien
ook nog zo iets als een nasmaakje van de vacantietijd en dat kan de mens
deugd doen in de dagen, dat de bladeren al weer van de bomen gaan
vallen.
I tjes zijn er heel wat in Nes Straten
zijn er eigenlijk niet De huizen.
I dikwijls boerderijen, liggen er op
een wonderlijke manier door elkaar
gestrooid.
Er is verder weinig bijzonders te
zien aan het dprp. Alleen de gevel
tjes van vele huisjes, die nog uit
de zeventiende- en achttiende eeuw
stammen en herinneren aan de tijd.
dat de Amelanders veel geld aan
de walvisvaart verdienden, zun in
teressant.
Weinig „vertier"
Burgemeester R. Wolda vertelde
ons dat er in de afgelopen zomer
45.000 vreemdelingen op Ameland
zijn geweest. Er is weinig mondain
publiek bij. Tallozen vinden een
onderkomen inè, zomerhuisjes en
jongeren ook in kampeerboerderijen
of in de jeugdherberg in Hollum.
die vierhonderd bedden heeft, Al
deze mensen vermeien zich aan het
strand of in de duinen. Bij slecht
weer is er op Ameland niets maar
dan ook helemaal niets te beleven,
tenzij men dan wil gaan dansen bij
Scheltema aan het strand Een be.
hoorlijke zaal, waar men b.v. kin
deren kan bezig houden als het
regent, heeft men hier niet. Op
Ameland is voor de meesten in
ons land niet naast de deur. Men
gaat er ook al niet zo gemakkelijk
heen omdat de boten naar 't eiland
alleen varen als het vloed is en dat
komt nog al eens erg ongelukkig
uit met de treinverbindingen. Ame
land is dan ook vooral recreatie
oord voor de Friezen en Groningers.
Toch is het best mogelijk uit het
Westen en midden van het land
naar dit eiland met vacantie te
gaan. Men moet het alleen van te
voren een beetje uitkienen, met die
verbindingen en zo. U moest het
eens proberen bij gelegenheid. Het
is de moeite waard.
Het is hier werkelijk bijzonder
mooi. Men kan uren door de duinen
dwalen zonder een sterveling tegen
te komen. Neem b.v. het Oerd. het
■woeste, ruige duingebied in het
Oosten van het eiland. Hier broeden
duizenden meeuwen. In Augustus
nog waggelden de donkerkleurige
jongen, grote beesten al. er voor
onze voeten weg uit hun nesten.
Ze piepten van angst en de vol
wassen zilvermeeuwen, die hun
kroost bedreigd achtten, scheerden
laag over onze hoofden. „Gak.gak''
nepen ze. We vonden het eigenlijk
wel een beetje angstig, hoewel die
beesten je gerust niet werkelijk
zullen aanvallen.
Enorme zandplaat
Dat Oerd gaat over in een enorme
zandplaat, die „voor eb en vloed
ligt" en waar men allerhand schel
pen en verdere aanspoelselen van
de zee kan oprapen.
Men heeft hier van de duincoppen
onvergelijkelijke vergezichten, links
over een enorm strand, waar de
wind het zand in lange stuifbanen
opjaagt en waar meeuwen, strand
lopertjes en andere vogels rond-
trippelen of in grote groepen, laag
over het water, voorbij jagen Rechts
ligt de geweldige vlakte van het
wad. met repen water, waar de zon
plekken goud laat spelen tussen het
groen en het grijs en waarachter
men. aan de overkant van de Wad
denzee, in de \yazige verte de
Friese kust ziet liggen.
Ook aan de Noord- en Westzijde
van het eiland liggen prachtige
duinen en er zijn de laatste tien
tallen jaren ook een paar com
plexen bos aangeplant, om de vraat,
zucht van de zee wat in te tomen.
Van zo'n duintop kijkt men vaak
over het hele eiland heen: aan de
ene kant het wad, aan de andere
kant de zee.
Nu gaat men als vreemdeling met
vacantie (en kinderen) vooral om
het strand naar Ameland. Bij Nes
ligt een van de mooiste stranden
van ons land en daar, midden op
het eiland, zijn de meeste badgasten,
ook al omdat het vlak bij de aan
legsteiger van de boot „naar de
wal" ligt. Maar naar het Westen
kan men ook in Ballum en Hollum
terecht. Iets ten Oosten van Nes,
op weg naar het Oerd, ligt dan nog
het dorpje Buren.
Buren is een geheel Rooms-Ka-
tholieke nederzetting. Ook in Nes
is de helft van de bevolking katho
liek. In de andere dorpen is het
protestantse geloof in de meerder
heid.
Gemoedelijkheid
Dicht bevolkt is het eiland aller
minst. De grond is schraal en leent
zich alleen voor wat veeteelt. Er
wonen op heel Ameland maar 2400
mensen en die beschikken samen
over vier politie-agenten. Meer po.
litie is hier trouwens niet nodig.
Aan stelen b.v. schijnt niemand te
denken. Geen sterveling doet des
nachts ooit de deur op slot. De ge
moedelijkheid schijnt hier trouwens
geen grenzen te kennen Van win
kelsluiting heeft men blijkbaar nog
nooit gehoord. Men kan op ieder
uur van de dag en de_ avond
mmmmmu - mmmmmi
Texel kan men in een museum van
allerlei over het eiland vinden, ook
op het gebied van de planten- en
dierenwereld. Op Ameland is niets
van dien aard
Dat vinden wij wel een beetje
jammer Men behoeft gerust geen
rdulette aan te schaffen. Maar op
den duur zal men o i. toch aileen
de vreemdelingenstroom kunnen
houden als men de bezoeker iets
meer geeft dan het ontegenzegge
lijk mooie eiland van nature te
bicden heeft. Het is te hopen dat de
Amelanders dat tijdig zullen be
seffen.
Van de duintoppen op Ameland
heeft men prachtige vergezichten.
„Te weinig kans op nieuwe vestigingen;"
verlaging vereveningsheffing bepleit
(Van onze correspondent)
ARNHEM ,.In een nieuwe wijk
van een onzer grote provinciesteden,
waarm 30.000 mensen zijn komen
te wonen, werden slechts 35 win
kels gebouwd. Dat zijn er 265 min
der dan ter voorziening in de daar
bestaande behoeften nodig zouden
zijn. Deze cijfers illustreren een
wanverhouding welke haar oorzaak
vindt in het feit dat een midden
stander zelfstandig met meer kan
bouwen en dat overheidsmaatrege
len het hem onmogelijk maken, in
nieuwe woonwijken zijn kansen te
wagen".
Dit zei drs A. E. M. G. van de
Borg uit Nijmegen Donderdagmor
gen tijdens een inleiding op het con
gres van de Katholieke Midden-
standbond in Musis Sacrum. Spr.
legde er de nadruk op. dat ernstige
defecten in de mogelijkheden van
vestiging en uitbreiding van mid-
denstandsbedrijven z i. een zeer ern
stige aanslag vormen op de levens
kracht van de middenstand.
De Nijmeegse hoogleraar prof dr
G. W. Groeneveld oefende critlek
uit op de huidige fiscale politiek
van de regering. Deze werkt name
lijk. zijns inziens, het ontstaan van
ieder winkeltje terecht. En winkel- rechtvaardige inkomens en prijzen
Gehele rooms-katholieke pers - uitgenodigd
voor persconferentie - liet verstek gaan
AMSTERDAM. „Humanitasde
7000 leden en 55 afdelingen tellende
vereniging voor maatschappelijk
werk op humanistische grondslag
begint langzamerhand op toeren te
komen, aldus de voorzitter, oud-mi
nister mr dr J. In 't Veld, Donder
dagmiddag tijdens een persconferen-
mr In 't Veld, „iemand die niet tot
een kerk behoort aan zijn lot over
te laten. Dit laatste kan bovendien
een maatschappelijk gevaar worden,
omdat het geestelijke nihilisme in
deze mensen een vruchtbare voe
dingsbodem vindt." Spreker zei ver
der, dat het werk van „Humanitas"
tie, waar o o k de katholieke pers in nog steeds groeit en de.betrokkenen
al haar veelzijdigheid was uitgeno- 1 u~* 1 J
digd, zonder dat echter ook maar één
vertegenwoordiger ervan aan deze
uitnodiging gehoor had gegeven.
zelfs boven het hoofd dreigt te
groeien. Er is te weinig geld en er
zijn te weinig leden. Meer belang
stelling is dringend nodig.
De directrice van het centraal bu
reau van „Humanitas". mej. M. Dijk
stra. gaf een overzicht van het werk.
dat verricht wordt, en het vele dat
nog gedaan moet worden. De heer
P. A. Pols, lid van de sectie kinder
bescherming. zei o.m.: „Het werk
komt in zo ontstellend grote mate op
ons afstormen, dat het beslist nodig
is. de basis waarop het staat uit te
breiden.*'
Tevoren had spreker gezegd, dat
onbekendheid met dit werk en met
hun eigen mogelijkheden velen
weerhoudt Spreker maakte een ver
gelijking met andere, oudere vereni
gingen. die op dit gebied werkzaam
zijn. Deze laatste zijn vaak stichtin-
j gen apparaten met donateurs, maar
j niet met leden, die geestelijk en met
terdaad er achter staan. Als jonge
vereniging (opgericht in 1945) is
..Humanitas" wat dit betreft in een
.■Wij achten het onmenselijk", zei bevoorrechte positie.
Mr In 't Veld zette uiteen, dat de
kerken hun greep op een steeds
groter aantal mensen verliezen. Dit
blijkt bij elke volkstelling Het Is j
van belang, dat aan de groep buiten
kerkelijken aandacht wordt gegeven,
vooral voor zover zij behoefte heb
ben aan geestelijke, morele of mate
riele steun.
Maatschappelijk werk, aldus spre
ker. kan alleen goed worden gedaan
als het wordt gedragen door een
levensbeschouwing. „Humanitas"
heeft twee kenmerken: in de eerste
plaats, dat de vereniging zich aan het
maatschappelijke werk in zijn volle
omvang wijdt (kinderbescherming,
reclassering, gezinsverzorging, be
jaardenzorg en algemeen maatschap
pelijke zorg), in ae tweede plaats dat
dit op humanistische grondslag ge
beurt.
tegen, verstoort de economische cal
culatie in handel en bedrijf bevor
dert de vermogensvorming bii de
overheid ten koste van de individu
ele vermogens, die nodig zijn voor
het voortbestaan van handel be
drijf en zelfstandige middenstand
„De overheid lost staatsschuld af
ten koste van handel en bedrijf",
zei prof. Groeneveld.
aangenomen waarin bij regering en
parlement werd aangedrongen op
vereveningsheffing.
BONN. De bondsdag heeft Vrij
dag met 304 tegen 148 stemmen bU
14 onthoudingen Adenauer opnieuw
voor vier jaar tot bondskanselier ge
kozen. Het was een groots ogenblik
voor de 77 jaar oude christen-demo
craat. die vier jaar geleden met de
meerderheid van slechts één stem
zijn eigen tot bondskanselier ge
kozen werd.
Nog nooit heeft een democratische
1 Duitse kanselier een dergelijk ver
trouwensvotum gekregen. Behalve de
j christen-democraten stemden de vrije
j democraten en de afgevaardigden van
de vluchtelingen partij en die van de
i Duitse partij voor Adenauer. Een
verrassing bij de- stemming was, dat
j 14 afgevaardigden van deze vier par-
j tijen, die dr Adenauer in zijn rege-
ring wil betrekken, zich van stem
ming onthielden. Daardoor bleef hij
onder de verwachte tweederde meer
derheid. De 148 tegenstemmers zijn
socialisten. Onmiddellijk na zijn ver
kiezing is Adenauer begonnen met
zijn overleg over de samenstelling
van zijn regering, waarmee hij voor
a s. Donderdag gereed denkt te zijn.
Hij zal dan in de bondsdag zijn rege
ringsprogramma uiteenzetten.
LONDEN De Amerikaanse.
Britse en Franse diplomaten zijn het
Vrijdag voorlopig eens geworden
dat Rusland opnieuw gevraagd moet
worden zich aan te sluiten bij een
viermogendhedenconferentie van de
ministers van Buitenlandse Zaken de
volgende maand om de toekomst van
Duitsland en Oostenrijk te bespre
ken.
Hun voorstel zal opgenomen wor
den in nieuwe Westelijke nota's
Proces begonnen tegen
zestien „Amerikaanse
spionnen" in Boekarest
LONDEN Voor een militair ge
rechtshof te Boekarest is Vrijdag een
proces begonnen tegen 16 ..Ameri
kaanse spionnen", dié met valscher
men boven Roemeens grondgebied
waren neergelaten, aldus meldt
radio-Moskou. De beklaagden wor
den beschuldigd van spionnage. ter
rorisme en ondermijnende activiteit.
Na zijn rede werd een resolutie Luidens het bericht van radio-Mos
kou hebben alle beklaagden bij het
vooronderzoek bekend.
Doodstraf bedreigt
ontvoerders van
Bobby Greenlease
KANSAS CITY. De kleine Bob-
by Greenlease is Vrijdag ter aarde
besteld, terwijl de autoriteiten de
eerste stappen deden om zijn ont
voerders ter berechting naar Kan
sas City te brengen.
De 41-jarige alcoholica^ Bonnie
Brown Heady, die de zesjarige jon
gen van zijn school naar de dood
voerde, en haar vriend, de 34-jarige
Carl Austrin Hall, die de ontvoering
beraamde, zijn voor de eerste maal
voor de rechtbank te St Louis ver
schenen. Hall moet het feit onder
ogen zien, dat hij van moord en ont
voering beschuldigd zal worden. Me
vrouw Heady, in wier bloementuin
het lijkje van de jongen begraven
werd, zal wegens ontvoering terecht
moeten staan Op de ontvoering zo
wel als moord staat in Missouri de
doodstraf.
Alleen de geroutineerde imker
kan zich veroorloven midden in
de vluchtvan de bijen voor de
kasten te knielen. Hij werkt zon
der handschoenen De bijen rui
ken dat zij in vertrouwd gezel
schap zijn door de geur van ho
ning. die het werkpak van de heer
Rahder heeft opgenomen.
(Van een onzer verslaggevers)
„En daar heb je dan 38 volle ja
ren voor in „de Oost" gezeten
meesmuilt niet zonder zelfspot de
heer J D A. Rahder. planier-wereld-
reiziger-imker uit Driebei gen. „Achi
en dertig jaar lang wist ik in de ar
chipel van het bestaan van het Ma
de heer Rahder kent verder als een
volleerd imker het •uenicven in alle
wonderlijke facetten Hji weet pre
cies wanneer hij bij het uitzwermen,
de grote volksverhuizing in de we
reld van darren en koninginnen
moet ingrijpen Hij kent als geen an
der het machtige gezoem, dat op een
leise woord Glodog' Ik kende er warme winterdag ir Januari plotse
echter evenmin de betekenis van als
mijn Europese vrienoen Pas toen ik
enige jaren geleden hier in Neder
land interesse kreeg voor het leven
en werken van de bij. kwam ik het
woord weer tegen m een handleiding
voor bijenhouders.
Een ..glodog" is op Java een holle
boomstam, waarin bijen huizen Van
daar, dat de heer Kahdev zijn bijen
stand aan de Wclgclegenlaan in
Driebergen „Glodog" doopte.
Zijn carrière begon dus meer dan
veertig jaar geleden in Indonesië,
midden in het oerwoud van Suma
tra's oostkust. De stilte was er hoor
baar en werd nog nadrukkelijker
nadat onverwachte en in het begin
huiveringwekkende schreeuwen van
dieren in de jungle in veelvoudige
echo's waren verstorven Verweq
van de bewoonde wereld, tussen een
wilde vegetatie in een onbekende
streek, leefde de jonge planter Rah
der een hard bestaan.
Zijn ervaring groeide met de da?
Het oerwoud werd bekend terrein.
De planter leerde welke geluiden hij
tc vrezen had en welke niet. Hij
ontdekte op zijn zwerftochten open
plaatsen in dp dichte bebossing op
de berghellingen Hij had er een
prachtig uitzicht Elke morgen haast
te hij zich na het „mandiën" naar
die open plekken waar hij de zon
als een bloedrode ba', uit de zwavel
gele nevelbanken aan de horizon
zag opstijgen.
Zijn Isolement was zo volkomen,
dat het hem bijna verbaasde van het.
gouvernement een brief te ontvangen
waarin hem werd meegedeeld dat
hij naar Sumatra's westkust zou
worden overgeplaatst Men was hem"
niet vergeten Vijf jaar lang werkte
hü in de thee- en kinacultures Ook
daar slechts kampongs, koelies en
slooendc malaria.
In 1937 keerde hij in Nederland
terug Maar 38 jaar vermoeiende ar
beid in de tropen hadden zijn lust
tot zwerven niet verminderd. Nog
hetzelfde jaar trok hij met zijn
vrouw per auto door Europa. Zij fo
tografeerde. hij schreef
In October van het volgend jaar
vestigde de heer Rahder zich in
Driebergen. Niet om te rusten Hij
werd weer „planter", ditmaal in de
rustige, gecultiveej-de omgeving van
de Stichtse Lustwarande Planter is
in die bedaagde rust van een ge
meente als Driebergen het juiste
woord niet: de heer Rander werd
tuinder Hij verbouwde groenten tot
zijn akkers werden onteigend omdat
ons land klein is en de steden snel
groeien.
Hij moest een nieuwe bestaans-
bron aanboren Zoals dat meer gaat
ontwikkelde zich dc nieuwe bestem
ming uit een toevalüge samenloop
Van omstandigheden Als de heer
Rahder in vrije ogenblikken achte
loos de afleveringen van een dames
weekblad van zijn vrouw door bla
derde las hjj onwillekeurig met meer
dan gewone belangstelling oen serie
artikelen over het leven der bijen
van de hand van een bekend expert
Er ontstond een drukke correspon
dentie met gevolg oat na enige tijd
een bijenvolkje de tuin van de heer
Rahder bewoonde. Op het ogenblik
heeft hij negentien kasten vol nij
vere bijen populaties die in een
„glodog". als een herenhuis zo sta
tig van bouw, zijn ondergebracht.
menselijk verstand
In de bijbel en nog oudere heilige
boeken van Oosterse volken wordt
de bij al een .menselijk verstand er.
goddelijke kracht" toegewezen. Eeu
wen zijn sindsdien verstreken doch
het leven van de bij bleef een mys
terie Bij hoge uitzondering schiep
de natuur de bij in drie. geslachte
lijke verschijningsvormen: het uit
gesproken vrouwelijke type. de ko
ningin. het mannelijke type. de dar
en als derde groep van werk-, veld
of haalbijen, het minder ontwikkel
de vrouwelijke type.
Het grote mystene van dit enige
vliegvleugelige insect dat overwin
tert, mag dan onaangetast blijven,
Generaal Gruenther:
Verrassende overval
op Europa niet
meer mogelijk
NEW YORK Generaal Gruen-
ther heeft in New York verklaard,
dat de kans voor Rusland om met
succes onverwacht een aanval op
West-Europa te doen thans tenge
volge van de N.A.V.O. vrijwel ver
keken is De generaal waarschuwde,
dat de toekomst van de beschaving
wellicht afhangt van de vraag, of de
N.A.V.O in staat zal blijken de vrede
te handhaven. Hij zei: „Ik kan u de
verzekering geven, dat de strijd
krachten van de N A.V.O. thans zo
sterk zijn, dat de Russen in het door
hen bezette deel van Europa waar
schijnlijk niet voldoende troepen
hebben om met enige redelijke kans
van welslagen een aanval te doen.
ling de lange periode van rust in de
korf verstoort: „als een symphonic"
zegt hij zelf. klinkt het geluid van
die tienduizenden uitzwermende bij
en hem In de oren De noniil&vër-
gaarders gaan dan op .reinigings
vlucht". wee het v-itte wasgoed dat
dan ergens op een cleekveldje in de
vliegroute ligt He: wordt bedolven
ondêr een dikke iaag vuil van de
zich ontlastende duren!
Zo trekt de planter-wereldreiziger
tuinder-bijenhouder onze provincie
door met zijn bijen Hij laat ziin
dieren zwermen terwjji de natuur elk
jaar weer haar ruke hoeveelheden
nectar in de voorjaars-zomer en na
jaarsdrachten voor de onvermoei
haar af- en aanvliegende bijen in
bloem en heide opslaat. Ge kunt
hem zoals wij. op een Augustusdag
op de Leusderheide vinden bij zijn
kasten Hij verkoopt gelijktijdig aar
de passanten ziin potjes honing,
meer als onderwijzer dan als zaken
man staat hij daar Want boven het
zakelijke gewin gaat hem toch zijn
liefde voor zijn gevleugelde „trans
portarbeiders" een liefde die bil op
iedere voorbijganger die enige tijd
b.;j de kasten verwijlt, zou willen
overbrengen.
Amerikaans militair
vannacht overleden
De enige dagen geleden langs de
spoorlijn ApeldoornAmersfoort
gevonden Amerikaanse militair, die
In ernstig gewonde toestand werd
aangetroffen, is gisteravond in het
St Elisabeths ziekenhuis overleden.
Zijn naam was Alvin Lewis Brit-
ton, geboren 15 October 1931. Hij
was korporaal bij de medische
dienst.
Randschrift
Klokken
O.L. toren
Op zes van de twaalf kleine klok
ken waarmee het carillon van de
O L. Vrouwetoren wordt aangevuld
(de ganse aanvulling bestaat uit
veertien klokken, n V. twee grote
«fis en ci?» en twaalf kleine is
als randschrift aangebracht een zes
regelig versje, op iedere klok een
regel, zodat de?e zes regels teza
men het voleendp versje vormen:
Kan elke klok één enkle toon
Al luidend slechts doen horen,
Uit samenklank
Van alle wordt
Toch harmonie geboren.
Vijf maanden wegens
heling
Tot een gevangenisstraf van vijf
maanden voorwaardelijk met een
proeftijd van drie jaar plus f 200.
boete of 1 maand hechtenis, ver
oordeelde de Utrechtse Rechtbank
Dinsdag een 29-jarige uitvoerder te
Amersfoort, aan wie heling van een
militaire vrachtwagen was ten laste
gelegd, welke hij van een garage
houder te Amersfoort had gekocht.
Geëist was vier maanden gevan
genisstraf.
Demonstraties zijn
goed geslaagd
DEN HAAG. In de omgeving
van een der drukste punten van
Voorburg, daar waar ae rijksweg
naar Utrecht begint, heeft Donder
dagmiddag een man gelopen met een
wandelstok m de hand. Dit zou niets
bijzonders zijn, ware het niet, dat bij
de punt van de wandelstok een auto-
pedwiel met een luchtband was ge
monteerd. Bovendien had de man
een blinddoek voor de ogen. Het was
de heer G. van de Wiele uit Voor
burg, die de door hem uitgevonden
blinde-geleider demonstreerde, een
apparaat, dat zodanig is geconstru
eerd, dat het volgens de uitvinder
dc blindegeleidehond kan vervangen.
Het gehele apparaat, dat slechts
één kilogram weegt, is tussen de vel
gen van het autopedwiel, op de plaats
waar normaal de spaken zijn aange
bracht, ingebouwd. Het bestaat uit
twee filmspoelen en een film. die
precies zo werken als in een film-
projector. Waar echter In de film-
projector de lens is aangebracht, die
net beeld op het witte doek moet
brengen, is hier een koperen rol ge
monteerd. waarop een nippeltje riist
De film draait nu tussen rol en nip
peltje door en op de plaats, waar in
de film een gaatje is geknipt, maakt
het nippeltje met de koperen rol con
tact. Hierdoor geeft een zoemertje
een geluidsstoot.
Als de blinde met een stok. waar
aan dit apparaat is bevestigd, een
wandeling maakt het wiel onder
aan de stok draait dan hoort hij
geregeld de geluidsstoten van de zoe
mer. Deze geluidsstoten zijn tweeër
lei: waarschuwingsseinen en uitvoe-
ringsseinen. Het uitvoeringssein be
staat uit een korte stoot. Om de
waarschuwingsseinen te begrijpen
moet men een code kennen. Indien
nu een blinde met dit apparaat aan
zijn stok wandelt en hij zal b.v. kort
achter elkaar eerst rechtsaf en dan
linksaf moeten slaan, dan zal hij een
tiental meters voor de dubbele hoek
eerst drie korte stoten (volgens het
code rechtsaf) en kort daarop vier
korte stoten (volgens het code links
af) horen. Dit zijn de waarschu
wingsseinen Indien de zoemer dan
een korte stoot geeft, weet de blinde
op dat punt rechtsaf te moeten slaan.
Hoort hij dan kort daarna weer een
korte stoot, dan slaat hij onmiddellijk
linksaf.
Door middel van de zoemer krijgt
de blinde dus volgens 'n bepaalde
code door of hij rechtsaf of links
af moet slaan, een flauwe bocht moet
maken of opstakels op zijn weg vindt,
zoals benzinepompen, lantaarnpalen
enz. Op de filmband kunnen enkele
routes worden uitgestippeld, alle met
een maximum lengte van 5 kilome
ter. Natuurlijk moet de route eerst
worden gelopen door een niet-blinde. I
die met een soort ponsapparaat de
gaten volgens de ontworpen code in i
de filmband aanbrengt.
Het apparaat kan naar believen in I
en uitgeschakeld worden door mid-
EEN WANDELSTOK met een au
topedwiel er aan. daarin gemon
teerd een electrisch apparaat dat
reageert op 'n geperforeerde film
band, dit is de mechanische blin-
de-geleidehond" die de heer G. v.
d Wiele uit Voorburg Donderdag
demonstreerde.
bedragen, hetgeen een derde deel is
van de aanschaffingskosten van een
blindegeleidehond.
Het apparaat zal over ongeveer zes
weken door de Nederlandse Blinde-
geleider-Verkoop-Centrale In Voor
burg in de handel worden gebracht.
Zowel voor Nederland als voor vele
West-Europese en Amerikaanse lan
den is op dit „electrisch mechanisch
blindegeleide apparaat, ter vermij
ding van obstakels in een loopweg,
welke in hoorbare kentekens worden,
omgezet" octrooi aangevraagd
De heer Van de Wiele heeft van
middag zijn apparaat geblinddoekt
gedemonstreerd en hoewel bij hem
de andere zintuigen dan de ogen niet
zo goed ontwikkeld zijn als die van
een blinde, wist hij een bepaalde rou
te met behulp van zijn apparaat uit
stekend te lopen. Het gaf op de juiste
plaatsen de uitvoeringsseinen aan.
zodat dc zoemer het einde van de
route aankondigde op nog geen cen
timeter verschil van de plaats, waar
de route bij het uitstippelen was ge
ëindigd.
Massale boekverbranding
in Rulgarije
WENEN. De Bulgaarse commu-
nisten. die de openbare bibliotheken
del van een handletje aan de knop en boekenkasten van particulie-
van de stok, zodat de blinde, na en
kele straten te hebben gelopen, bij
voorbeeld in een tram kan stappen
na het apparaat te hebben uitgescha
keld. Bij het uitstappen schakelt hij
het apparaat weer in en wandelt zijn
route rustig verder. Mocht hij vijf
kilometer hebben gelopen, dan kan
ren uitkammen, op zoek naar
„scheurpapier", hebben naar een Bul
gaars blad heeft onthuld, bijna alle
prae-commustlsche literatuur met
inbegrip van waardevolle oude boe
ken. vernietigd.
Bijna alle waardevolle oude litera-
hij naar believen op een andere lijn i v°n Bulgarije is naar de molens
Toestand verpleegster
aanmerkelijk beter
Grote verbetering is gekomen in
de toestand van de 38-jarige ver
pleegster van de Lichtenberg, mej.
Hornsveld, die zoals men weet
Maandagmorgen werd aangereden
op de Utrechtseweg, ter hoogte
van de Hugo de Grootlaan.
Soldaten in The true and the brave"
(Van een onzer redacteuren) dim, u<n uuniinreii ae unuorm van
DEN HAAG. De minister van I de Koninklijke Landmacht gebruiken
Oorlog heeft gisteren het volgende om daarmede voor een geldelijke be-
acht, dat militairen de uniform van
communiqué verstrekt over mede
werking aan filmopnamen voor de
film „The true and the brave".
Naar aanleiding van een bericht in
„Dc Volkskrant" kan worden mede
gedeeld, dat de minister van Oorlog
vooraf niet om toestemming is ge-
vrs-gd voor het medewerken van
personeel en materieel van de Ko
ninklijke Landmacht aan een film.
Indien de toestemming van de minis
ter vn tevoren wél zou zijn ge
vraagd. zou deze niet zijn verleend „v,
aangezien dc minister het ongewenst I bestaan overigens niet.
loning op te treden In een film, wel
ke de aard van deze film ook moge
zijn.
Aangezien betrokkenen hebben ge
handeld volgens een toestemming,
waarvan werd gemeend, dat zij dooi
de minister werd gegeven, zullen
geen maatregelen tegen hen worden
getroffen. Wel zal een onderzoek in
gesteld worden naar de oorzaken van
het misverstand. Omtrent de nu nog
optredende negen man van de Natio
nale Reserve is niets bekend Parate
troepen van de Nationale Reserve
van de filmband overschakelen, mits
er tevoren voor is gezorgd, dat de
route op deze andere lijn begint op
dezelfde plaats als de route op de
eerste lijn eindigt.
Het autopedwiel aan de stok waar
schuwt de blinde voor niet verwach
te obstakels, zoals op de grond lig
gende autopeds, stoepranden, grote
stenen, kuilen enz.
Naar de uitvinder meedeelde heb
ben officiële instanties, zoals het de
partement van Sociale Zaken en het
Nederlandse Rode Kruis, belangstel
ling getoond voor zijn apparaat,
waarvan de kosten rond 150 zullen
gegaan, omdat het regime zonder in
bijzonderheden te treden order had
gegeven, dat de „bibliotheken moeten
worden gezuiverd van oude boeken
uit de tijd voor 9 September 1944de
datum, waarop het rode leger Bul
garije bezette).
Openbare aanbesteding
Op Vrijdag 30 October as. is er
in het bijgebouw van het stadhuis
een openbare aanbesteding van het
rioleren en aanleggen van wegen
op een gedeeltelijk op te hogen en
gedeeltelijk af te graven terrein,
benevens het graven van een sloot
en twee vijvers gelegen tussen de
Liniedijk, Flierbeek. Randenbroe-
kerweg en de Helligenbergerweg
te Amersfoort (2e complex).
Monteur, aangeklaagd
door dr Samuels,
vrijgesproken
AMSTERDAM. De 47-jarige
Haarlemse monteur H. J. Bdie in
Mei 1952 als enige getuige in de
tuchtzaak tegen dr J. Samuels, kan-
kerspccialist in Amsterdam, een
verklaring had afgelegd waarvoor
dr Samuels hem wegens meineed
had laten vervolgen, is door het
Hof vrijgesproken.
LISSABON. Met ingang van
November zal Portugal op een basis
van wederkerigheid de visa op de
paspoorten van toeristen afschaffen
