Tweeduizend AJC-trekvogels vierden vriendschapsfeest „N atuurmonumenten eert mr v. Tienhoven MEESTER VAN TEGENDELEN 1 V 9 - -• A Vandaag zou M. Nijhoff 60 jaar ge worden zijn Mars staat deze zomer „maar 64.5 millioen km. van ons af Jongens en meisjes zongen en dansten door Utrecht Nieu w Jaarboek Eén dode, drie gewonden bij motorongeluk verschenen C A jf Cf" sW/ Kerknieuws Dinsdag 2Ü April 1954 9 (Van een onzer verslaggevers) Bijna tweeduizend trekvogels van de Arbeiders Jeugd Centrale hebben het Utrechtse stadsbeeld de afgelopen feestdagen opgefleurd met hun acti viteiten, hun kleurige kleaü en hun vlaggen. Het was een groots vriend schapsfeest, dat zij in de Domstad hebben gevierd. Afkomstig uit alle delen van 't land ontmoetten z|j elkaar in hun spel. in hun samenzang en in hun volksdansen. Ook bezonnen zU zich op de taak, die zij In het licht van hun idealen de hunne weten. Utrecht had de jongens en meisjes van de A.J.C. een goede ontvangst bereid. Burgemeester De Ranitz en de wethouder Van Koningsbruggen. Ploeg en Van der Vlist sloegen Za- terdag in de namiddag vanaf het bor des van het stadhuis de kleurige stoet gade, die de stad binnentrok. Zingend I trokken de trekvogels naar de adres sen van hun pleegouders, die voor 1 deze gelegenheid een zeer grote gast vrijheid toonden. Er waren adressen. J waar vijftien A.J.C.-ers een onderdak vonden' Zaterdagavond waren er op zeven plaatsen in de stad begroetingsbijeen komsten geprojecteerd, waar leke- spel werd beoefend en bij de vrolijke muziek van blokfluiten en gitaren werd gevolksdanst. Zondagmorgen zochten de leiders en leidsters elkaar op in het Gebouw voor K. en W., waar de heer J. Boswinkel, leraar paedagogiek te Amsterdam, een in leiding hield over de betekenis van de opvoeding in het derde milieu Een drietal leerlingen van het Utrechts Conservatorium (Hannie Voers. viool, Joost Westerveld, piano en Fred Maan, fluit) brachten er mu ziek Zondagmiddag konden de Utrech ters zich een beeld vormen van het werk van de A.J.C.: op vijf pleinen ontplooiden de trekvogels hun acti viteiten. Een vrolijke aanblik gaven de ballonnen, die om vier uur in gro te getale het luchtruim opzochten. De ballonnen waren verkocht ten bate van het vluchtelingenwerk. Een grote bijeenkomst werd die avond in Tivoli gehouden, waar on der meer de wethouder van Onder wijs en Jeugdzorg, de heer H. van der Vlist, het woord voerde. De wet houder sprak zijn grote waardering uit voor het werk van de koppels en vluchten trekvogels. Namens het ge meentebestuur prees hij het initiatief om juist de groeiende stad Utrecht tot object van het werk van de laat ste maanden te kiezen. ..Het doel van de A.J.C. is de jeugd door eigen acti viteit haar eigen mogelijkheden te laten vervullen om zodoende te ko men tot initiatief en verantwoorde lijkheidsbesef ten aanzien van de sa menleving. Het leven krijgt pas zin, wanneer we er zelf vorm aan weten te geven. Zo slechts kunnen we ko men tot waarachtige democratie Jul lie hebt de fakkel van onze generatie overgenomen, houdt hem hoog en geeft hem door aan hen die na jullie komen", aldus de heer Van der Vlist. De Centraal Trekvogelleider Cok Pels heette er voorts een groot aantal vertegenwoordigers uit Finland. En- gela nd, Duitsland. Canada en Oosten rijk welkom. Onder hen bevond zich de grondlegger van de International Falcons Movement, prof. Anton Te- sarek uit Oostenrijk. .Met laaiende fakkels trokken de trek vogels vervolgens door de stad haar het Veemarktterrein, waar de algemeen voorzitter van de AJ.C, Maurits van Haaien, bij het Paasvuur een woord van bezinning sprak. Stadsspel Gastvrijheid Een grote zorg is het voor de inkwartieringscommissie geweest om alle jonge trekvogels in Utrecht een onderdak te ver schaffen. Des te groter was de voldoening, dat de jongens en meisjes overal zo hartelijk zijn ontvangen. Op één adres, waar maar liefst veertien AJC-ers met open armen werden ontvangen, vonden de gasten 's morgens naast hun ontbijtbordje allen een speciaal voor deze gelegenheid beschilderd paasei. VJ sterdamse trekvogels in het concours Hippique-stadion aan de Croeselaan werd opgevoerd. „Spanker de Speelman", een spel van Jan Meilof, verhaalt van twee landen, die naast elkaar liggen, doch die door hun verschillende geaard heid langs elkaar heen leven. In de ene staat, Obigonië. kent men alleen plichten en blijft er geen tijd over voor vreugde en blijmoedigheid. In het andere land daarentegen kent men slechts vreugde en vrolijkheid; er heerst een gebrek aan Verantwoor delijkheidsgevoel en plichtsbesef. Dansen, spel en muziek zijn er de uitingen van het volk. De Utrechtse en Amsterdamse trekvogels toonden de talrijke toe schouwers tegen de achtergrond van pakkende en met zorg geconstrueer de decors, hoe het leven in beide landen reilt cn zeilt. Men zag er ver pleegsters. soldaten, boeren, politie agenten, timmerlieden en vele ande ren bij de uitoefening van hun werk. Spanker de speelman trekt met z'n fiedel en zwarte flambord door beide landen. In Obligonië is hij niet wel kom: men heeft er geen tijd voor de „dwaasheid" van muziek; Spanker belandt er in het cachot. In Ludcnsia echter wordt hij met open armen ontvangen, niemand evenwel kan hem er te eten geven, omdat er niet wordt gewerkt Dc oogsten mislukken er, de visnetten blijven cr leeg de huizen staan op instorten en de kin deren leren er niets. Spanker wordt tot nadenken gestemd en trekt z.ich aanvankelijk terug op een eiland, Utopia genaamd. Een groot gevaar bedreigt beide volken: een afschuwelijke draak komt van tijd tot tijd zijn tol eisen. Noch de Obligoniërs. noch de Luden- siers blijken m staat deze bedreiging te bezweren. Spanker weet beide volken met zijn fiedel tot elkaar te brengen. Sa men bieden zij het hoofd aan het ge vaar, dat wordt overwonnen. Eén ge meenschap vormen de volken op het laatst, één gemeenschap, waar plaats is voor plicht èn plezier, voor ernst èn humor. Het spel eindigde in een grote tovercirkel, als symbool van wat men kan bereiken, als het kwade is weerstaan en het goede heeft over wonnen. Even brak de zon door, toen een grote wereldbol 't veld op werd ge dragen, een globe, omsloten door een hechte band van elle Europese vlag gen. Deze symboliek werd voltooid door de Europa-vlag. die het stadion bekroonde Toen de trekvogels zich Maandag tegen dc avond opmaakten om de plaatsen van herkomst weer op te zoeken, hoorden we een meisje ver zuchten: ,,'t Heeft veel te kort ge duurd". Misschien gaf zij met deze woorden wel de gevoelens van de meeste trekvogels weer, want kan een feest van werkelijke vriendschap wel ooit lang genoeg duren? Zaterdagmiddag trok de fleurige stoet van bijna tweeduizend trek vogels van de AJC Utrecht bin nen. Burgemeester De Ranitz, en de wethouders Van Koningsbrug gen. Ploeg en Van der Vlist sloegen vanaf het stadhuisbordes de intocht gade. ?5 Bijzonder origineel van opzet was het 6tadsspel, dat de jongens en meisjes Maandagmorgen speelden. In kleine groepjes trokken zij door de stad. Utrechtse A.J.C.-ers vertelden tal van bijzonderheden. Bij versprei de posten werden stukjes van een reusachtige legpuzzle uitgereikt, die samen een slinger van Europese vlaggen vormden. Deze slinger wond zich op de grote legkaart om de Dom toren en om de wereldbol. Dit stadsspel vormde 't besluit van maandenlange voorbereidingen in kleine kring De vluchten en koppels waren dan ook van te voren al op de hoogte van vele bezienswaardigheden en bijzonderheden van Utrecht. In Amsterdam richtte men zelfs een „Utrecht-Cabaret" op. De liedjes van dit cabaret zongen de jongens en meisjes Maandagavond nog. toen zij al in de trein zaten: „Utrecht is een mooie stad Openluchtspel Het vriendschapsfeest vond een waardig slot in een groots openlucht spel. dat Maandagmiddag door hon derd Utrechtse en tweehonderd Am- (Van onze correspondent) MAARSSEN. Op tweede Paas dag vond ln Maarssen een zeer ern stig verkeersongeval plaats, waarbij mevrouw Te H. uit Amsterdam om het leven kwam. terwül haar man zwaar werd gewond en haar tien jarig zoontje en haar zwager min of meer ernstige fracturen oplie pen. Merkwaardigerwijze was de materiële sehade vrjj gering. Om ongeveer 5 uur reden op de betonnen verbindingsweg tussen de verkeersbrug over het Merwede- kanaal en de nieuwe rijksweg UtrechtAmsterdam achter elkaar twee motoren. De bestuurder van de eerste motor wilde een voor hem rijdende personenauto inhalen, doch raakte hierbij slechts licht de bumper aan de achterzijde van de auto. Aangezien met vrij grote snel heid werd gereden, waren de ge volgen van deze lichte aanrijding ontzettend De motor begon te slin geren, slipte en viel. waarna de tweede motor boven op de eerste reed. De bestuurder van de eerste motor, de heer Te H. uit Amster dam. liep op vele plaatsen ernstige verwondingen, fracturen en een shock op. zijn vrouw, die met het zoontje op de duo zat. overleed ter plaatse, terwijl het jongetje een pols brak. De bestuurder van de tweede motor, een broer van de heer Te H.f liep verschillende frac turen op, Vermoedelijk ook een her- senfractuur, terwijl diens vrouw, die op de duo zat, de enige was, die met de schrik vrij kwam. Opname gemaakt in de Kaapse bos sen bij Doorn, die het vorige jaar met steun van gemeente en pro vincie in eigendom zijn overgegaan van de Vereniging tot behoud van Natuurmonumenten in Nederland. (Van een onzer redacteuren) In 1904 werd bij ieder in Neder land, die hield van natuurschoon ontsteltenis gewekt door hot lot dat het Naardermcer boven het hoofd hing. Het had weinig ge scheeld of de gemeente Amsterdam had het aangekocht om cr het stadsvuil in te storten Door het hevig verzet, dat ontstond en waar van dr Jac. P. Thijsse de aanvoer der was, gingen deze plannen niet door. Maar het noodsein was gehe sen. De minnaars van het Neder lands natuurschoon sloten zich aan een. Op een vergadering op 22 April 1905 van de sinds 24 Decem ber 1901 bestaande Nederlandse Natuurhistorische Vereniging, ge houden in Artis te Amsterdam, deed prof. dr. J. Ritzema Bos het voorstel een vereniging tot be scherming van het natuurschoon in het leven te roepen. Het werd de Vereniging tot behoud van Natuur monumenten in Nederland, opge richt aan de vooravond van Kerst mis, op 23 December 1905, thans dus bijna een halve eeuw oud. F AN DA AG, 20 April, zou Martinus Nijhoff zestig jaar zijn ge worden. De plannen voor een feestelijke vieringo.a. met de uitgave van zijn verzamelde werk, waren al in voorbereiding toen hij onverwacht stierf. Maar al is het gemis dat hij naliet, onvervulbaar, dc rouw om zijn heengaan wordt verzacht door dc durende vreugde van zijn poëzie. Nijhoffs lyriek omvat maar drie bundels; De Wandelaar; Vormen en Nieuwe Gedichten. Voegt men de apart verschenen uitgave: Het uur U. en de lekespelen uit Het Heilige Hout erbij, dan zijn de gegevens aanwezig waaruit men zijn dichter lijke ontwikkeling kan opmaken. Het zou onjuist zijn te menen dat deze zich als een simpele lijn laat vastleggen. Nijhoff immers was een in wezen uiterst gecompliceerde persoonlijkheid. Bepaalde trekken in zijn karakter hebben zich op eigen wijze ontwikkeld, en soms bijna zelf standig gemanifesteerd. De eenvoud waarnaar hij streefde en die hij in sommige gedichten ook ten volle heeft bereikt, was geen uitgangs punt, maar een moeizame verwer ving. En bovendien is deze eenvoud van vorm nog geen onweerlegbaar bewijs voor eenheid van geest. Kind van een zeer vrome, gelovi ge moeder, die in het openbaar deelnam aan dc activiteit van het Leger des Hcils, droeg Martinus Nij hoff die vroomheid even diep in zijn hart, als hij het de jeugdherin nering deed aan deze vereerde, on vergetelijke vrouw. Tegelijk echter was hij een modern man critisch en intellectueel, weliswaar geboortig uit de laatste jaren der negentiende eeuw, maar door wens en belang stelling vol-op een twintigste- eeuwer. Neigde hij. of neigde al thans iets in hem. naar aanbidding, naar verinnerlijkt geloof, naar con templatie. het weerhield hem er niet van. een zekere cosmopolitische wereldsheid te bewonderen en deel te nemen aan al de genoegens van de grote-stadscultuur. De idealisti sche rust van het westcuropese le ven uit de periode vóór de eerste wereldoorlog had zijn karakter mede gevormd, zoals dit bij allen van zijn generatie het geval is geweest. Maar veel sterker dan de meeste anderen heeft Nijhoff de revolterende onrust die ons werelddeel sinds 1917 ken merkt. ondergaan; hij voelde zich erbij betrokken, er zich voortdurend door op de proef gesteld. Wellicht was hij van aanleg een gevoelsmens, een romanticus. Maar door GARMT STUIVELING r" zowel de evenwichtige beheersing van het klassieke vers. door Bou- tens, door Gossaert, door Van Eyck in hun werk getoond, als de wils krachtige uitdaging van het expres- sionnisme deed op hem haar in vloed gelden. Het tijdsverloop, no dig om zo ingrijpende vervormingen te ondergaan en in zijn scheppende vermogens op te nemen, veroor zaakte een wonderlijke situatie: Nij hoff was romantisch in de periode van het klassicisme, klassiek in de periode van het expressionnisme, en toonde zich met Awater (uit Nieu we Gedichten, 1934) expressionis tisch toen reeds een traditioneler tijdvak aangebroken scheen. Dc vol strektheid waartoe hij zijn vers ver hief, maakte het onmogelijk hem van navolging te beschuldigen. Veeleer was hij een voltooier, iemand die de stijl-elementen door anderen verkend, beproefd en ge propageerd. eerst recht werkzaam deed zijn in hun bijzonderste moge lijkheden. VAN het begin af heeft Nijhoff het vers beschouwd als een in zichzelf besloten, door eigen wet matigheden bepaalde vormgeving. Het dichterschap was voor hem geen zangerige stemmings-uiting, zelfs méér dan men aanvankelijk ver moedt. Nijhoff is eenvoudig, zoals de werkelijk groten en rijken een voudig zijn: met een aristocratische eenvoud die sierlijker is dan welke versiering ook. Het geloof in de zelfstandigheid van het vers en de daaruit vol gende taalbehandeling maakte het Nijhoff mogelijk in verschillende stijlen te schrijven, en soms zelfs opzettelijk een bepaalde stijl ter na volging te bestuderen. In zijn bun dels vindt men zuiver zangerige ly riek met een volgehouden muzikali teit: en enige bladzijden verder ge dichten, die kennelijk uit een beeld ontstaan en als ver-becld-ing ge schreven zijn. Voor de strofe-vorm van Awater heeft de dichter dc oud-franse Chanson dc Roland be studeerd, en daaraan de assonantie als bindend element ontleend. Voor zijn drietal Bijbelse spelen, ont worpen voor opvoering door leken, maakte hij een diepgaande studie van de oud-griekse drama's in het bijzonder die van Euripides. De eisen van een gewijd spel, dat vormgeving moest zijn van het on zegbare en tegelijk belijdenis van een moderne godsdienstige gemeen schap, stelden Nijhoff voor een taak, die hem inspireerde door haar moei lijkheid Ook hier is hij er in ge slaagd. met kinderlijke eenvoud te spreken over de verhevenstc dingen, en tezelfdertijd te suggereren dat achter de zichtbare handeling het mysterie schuilgaat. HET bovenstaande wil niet méér zijn dan een simpel getuigenis van bewondering voor een poëzie, die mijn leven heeft begeleid lang eer ik de dichter zelf leerde kennen. Toen dat gebeurde, bleek mij dat zijn persoonlijkheid in verrassend veelzijdige rijkdom niet onderdeed voor zijn werk. In de omgang was hij tegelijk dwingend en deemoedig, tegelijk heerszuchtig en bescheiden. Hij kon onverwachts iets zeggen, dat het gesprek een geheel nieuwe wending gaf. ja: een nieuwe di mensie. Wie dat nooit heeft bijge woond. zal het moeilijk kunnen be grijpen; maar voor ieder die Mar tinus Nijhoff yan nabij heeft mo gen kennen, is mót zijn poëzie ook zijn woord, zijn stem, zijn hand druk onvergetelijk. ONZE kosmische buiten-buurman Mats komt deze zomer héél dicht bij Wat „héél dicht" in kosmische ver houdingen betekent is langzaamaan vol doende bekend, daarom zult U niet schrikken van de volgende cijfers: ge middeld is Mars rond 76 millioen kilo meters van ons verwijderd, over enkele weken heeft hij van die afstand 11.5 millioen kilometers af gedaan, en staat dus nog „maar" 64.5 millioen kilometers van ons af. U zult zich wellicht afvragen hoe hot mogelijk ls, dat Mars u weet het, de vierde in de reeks planeten van de zon af; Mercurius, Venus, aarde, Mars dc ene keer verder van ons af staat dan een andere. Wel, het geheim schuilt hierin, dat de planeten met in cirkelvormige banen om de zon wentelen, maar in elliptische Dat Mars zo dicht „aan huis" komt is voor alle astronomen over de gehele aarde een bijzonder buitenkansje Zij maken zich don ook op Mars' uterlijk intensiever dan ooit te bestuderen. Want juist omdat Mars zo dicht bij ons staat èn omdat de sterrenkundigen hem beter dan alle andere planeten kun nen zien zijn er zoveel vragen over hem gerezen: he*?ft hij net als wij, een dampkring Is er zuurstof in die (eventuele) dampkring Is er water op Mars Koe hoog is er gemiddeld de temperatuui Wat betekent de kleurverandering, die Mars periodiek ondergaat En al deze vragen fitsen zich ten slotte toe in die ene belangrijkste: „Is er leven >p Mars Er zijn in de loop der eeuwen merkwaardige z^ken op Mars vast gesteld. Vrijwel zeker is onze buur man onderhevig aan seizoenwisse lingen, net als de aarde. Lente, zo mer, herfst winter zijn beurte lings te constateren, als men ten minste mag afgaan op de kleur schakeringen. Soms is Mars doods- bruin, soms onmiskenbaar groen achtig van tint. Dit zou kunnen oe 'kaart" van a/ars oe loop van oe binnenste planeten 9 DE MOEDER DE VROUW Ik ging naar Bommel om dc brug te rjen. Ik zag de nieuwe brug. Twee overzijden die elkaar vroeger schenen te vermijden, worden weer buren. Een minuut of tien dat ik daar lag, in 't gras, mijn thee gedronken, mijn hoofd vol van het landschap wijd en zijd laat mij daar midden uit dc oneindigheid een stem vernemen dal mijn oren klonken. Het was een vrouw. Het schip dat zij bevoer kwam langzaam stroomaf door dc brug gevaren. Zij was alleen aan dek, zij stond bij 't roer, cn wat zij zong hoorde ik dat psalmen waren. O, dacht ik, o, dat daar mijn moeder voer. Prijs God, zong zij, ZÜn hand zul u bewaren. duiden op plantengroei, misschien in een uiterst primitieve vorm, maar toch leven Een typische aanwijzing voor het wisselen der seizoenen is ook de aangroeiende of afsmeltende ijskap aan de polen van Mars. Méér is cr gezienwitte, bewe gende vlekken, die bestwolken zouden kunnen zijn Wolken, dat wil zeggen een dampkring, waar schijnlijk Maar oestaan die wolken uit fijne waterdruppels - als onze wolken - of zijn het stofmassa's, die welke krachten ook opwerpen van Mars' oppervlak Nauwkeurige waarnemingen kunnen deze zomer misschien iets meer aan de weet brengen, ook over de temperaturen die op Mars heersen. Dan is er nog iets en daarover waren (en zijn) nog de meeste meningsverschillende (zogenaam de kanalen op Mars. Sommige waarnemers houden hardnekkig vast aan het bestaan van dergelijke kanalen - die dan wel ontzagwek kend breed moeten zijn, tientallen kilometers- anderen zeggen koel, dat alle gepraat daarover humbug is. Tussen deze twee scherp tegen over gestelde meningen staan vele andere. Zó ongeveer ziet Mars' vlak er uit. De grote, hél witte geen onmiddellijke zielsopenbaring, maar taalscheppende, of liever: taai- ordenende arbeid. Het gedicht, een maal voltooid, moest een zelfstan digheid zijn, los van de maker, be zield door een Innerlijk leven van klank en beeld, een organisme, een lichaam. De vele malen dat hij in later tijd getracht heeft een reeds gepubliceerd vers gedeeltelijk tc herschrijven, dienen dan ook niet te i worden beschouwd als het gevolg van een subjectieve dichterlijke zélfcritiek in de gebruikelijke zin. I maar van een objectieve vérskri tiek: het gedicht deed Nijhoff aan als nog niet ten uiterste voltooid; I het vers-in-wording. zich naar eigen I structuurwetten ontwikkelend uit het vers-in-kiem, had voor hem het u "'""w I net vers-in-Kicm, n vlek rechts bovenaan is de Zuid- definitieve stadium van vers-in-vol- pool. De ronde, lichte plek onder- wassenhcid nog niet bereikt. In zui- aan is het „Meer van de Zon' (Lacus sohs) Vroeger veronder stelden fantasierijke sterrenkun digen. dat 't de hoofdstad van Mars was Enkele van de (nog steeds sterk omstreden') kanalen zijn op deze Marskaart getekend. Of z(j er op horen zal wellicht binnenkort worden uitgemaakt. Hoe belaangrijk de sterrenkundi gen Mars' nadering vinden blijkt uit het feit, dat de sterkste kijker ter wereld, dc enorme spiegelteles- coop op de Mount Palomar. die an ders vrijwel uitsluitend wordt ge bruikt ter bestudering van nevel vlekken - andere Melkwegstelsels dan onze Melkweg - deze zomer ook enkele narhten zich zal richten naar deze betrekkelijk kleine, maar voor on« zo bijzonder merkwaar dige planeet Levert het onderzoek van de ko mende maanden niet zo veel op als men hoopt, geen nood in 1956 komt Mars nóg acht millioen kilo meters dichter bij. Hij nadert ons dan tot op 56.5 millioen kilometers l ver aesthetisch opzicht is zo'n her schrijving niet altijd een vooruit gang; dikwijls zijn er door deze werkwijze twee gedichten ontstaan die elk een eigen waarde vertegen woordigen Maar Nijhoffs aesthetica althans ten aanzien van zijn eigen poëzie was van een andere, een organischer aard, dan die der cri tici. Dit geloof in de innerlijke schep pingskracht van de poëzie want anders kan men het nauwelijks noe men ging samen met een even vast geloof in de scheppingskracht van de taaL Anders dan Herman Gorter, die het Nederlands vervorm de naar zijn dichterlijke willekeur of zelf uit het niet de nieuwe woor den creëerde die zijn geïnspireerde hartstocht nodig had. hield Nijhoff zich aan het bestaande, het over geleverde, het oeroude, maar met de bedoeling om onder de platgetrapte oppervlakte te delven naar kostbaar erts en geheime aders. Hij liet niet af van zoeken eer hij gevonden had. Daardoor is zijn eenvoud vervuld van diepzinnigheid: er staat altijd LVO moet meer naar buiten optreden In het NV Huis vergaderde Vrij dag het Landelijk Verbond Onder wijs voor Drankbestrijding uit de Ned. Ver. tot Afschaffing van Alco holhoudende Dranken, onder voor zitterschap van de heer R. Kuiper te Enschede. Deze merkte in zijn openingswoord op, dat het LVO een zekere naam heeft verworven cn dat in de onthouderswereld met zijn activiteiten rekening wordt gehou den. Toch wordt er naar sprekers mening te weinig naar buiten opge treden, ondanks het uitgeven van diverse folders. Thans is het LVO ook bezig met de positieve bestrij ding van het alcoholkwaad door de vervaardiging van een filmstrook een tournée langs de kweekscholen, en een film. „Gezonde Dranken". Spreker constateerde dat het leden tal stijgt, maar dat men over die groei toch nog niet tevreden kan zijn. Hij pleitte er voor, dat de anti- alcoholische schooldag weldra in Nederland een definitieve plaats zal moeten vinden en verklaarde dat er een folder op stapel staat voor' LO-kinderen, cr wordt materieel verzameld ten behoeve van het ge ven van anti-alcoholisch onderwijs. Als redacteur van „Het Blauwe Rapport" werd gekozen de heer J. Duinker te Haarlem. Een voorstel werd aangenomen, tot het voeren van een actie, waar door in het leerplan de mogelijkheid om het alcoholvraagstuk te behan delen wordt opgenomen. De heer P. F. van Overbeeke. gem. inspecteur van het L.O. te Utrecht, hield daarna een inleiding De eerste voorzitter van de ver eniging was dr J. Th. Oudemans. Secretaris was dr J. P. Thijsse en al spoedig na de oprichting werd mr P. G. van Tienhoven te Am sterdam penningmeester. Het ia vooral laatstgenoemde die zijn stempel op dc vereniging heeft ge zet. Hij volgde dr Oudemans als voorzitter op en heeft meer dan 25 jaar de functies van voorzitter en penningmeester verenigd. Mr Vnn Tienhoven, die directeur van een verzekeringsmaatschappij was, had niet alleen grote liefde voor het natuurschoon maar ook een onfeil baar instinct om zaken te doen en mensen te winnen voor de zaak, die hem zo na aan het hart lag. Dat er momenteel in ons land zulk* betrekkelijk uitgestrekte gebieden als natuurmonument tegen vernie ling zijn gevrijwaard is dan ook voor een groot deel het werk van deze pionier der natuurbescherming geweest. Het eerste gebied dat voor do vereniging werd aangekocht was het veel omstreden Naardermcer, in 1906. Tot de laatste aanwinsten behoren dc Kaapse bossen te Doorn. Een dag nadat de acte voor deze koop werd gepasseerd (hij heeft haar zelf niet meer kunnen teke nen) overleed mr P. G. van Tien hoven, op 5 Mei 1953. Aan deze grote voorganger der Nederlandse natuurbeschermers, dia door de Amsterdamse universiteit met de doctorstitel honoris causa werd begiftigd, is een groot deel gewijd aan het vier jaren omvat tende „Jaarboek" van dc Vereni ging tot behoud van Natuurmonu menten Dr. J. H. van Heek schrijft een herdenkingsartikel over zijn vriend en ook prof. dr J. Heimang cn de (dezer dagen juist afgetre den) directeur der vereniging, da heer J. Drijver, schrijven over hem. Vooral in het laatste artikel, waar in veel persoonlijke herinneringen zijn verwerkt uit een vele jaren lange periode van samenwerking, kan men interessante bijzonderhe den vinden over do historie van dc natuurbescherming in ons land. Tegelijk met het Jaarboek is uit gegeven de tweede aanvulling op het Handboekje 1949. waarmee de eerste aanvulling (van 1950) komt te vervallen. Het aldus aangevuld handboekje omvat een uitvoerige lijst van de natuurmonumenten in Nederland en van particuliere land goederen. die voor leden der ver eniging zijn opengesteld. Het is be vreemdend dat deze zo bijzonder belangrijke en nuttige vereniging niet veel meer dan 20.000 leden heeft, hoewel de minimum-contri butie slechts f 2.50 per jaar be draagt. Het leek ons interessant deze beschouwing te besluiten met een opgave van do ongeveer 13.940 ha. omvattende bezittingen der ver eniging. Deze zijn: Bezittingen Noord Holland: 1. Het Naardcrmeer bU Naardcn 751 ha. 2 Terreinen ln het lage land van Texel 235 ha; 2a. Schor ren achter de Polder Eendracht op Texel (ln pacht); 3. Dc zandkuil op Texel 1 ha; 4. Dennenoord bU Nnarden 4 ha- 5 IJdoorn bij Durgcndam 35 ha; 6. rfet' HcllooCr Bosch 71 ha: 7 De Oost einder poel bU Aalsmeer Oost 21 ha; fl Hllvcrbcek tc 's-Gravclond 73 ha; 9. Goollust tc 's-Grnvcland met daarbij aansluitend het Corversbosch tc Hilver sum 219 ha; 10 Dc Baanakkers bil Ji*P 1 ha- 11. Terreinen ln de Kortenhocf- sche Plassen (Het Hol en Achter de Kerk) 115 ha- 12 Terrein ln het Noor- dervccn bij Assendclft 2 ha. Zuid-llolland: 13. Voorne's Duin 742 ha: 14. Meertje de Waal bij Rockanjc 20 ha; 15. Terreinen ln dc Nlcuwkoop- schc P)as.sen (o.a onder Noorden cn bij de Zuldeindcr Plas) 140 ha. Zeeland: 16. .Voortrappen" bij '«-Gra venpolder. Utrecht: 17. Geologisch Park htj Manrn 10. Terreinen in het Soester- vcen bij Soest 6 ha; 19. Terreinen in de Loosdrcchtse Plassen 35 ha; 20. Terreln- tje in de Ticnhovcnsche Plassen; 21. Terreinen in de polder Botshol bij Abcoude 3 ha: 22. De Knapscho Bossen te Doorn 192 ha. Noord-Brabant: 23. OLstcrwiJkse Ven nen en Bossen 390 ha; 24 Loonsche en Druncnschc Duinen 1344 ha; 25 Kam- pina bij Boxtel 1123 ha; 26. Dc Hogt bij Waalrc 11 ha- 27. De Cartlchcidc bij HooRcloon 154 ha: 26. Mlrandolle's Hci- ke bil Ecrscl 16 hn: 29. De Oude Buls- schc Helde bU Zondert 104 ha. Lintburg: 30. Carumtcrrelntjo bij Weert: 31 Dc Mookerhcldc 77 ha. Gelderland: 32. Het NnUonaal Park „Vcluwczoom" tussen Velp cn Dieren, omvattende Hagcnau. Rhederoord. Bcek- huiscn. Rlicder- en Worth-Rhedcrhelde, liet Aas-clt. Imbosch Onzalige Bossen 3915 ha; 33 Het Lcuvenum«chc Bosch bij Ermelo 765 ha; 34. Het Korenburger- veen bij Winterswijk 130 ha; 35. Het Hulshorstcr Zand 306 ha; 36. Het Loo- huls bij Aaltcn 21 ha; 37 Dc Tondcn- sche Helde bij Eerbeek 34 ha; 38. Het Hengstdal bij Ubbergen 4 ha; 30. Het Buskcrbosch bij Winterswijk 11 ha; 40. Hoog-Wolfheze bij Oosterbeek 11 ha. Overijssel: 41. Het Buurser Zand bij Haaksbergen 309 ha: 42, Terreinen bij het Belter Wijde onder Wanncperveen 196 hn; 43. Dc Groote Otterfcool bij Giethoorn 56 ha; 44. Terreinen ln dc omgeving van het Beulakcr Wijde 173 ha; 45. Het Eerder Achterhoek bij Om men 289 ha 46. Terreinen ln het Age- lcrbroek bi) Denekamp 26 ha. Drenthe; 47. Het Brandcvcen bU Uf- fcltc 20 hn. 48. Dc Brnak te Paters- woldc 28 ha: 49. Het Balinger- cn Man- tlngcr Zand bij Wcsterbork 71 ha; 60. Dc Dwlngcloschc Helde 821 ha: 51. Ter reinen ln het Uflclter Veen bil UUelte 123 hu. 52. Het Wapscrveld bij Diever 115 ha: 53. Terrein tc Berghuizen bij Rulncrwold 16 ha; 54. Gedeelte van het Mantlngerboach 3 ha. Groningen: 55. De Harensche Wilder nis bij Haren 8 hn; 56. Terrolntje bij Jisplnghulzen 1 ha; 57. Het Metbroek bU Vlagtwcddc 6 ha- 58. Het Noord- laarderbosch bij Noordlaren 110 ha; 59. Het Llefstinghsbroek bij Vlagtweddc 19 ha: 00. Eilandje „Klein Bollcnbult" ln do Drcntsche Aa bU Glimmen. Friesland: 61. Eiland Griend In de Waddenzee 23 ha; 62. De Rcngersmlede bij Wartcna 3 ha; 63. Het Oude Mlrdu- met Khi (Gaasterland) 22 ha- 64. Het Fochtelooër Veen bij Appelscha 206 ha. Totaal bezit 13.940 ha. Ned. Hcrv Kerk. Bedankt voor St. Maartensdijk. C. van den Bosch te Bru- chem. Rem Broederschap. Beroepen te Oos- lerbeek. J. v, d Guchte tc 's-Graven- hago, die voor dit beroep bedankt heeft. Ev. Luth. Kerk Aan de Gem. Univer siteit te Amsterdam slaagden voor het cand, examen de heren J. Happee te Amsterdam cn A. Hcnse te Utrecht Aan de heer L. Eveletn, theol. cand. te Utrecht Is na zijn tweede openbare voorstel de bevoegdheid verleend ln de gemeenten in de eredienst voor te gaan. over „De sociale paedagogiek en dc onderwijzer". De heer J. Harders besprak „Het Gouden Bock". Hij constateerde dat het artikel „geheelonthouding" te genwoordig niet gewild is, behalve bij het snelverkeer en bij de jeugd, tot mensen op middelbare leeftijd. Daarom moet men zich niet wenden die altijd matig zijn geweest en dus nooit geheelonthouder zullen wor den, maar tot de jeugd

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1954 | | pagina 9