2e BLAD m r° De uitslag van de stemming te Soest. De Stemmingsdag. Bekendmakingen Officieel O^Plaatse lijk N ieu ws^C TWEEDE KAMERVERKIEZING 1933 - Vergelijkend Overzicht - Gemeente SOEST - - - - - - - - - - - - - Groot succes voor den Vrijheidsbond. De S.D.A.P. wint ten koste van den heer Busch. De Vrijzinnig Democraten verliezen veel, R.K. Staats partij en Christelijk Historischen beduidend. VERKIEZING van de leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. - 1933 - Gemeente Soest 3 I 1 13 behoorende bij „DE SOESTER" van Zaterdag 29 April 1933, No. 34 gemeenteraadsvergadering De Burgemeester der gemeente Soest maakt bekend, dat een openbare Vergade ring van den Raad dezer gemeente is be legd tegen Woensdag, 3 Mei 1933 des na middags 2 uur. Soest, 27 April 1933. De Burgemeester voornoemd, G. Deketh. BEGRAFENIS EM. PRED. Ds. J. A. TENKINCK. Vorige week Zaterdagmiddag om 1.15 uur werd op het mooie rustige kerkhof der •Ned. Hervormde Gemeente, waar de zach te lente\Vind de knoppen der boomen reed: dioet zwelllen, ter aarde besteld het stoffe lijk overschot van den geref. em. predikant ds. J. A. Tenkinck. Op de begraafplaats be merkten wij o.a. de HH A. Endendijk, ge meenteraadslid, den heer J. v. d. Flier, hoofd der school, architect J. Beekman, G. J. Landweer, gep. inspecteur Bel., T. van Vleuten, chef bevolkingsbureau, de em. pred. ds. Bakker en Heidema, de predikan ten ds. I. Wouters en B. Alkema allen de. Gereformeerde kerk. Toen de kist met een tweetal bloem stukken zachtjes in de groe ve was afgedaald, nam dis. Wouters het woord en bepaalde zicih bij het woord: „Za lig zijn de dooden die in den Heer sterven enz., dat woord past zeker bij dezen broe der, de eerste die na Faschen wordt ter ruste gelegd. Maar wij weteni nu dat Jezus de dood verslonden heeft tot overwinning en wij danken God voor wat hij ons in. dezen broeder heeft geschonken. Deze broeder schreef nog voor hij de eeuwige rust in- ging „Jezus alleen". Hij heeft de smart en het lijden gekend, maar Hij kende Hem Die alle smartien heeft gedragen. En nu lijkt het of alles afgesneden ds, maar gij, zijne vrouw zult hem wederzien in heerlijkheid. Daarop sprak de predikant der geref. kerk te Vor- den, welke kerk -de overledene 20 jaar heeft gedienid, de eerste, die na de reformatie toe trad. Veel heeft hij doorgemaakt, maar steeds zullen wij God. danken voor zijn ar beid. Hij is gegaan, door het lijden tot heer lijkheid, hij was steeds de pastor, hij leef- >de met de gemeente mede. Jezus was zijn Heiland, hem tot troost en sterkte. De Heere schenke U, zijn weduwe kracht na kruis. Ten slotte sprak ds. B. Alkema een enkel woord namens de kerkeraad der Geref. kerk en hij gedenkt hem als scriba, ouder ling en als ziekenbezoeker tijdenis de vaca ture v. d. Meulen, hij de warmhartige, die altijd klaarstond voor den dienst der barm hartigheid. Hij was Jezus' eigendom en wij danken God wat Hij ons in dezen broeder gaf. Hij leefde met Christus, zijn echtge- noote en kinderfen zullen wij niet vergeten. De oudste zoon dankte voor de groote be langstelling de sprekers voor hun bemoe digend woord. Op verzoek werd gezongen Psalm 73 13 waarna ds. S. Wouters in gebed voorging. Hiermede was de droeve plechtigheid ten einde. De klok der Ned-. Hervormde kerk beierde. GEM. KEURINGSDIENST. Overzicht van den Gem. Keuringsdienst over de maand Maart 1933 Geslacht op de N.V. Centrale Slachtplaats 49 Runderen 6 pinken 2 paarden 1 hit 12 vette kalveren 1 nuchter kalf 1 schaap en 84 varkens. Ingevoerd werd: 6642 kilogram vet en vileesch. Huisslachtingen: 1 rund 1 vet kalf en 12 varkens. Uit nood gedood werden: 2 runderen. Gestorven: 3 runderen 1 gras kalf 2 nuchtere kalveren 1 varken en 2 geiten. Tuberculose kwam voor bij: 10 runderen er» 3 varkjens. Goedgekeurd werd onder voorwaarde van verkoop in 't klein onder toezicht: 2 run deren). Afgekeurde geheele dieren: 3 runderen - 1 gras kalf 2 nuchtere kalveren varken en 2 geiten. Aan organen werden afgekeurd: Van Runderen: 13 longen 3 harten 15 levers 3 mihen 3 magen 3 dar- "|.en rueren i borstvlies 1 buik- vhes 10 lymphklieren 2 Kg. vleesch •en 22 Kg. ongesmolten vet. Van Varkens: 20 longen -1 2 harten 1 lever - 5 nieren 3 lymphklieren en 3 Kg. ongesmolten vet. Van Paarden: 2 nieren. EERSTE SOESTER EIERVEILING. Kipeieren: Hoogste prijs f 2.15; middel- prijs f 1.70f 1.90; laagste prijs f 1.55, eend eieren f 1.60; alles per 100 stuks. Aanvoer 14000 stuks, handel kalm. CHRISTEL. ORANJEVEREENIGING SOEST. Gelijk reeds werd medegedeeld zal de Christel. Oranje Vereeniging „Juliana van Stolberg" alhier op 1 Mei a s. een herden kingsavond organiseeren. Deze samenkomst, waarin de 400ste ge boortedag van den Prins van Oranje wordt herdacht, is tevens bedoeld ter viering van den verjaardag van Prinses Juliana. Voor een aantrekkelijk programma is ge zorgd. Orgelconcert, solozang en gemeen- >chappelijk gezang wisselen elkaar af. De herdenkingsrede zal worden gehouden door Ds. Gerth van Wijk, vroeger hier, thans wonende te Zunderdorp. Deze feestavond wordt gehouden in de Emmakerk (Nieuwerhoekstraat) en vangt aan te 7.30 uur. De deuren gaan te 7 uur open. De toegang is vrij. Men zorge op tijd te zijn. Programma's zijn ter plaatse ver krijgbaar. HULDIGING PETER KOPPEN. In aansluiting aan het ingezonden stuk van den eersten ondergeteekende, in de Soester van Woensdag 19 dezer, kunnen we thans meedeelen, dat zich een Comité heeft gevormd ter huldiging van Peter Koppen, bij zijn 40-jarig jubileum op 15 Mei a.s. Zij, die blijken van sympathie wenschen te geven in den vorm van een bijdrage, ge lieven dit te doen vóór 5 Mei e.k. aan een der ondergeteekenden. W. Boekhoudt, Lange Bergstraat 25, Soest dijk. Mevr. Hübner, Nassaulaan 7, Soestdijk. J. F. Lüschen, Soesterb.straat 41, Soest. M. L: v. d. Es, Kantonlaan 19^ Baarn. PARTIJ 1918 Kamer 1922 Camer 1925 Kamer 1927 Staten 1929 Kamer 1931 Staten 1933 Kamer Vergelijking Kamer 1929-1933 Stemmen pCt. Stemmen pCt. Stemmen PO. Stemmen pCt. Stemmen pCt Stemmen pCt. Stemmen pCt. 1929 plu» 14.5 pCt in Stemmen pl of min verschil in pCt pl of min Anti Revolutionnair 170 12,1 805 20,8 837 16.8 763 17.8 1093 17.7 1053 18,2 1257 17.8 1251 6 0.5 Christel Historisch 125 8.9 368 9.5 495 9.9 478 11.1 598 9,7 640 11.1 588 8.3 685 - 97 - 14,2 Roomsch Katholiek 670 47,5 1512 39,2 1619 32.5 1516 35,3 1889 30.7 1879 32,5 1790 25.4 2163 -373 - 17.2 Vrijheidsbond 182 12,9 409 10.6 596 12.0 535 12.5 526 8.5 902 15,6 907 12.8 602 j—305 +50.7 Vrijz. Democraten 78 5,5 119 3,1 461 9.3 384 9.0 561 9.1 272 4.7 412 5.8 642 230 - 35,8 S. D. A. P 185 13,1 420 10,9 646 12.9 482 11.2 711 11.5 742 12.8 921 13.0 814 107 +13.1 228 5.9 327 6,6 132 3.1 789 12.8 299 5.1 1187 16.9 903 +284 +31.5 Totaal geldig 1410 100 3861 100 4981 100 4290 100 6167 100 5787 100 7062 100 7062 Van onwaarde. 140 3.5 253 4,6 428 9,1 351 5.4 353 5.7 400 5.4 400 Uitgebracht 4001 92,7 5234 94.5 4718 86,9 6518 93,6 6140 92,3 7462 93,1 7462 Aantal kiezers 4318 5535 5432 ±6960 6654 8013 De totale uitslag van de Woensdag j.1. ge houden stemming ter verkiezing van de nieuwe Tweede Kamer der Staten-Gene- raal vindt men bijgaand afgedrukt, gerang schikt volgens de 9 stemdistricten in deze gemeente. Vergelijking met de uitslagen van voor heen tusschen de verschillende stemdistric ten is niet mogelijk, daar de grenzen Van vrijwel alle stemdistricten' aanzienlijk zijn veranderd. Geheele straten zijn aan één dis trict onttrokken en bij 'n ander bijgevoegd, zoodat vergelijking tusschen de districten voor de stemming van thans tegen de stemming im 1929 geheel verkeerde normen zou opleveren. Wij moeten dat dan ook nalaten. Weil kan naturlijk worden vergeleken de totaal-uitslag voor de geheele gemeente met den totaaal-uitslag in 1931 voor de Sta ten verkiezingen en met die in 1929 voor de Kamerverkiezingen. Waar bij de Staten verkiezingen altijd nog andere elementen is het aantal totaal uitgebrachte stemmen gestegen van 6518 tot 7462, zijnde een toe name van 14,5 Het aantal geldig uitge brachte stemmen steeg van 6167 in 1929 tot 7062 in 1933, eveneens opleverende een ver meerdering van 14,5 Partijen die sinds 1929 dus in stemmenaantal met 14,5 vooruitgaan, blijven percentagegewijs op dezelfde sterkte. Aan het eind van het vergelijken'd over zicht hebben wij 3 kolommen opgenomen ter vergelijking van de resultaten dn 1929 en in 1933. In de eerste dezer laatste 3 ko lommen hebben wij het stemmenaantal van 1929 vermeerderd met de 14,5 toename der geldig uitgebrachte stemmen. De ver schillende partijen moesten dus dit stern- mental halen om gelijk te blijven. In de voorlaatste kolom van het staatje hebben wij uitgecijferd hoeveel de partij dan nog voor of achteruit gaat, deze 14,5 vermeerdering in aanmerking genomen. In de laatste kolom hebben wij deze winst of a'om in den lande veel verliest. Voor Soest is er echter een bijzondere oorzaak daar voor te vinden. In 1929 heeft de Democra tische partij (toenmaals lijst 29) zeer veel propaganda gemaakt in Soest voor den can- didaat Busch, die mede op die lijst voor kwam. Tengevolge daarvan zijn toen 286 stemmen op die partij uitgebracht, waarvan alleen al 88 in Hees. Ditmaal kwam de heer Busch ook voor als candidaat van de Algemeen Democratische Unie (lijst 3), doch die partij heeft thans in Soest vrij wel geen reclame gemaakt. Het ïesultaat is geworden, dat zij slechts 79 stemmen be haalde, waarvan 9 op Hees. Die partij is dus daardoor 207 stemmen achteruit geloo- pen,, en een groot aantal daarvan zal wel ten goede zijn gekomen aan de lijst der SDAP, die zoodoende van 711 op 921 stem- menkon komen. De Anti-Revolutionnairen boekten te Soest niet zooveel winst als elders in den lande, slechts een zuivere winst van 6 stemmen was hier hun deel. De R.K. Staatspartij verloor zuiver 373 stemmen, waartegenover de RK Volkspar tij 335 stemmen behaalde. De Katholiek- Democratische Bond (Veraart) kon het niet verder dan 8 stemmen brengen en de RK Arbeiderspartij niet verder dan 5. De Chr. Historischen verloren het niet onaanzienlijke stemmenaantal van 97. Dat de Vrijzinnig Democraten veel zou den verliezer^, was wel te voorzien. Een verlies van zuiver 230 stemmen werd hun deel. Daartegenover stond een zeer aanzienlijke vooruitgang van de kleinere partijtjes. De ze boekten tezamen een zuivere stemmen winst van 284, wat maar even neerkomt op een vooruitgang van 31.5 Ook te Soest werkt de versplintering dus door. Van deze kleinere groepen' willen wij in het bijzonder memoreeren Lijst 5, de Ne- derlandsche Christelijke Arbeiderspartij, die het tot 143 wist te brengen. De Christe lijke Democratische Unie bracht het tot 76, de AJgemeen) Democratische Unie tot 79. Het Nieuwe Verbond voor Nationaal precies moet stemmen om een geldig biljet in te leveren. Of deze ongeldige biljetten in hoofdzaak afkomstig waren van hen, die thans voor het eerst stemden, dan wel dat zij werden ingeleverd door personen, die jaar in jaar uit altijd maar foutief stemmen, is helaas niet na te gaan. LIJST No. STEMD1STRICT: Raad- Kerke- huis buurt I II III Beetz- Spo< laan stra IV V E"9™- I So„to- I B.rkt- Nl.u- h l k"9 straat 1 werhoek H Z O s H S H O H 1. Ned. Fase. Unie 4 1 2 4 3 2 2 3 5 25 0,4 2. Zuiderzee Partij 1 1 4 2 1 8 1 1 19 0.3 3. Alg. Dem. Unie 7 15 9 11 6 13 2 4 12 79 1.1 4. R.K. Volkspartij 30 49 20 91 2 62 11 30 40 335 4,7 5. Ned. Chr. Arb.p. 9 7 19 39 4 36 3 9 17 143 2.0 6. Nat. Boerenpartij 1 2 3 5 1 12 4 7 6 41 0,6 7. Oranje Fase 1 1 2 8. Belastingbetalers 1 1 1 3 9. LijstWolswinkel 3 1 2 2 8 921 0,1 11. S.D.A.P. 35 91 114 223 22 144 111 107 74 13,0 12. R.K. Arb. partij 1 1 1 1 1 5 0.1 13. Onafh. Soc. p. 2 3 6 11 0.2 14. Comm.p.Holland 2 ~5 6 15 5 2 8 14 4 61 0.9 15. Vrijheidsbond 64 81 18 55 146 71 155 138 179 907 12,8 16. Recht en Vrijh 1 1 1 2 2 7 0.1 17. Voor Alg. Welz. 2 2 /4 0.1 18. Alg. Ned.Fase.B. 2 1 10 4 18 8 2 45 0,6 19. Vrijz. Dem. Bond 17 50 4 33 47 44 73 92 52 412 5.8 20. Kath. Dem. B. 0.1 Veraart 1 2 1 2 2 8 76 23. Chr. Dem. Unie 8 21 6 7 3 10 10 11 1.1 24. Chr. Hist. Unie 64 46 46 49 37 33 122 116 75 588 8,3 25. R.K. Staatspartij 330 227 76 118 70 211 316 215 227 1790 25.4 28. Staatk. Geref. p. 3 16 28 20 10 14 9 23 13 Ï36 1.9 29. Verb.v.N.Herstel 8 4 4 1 9 4 39 9 7 85 1.2 30. Herv. Geref. St.p. 6 9 1 2 4 4 5 3 34 0,5 31. Plicht.Orde,Recht 3 2 9 3 10 5 32 0,5 32. Rev. Soc. Partij 1 6 1 4 1 2 1 1 4 21 0,3 33. Anti-Rev. Partij 88 124 66 114 130 138 125 172 300 1257 17,8 35. Verb.v.Nat.listen 2 1 2 1 7 0,1 18 20 17 43 33 33 39 38 34 275 3,7 Onwaarde 13 11 10 24 5 20 17 12 125 IJ Totaal geldig 684 770 439 798 505 803 1033 978 1052 7062 100,0 Totaal uitgebracht 715 801 j 466 865 543 856 1089 1029 1098 7462 93,1 Aantal kiezers plm. 764 863 510 903 606 892 1165 1101 1209 8013 100,0 in het geding komen en het kiezersaantal daarvoor ook aanzienlijk minder was door at men tevens ingezetene der Provincie moet zijn, is het beste vergelijkingsobject de in 1929 gehouden verkiezing voor de Tweede Kamer. Een vergelijkend staatje van de totaal resultaten der stemmen sinds 1918 op de verschillende grootere politieke partijen uitgebracht, treft men eveneens hierbij aan. Vergelijking van deze totaal-cijfens zon der meer gaat ook niet, daar het inwoners aantal en dus ook het kiezersaantal sinds 1929 aanzienlijk is gestegen. Het aantal kiezers steeg van 6960 tot 8013, zijnde een toename van 15.1 In verband daarmede dit'verlies uitgerekend in van de partij- zelf. Wij zijn daarbij uitgegaan van 100 voor het stemmenaantal van 1929 vermeer- werd met genoemde f4,5%. Als wij op deze wijze de uitslagen van de thans gehouden stemming vergelijken, zien wij, dat de Vrijheidsbond het meeste zui ver wint; niet minder dan 305 stemmen, wat ruim 50 van de partij-zelf beteekent. Deze vooruitgang was wel min of meer te verwachten na het groote succes van den Vrijheidsbond bij de Statenverkiezing in 1931. Daarnaast valt op te merken de 107 stem men winst voor de SDAP, een winst die temeer opvalt, nu bekend is, dat die partij Herstel behaalde 85 stemmen, waarbij in hft bijzonder opviel het aantal van 39 stem men te Soesterberg, waarschijnlijk dus af komstig van de Luchtvaartaf deeling. Dit zijn de bijzonderheden, die het meest opvielen. Overigens verwijzen wij den be langstellenden lezer naar de afgedrukte staatjes. Alleen willen wij nog even wijzen op het vrij belangrijke blanco stemmen (275) en stemmen van onwaarde (125), waardoor in totaal 400 stembiljetten als ongeldig ter zijde moesten worden gelegd. Velen konden dus ook ditmaal blijkbaar geen keus ma ken, terwijl ook nog een beduidend aantal blijkbaar nog steeds niet weet, hoe men De stemmingsdag van j.1. Woensdag is kalm, rustig en ordelijk verloopen. Liet in den ochtend het weder zich wat druilerig, ja zelfs wat regenachtig aanzien, later op den middag klaarde het flink op en brak zoo nu en dan zelfs het zonnetje door. Op straat de gebruikelijke drukte in de richting der diverse stemlocalen. Auto's der verschillende kiesvereenigingen reden af en aan om zwakke en hulpbehoevende kiezers en kiezeressen ter stembus te voe ren. Het wilde ons voorkomen, dat in den ochtend op straat minder drukte was dan in andere jaren, wellicht dan door het aanvan kelijk druilerige weder. Tot ons genoegen hebben wij mogen con- stateeren, dat de kiezerslijst en de stem- districtsgewijze uittreksels ditmaal op een zeer gering aantal meest vrij onbetee- kende fouten na vrijwel in orde waren. Van verschillen of kwesties daaromtrent is ons dan ook niets gebleken. Bij onze rondgangen langs de verschiJIenL de stemlocalen troffen wij geen onbehoor lijkheden aan, daargelaten dan het aanwezig zijn van een propagandabiljet voor een ze kere partij, welk biljet binnen in het stern- locaal was aangebracht, doch reeds terstond bij den aanvang te 8 uur op last van den be trokken voorzitter werd verwijderd. Ook hebben wij niet opgemerkt, dat aan de kiezeTS ongeoorloofden bijstand werd verleend: algemeen werd daartegen door den betrokken voorzitters gewaakt. Toeval lig waren wij er getuige van dat een nog al bewegelijk voorzitter enkele malen op meer dan correcte wijze er op meende te moeten attendeeren dat men zich op een behoorlij ken afstand van zijn stemmende huisgenoo- ten had te houden, en het stembureau er niet was om een gezellig praatje te maken.. Of deze voorzitter ook bemerking heeft ge maakt op de onwettige inrichting der stem lokalen die als het ware daartoe uitnoodigt, is ons niet bekend. Intusschen lijkt ons een dergelijk toezicht mits niet in het kleinzielige vervallende, ten volle op zijn plaats. Moeilijkheden of verschillen van meening deden zich, voor zoover wij weten, niet voor. Des avond was het buitengewoon druk voor onze drukkerij aan de Van Weede- straat 7. waar de uitslagen per bulletin wer den bekend gemaakt. Zeer velen ston len hunkerend op de uitslapen der 9 stemdis tricten van Soest te wachten. En dat wach ten duurde ditmaal langer, dan was voor speld. Het eerst'kwam te onpeveer 7.15 uur de uitslap va«n het Gemeentehuis en het laatste kwam om onpeveer 9.45 uur de uit slap van het zeer proote nieuwe stemdis- trict Nieuwerhoek. De totaal uitslap voor Soest was dan ook eerst tegen 10 uur be kend. Tepen 11 uur kwam de uitslap van de stad Utrecht binnen, doch de geheele kies kring Utrecht liet om 12.30 uur nop op zich wachten, zoodat van publicatie daarvan moest worden afgezien. Velen zullen echter door de radio de an dere uitslapen in het land wel hebben ge volgd, die regelmatig binnen kwamen. De proote steden Amsterdam, den Haag en Rotterdam werden per radio nop vóór 2 uur rondperoepen. Een voorloopipe totaal- uitslag kon men echter eerst Donderdag morgen vroeg vernemen, en de daarover door ons aangeplakte bulletins vonden ook volop belangstelling. WlNTERWEDSTRIJD SOESTER DAMCLUB De uitslagen van de Dinsdag j.1. gespeel de partijen luiden als volgt: Wit Zwart G. J. ter HaarM. Bakker xx H. BakkerP. Reerinh 20 W. HengerH. Bakker 02 Kamp U.P.D.B. P. FloorH. Bakker jr. 2—0 Voor a.s. Dinsdag 2 Mei zijn de volgende partijen vastgesteld: F. van Schaik—G. Klein S. de ZoeteW. Henger H. BakkerP. Reeringh 20 Chr. BakkerG. J. ter Haar G. LandmanD. Waal C. de BoerP. Floor. Kamp U.P.D.B,

Historische kranten - Archief Eemland

De Soester | 1933 | | pagina 5