Grote rampen en catastrophen
in de geschiedenis
Henk spreekt recht
TE LAAT!
Aardbeving, schipbreuk,
brand
Een geschiedenis zonder woorden
Poppetjes om op te
plakken
HRNV.
door R. I.
Zo nu en dan horen wij van vreselijke
rampen, natuurverschijnselen of grote on
gelukken, waar de kranten vol van staan.
We denken met ontzetting aan de arme
mensen, die daar onder lijden, die de dood
hebben gevonden of die het verlies van
ouders en kinderen, van familieleden, man
nen en vrouwen te betreuren hebben. Maar
meestal is het ver weg en het duurt niet
lang, dan denken wij er niet meer aan. Er
gebeurt zo veel, later horen wij er weer
eens over en zeggen: „O, ja, dat herinner
ik me nog, dat moet vreselijk zijn geweest.
Ook uit de geschiedenis zijn verscnillen-
de grote rampen bekend, waar we zo nu
en dan nog eens over lezen of van horen
vertellen.
Een van de verschrikkelijkste verhalen,
die ons over aardbevingen bekend zijn, is
al heel oud en gaat over de aardbeving op
Jamaica in het jaar 1692.
onder deze vreselijke natuurverschijnselen.
Ook de steden Algeciras, Cadiz en Perez
werden geheel verwoest. In Europa kon
men zich geen ontzettender natuurramp
voorstellen, dan toen in Spanje heeft ge
woed.
In April 1906 was het in Amerika, dot
een hele stad ten offer viel aan een aard
beving. Het prachtige San Francisco werd
gedeeltelijk door aardschokken en verder
voor een groot deel door branden ver
woest.
Nog twee jaar later vond in Europa de
ramp van Messina plaats, waarbij deze stad
er. de hele omliggende streek werden ver
woest. Vijftien jaar geleden had een he
vige aardbeving in Japan plaats en een
van de laatste ernstige gevallen van aard
beving, waarbij ook vele mensen om het
leven kwamen, was die van Formosa, vijf
jaar geleden.
Gloeiende
een stad.
wolken bedekken
In dat oude geschrift staat: .Honderden
spleten kwamen plotseling in de aarde en
sloten zich dadelijk daarop weer. Even la
tei gingen er weer nieuwe spleten open
Cveral waar men om zich heen keek, zag
men mensen in de aarde verdwijnen. Maar
sommige spleten openden zich daarna weer
opnieuw en dezelfde mensen werden vrese
lijk gewond, weer naar buiten geslingerd
Vele huizen werden door do grond opge
slokt, stenen en bomen vlogen door cie
lucht. Duizenden mensen zijn hierbij ge
dood."
Dat was wat de geschiedenis over Jamai
ca vertelt. Op een Zondag in November
van het jaar 1775 waren de kerken in Lis
sabon geheel gevuld. Plotseling werd een
onderaards gedreun gehoord, dat tien mi
nuten duurde. Ook hier verdwenen in een
geweldig-grote aardspleet hele straten mei
huizen en mensen en al. Een derde en een
vierde schok volgden nog, pikzwarte rook
wolken kwamen uit de grond en verduis
terden de hemel. Duizenden gebouwen
prachtige kerken en paleizen stortten in.
duizenden mensen verloren hierbij het le
ven. En alsof dat nog niet genoeg was.
kwam vlak daarop een reusachtige vloed
golf uit de zee, die de stad nog verder ver
woestte. Maar niet alleen Lissabon werd
geteisterd, de hele Atlantische kust leed
Op het kleine Franse eilandje Martinique
moest de stad St. Pierre een verschrikke
lijk lot ondergaan. Vlak achter de stad liet
de berg Mont Pelée, die 1500 M. hoog is.
Op Hemelvaartsdag in 1902 kwam er uit
die vulkanische berg een wolk, die bestond
uit een mengsel van waterdamp, gas en
gloeiend stof. Tegelijk kwam er een gewel
dig onweder opzetten met een heftige
storm. De verzengende hitte die de dampen
met zich mee brachten, verkoolden alles en
iedereen, slechts weinig mensen, die in ge
heel afgesloten kelders konden kruipen,
behielden het leven. Uit de berg kwamen
stromen gloeiende lava, die alles meesleep
ten. In hun angst om te stikken of te ver
branden sprongen honderden mensen in de
zee, waar zij verdronken of toch nog dooi
de lavastroom achterhaald werden.
Met 1500 mensen naar de diepte.
Iedereen heeft wel haast gehoord van de
endergang van de „Titanic". Het was in
1912, op de achtste April, dat het vreseln-
ke bericht verspreid werd, dat het Engelse
stoomschip de „Titanic", op zijn eerste reis
naar Amerika, met 2300 mensen aan booid.
was vergaan. Voordat het schip klaar was,
stonden de kranten er al vol over. Zo'n
prachtige, luxueuze en goed-gebouwde boot
was er nog nooit geweest. Vele bekende
personen wilden de eerste reis met dat be
roemde schip meemaken, ook de directeur
van de stoomvaartlijn „White Star' Witte
MÖl.
De onverstoorbare heer
of
Hoe stoute Bobbie zich
zelf er tussen nam
Ster) was zelf aan boord Zes dagen had de
reis al geduurd, iedere avond waren fees
ten voor de passagiers, dit zou de 'aatste
avond zijn, dus moest het een extra-af
scheidsfeest worden. Even voor midder-
nacht liep het schip op een ijsberg en
werd van voren en van achteren verplet
terd. Voor zoveel mensen zijn de reddings
boten niet groot genoeg Een onbeschrijfe
lijke verwarring heerst op de dekken: zij
die geen plaats in de boten hebben kunnen
bemachtigen, weten dat hun leven verlo
ren is. Door de ondergang van de „Titanic*"
is het Engelse lied „Nearer my God lo
Thee", „Nader mijn God tot U", zo bekend
geworden, omdat de kapel dat gespeel 1
moet hebben en de mensen het meezongen,
toen het schip begon te zinken en zij de
dood tegemoet gingen.
Op een Amerikaans plezierschip, de „Ge
neral Slocum", dat van onder tot boven vol
mensen was, brak in de zomer van 1904
brand uit in volle zee Hoewel midden in
het water konden de vlammen niet wor
den geblust en moesten bijna duizend
mensen, waaronder veel kinderen, verbran
den.
De geschiedenis van China vertelt nog
van een verschrikkelijke brand in Kanton,
die in een schouwburg uitbrak. Ook daar
waren de plaatsen tot de laatste toe bezet
zodat honderden mensen het leven verlo
ren. Nog vaker is dat voorgekomen in Chi
na, want we weten, dat er bij een theater-
brand in Sjanghai in het jaar 1871 900 men
-sen en een jaar later in Tientsin 700 men
sen verbrandden.
Vreselijke verhalen zijn het allemaal,
maar hoe ontzettend dergelijke tonelen in
werkelijkheid zijn, kan alleen iemand die
het meegemaakt heeft, zich voorstellen.
door Iet Hoogers.
voetballen, maar nauwelijks was het tijd
om naar huis te gaan of Coi en Gert waren
al weer aan de gang En nu kwam Henk er
aan te pas. Hij vroeg precies, wat er was
gebeurd en toen zei hij beslist: „Nou, we
kunnen natuurlijk niet uitmaken, van wie
Ze hadden afgesproken om na schooltijd
nog een fijn partijtje te voetballen, op het
grote onbebouwde stuk land, dat even bui
ten het dorp lag. Sommigen moesten eerst
nog even naar huis, schoenen halen, maar
om kwart over vier zouden ze present zijn
En nu stonden de jongens te wachten op dat kwartje is, want jullie beweren allebei
Gert en Cor. Waar die toch bleven? Ze dat je er evenveel recht op hebt en wij
hadden er al lang kunnen zijn. Nog even hebben niet gezien, hoe het is gebeurd Dus
wachten, 't was prettiger om direct met z'n jullie krijgen het geen van tweeën, maar
allen te beginnen. Eindelijk, ja hoor daar 'we doen het in het busje van het crisisco-
kwamen ze aan. Maar ze liepen nog niet mité, dan kunnen jullie er nooit ruzie over
eens vlug. Heel langzaam kwamen ze aan- maken."
door Iet Hoogers.
lopen'. Nu stonden ze nog stil ook en ji
kon uit de verte zien, dat ze een druk ge
sprek hadden. Toen ze dichter bij kwamen
hoorden de jongens al dat ze aan het rede
neren waren en het niet eens konden wor
den. Hun stemmen klonken steeds bozer en
driftiger. Cor hield zijn hand tot een vuist
gebald.
„Het is van mij!" „Nietes, ik zag bet 't
eerst!" „Je krijgt het toch niet."
In een oogwenk stonden de andere ion
gens om Gert en Cor heen en hoorden, wat
er aan de hand was Toen ze samen hier
naai toe liepen, hadden ze op de markt e«:n
kwartje zien liggen. Gert zei. dat hij hel
't eerst had gezien, maar Cor had zien da
delijk gebukt om het op te rapen en die
had het nu in zijn hand Van wie was dut
kwartje nu? Wie het verloren had was tor!
niet meer na te gaan. want er was juist die
morgen markt geweest
„Van mij!" riep Gert weer „Van mij na
tuurlijk". zei Cor. Bijna waren ze elke ar te
lijf gegaan, maar Henk riep: „Koin jon
gens, we zouden voetballen En als Honl;
iets zei, dan gebeurde het meestal. Hij
maakte niet veel drukte, hij was altijd
tig, maar juist om die kalme manier
hem had hij altijd de leiding. Ze ginger:
Als het voorjaar is geworden,
Komt het zelfde vogelpaar
Altijd weer naar 't zelfde kastje
Nu al zeker twee, drie jaar.
Op een rustig, veilig plekje,
In een kastje, aan een boom
Met een vlieggat en een stokje
Ts 't een huisje als een droom.
En daar bouwen ze hun nestje,
Leggen ze hun eitjes neer,
Zorgen later voor de kleintjes,
led're lente, keer op keer.
Dit jaar gingen z'op de terugreis
Uit het Zuiden, o, zo moe
Van het lange verre vliegen
Daa'lijk naar hun plekje toe.
Maar wat viel dat ditmaal tegen!
Want wat zagen ze vol schrik?
And'ren zaten in het huisje
En die hadden wat een schik!
„Sjiep, sjiep, sjiep, wij zijn de eersten,
Jullie bent dit keer te laat!
Wij gaan in dit huisje wonen,
Al wordt jullie nog zo kwaad!"
„Tjoe, tjoe, tjoe, je gaat er uit, hoor!
't Is altijd ons huis geweest.
Wil je maken, dat je weg komt,
Jij brutaal onhebb'lijk beest!"
„Wiet, wiet, wiet, geen denken aan, hè?
„Nee, wij blijven lekker hier,
Maak jullie maar niet zo'n drukte
Want dat helpt je toch geen zier!"
Woedend zijn de beide vogels
En ze kwetren boos en luid
Maar die and're twee brutalen
Lachen hen gerust nog uitl
Hier heb je weer van die aardige gr
pige poppetjes, die je kunt plakken van
een paar rechthoekjes en rondjes. Je knipt
de figuurtjes uit gekleurd papier, zoals je
ze hier ziet, een paar rechthoekjes, vier
kantjes, driehoekjes en wat ronde figuur
tjes, een trapvormig figuurtje en dan plak
je ze op papier. Als je donkere figuurtjes
hebt, staan ze het aardigst op wit papier
heb je licht gekleurde figuurtjes geknipi.
dan moet je ze op donker papier plakken,
daar komen ze leuk uit. Hier zie je een
hengelaar, een lachend jongmens, dat vro
lijk aan komt lopen en een luie meneer,
die z'n krant ligt te lezen in een makke
lijke stoel. Of wij die stoel ook zo makke
l.yk vinden, weet ik nog niet! Maar hem
bevalt het nogal, galoof ik. Ga maar eens
aan de gang, de gezichten en de haren kun
je er zelf bij tekenen en ook het water,
waar de hengelaar juist een dikke vis uit
ophaalt.
Verbluft keken Cor en Gert elkaar aan
en toen naar Henk. Ze hadden al plannen
gemaakt om van alles te kopen voor het
kwartje. Maar zoals Henk het nu zei. ja,
dal was eigenlijk wel waar. En de andere
jongens, die in spanning hadden geluisterd
wat Henk hiervan zou zeggen, gaven hem
ook gelijk. Ja, dat was het beste Op schoei
hadden ze pas nog horen vertellen, hop
veel mensen arm zijn geworden en geld
en kleren nodig hebben Daaraan moesten
ze nu maar denken, bij de woorden van
Henk. Ook Cor en Gert dachten eraan
„Goed. dat doen we" zei Cor „A!l rigbt'
zei Gert. die graag een woord georuikte,
dat hij van zijn ouderen broer hoorde
De rechtspraak van Henk was goedge
keurd.
WE MAKEN VLUG EEN AARDIG
PRULLEMANDJE.
Dit is een werkje voor onze meisjes,
want er moet bij genaaid worden, maar
iongens kunnen het ook wel. hoor! En an
ders doen broer en zus hei samen, broer
het plakken en snijden en zus het naaien!
Van dik karton, goed stevig hoor snij je
de bodem en vier zijkanten. De bodem
wordt een vierkantje, met zijden van 20
cm. lengte. De zijkanten worden omgekeer
de trapeziums, weten jullie al wat dat
zijn? Dat leer je op school wel, hè? Het
wil zeggen, dat de bovenkant -der is
dan de onderkant: de bovenkarn wordt
dus 26 cm., de onderkant 20 cm breed
De hoogte van de zijkanten is 30 cm. Nu
knip je van een aardig lapje gebloemd cre
tonnen of van een andere noga) stevige
stof vier lappen, die aan alle kanten 2 cm.
groter zijn dan de zijstukken en de over
stekende stof sla je naar binnen om en
plak je aan de binnenkant vast. Nu de bin
nenkant, die beplak je met napier, effen
of gekleurd dat kun je kiezen. Die stukken
papier knip je allemaal een halve centi
meter kleiner aan alle kanten dan de kar
tonnen stukken Ook de bovenkant van de
bodem wordt met dat papier beplakt. Nu
heb je dus vier kleurige zijstukken en een
bodem. En dan komen de meisjes aan de
beurt, want met dik garen en een grote
dikke naald worden nu alle delen omgefes-
tonneerd, in een kleur liefst, die bij cfe an
dere kleuren past. En als da* .Haar is,
naaien we alle vijf ^tukxen aan elkaar,
met overhandse steken. Je moet wel zor
gen, dat alles goed droog «s voor je gaat
festonneren en naaien. Als je mooie kleu
ren hebt gekozen, is het een heel aardig
prullemandje, waar je vast wel iemand
pleizier mee kunt doen.
Een offer.
In New Vork vroeg een moeder, die een
blind kindje had gekregen, of het kind ge
holpen kon worden, als het haar eigen oog
lens kreeg. Dan zouden ze tenminste alle
bei met één oog kunnen zien. Men heeft
het geprobeerd en het lijkt wel of de ope
ratie is gelukt. De moeder heeft haar ge
zonde oog geofferd, om tenminste één ouf.
van haar kind te redden.
