i
DE
GRENSWIJZIGING
met Amersfoort.
Nieuws- en Advertentieblad
Verschijnt Woensdag en Zaterdag
en.
„DROST"-
PORTRET
SMITS' LEESBIBLIOTHEEK
EEMLAND EN QOOI
SOEST
FEEST
VERLICHTINGEN
„KWAK"
Prima Vulpennen f 1.85
■AK 'S Brandstoffenhandel.
ONZE
Belastingadviezcn.
Boekhoudingen.
Historie en traditie contra hebzucht.
DE OUDE HISTORIE IN DE
LAGE BIRKT.
Een systeem van inpalmen
door Amersfoort.
Automobiel-Reparatiën
BOUW- EN WONINGBUREAU J£D<glEINI IHi A Ik O"
>C
onderhoud vau
31 Plaatselijk Nieuws
Moderne landhuisjes te huur
Winkelhuis
No. 67
ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG
Woénsdag 17 Augustus 1938
Bureau voor Administratie: VAN WEEDESTRAAT 7 SOESTDIJK
Advertentiën worden ingewacht tot uiterlijk Dinsdag- en Vrijdagsmiddags
2 uur, aan het Bureau: Van Weedestraat 7 Telefoon 2962
Uitgave: N.V. EERSTE SOESTER ELECTR. DRUKKERIJ, v.h. G. v.d. Bovenkamp
Advertentiën: VAN 1-5 REGELS 75 CTS., ELKE REGEL MEER 15 CTS.
Groote letters naar plaatsruimte BIJ ABONNEMENT KORTING
ABONNNEMENTSPRIJS: 0M pER DRIE MAANDEN
REDACTIE- EN ADM.-ADRESv. WEEDESTR. 7 - TEL. 2962 - GIRO 161165
HET AUTEURSRECHT VAN DIT BLAD WORDT UITDRUKKELIJK "VOORBEHOUDEN OVEREENKOMSTIG ART. 15 VAN DE AUTEURSWET 1912 - STAATSBLAD No. MO
Een
Ons atelier, is dagelijks geopend van 9—7 uur
ZONDAGS*' gesloten met uitzondering voor
TIJDIG van te vo.*en BESPROKEN opnamen.
Biliyke condities
Accountantskantoor J. C. DOGGER
Lid van het Ned. Gen. van Accoun
tants- en Belasting-Adviseurs.
HARTMANLAAN 56 SOEST
TELEF. 2758.
li.
In strijd met het goedgekeurde
uitbre idingsplan
Privaatbezit van Amersfoort.
In ons vorig nummer besloten wij, jn
verband niet dé thans aanhangig gemaak
te plannen tot grenswijziging der gemeen
ten Soest en Hoogland met Amersfoort,
waarbij Hoogland ruim 117 H.A. met 291
bewoners en Soest ruim 120 H.A. met 64
bewoners aan Amersfoort zou moeten af
staan, en dus het Amersfoortsche gebied
met 237 H.A. en 355 inwoners zou wor
den vergroot, met de opmerking, dat vij
nader zouden terugkomen op het systeem
van inpalmen van grond, zooals Amers
foort dat al jaren ten opzichte van de
gronden aan de rivier de Eem heeft toe
gepast. Steeds voorzichtig aan, doch lang
zaam en zeker en altijd met dezelfde De-
doeling voor oogentenslotte dat
gebied hij het grondgebied van Amers
foort getrokken te krjjgen.
Helaas voor Amersfoort komt thans dit
voorstel in een )tyd, dat Ide gemeente
Amersfoort nog al eens eenige malen door
oogpunt geheel bjj Soest en zeker niet bij
Amersfoort. Zij zijn kennelijk lage landen
aan de Eem, in gebruik by den landbouw
en de veeteelt en gelegen rondom den Is-
seltschen weg, een der verbindingswegen
van de stad Amersfoort met jhet .dorp
Soest. Een dier andere wegen is de Oude
Soester weg, later te Soest omgedoopt in
Peter van den Breemerweg, die in de oud
ste tijden de eenige weg van Soest naar
Amersfoort was. Beide plaatsen zijn reeds
zeer oud (vierde Soest niet enkele jaren
geleden z\jn 900-jarig bestaan?) en in die
oude tijden van om en nabij en kort na
het jaar 1000, in de elfde en twaalfde
eeuw, heeft zich een historie rondom
de uitgebreidste dezer gemeente. Steeds de
nieuwste werken voor Oud en Jong. Halen
en bezorgen zonder prjjsverhooging door
Soest, Soestdtfk en Soesterberg.
STEENHOFSTRAAT 15a, TELEF. 2761,
t.o. het Gemeentehuis
Amersfoort ontwikkeld, die niet te loo
chenen valt. Talrijke herinneringen aan die
oude t\jden vindt men juist daar in de
buurt en de lage landen aan de Eem, een
heel eind buiten de stadsgrachten van
Amersfoort, op Soest aan, vormden nim
mer eenig onderdeel van Amersfoort, in
tegendeel. De Lage Birkt, zooals die om
geving daar heet, was steeds kennelijk
een onderdeel van de landelijke gemeente
de overheid te Den Haag flink in het zou- i ?°e?5 zoodani& Romen wy het her
netje is gezet, zoodat de „tydsomstandig- y tegen in de oude acten, die veel
heden" voor Amersfoort nu niet bepaald
al gewagen van plundertochten vanuit
Amersfoort naar het landelijke Soest;
Maarten van Rossum organiseerde ook
dergelijke tochten en dan vindt men steeds
vermeld, dat Soest begon aan De Lage
Birkt.
Vandaar ook die historische namen van
de oude boerderijen als De Vurige Wagen,
Isselt, De Platluis en de Glashut. En de
historische kapel van Isselt, waar nog
in privaatrechtelijk bezit i jiteeds de Par"culiera begraafplaats van
de familie van Dam v. Isselt; bij een der
vele overstroomingen van de Eem, jaren
geleden, toen de Zuiderzee nog niet was
afgesloten, steeg het water ook in de ka
pel en in den grafkelder, zoodat korten tgd
later de familie van Dam v. Isselt besloot
gunstig zg'n.
Wü meldden reeds, dat Amersfoort in
den loop der jaren bij diverse zich voor
doende gelegenheden steeds gepoogd heeft
om privaatrechtelijk gronden aan den
Eem onder Soest aan te koopen en daar is
die gemeente wonderwel in geslaagd, zoo
dat zij tot op heden niet minder dan ruim
65 H.A. van de 120 H.A., die Soest zou
moeten afstaan,
heeft. Een dergelijk systeem van" grond-
aankoopen door de eene gemeente in de
andere gemeente keuren wy in principe
steeds af, daar er steeds pogingen achter
zitten om dan ook op die aangekochte
gronden eenige zeggingschap te gaan uit
oefenen en steeds in het verschiet opdoe- den grafkelder te laten dicht metselen, wa-
men voorstellen om dan tenslotte dat ge- terdicht' zoodat deze verder niets meer
bied maar te annexeeren, want aldus Y811 ilet hoo£e water zou hebben te ïyden.
wordt dan geredeneerd wy hebben toch na de afsluiting van de Zuiderzee,
al meer dan de helft van dien grond in 13 dat )hooge water verder uitgebleven^
eigendom, wy betreuren het in hooge ma- doc.h de grafkelder was en- bleef dicht £e"
te, dat indertyd Gedeputeerde Staten van metseld- Nadien is de kapel nog eenmaal
Utrecht hun goedkeuring hebben verleend 'S*®Dnilkt voor de bgzetting van het stof-
aan die aankoopen van grond op Soester overschot van een lid der familie,
grondgebied, waarvan de moeiiykheden doch deze was &ecremeerd» en slechts de
toch wel degelijk waren te voorzien. Dat urn met de asch heeft een Plaatsje gevon-
nu juist Amersfoort reeds ongeveer 55-% den in de kaPel» waar noë vele wapen-
niet algemeen bekend is. Indertijd liep de
Eem daar ter plaatse niet zoo recht als
thans, doch maakte juist ten Noorden van
de Glashut een ruinie bocht, die later is
gecanaliseerd. Die oude bocht daar is toen
benut als „vestinggracht" van een ver
dedigingswerk aan hét einde van de Greb-
belinie, die daar op de Eem loopt en ver
der rondom Amersfoort via De Mossel,
KJrakhorst en Asschat naar het Zuiden
loopt, als eerste verdedigingslinie der
Nieuwe Hollandsche Waterlinie, een linie,
die echter inmiddels als verdedigingslinie
grootendeels is vervallen, evenals het ver
dedigingswerk aan het einde dier linie aan
de Eem, 't „Werk aan de Glashut". Door
het openen der sluis 'in den Grebbedijk kon
die geheele eerste inundatielinie langs de
Grebbelinie onder water worden gezet en
het doordringen van den vijand in het hart
van ons land worden gestuit; vrijwel de
geheele Geldersche Vallei kwam dan on
der water te staan. De groote zware dijk
van die Grebbelinie bestaat nog en men
komt deze op meerdere plaatsen, onder
anderen even vodrbn het Miliair Hospitaal
op den weg van Amersfoort naar Hoeve
laken, nog tegen, waar hij dwars den weg
overgaat. Momenteel zal die linie nog
steeds een dankbaar( punt vormen, waar
men zoo noodig zal pógen den vyand tegen
•te houden, indien het eens zoover mocht
komen. En dat voormalige verdedigings
werk aan het einde djer linie aan den Eem
genoemd naar de boerderij, die daar
vlak tegenover, aan de andere zijde van
den Eem lag, aan den Soester kant, naar
de Glashut.
Standpunt der regeering.
Het is steeds de bedoeling der Rijksre-
geering geeweest, om nimmer grenswijzi
gingen te bevorderen, waarbij historische
toestanden zouden Worden gewijzigd
waarbij gronden aan een gemeente zouden
worden toegewezen, die uit historisch
traditioneel oogpunt bij een andere ge
meente behooren. Laten wij hopen, dat de
ze bedoeling, meerdere malen uitgesproken
tegenover de beide Kamers der Staten Ge
neraal en in de officièele stukken dier Ka
mers ook voorkomende, ook thans wordt
gehandhaafd. Want uit historisch oogpunt
heeft Amersfoort hoëgenaamd geen enkel
recht op de thans bedoelde gronden, alleen
maar op practische, zuiver materialistische
gronden zou voor overgang van die gron
den naar Amersfoort nog iets te zeggen
zyn, tenminste dan uit Amersfoortsche bril
bekeken. Want als die gronden nu niet
naar Amersfoort overgingen, wat zou
Amersfoort dan eigeftlgk nu en in de toe
komst hebben aan dat groote privaatrech
telijke bezit daar? Een vraag, die natuur
lek bij den aankoop <lier gronden ook al
aan de orde is geweest, doch men meen
de, dat als men eerst maar die gronden
daar had, men een krachtig middel in han
den had om op annexatie aan te dringen!
In stryd met het uitbreidingsplan.
Een ander bezwaar tegen de thans voor
gestelde annexatie ligt in het feit, dat
juist kort geleden het uitbreidingsplan
door de Kroon is goedgekeurd, althans wat
aangaat de gronden in de Lage Birkt. De
bezwaren, die B. en W. van Amersfoort
inbrachten tegen dat uitbreidingsplan, zijn
niet-ontvankelijk verklaard en het plan is
op dat punt goedgekeurde zooals Soest dat
wenschte. Zou de Kroon thans daar weer
geheel anders over gaan denken. Dat lijkt
toch wel onmogelijk en ook daarom ïykt
het tijdstip waarop deze grenswijziging
aanhangig wordt gemaakt, voor Amers
foort niet erg gunstig.
Wat behelst het uitbreidingsplan daar
ter plaatse nu?
De Lage Birkt wordt grootendeels uit
het plan gehouden, alleen een kleiner deel,
meer op Soest aan, dat ten deele nog in
het terrein valt, dat thans zou moeten
van den grond in privaatrechtelgke eigen
dom heeft, geeft te denken en de gedachte
is niet zoo ver gezocht, dat men gerede
neerd heeft: „Och, als wij maar eerst meer
dan de helft van den grond in eigendom
hebben, komt de annexatie er gemakkeiyk
door." Wellicht heeft men indertijd zelfs
van hooger hand wel eens laten doorsche
meren, dat een zoodanige annexatie meer
kans had voorgesteld te worden, indien
meer dan de helft der gronden reeds eigen
dom van Amersfoort was.
Historie en traditie.
Hoe dat ook zy, in elk geval behooren
die gronden uit historisch en traditioneel
schilden aan de muren aan het oude ge
slacht herinneren en nóg vele namen van
hen, die er onder zyn begraven, voor het
nageslacht zyn bewaard gebleven. Een
zeer interessante gedrukte beschouwing
over het geslacht der familie ligt nog
steeds in de kapel ter inzage.
Het zou volgens ons zéér te betreuren
zgn, indien deze historische kapel, die bij
Soest behoort, uit het grondgebied dier
gemeente zou verdwenen en voortaan tot
Amersfoort zou gaan behooren.
Het verdedigingswerk de
Glashut.
Wat de Glashut aangaat, deze heeft nog
een byzondere geschiedenis, die wellicht
Het Woningbureau voor EEMLAND EN GOOI is
Wij hebben een uitgebreide sorteering in
woonhuizen, landhuizen, villa's e.d.
Onze woninggids wordt op aanvrage kosteloos toegezonden.
Van Weedestraat 12 - Soestdijk - Telefoon 2003
is vertrouwenswerk en dit kan niet gekocht
maar alleen verdiend worden.
Geeft ook ons deze kans en U komt niet
bedrogen uit.
Onze jarenlange ervaring geeft U deze waarborg
Garage VAN NIE, v.Weedestr. 53-57
TELEFOON 2186 SOESTDIJK
Autorijschool 75 ct. per half uur:
Kerkstr. 31
ONTWERPEN
UITVOEREN
TOEZICHT
ZAKEN
WONINGEN
BOUWTERREINEN
Telef. 2741
°-Vj
Speciaal
Ook dóór
HYPOTHEKEN
TAXATIëN
ASSURANTIëN
adres voor administratie, inning van huren
KOOPERS EN HUURDERS BETALEN GEEN PROVISIE
waar U geen biljet of bord van ons aantreft bemiddelen
gebouwen
mmg aan die gronden niet gegeven en als
er één gelegenheid was, om die bestem
ming vast te stellen, was het toch wel bij
dit uitbreidingsplan. En daar is het niet
gedaan! De motiveering in de stukken
omtrent de vestiging of wenschelgkheid
van vestiging van nijverheidsinrichtingen
ter plaatse lijkt ons weinig sterk en wjj
zouden ons niet verbazen, indien deze mo
tiveering vrijwel Woordelijk was overgeno
men uit de voorstellen van Amersfoort,
waarbij de wensch de vader der gedachte
was.
De motiveering in dit opzicht is dus in
vrüwel lijnrechten strijd met het door de
Kiroon goedgekeurde uitbreidingsplan en
voor zoover daarmede niet in strijd, zou zij
toch niet strooken met de bedoelingen van
Amersfoort, want op het overblijvende
terrein de Eem kunnen dan wei nijver
heidsinrichtingen gesticht worden, doch
deze zullen dan door de geprojecteerde we
gen georiënteerd zijn op Soest en niet op
Amersfoort! En naast die geprojecteerde
industrie-terreinen is aan den Eem een
haven ontworpen, echterniet voor
Amersfoort, maar voor Soest. Met wegen
die dat complex verbinden, echter
niet met Amersfoort, maar met Soest!
Het wil ons dus voorkomen, dat er van
de in de annexatie-stukken gegeven mo
tiveering heel weinig meer overblijft.
(Wordt vervolgd).
worden in buur verstrekt gedurende
de Feestweek. Zoowel Schgnwer-
pers als illuminatie-lampjes en
versieringen.
Bespreekt met ons eens Uw plan
en vraagt prijsopgaaf!
Electro Techn. Installatie Bureau
NIEUWE WEG 11 TEL. 2379
POSTERIJEN, TELEGRAFIE EN
TELEFONIE.
Aanbieding van gelukstelegrammen.
DE B.V.L. EN HET DEFILé.
De afdeeling B.V.L. te Soest neemt 29
Augustus e.k. deel met 45 leden aan het
défilé voor H.M. de Koningin te Amster
dam. Het vertrek is bepaald des morgens
om half 8 per touringcar van den heer
Tensen.
Gedurende het tijdvak 29 Augustus t.m.
5 September a.s. kunnen ter gelegenheid
van het 40-jarig regeeringsjubileum van
H.M. de Koningin geluktelegrammen wor
den aangeboden, die op 6 September a.s. op
een voor deze gelegenheid speciaal ver
vaardigd luxe formulier zullen worden
afgeleverd.
Voor deze geluktelegrammen geldt het
navolgende verlaagde tarief:
voor 310 woorden 50 cent,
voor 1115 woorden 55 cent,
voor 1620 woorden 60 cent, enz. op
klimmend met 5 cent per 5 woorden of
gedeelte daarvan tot 50 woorden; daar
boven opklimmend met 5 cent per 10
woorden of gedeelte daarvan.
bev.suite, keuken,
waschtafels, zolder,
voor f 24.p. maand, incl. water,
kelderkast, 3 slaapkamers. 2 vaste
schuur en tuin.
v* f 6. p. week, incl. water, bev. winkel, kamer, keuken,
kelderk., 3 sl.kam., zolder, schuur en tuin.
Woningbur. P.MAN, Steenhoffstr. 5, t.o. station Soestdijk, Tel. 2300
UITREIKING PRIJZEN DOOR DE
POSTDUIVENVEREENIGING
„DE ZWALUW".
worden afgestaan, heeft een bestemming
gekregen. En deze is, dat er een aantal
wegen zyn geprojecteerd naar de Eem toe,
langs de Eem en op eenigen afstand even-
wqdig aan de Eem, met ter weerszoden
daarvan terreinen, die de bestemming heb
ben gekregen als „Industrie-terrein". De
bedoeling was daar t.z.t. het industrieter
rein van Soest aan de Eem te vestigen en
waar dat plan thans is goedgekeurd, ïykt
het haast niet denkbaar, dat de Kroon
daar reeds thans, na zoo'n korten tijd,
weder op zou terugkomen. Een groot ge
deelte daar is voorts bestemd voor „Sport
terrein", en dat zou nu weder grooten
deels moeten vervallen, omdat het ten dee
le ligt in het gedeelte, dat Soest zou moe
ten afstaan? Het is niet wel denkbaar.
Het meer op Amersfoort aan gelegen
gedeelte, dus voornameiyk het deel, dat
reeds eigendom van Amersfoort is, is op-
zettelgk geheel buiten het plan gelaten.
Dat deze terreinen dus door hun ligging
bestemd zyn om voor nyverheidsinrichtin-
gen in beslag te worden genomen, is zacht
gezegd, wel wat eigenaardig. Juist is bij
het recente uitbreidingsplan die bestem-
Zaterdagavond om 8 uur werden aan 36
personen in het clublocaal der vereeni-
ging luxe- en huishoudelijke artikelen uit
gereikt naar aanleiding van de wedvlucht
vanaf Neufviller. De heer H. Onwezen
verwierf ter gelegenheid van deze uitrei
king den eersten prqs van de wedvlucht
vanaf Duffel met 492 duiven, n.1. een spik
splinternieuwe duivenklok. De heer C.
Karstens deelde de prgzen uit en roemde
vooral de sportiviteit der leden, welke hij
hoopte, dat steeds zoo biyven zal.
CONCERT DOOR DE SOESTER
HARMONIE.
TELEFOONNET SOEST.
Nieuwe aansluitingen.
No.
2263
2254
2260
2264
2020
2272
2446
2291
2510
Bormeterie, speciaal zaak wol, hand
werken en modes, v. Weedestraat
52, Soestdyk.
Brouwer, J., gepens. O. Ind. ambt,
Laanstraat 34.
Drogistery „het Westen", fa. L.
Roetman, Nieuweweg 6.
Electr. Techn. Bur. J. de Ruig, Hart
manlaan 21a.
Thyn, B. van, Ink. N.V. Wol Mij.,
Amsterdam, v.h. L. en H. Hart,
Stadhouderslaan 34.
Veenendaal, E. J., (Jaap) illustra
tor, Vosseveldlaan 32.
Zimmer, H. J., vert. bouw ond. M.
Luyten; N.V. Lekkerkerk, Stadhou
derslaan 27, Soestdyk.
Zoetelief, J. Vredehof straat 1.
Vervallen aansluitingen.
Alg. Brandstoffen Centrale, Vrede
hofstraat 4.
Hagens, J. H., Vredehofstraat 20.
Koppel, A. v. d., v. Weedestraat 46a.
Termaaten, J., Patisserie „Mignon",
Banketbakker-kok, Koninginnelaan
20, Soestdyk.
Zoelner, R. Th., agenturen, JStad-
houderslaan 64.
Concert, te geven door de Soester Har
monie „Patiëntia Vincit Omnia", Dir. O.
Drews, op Vrgdag 19 Augustus a.s. des
avonds 8 uur in het Rosarium.
Deze uitvoering zal worden gecombi
neerd met een concert, te geven door de
Mannenzangvereeniging „Apollo", alhier,
waarin deze onder meer haar concours
nummers zal uitvoeren.
Programma:
1. Jubileum-marsch
2. Muemosyne, Ouverure,
O. Drews.
H. Danhier.
met 14-karaat8 gouden pen
N.V. Eerste Soester Electr. Drukkerij
3. Le Sang Viennois, Suite de Valses,
Joh. Strauss.
Maritana, Fantaisie suf 1'opera,
Jos. Kessels.
Tirailleursmarsch. J. Werkman.
Pauze:
6. Ouverture La Dame de Piqué,
Fr. v. Suppé.
7. In a Persian Market; Intermezzo-
Scene. A. W. Ketelbey.
8. Espana, Wals. E. Waldteufel.
9. Fantaisie Sur 1'Opera Guillaume Teil,
de Rossini.
10. Holland Jubelt, Marsch. Adr. J. Maas.
Met de nummers 2 en 6 werd op 't Groot
Nationaal Muziekconcours te Velp den 2en
prys behaald op Zondag 7 Aug 1.1. Zij kwa
men uit in de Eere-afdeeling.
BRANDSTOFFEN
VOLDOEN U
Kantoor: v. Weedestr.41. Tel. 2676
Huis: Vondellaan 17 Telef. 2307
Bestelhui*: Garage Tak, Eikenlaan. Tel. 2636