2e BLAD
„K W A K"
LUCHTBESCHERMIN6S- HOOGTEMETERS EN
ORGANISATIE te Soest.
VLIEGTUIGRAMPEN.
I
GLOEILAMPEN.
VISMAN
Garage STAM
Ons
Nederlandsch
Fabrikaat.
Oprichtings
vergaderingen
MfilMTSI S
Nuttige Cadeaux
Klomp's
Rijwiellhandel
Radio-Centrale.
Philips, Waldorp en Sière Radio-toestellen
Plaatselijk Nieuws
Weet U niet,
wat U met St. Nicollaas
moet geven?
gratis financieel
weekblad voor
Techn. Bur. H. J. M. van derWEERD, c.i.
behoorende b(J „D H S O B S T B"
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1933. No. Hl
pjjCDERD. HERVORMDE
VEREBStGWG „DE KERKEBUURT".
Vrijdagavond om 8 uur had in het Wijk-
gebouw „Eltheto" aan het Driftje de trek
king plaats der gehouden loterij van kunst
en nutsvoorwerpen.
Ds. J. I. van Schaick riep vooraf allen
het welkom toe en dankte allen, die op
eenigerlei wijze hebben mede geholpen om
deze verloting te doen slagen; een extra
bedankje komt toe aan degenen, die het
vuur uit hun schoenen hebben geloopen om
de lotjes aan den man of de vrouw te bren
gen. Verder dankt spr. de gevers, waar
door het mogelijk is geworden een electri-
sche klok in zwarte uitvoering aan te schaf
fen, waardoor nu alles op tijd zal geschie
den.
Daarop had de trekking plaats der 48
prijzen en 24 troostprijzen.
De uitslag is als volgt:
Lot No. Prijs No.
Troostprijzen.:
306
1
361
17
282
33
87
215
162
2
328
18
84
34
107
19
263
3
229
19
441
35
109
343
323
4
353
20
358
36
139
67
271
5
286
21
474
37
182
217
121
6
380
22
232
38
203
156
244
7
458
23
55
39
220
428
158
8
307
24
22
40
284
455
349
9
445
25
341
41
303
153
10
448
26
157
42
322
417
11
336
27
379
43
381
393
12
143
28
195
44
425
369
45
266
13
80
29
126
46
452
190
14
88
30
191
47
415
11
15
208
31
367
48
252
475
16
48
32
354
De prijzen kunnen worden afgehaald aan
de Pastorie der Ned. Herv. Kerk aan de
Torenstraat.
Vervolgens werd door den heer P. Swa-
gers vertoont de Amerikaansche sensatie
film in 3 af deelingen: „de gestolen arm
band", die zeer in den smaak viel, getuige
het applaus.
15 December a.s. wordt in hetzelfde ge
bouw een adventsavond gehouden.
SOESTER TURNCLUB.
Een Afdeeling van de Ned.
in den
DONDERDAG 8 DECEMBER in hotel
Eemland te Soest.
DONDERDAG 22 DECEMBER in Hotel
Huis ten Halve te Soesterberg.
1 In een Persconferentie, belegd door den
heer Burgemeester van Soest, Mr. W. A. J.
Visser, Maandagmorgen ten Gemeentehui
ze, deelde deze mede, dat hij de gedachte
aan een meer intensieve luchtbeschermings
organisatie, zooals die gedacht wordt door
de Nederlandsche Vereeniging voor Lucht
bescherming te 's-Gravenhage gaarne flink
wil bevorderen.
In vele plaatsen des lands zijn reeds af-
deelingen van die landelijke vereeniging op
gericht en wel reeds in meer dan 360 ge
meenten van de ongeveer 1100 terwijl het
totaal ledental der vereeniging reeds de
60,000 is gepasseerd. Het wordt nu het mo
ment geacht om ook te Soest, een gemeen-
Ten einde onze speciale controle
apparaten voor juiste afstelling van
carburatie en ontsteking meer be
kend te maken, stellen wij van 1 tot
14 December a.s. een ieder in de ge
legenheid zyn motor GRATIS TE
LATEN CONTROLEEREN.
Het kan voor U een belangrijke be
sparing, zyn, hiervan gebruik te
maken.
Soestdijk - Tel. 2850
Ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan
van genoemde gymnastiekvereeniging hield
het bestuur, onder leiding van den direc
teur-voorzitter den heer J. J. v. d. Linden,
uit Amersfoort, receptie in haar locaal aan
de Kerkebuurt.
De achterwand der zaal was met zwarte
stof behangen, waarop in forsche letters
waren aangebracht S.T.C. 19281938, en
daarvoor stond de fraaie banier; verder
was de zaal opgefleurd met palmgroen en
groen-witte vaantjes.
De eerste die ter receptie kwam, was
het bestuur van de pas opgerichte muziek-
vereeniging „Soest-Zuid", gevolgd door een
afgevaardigden van Excelsior uit Amers
foort en van den U.P.A.B., welke 2 heeren
zilveren medailles aanboden. Achtereenvol
gens feliciteerde het bestuur dr. J. H. Stro
band, med. adv., bestuursleden van A.D.O.,
van de Ver. „K.U.L.O.C.", van het vete-
ranencorps, van het K.N.G.V., van het be
stuur en van de technische commissie der
„Stichtsche Turnkring", van „Soest Voor-
Uit", van de R.K. Gymnastiekvereeniging
„Crescendo", van het Soester Brandweer
corps, het eerelid de hr. J. Spelt, oud-leden
e.a.
Bloemen werden aangeboden door de
muziekvereeniging „P.V.O.", de echtgenoote
of directeur-voorzitter, door „A.D.O.", ve-
teranencorps K.N.G.V.B., door Mej stalen
hoef, de jongejuffrouw Beuko, door de mu
ziekvereeniging Soest-Zuid en de Soester
Vrijwillige Brandweer en door den
heer P. de Geus een door hem gecompo
neerde clubmarsch, die het zeer goed deel.
De heer J. G. A. Batenburg, gem.-secre-
taris alhier, sprak er zijn ontevredenheid
over uit, dat het Gemeentelijk gymnastiek
lokaal er zoo erbarmelijk uitzag; der Soes
ter Turnclub, die daar oefent, onwaardig
vooral darom, omdat alles wat voor de
gymnastiek noodig is, eigendom van de
vereeniging is. Het bestuur moest over die
aangelegenheid eens in correspondentie tre
den met het Gemeentebestuur.
Gedurende de receptie werd thee, wpn,
gebak en sigaren geserveerd. Op waardige
wijze is dit lustrum herdacht.
CHR. VER. „HET HOOGELAND".
Vrijdagavond organiseerde bovengenoem
de vereeniging tot stichting en instand
houding van arbeidskolonies, in de zaal van
hotel Eemland een propaganda-avond, in
samenwerking me de Vereen, te Soest en
Soestdijk, welke druk bezocht was.
Na het zingen van Psl. 102 1 ging ds.
Willinga in gebed voor, waarna Z.Eerw.
zich verheugd verklaart dat de jeugd zoo
goed vertegenwoordigd is daar men zich tot
doel heeft gesteld met kracht voor deze
zaak te werken.
Mejuffr. C. J. M. Schep, die de leiding
overnam, bepaalde zich bij de uitspraak:
„Ben ik mijn broeders hoeder", een chris
tenplicht van elk tegenover een ieder die
van het goede pad is afgeweken. De maat
schappij gaf hem zijn straf, maar hij blijft
een geteekende. De vereeniging „Het Hoo-
geland" probeert die menschen wederom op
het goede pad te helpen, en weer mensch
van hen. te maken.
Mej. M. de Raaf declameerde op geestige
wijze „Anneke Cactensen", waarvoor zij
applaus in ontvangst nam.
Het zangklasje van Mej. Ida Jongsma
zong een drietal liederen, waarvan vooral
„het Muldertje" werd gebisseerd.
In de pauze werden lepeltjes verkocht
ten voordeele der vereeniging.
Het tooneelstukje viel in den smaak.
Na afloop dankte de leidster de mede
werkenden.
Ds. Wielinga sprak het dankgebed uit.
te van de eerste gevarenklasse, dus met
het grootste gevaar uit de lucht, door de
aanwezigheid van de Luchtvaartafdeeling,
een dergelijke afdeeling op te richten en
de burgemeester heeft den heer W. D. A.
Arntzenius bereid gevonden als voorloopig
voorzitter van de afdeeling Soest op te tre
den.
De bedoeling is om in de gemeente Soest
één plaatselijke afdeeling op te. richten
waarbij echter in het bestuur 5 plaatsen
zullen worden gereserveerd voor .te Soes
terberg wonenden, die dan tevens daar de
bijeenkomsten en vergaderingen zullen or-
ganiseeren.
2 oprichtingsvergaderingen.
Er komen twee openbare oprichtingsver
gaderingen, die tevens als propaganda-
avonden zullen dienst doen, en wel
Donderdagavond 8 December a.s. te 8 uur
in Hotel Eemland, te Soest,
waar zal spreken de bekende propagandist
der Ned. Ver. v. Luchtbesch. de heer A. v.
Batenburg, Commissaris van Politie te
Renkum en op
Donderdag 22 December a.s. te 8 uur
in Hotel Huis ten Halve te Soesterberg,
waar zal spreken de andere propagandist
der vereeniging, de heer A. van Vianen, Di
recteur der Middelbaar Chemische School te
Leiden.
Het ligt in de bedoeling, dat op beide
vergaderingen, de burgemeester een ope
ningswoord zal spreken, de voorloopig
voorzitter een inleidingswoord, waarna de
spreker zijn propagandarede zal houden. In
de dan komende pauze zal gelegenheid be
staan zich als lid der op te richten afdee
ling op te -geven, waarna de officieele op
richting zal plaats hebben en zoo mogelijk
direct een definitief bestuur zal worden ge
kozen. Daarna komen dan de zeer interes
sante lichtbeelden aan de orde, na afloop
waarvan gelegenheid zal worden gegeven
tot het stellen van vragen.
De ondervindingen van eind
September.
In de laatste dagen van September j.1.
bleek in Nederland wel overtuigend-, dat de
burgerbevolking vrijwel geheel onvoorbe
reid was op alles, wat eventueel voor hen
uit een luchtaanval zou kunnen volgen,
zoodat dus zelfs de meest elementaire zelf
beschermingsmaatregelen achterwege wer
den gelaten. Dat daardoor in geval van een
werkeljjken luchtaanval een paniek zou zijn
ontstaan, behoeft nauwelijks betoog en aan
de gevolgen daarvan willen, wij momenteel
maar niet denken. De bevolking zelf zou
dan de dupe zijn geworden van haar nala
tigheid. Deze bevolking moet worden ge
leerd, wat zij moet doen in geval van een
luchtaanval en hoe zij zich daartegen het
vindt U bü ons in ruime keuze, o.a.
AUTOPEDS, RIJWIELEN, LICHTE
MOTOREN, HANDKAPPEN EN
HANDSCHOENEN. Electrische- en
BATTERIJLAMPEN, STUURTAS-
SOHEN. STOFZUIGERS, STRIJK
IJZERS, enz. enz. enz.
KONINGINNEI.AAN 4. TEL. 2984
Ver. v. Luchtbescherming
maak.
beste kan beveiligen. De voorbereidingen
daartoe moeten reeds in vredestijd worden
getroffen, huis aan huis, straat aan straat,
wijk aan wjjk. Wordt dit nagelaten, dan
zit de burgerbevolking bij een eventueelen
luchtaanval leelijk in de put en profiteert
de vijand van de paniekstemming.
Tot deze vergadering kunnen met het oog
op de beperkte plaatsruimte geen personen
beneden de 18 jaar worden toegelaten, die
daarenboven toch geen lid der afdeeling
zouden kunnen worden; verder is iedereen
welkom, terwijl vooral ook de aanwezig
heid van vrouwelijke huisgenooten op prijs
zal worden gesteld.
Aan de meest vooraanstaande vereenigin-
gen te dezer plaatse zullen nog speciale op
wekkingscirculaires worden rondgezonden,
in de hoop, dat deze hun leden wel tot het
bezoeken van de oprichtingsvergaderingen
zullen willen opwekken.
De minimumcontributie der afdeeling zal
zóó bijzonder laag worden gesteld, dat zij
werkelijk voor niemand een bezwaar be
hoeft te zijn zich aan te sluiten.
De taak der vereeniging zal zijn om de
organisatie der zelfbescherming van de in
woners ter hand te nemen door lezingen te
houden, van voorlichting te dienen, vlug
schriften rond te deelen met goede wenken,
tentoonstellingen te houden van de diverse
beschermingsmiddelen ten behoeve der in
woners e.d.
Ook krijgen alle leden het maandblad
„Luchtgevaar."
In tegenstelling met den Gemeentelijken
Dienst van de Luchtbescherming, die actief
is, een zuiver openbaar karakter heeft en
onder leiding van den kapitein b.d. C. A.
H. L. Wüst de verschillende overheidsdien
sten inschakelt, indien dat noodig is om
hulp te verleenen, blijft de vereeniging zich
uitsluitend en alleen op het passieve ter
rein bewegen, dat der zelfbescherming dooi
de inwoners in hun eigen huis en voor zich
persoonlijk, hoogstens uitgebreid door eeni
ge maatregelen gezamenlijk voor enkele
nabijgelegen huizen. Hetgeen verder de
plaatselijke afdeeling beoogt, zullen de spre
kers op beide avonden uitvoerig uiteen zet
ten en daarop zullen wij dus niet vooruit-
loopen.
Men zal zich dus op die beide avonden als
lid kunnen opgeven, doch voor degenen,
die daartoe niet in staat zullen zijn, be
staat ook gelgenheid dat te doen geduren-
Mag ik U dan helpen bij het
uitzoeken, discretie verzekerd.
Electrische Geschenken
zijn heel welkom en worden ge-
waardeerd.
Electro Techn. Installatie Bureau
NIEUWEWEG 11 TEL. 2879
Daar „De Telegraaf" en anderen
de mogelijkheid opperden, dat de ramp met
den „Ijsvogel" te wijten kon zijn aan een
fout door den hoogtemeter, vraagt onder-
geteekende aandacht voor hét volgende:
Een volume lucht, door een vloeistof af-
Caswell's luchtbarometer
(anno 1705).
gesloten, wordt tot een voortreffelijken ba
rometer dan wel hoogtemeter, wanneer het
door een geschoold physicus geobserveerd
dan wel gecorrigeerd wordt.
Zoo heeft de astronoom Prof. Caswell te
Oxford, vóór 233 jaar bewezen, dat zijn
toestel niet minder dan 1200, zegge twaalf
honderd maal zoo gevoelig is als de kwik
barometer. Uiterst zorgvuldige enver
rassende waarnemingen wezen dat uit; en
het klopte geheel met zijne berekening, aan
de hand van de wetten van Archimedes en
Boyle.
Daar zijn toestel minder practisch is,
heeft schrijver dezes het radicaal verbe
terd en Lorentz en Haga hechtten daar
Maar dan is verder nog een voordeel,
dat men de gevoeligheid temperen, dan wei
vergrooten kan naar believen. Zoo heeft
schrijver dezes eens een toestel gezien,
waarbij acht kubieke meter waren afge
sloten door eendruppel in een hori
zontale buis!
Wie tegen het bovenstaande zou willen
opkomen, moge vooraf naslaan het artikel
in de beroemde Transactions der Royal So
ciety, waarin Caswell zijne keurige waar
nemingen opsomde, die hijzelf noch iemand
anders begreep of begrijpen kón; want het
Naber's Variatie-barometer.
toestel dreef in een emmer, het stond bo
ven op het dak; en onderging de stralende
warmte van voorbijdrijvende wolken, waar
op men toentertijd nog niet verdacht was!
Dat dit soort toestellen ons met een
minimum van kosten de onrust van den
barometer te zien geven, zal nu wel dui
delijk zijn. En zoo hebben wjj dan tevens
een middel om die onrust der atmosfeer
in een getal uit te drukken!
Naber's Zakbarometer.
voetstoots hun goedkeuring aan (Ao. 1899).
Maar ook anderen, zooals Prof. James D.
Forbes, honderd jaar geleden, hebben in
deze richting gewerkt en bij bergtochten de
hoogte bepaald. Er is bij dit soort toestel
len geen sprake van wrijving of metallische
„nawerking", zooals bij aneroïd-barome-
ters, waar de luchtledige doos aan groo-
te vervormingen blootstaat.
Daarvan was tot heden bij mijn weten
geen sprake; nóch in de meteorologie, nóch
bij de luchtvaart.
Soestdijk, 16—11—'38.
Dr. H. A. NABER.
Mede-oprichter der Kon. Ned.
Ver. voor de Luchtvaart.
RADIOPROGRAMMA DER( BUITEN -
LANDSCHE PROGRAMMA'S.
DONDERDAG 1 DECEMBER.
9.30 Diversen; 10.50 Londen Reg.; 12.20
Brussel Nederlandsch; 2.20 Lond. Reg.; 3.20
Keulen; 4.20 Londen Reg.; 5.20 Droitwich;
6.20 Keulen; 7.00 Radio Centrale Soestdijk;
8.00 Weenen; 9.20 Straatsburg; 10.50 Keu
len; 11.20 Londen Reg.
de eenige dagen nè, elke vergadering en wel
aan het bureel van de dan opgerichte af
deeling, waar de voorzitter, de heer Arnt
zenius, dan aanwezig zal zijn om alle ge-
wenschte inlichtingen te verstrekken en
leden in te schrijven. Ook is deze dan gaar
ne bereid aan zijn privé-adres Julianalaan
63, telefoon 2216 belangstellenden te woord
te staan.
Het voorloopig bestuur.
Het voorloopig bestuur, dat zich op insti
gatie van den burgemeester alhier bereid
heeft verklaard de voorloopige werkzaam
heden te verrichten totdat een definitief
bestuur zal z\jn benoemd en waarin uit al
le lagen van de Soester bevolking en uit al
le geestesrichtingen vertegenwoordigers
zyn te vinden, is als volgt samengesteld:
W. D. A. Arntzenius, Voorzitter.
J. E. Brouwer, Dirigeerend Officier van Ge
zondheid der 3de klasse (Majoor) k
Chef van den Vliegmedischen Dienst
der Luchtvaartafdeeling, Ondervoorz.
Mr. F. S. K. J. Graaf van Randwijck, Secr.
J. van Schaik, Directeur van het kantoor
Soest van den Ned. Middenstandsbank,
Penningmeester.
C. A. H. L. Wüst, kapitein b.d., Hoofd van
den Gemeentelijken Luchtbescher
mingsdienst, Adviseerend lid.
C. J. van Doorne, Lid.
J. H. Grift, Lid.
C. Haver, Lid.
A. P. Hilhorst, Lid.
J. C. Koelink, Lid.
J. C. K. Vermaas, Lid.
J. Baars, Lid.
D. van Gameren, Lid.
J. Lutff, Lid.
J. G. Drewes, Lid.
Wij mogen de hoop uitspreken, dat vele
inwoners het groote nut van een plaatselij
ke afdeeling zullen inzien en dat men dus
in grooten getale de beide bijeenkomsten
zal bezoeken, ten deele ook om daar wat
meer kennis op te doen omtrent een aange
legenheid, die voor allen van het grootste
belang is en waarvan velen tot op heden
nog eigenlijk zoo weinig weten.
an
Binsbergen's
bank n.v.
p|jpntpn
lillClllCII proefnummer)
julianaplein 5 - soest
tel. 2241 (2 lijnen)
safe- inrichting
VRIJDAG 2 DECEMBER.
9.30 Diversen; 10.50 Londen Reg.; 12.35
Drotiwich; 1.20 Brussel Nederlandsch; 2.05
Londen Reg.; 3.20 Keulen; 4.20 Droitwich;
6.20 Londen Reg.; 7.00 Radio Centr. Soest
dijk; 8.00 Londen Reg.; 8.20 Droitwich; 9.00
Lyon; 9.50 Keulen; 11.20 Droitwich.
ZATERDAG 3 DECEMBER.
9.30 Diversen; 10.50 Londen Reg.; 12.40
Brussel Nederlandsch; 1.30 Keulen; 2.20
Droitwich; 4.45 Keulen; 5.20 Droitwich;
6.20 Brussel Nederlandsch; 7.00 Rad. Cen
trale Soestdijk; 8.00 Keulen; 11.20 Droit
wich.
Wijzigingen voorbehouden.
S X.T. 100 Watt, gas gevuld 49 ct.
SPIEGELLAMPEN, 75 Watt 59 ct.
PEERLAMPEN, 26 ct. 4 voor 95 ct.
alles met garantie.
ROLA DE LUXE, de lamp met 4 maanden
schriftelijke garantie, directe vergoeding,
100 Watt 1.24
PEERLAMPEN 0.46
(ALLE PHILIPS LAMPEN)
RIJWIELLAMPJES, voor- en achterlicht
9 ct.
BATTERIJ LAMPEN 0.07
Bij groote afname extra korting.
Burg. Grothestr. 36 - Telef. 2595
Zijn wij minder dan de vreemden,
Is ons fabrikaat niet goed?
Is het noodig, dat het „Eigen"
Daar dan onder lijden moet?
Hebt toch achting vor U zeiven.
Koopman, fabrikant en klant
Helpt die felle werkeloosheid
Uit ons strevend Vaderland.
We betalen veel belasting
Voor wat hoort watzegt de Staat
Maar past op, dat zooveel voordeel
Niet de grenzen overgaat.
Ieder Volk gunt men het zijne
Holland kent geen handelshaat
Maarwannéér we wat gaan koopen
Zij het Neerlandsch fabrikaat.
Al wat leeft en streeft op aarde
Strijdt voor dierbaar zelfbehoud.
Landgenooteneert het „Eigen";
Eigen werk om eigen goud.
Sinter Klaas en Kerstfeest komen
Vraagt dan Neerlandsch fabrikaat
Dat verkleint dewerkeloosheid
In den Nederlandschen Staat.
J. H. SPEENHOFF.
Wij verkoopen deze 100°|o NEOERLANDSCKE
APPARATEN met 100°|o erkende SERVICE.
Buntweg 22 Telef. 2777 Soest
