„K W A K"
k
WANDELINGEN
1
De St. Nicolaas-actie
„Koopt in Soest".
Opbrengst Nationale
collecte.
Man onder den trein.
Maak wereldreizen
WALDORP RADIO »KNA?i
Plaatselijk Nieuws
Propaganda-Feestavond.
Soesterberg
Techn. Bur. H.J. M. van der WEE RD, c.i.
EERSTE SOESTER BE6RAFENIS-0N0ERNEMSNG
Ingezonden I
DOOR DE LEVENDE NATUUR
(Vervolg van pag. 1).
En 't wekte verwondering, dat ook Dirk
het ioopen op verboden grond onder Maam
grif toegaf. Dat moest dus wel zitten in
verbaal No. 2, het in gemeenschap niet te
rugroepen van den hond, die een viertal
konijnen den strot afbeet en daarna appor
teerde. Een best hondje dus, eigendom van
den onnoozelen W. Dirk droeg de vier nog
warme konijntjes in een zak, toen de bosch
wachters hen complimenteerden. Verder
zullen we maar niet uitweiden. Dirk kreeg
15.of een week voor loopen op verbo
den grond en 20.- of 10 dagen voor de hon
dengeschiedenis. W. evenveel voor het laat
ste, maar slechts 8.— of 4 dagen voor
loopen enz.
fejeitei -:'ï> 'w li - s.rf
Och, ze maken je toch zoo lekker.
Een bloemetjeskoopman uit Kortenhoef
was ook op strooperij uitgeweest, 't Was
de eerste en zeker de laatste maal. Maai
de zaak wordt je zoo mooi voorgespiegeld
en als je dan een arm mensch bent!
Nu, htj was in zeer goede handen geval
len, in die van een wijd en zijd vermaarden
strooper.
Het korit den bloemetjesman 10.
't Kan raar loopen.
Men herinnert zich het geval van de fiet
sende Woudenberger juffrouw 's Zondags
op weg naar de kerk, die door haar onbe
rekenbaar oversteken van den weg- 'n auto
mobilist dwong de sloot in ite rijden, wilde
hij de juffrouw niet kraken.
Nog twee getuigen waren Donderdag j.1.
gedagvaard, twee Spakenburger vischven-
ters die dien Zondagmorgen op weg waren
naar Ede. Of dit ook kerkbezoek gold,
kwam heden niet uit.
Beiden verklaarden, dat het de schuld
van de juffrouw was, dat de auto te water
moest. En tochbracht hun getuige
nis de vrijspraak wegens gebrek aan be
wijs van hetgeen waarvan ze in het ver
baal beschuldigd was.
Gek hé? En toch is het zoo.
Het verbaal sprak van een fietsrijdende
juffrouw op het critieke moment en onze
U BEHOEFT HET ME NIET
TE VERTELLEN
Dat is een Permanent van
G. H. v. d. Broek Nieuweweg 4 A
Diploma Ned. Kappersschool
Spakenburgers hadden de juffrouw den weg
zien oversteken, ioopende naast haar fiets.
Dus niet wielerend.
Dit verklaarde voor ons de vreemde
woorden van de Woudenbergernaarsteres,
dat zij eerst aan twee wielrijders den voor
rang had verleend. Daarvoor moest ze dus
afstappen.
Een bof feitje voor haar.' Of ze van de
civiele vordering afkomt, is een tweede.
Het Baarnsche lyceum.
De leerlingen dezer onderwijsinrichting
staan bij de Baarnsche politie bekend, niet
als minnaars van het naleven der verkeers
regels. Nog eenige verbaaltjes liggen er op
Lager. Onze verre van verlegen delinquent
vond het dan ook niet in den haak, dat hij
hier alleen stond.
O, da;t komt nog voor die anderen,
troostte hem het O.M.
Dat jongmensch had weer noodeloos den
verbalisant doen oproepen. Thans kon hij
niet tegenspreken, dat hij gefietst had met
beide handen in den zak en niet aangeven
de bij het naar links afslaan.
Dit laatste lijkt een kwaal te zijn van
fietsende jongelui in alle werelddeelen; let
maar eens op. En de bel gebruiken bij
straatwisseling, wait komt daarvan terecht
bij dezen „tusschen servet en tafellaken?"
De prijs werd 2.het enkele delict
van de veiligheid van verkeer in gevaar
brengen.
Beroep op
Sinterklaas. Dat deed een voorgetredene,
die den eisch van 5.hoorde stellen.
Zijn beroep op den Goedheilig man bleek
niet verloren. Er gingen twee pegels af.
VEREENIGING „SOESTDIJK".
Vanwege de Federatie van Soester Mid-
denstandsvereenigingen wordt ons verzocht
er nog even de aandacht op te vestigen,
dat thans geen zegels meer bij aankoopen
worden verstrekt.
De verzamelde zegels moeten worden ge
plakt op kaarten, die men kan verkrijgen
bij iederen deelnemenden winkelier; indien
deze ze onverhoopt niet meer zou hebben,
dan kan men nog kaarten verkrijgen aan
onzen winkel, van Weedestraat 7 te Soest-
dijk, alsmede bij den heer J. C. Koelink,
Talmalaan 15. Alleen zegels, geplakt en in
gezonden op deze kaarten kunnen bij de
beoordeeling van den uitslag medetellen.
De kaarten moeten worden ingeleverd op
Vrijdag 9 December 1938 tusschen twee
uur des namiddags en 9 uur des avonds bij
den heer J. C. Koelink, Loodgieter en sa-
nitair-artikelen, Talmalaan 15.
De hoofdprijzen worden gegeven aan hen,
die de meeste zegels hebben ingeleverd,
doch vanaf de vierde prijs zullen alle ande
re prijzen toevallen aan eiken tienden inle-
veraar. De ingeleverde kaart krijgt een
gestempeld nummer, terwijl de inleveraar
hetzelfde gestempelde nummer krijgt op
z(jn ontvangstbewijs. Nadat de inleverings
termijn is verstreken, zal worden bepaald
bij welk nummer van het eerste tiental zal
worden aangevangen en dan zullen allen,
die een vol tiental daarboven zijn met hun
inleveringsnummer, mede voor een prijs in
aanmerking komen, op elke tien dus één.
Dus: Vrijdag tusschen 2 en 9 uur de ge
plakte kaarten inleveren!
Wie nè, Vrijdagavond 9 uur inlevert, kan
niet meer mededoen, denkt daaraan.
UITSLAG BILJARTCONCOURS.
Zaterdagavond om 8 uur werd door deze
vereeniging een propaganda-feestavond ge
houden in de groote zaal van hotel Eem-
land, welke niet zoo erg druk bezocht was.
Een strijkje onder leiding van den heer
J. v. d. Pol zorgde voor gezellige entre-ac-
te-muziek.
De praeses riep allen het welkom toe en
constateerde dat de vereeniging „Soestdijk"
thans 450 leden telt en het bestuur en me
dewerkenden zeer veel voor de vereeniging
hebben gedaan. Nadat allen daarop'n pret
tige avond was toegewenscht, bracht
de tooneelvereeniging: „De Toekomst'al
lereerst een tooneelspel voor het voetlicht
en daarop de bekende klucht „Lucie",
waarom gegierd is. Wij hopen, dat de spe
lers voortaan wat meer op de uitspraak
zullen gaan letten en zich goed zullen gaan
realiseeren in welke rol zij optreden; dit
zal dan het geheel ten goede komen. De
dames medespeelsters ontvingen fraaie
bouquetten; de huisknecht kwam ook be
slist een extra'tje toe.
Na applaus sprak de heer J. H. Iseger,
die een krachtig beroep deed op de niet-le-
den om zich aan te sluiten, daar men met
Januari a.s. het. 500ste lid wil bereiken. Bij
het bestuur rijpt het voornemen om een ijs
baan aan te leggen en deze nog in dit sei
zoen te openen.
Na deze uiteenzetting had de verloting
plaats van nuttige cadeaux, waarna een
gezellig samenzijn volgde met een dansje
voor de liefhebbers. De Band droeg er het
hare toe bij.
De vereeniging heeft een leuken avond
in elkander gezet. Spoedig volgt een twee
de. Het bestuur kan zeker op een geslaagd
feest terugzien.
A.S. VRIJDAG DE KAARTEN
INLEVEREN.
Vanaf half October hebben de ivoren bal
len gerold over het groene laken in Café
„Centraal" aan de van Weedestraat en is
Vrijdagavond j.1. is de beslissing gevallen.
De volledige uitslag is als volgt:
G. Weys, Hilversum 1890 p.
P. Stalenhoef, Soest 1790 p.
H. van Breukelen, Soest 1690 p.
C. Stalenhoef, Soest 1660 p.
J. Wiegersma, Soest 1620 p.
A. Kampers, Soest 1540 p.
J. Willemse, Hilversum 1520 p.
R. v. d. Linden, Soest 1480 p.
J. Adama, Soest 1470 p.
J. de Kruiff, Soest 1400 p.
A. Lisee, Soest 1390 p.
Th. Visser, Soest 1380 p.
H. van Sitter, Soest 1370 p.
de Blinde, Heerenveen 1340 p.
D. Voogd, Amersfoort 1330 p.
J. Jorna, Soest 1300 p.
P. Wijman, Soest 1290 p.
H. Verweij, Soest 1280 p.
J. v. Breukelen 1280. p.
J. Onwezen, Soest 1260 p.
De prijzen bestonden uit kunstvoorwer
pen, de le prijs ten bedrage van 60.de
2e van 40.enz., dus zeer waardevolle
prijzen.
De prijsuitreiking verliep geanimeerd.
VOOR DE VLUCHTELINGEN WEGENS
RAS OF GELOOF.
had uitgeslapen, werd den volgenden mor
gen tegen hem proces verbaal opgemaakt,
waarna hij weder kon vertrekken.
Maandagavond werd de bekende Soes
ter W. W. weder eens in gelijken toestand
op den openbaren weg aangetroffen, wien
eveneens het lot van insluiting, ontnuchte
ring en proces verbaal te beurt viel.
Zondagavond te 8 uur kreeg de politie
alhier bericht, dat waarschijnlijk op het
traject Soestduinen-Amersfoort iemand
door een passeerenden trein was overre
den, althans zooals de machinist van den
bewusten trein aan het station Soestduinen
had medegedeeld. Terstond werd op onder
zoek uitgetogen, waarbij al spoedig bleek,
dat het geuite vermoeden juist was. Op de
aangegeven plek werd het deerlijk vermink
te lijk van een toen nog onbekend mansper
soon gevonden. Het stoffelijk overschot
werd met de politiebrancard naar het lij
kenhuisje naast het Gemeentehuis overge
bracht, terwijl inmiddels een uitvoerig on
derzoek naar de identiteit werd ingesteld.
Uit eenige initialen in kleedingstukken,
die de man droeg en enkele gegevens op
hetgeen hij in zijn zakken droeg, werd ver
moed, dat dit doodelijk ongeluk was over
komen aan een inwoner van Utrecht. Met
deze gemeente werd in verbinding getre
den, doch aldaar was toen nog niemand
vermist. Edoch, wat later op den avond
bleek het vermoeden toch wel juist te zijn
en bleek de ongelukkige inderdaad te
Utrecht te wonen en te zijn genaamd B. A.,
45 jaar oud; hij laat een vrouw en twee
betrekkelijk nog jeugdige kinderen na. De
juiste toedracht van dit ongeval is niet ko
men vast te staan.
Het stoffelijk overschot is later naar
Utrecht vervoerd.
DE ST. NICOLAAS PRIJSVRAAG
VAN „DE SOESTER".
Inzending van de oplossing uiterlijk op a.s.
Zaterdag.
ALHIER RUIM 900.—.
De collecte, die ook te Soest Zaterdag
werd gehouden, ter verkrijging van de noo-
dige geldmiddelen om de Buitenlandsche
vluchtelingen te steunen, die wegens ras of
geloof verdreven waren of het land hunner
inwoning meenden te moeten verlaten,
heeft alhier een groot succes gehad.
Niet minder dan 74 collectanten hadden
zich beschikbaar gesteld om deze collecte,
die van overheidswege was aangemoedigd,
zoo goed mogelijk te doen slagen; daar
verschillende collectanten en collectrices
hun wijk niet alleen afliepen, doch met zijn
tweeën, wat veel gemakkelijk werkt, waren
er in totaal 53 collectebussen, waaronder
enkele, die geplaatst waren bij eenige ne
ringdoenden, die hun winkel daarvoor be
schikbaar hadden gesteld.
In totaal is in deze gemeente ingeza
meld 'n bedrag van 908.50, wat neerkomt
op ruim 5 ct. van elk der 18.000 inwoners,
die Soest practisch telt, hetgeen een fraai
succes voor het organiseerende plaatselijke
comité mag worden genoemd.
Wij brengen in herinnering, dat in vroe
ger tijd diverse collectes voor liefdadige
doeleinden meestal een 200.300.-
opbrachten; zoo was de laatste opbrengst
van de Emmabloemcollecte, als wij ons
niet vergissen, ruim 284.Natuurlijk
brachten grootsch opgezette collectes in de
vroegere jaren van hoogconjunctuur wel
veel meer op, waarbij wij ons herinneren de
hooge opbrengsten van de „Stormramp
collecte, die v. d. „Watersnoodcollecte" en
van de inzameling ten behoeve van „De
Olympiade" te Amsterdam. Doch in den
laatsten tijd werd zelden boven de 400.
uit gekomen bij de verschillende collecten,
die alhier werden gehouden. Met ruim
900.mag het Comité dus thans méér
dan tevreden zijn, wat het ook, naar wij
meenen, zeker is.
De opbrengst dezer collecte in eenige
nabijgelegen plaatsen was in globale cij
fers: Baarn 1.000.Zeist 3300.
Hilversum 5600.Utrecht 12000.
DRONKEN MAN AANGEHOUDEN.
Zondagavond werd aan den Peter van
den Breemerweg in kennelfjken staat van
dronkenschap aangetroffen de zwerver Ch.
d. E., afkomstig uit Amersfoort, die terzij
de van den weg lag te ronken in den plas
regen. Hij werd naar het politiebureau over
gebracht, waar het droge en warme klee-
ren werden verschaft. Nadat hij zijn roes
Doodel(jk ongeval.
Wij vestigen er nog even de aandacht op,
dat de oplossing van onze Sint Nicolaas
Prijsvraag, bestaande dus uit het bekende
twee-regelige Nederlandsche spreekwoord,
waarvan de eerste regel uit de „letters te
veel" van ons nummer van 26 November
en de 2de regel uit die van ons nummer
van 3 December j;l.: moet worden samen
gesteld, uiterlijk op a.s. Zaterdag, 10 De
cember moet worden ingezonden.
Behalve het twee-regelige spreekwoord
moet ook worden vermeld in welke adver
tenties de „letters te veel" voorkwamen.
Oplossingen behoören te worden inge
zonden op een afzonderlijk papier, vermel
dende tevens duidelijk naam en adres van
den inzender, gestoken in een enveloppe
met opschrift: „St.'Nicolaas Prijsvraag"
van „De Soester". Deze enveloppe met de
oplossing erin moet worden gedeponeerd in
de brievenbus van ons bureau, van Weede-
zooals onze voorouders, nu
echter door den aether, met
een
Philips'Radiotoestel
Ook op termijnbetaling
Electro Techn. Installatie Bureau
NIEUWEWEG II TEL. 2S79
straat 7 te Soestdijk. Deze brievenbus
vindt men, staande voor de winkeldeur,
links.
Oplossingen, die inkomen nè. Zaterdag 10
December a.s. kunnen bij de vaststelling
van den uitslag niet meer in aanmerking
worden gebracht; men doet dus goed te
zorgen, dat zijn oplossing zoo spoedig mo
gelijk, doch in elk geval vóór of op a.s. Za
terdag in voormelde brievenbus ligt.
Zooals men weet, kan iedereen, mits te
Soest wonende, aan deze' prijsvraag mede
doen, geheel gratis.
De Parker vulpenhouder ter waarde van
13.50, de echt lederen damestasch ter
waarde van 6.50 en de 48 andere fraaie
prijzen wachten reeds met ongeduld, om te
worden uitgereikt; men late deze kans dus
niet voorbijgaan.
Indien er meer goede oplossingen dan 50
binnenkomen, zullen de uitgeloofde 50 prij
zen bij loting onder de goede oplossers wor
den verdeeld, zulks onder betrouwbaar en
streng toezicht.
De volledige lijst van alle prijswinnaars
zal worden gepubliceerd in ons nummer
van Zaterdag 17 December -1938.
LUIT. JHR. A. VAN BENTHEM
VAN DEN BERGH f
Tot de slachtoffers, die het leven lieten
bij het vliegongeval nabij Bandoeng op Za
terdag 3 Dec. j.1., behoQrde ook de reserve
luitenant-waarnemer Jhr. A. van Benthem
van den Bergh, die op 21 September 1934
als reserve tweede luitenant aan de Lucht-
vaartafdeehng te Soesterberg verbonden
werd. In 1938 volgde zijn benoeming tot
eerste luitenant, terwijl hij in April van
1938 voor den tijd van anderhalf jaar ge
detacheerd werd bij de Luchtvaartafdee-
ling van het Ned. Indische leger. De over
ledene zou op 7 Dec. pas 26 jaar zijn ge
worden.
brengt iets zeer bijzonders, n.1.:
de Drukknop-Wereld Super 139, MET MOTOR-
AANDRIJVING voor slechts F 139.--.
Buntweg 22 Te|ef. 2777 Soest
Hoofdagent3chap Waldorp-Radio, Erkende Philips Service.
Alleenverkoop voor Soest van Sièra-Radio.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Aard van het voorwerp:
Terug te bekomen:
blauw geruite das
rijwielbelastingmerk
blauw met roode sjaal
gele hond
damesrijwiel
dameslaars
herdershond
Klaarwaterweg 60
Wiekslooterweg O.Z. 21
Heuvelweg 23
van Weedestraat 43
te bevragen politiebureau
Klaarwaterweg 71
Birktstraat 69
OPGERICHT 1899
Fa. J. C. Haks Dz. Directeur D. HOOLWERF
Telef. 2731
Kantoor: Heuvelweg. 18
BEGRAFENISSEN - TRANSPORTEN - CREMATIE'S
FILMyERTOONINGEN IN „HUIS
TEN HALVE".
Zondag 4 December gaf de Assufilm in
de groote zaal van Hotel „Huis ten Halve"
een tweetal filmvertooningen. In den na
middag werd voor een 160-tal kinderen een
prachtige St. Nicolaasfilm vertoond, aan
gevuld met een vroolijk bijprogramma,
alsmede met de film van den nationalen
feestdag op 6 September te Soesterberg.
's Avonds werd voor een stampvolle zaal
wederom de Soesterberg-film vertoond,
waarbij menigeen uit het publiek zichzelf
in actie zag bij de feestelijkheden op dien
gedenkwaardigen dag. Alles werd weer op
nieuw doorleefd: De plechtigheid bij het
Jubileummomumentje, de optocht, de volks
spelen, de hoogst vermakelijke, gecostu-
meerde voetbalwedstrijd, enz. Het waren
pakkende momenten, die bovendien uit
muntten door een duidelijke weergave.
Vooraf zagen we nog eenige aardige flit
sen van de tentoonstelling in „Huis ten
Halve", ter gelegenheid van het jubileum
der L.V.A.
Het voorprogramma bestond achtereen
volgens uit prachtige wintergezichten in
Salzburg, en zeer vermakelijke klucht,
een grappige teekenfilm en schitterende
eigen opnamen van zee, strand en boule
vard bij Scheveningen. Tot slot werd als
hoofdfilm vertoond: „De trek naar het
Westen", een der spannendste films van
Amerika, waarin men een groote karavaan
van trekkers uit het midden der vorige
eeuw volgt op haar avontuurlijke reis naar
het dun bevolkte Westen; een tocht vol
gevaren en tragiek, waarbij velen door uit
putting of op andere wijze omkomen. Maar
gevoelens van blijdschap en dankbaarheid
rijzen op, wanneer tenslotte het beloofde
land wordt bereikt, dat door zijn vrucht
baarheid geschikt is voor nederzetting.
BIJBELLEZINGEN.
Op de e.v. Bijbellezing op Woensdag 7
December 1938, 's avonds kwart over acht,
in de Chr. School alhier, zal Ds. Gillebaard
te Zeist spreken over „den Evangelist Jo-
hannes."
jjg Bulten verantwoordelijkheid der Redactie
DE GEHOUDEN COLLECTE.
Mijnheer de Redacteur,
Uitgaande van de gedachte, dat alle
goede dingen, uit drie deelen bestaan,
vraag ik U thans nog eenmaal een kleine
plaatsruimte in Uw veel gelezen blad.
Tot bijzondere verheugenis stemt het mij
U hierbij te kunnen mededeelen, dat de op
brengst der Zaterdag j.1. te Soest gehouden
collecte een bedrag van ruim 900.heeft
opgebracht.
Voorwaar een bijzonder mooi resultaat.'
Een hartelijk woord van dank voor allen
die aan het welslagen van deze collecte
hebben meegewerkt is hier zeer zeker op
zijn plaats.
Als ik daarbij een enkele uitzondering
mag maken, komt allereerst een woord
van warmen dank toe aan ons Gemeente
bestuur, op welks medewerking we te al
len tijde hebben kunnen rekenen.
Een bijzonder woord van dank voor den
heer P. W. Blaas, die ons zooveel in zijn
vermogen lag, heeft ter zijde gestaan.
Dan de heeren, die zoo vriendelijk waren
ons geheel belangeloos hun auto voor dit
mooie doel af te staan.
Ook voor onze collectanten, die storm en
regen getrotseerd hebben, niets dan lof.
En ten slotte twee zeer voorname mede
werkers, de Pers in Soest en het publiek,
dat zich in deze zoo bijzonder vrijgevig
heeft 'getoond.
Moge ik hier besluiten met den wensch,
dat aller medewerking als resultaat mag
hebben, dat vele lijdenden afdoende geholpen
zullen kunnen worden.
U, mijnheer de Redacteur, dankend voor
Uwe afgestane plaatsruimte,
Hoogachtend,
BENJ. M. VAZ DIAS,
Braamweg 69, Soest.
L
Nadruk verboden.
IN het najaar denken en spreken velen
over het geven van kalk of kalkmer
gel of ook wel kalkmagnesiamergel
aan den bodem, die hieraan behoefte zou
hebben of kunnen hebben. Het is daarom
nu tijd in algemeene trekken iets te ver
tellen over deze dingen.
Dat kalk de ontleding van organische
stoffen in den grond bevordert, is vrij al
gemeen bekend. Er wordt aangenomen,
dat dit geschiedt door een gunstige inwer
king op bodembacteriën. Humus is zulk
een organische stof, waaruit door de ont
leding plantenvoedsel vrij gemaakt wordt
en ter beschikking van de planten komt.
Zandgrond is arm aan humus, zoodat hier
op een al te krachtige ontleding niet wen-
schelijk is. Daarom moet men hier de voor
keur geven aan kalkmergel met haar wel
iswaar groot gehalte aan kalk, maar in
den vorm van langzaam werkende kool
zure kalk.
Kalk ontzuurt den bodem, doordat zij
hierin voorkomende zuren bindt; zij trekt
die zuren zelfs uit verbindingen, die b.v.
kali en ammonium hiermee aangingen en
aldus brengt zij deze voedingsstoffen on
der het bereik der planten. Kalk bindt op
losbaar fosforzuur, dat zou kunnen uit
spoelen tot onoplosbare en niet uitspoel-
bare fosfaten, waardoor verlies wordt voor
komen. Zij kan ook voor de planten scha
delijke stoffen onschadelijk maken. Op
zwaren kleigrond werkt kalk langzaam
verbeterend in op de structuur.
Het staat vast, dat een passende hoeveel
heid kalk in den bodem in verschillende op
zichten zeer nuttig werkt, zelfs onmisbaar
kan zijn. De hoeveelheid kalk in den bo
dem vermindert voortdurend, doordat de
planten er van opnemen en door uitspoe
ling naar den ondergrond. Zij wordt ver
meerderd door toediening van kalk bevat
tende meststoffen, maar door bemesting
met physiologisch zure meststoffen, b.v.
zwavelzure ammoniak, gaat het kalkgehal-
ite van den bodem achteruit.
Er bestaat een terecht zeer toenemende
belangstelling voor de mate van zuurheid
van den grond, waarnaar men een onder
zoek kan laten instellen door het Bedrqfs-
Iaboratorium voor Grondonderzoek te Gro
ningen. De gevonden zuurgraad of pH
wordt aangegeven door cijfers. Een zuur-
boven 7 beteekent, dat de grond al-
calisch is, terwijl hij bij pH 4 zeer zuur is.
De gewassen gedijen het best bij een eigen,
bepaalden zuurgraad. Als deze te laag is,
dan kan hij in den gewenschten toestand
worden gebracht door aan den bodem kalk
toe te dienen. Het laboratorium houdt bij
zijn advies rekening met den aard en de
samenstelling van den grond en van het
te telen gewas.
Het kan óók zijn, dat er in den bodem
een tekort is aan magnesium. Dr. van
Itallie schrijft iten opzichte van de op lich
te gronden meermalen voorkomende Hoog-
halensche of psysiologisch zure ziekte,
dat men de oorzaak vermoedelijk het best
omschrijft door te spreken van een wan
verhouding der basen bij matige oï slech
te voorziening met magnesium. De kans op
te weinig magnesium in den grond is het
grootst op kalkarme gronden, die dus een
te lage pH hebben. Om zulk een bodem in
een goeden toestand te brengen, kan men
gebruik maken van passende meststoffen
of goedkooper van magnesiakalk-
mergel.
Aan het vraagstuk der behoefte van den
grond aan kalk en aan magnesium wordt
internationaal meer en meer aandacht ge
geven. Men denkt hierbij niet alleen aan
het voorkomen van plantenziekten, maar
ook aan het algemeen welzijn van de plan
ten door opheffing van de boven aange
haalde wanverhouding in den bodem, die
,de opneming van de noodzakelijke voe
dingsstoffen beïnvloedt.
Voldoende kalk en magnesia in den
grond bevorderen in het algemeen den
groei en de opbrengst der gewassen.
Tenslotte zij nog even gewezen op een
verklaring van Prof. Pierre Delbet van de
geneeskundige faculteit te Parijs, die ver
band vond tusschen gebrek aan magne
sium in den grond en zulk een gebrek in
de voedingsmiddelen voor den mensch, die
deze bodem voortbrengt. De geleerde wijst
daarbij op de veelvuldigheid van kanker
bij menschen in streken, waar de grond ite
arm is aan magnesium.
Wie twijfelt aan den gewenschten zuur
graad van zijn grond, late dezen onderzoe
ken «n, als die te laag is, dan passé men
een bemesting met kalk of kalkmergel toe.
Bilthoven. P. J. SCHENK.
