Johan Schoonderbeek
50 jaar.
Gooische Agenda.
Zaterdag 27 September.
HILVERSUM: Kunatzaal Brok, 8 uur,
Esperantoavond.
Zondag 28 September.
Bussum: Kegelconcours in Kegelhuis
aan de Brinklaau ten bate van het SAN-
TOS-fonds.
Dinsdag 30 September.
BUSSUM: St. Vitusgebouw, 8 uur, Ado-
r0 .^Vnr.
BUSSUM: Novum, 8 uur, le abonne
mentsvoorstelling Tempora Mutantur.
HILVERSUM. Gebouw „de Vereeni
ging", 8 uur. Kerkconcert door Mevrouw
Augusta Roclaire met medewerking van
Ferd. Kloek.
Woensdag 1 October.
BUSSUM: St. Vitusgebouw, 8 uur, Ado-
ro te- ".tiifcg
Zaterdag 4 October.
BUSSUM": Concordia, De Politierechter.
Dinsdag 7 October.
HILVERSUM, Concertbureau Reddingius,
ie abonnements concert: Mia Peltenburg en
Hendrik Andriessen.
BUSSUM. Gebouw Doopsgezinde gemeen
te, 8 uur. Begin leergang De Ned. Architec
tuur in de ipe en 20e eeuw door Ir. J. Gra-
tama (Volksuniversiteit).
Vrijdag 10 October.
NA ARDEN. Consistoriekamer der Ncd.
Herv. Kerk. Begin leergang Stof en Geest,
door Prof. Dr. J. R. Slotemaker de Bruine.
(Volksuniversiteit).
-ai
Ons Dorpsleven.
VI.
De R.K. Kerk.
In de Middeleeuwen waren er te Eemnes
2 Katholieke kerken, namelijk de tegen
woordige Protestautsche kerken. Die te
Binnendijk was aan Petrus en Paulus ge
wijd en die te Buitendijk aan St. Martinus.
Tijdens de Reformatie werd in den
Kerstnacht van 1680 op beide kerken be
slag gelegd door de Staten van Utrecht
ten behoeve der Hervormden.
De meerderheid der bevolking bleef ech
ter katholiek. Officieel was in de dagen
der Republiek de Katholieke godsdienst
verboden, de uitoefening van den Eere-
dienst werd echter in 't algemeen ooglui
kend toegelaten, mits binnenshuis, naar
buiten mocht het gebouw waar de gods
dienstoefeningen gehouden werden niet als
zoodanig kenbaar zijn.
Iwee en een halve eeuw zouden de Ka
tholieken hier van een kerk verstoken
blijven. Gedurende dien tijd werden de
diensten min of meer in het geheim ge
houden, vooral kort na de hervorming.
Op de plaats waar thans de R. K. kerk
staat, stond vroeger een boerderij, waar de
kerkdiensten gehouden werden. Aan de
noordzijde heeft langen tyd een stuk
muur gestaan als scheidsmuur, welke van
die boerderij nog afkomstig is.
Na de proclamatie van het koninkrijk
en de erkenning der vrijheid en gelijkheid
der Godsdiensten, verzocht het bestuur der
R. K. Gemeente in 1819 om de St. Nico-
l jI
laaskerk (Buitendijk) terug te mogen ont
vangen. Dit verzoek werd niet toegestaan.
Het intiatief tot het komen der thans
bestaande R. K. kerk ging uit van den
H. E. W. Heer Wilhelmus de Beer, pas
toor te Eemnes en Deken van Amersfoort.
Hij wa9 hier pastoor van 1841 tot 13 Mei
1^77. Op verzoek stond de Gemeenteraad
den benoodigden grond gratis af en een
Rijkssubsidie werd verkregen. In 1845 werd
de kerk gewijd.
Pastoor de Beer werd opgevolgd door
Mgr. M. A. van Crimpen, geheim-kamer
heer van Z. H. den Paus, ook Deken van
Amersfoort, later Emeritus Deken; hij
o\erleed in 1903.
Opvolger was pastoor W. Wentholt, wel
ke in 1921 verplaatst werd naar Kampen.
Tenslotte de tegenwoordige pastoor B. J.
M. Müter, vanaf 1921, welke een maand ge
leden zijn zilveren ambtsjubileum vierde.
Als merkwaardigheid verdient vermel
ding het feit, dat in de 80 jaar, dat de
kerk thans bestaat, deze slechts door ,4
pastoors bediend is geworden.
In het bestuur der Parochie wordt de
pastoor bijgestaan door het kerkbestuur,
welks leden benoemd worden door Z. D.
H. den Aartsbisschop van Utrecht. Thans
zijn leden de hceren E. Eek, C. Makker
en R. van 't Klooster.
Verzorging der behoeftigen geschiedt
door het Armbestuur, welks leden even
eens door den Aartsbisschop worden be
noemd. De leden heetcn Armmecsters, als
hoedanig optreden de heeren I. Makker,
W. Eek en H. Butselaar.
Houtverkooping.
De gisteren in De Lindeboom gehouden
houtverkooping was niet zeer druk bezocht;
fcr werden toch in 't algemeen redelijke prijzen
besteed.
Protestantsche belangen.
Primo September heeft Zuster Groot-
veld, wijkdiacoues, aangesteld door de
Vereeniging „Kerkelijke Leden" te Laren-
Bluricum, haar arbeid aangevangen. Met
deze nieuwen tak van Protestantschen ar
beid is een lang gekoesterde wensch in
vervulling gegaan. Jaren geleden werd bij
de stichting van de Vereeniging voor Pro-
testantsche Belangen te Laren, gehuisvest
in de Gemeentcwoning, door den oprich
ter Ds. A. W. Holte, toenmaals predikant
der Herv.. Gem. alliier, in het programma
der Vereenig. opgenomen: Protestantsche
ziekenzorg in het bijzonder door een wijk-
diaeone9. 25 Jaar geleden was dat zeer ver
re toekomstmuziek. Thans is het mogelijk
gebleken dit punt van het werkprogram
ma uit te voeren.
De Vereeniging van Protestantsche Be
langen heeft, haar beginsel getrouw, een
gedeelfè van het perceel Torenlaan 800,
Laren, afgestaan en beschikbaar gesteld
voor wijkhuis. Aanvang October zal dit
in gebruik worden genomen. Dagelijks
zal de wjjkdiacones daar haar spreekuur
houden, patiënten helpen enz.
Reeds werden van belangstellende inge
zetenen waardevolle bijdragen voor de in
richting ontvangen en toegezegd.
Natuurlijk is de bedoeling dat iedereen
die hulp behoeft, de hulp van de diacones
kan inroepen, onverschillig tot welke ge
zindte men behoort. Onder die hulp wordt
ook betrokken de kraamverpleging.
Voor nadere bijzonderheden wordt ver
wezen naar achterstaande advertentie.
Verboden aanplakken.
Evenals te Laren zijn hier in den nacht
van Woensdag op Donderdag j.l. eenige anti-
militairistische pamfletten aangeplakt op hoo
rnen en muren.
Op last van den Burgemeester werden zij
door de politie verwijderd.
Postkantoor.
Lijst van onbestelbare stukken, terug
ontvangen tusschen 10 en 25 Sept. 1924.
1. Mej. de Jongde Lange, Amsterdam.
2. Rika Tiller, Amsterdam.
Onafhankelijk geld.
Naar wij vernemen zal in de in Oc
tober a-s. te houden vergadering van Bla-
ricum's Belang een motie in stemming
worden gebracht inzake het onafhankelijk
geld.
Wij vernemen omtrent de vergadering
der commissie nog dat door cén der leden
ter sprake gebracht is 'n voorstel, om in
het plantsoen gedeelte, dat waarschijnlijk
aangelegd zal worden langs den Noolschen
weg. het bedoelde fonteintje te plaatsen.
Ook is in do bedoelde vergadering het
idee geopperd om een bank met inscriptie
to plaatsen. Verder om een orientecrtafel
te doen stellen op den Tafelbergweg. Ten
slotte is nog te berde gebracht het idee,
(lat wij in ons bericht in het midden had
den gebracht, n.l. een beginfonds te vor
men voor het hier zoozeer gewenschte
badhuis.
De voorzitter heeft toen op deze plan
nen geantwoord, dat het oorspronkelijk
idee was het vestigen van een fonteintje
bij het gemeentehuis en niet elders.
De andere ideeën werden in deze verga
dering echter geheel genegeerd.
Feesten ter gelegenheid van de Kermis.
Nu dé vrijwel jaarlijksche ringrijde-
rijen de laatste jaren met andere festivi
teiten samenvielen, had de kermis al zeer
weinig te beteekenen. Dit jaar zal dat an
ders zijn. In de Woensdag gehouden ver
gadering is besloten op 6 October a.s. feest
tc vieren.
Gehouden zal worden een ringrijderij op
het losse paard, en bij voldoende belang
stelling eveneens in sjeezen, zoo mogelijk
versierd.
De Burgemeester heeft het eere-voorzit-
terschap aanvaard, terwijl de heeren E. II.
Piepers, G. v. Walstijn en E. H. Kuyer res
pectievelijk optreden als voorzitter, secre
taris en penningmeester.
De aanmelding kan geschieden tot Maan
dagavond a.s. in Hotel Gooihist.
Dat velen zich opgeven, opdat de ringrij
derij ook dit jaar weder een succes worde.
Gevonden.
Een zakmesje, een zilveren armband, een
handschoen.
SPORT
Voetbal.
Officieel.
L.F.C. Aangenomen als werkend lid J. Bus
te Laren.
Vertrek der spelers en supporters per
vrachtauto naar Amersfoort Zondagmiddag
half één uur bij „Het bonlt Paard". Voor
nog enkele supporters bestaat gelegenheid per
auto mede te gaan. Men wende zich daartoe
tot het sigarenmagazijn Baylé, Naarderstraat,
waar men inlichtingen enz. kan bekomen.
L.F.iw. heeft aan het Bondsbestuur N.V.B.
een schrijven gericht met het verzoek om
den weustrijci jj.o.o.Laren, welke 12 No
vember op het terrein van eerstgenoemde club
gespeeld moet worden, uitgesteld te krijgen.
De reden hiervan is, dat Laren nog de finale
in de serie-wedstrijden S.D.O. tegen B.F.C.
moet spelen en zoodoende aan het bondsbe
stuur verzoekt, dezen dag voor haar in de
competitie vrij te geven.
Korfbal.
Algemeen overzicht
Voor de 2c klasse D van de N.K.B.
het competitie-programma met de maand
October uit.
5 October spelen: AmersfoortBilthoven
en L.U.T.O.de Zwaluwen.
12 October: K.V.D.—L.U.T.O., De Gooiers
IExcelsior II, De ZwaluwenAmersfoort.
19 October: BilthovenK.V.D. L.U.T.O.-
Excelsior II, De Gooiers IDe Zwaluwen.
26 October: Excelsior IIK.V.D., Amers
foortL.U.T.O., De ZwaluwenBilthoven.
De Gooiers I zijn wat aantal wedstrij
den betreft, deze maand karig bedeeld.
Voor de Gooiers II is volgende gebeurte
nis van waarde: Excelsior III heeft zich
moeten terugtrekken uit klasse I B van
den G. E. K. B. Excelsior 4 wordt nu Ex
celsior 3.
Gymnastiek.
De gymnastiekvereniging „Vlugheid
en Kracht" te Laren herdacht den len
September j.l. haar 15-jarig bestaan. We
gens het ongunstige seizoen ging het niet
aan de herdenking fnet eene uitvoering in
de openlucht te doen plaats vinden. In de
tweede helft van October zal een feestelij
ke bijeenkomst in Hotel Hamdorff worden
gehouden, waar naast diverse gymnastiek
oefeningen een humorist den avond zal
vullen.
Op een en ander komen wij nader terug.
Dammen.
De Larenschc Damclub houdt hare
clubuvonden des Maandagsavonds in „Het
wapen van Nassau", Nieuwe Weg, Laren.
Politiehonden.
De politiehonden-dresseerclub „Laren
en omstreken" herdenkt einde der maand
November haar 1-jarig bestaan. Deze dag
zal worden aangewend tot propaganda van
het streven der club. Eene demonstratie
zal worden gegeven op het voetbalveld van
L.F.C. De datum is nog niet vastgesteld
van een en ander.
Verder kan worden medegedeeld, dat de
club in principe reeds een eigen terrein
heeft gehuurd, waarop vaste springschut-
ten en verdere instrumenten worden aan
gebracht, zoodat ieder lid te allen tijde
zich aan de dressuur van zijn beest kan
wijden.
Burgerlijke Stand
Blaricum.
GEBOREN: Sidoniu9, z. v. Julius Dijk
stra en Maria Margarethu Westerdorp.
GEHUWD: Cornelis Johannes Vos en
Elisabeth Klaver.
CORRESPOHDEWTIE.
Wegens plaatsgebrek ingezonden stuk
ken a.s. Dinsdag.
Vereeniging voor Wiuterlezingen.
Woensdagavond is alhier opgericht
een vereengiing voor Chr. Wiuterlezingen.
Om een ieder in de gelegenheid te stellen
de belangrijkste lezingen bij t wonen, zal
de contributie per drie maanden kunnen
worden betaald. Dit bedrag van 25 cent
wordt door den penningmeester opgehaald.
Leden hebben gratis toegang tot de lezin
gen.
Het blesluur bestaat uit de heeren A.
K'reuzcr, Voorzitter; Ietswaard, Secretaris;
A. v. Wijk, Penningmeester.
Raadsvergadering.
Donderdag a.s. zal de Raad dezer ge
meente ter vergadering bijeenkomen.
Daar de stukken e rst morgen zullen wor
den verzonden, kunnen wij helaas nog geen
verdere bijzonderheden geven.
Naar wij vernemen, zullen echter in be
handeling komen eenige herstemmingen over
aankoop van grond aan den Zeveneinder Drift
en over het wegenplan.
Verder zal worden ingediend een voorstel
van B. tn W. tot subsidie aan de vereeniging
tot bestrijding van tuberculose.
Ook zal eindelijk de muzickverecniging haar
doel misschien bereikt zien want er zal een
voorstel van B. en W. in behandeling komen
voor aanschaffing van een verplaatsbare mu
ziektent.
Het voornaamste punt der agenda en het
punt waar allicht het meeste bij zal worden
gediscussieerd, is het voorstel van B. en W.
tot heffing van een belasting op tooneelver-
tooningen en andere vermakelijkheden (be
staande uit 20 van het entreegeld). Wan
neer geen entree wordt geheven zal belasting
moeten worden betaald berekend naar de op
pervlakte van de gelegenheid waar de voor
stelling, de uitvoering of wat dit ook zij.
plaats vindt.
Onder deze rubriek zullen ook vallen de
plaatsen waar Radio-concerten worden ge
geven. Men concludeere hier echter niet uit
dat dit een soort belasting op de Radio-tele-
grafie zal zijn; zooals reeds verteld werd.
Wij hopen in ons Dinsdagnummcr reeds
eenige voorstellen volledig te kunnen afdruk
ken.
..Bezems worden altijd stomp geveegd, en jon
gens altijd geborenzoo vangt een bekend
biograaf de levensbeschrijving van een niet minder
bekend litterator aan. Op zichzelf is het dan ook
niet meer dan logisch, dat onze Johan Schoonder
beek óók geboren werd, en wel nu 50 jaar geleden.
Maar het bijzondere is, dat hij ,,ter snoode wereld
intrad" op een Zondagmorgen tijdens den kerk
dienst. Zonder bepaald aan dit tijdstip van levens
begin een bijzondere waarde toe te kennen, is het
toch merkwaardig te constateeren, hoe de Zondag
morgen in Schoonderbeek's leven een buitenge
wone beteekenis heeft behouden. De Zondags
dienst als organist van de Naarder kerk is voor
Johan Schoonderbeek een week-begin van groote
wijding geworden. Zónder zijn Zondagsdienst is
zijn religieuse geest niet tevreden en zonder de
Naarder kerk met haar onvolprezen orgel kan hij
niet leven.
In Naarden's kathedraal heeft Johan Schoon
derbeek het eerst de machtige stem van het orgel
gehoord, als het bespeeld werd door zijn talent
vollen vader, den heer V. P. Schoonderbeek. die
in Naarden de waardigheid van ..Organist en
Stads Muziekmeester" bekleedde. Wat moet die
kerk met haar prachtig orgel een geweldigen in
druk hebben gemaakt op den jeugdigen Schoon
derbeek. die reeds vroeg overtuigende bewijzen
leverde van een meer dan gewone muzikaliteit.
Reeds toen drong tot hem door de louterende
invloed van de gewijde muziek en het past geheel
in de lijn van zijn ontwikkeling, dat hij op rijperen
leeftijd zijn hart verpandde aan den grooten can
tor en orgelmeester Johan Sebastiaan Bach, van
wiens goddelijke scheppingen hij een van de meest
begenadigde vertolkers is geworden.
Ook hier is weer een aardige ..oppervlakkig
heid" in verband te brengen met de beteekenis van
Schoonderbeek. Vertaalt men zijn naam in het
Duitsch, dan verkrijgt men het veelzeggende
woord ..SchönerBach"
En nu vieren wij den 50en geboortedag van den
grooten Naardenschen burger, die, evenals Come-
nius. den naam dezer oude Hollandsche veste tot
in lengte van dagen een klank zal geven, die
centra van kunst en cultuur altijd met zich voeren.
Sprekende van den grooten Nazarener werd
eens gezegd: ,,,Kan er uit Nazareth iets goeds
zijn?" Zoo zou hij, die leeft in de groote muziek
centra der wereld als Berlijn, Amsterdam, Parijs,
New-York, München. Weenen enz., kunnen zeg
gen: ..Wat zou ons Naarden kunnen brengen?"
Maar wij allen geven daar een eensluidend ant
woord op. „con fuoco" en ..con brio": Naarden
bracht ons Schoonderbeek. de Zomeruitvoeringen
en de Kerkconcerten!
Het is alweer lang geleden, dat de eerste Zo-
meruitvoering plaats had en welk een heerlijken
groei is er sindsdien waar te nemen geweest in het
kunstenaarschap van den enthousiasten leider en
in zijn niet minder enthousiaste medehelpsters en
-helpers, die tezamen den grooten kring vormden
van het Gooische muziekleven, dat op een onge
kend hoog peil werd gebracht.
Leerling aan het Amsterdamsch Conservatorium,
legde Schoonderbeek een voorliefde aan den dag
voor dirigeeren. Het inspireerdend-leiden van een
schare musici of een koor, had voor den jongen
Schoonderbeek een groote aantrekkelijkheid. Het
is ook een buitengewoon genot de emotie van de
muziek der groote componisten in de ziel te voelen
opleven, die emotie in gebaren en massa-suggestie
om te zetten en zóó te herscheppen wat de geest
der werken gebiedt. Het trof ons nog onlangs, toen
wij Schoonderbeek spraken na afloop van het
jongste orgelconcert, hoe de muziek leeft in heel
zijn wezen. Wanneer hij vertelt hoe mooi of die
of die passage uit een bepaald werk is, dan licht
z'n goedhartige gezicht geheel óp. z'n oogen ver
krijgen den vlammenden glans van de bewonde
ring. hij zingt de melodie en plotseling is alles wat
aan hem is: muziek. Hij kan z'n handen niet meer
stil houden en zonder dat hij 't weet is hij aan
't dirigeeren.
Het was indertijd dan ook uitmuntend gezien
van zijn leeraren, om hem eens een concert te
laten geven, teneinde te kunnen constateeren
waartoe hij alzoo als dirigent in staat zou zijn.
Naarden's koor .Excelsior", waarvan Schoonder
beek toen reeds directeur was, heeft de eer gehad
Schoonderbeek als dirigent ..in te zingen" met
Romberg's aantrekkelijke compositie ..Das Lied
von der Glocke". In de lente van 1897 had deze
uitvoering plaats en in den zomer van hetzelfde
jaar volgde in de Groote Kerk een uitvoering van
,,Der Schöpfung" van Haydn. Schoonderbeek
was toen van alles tegelijk: koorrepetitor zoowel
als orkestknecht, voorzitter, secretaris en penning
meester van de vereeniging, enz. Maar juist daar
mede bewees hij de ware liefde voor de Toon
kunst te bezitten, in wier dienst hem niets te
gering was. Mede daardoor is hij geworden de
uitverkoren leider,, de bezielende aanvoerder van
hen. voor wie de muziek is de hoogste openbaring
van religieus-geestelijk leven.
Het was een buitengewoon gelukkige gedachte
van den voorzitter van de afdeeling Bussum van
de Mij. ter Bevordering der Toonkunst, den helaas
te vroeg ontslapen heer J. C. Loman, om Johan
Schoonderbeek aan de afdeeling te verbinden als
dirigent en hem te doen benoemen tot directeur
van de Toonkunstschool. Ook als paedagoog
bleek Schoonderbeek een waardigg leerling te zijn
van zijn ouden leermeester Zweers en wat hij als
dirigent van Toonkunst heeft tot stand gebracht
herinnert iedere Bussummer, iedere inwoner van
Naarden, ja iedere Gooilander zich met trots en
dankbaarheid. Bijna 23 jaar was Johan Schoon
derbeek de muzikale leider van „Toonkunst" te
Bussum, en het is slechts als een gevolg te be
schouwen van de zeer ernstige ziekte, die den
harden werker en den onvermoeiden dirigent en
koor-opvoeder als een fatum overviel, dat hij deze
functie moest neerleggen.
Een historisch document, dat een duidelijk licht
werpt op den sympathieken en waarachtigen musi
cus Johan Schoonderbeek is wel zijn afscheidsbrief,
tot de leden van „Toonkunst" te Bussum in Sep
tember 1921 gericht.
Wij citeeren hier uit:
„Na mijn ernstige ziekte, die gedreigd heeft,
mij allen arbeid als dirigent voor de toekomst
onmogelijk te maken, hebben de medici mij nu
om te beginnen 50 van mijn vroegere werk
zaamheden kunnen toestaan. Tengevolge daarvan
zag ik mij genoodzaakt, mijn arbeid op een andere
financieele basis te stellen, dan ik tot nu toe had
gedaan, terwijl ik tevens begreep, den mij ernstig
gegeven raad te moeten volgen, slechts werk te
doen, dat mij met minder inspanning de grootste
artistieke resultaten kon bieden.
Waar nu deze ingrijpende verandering in mijn
werkwijze samenviel met financieele moeilijkheden
in „Toonkunst", waar inkomsten verminderden
door de nieuwe regeling der leden contributies,
terwijl de uitgaven verdrievoudigd moesten wor
den, kon aan mijn gewijzigde financieele eischen
niet worden voldaan, terwijl ook de inspanning,
die elke uitvoering mij kostte, om een zoo artistiek
mogelijk resultaat te bereiken, een bezwaar was
aan de afdeeling als dirigent verbonden te blijven.
De werkende leden weten allen, hoe dikwijls wij
op het laatst ons extra moesten inspannen om
„klaar te stoomen". en hoe door het aanhoudend
getob met heerenkrachten, ik menigen Zondag na
ingespannen kerkdienst, nog extra „heeren
repetitie" heb moeten houden.
Dit alles zijn de redenen, die mij met een be
zwaard hart tot dit afscheid hebben gebracht.
Ik wilde dat ik u allen persoonlijk met een ge
sproken woord en handdruk zeggen kon. hoe
moeilijk het mij valt na al die jaren van ingespan
nen, maar heerlijk arbeiden, mijn taak in andere
handen te moeten overgeven.
Voordat ik eindig, wilde ik u tevens nu een
enkel woord zeggen over de zoogenaamde andere
plannen, die tot onjuiste geruchten hebben aan
leiding gegeven.
Van verschillende zijden, ook door personen,
die op muzikaal gebied den hoogsten naam dra
gen, heeft men mij reeds meermalen aangezocht
als leider op te treden van een klein ensemble,
dat o.a. de veel te weinig bekende scheppingen
van Joh. Seb. Bach onder de aandacht van het
publiek zou brengen. Waar nu zulk een arbeid
mij veel minder inspanning zou kosten, daar ik
alleen zou behoeven te studeeren met meer ge
vorderde krachten op muzikaal gebied, zoowel
vocaal als instrumentaal. waardoor het aantal
repetities verminderd en de repetities zelf veel
minder van mijn krachten zouden vergen, leek
het mij ongewenscht dit aandringen langer terug
te wijzen.
Op geen enkele wijze zou deze arbeid echter
vergeleken kunnen worden met mijn dirigeeren
van „Toonkunst" te Bussum, daar de eventueel
op te richten nieuwe vereeniging (door anderen,
niet door mij) geen speciaal Bussumsche, maar een
Gooische vereeniging zou zijn, krachten uit Bus
sum, Hilversum, Baarn, Laren, Amsterdam om
vattende, en in tegenstelling met „Toonkunst"
tot een klein aantal uitvoerenden beperkt.
Al neem ik dus nu van u afscheid in mijn kwali
teit als directeur van de afdeeling „Toonkunst",
van harte hoop ik, de meesten uwer wederom te
mogen ontmoeten op de repetities voor de jaar
lijksche Zomeruitvoering in de kerk te Naarden.
terwijl ik hoop. den bijzonderen band tusschen de
kunstminnenden in Bussum en mij. ook in mijn
nieuwen vereenvoudigden arbeid te mogen vast
houden en versterken".
Deze brief, die een belangrijke episode van het
Bussumsch muziekleven afsluit en opent, is ken
schetsend voor Johan Schoonderbeek. Hij spreekt
herhaaldelijk van „zijn arbeid" en het te behalen
„artistiek succes" en van de nog veel te weinig
bekende werken van Johan Sebastiaan Bach. Dat
is Schoonderbeek!
Wanneer men een karakteristiek van Johan
Schoonderbeek zou willen geven, of. nu ter ge
legenheid van de intrede van zijn „tweede jeugd",
zijn beteekenis als musicus zou willen aangeven,
dan vindt men als culminatiepunt van zijn artis-
tiek-zijn de muziek van Bach.
Het is wel eens goed er op te wijzen, dat Johan
Schoonderbeek nooit de uiterlijke praal van den
dirigent heeft gezocht. Zijn musiceeren was van
binnen uit, zónder het bekende najagen van die
uiterlijke effecten, welke slechts gericht zijn op
de ijdelheid van den dirigent, en waaraan het
werk zelf dan desnoods wordt opgeofferd.
Zélf een diep-religieuze natuur, heeft Schoon
derbeek de werken van Bach kunnen vertolken op
een wijze, geheel passend bij den geest dezer van
de Christelijke Liefde getuigende muziek. Denken
wij slechts aan de uitvoeringen van de Mattheus-
Passion, hoe Schoonderbeek de prachtige koren
weet te doen zingen, hoe tijdens de jongste uitvoe
ring van dit werk het slot van het eerste koor
„wie ein Lamm" reeds tot een der hoogste uitingen
van Bach's kunst werd, dan is het een groote
dankbaarheid en een eerbiedige bewondering, die
ons vervuld.
Johan Schoonderbeek. vandaag 50 jaar gewor
den. in de volle kracht en den grootschen opbloei
van zijn kunstenaarschap, zij het gegeven nog vele
jaren te getuigen van de betere wereld, die de
Muziek ons openbaart.
T.
1 *r\ .:nr
