„SUCCES" Speculaas. „Utile Dulci" „Ptile Dmci" de banketkoekjes VoogdenerJ Eemnes een fijn product tegen billijken prijs. EISCHT HET MERK Voor Uw succes WYBERT DINSDAG 28 OCTOBER 1924 Verschijnt Dinsdags en Vrijdags È£nriElS£R-Q0Uf7, ADVERTENTIEPRIJZEN: van 1—5 regels II.— elke regel meer 20 cent. Advertenties tusschen den tekst op pagina 2 en 3 dubbel tariefadvertenties op pagina 1 driemaal den regelprijs. Bij contract belangrijke reductie Bureau van Redactie en Administratie ABONNEMENTSPRIJS bij vooruitbetaling per drie maanden 70 cent, met geïllustreerd Zondagsblad f135; per post 85 cent met geïllustreerd Zondagsblad f 1.80. u Per weeR i 6 cent. met Zondagsblad 11 cent. Losse nummers 5 ct Provincie tegen gemeente. Het Handelsblad schrijft: Het schaakspel tusschen Ged. Staten van Noord-Holland en de gemeente Laren heeft weer een paar merkwaardige zetten opgeleverd. In Augustus hebben wij verteld, hoe het Prov. Waterleidingbedrijf de twistappel was. De stand van zaken was toen zoo, dat de Raad van Laren besloten hdu tot oprichting van een eigen bedrijf met een prise d'eau binneni de gemeente; een be sluit, waarover Gedeputeerden niet hebben te oordeelen, omdat de Prov. Waterlei- dings-Verordening uitdrukkelijk de be voegdheid der gemeenten tot het stichten van dergelijke bedrijven erkent; wel moes ten Ged. Staten het besluit to het aangaan van een leening voor dit doel sanctionnee- ren. Wij stelden i nAugustus de vraag, of dit bestuurscollege dat vastbesloten was, de oprichting van een Larensch bedrijf te verhinderen, met het oog op de belangen van eigen onderneming het leenings- !>csluit zou afkeuren op een grond, d niet ontleend was aan de deugdelijkheid van liet object der leeuing. Ged. Staten, hebben dit niet gedaan. De geschiedenis is anders geloopen. Het Proiv. Wat. Bedrijf vroeg aan B. en W. van. Luren vergunning om een buizen net in het terrein der gemeente te leg gen, met het doel, tot levering van water aan de ingezetenen te komen. De vergun ning werd natuurlijk geweigerd, waarop het Bedrijf in hooger beroep ging bij Ge deputeerden. Deze verleenden de vergun ning op grond van de z.g. Beklemmings- wet, een wetje van 1899, dat tot doel heeft, het verzet van gemeentebesturen tegen con cessie-aanvragen, die in het „algemeen nut" worden gedaan, te breken. Zooals ge bruikelijk is, verleenden God. de (door hun eigen orgaan) g'evraagd© vergunning on der bepaalde voorwaarden, en deze voor waarden hadden voornamelijk betrekking op het opbreken van het wegendek e.d. werden aan het Dag. Bestuur van Laren om advies gezonden; B. en W. retourneer den ze met het verzoek, er andere voor waarden aan toe te voegen, die o.m. be troffen de qualiteit, den prijs en den druk van het te leveren water, alsmede koste- looze levering voor brandblussching. Voor waarden, waaraan het provinciale bedrijf niet kon (of van plan was te) voldoen, in tegenstelling tot het ontworpen gemeente bedrijf. Op dit verzoek hebben Gedeputeerde Staten kort geleden wat de essentieele punten betrof, afwijzend beschikt, onder mededeeling, dat zij voornemens waren, in elk geval, ook wanneer Laren een eigen bedrijf zou exploitecren, de leveranties van het Prov. Wat. Bedrijf tot Laren uit te strekken. Voorts, dat zij over het lee- ningsbesluit der gemeente eerst dan een oordeel zouden uitspreken, wanneer de omvang der provinciale leveranties was komen vast te staan, m.a.w. wanneer liet gemeentebedrijf onmogelijk was gemaakt. Bij brief van 20 October heeft het Da- gelijksch Bestuur vun Laren zich daarop tot de Kroon gewend' met verzoek, het besluit van Ged. Staten tot het leggen van »*en buizennet te verdagen, subs, dit be sluit te vernietigen of wel de door de ge meente verlangde voorwaarden voor de concessie aan die van Ged. Staten toe te voegen. Ziehier dus het geval. Een hooger be stuurscollege, dat een onderneming exploi teert, stoort zich niet aan den uitdrukkc- lijken wensch van een „autonome" ge meente, teneinde het financieele belang van zijn eigen bedrijf te bevorderen. Prin cipieel is dit afkeurenswaardig, tenzij dui delijk kon aangtoondi worden, dut de handelwijze werkelijk in het algemeen be lang was. Maar Ged. Staten hebben niet aangetoond, dat do inwoners van Laren met het provinciale water beter of gocd- kooper gediend zouden zijiu dan met het gemeentelijke, dat zij verlangen, noch, dat het belang der provincie ernstig door uitvoering van het besluit van Larcn's ge meenteraad zou worden geschaad. Er zijn wel gevallen denkbaar, waarin men het kan toejuichen, dat een hooger bestuur gebruik maakt van zijn formeele rechten om ergerlijke verspilling of andere ver keerde toestanden to keeren. Maar wat het Dagelijksch Bestuur van Noord-Hol land hier doet, is het krachteloos maken van de bepalingen eener provinciale ver ordening zonder een aantoonbaren eeono- mischen goeden grond; immers het Pfov. Wat. Bedrijf bestaat toch en tast ook de ondernemingen van andere gemeenten niet („in het algemeen bclung") aan. Meer oerbièd voor een gewichtig beginsel van ons staatsrecht mocht zeker worden gc- cischt, aok daar, waar de provincies zich duor civielrechtelijke leveranties ze kere commercieele belangen hebben ge schapen. Waneer Laren door de hoogste instantie niet in het gelijk wordt gesteld, loopt de „rechtszekerheid" vun alle Ne- derlandsohe gemeenten door dit voorbeeld een ernstig gevaar. Bekeuring. Zondagmiddag werd alhier door één onzer agenten, volgens artikel 39 uit de gemeentelijke politieverordening, „het zon der noodzaak laten staan van een motor rijtuig op den openbaren weg", bekeurd een zekere S. M. D. V., woende te Heem stede. De ziekte in de iepen. Zooals men weet, zullen eerstdaags helaas een 72 stuks iepenboomen in ons dorp onder de bijlslagen vallen en ver kocht worden. Er zijn stemmen opgegaun onder onze inwoners, vun twijfel aan het goede inzicht over deze ziekte. Men be weerde dat een dergelijk radicaal ingrijpen niet noodig was, men kon het nog wel een poosje aanzien. Wanneer men echter op deze losse beweringen zou ingaan en do zieke boomen liet staan naast de nog ge zonden, dan zou ongetwijfeld over eenigen tijd niets meer van onzen Brink, de sie raad van Laren, te zien zijn. Men heeft natuurlijk, toen men begon te bemerken, da,t deze gevreesde ziekte ontstond, dudc- lijjc deskundige hulp ingeroepen. Mej. Spierenburg, van het Plantheelkundig bu reau te Wageningen, heeft hier boringen gedaan. Wij hebben verschillende van deze boringsproeven gezien. Het zijn rechte, rojide staafjes, die (wanneer de boor recht op in den bast geplaatst is) dus een heel duidelijk bewijs kuuuen leveren vun het verloopen het invreten der ziekte. Duide lijke kon men aun bruin of minder bruine kipuren het proces zien uitgebeeld. Soms een witte ring tusschen de bruinen in, be wijst dat er een jaar was voorbij gegaan, waarin de ziekte tijdelijk was opgehou den. Verschillende photo's zijn gemaakt en verzonden aun het Phototechnisch bu reau te Alkmaar. Men zal dus moeilijk kunnen beweren, da,t er niets door de gemeente gedaun Is ter bestrijding van deze ziekte. Men zul met de nog overige boomen proeven doen en wel vun verschillenden aa^xl. O.a. zal men een wetenschappelijke wenk volgen, laatst in de N. R. Crt. ver strekt, n.l. om om den stam heen 2 Meter diep de wortels los te graven. In dit gat zal men bagger en koemest storten. Men gaut n.l. algemeen van de opinie uit, dat de. wortels ziek zijn en wel de oudsten en diepsten. Gevolg van deze ziekte is dan de komst van spiutkevers, die hetzelfde wqrk doen als de larven op een cadaver. Men meent misschien dat de oorzaak der ziekte de spintkever is, rnaar men is daar in, dan mis; de spintkevers doen het op- ruimingswerk. Ze zorgen er voor dat wat uit stof kwam tot stof wederkeert. Zal mqn de hoornen door de wortels te verster ken, gezond maken, dan zullen de kevers vanzelf verdwijnen, daar ze van gezonde sappen niet kunnen leven. In het H.bl. komt echter nog een me dedeeling voor van een medewerker waar mee men wellicht ook hier z'n voordeel kun doen. Men schrijft: „Ik heb in mijn tuin een treuriep staan, die een paar jaar geleden alle kenteekc- uen vertoonde, dut hij de gevreesde iepen ziekte had. Ik sneed daarvan een takje af en zond dit op naar het onderzoekingsbu- rcuu te Wageningen. Van daar schreef men mij „Uw treuriep heeft de iepziektc en gaat stellig dood." Wijl hy „stellig doqd ging" heb ik er zelf mijn kunsten op geprobeerd en boven in den kop van den terurboom een gat gehakt tot aan de pit. van den stam en dit gat volgegeten niet carboleuui. Bijna de geheele kruin wa£ dood, doch enkele takjes en bladen waf en nog groen. Deze zijn ook niet dood gegaan en op 't oogenblik is de boom weer kerngezond en heeft reeds weer een aardige kruin." Wie weet? Misschien is ook dit middel voor onze boomen met goed gevolg toe te passen. $c iepenziekte is een wonderbaarlijke ziekte. Het is zeer interessant om eens 'n kaart van Nederland to zien, waarop de plaatsen, waar iepenziekte heerscht, vet ter gedrukt staan aangegeven. Afen ziet dan dat de ziekte voornamelijk zich heeft geconcentreerd in West-Neder land en dan nog in het centrum. In Gro ningen zijn het enkele gevallen, in Fries- lad eveneens. Drente is geheel vrij, wat met het dog! op de vele iepen daar, wel 'n eigenaardig en heugelijk verschijnsel is; in Overijsel komen ook heel weinig gevallen voor, Utrecht, Noord- era Zuid Holland daarentegen zijn zwaar bezocht. Inmiddels, het is hartelijk te wenschon DELICATESSEN FABRIEK dat de proefnemingen op onze boomen hier resultaten opleveren, want als de Brink valt, zal eerst eens aan het licht komen, hoe leelijk de architectuur daar is. De huizen, onregelmatig en voor het grootste gedeelte stijlloos, worden nu nog gemaskeerd door de boomen. Als Laren zijn Brink verliest (er komen wel weer nieuwe boomen) dun is ons dorp toch aes- thetisch verwoest. Intusschen, men gaat tot vellen van 72 iepen over. Deze zijn niet meer te redden. Zooi zullen we dus de eerste maanden een gezaag en gekraak hooren klinken dcór onze straten van belang en zullen de sta pels lijken op de lange wagens worden uitgedragen. Het zal eera ware begrafenis zijn. Wij laten hieronder thans nog de voorwaarden volgen bij dezen verkoop, van gemeentewege bepaald. De verschillende voorwaarden bij dezen verkoop zijn de navolgende: a. De boomen worden op stam ver kocht en moeten door den kooper gerooid worden. Terstond na het rooien moeten do boomen ontschorst worden, do bast of schors moet op een nader aan te wijzen plaats ter beschikking van de gemeente worden gesteld. b. Het omhakken der hoornen moet met zorg geschiedden. Alle schaden aan belen dende perceelen en omgeving aangebraeli. zijn voor rekening van den kooper en moe ten op eerste aanschrijving van den Di recteur van Gemeentewerken worden her steld. e. Ieder perceel moet na toewijzing binncm 8 dagen opgeruimd en van de plaats verwijderd zijn. d. Dc eventueel op te breken bestrating zul door de Gemeente worden hersteld. e. De verkooping hoeft plauts bij enke le inschrijving. Het inschrijvingsbiljet moet in letter en cijferschrift bevatten do som van aan bieding van ieder perceel afzonderlijk of voor alle perceelen gezamenlijk. f. Inschrijvingsbiljetten moeten inge zonden worden vóór of op 28 October '24, des v.m. 10 uur op de Secretarie der ge meente Laren. g. De toewijzing zal binnen 10 dagen geschieden. h. De betaling moet geschieden ten kan tore van den Gemeente-Ontvanger binnen 3 dagen na de toewijzing. i. Allo werkzaamheden moeten uitge voerd worden in overleg met den Dienst van Gemeentewerken. Verdceling der perceelen: No. 1. 2 bij den Toren, 1 Nanrderstraat, 1 Tafelbergweg, totaal 4 boomen; No. 2. Veldweg 4 boomen; No. 3. Veldweg 3 boomen; No. 4. Veldweg 4 boomen; No. 5. Voldweg 4 boomen; No. 6. Torenlaan 3 boomen; No. 7. Torcnlaan 2 boomen; No. 8. Postkantoor era Klaaskampera 3 boomen; No. 9. Stationsweg 11 boom; No. 10. St. .Tanstraat 1 booni; No. 11. St. Janstraat boek Vcerweg 4 boomen; No. 112.1 Zijtak 1 boom; No. 13. Barbiersteeg 4 boomen; No. 14. Zevenenderdrift 4 boomen; No. 15. Zevenenderdrift 5 boomen; No. 10. Zeven enderdrift 5 boomera; No. 17. Zevenender drift 5 boomen; No. 118 Zevenenderdrift 5 boomen; No. 119. Zovenenderdrift 6 boo men; No. 20. Melkweg 4 boomen. Zending in Spanje. De vereeniging Kerkelijk Leven opende Donderdag 23 dezer in de Gemeen- tewonlng hare serie winterlezingen met een rode van Ds, Smit over de zendiug in. Spanje. Spr. geeft de volle sympathie van zijn hart aan dezen arbeidl era spreekt er ook gaarne over. Ten onrechte ziet men in hem oene zendeling, die urbeid doet hij niet, doch hij is er nauw aau verbonden in kwaliteit van kerkvoogd, en is als zoodanig in Spanje geweest. Het Protestantisme in Spanje mag niet onderschat worden, er zijn 130 gemeenten. De Protestantsche kerken hebben echter geen rechtspersoonlijkheid, dus kan een prot. kerk geen eigendommen bezitten. De eenige mogelijkheid is, dat een buiten- landsch genootschap als bezitter optreedt. De Nederlandsche Vereeniging „do Pro testantsche kerk in Spanje" is dus feitelijk de kerkvoogdij van aldaar gevestigde ker- liuiiiiliiiiiiitiiMiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiMiliiMiiiiiiiiiillillliiiiliiiH is een welluidende stem van groot be lang. Gebruikt daar om vóór het zingen en spreken de ver- frisschende TABLETTEN Groote doozen 65 Ct "Minimummini ken. Wij belasten ons alleen met het ma- tcrieele en laten het geestelijk werk aan de Spanjaarden zelf over, al zullen wij hij bezoek gaarne spreekbeurten vervullen, doch uls gast, niet als zendeling. Spanje behoort aardrijkskundig tot Eu ropa, doch in wezen is 't een stuk van het Oosten vooral in Zuid-Spanje. Een alge meen verbreid misverstand is, dat Spanje oen arm land zou zijn. Reeds volgens Bis marck was Spanje 't rijkste land ter we reld. Spr. vertelt hier ter toelichting een aardige legende betreffende Ferdinand III. Milde natuur, vruchtbare bodem en on dergrond rijk aau de meest verscheiden mi neralen. In den oorlog, toen men hier aun alles gebrek had, was daar dan ook een overvloed van alles. Het land is ech ter erfelijk belast met ongelukkige regc-c- ringen. Spr. licht zulks uitvoerig toe. Begiu der 15e eeuw was Spanje het eerste land van Europa, anderhalve eeuw daarna was 't gereduceerd tot een staat van den vierden rang. Twee oorzaken wijst spr. aan'; le. Het Imperialisme der Spaansche vorston; 2e. De onverdraagzaamheid. Op schandelijke wijze is de overvloedige: Spaansche volkskracht verkwist en onder gegaan in allerlei oorlogen, waar Spanje zelf niet 't minste belang bij had. De 80- jarige oorlog welke ons ontstaan als zelf standige natie beteekende, was Spauje's doodstrijd. De strengheid der inquisitie verdreef Joden en Mahammedanen en had moreel de meest funeste gevolgen. Drie eeuwen van inquisitie, gepaard aan bespieding et> vervolging, hebben 't edele Spaansche ka rakter bedorven. Spr. moet 't Spaansche karakter in 't al gemeen beschrijven uls gesloten, huichel achtig, hard, wreed en onverdraagzaam. IIij licht 't oorzakelijk verband met do »n- quisitie uitvoerig toe, met verschillende voorbeelden. Na 't moreelo verval, kwam 't. materi- eelc. De bestera trokken eruit, lu 1911 emigreerden 2 milliocn Spanjaarden. Heel Zuid-Araerika met een bevolking van 90 milfiocn is grootcndeels vanuit Spanje be volkt. 150 Jaar na Philips II is de bevolking gedaald van 30 tot 7 milliocn; een stad als Toledo van 200 tot 15 duizend. De geschiedenis der 19e eeuw is dan ook tot 1876 een aaneenschakeling van revo luties. Hoewel de toestand langzamerhand wat verbeterd is, is 't onderwijs in Spanje nog zeer stiefmoederlijk bedeeld. Van het budget is slechts 3 pCt. voor onderwas, tegen in Nederland 22 pCt. De plattelands- school laat alles te wenschen over, spreker geeft daarvan voorbeelden. O.u. is in de provincie Marga 79 pCt. der bevolking analphabeet. Er is echter volkomen vrijheid om scho len te beginnen, hetgeen een prachtkans geeft voor evangelisatie. Bijvoorbeeld in Alicante stichtte een persoon in den loop der jaren 3 scholen met 700 leerlingen. Protestanten hebben het zeer moeilijk. Volgens art. 11 der Spaansche Grondwet is de Roomsche Godsdienst Staatsgods dienst; niemand zal echter om zijn geloof vervolgd worden. Andere godsdiensten zijn toegestaan, doch geen openbare uiting daarvan. Dit is een rekbaar begrip, wordt zeer verschillend toegepast en meestal ten ua- deele der andersdenkenden uitgelegd. Sp vertelt hiervan typische, soms niet A'au humor ontbloote staaltjes. Na de pauze behandelde de spreker do onverdraagzaamheid tegenover protestau- ten, welke in 't bloed zit. Er zijn verschillende goede wettelijke bepalingen, wier toepassing bedroevend ia. Openbare begraafplaatsen ontbreken haast overal; de gevolgen zijn soms ijzingwek kend. zooals spr. met treffende voorbee'. den illustreert. Voor huwelijken is 't kerkelijke huwe lijk regel en 't burgerlijke, hetwelk die kantonrechter sluiten moet, uitzondering niet alleen, doch practisch onmogelijk. Hieromtrent, alsook over de protestan ten in militairen dienst en hun positie in civiele processen voor do rechtbank deelt spr. treffende, en voor ons verwonderlijke staaltjes mede. Het spijt ons zeer in ver band met plaatsruimte er geen aan to kunnen halen. Het eeraig remedie is de school. VAN zijn een waar genot. Buiten Nederland werken nog 12 andero Protestante staten in Spanje. Het Nederlansch Evangelisatiewerk is kerkvoogd in 4 gemeenten. Door uitbrei ding te geven aan de bestaande scholen of nieuwe te stichten, worden langzamer hand nieuwe Gemeenteleden gekweekt. Ook uit. economisch oogpunt doen dezo scholen goed werk. Spr. besluit met eene opwekking lid te worden van, het Genootschap en l>eveelt de te houden colTeete aan. Een viertal personen stelden vragen, welke door spr. beantwoord werden. De collecte bracht op f 31.75. Een biljartclub. Er is meermalen de viuug gesteld, hoe het komt dat er nog geen biljartclub te Laren bestaat. Men heeft een schauk- club, allerlei sport- en tooneolvereenigin- gen, docli een biljartclub ontbreekt nog. Verschillende hecrcn hebben besloten eens een vergadering bijeen te roepen om te praten over het idee een vereeniging op pooten te zetten. Zooals men in de adver- tonti© in di nummer kan lezen, is men voornemens deze vergadering op Zaterdag u.s. to beleggen in het Stationshotel nl- hier. Behalve nog voor gezelligheid, is 'n dergelijke club waarschijnlijk voor velen, die hier en daar een spelletje doen, een groote attractie. Men is voornemens de biljnrtsport ernstig te gaan beoefenen. Wij twijfelen niet of er zal voor dit plan onder onze heeren groote animo bestaan Dienstregeling. De finna Noordman heeft ook voor den nieuwen winterdienst weder een prac tisch© dienstregeling doen samenstellen. Zij bevat eera opgaaf van de diensten di|r Gooisehe Stoomtram. Gooische motorbus sen en de spoorverbindingen met Amster dam en Utrecht, benevens aansluitingen met de voornaamste plaatsen des lands. Dezo handigo gids is voor belangstellenden gratis verkrijgbaar bij de firma Noordman op de Brink, alhier. Schouwbcstcding. Bij den 16 dezer gehouden schouw zijn de volgende gebreken geconstateerd: 7 slooten niet uitgehaald; 18 slooten ongemaakt; 3 slooten niet verbeterd oan uit te halen; 11 Leuten niet in orde. De schouwbcstcding vond gisteren plaats. Vruchtbaar Eemnes. Een bijzondere vermelding verdiént het feit dat hier binnen eenige weken 2 paar tweelingen 't licht zagen; allen zijn nog in leven. Bekeurd. Een bekeuring kreeg een jongmensch, dat zïch verleden weck vermaakte ver schillende auto's op den Rijksweg te doen stoppen. Ieder zoekt zijn vermaak waar hij 't vinden kan, niaur dc politic zag do humor hiervan niet in. Militaire dienst. Gaan wy naar do Wereldvrede? Men zou het haast denken, als men weet, dat do lichtingsterkte 1925 voor Eemnes is vastgesteld op 3 inau. Kermis. De kermis is over 't algemeen kalm verloiopen. Bij een 20 jaar geleden verge leken moet het verschil volgens oudere Eemnssers zeer groot zijn. Toen waren drinkpartijen, dronkaards, vechtpartijen, baldadigheden en dergclijKO onbeschaafde uitingen aau de orde van den dag en was de politie den geheclen dag in de weer. Thans is de kermis over 't geheel kalm verloopen en hoort mon alleen van enkele kwajongensstreken, dio ook op andere da gen wel eens uitgehaald worden. Zco heb ben eenige jongelui zich de moeite go- troost op Buitendijk vrschillende hekken uit de hengsels te lichten en dez.e netjes ernaast te plaatsen. Je moet er maar lol in hebben. Wutersloot. De aandacht wordt er op gevestigd, dat de geheele Watersloot voor 15 Maart, uitgediept moet zijn.

Historische kranten - Archief Eemland

Eemnesser Courant | 1924 | | pagina 1