2de deel Prijsvraag. Dr. R. van Routen - DE. B VoogdenerJ Eemnes 10 prijzen van f 5. Groeneveld - - Inleidingscursus Anthroposophie. MERKELBACH Na het rocken WYBËRT Kattebelletje Victoria-Water VRIJDAG 21 r OVEMBER 1924 Verschijnt'Dinsdags en Vrijdags ÊEnriEssifl-Qoufi1 ADVERTENTIEPRIJZEN: van 1—5 regels II.— elke regel meer 20 cent. Advertenties tusschen den tekst op pagina 2 en 3 dubbel tariefadvertenties op pagina 1 driemaal den regelprijs. Bij contract belangrijke reductie Bureau van Redactie en Administratie ABONNEMENTSPRIJS bij vooruitbetaling per drie maanden 70 cent. met geïllustreerd Zondagsblad f 1 35 per post 85 cent met geïllustreerd Zondagsblad J 1 80. Per weeK 6 cent. met Zondagsblad 11 cent. Losse nummers 5 ct In dit nummer komt het tweede gedeelte van de prijsvraag voor, terwijl in het nummer van 28 November het derde en laatste deel zal worden geplaatst. Zij die aan de oplossing meedoen, moeten heden weer nauwkeurig nagaan welke letters in de advertenties onderst boven staan. In het vorig nummer stonden 10 letters onderst boven. Men kan nu conlroleeren of men de vorige week niets heeft overgeslagen. Tevens is in dit nummer het invulformulier voor de prijsvraag afgedrukt. Op dat formulier moeten niet alleen de gevonden letters worden aangegeven doch ook de namen van de adverteerders, waarin men de letters heeft ge vonden. Men weet, voor deze prijsvraag stellen wij beschikbaar voor welke bedragen de winnaars iets naar hun keuze kunnen koopen bij de winkeliers die in ons blad adverteeren. De prijzen worden dus niet in geld uitgekeerd, doch door een bon ter waarde van dat bedrag. De plannen van ..Scorpio". „Scorpio" pakt het dozen, winter goed aan. Het programma vermeldt allereerst een St. Nicolaasiteest December m De verceniging omdat Hamdorff niet verkre gen kon worden), ,4 of 5 Januari een too- neeluitvocring, waar opgevoerd zal wor den een blijspel van Manaurg „lu alle haast", welk kluchtspel gevolgd zal wor den door de Bruiloft van Kloris en Roos je. Do uit te spreken Nicuwjaarswensch is geschreven door den dichter Martien Beversluis alhier. In het genoemd klucht spel zullen o m. optreden de lieeren Heils bergen, Polman, Kaiser, Kielt, en me vrouw Brcgink. In cl© Bruiloft van Klo ris en Roosje zal de heer Kayser de rol van Thomasvaor vervullen en mevrouw Lekker uit BI a ri cum is Pioternel Wanneer .dit alles tot hot verleden be hoort daagt er in he't toeken van den Scorpioen een grandioos Bal Masqué met vele attracties. De muziek zal „geleverd" worden door de fenomenale. Mossel-Jazz- Band, die wedijveren zal met een enorm orchestrion van Warnink Of zc op een bepaald moment gelijktijdig de syncope's van dc|„Fivo Step" de zaal zullen in slin geren is nog een geheim. De groot© zaal van Hamdorff zal bui tengewoon versierd worden De daartoe aangewezen commissie bestaat uit de liee ren Van Hoven, Grimm en Schaapherder (bloemist). Op het Bal-Masquc zal „beslist" nie mand worden toegelaten die niet gecos- tumeerd is. Er zijn lo fraaie prijzen be schikbaar gesteld, dio door een commis sie, bestaande uit nict-Tcdcn van Scorpio, zullen worden toegekend. In deze com missie hebben zitting de dames Bever sluis, Ter Bruggen en Nijpcls. door T. Pluim. Een der fraaiste landgoederen van het Gooi is ongetwijfeld het bekende Groene veld bij Baarn, dat ieder wandelaar be koort. Wat heerlijke, ruischende bosscben en wat een schilderachtige beek, die zich zoo coquet onder de groene gewelven en de rustieke bruggetjes heenslingert en zoo menig tcekenstiit of camera als inet magneetkracht aantrekt. Bijna al onze geschiedschrijvers laten dit landgoed aankoopen door Reinicr, heer van Groeneveld, zoon van Oldenbarne- velt (amstreckt 1613), maar.... dat is be zijden de waarheid. Eerstens is ons Groe neveld nooit een heerlijkheid geweest cn tweedons dateert het kasteel van pas oen eeuw later. Reinier's „Groeneveld" lag bij Delft cn bezat een eeuwenoud kasteel. Ons landgoed Groeneveld kan niet op zulk een hoogen ouderdom bogen. Het koant in de Baarnsche archieven pas in 1732 voor, toen het een hofstede werd ge noemd en een bezitting was van Arent van der Waayen, een rijkgeworden Amster- damschcn koopman en Bewindhebber der Westindische Compagnie. Dit „Groeneveld", dat hij omstreeks 1730 had aangekocht, bestond alleen, zoo ik needs zeide, uit een„hofstede" en wat grond. Hij zal haar wel gekocht hebben van 't naburige Drakenburg, daar deze al oude Ridderhofstede oorspronkelijk al den In Maart zal nog een teoncelspel in 5 bedrijven „De Gulden Spin" van Ber- trand worden opgevoerd. De Regie is in handen \au den heer K. Tobi, vroeger lid van het Schouwtoo- neel, die deze taak met ernst en toewij ding vervult. Gezien dit programma van „Scorpio", zal men het deze verceniging nooit kun nen verwijten, dat. Laren wordt een „wereldje waarin men zich verveelt." Postduivenclub „De Zwaluw" De Xoord-Hollandsch© Postduiven Bond houdt op 29, 30 November a.s. een ten toonstelling. De inleg bedraagt GO cent per vogel. Van de inleggelden wordt tweeder de gedeelte bestegd aan prijzen. Om de vier vogels zal een prijs beschikbaar zijn. Vogels, welke tevens in de klasse lange afstand-vliegers deelnemen, kosten dan 40 cent per vogel. Leden van de postduiven- club „De Zwaluw" die aan (lezen wed strijd wenschen deel te nemen, kunnen di ploma's verkrijgen bij den secretaris J. Bakker, Kloostenveg 89/9, Laren. Erfgooicrs en liiiu bezit. Men schrijft ons: De vertegenwoordigers der zes Gooische gemeenten in Stad en Lande van Gooiland hebben den laatsten tijd herhaaldelijk af zonderlijk geconfereerd om de houding der gemeenten vast te stellen tegenover de grondpolitick in het Gemccnlandsinsli- tuut en te traelften overeenstemming te verkrijgen omtrent terrein afstand ter reinen verkoop. Er wordt thans gezien een mogelijke liquidatie in 1927, gevolgd door grondspo- culatie met al den aankleve van dien gestreefd naar een tusschenvorm, welke het midden houdt, tusschen het. huidig© Stad en Lande en een annexatie door de bedoelde Gooische gemeenten: n.l. do stichting eener combinatie als intercom munaal Naaml. Vennootschap, die de ge zamenlijke gronden overneemt met voor- locpige geldelijke uitkeering aan alle Erf gooicrs (de bezitters) onder voorwaarde van definitieve finanoieele regeling. Wel licht dat de Alg. Vergadering der Gercch- grond van het huidige landgoed Groene veld bezat. Reeds in 1735 verkocht Van der Waayen zijn „hofstede" aan dr. vornelis Hasse- lacr, een Amsterdamsch patriciër, die in 't zelfde jaar door aankoop Ambachtsheer van 't naburige Eemnes was geworden. Hij liet bij dc hofstede het huidige kasteel bouwen en er de bossehen bij aanleggen, waartoe hij van „Drakenburg" de bcnoo digde gronden aankocht. Blijkbaar was hij dus goed bij kas; geen wonder: hij was in J729 Raad en Directeur Generaal van Ncd. Indië geworden, waarmede hij een aardig sommetje verdiende. De windwijzers, de arend van de Hasse laars, herinneren nog altijd aan den sticlv ter van het kasteel. In 1737 overleed hij reeds, dus 2 jaar na den aankoop van Groeneveld cu Eemnes hij werd! opgevolgd door zijn zoon Mr. Picter Corn.z. Ilassclaer, die het landgoed verfraaide, en uitbreidde. Het trok dan tok do aandacht van den dichter Jan de Mar- re. die in liet jaar 1746 een bundel „Hof en Mengeldichten" uitgaf, waarin ook een „Hofdicht op Groeneveld" voorkomt. Dit gedicht telt 350 regels (18 kwarto bladz.) en is „Toegezongen aan den Wel Edelen Heere Pieter Oorn.z. Hasselaer, Heero van beide de Eemncssen, en Com missaris der stad Amsterdam." De dichter bzingt daarin, op zijn wijze, al de schooneden van Groeneveld: hij ziet 's zomers om Hilversum heen „dikgezwol len koren-airen pronken." l tigden oen dergelijke schadeloosstelling hoofdzakelijk aan iederen Erfgooicr ooren heeft naar gronden overdracht. Tusschen tie grepen niet-scharenden en gcmeentcn- vortegonwoordigers wordt iu dien zin on- ierhandeld. a. - Inleidingscursus Anthroposophie. - Ten huizo van mevrouw 11. Jansen— Zijlstra, aan de Torenlaan alhier, zal een inleidingscursus van ten minste 6 voor drachten worden gehouden, betreffende anthroposophie. Inleider is de heer Dr. R. van Houten, behandelend geneesheer aan dc Kliniek „Prinsevinkenpark" te 's-Gra- nhage, welk instituut zooals men weet onder leiding staat van Dr. F. W. Zeyl- mans van Emmiclioven, voor Nederland voorzitter, van dc Internationale Anthro- posophische Verceniging. Anthroposophie omvat de kennis van len menseh aLs Kosmisch wezen en zij die dezen zomer de Anthroposofische voor drachten in het Paviljoen „Larenberg" gevolgd hebben, zullen tot dc conclusie zijn gekomen, dat inwijding en inleiding tot liet anfckroposophisch denken niet al leen een bepaalde gesteldheid van den geest vereischt. doeh eek een zekere trai ning in objectie! denken. Een der meest representatieve figuren uit de Anthroposophische verceniging, de Zwitsorsche dichter Albert Stoffen, zegt in een beschouwing over „Rudoll Steiners Welanschauung" o.rn.: „Er (Rudolf Stci- ner) cnipfiehlt dem Lesor das selbst.lose Versenken in die vorangegaugene Philo sophic zur Uhung, urn die rechte Gcis- tenistimmung zur Erfassung des Neuen (die Anthroposophie) zu erlangen. Er wil ihn vorbereiten. Diese Geistesst'mmung best ebt einerseits in einom auf Logik und Klarem Urtoil ab ges tell ten Denker, ande.rerseits in eincm zu liebovollem Er- fessen berevten, froiheitlichen Ichgefühl". Waar D'r. R van Houten alleszins be kwaam geacht mag worden hen die be langstellen in deze materie in te leiden, heeft men terecht goede verwachtingen vau deze voordrachten. Voor belangstellenden zijn nadere in lichtingen te verkrijgen aan boven genoemd adres. Alweer de inbrekers Als verdacht zich in deze gemeente aan een viertal inbraken met diefstal in onbewoonde gemeubileerde villa's aan den Noodweg, alhier, te hebben schuldig ge maakt, werden op last van de Justitie te Alkmaar, naar deze gemeente overge bracht de gedetineerden J. Y. en II. S.. rospectievclijk 23 en 29 jaar oud. „Dan zien wij Hilversum, in 't bultig Gooy gebouwd, Alsof het dreef op zilvren baren". In 1750 kocht hij behalve andcro gron den ook de „Herberg" aan, thans het Ho tel ,,'t Huis Groeneveld" geheeten. Maar kort daarop, in. 1755, kreeg bij lust. uaar zijn geboorteland Indië terug te koeren en verkocht eerst „Groeneveld" voor f 25.000 aan J. L. d. Dusson. In het aanplakbiljet (het werd publiek geve leest men van: „Een capitale en wclgc- lege Hofstede, genaamd Groeneveld, met deszelfs superbe modern nieuw gemaakte IJeerenhuizinge, extra schone vleugels (d.i. zijgebouwen) en een stallage voor 17 paarden, enz. enz.", volkomen overeen stemmende niet het hedendaagsohc ge bouw. Deze nieuwe eigenaar breidde Groene- vefd uit door aankoop van de boerderij Wildenburg. Na zijn djoorl brachten zijn erfgenamen het landgoed weer onder den hamer (in 177}4), maar het werd voor f 70.000 opge houden. Het bezat toen o.a. een verborgen trap Evenwel kort daarop werd het weer door Pieter Corn z. Hasselaer terugge kocht: deze was n.l. uit Indië teruggekeerd en wilde zich weer op zijn vroegere bui tenplaats vestigen (nadat Hij lan 1774 1778 op het Huis te Loenen gewoond had). Reeds kort na den aankoop wist hij ook dc boerderij Ravestein te verkrijgen, even als do nog bestaande „vier nieuwgbouwde daghuurderahuisjes onder één dak.schuin De Anthroposofische vereeniging or ganiseert een Inleidingscursus welke zal worden gegeven ten huize van Mevrouw H. JANSEN-ZIJLSTRA, Torenlaan, Blaricum, door (Den Haag). Nadere inlichtingen worden gaarne aan be langstellenden verstrekt. FOTOGRAFISCH ATELIER Ingang Leidscheplelo, Geb. Hlrsch& Cle LIFT - TELEF. 36050 - AMSTERDAM verdwijnt de on aangename smaak in den mond direct door gebruik van de verfrisschende TABL2YYEN Grootc doozen 65 Cts Het zal ongetwijfeld menigeen verwon deren, dat in deze gemeente in vier villa's is ingebroken zonder dat dc Politie hier van iets zou weten. Geheel juist is dat be richt. zocals bij onderzoek bleek, niet. Reeds 14 dagen is de Hilversumsch© re cherche zoekende naar twee personen, die in een dier villa's hadden vertoefd en daar tal van voorwerpen hadden ont vreemd. Een der daders moest volgens het inge stelde onderzoek zelfs zijn rijwiel in het- Weezenbosch aldaar achter gelaten heb ben, aLsmede tal van andere voor dc po litie belangrijke aanwijzingen. Het merk- waardige van deze vondst was wel, dat in het Huis van Bewaring iemand was ingesloten voor een te. Utrecht vermist rijwiel, dat verduisterd z.u zijn, doch in werkelijkheid te Amsterdam in reparatie was gegeven. Wel had hij echter het. hem door den reparateur in bruikleen gegeven rijwiel verkocht en dit rijwiel was door do Ililversumsehe politie iu het Weezen bosch gevonden met nog een uit een dor lx'doelde villa's ontvreemd rijwiel. De ingesloten© vond het heel liest, dat hij ingesloten was geworden en had daar om de werkelijke toedracht der zaak niet gezegd. D»- Ililversumsehe Politie was reeds een heel eind cp weg de daders te grijpen, daar zij van een hunner een zeer duide lijk signalement had. toen de rijks veld - wacht alhier en de Politie te Laren be richt uit Blokker kreeg, dat twee aldaar wegens diefstal met braak aangehouden jongelui, ook te Hilversum en Laren ver klaarden ingebroken te hebben en dc goederen op een kamer te Amsterdam hadden geborgen. Nadat de Rijksveld- wadlit en de Larensche politie do goedo- tegenoevr de Herberg, daar het „Iluis Groeneveld" uithangt, Mr. Pieter stierf in 1795 cn nu kocht in 1797 Mr. Joan ITuydecoper van Maars- seveen het landgoed Groeneveld aan en wel voor f 85.000, terwijl hij tevens de boerderij Oost-Indië vc-or i 10.206 ver kreeg. Hiermee had Groeneveld vrijwel zijn huidigen omvang verworven. Bij den publieken verkoop in 1797 bezat het kas teel o.a. een menagerie vnn binnen- en buitenlaudsehe vogels. Sedert is het landgoed in het geslacht van Iluydecoper gebleven, al kwam het later door de vrouwelijke lijn eerst, aan de kleinstra's en toen aan de huidige eige naars, de Tactsen van Amercmgen, wier wapen (ccn roodc dwarsbalk op oen zil veren veld) boven den ingang van liet kasteel prijkt. Gencemde Mr. .loan Iluy decoper, die ook heer van Maarsseveen was, bezat zooveel groud, dat hij van 't Huis Groeneveld heel naar Maarseveen kon wandelen, zonder zijn eigendom te verla ten. Deze „Iluydecopersweg" bestaat nog; bij loopt o.a. door 't zuidelijk deel der ge meente Hilversum heen. Mr. Joan was een stille weldoener voor een verren omtrek. Op zijn dood slaat het bekende gedicht van Potgieter „Het Grootje van Eemnes", die sprekende wordt ingevoerd. Zijn weduwe bleef het landgoed bewo nen en liet het in 1837 aanmerkelijk ver fraaien. Het werd opnieuw aangelegd en 1 wel door den beroemden tuinarchitect SINTERKLAAS-TIJD. Sint Nico laas -is ivcer op lil, Nu gaan zVop straal f lanceren, Eii 's avonds in dc barre kou, IVaarin geen hond .zulks nadoen zou). Met al de kind'rcn en de vrouw Zien naar de heerlijkheden, Die once nijv're winkelstand Met koop man sein (echt bij de hand). Voor ons gaal étaleerenl II'ij maken in de winkels queue. En moeien steeds „betalen". „Zeg, inannic, dok-es-even-op," Ik kocht alweer voor zooveel pop", Je kent dat tied van buiten liet gaat ivccr om je duiten En onderwijl uit jc ccn vloek. En geeft er ccn wat billekoek, Omdat die kleine Jantje Een marsepijncn zioijn verslindt En schreiend roept„Die heb ik gevind Na afloop van het standje Je krijgt dc kind'rcn niet vooruit. (.•H ga jc ook aan 't sleuren), .-lis z'crgcns voor een winkelruit Een Sinterklaas bespeuren Dan lachen zij den bisschop toe, Of roepen hard„Zeg, kijk-es-moe „Kijk zijn gezicht is grimmen!" „En 'n baard om in te klimmen!".... Of zvel 't kan jc passccrcn. Dat in een straat, heel plotseling. En tot een elks verzvoudering Tzi'cc Klascn concurrccren! Doch hoe 't ook zij, wij loopen en I I ij z'licgcn cn wij hollen Maar kom, vooruit, 't is sinterklaas. Het geld moet immers rollen! Dc zakcnmcnschcn zijn tevrcc Dc Sinterklaas valt wellicht mee ren te Amsterdam hadden geïnventari seerd, kreeg ook de gemeentepolitie te Hilversum van een en an dor bericht. De inbraken en diefstallen waren op zoodanige wijze geschied, dat het zeer lastig te constateeren v el, als men het n'ot wist, dat voormelde feiten in de huis jes waren gepleegd. Mcor dan 350 voorwerp mi waren echter uit. dezo huisjes in oenige dagen des daags weggenomen. Veel wordt er niet meer vermist. Oplichting. Juffrouw P. wonende Langostraaf, kreeg Woensdagavond eon onbekende jongeman in haar winked, die banket, bonbons cn speculaas ter waarde vau on geveer f 4.90 bestelde en medenam en nog 22 taartjes thuis bezorgd vrcnscJite, omdat Weet U: dat Victoria-\\ ater oiet alleen skoel en frisch. Weet Udat Victoria- Water ook (jezond en heilzaam is? Weet U dat Victoriawater in een Liter schroef- -top-fiesch U sl 'chts twec-cr- b rtig cents kost thuis bezorgd aan Uw ai'rca? Obeilahnsteln Zocher. Het bezat toen ook een dierguur- de en een wildbaan. Ook zijn bij dien aan leg vermoedelijk eenigc buitenlandsehe hoornen en heesters geplant, waurvan neg de sporen voorhanden zijn. Slaat men bijvoorbeeld vóór 't Hotel het pad door den lommerrijken overtuin in, elan ziet men even vóór den ijskelder links een beuk met gewimperde bladen, net of ze franje dragen. Kijkt mcu g«^d toe, dan ziet men omstreeks een V boven den grond een inkerving; blijkbaar is daar de uithccnioelie boem op geënt. Vlak voorbij den ijskelder begon vroeger een bosch van de zeldzame Tulpenboomen (Li- riodendron tulipifera), die echter in 1923 wegens ouderdom geveld zijn, maar geluk kig door een nieuwen aunplaut werden vervangen Iets voorhij het bruggetje, het linkerpad op, ziet men rechts een Ilale- sia (Klokjesboom), liet eenige exemplaar, dat ik ken. In het bcsch achter het kas teel groeien lelietjes van dalen; naast het kasteel bij de houtschuur staat de zeldza me donkere Ooievaarsbek, cn in den over tuin van 't Hotel groeit in 't wild Vin gerhoedskruid. Ook zullen uit genoemd jaar 1737 wel de prachtige linden afkom stig zijn. die vóór het Hotel langs don weg staan, terwijl toen ook de statige „Heem- stralaan" werd aangelegd, thans do mooi ste van Baarn. Zij heette oorspronkelijk de „Groeneveldsche Laan", maar werd iu 1882 door Baron van Heemstra aan de ge meente geschonken, die haar nu voortaan „Heemstralaan" noemde. Baarn, Oct. 19E4.

Historische kranten - Archief Eemland

Eemnesser Courant | 1924 | | pagina 1