2de deel Prijsvraag.
Dr. R. van Routen
- DE. B
VoogdenerJ
Eemnes
10 prijzen van f 5.
Groeneveld
- -
Inleidingscursus
Anthroposophie.
MERKELBACH
Na het rocken
WYBËRT
Kattebelletje
Victoria-Water
VRIJDAG 21 r OVEMBER 1924
Verschijnt'Dinsdags en Vrijdags
ÊEnriEssifl-Qoufi1
ADVERTENTIEPRIJZEN: van 1—5 regels II.— elke regel meer
20 cent. Advertenties tusschen den tekst op pagina 2 en 3 dubbel
tariefadvertenties op pagina 1 driemaal den regelprijs.
Bij contract belangrijke reductie
Bureau van Redactie en Administratie
ABONNEMENTSPRIJS bij vooruitbetaling per drie maanden
70 cent. met geïllustreerd Zondagsblad f 1 35 per post 85 cent
met geïllustreerd Zondagsblad J 1 80.
Per weeK 6 cent. met Zondagsblad 11 cent. Losse nummers 5 ct
In dit nummer komt het tweede gedeelte van de prijsvraag voor, terwijl
in het nummer van 28 November het derde en laatste deel zal worden
geplaatst.
Zij die aan de oplossing meedoen, moeten heden weer nauwkeurig nagaan
welke letters in de advertenties onderst boven staan. In het vorig nummer
stonden 10 letters onderst boven. Men kan nu conlroleeren of men de vorige
week niets heeft overgeslagen.
Tevens is in dit nummer het invulformulier voor de prijsvraag afgedrukt.
Op dat formulier moeten niet alleen de gevonden letters worden aangegeven
doch ook de namen van de adverteerders, waarin men de letters heeft ge
vonden.
Men weet, voor deze prijsvraag stellen wij beschikbaar
voor welke bedragen de winnaars iets naar hun keuze kunnen koopen bij
de winkeliers die in ons blad adverteeren. De prijzen worden dus niet in
geld uitgekeerd, doch door een bon ter waarde van dat bedrag.
De plannen van ..Scorpio".
„Scorpio" pakt het dozen, winter goed
aan. Het programma vermeldt allereerst
een St. Nicolaasiteest December m De
verceniging omdat Hamdorff niet verkre
gen kon worden), ,4 of 5 Januari een too-
neeluitvocring, waar opgevoerd zal wor
den een blijspel van Manaurg „lu alle
haast", welk kluchtspel gevolgd zal wor
den door de Bruiloft van Kloris en Roos
je. Do uit te spreken Nicuwjaarswensch
is geschreven door den dichter Martien
Beversluis alhier. In het genoemd klucht
spel zullen o m. optreden de lieeren Heils
bergen, Polman, Kaiser, Kielt, en me
vrouw Brcgink. In cl© Bruiloft van Klo
ris en Roosje zal de heer Kayser de rol
van Thomasvaor vervullen en mevrouw
Lekker uit BI a ri cum is Pioternel
Wanneer .dit alles tot hot verleden be
hoort daagt er in he't toeken van den
Scorpioen een grandioos Bal Masqué met
vele attracties. De muziek zal „geleverd"
worden door de fenomenale. Mossel-Jazz-
Band, die wedijveren zal met een enorm
orchestrion van Warnink Of zc op een
bepaald moment gelijktijdig de syncope's
van dc|„Fivo Step" de zaal zullen in slin
geren is nog een geheim.
De groot© zaal van Hamdorff zal bui
tengewoon versierd worden De daartoe
aangewezen commissie bestaat uit de liee
ren Van Hoven, Grimm en Schaapherder
(bloemist).
Op het Bal-Masquc zal „beslist" nie
mand worden toegelaten die niet gecos-
tumeerd is. Er zijn lo fraaie prijzen be
schikbaar gesteld, dio door een commis
sie, bestaande uit nict-Tcdcn van Scorpio,
zullen worden toegekend. In deze com
missie hebben zitting de dames Bever
sluis, Ter Bruggen en Nijpcls.
door T. Pluim.
Een der fraaiste landgoederen van het
Gooi is ongetwijfeld het bekende Groene
veld bij Baarn, dat ieder wandelaar be
koort. Wat heerlijke, ruischende bosscben
en wat een schilderachtige beek, die zich
zoo coquet onder de groene gewelven en
de rustieke bruggetjes heenslingert en
zoo menig tcekenstiit of camera als inet
magneetkracht aantrekt.
Bijna al onze geschiedschrijvers laten
dit landgoed aankoopen door Reinicr, heer
van Groeneveld, zoon van Oldenbarne-
velt (amstreckt 1613), maar.... dat is be
zijden de waarheid. Eerstens is ons Groe
neveld nooit een heerlijkheid geweest cn
tweedons dateert het kasteel van pas oen
eeuw later. Reinier's „Groeneveld" lag bij
Delft cn bezat een eeuwenoud kasteel.
Ons landgoed Groeneveld kan niet op
zulk een hoogen ouderdom bogen. Het
koant in de Baarnsche archieven pas in
1732 voor, toen het een hofstede werd ge
noemd en een bezitting was van Arent
van der Waayen, een rijkgeworden Amster-
damschcn koopman en Bewindhebber der
Westindische Compagnie.
Dit „Groeneveld", dat hij omstreeks
1730 had aangekocht, bestond alleen, zoo
ik needs zeide, uit een„hofstede" en wat
grond. Hij zal haar wel gekocht hebben
van 't naburige Drakenburg, daar deze al
oude Ridderhofstede oorspronkelijk al den
In Maart zal nog een teoncelspel in 5
bedrijven „De Gulden Spin" van Ber-
trand worden opgevoerd.
De Regie is in handen \au den heer
K. Tobi, vroeger lid van het Schouwtoo-
neel, die deze taak met ernst en toewij
ding vervult.
Gezien dit programma van „Scorpio",
zal men het deze verceniging nooit kun
nen verwijten, dat. Laren wordt een
„wereldje waarin men zich verveelt."
Postduivenclub „De Zwaluw"
De Xoord-Hollandsch© Postduiven Bond
houdt op 29, 30 November a.s. een ten
toonstelling. De inleg bedraagt GO cent per
vogel. Van de inleggelden wordt tweeder
de gedeelte bestegd aan prijzen. Om de
vier vogels zal een prijs beschikbaar zijn.
Vogels, welke tevens in de klasse lange
afstand-vliegers deelnemen, kosten dan 40
cent per vogel. Leden van de postduiven-
club „De Zwaluw" die aan (lezen wed
strijd wenschen deel te nemen, kunnen di
ploma's verkrijgen bij den secretaris J.
Bakker, Kloostenveg 89/9, Laren.
Erfgooicrs en liiiu bezit.
Men schrijft ons:
De vertegenwoordigers der zes Gooische
gemeenten in Stad en Lande van Gooiland
hebben den laatsten tijd herhaaldelijk af
zonderlijk geconfereerd om de houding
der gemeenten vast te stellen tegenover
de grondpolitick in het Gemccnlandsinsli-
tuut en te traelften overeenstemming te
verkrijgen omtrent terrein afstand ter
reinen verkoop.
Er wordt thans gezien een mogelijke
liquidatie in 1927, gevolgd door grondspo-
culatie met al den aankleve van dien
gestreefd naar een tusschenvorm, welke
het midden houdt, tusschen het. huidig©
Stad en Lande en een annexatie door de
bedoelde Gooische gemeenten: n.l. do
stichting eener combinatie als intercom
munaal Naaml. Vennootschap, die de ge
zamenlijke gronden overneemt met voor-
locpige geldelijke uitkeering aan alle Erf
gooicrs (de bezitters) onder voorwaarde
van definitieve finanoieele regeling. Wel
licht dat de Alg. Vergadering der Gercch-
grond van het huidige landgoed Groene
veld bezat.
Reeds in 1735 verkocht Van der Waayen
zijn „hofstede" aan dr. vornelis Hasse-
lacr, een Amsterdamsch patriciër, die in
't zelfde jaar door aankoop Ambachtsheer
van 't naburige Eemnes was geworden. Hij
liet bij dc hofstede het huidige kasteel
bouwen en er de bossehen bij aanleggen,
waartoe hij van „Drakenburg" de bcnoo
digde gronden aankocht. Blijkbaar was
hij dus goed bij kas; geen wonder: hij was
in J729 Raad en Directeur Generaal van
Ncd. Indië geworden, waarmede hij een
aardig sommetje verdiende.
De windwijzers, de arend van de Hasse
laars, herinneren nog altijd aan den sticlv
ter van het kasteel.
In 1737 overleed hij reeds, dus 2 jaar na
den aankoop van Groeneveld cu Eemnes
hij werd! opgevolgd door zijn zoon Mr.
Picter Corn.z. Ilassclaer, die het landgoed
verfraaide, en uitbreidde. Het trok dan tok
do aandacht van den dichter Jan de Mar-
re. die in liet jaar 1746 een bundel „Hof
en Mengeldichten" uitgaf, waarin ook een
„Hofdicht op Groeneveld" voorkomt.
Dit gedicht telt 350 regels (18 kwarto
bladz.) en is „Toegezongen aan den Wel
Edelen Heere Pieter Oorn.z. Hasselaer,
Heero van beide de Eemncssen, en Com
missaris der stad Amsterdam."
De dichter bzingt daarin, op zijn wijze,
al de schooneden van Groeneveld: hij ziet
's zomers om Hilversum heen „dikgezwol
len koren-airen pronken." l
tigden oen dergelijke schadeloosstelling
hoofdzakelijk aan iederen Erfgooicr ooren
heeft naar gronden overdracht. Tusschen
tie grepen niet-scharenden en gcmeentcn-
vortegonwoordigers wordt iu dien zin on-
ierhandeld.
a. -
Inleidingscursus Anthroposophie.
- Ten huizo van mevrouw 11. Jansen—
Zijlstra, aan de Torenlaan alhier, zal een
inleidingscursus van ten minste 6 voor
drachten worden gehouden, betreffende
anthroposophie. Inleider is de heer Dr. R.
van Houten, behandelend geneesheer aan
dc Kliniek „Prinsevinkenpark" te 's-Gra-
nhage, welk instituut zooals men weet
onder leiding staat van Dr. F. W. Zeyl-
mans van Emmiclioven, voor Nederland
voorzitter, van dc Internationale Anthro-
posophische Verceniging.
Anthroposophie omvat de kennis van
len menseh aLs Kosmisch wezen en zij die
dezen zomer de Anthroposofische voor
drachten in het Paviljoen „Larenberg"
gevolgd hebben, zullen tot dc conclusie
zijn gekomen, dat inwijding en inleiding
tot liet anfckroposophisch denken niet al
leen een bepaalde gesteldheid van den
geest vereischt. doeh eek een zekere trai
ning in objectie! denken.
Een der meest representatieve figuren
uit de Anthroposophische verceniging, de
Zwitsorsche dichter Albert Stoffen, zegt
in een beschouwing over „Rudoll Steiners
Welanschauung" o.rn.: „Er (Rudolf Stci-
ner) cnipfiehlt dem Lesor das selbst.lose
Versenken in die vorangegaugene Philo
sophic zur Uhung, urn die rechte Gcis-
tenistimmung zur Erfassung des Neuen
(die Anthroposophie) zu erlangen. Er wil
ihn vorbereiten. Diese Geistesst'mmung
best ebt einerseits in einom auf Logik
und Klarem Urtoil ab ges tell ten Denker,
ande.rerseits in eincm zu liebovollem Er-
fessen berevten, froiheitlichen Ichgefühl".
Waar D'r. R van Houten alleszins be
kwaam geacht mag worden hen die be
langstellen in deze materie in te leiden,
heeft men terecht goede verwachtingen
vau deze voordrachten.
Voor belangstellenden zijn nadere in
lichtingen te verkrijgen aan boven genoemd
adres.
Alweer de inbrekers
Als verdacht zich in deze gemeente
aan een viertal inbraken met diefstal in
onbewoonde gemeubileerde villa's aan den
Noodweg, alhier, te hebben schuldig ge
maakt, werden op last van de Justitie
te Alkmaar, naar deze gemeente overge
bracht de gedetineerden J. Y. en II. S..
rospectievclijk 23 en 29 jaar oud.
„Dan zien wij Hilversum, in 't bultig Gooy
gebouwd,
Alsof het dreef op zilvren baren".
In 1750 kocht hij behalve andcro gron
den ook de „Herberg" aan, thans het Ho
tel ,,'t Huis Groeneveld" geheeten.
Maar kort daarop, in. 1755, kreeg bij
lust. uaar zijn geboorteland Indië terug
te koeren en verkocht eerst „Groeneveld"
voor f 25.000 aan J. L. d. Dusson. In het
aanplakbiljet (het werd publiek geve
leest men van: „Een capitale en wclgc-
lege Hofstede, genaamd Groeneveld, met
deszelfs superbe modern nieuw gemaakte
IJeerenhuizinge, extra schone vleugels
(d.i. zijgebouwen) en een stallage voor 17
paarden, enz. enz.", volkomen overeen
stemmende niet het hedendaagsohc ge
bouw.
Deze nieuwe eigenaar breidde Groene-
vefd uit door aankoop van de boerderij
Wildenburg.
Na zijn djoorl brachten zijn erfgenamen
het landgoed weer onder den hamer (in
177}4), maar het werd voor f 70.000 opge
houden. Het bezat toen o.a. een verborgen
trap Evenwel kort daarop werd het weer
door Pieter Corn z. Hasselaer terugge
kocht: deze was n.l. uit Indië teruggekeerd
en wilde zich weer op zijn vroegere bui
tenplaats vestigen (nadat Hij lan 1774
1778 op het Huis te Loenen gewoond had).
Reeds kort na den aankoop wist hij ook
dc boerderij Ravestein te verkrijgen, even
als do nog bestaande „vier nieuwgbouwde
daghuurderahuisjes onder één dak.schuin
De Anthroposofische vereeniging or
ganiseert een Inleidingscursus
welke zal worden gegeven ten huize van
Mevrouw H. JANSEN-ZIJLSTRA,
Torenlaan, Blaricum, door
(Den Haag).
Nadere inlichtingen worden gaarne aan be
langstellenden verstrekt.
FOTOGRAFISCH ATELIER
Ingang Leidscheplelo, Geb. Hlrsch& Cle
LIFT - TELEF. 36050 - AMSTERDAM
verdwijnt de on
aangename smaak
in den mond direct
door gebruik van
de verfrisschende
TABL2YYEN
Grootc doozen 65 Cts
Het zal ongetwijfeld menigeen verwon
deren, dat in deze gemeente in vier villa's
is ingebroken zonder dat dc Politie hier
van iets zou weten. Geheel juist is dat be
richt. zocals bij onderzoek bleek, niet.
Reeds 14 dagen is de Hilversumsch© re
cherche zoekende naar twee personen, die
in een dier villa's hadden vertoefd en
daar tal van voorwerpen hadden ont
vreemd.
Een der daders moest volgens het inge
stelde onderzoek zelfs zijn rijwiel in het-
Weezenbosch aldaar achter gelaten heb
ben, aLsmede tal van andere voor dc po
litie belangrijke aanwijzingen. Het merk-
waardige van deze vondst was wel, dat
in het Huis van Bewaring iemand was
ingesloten voor een te. Utrecht vermist
rijwiel, dat verduisterd z.u zijn, doch in
werkelijkheid te Amsterdam in reparatie
was gegeven. Wel had hij echter het. hem
door den reparateur in bruikleen gegeven
rijwiel verkocht en dit rijwiel was door
do Ililversumsehe politie iu het Weezen
bosch gevonden met nog een uit een dor
lx'doelde villa's ontvreemd rijwiel.
De ingesloten© vond het heel liest, dat
hij ingesloten was geworden en had daar
om de werkelijke toedracht der zaak niet
gezegd.
D»- Ililversumsehe Politie was reeds een
heel eind cp weg de daders te grijpen,
daar zij van een hunner een zeer duide
lijk signalement had. toen de rijks veld -
wacht alhier en de Politie te Laren be
richt uit Blokker kreeg, dat twee aldaar
wegens diefstal met braak aangehouden
jongelui, ook te Hilversum en Laren ver
klaarden ingebroken te hebben en dc
goederen op een kamer te Amsterdam
hadden geborgen. Nadat de Rijksveld-
wadlit en de Larensche politie do goedo-
tegenoevr de Herberg, daar het „Iluis
Groeneveld" uithangt,
Mr. Pieter stierf in 1795 cn nu kocht
in 1797 Mr. Joan ITuydecoper van Maars-
seveen het landgoed Groeneveld aan en
wel voor f 85.000, terwijl hij tevens de
boerderij Oost-Indië vc-or i 10.206 ver
kreeg. Hiermee had Groeneveld vrijwel
zijn huidigen omvang verworven. Bij den
publieken verkoop in 1797 bezat het kas
teel o.a. een menagerie vnn binnen- en
buitenlaudsehe vogels.
Sedert is het landgoed in het geslacht
van Iluydecoper gebleven, al kwam het
later door de vrouwelijke lijn eerst, aan de
kleinstra's en toen aan de huidige eige
naars, de Tactsen van Amercmgen, wier
wapen (ccn roodc dwarsbalk op oen zil
veren veld) boven den ingang van liet
kasteel prijkt. Gencemde Mr. .loan Iluy
decoper, die ook heer van Maarsseveen
was, bezat zooveel groud, dat hij van 't
Huis Groeneveld heel naar Maarseveen kon
wandelen, zonder zijn eigendom te verla
ten. Deze „Iluydecopersweg" bestaat nog;
bij loopt o.a. door 't zuidelijk deel der ge
meente Hilversum heen.
Mr. Joan was een stille weldoener voor
een verren omtrek. Op zijn dood slaat het
bekende gedicht van Potgieter „Het
Grootje van Eemnes", die sprekende
wordt ingevoerd.
Zijn weduwe bleef het landgoed bewo
nen en liet het in 1837 aanmerkelijk ver
fraaien. Het werd opnieuw aangelegd en
1 wel door den beroemden tuinarchitect
SINTERKLAAS-TIJD.
Sint Nico laas -is ivcer op lil,
Nu gaan zVop straal f lanceren,
Eii 's avonds in dc barre kou,
IVaarin geen hond .zulks nadoen zou).
Met al de kind'rcn en de vrouw
Zien naar de heerlijkheden,
Die once nijv're winkelstand
Met koop man sein (echt bij de hand).
Voor ons gaal étaleerenl
II'ij maken in de winkels queue.
En moeien steeds „betalen".
„Zeg, inannic, dok-es-even-op,"
Ik kocht alweer voor zooveel pop",
Je kent dat tied van buiten
liet gaat ivccr om je duiten
En onderwijl uit jc ccn vloek.
En geeft er ccn wat billekoek,
Omdat die kleine Jantje
Een marsepijncn zioijn verslindt
En schreiend roept„Die heb ik gevind
Na afloop van het standje
Je krijgt dc kind'rcn niet vooruit.
(.•H ga jc ook aan 't sleuren),
.-lis z'crgcns voor een winkelruit
Een Sinterklaas bespeuren
Dan lachen zij den bisschop toe,
Of roepen hard„Zeg, kijk-es-moe
„Kijk zijn gezicht is grimmen!"
„En 'n baard om in te klimmen!"....
Of zvel 't kan jc passccrcn.
Dat in een straat, heel plotseling.
En tot een elks verzvoudering
Tzi'cc Klascn concurrccren!
Doch hoe 't ook zij, wij loopen en
I I ij z'licgcn cn wij hollen
Maar kom, vooruit, 't is sinterklaas.
Het geld moet immers rollen!
Dc zakcnmcnschcn zijn tevrcc
Dc Sinterklaas valt wellicht mee
ren te Amsterdam hadden geïnventari
seerd, kreeg ook de gemeentepolitie te
Hilversum van een en an dor bericht.
De inbraken en diefstallen waren op
zoodanige wijze geschied, dat het zeer
lastig te constateeren v el, als men het
n'ot wist, dat voormelde feiten in de huis
jes waren gepleegd.
Mcor dan 350 voorwerp mi waren echter
uit. dezo huisjes in oenige dagen des
daags weggenomen. Veel wordt er niet
meer vermist.
Oplichting.
Juffrouw P. wonende Langostraaf,
kreeg Woensdagavond eon onbekende
jongeman in haar winked, die banket,
bonbons cn speculaas ter waarde vau on
geveer f 4.90 bestelde en medenam en nog
22 taartjes thuis bezorgd vrcnscJite, omdat
Weet U: dat Victoria-\\ ater oiet alleen
skoel en frisch. Weet Udat Victoria-
Water ook (jezond en heilzaam is? Weet
U dat Victoriawater in een Liter schroef-
-top-fiesch U sl 'chts twec-cr- b rtig cents
kost thuis bezorgd aan Uw ai'rca?
Obeilahnsteln
Zocher. Het bezat toen ook een dierguur-
de en een wildbaan. Ook zijn bij dien aan
leg vermoedelijk eenigc buitenlandsehe
hoornen en heesters geplant, waurvan neg
de sporen voorhanden zijn.
Slaat men bijvoorbeeld vóór 't Hotel
het pad door den lommerrijken overtuin
in, elan ziet men even vóór den ijskelder
links een beuk met gewimperde bladen,
net of ze franje dragen. Kijkt mcu g«^d
toe, dan ziet men omstreeks een V boven
den grond een inkerving; blijkbaar is
daar de uithccnioelie boem op geënt. Vlak
voorbij den ijskelder begon vroeger een
bosch van de zeldzame Tulpenboomen (Li-
riodendron tulipifera), die echter in 1923
wegens ouderdom geveld zijn, maar geluk
kig door een nieuwen aunplaut werden
vervangen Iets voorhij het bruggetje, het
linkerpad op, ziet men rechts een Ilale-
sia (Klokjesboom), liet eenige exemplaar,
dat ik ken. In het bcsch achter het kas
teel groeien lelietjes van dalen; naast het
kasteel bij de houtschuur staat de zeldza
me donkere Ooievaarsbek, cn in den over
tuin van 't Hotel groeit in 't wild Vin
gerhoedskruid. Ook zullen uit genoemd
jaar 1737 wel de prachtige linden afkom
stig zijn. die vóór het Hotel langs don weg
staan, terwijl toen ook de statige „Heem-
stralaan" werd aangelegd, thans do mooi
ste van Baarn. Zij heette oorspronkelijk de
„Groeneveldsche Laan", maar werd iu
1882 door Baron van Heemstra aan de ge
meente geschonken, die haar nu voortaan
„Heemstralaan" noemde.
Baarn, Oct. 19E4.