41
DODENBOEK GEEFT FAMILIEGESCHIEDENIS door J.M. Schouten
Wilmen werd 106 jaar - Zeeger door stier pedood
ACHTEVELD - Voor het samenstellen van een familiegeschiedenis
is de onderzoeker meestal aangewezen op de oude doop- trouw- en
dodenboeken die hun oorsprong vonden door de kerkelijke aanteke
ningen. De burgerlijke standaantekeningen vingen voor het eerst
aan in Frankrijk en wei op 20 september 1792. In Nederland begon
ze pas goed aan te vangen tijdens de Napoleonse bezetting na 1800.
Vóór die tijd nam men als achternaam aan de voornaam van de vader,
hetgeen het onderzoek naar de geschiedenis van een familie danig
bemoei 1 ijkt.
In dit artikel is gebruik gemaakt van: de beschrijving van de
doop-, trouw-, begraafboekenoverlijdensregistersenz. in de
provincie Utrecht, daterende van voor de invoering van de burger
lijke stand door Mr. R. van Royen, chartermeester aan het Rijks
archief te Utrecht.
Daarin wordt de roorasch-katholieke parochie van Achteveld te Stou-
tenburg genoemd, tussen 1713 en 1748.
Het dodenboek van de genoemde parochie bevindt zich op de pastorie.
Dit boek gaat terug tot 1745.
OTntncL-
jSoAntyehen/! e* a/
Sty?, J\/ovem4lyyiui. eja
tnijjurnt-
jtfmL r&t *f> /'ordf**- JtUïXrf yy>
2ob-~ -
i'n-
Pater Gregorius Koch heeft in niet te sterk Latijns het dodenboek
bijgehouden, en mede hierdoor en het soms zwakke handschrift was het
dan een vrij moeilijk iets om alles goed uitgerafeld te krijgen. Een
groot voordeel is het zeker te noemen dat hij vaak de boerderijnaam
aantekende en ook enkele bijzonderheden niet achterwege liet.
42
Het kostbare g^_chriftje opent met: Namen van overleden volwasse
nen van de Barneveldse en Achteveldse gemeenschap, vanaf de 13e
November 1745, waarop ik P. Gregorius Koch de Eerwaarde P. Gregorius
Storm ben opgevolgd in deze Missie. Het overlijden van kinderen of
van zuigelingen is niet altijd aangetekend, omdat men dat zelden doet.
Tot zover de hoofdaantekening van het dodenboek.
De eerste aantekening van een overlijden is van 17 November 1745. Op
Koorelaar is Albertinjen Pieters, tot nog toe vrijgezel, 80 Jaar ge
worden
Pater Koch was van de Benedictijnenorde (Abdinghof) De Duitse taal
komt dan nog wel eens in de namen voor. Zo tekende hij aan dat op
2 November 1745 op het Klaare Water na bediend te zijn geweest op
83-jarige leeftijd overleed Geerdjen Rötgers.
3 Januari d.a.v. stierf onverwacht in Callenbroek Hendrich Claessen
70 jaar oud. Hij werd in de H. Olie gelegd. Dat hield dan in dat hij
niet meer bij bewustzijn was. Het was niet altijd eenvoudig om de
Pater te vinden daar alles te voet moest over en door de zeer slechte
modderige wegen. Was iemand in Stoutenburg stervende, dan ging men or>
zoek naar de Pater en die was misschien bij een zieke of stervende
in Harskamp. Zo groot was het zielzorggebiedruim 25 km van het ene
einde naar het andere einde.
Op Hukkenhorst overleed zeer onverwacht het 15-jarige meisje
Rentjertje Zeegersz. Toch stierven er nog veel mensen op hoge leeftijd.
Op 28 Maart 1746 overleed aan de Leemsteeg (waarschijnlijk in het Zwar-
tebroek) Wilmjen Gaertz weduwe Koller. Zij is 106 jaar geworden!
Soms staat ook aangegeven: overleden een zuigeling 14 dagen oud. Van
Joannes Benthem staat aangetekend dat hij op 86-jarige leeftijd nog
soldij-trekkend was. Gezien zijn achternaam kwam hij waarschijnlijk
uit Duitsland.
De 68-jarige Zeeger Eversen van Hukkenhorst werd door zijn stier
aangevallen, is geruime tijd bewusteloos geweest en gestorven.
Op de hoeve Westerveld onder Terschuur woonde de rijke boer Hendrich
Wouterzen. Als aantekening staat: Ik heb deze christen een plechtige
begrafenis in de Kerk met een Requiem en klaagzang gegeven. Hij gaf
een luchter aan onze kaoel. Bij deze begrafenis diende op verzoek
van de 78-jarige overledene geen Misdienaars.
In het Garderense Broek werd Jan Teunisz door zijn eigen paard dood
getrapt. Telkenmale wordt genoemd Klettersteegook wel Kleiderstege
waar kennelijk rijke boeren woonden. Jan Tissen gaf dertig florenos
aan de Kapel. Een zekere Daemers uit het Diocees Munster overleed
onder Barneveld.