Misdrijven in Achterveld en stoutenburg rond de
eeuwwisseling
De Eembode 1894
268
6 Historische Kring Leusden, 4e jaargang, nr.3.
7 De bekende raadpensionares Johan van Oldenbarnevelt was tot aan zijn
terechtstelling in 1619 Heer van Stoutenburg. Het is mij niet bekend of hij de hand
heeft gehad in de ontginning resp. de verdeling van de Meent. Ik merk nog op dat
deze Meent van oorsprong grondheerlijk in het bezit van de heer) is geweest.
8. Schriftelijke mededeling van dhr. C.G. v.d. Hengel.
9 Deze weg stond bekend als de Eerste Steeg en verbond noordelijk Hamersveld
met oostelijk Amersfoort. Er was ook een Tweede Steeg: De Hessenweg tussen de
dorpskern Stoutenburg en het chauffeurscafé aan de Hogeweg. De Horsterweg,
tussen noordelijk Hamersveld en de dorpskern Stoutenburg, werd pas in de 19e
eeuw aangelegd. De Mossel werd bij besluit van koning Willem I in 1824 bij
Hamersveld gevoegd.
269
J.M. Schouten
De heer Schouten heeft uit de Eembode en de Barneveldse Courant een aantal
artikelen verzameld over de criminaliteit in dorpen als Achterveld en Stoutenburg rond
de eeuwwisseling.
Wij geven u hiervan een bloemlezing, waardoor u zelf een indruk kunt krijgen over de
omvang van misdaad in plattelandsgemeenten.
12 mei 1894 Stoutenburg
In den nacht van Zondag op Maandag l.l. zijn bij den kastelein Kleinveld twee ruiten
door kwaadwilligen verbrijzeld. De nog onbekende dader of daders schijnen den
moed niet te hebben bij dag aan hunne vernielzucht of hunnen wrok bot te vieren.
Zij zoeken de duisternis even als allerlei ongedierte.
1909 Achteveld
In den laatsten tijd hebben alhier verschillende brutale diefstallen plaats gehad.
Zoo zijn bij den landbouwer Visser uit een gesloten bakhuis eenige paren schoenen
gestolen, terwijl elders weer hout of aardappelen ontvreemd zijn.
1911
Op 'Bitterschoten' werd een nieuwe fiets gestolen en bij een ander een zadel en
diverse gewichten.
1912
De Tolgaarder Boersen vond in een wal een zoo goed als nieuwe fiets. Door de politie
wordt een onderzoek ingesteld of het rijwiel soms van diefstal afkomstig is.
Augustus 1916
Van Zaterdag op Zondagnacht heeft men getracht in te breken ten huize van P.H.
alhier. Toevallig logeerde er de heer J.B. Onderwijzer, thans vaandrig. Deze meende
gerucht te hooren, verliet het bed en na zich inderhaast aangekleed en H. gewekt te
hebben ging hij naar buiten. Vooraf laadde hij een dubbelloops jachtgeweer met een
scherpe patroon en nam dit mede. op zijn teenen sloop hij om het huis en zag toen
twee mannen bezig aan een der luiken. Het geweer vooruit sommeerde hij:
