De landgoederen van de Gelderse Vallei
zes stuivers van gegeven moet worden in 't
gelag dus ieder drie stuivers. - Ook dit
besluit werd door de secretaris genotu
leerd, zij het waarschijnlijk met de nodige
tegenzin, want het kostte hem geld: - In
kennis van mij. Herman van den Hengel,
secretaris. -
Eind goed, al goed. Jacomijn en Hendrik
zijn op 9 september 1798 in de
RoomsKatholieke parochie te Achteveld
getrouwd. In het jaar 1811 werd de burger
lijke stand ingevoerd. Hendrik de Wit, oud
56 jaar, schreef zich in onder Stoutenburg,
samen met zijn dochter Marietje, die toen
13 jaren telde. Dat Jacomijn niet werd ver
meld, behoeft ons niet te verontrusten. De
registers van 1811 noemden wel de namen
van de vaders met hun kinderen, maar die
van de moeders werden althans voorlopig
nog achterwege gelaten.
Het wapen van Kasteel Renswoude
FOTOGRAFIE EN SAMENSTELLING
GERRIT DE GRAAFF
In de Gelderse Vallei liggen verschillende
landgoederen. Sommige met een landhuis
en andere weer niet.
Hier en daar staat alleen nog maar een oud
hek van de oprijlaan, een herinnering aan
een glorieus verleden.
In boeken over kastelen en landgoederen
van Nederland wordt nauwelijks gerept over
de landgoederen van de Gelderse Vallei
Bij elkaar zijn het er toch nog heel wat.
Speciaal wordt aandacht besteed aan het
landschap, de bomen, de planten en dieren
die er te vinden zijn.
In het kort wordt even stil gestaan bij de bij
zondere dingen, waarop de wandelaar moet
letten als hij of zij het landgoed bezoekt.
DE BIEZEN
,,De Biezen" was een van de weinige heren
huizen van allure die Barneveld nog heeft
gekend. Op dit huis rustte geen zegen.
In het midden van de vorige eeuw stond
daar een ander huis, dat brandde op 10 okto
ber 1891 af. De eigenaar de heer H. H.
Bertels liet ,.De Biezen" meteen weer
opbouwen. Het verwisselde daarna verschil
lende malen van eigenaar, zodat de buurt het
huis al gauw ,,het huis van trekkende heren"
noemde. In de oorlog was het een onderko
men voor welgestelde joden en na de oorlog
woonoord voor Molukkers. Het raakte in
verval en werd onbewoonbaar verklaard. Op
9 augustus 1982 werd het gebouw gedeelte
lijk door brand verwoest en later afgebro
ken. Het trieste einde van een historisch erf
goed.
DE VANENBURG
In de polder ten noorden van het dorp
Putten ligt een kaarsrechte weg, de
Vanenburgerallee, met in het midden een
fraai wit huis „De Vanenburg" genaamd.
De geschiedenis van „De Vanenburg" begint
al in het jaar 1398. Het was toen een ver
sterkte boerderij. Het huis zoals we dat nu
kennen, is gebouwd in 1850. Jarenlang heeft
de bekende familie Van Pallandt er
gewoond. In 1928 is het landgoed verka
veld. Het huis heeft jarenlang dienst gedaan
als herstellingsoord. In 1985 werd „De
Vanenburg" door een particulier aangekocht,
teneinde hierin een hotel-restaurant te vesti
gen.
Gelegen aan de Vanenburgeratlee, een zij
weg van de Zuiderzeestraatweg.
Bos achter het huis is opengesteld
Let op de fraaie oude bomen bij het huis.
Bijzonderheid: veel tamme kastanjes langs
de waterpartijen achter in het bos.
BIJSTEIN
Volgens oude beschrijvingen heette
„Bijstein" vroeger „Bollengoed", maar het
fijne ervan weet niemand meer.
In 1725 was het al een adellijk huis. Er heb
ben verschillende burgemeestersfamilies
gewoond, o.a. burgemeester Van Geen van
1932 tot 1949. Hij overleed in 1970. In
1949 werd het fraaie huis verkocht aan de
Voorthuizense fabrikant J. Struik.
Achter Huize „Bijstein" ligt een klein bos
met een paar grachten, oude beuken en kas
tanjes. Verder vindt men er dalkruid, salo
monszegel, lelietjes van dalen en nog veel
meer wilde planten.
Gelegen langs de weg van Putten naar
Nijkerk.
Huis niet te bezichtigen.
Bos achter Huize „Bijstein" is openge
steld.
Bijzonderheden: veel adelaarsvarens en
hulst.
OLDENALLER
Hel landgoed „Oldenaller" heeft door de
eeuwen heen zijn schoonheid behouden. Het
dateert al uit de vijftiende eeuw. Het omlig
gende park werd in 1852 door de bekende
tuinarchitect Zoeker omgevormd in de
Engelse landschapstijl.
In 1972 kwam het landgoed in bezit van
Natuurmonumenten. Kasteel, koetshuis en
orangerie werden, na grondige restauratie in
1974 opgedeeld in 7 wooneenheden en von
den als huurders een combinatie van wat
oudere mensen. Een van die huurders is heer
H. W. Bloemers, oud-commissaris van de
koningin in Gelderland.
De direkte omgeving van het kasteel is niet
toegankelijk voor publiek.
Gelegen aan de weg tussen Putten en
Nijkerk.
Huis is niet te bezichtigen.
Het bos is opengesteld.
Bijzonderheid: reigerkolonie in het kas-
teelbos.
In het voorjaar bloeien er wilde hyacinthen
en wilde narcissen.
DE SALENTEIN
De geschiedenis van „De Salentein" begint,
voor zover is na te gaan, met een boerderij
„Groot Vaneveld" genaamd. In het begin
van de vorige eeuw gaf Heribert van
Westerveld het landgoed de naam
„Salentein".
In 1906 werd de voorgevel van het huis ver
fraaid met twee torens en kantelen. In 1925
kwamen „Salentein" en de „Berencamp" in
bezit van de bekende familie van Haersma
de With, die het tot 1965 bewoonde.
Daarna werd het in gebruik genomen als
kindertehuis
Het monumentale gebouw is thans prachtig
gerestaureerd en eigendom van de familie
Pon.
Gelegen bij Nijkerk langs de weg naar
Putten.
Bos en huis niet te bezichtigen.
Het koetshuis van,. De Salentein is
omgebouwd tot restaurant.