Een half jaar op deze wereld
en dan vluchten
,35,
Aanwinsten bibliotheek
Tenslotte
Er moeten meer van deze pachtboekjes in
omloop zijn geweest. Waarschijnlijk hadden
alle pachters van De Beauforts er indertijd
één. Bestaan die nog?
Niet onwaarschijnlijk. Nog niet zolang gele
den kreeg ik bij een informatie een belang
rijke akte van bijna 250 jaar oud ter inzage.
Deze was van het ene geslacht op het ander
doorgegeven en gelukkig bewaard geble
ven.Het bleek een heel interessante inhoud
te hebben. Als er onder u zijn, die denken
belangrijke stukken in huis te hebben dan
raad ik u aan deze te fotocopiëren en ze ver
volgens op een veilige en droge plaats te
bewaren. Graag zou ik inzage daarvan krij
gen om ze zo mogelijk te betrekken bij een
verder onderzoek en mogelijke publicatie
zoals hierboven met het pachtboekje is
gebeurd. Het is niet altijd nodig, dat de stuk
ken oeroud zijn. Ook stukken van ca. 50
jaar oud kunnen al interessant zijn. Ik houd
mij aanbevolen.
Met dank aan de familie J.van Loenen,
Wierickewijk 3, die het pachtboekje mij ter
inzage gaf.
J.M. Schouten
L it het dagboek van een 11 jarige jongen
Asschat, augustus/september 1939. Op de
hoek van de Lopperseweg staat de boerderij
"De Punt" van Manus van den Hengel en
Geertemeu, zij heet Van den Tweel en is een
tante van m'n Moeder, want heur Vader was
ook een Van den Tweel. De Lopperseweg
is een zandweg en daar zit onze leste brood
klant Vriehoef. Dan moet ik nog een half
roggebrood en heel soms een pak beschuit
nabrengen, gauw gauw want ze hebben er
een paar vervelende honden lopen, krengen
zijn het. Manusoom en Geertemeu bouwen
een nieuw huis, vlak bij de kerk op
Hamersveld, ze gaan er rentenieren; wat dat
is weet ik niet goed. En op "De Punt"
komen te wonen Tiemen Herder en die is
getrouwd met één van Van Roomen, maar
die ken ik niet.
T.G.Herder, geboren 22 januari 1908 is
getrouwd met J.van Roomen, geboren op 3
juli 1912. Ze wonen op de boerderij "De
Punt". Het huisnummer is G 1. Hij is boer
van tien melkkoeien, één vaars en één pink
en een mooi paard. Ze hebben zes bunder
grond en drie bunder huren ze nog. Veel
weiland maar ook een stuk rogge en soms
knollen, die zijn lekker om te eten, en hele
groote bieten, maar da's in het najaar want
de rogge maaien ze al eind juli.
Dan komt de Mobilisatie, dan komen er een
heleboel soldaten te slapen bij de boeren en
bij andere menschen in de kamer en zo,
maar dat is dan voor de hooge soldaten, de
kapitein en zoo.
Bij Tiemen koomen wel meer dan veertig
soldaten en die slapen op de houten zolder
booven de koeien. En er is ook een keuken
wagen bij en daar heb ik wel eens een stuk
worst van gekregen en ook puddingpap.
Want ik ga langs de soldaten met een bak op
mijn buik en daar zitten sigaretten en gevul
de koeken in en soms een paar taartjes, dus
kom ik bijna overal.
De burgemeester van Leusden, die loopt
kreupel en hij heet de Boefoor en met nog
een mijnheer komt-ie bij Herder zeggen dat
ze uit het huis moeten. Dat is denk ik omdat
ze denken dat er oorlog komt en nu gaan ze
stellingen bouwen in Asschat en alles komt
dan onder 't water te staan.
Kleine Kees is krek een halfjaar oud, dat is
hun eerste kindje, en nu moeten ze weg.
Da's heel erg want die menschen blijven
toch ook liever in hun eigen huis en bij de
koeien en het land. Nee, ze moeten weg.
Dat is wel vreeselijk.
Ze gaan zes weeken inwonen bij familie op
"Klein Rossenberg", dat is in Hamersveld.
Net voor de Kerk is een huisje en daar
woont vrouw Gardje Velhuizen-Beijer (mis
schien wel familie van de Zouaaf uit de
Ruif), ze is oude en gaat wonen in het
Gesticht in Hamersveld. En dan gaat
Tiemen Herder en zijn Vrouw en Keesje er
woonen. Op vrijdag 10 mei 1940 is de oor
log uitgebrooken en ze moeten vluchten
voor de oorlog, op dezelfde dag nog en ze
gaan naar Limmen in Noord-Holland.
Historische Toegangen van de Gelderse
Vallei, deel 18: Gezagdragers Amersfoort
1405-1795, door H.Th.Hormann, uitg. 1998.
(ontv. van H.Th.Hormann).
Archeologische Kroniek Provincie
Utrecht, deel 1994-1995 en deel 1996-
1997.
Uitgaven: SPAU 1998, redactie D.H.Katz
e.a.
Richtlijnen Vragenlijst voor het beschrij
ven van oude boerderijen, St.Historisch
Boerderijen Onderzoek 1973 (ontv.van
J.Upperman).
Alg.rapport bestemming voor een aantal
boerderijen in Leusden-Centrum.
Uitgebracht door een werkrgoep aan het
gemeentebestuur van Leusden, augustus
1974. (ontv. van J Upperman).
Oude Ruimten, Nieuwe Sfeer, een onder
zoek naar de behoefte aan sociaal-culturele
accomodatie in Leusden-Centrum. Prov.
Utr.Stichting Welzijnsbevordering (1973) in
opdracht van Gem.bestuur Leusden
(ontv.van J.Upperman).
Feestkrant opening De Holni op 18-11-
1991. (ontv.van J.Upperman).
Bouwkundig Historisch onderzoek boer
derij Claeverenblad, door Rijksdienst
Monumentenzorg 1983 (ontv.van
J.Upperman).
Plan restauratie Claeverenblad, van archi
tectenbureau Zanstra 1976 (ontv.van
J.Upperman).
Ruitenbeek, een oude hoeve in Leusden,
door W.Bos 1999) (ontv.van W.Bos).
Noe begriep 'k joe, Scherpenzeels dialect
door J.Dorrestijn 1998.
EERSTE IN REEKS PUBLICATIES
Op 19 augustus jl. verscheen "Boerderijen
in Leusden", auteur Jan Verduin. In dit boek
schetst Jan Verduin het ontstaan van de
agrarische bedrijven in Leusden en
Achterveld. Aan de hand van belangrijk en
gedetailleerd archiefmateriaal worden de
ontginningen beschreven die plaatsvonden
in de elfde en twaalfde eeuw en in later eeu
wen. In die periode werd de grondslag
gelegd voor het huidige Leusdense land
schap en ontstonden de boerderijen waarvan
de meeste namen nu nog steeds gebruikt
worden. "Boerderijen in Leusden" is een
belangrijke uitgave, omdat hierin de basis
HISTORISCHE KR/,