Van parlevinken in Breukelen tot
kruidenieren in Hamersveld
vinken e.d. ving. Nogal ongewoon voor een
normale boerderij. Een Hond was een
oppervlaktemaat van l/6e morgen resp. 100
roeden (ca. 1380 m2). Heetvelt was heide;
we mogen hier aan natte heide of Erica den
ken. Tiendvrije percelen tenslotte waren
vrijgesteld van de betaling van Tienden,
een zeer gebruikelijke last van meestal 10%
van de opbrengst).
De boerderij Driftakker moet zo, meer nog
dan 't Vliet, als de direkte opvolger van het
oorspronkelijk middeleeuwse erf De
Modderbeek worden gezien. Deze
Driftakker heeft een Herenkamer bezeten.
Dat was een speciale 'mooie' kamer voor de
eigenaar, die vooral 's zomers met zijn gezin
of vrienden op bezoek kwam om van het
destijds hooggeprezen landleven te genieten,
met inbegrip van de geneuchten van jacht en
visserij. Kortom, de verre opvolger van het
erf De Modderbeek was een huis van enig
aanzien...
Noten:
1. Historische Toegangen van de Gelderse
Vallei, deel 16. Oudschildgeld
Stoutenburg, Maarn en Maarsbergen.
Uitgave:
Bureau voor Familie-Historie te
Woudenberg.
2. Oud-Archief van Stoutenburg, Fruin.
nr.32.
3. Ik spreek eenvoudigheidshalve van
Stoutenburg, hoewel dit gerecht pas veel
later, (in 12597), deze naam kon krijgen.
Maar dat is een ander verhaal.
4. Verkoopacte 8-2-1517 van twee percelen
land. (Met dank aan mevr.A.Ruiter,
Driftakkerweg 8, voor inzage).
5. Oudschildgeld Stoutenburg, in combinatie
met Oudschildgeld Hamersveld deel
15 van de 'Historische Toegangen tot de
Gelderse Vallei').
ln deze serie die de verdwenen en bijna ver
geten kleine middenstand van weleer
belicht, dit keer aandacht voor Johannes
Deden, die met zijn echtgenote van 1953 tot
1973 een kruideniers-/manufacturenzaak
dreef aan de Hamersveldseweg, alwaar nu
een robuust bankgebouw het straatbeeld
bepaalt.
Johannes Deden, geboren te Mirns.
Friesland kwam voort uit een bekend schip-
persgeslacht. Zijn voorvaderen onderhielden
een vervoersdienst van groenten per nacht
boot van Enkhuizen naar Amsterdam, om de
winkeliers ter stede te bevoorraden.
Ook in de nalen van skütsje-kampioenen
komr de naam Deden veevuldig voor.
Deze achtergrond verloochende zich niet
toen hij als parlevinker de kost verdiende op
het Amsterdam-Rijnkanaal; een kruideniers
winkel op water.
Naast zijn woonboot te Breukelen lag het
schip waarmee hij overdag de (woonsche
pen langsvoer om zijn waren te slijten. Zelfs
in de oorlogsjaren hield hij aldus het hoofd
boven water.
Amerika lonkt
In 1949 werd het kanaal verbreed en moes
ten de woonboten verdwijnen.
Dientengevolge ook de parlevinkers
Zin broer resideerde al enkele jaren in
Amerika als aannemer. We schrijven 1949,
er heerst nog tamelijke schaarste in
Nederland. De keuze om de oversteek ook
te wagen was snel gemaakt.
Met vier kinderen, van wie één halsoverkop
als 18-jarige trouwde om manlief ook aan
een visum te helpen, scheepten ze zich in,
het avontuur tegemoet.
In enkele jaren verrezen drie huizen voor de
resp. gezinnen Deden in Mundelaine, een
voorstadje van Chicago. Het leven was
goed, maar metv de welvaart steeg ook de
criminaliteit, hetgeen voor een ex-parlevin
ker die normaal vreedzaam Neerlands rivie
ren aftufte, bepaald een cultuurshock bete
kende.
Terug naar Nederland
Dat aspect, gecombineerd met heimwee en
de dreiging van de Korea-oorlog deed de
familie in 1953 besluiten met twee kinderen
terug te keren naar Nederland.
Op 57-jarige leeftijd stond Johannes weer
op de kade in Rotterdam. Het bloed kroop
waar het niet gaan kon en al snel werd een
nering aan vaste wal gevonden. In
Hamersveld nam hij de kruidenierszaak
annex postagentschap over van Theo Mets.
Het agentschap verdween al snel ten faveure
van een heus postkantoor. Het echtpaar
Deden begon nu een winkel waarin op
slechts luttele vierkante meters manufactu
ren (drogisterijartikelen), kruidenierswaren
en textiel aan de man werden gebracht.
Uitnodigende glimlach
Johannes deed dit op wervende wijze en een
praatje hoorde daar steevast bij. Vanten deed
hij niet. Alle waar vond de weg naar de
klant via twee toonbanjes; één voor de voe
dingswaren en één voor de knopen, baaien
ondergoed en overhemden. Het echtpaar
hanteerde een strikte taakverdeling; hij voor
zij achter. Ook schrijver dezes kan zich niet
herinneren mw.Deden ooit achter de toon
bank te hebben aangetroffen. Johannes des
te vaker, immer voorzien van een beminne
lijke glimlach die tot kopen uitnodigde.
Behendig laveerde hij van de ene naar de
andere toonbank. Nu zou men zeggen: van
"food" naar "non-food". Éénmaal per week
naar de groothandel voor de bevoorrading
en zo regen de jaren zich aaneen. Zondags
naar de mis en aansluitend een kelkje in het
Ros Beijaart.
Frans van Loenen
Het pand van de fam. Deden, circa midden
jaren '50. Op de oprit is een officiële post-
bits zichtbaar. Aan de gevel het opschrift
"Manufacturen en Kruidenierswaren",
{foto: A.v.d.Berg
Johannes Deden (met dochterachter zijn
"textieltoonbank Ondergoedoverhemden
en zakdoeken liggen hoog opgetast. Links
het rekje met groentezaden. De zaak was van
vele markten thuis!
