Leusden's eerste uitspanning;
Aalbers'Smulparadijs
jj zftertefiop
437
Bij het in kaart brengen van Leusdens "klei
ne middenstand"van weleer, stuitte ik op
een ondernemer met een wel heel letterlijke
kleine bedoening.
Laten we het houden op ong. 10 vierkante
meter. Geen imposante oppervlakte om je
brood op te verdienen. Toch deed
W. Aalbers dat in het "Smulparadijs"met
toenemend succes.
Zijn nering bestond uit een houten kiosk die
op de hoek Dodeweg/Paradijsweg was
gesitueerd om de vermoeide fietsers en
wandelaars van versnaperingen te voorzien.
De heer Aalbers illustreerde hiermee onge
twijfeld het langzaam opkomende
(dagjes)toerisme van na de oorlog.
Aalbers was oorspronkelijk afkomstig uit
Dinxperloo, waar hij een koksopleiding
volgde en zich toelegde op ijsbereiding en
verkoop.
Helaas werd hij na een bedrijfsongeval voor
dit werk afgekeurd. Echter niet zodanig dat
hij de handen geheel in de schoot moest
leggen.
In 1948 begon hij zijn uitspanning 't
Smulparadijs aan de Paradijsweg, waarmee
hij handig verwees naar zijn standplaats.
In immer smetteloos wit (inclusief koks
muts) bracht hij limonade, snoep en souve
nirs aan de man.
Het assortiment souvenirs bestond voorna
melijk uit ansichtkaarten en de welbekende
theelepeltjes; Een aandenken dat in de jaren
vijftig en zestig haar glorietijd beleefde.
Verder verkocht hij de eerste bonbons die
na de oorlog op de markt kwamen als teken
van voorzicntige terugkeer van enige wel
vaart, VS-penermunt, ongetwijfeld als eer
betoon aan ue bevrijders en limonade, toen
nog gazeuse genaamd
De verkoop van ijs was -een sinecure want
het "pand" was niet voorzien van elektici-
teit, noch op de waterleiding aangesloten.
Voor de koeling van zijn waren was hij aan
gewezen op grote blokken ijs die hij vanuit
een koelcel in Amersfoort op de fiets aan
voerde!
Overbodig te vermelden dat enig alarmsys
teem ontbrak en de dieven derhalve op zo'n
afgelegen lokatie vrij spel hadden. Inbraken
waren dan ook met de regelmaat van de
klok te betreuren.
Niettemin bleef Aalbers vertrouwen in de
mensheid ongebroken. Niet zelden stond hij
als onbezoldigd veldwachter de politie ter
zijde bij het inrekenen van zogenaamde
"potloodventers"die in "Den Treek" een
uitermate geschikt operatiegebied hadden.
Op de ansichtkaart uit 1955 is te zien dat 't
Smulparadijs voorzien was van een klein
terras waarop men met een verfrissing een
wijle kon verpozen. Wat een oase van rust
en vredigheid moet dat geweest zijn!
Waren het aanvankelijk vooral fietsers en
wandelaars die zijn kraam aandeden, later
wisten ook de militairen uit de omliggende
legerplaatsen de plek te vinden.
In de Stolberg- en Bernhardkazerne bezorg
de Aalbers ook koffie en koeken op bestel
ling. Een cateringbedrijf "avant la lettre"!
Ook had hij enkele ijscokarren in bedrijf
waarmee hij evenementen aandeed, bijvoor
beeld bij Don Bosco of de demonstraties
van de hondenafrichtingsclub. Aan de
Amhemseweg had 1 kar een vaste stand
plaats.
Tot 1961 heeft de kiosk aan de Paradijsweg
gestaan. Daarna verhuisde hij zijn gebouw
tje naar de hoek Amhemseweg/
Lockhorsterweg alwaar het toenemende
autoverkeer ongetwijfeld voor extra klandi
zie zorgde.
Op deze nieuwe plek verbouwde hij de
kiosk tot de eerste snackbar van Leusden
onder de naam "cafetaria smulparadijs
Hertekop." Helaas zijn er geen foto's
bekend van de "Hertekop" maar het bij dit
artikel afgedrukte suikerzakje bewijst net
verplaatsen van de kiosk.
Volgens mijn zegsvrouwe Wil Hemeltjen-
Aalbers (de dochter inderdaad) zorgde deze
noviteit voor filevorming op de
Lockhorsterweg. De klanten verschenen met
grote pannen voor het loket om deze met
knapperige friet te laten vullen.
Achter de kraam stonden grote teilen met
aardappels die door de voltallige familie
eendrachtig werden gewassen, geschild en
gepit. Ook de kroketten waren geheel van
eigen makelij. Grote aantallen vonden hun
weg naar de kazernes in de omtrek.
Naar de werktijden kan men slechts gissen
doch "part-timers" zullen een onbekend
begrip zijn geweest. In feite is deze snack
verkoop aan haar eigen succes ten onder
gegaan, want i.v.m. Klachten van omwonen
den vanwege auto-overlast diende hij zijn
stek te verlaten.
De financiële beloning mocht er echter zijn
want in 1964 kocht dhr. Aalbers Cafe
Bavoort.
C/) O CWO OOCWOOOO CVi^/3CO
Samen met zijn zoon die de zaak later
voortzette bracht hij dit cafe-restaurant tot
grote bloei.
Een feit dat men vandaag de dag nog met
eigen ogen en smaakpapillen kan konstate
ren. De "de Beauforts" van De Boom wei
gerden aanvankelijk zijn etablissement te
Bezoeken, omdat ze deze "biertent" als ver
beneden hun stand kwalificeerden.
Uiteraard liet men deze bezwaren na een
eerste schoorvoetend bezoek snel varen.
De heer Aalbers is 84 jaar oud geworden en
verzorgde tot zijn 80e nog de was voor
Bavoort.
Een horecaman in hart en nieren die
Leusden "toeristisch" gezien op de kaart
heeft gezet.
l
HISTORISCHE: Kfc/
HIS TORISCHI
Frans van Loenen
i)C^CAA)MO(/></W) OOCA/VJOO
O 0
Q Gaftiarta Cïmulparodijt
S °V. Sdattre. ói Zn
%t»fnon (03490)8096
usden
O C
Suikerzakje van het Smulparadijs.
■4
m 2 2
5 S
r -
W V»
X t
Ansichtkaart uit
1955 door Aalbers
_"T~ zelf u i tgegeven
>- Rechts onder een
bescheiden ajbeel-
ding van zijn uit
spanning.