HET SPOOKT ROND DE
TABAKSSTEEG
meer vorm te krijgen. Ook de excursie naar
het Waterschap Vallei en Hem. De voorzitter
heeft onze Kring vertegenwoordigd bij een
vergadering van de Culturele Raad over de
plannen van een te bouwen Sociaal-
Cultureel Centrum in Leusden. Alles staat
nog in heel kleine kinderschoenen maar wij
zullen wel de vinger aan de pols blijven
houden. In een gesprek met onze onvolpre
zen bibliothecaris zijn de zaken met betrek
king tot de bibliotheek e.e.a weer eens bij
gepraat. De vitrine in het gemeentehuis is
ook weer opnieuw ingericht.
Bestuursvergadering van 17 april 2001
De agenda van de vergadering van april is
niet te lang ook al omdat de week hiervoor
de jaarvergadering is geweest. Enkele pun
ten die in de jaarvergadering naar voren zijn
gekomen worden besproken, zoals de contri
butie die op 1 januari gesteld zal worden op
14 Euro. Er wordt nagedacht over de wijze
waarop en de mogelijkheden om wat meer
jeugdige leden aan te spreken. In de komen
de vergaderingen zal er getracht worden om
een meerjarenbeleid te formuleren. Het is
jammer, maar helaas gaat de cursus
Genealogie niet door vanwege het te geringe
aantal deelnemers. Tot nu toe zijn er ook
nog maar weinig aanmeldingen voor de
excursie naar het Waterschap Vallei en Eem.
De Historische Kring heeft zich weer aange
meld voor deelname aan de Culturade 20(11
in september.
Bestuursvergadering van 8 mei 2001
Naar aanleiding van een vraag op de jaar-
vergadering is het rooster van aftreden weer
helemaal up to date gemaakt. Dhr C.H.M.
Coenen zal de functie van plaatsvervangend
voorzitter voor zi|n rekening nemen. Voor
de excursie naar het Waterschap Vallei en
Eem hebben zich uiteindelijk 25 personen
aangemeld. Naar de mening van net bestuur
is dit wat weinig. De reden hiervoor is niet
duidelijk. De volgende keer zullen we nog
meer aan FR doen en misschien wat duide
lijker het programma bekend maken. Het
was in elk geval volgens een aantal deelne
mers een heel interessante excursie.
Een verslag van het bezoek zal in Leusden
Toen worden gepubliceerd. Het idee voor
nog een excursie maar dan aan het Archief
van het Waterschap Vallei en Eem is wel
geboren. Omdat dit archief meerdere plaat
sen uit de regio omvat zal aan de zusterver
enigingen uit de regio gevraagd worden of
zij hiervoor ook belangstelling hebben. Het
zou een mooi moment zijn om eens wat
nader met elkaar kennis te maken. Verder
werd er gepraat over het contact tussen de
diverse commissies en het bestuur. Dit liep
steeds via Mevr. G.E.P.A. van Schalkwijk.
Vanwege een toename van haar privé werk
zaamheden werd het echter voor haar steeds
moeilijker om voldoende tijd in te ruimen
voor deze contacten. Binnen het bestuur is
nu voor elke commissie een contactpersoon
aangewezen. Deze persoon zal in het ver
volg als aanspreekpunt voor de commissie
fungeren. Zo kan ue commissie, maar ook
het oestuur, altijd met hun vragen en opmer
kingen bij hen terecht. Dit is voor de com
missies duidelijk en zeker voor de verdeling
van het werk binnen het bestuur prettiger.
Het bestuur wil graag nog meer haar betrok
kenheid bij de verschillenden commissies en
haar leden tonen. Want zij zijn het die vaak,
achter de schermen, heel veel werk voor de
Kring verzetten. Er zal een actieplan worden
gemaakt waarin deze betrokkenheid wat
meer duidelijkheid en vorm maar ook vooral
regelmaat zal krijgen. In deze vergadering
wordt ook de eerste stap gezet naar een
meerjaren beleidsplan. Om tot zo'n plan te
komen is gestart met het kiezen van een
viertal thema's. Elk thema zal voor twee jaar
centraal staan in de activiteiten. De vier the
ma's zijn in volgorde van activiteit:
1. Landbouwgeschiedenis,
2. Kerkgeschiedenis,
3. Sociale Zorg en
4. Historische infrastructuur en
Eliteonderzoek. De volgende vergadering
zal geprobeerd worden om te bepalen welk
aspect van de landbouwgeschiedenis rond
Leusden zal worden behandeld en welke
activiteiten daarbij zullen horen. De plannen
voor de heruitgave van het boek van Jan
Verduin "Boerderijen van Leusden" wordt
steeds concreter.
De Zuidwind is de meest zuidelijke boerde
rij van Hamersveld. De boerderij ligt aan de
Hamersveldseweg, net voorbij de spoorweg
overgang rechts, in de bocht van de weg
naar Leusbroek. De naam is een verbaste
ring van Zijdwende, een woord dat in
Leusden verder onbekend bleef en dat
afkomstig was uit het Hollands-Utrechts
poldergebied. Een Zijdwende is daar de zij
delingse afsluiting van een inpoldering of
veenontginning en bestaat gewoonlijk uit
een dwarssloot met kade. Die dwarssloot is
bij ons nog steeds aanwezig, de
Zuidwindsesloot, op de grens van
Hamersveld en Leusbroek. De kade is nu
wel geheel verdwenen. Ik vond hem terug
op een kaart die in 1651 werd voltooid
De kade wordt op de kaart de Broeckdijck
genoemd en moest Hamersveld tegen over
stroming vanuit het Leusderbroek bescher
men. De Zijdwende en de Broeckdijck
stammen uit de tijd van de 1 lamersveldse
ontginning, rond 1133. De boerderij kan
voor die tijd anders hebben geheten:
Borchhorst, maar dat is niet zeker. I Iet
woord Zijdwende doet vermoeden dat bij
genoemde ontginning hulp van buiten was
ingeroepen, uit Holland of uit het westen
van Utrecht.
De Zuidwind heeft een slechte reputatie.
Het is de boerderij van Wernikke, de rijke
tabaksboer die zich tijdens zijn leven dusda
nig jegens Hamersveld had misdragen dat
hij na zijn dood geen rust kon vinden en als
spook voor zijn wandaden moet boeten. Je
kan hem nog steeds bij de Zuidwind tegen
komen, maar nooit noordelijker dan de
Tabakssteeg. In de archieven van Leusden
staat te lezen hoe dat zo is gekomen
De uit Duitsland afkomstige Helmich
Jan Verduin
De Zuidwind in de jaren '50. De lindebomen zijn helaas verdwenen, hoto archief De Hoorn.